Uitspraak
Afdeling strafrecht
Parketnummer: 21-002284-13
Uitspraak d.d.: 26 mei 2014
TEGENSPRAAK
Promis
Verkort arrest van de meervoudige kamer voor strafzaken
gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank Groningen van 27 december 2012 met parketnummer 18-670596-11 in de strafzaak tegen
[verdachte],
geboren te [geboorteplaats] op [1992],
wonende te [woonplaats], [adres].
Het hoger beroep
De verdachte heeft tegen het hiervoor genoemde vonnis hoger beroep ingesteld.
Onderzoek van de zaak
Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen van het hof van 11 september 2013, 7, 8 en 9 april 2014 en 12 mei 2014 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422 van het Wetboek van Strafvordering, het onderzoek op de terechtzittingen in eerste aanleg.
Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal strekkende tot veroordeling van verdachte ter zake het onder 1A en B, 2 en 3 primair ten laste gelegde tot een gevangenisstraf voor de duur van 6 jaren, met aftrek van voorarrest. De vordering van de benadeelde partij [benadeelde] dient hoofdelijk te worden toegewezen tot een bedrag van € 1.600,-, met oplegging van de schadevergoedingsmaatregel. Deze vordering is na voorlezing aan het hof overgelegd.
Het hof heeft voorts kennis genomen van hetgeen door verdachte en (namens) zijn raadsman, mr. P.E. van Zon, naar voren is gebracht.
Het vonnis waarvan beroep
Het hof zal het vonnis waarvan beroep vernietigen en opnieuw rechtdoen.
De tenlastelegging
Aan verdachte is ten laste gelegd dat:
1A:
hij in of omstreeks de periode van 29 juli 2011 tot en met 1 augustus 2011, in de boerderij/het pand [adres] te Tripscompagnie, in elk geval in de gemeente Menterwolde,
ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door geweld en/of bedreiging met geweld een of meer personen, genaamd [benadeelde] en/of [slachtoffer1], te dwingen tot de afgifte van geld, in elk geval van enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan die [benadeelde], in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), met dat oogmerk tezamen en in vereniging met verdachtes mededader(s), althans alleen,
- die [benadeelde] en/of die [slachtoffer1] meermalen, althans eenmaal, tegen het hoofd en/of tegen de rug en/of elders tegen het lichaam heeft geschopt, getrapt, geslagen en/of gestompt, en/of
- die [benadeelde] een of meer messen heeft getoond en/of (hierbij) die [benadeelde] de woorden heeft toegevoegd: "Als je je niet stil houdt dan snijden we je een oor af", althans woorden van gelijke aard en/of strekking, en/of
- op die [benadeelde] is gaan zitten, en/of
- de handen van die [benadeelde] op diens rug heeft vastgebonden en/of
- de handen van die [slachtoffer1] op diens rug heeft vastgebonden en/of
- de benen van die [benadeelde] heeft vastgebonden en/of vastgebonden gehouden, en/of
- een (papieren) zak of tas over het hoofd van die [benadeelde] heeft gedaan en/of gehouden, en/of
- een (papieren) zak of tas over het hoofd van die [slachtoffer1] heeft gedaan en/of gehouden, en/of
- die [benadeelde] de woorden heeft toegevoegd: "Geld, geld, geld" en/of "Waar heb je je geld" en/of "Hoeveel ligt er bij je vriendin", althans woorden van gelijke aard en/of strekking, en/of
- een of meer pistolen tegen het hoofd van die [benadeelde] gezet en/of gehouden, althans aan die [benadeelde] getoond, en/of
- die [benadeelde] en/of die [slachtoffer1] gedurende genoemde periode, althans gedurende enige dagen en/of uren in die boerderij/dat pand heeft vast gehouden en/of bewaakt en/of aldus heeft voorkomen dat die [benadeelde] en/of die [slachtoffer1] die boerderij/dat pand kon(den) verlaten,
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;
EN/OF
1B
hij in of omstreeks de periode van 29 juli 2011 tot en met 1 augustus 2011, in de boerderij/het pand [adres] te Tripscompagnie, in elk geval in de gemeente Menterwolde,
tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening heeft weggenomen
€ 320, althans geld en/of een simkaart, in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [benadeelde], in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), en/of
een telefoontoestel en/of een portemonnee, in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [slachtoffer1], in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s),
welke diefstal werd voorafgegaan en/of vergezeld en/of gevolgd van geweld en/of bedreiging met geweld tegen die [benadeelde] en/of die [slachtoffer1], gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of om bij betrapping op heterdaad aan zichzelf en/of aan zijn mededader(s) hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren,
welk geweld en/of welke bedreiging met geweld hierin bestond(en) dat verdachte tezamen en in vereniging met verdachtes mededader(s), althans alleen,
- die [benadeelde] en/of die [slachtoffer1] meermalen, althans eenmaal, tegen het hoofd en/of tegen de rug en/of elders tegen het lichaam heeft geschopt, getrapt, geslagen en/of gestompt, en/of
- die [benadeelde] een of meer messen heeft getoond en/of (hierbij) die [benadeelde] de woorden heeft toegevoegd: "Als je je niet stil houdt dan snijden we je een oor af", althans woorden van gelijke aard en/of strekking, en/of
- op die [benadeelde] is gaan zitten, en/of
- de handen van die [benadeelde] op diens rug heeft vastgebonden en/of
- de handen van die [slachtoffer1] op diens rug heeft vastgebonden en/of
- de benen van die [benadeelde] heeft vastgebonden en/of vastgebonden gehouden, en/of
- een (papieren) zak of tas over het hoofd van die [benadeelde] heeft gedaan en/of gehouden, en/of
- een (papieren) zak of tas over het hoofd van die [slachtoffer1] heeft gedaan en/of gehouden, en/of
- die [benadeelde] de woorden heeft toegevoegd: "Geld, geld, geld" en/of "Waar heb je je geld" en/of "Hoeveel ligt er bij je vriendin", althans woorden van gelijke aard en/of strekking, en/of
- een of meer pistolen tegen het hoofd van die [benadeelde] gezet en/of gehouden, althans aan die [benadeelde] getoond, en/of
- die [benadeelde] en/of die [slachtoffer1] gedurende genoemde periode, althans gedurende enige dagen en/of uren in die boerderij/dat pand heeft vast gehouden en/of bewaakt en/of aldus heeft voorkomen dat die [benadeelde] en/of die [slachtoffer1] die boerderij/dat pand kon(den) verlaten.
2.
hij in of omstreeks de periode van 30 juli 2011 tot en met 1 augustus 2011, in de boerderij/het pand [adres] te Tripscompagnie, in elk geval in de gemeente Menterwolde,
tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door geweld en/of bedreiging met geweld een of meer personen, te weten [slachtoffer2] en/of diens echtgenote [slachtoffer3] en/of hun/diens zoon(tje) [slachtoffer4] heeft gedwongen tot de afgifte van een geldbedrag van 15.000,- euro, althans geld, in elk geval van enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan die [slachtoffer2] en/of die [slachtoffer3], in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s),
welk geweld en/of welke bedreiging met geweld hierin bestond(en) dat verdachte tezamen en in vereniging met verdachtes mededader(s), althans alleen,
- die [slachtoffer2] en/of die [slachtoffer4] meermalen, althans eenmaal, tegen het hoofd en/of tegen de rug en/of elders tegen het lichaam heeft geschopt, getrapt, geslagen en/of gestompt, en/of
- (een) (papieren) zak(ken) over het hoofd/de hoofden van die [slachtoffer2] en/of die [slachtoffer4] heeft gedaan en/of gehouden, en/of
- de handen van die [slachtoffer2] op diens rug heeft vastgebonden en/of vastgebonden gehouden, en/of
- die [slachtoffer2] de woorden heeft toegevoegd en/of doen toevoegen: "Zij moeten twee ton aan geld van je hebben", althans woorden van gelijke aard en/of strekking, en/of
- een of meer pistolen op die [slachtoffer2] en/of die [slachtoffer4] heeft gericht en/of gericht gehouden, althans aan die [slachtoffer2] en/of die [slachtoffer4] getoond, en/of
- die [slachtoffer2] en/of die [slachtoffer4] gedurende genoemde periode, althans gedurende enige dagen en/of uren in die boerderij/dat pand heeft vast gehouden en/of bewaakt en/of aldus heeft voorkomen dat die [slachtoffer2] en/of die [slachtoffer4] die boerderij/dat pand kon(den) verlaten.
3 primair:
hij op of omstreeks 7 november 2011, op of aan de openbare weg, de [adres], althans op of aan een openbare weg te Froombosch, in elk geval in de gemeente Slochteren, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk om zich en/of (een/die) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door geweld en/of bedreiging met geweld een of meer personen, te weten [slachtoffer5] en/of [slachtoffer6], te dwingen tot de afgifte van hennep, in elk geval van enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan genoemde [slachtoffer5] en/of genoemde [slachtoffer6], in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), met voormeld oogmerk met een of meer van zijn mededader(s), althans alleen
met een of meer auto's naar de woning van die [slachtoffer5] is gereden, en/of
met (een of meer van) die auto('s) meerdere malen, althans eenmaal, met gierende banden en/of met hoge snelheid, althans met veel lawaai langs die woning van die [slachtoffer5] is gereden, en/of
een band van een (na)bij die woning van die [slachtoffer5] staande auto heeft lek gestoken en/of vernield, en/of
een vuurwapen, althans een op een vuurwapen gelijkend voorwerp, op die [slachtoffer5] en/of die [slachtoffer6] heeft gericht althans aan die [slachtoffer5] en/of die [slachtoffer6] heeft getoond, en/of
die [slachtoffer5] en/of die [slachtoffer6] de woorden heeft toegevoegd: "Weedhok leeghalen, anders bel ik de politie", althans woorden van gelijke aard en/of strekking,
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.
3 subsidiair:
hij op of omstreeks 7 november 2011, op of aan de openbare weg, de [adres], althans op of aan een openbare weg te Froombosch, in elk geval in de gemeente Slochteren, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening weg te nemen goederen/geld, geheel of ten dele toebehorende aan [slachtoffer5] en/of [slachtoffer6], in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s),
en daarbij die voorgenomen diefstal te doen voorafgaan en/of te doen vergezellen en/of te doen volgen van geweld en/of bedreiging met geweld tegen die [slachtoffer5] en/of die [slachtoffer6], te plegen met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of om bij betrapping op heterdaad aan zichzelf en/of aan zijn mededader(s) hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren,
met een of meer van zijn mededader(s), althans alleen met een of meer auto's naar de woning van die [slachtoffer5] is gereden, en/of
met (een of meer van) die auto('s) meerdere malen, althans eenmaal, met gierende banden en/of met hoge snelheid, althans met veel lawaai langs die woning van die [slachtoffer5] is gereden, en/of
een band van een (na)bij die woning van die [slachtoffer5] staande auto heeft lek gestoken en/of vernield, en/of
een vuurwapen, althans een op een vuurwapen gelijkend voorwerp, op die [slachtoffer5] en/of die [slachtoffer6] heeft gericht althans aan die [slachtoffer5] en/of die [slachtoffer6] heeft getoond, en/of die [slachtoffer5] en/of
die [slachtoffer6] de woorden heeft toegevoegd: "Weedhok leeghalen, anders bel ik de politie", althans woorden van gelijke aard en/of strekking,
zijnde de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet voltooid.
3 meer subsidiair:
althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht leiden, dat hij op of omstreeks 7 november 2011, in de gemeente Slochteren,, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, een of meer personen, te weten [slachtoffer5] en/of [slachtoffer6] heeft bedreigd met enig misdrijf tegen het leven gericht, althans met zware mishandeling, immers heeft/hebben verdachte en/of (een of meer van) zijn mededader(s) opzettelijk dreigend een vuurwapen, althans een op een vuurwapen gelijkend voorwerp, op die [slachtoffer5] en/of die [slachtoffer6] gericht althans aan die [slachtoffer5] en/of die [slachtoffer6] getoond.
Indien in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze verbeterd. De verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.
Bewezenverklaring
Door wettige bewijsmiddelen, waarbij de inhoud van elk bewijsmiddel - ook in onderdelen - slechts wordt gebezigd tot het bewijs van dat tenlastegelegde feit waarop het blijkens de inhoud kennelijk betrekking heeft, en waarin zijn vervat de redengevende feiten en omstandigheden waarop de bewezenverklaring steunt, acht het hof wettig bewezen en heeft het hof de overtuiging gekregen, dat verdachte het onder 1A, 1B, 2 en 3 primair ten laste gelegde heeft begaan, met dien verstande, dat:
1.A:hij in de periode van 29 juli 2011tot en met 1 augustus 2011, inde boerderij [adres] te Tripscompagnie, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met anderen, met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door geweld en/of bedreiging met geweld een persoon genaamd [benadeelde] te dwingen tot de afgifte van geld met dat oogmerk tezamen en in vereniging met verdachtes mededader(s),
- die [benadeelde] en/of die [slachtoffer1] tegen het hoofd en/of tegen de rug heeft geschopt, getrapt, geslagen en/of gestompt, en
- die [benadeelde] messen getoond en hierbij die [benadeelde] de woorden heeft toegevoegd: "Als je je niet stil houdt dan snijden we je een oor af", of
- op die [benadeelde] is gaan zitten, en
- de handen van die [benadeelde] op diens rug heeft vastgebonden en
- de handen van die [slachtoffer1] op diens rug heeft vastgebonden en
- de benen van die [benadeelde] heeft vastgebonden en/of vastgebonden gehouden, en
- een (papieren) zak of tas over het hoofd van die [benadeelde] heeft gedaan en/of gehouden, en
- een (papieren) zak of tas over het hoofd van die [slachtoffer1] heeft gedaan en/of gehouden, en
- die [benadeelde] de woorden heeft toegevoegd: "Geld, geld, geld" en "Waar heb je je geld" en "Hoeveel ligt er bij je vriendin, en
- pistolen tegen het hoofd van die [benadeelde] gezet en/of gehouden, en
- die [benadeelde] en die [slachtoffer1] gedurende genoemde periode, in die boerderij heeft vast gehouden en bewaakt en aldus heeft voorkomen dat die [benadeelde] en die [slachtoffer1] die boerderij konden verlaten,
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.
EN
1B
hij in de periode van 29 juli 2011 tot en met 1 augustus 2011, in de boerderij [adres] te Tripscompagnie, tezamen en in vereniging met anderen, het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening heeft weggenomen
€ 320, en een simkaart, toebehorende aan [benadeelde], en
een telefoontoestel en een portemonnee, toebehorende aan [slachtoffer1],
welke diefstal werd voorafgegaan en/of vergezeld, gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken,
welk geweld hierin bestond dat verdachte tezamen en in vereniging met verdachtes mededaders,
- die [benadeelde] en/of die [slachtoffer1] tegen het hoofd en/of tegen de rug heeft geschopt, getrapt, geslagen en/of gestompt, en
- op die [benadeelde] is gaan zitten, en
- de handen van die [benadeelde] op diens rug heeft vastgebonden en
- de handen van die [slachtoffer1] op diens rug heeft vastgebonden.
hij in de periode van 30 juli 2011 tot en met 1 augustus 2011, in de boerderij [adres] te Tripscompagnie, tezamen en in vereniging met anderen, met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door geweld en bedreiging met geweld [slachtoffer2] en/of diens echtgenote [slachtoffer3] en/of hun/diens zoon [slachtoffer4] heeft gedwongen tot de afgifte van een geldbedrag van 15.000,- euro, toebehorende aan die [slachtoffer2] en/of die [slachtoffer3],
welk geweld en/of welke bedreiging met geweld hierin bestonden dat verdachte tezamen en in vereniging met verdachtes mededaders,
- die [slachtoffer2] en/of die [slachtoffer4] tegen het hoofd en/of elders tegen het lichaam heeft geschopt, getrapt, geslagen en/of gestompt, en
- (papieren) zakken over de hoofden van die [slachtoffer2] en die [slachtoffer4] heeft gedaan en/of gehouden, en
- de handen van die [slachtoffer2] op diens rug heeft vastgebonden en vastgebonden gehouden, en
- die [slachtoffer2] de woorden heeft toegevoegd en/of doen toevoegen: "Zij moeten twee ton aan geld van je hebben", en
- pistolen aan die [slachtoffer2] en die [slachtoffer4] getoond en
- die [slachtoffer2] en die [slachtoffer4] gedurende enige uren in die boerderij heeft vast gehouden en bewaakt en aldus heeft voorkomen dat die [slachtoffer2] en die [slachtoffer4] die boerderij konden verlaten.
3
primair:
hij op 7 november 2011, op of aan de openbare weg, de [adres] te Froombosch, in elk geval in de gemeente Slochteren, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met anderen, met het oogmerk om zich en/of (een/die) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door geweld en/of bedreiging met geweld een of meer personen, te weten [slachtoffer5] en/of [slachtoffer6], te dwingen tot de afgifte van hennep toebehorende aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), met voormeld oogmerk met zijn mededaders,
met auto's naar de woning van die [slachtoffer5] is gereden, en
met die auto's meerdere malen met gierende banden en/of met hoge snelheid, langs die woning van die [slachtoffer5] is gereden, en
een op een vuurwapen gelijkend voorwerp op die [slachtoffer5] en/of die [slachtoffer6] heeft gericht, en
die [slachtoffer5] en/of die [slachtoffer6] de woorden toegevoegd: "Weedhok leeghalen, anders bel ik de politie",
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.
Het hof acht niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezenverklaard, zodat deze daarvan behoort te worden vrijgesproken.
Strafbaarheid van het bewezenverklaarde
Het onder 1A bewezenverklaarde levert op:
poging tot afpersing, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen,
en het onder 1B bewezenverklaarde levert op:
diefstal, voorafgegaan en vergezeld van geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden en gemakkelijk te maken, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen, meermalen gepleegd.
Het onder 2 bewezen verklaarde levert op:
afpersing, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen.
Het onder 3 primair bewezen verklaarde levert op:
poging tot afpersing, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen.
Strafbaarheid van de verdachte
Verdachte is strafbaar aangezien geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk geworden die verdachte niet strafbaar zou doen zijn.
Oplegging van straf en/of maatregel
De hierna te melden strafoplegging is in overeenstemming met de aard en de ernst van het bewezenverklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan, mede gelet op de persoon van verdachte, zoals van een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken.
Verdachte heeft zich samen met anderen schuldig gemaakt aan ernstige misdrijven, te weten afpersing, twee pogingen daartoe en diefstal met geweld. De onder 1 en 2 bewezenverklaarde feiten vonden plaats in een afgelegen boerderij in Tripscompagnie en zijn gepleegd door een groep van (in ieder geval) 6 verdachten. Verdachte maakte deel uit van deze groep.
Vanuit deze groep is op een bepaald moment het plan gevat om [benadeelde] af te persen. [benadeelde] en [slachtoffer1] zijn vervolgens met een smoes naar de boerderij gehaald. In de boerderij werden zij direct aangevallen door personen die vermomd waren met bivakmutsen. Ze zijn vervolgens mishandeld en vastgebonden. Ondertussen werden de spullen die zij bij zich hadden - geld, telefoon, een simkaart, portemonnee - weggenomen. [benadeelde] en [slachtoffer1] kregen een zak of tas over het hoofd en werden vastgehouden en bewaakt. Daarbij werd er geld van [benadeelde] geëist. Op een gegeven moment zijn er zelfs pistolen tegen zijn hoofd gehouden en zijn hem messen getoond, waarbij werd gezegd dat als hij zich niet stil zou houden er een oor afgesneden zou worden. [benadeelde] en [slachtoffer1] zijn uiteindelijk een heel weekend in de boerderij vastgehouden.
Toen gedurende het weekend bleek dat [benadeelde] niet over (voldoende) geld beschikte, is er een plan gemaakt om een ander - [slachtoffer2] - af te persen. [benadeelde] moest contact leggen met de hem bekende [slachtoffer2], zodat ook hij onder valse voorwendselen naar de boerderij kon worden gelokt. Toen [slachtoffer2] onder meer door verdachte werd opgehaald, onwetend over wat er ging gebeuren, nam hij zijn veertienjarige zoon mee. In de boerderij wachtte hen hetzelfde lot als [benadeelde] en [slachtoffer1]. [slachtoffer2] en zijn zoon [slachtoffer4] zijn mishandeld, bedreigd met pistolen, er zijn zakken over hun hoofden gedaan en [slachtoffer2] is vastgebonden. [slachtoffer4] is op een gegeven moment van zijn vader gescheiden en in een aparte kamer vastgehouden, terwijl zijn vader werd afgeperst. Uiteindelijk bleken [slachtoffer2] en/of zijn vrouw [slachtoffer3] een bedrag van € 15.000,- te kunnen opbrengen. [slachtoffer4] heeft hiertoe zijn moeder moeten bellen, waarna het geld door twee medeverdachten is opgehaald. Pas toen het geld was ontvangen, mochten [benadeelde], [slachtoffer1], [slachtoffer2] en zijn zoon de boerderij verlaten.
Verdachte heeft een belangrijke rol gespeeld bij voornoemde feiten. Verdachte heeft met een ander zowel [benadeelde] en [slachtoffer1] als [slachtoffer2] en zijn zoon opgehaald, terwijl hij wist welk lot hen te wachten stond. Verdachte heeft verder als 'bewaker' van de gegijzelden gefungeerd en was erbij toen [benadeelde] de badkamer in werd gesleept en een zak over zijn hoofd kreeg. Verdachte heeft ook gezien dat er daadwerkelijk geweld werd gebruikt en dat er met vuurwapens werd gedreigd. Ten slotte heeft verdachte pizza's gehaald tijdens het gebeuren, is hij na afloop samen met de medeverdachten vertrokken en heeft naderhand € 500,- aan zwijggeld gekregen.
De rechtbank heeft in het vonnis terecht overwogen dat de beschreven gebeurtenissen voor de slachtoffers - waaronder een jongen van nog maar 14 jaar - zeer beangstigend en bedreigend moeten zijn geweest. Dit geldt ook voor [slachtoffer3], die onder druk werd gezet om geld te betalen voor haar man en zoon. Door het handelen van verdachte en zijn medeverdachten is ernstig inbreuk gemaakt op hun lichamelijke en psychische integriteit. [benadeelde] heeft bij zijn ingediende vordering treffend verwoord dat hij in doodsangst heeft verkeerd en dat het gebeuren een grote impact op zijn leven heeft gehad. Dat het gezin van [slachtoffer2] geen aangifte heeft durven doen, spreekt in dit verband voor zich.
Het betreffen verwerpelijke feiten. De verdachte heeft slechts gehandeld vanuit het oogpunt van financieel gewin en heeft kennelijk geen moment stilgestaan bij de mogelijke gevolgen voor de slachtoffers. Dit wordt hem zwaar aangerekend.
Verdachte heeft ter terechtzitting van het hof aangevoerd dat hij min of meer door (een) medeverdachte(n) werd gedwongen tot het begaan van de gepleegde feiten en dat het gebeuren een diepe indruk op hem heeft gemaakt.
Het hof gaat hier niet in mee en acht het niet geloofwaardig dat verdachte heeft gehandeld onder een zodanige dwang dat hij daar geen weerstand aan kon of moest bieden. Verdachte heeft bij zowel de gijzeling van [benadeelde] en [slachtoffer1] als die van [slachtoffer2] en diens zoon een substantiële rol gespeeld. Uit het dossier blijkt niet dat verdachte de verschillende handelingen met grote tegenzin of terughoudendheid heeft uitgevoerd. Verdachte heeft zelfs een deel van de buit aangenomen. Ook blijkt niet dat hij op enig moment heeft getracht de slachtoffers te helpen, zich aan de situatie of zijn medeverdachten te onttrekken of de politie te waarschuwen.
Daar komt nog bij dat verdachte zich slechts enkele maanden later opnieuw heeft schuldig gemaakt aan een poging tot afpersing in vereniging. Verdachte en zijn mededaders, die wisten dat er een hennepkwekerij in een loods op het terrein van [slachtoffer5] zat, hebben die dag - 7 november 2011 - getracht [slachtoffer5] en/of [slachtoffer6] te dwingen tot afgifte van die hennep. Hierbij is onder meer gedreigd met een op een vuurwapen gelijkend voorwerp. Aldus heeft verdachte voor de aangevers een zeer bedreigende situatie doen ontstaan. De verdachte heeft ook bij dit feit kennelijk alleen gehandeld vanuit het oogpunt van financieel gewin en zich van de mogelijke gevolgen voor de slachtoffers geen rekenschap gegeven.
Blijkens een verdachte betreffend uittreksel uit het justitieel documentatieregister d.d. 14 maart 2014 is verdachte niet eerder veroordeeld ter zake van strafbare feiten.
De raadsman van verdachte heeft onder verwijzing naar de rapportages die omtrent verdachte zijn opgemaakt, verzocht om het sanctierecht voor jeugdigen toe te passen. Volgens de raadsman blijkt daaruit dat de ontwikkeling van verdachte door verschillende oorzaken in zijn jeugd is gestagneerd. Hij laat zich daardoor erg makkelijk beïnvloeden en heeft moeite om eigen keuzes maken. Dat verdachte zich niet heeft gedistantieerd van zijn medeverdachten en de bewezenverklaarde feiten, valt daaruit te verklaren. Verdachte is gezien zijn persoonlijkheid gelijk te stellen met een minderjarige.
Het dossier bevat meerdere rapportages omtrent verdachte, waaronder een rapportage Pro Justitia d.d. 14 maart 2014, en een reclasseringsrapport d.d. 20 maart 2014. In eerstgenoemde rapportage wordt door de psycholoog geconcludeerd dat er bij verdachte geen sprake is van een stoornis of gebrekkige ontwikkeling. Wel is er sprake van een zwakke persoonlijkheidsstructuur waardoor verdachte meer dan gemiddeld beïnvloedbaar is en afhankelijk is van de context waarin hij leeft. Hij is sociaal-emotioneel gezien jong en geneigd zich aan zijn omgeving aan te passen. Verder wordt er geschreven: "De eerste vraag is of betrokkene wist dat het onoorbaar was wat hij deed. Deze vraag kan zonder meer positief beantwoord worden. De tweede vraag is of hij zijn wil naar dat weten kon bepalen. Er zijn wat betreft de gijzeling op de boerderij veel momenten geweest dat betrokkene eruit had kunnen stappen of beslissen om niet verder mee te doen. Tegelijkertijd is het gezien zijn sociaal-emotionele onrijpheid en persoonlijkheidsstructuur enigszins te verklaren dat betrokkene zich onvoldoende realiseerde waarin hij zich involveerde en geen afstand nam. De intimidatie die hij voelde speelde daar ook een rol in. Voor wat betreft de overval op de weedkwekerij kan gesteld worden dat betrokkene daar meer keuze in had. Onderzoeker komt daarom uit op licht verminderd toerekeningsvatbaar voor wat betreft de gijzeling en op toerekeningsvatbaar voor wat betreft de overval op de weedkwekerij."
Hoewel de psycholoog concludeert dat verdachte sociaal-emotioneel gezien jong is ten opzichte van zijn werkelijke leeftijd, ziet het hof in voornoemde rapporten, noch het verhandelde ter terechtzitting aanleiding om in de onderhavige zaak tot toepassing van het sanctierecht voor jeugdigen over te gaan. Ook de omstandigheden waaronder het feit is begaan, bieden daar geen grond voor.
In de hiervoor genoemde conclusie van de psycholoog ziet het hof wel aanleiding verdachte de onder 1A en B en 2 bewezenverklaarde feiten, licht verminderd toe te rekenen.
Bij de bespreking van de persoonlijke omstandigheden is verder aan de orde gekomen dat verdachte sinds de opheffing van de voorlopige hechtenis op 9 augustus 2012 een positieve ontwikkeling heeft doorgemaakt. Hij werkt 6 dagen per week, probeert zijn schulden af te betalen en lijkt zijn oude levensstijl de rug toegekeerd te hebben. De reclassering schat het recidiverisico laag in en acht het niet wenselijk als verdachte opnieuw gedetineerd raakt. Niet alleen zou dit betekenen dat hij zijn baan verliest, ook brengt dit gezien zijn kwetsbare persoonlijkheidsstructuur het risico van negatieve beïnvloeding met zich mee. Hoewel de reclassering geen toegevoegde waarde ziet in Elektronische Controle, heeft dit wel de voorkeur boven een gevangenisstraf.
De verdediging heeft daarnaast gewezen op het ontbreken van relevante recidive, het feit dat verdachte excuses heeft aangeboden aan [benadeelde] en dat hij openheid van zaken heeft gegeven. In verband daarmee wordt verzocht een straf op te leggen waarbij verdachte niet opnieuw gedetineerd zal raken. Verdachte heeft ongeveer 10 maanden in voorarrest gezeten.
De advocaat-generaal heeft gemotiveerd aangevoerd waarom de rechtbank volgens hem, ondanks de positieve ontwikkelingen, terecht een langdurige gevangenisstraf heeft opgelegd. Verdachte heeft een substantiële bijdrage geleverd aan de onder 1A, 1B en 2 ten laste gelegde feiten. Ondanks dat verdachte wist op welke kwalijke wijze [benadeelde] en [slachtoffer1] werden bejegend, is hij toch meegegaan om [slachtoffer2] en diens 14-jarige zoon op te halen, en waren zelfs de mede tegen een kind te verwachten gewelddadigheden voor hem geen reden om weg te gaan en de politie te waarschuwen. Integendeel, na die gebeurtenissen heeft hij zich enige tijd later weer schuldig gemaakt aan een poging tot afpersing in vereniging. Een straf waarbij het onvoorwaardelijk gedeelte gelijk is aan het voorarrest, doet volgens de advocaat-generaal onvoldoende recht aan de ernst van de feiten.
Het hof is met de advocaat-generaal en de rechtbank van oordeel dat gezien de ernst van de feiten en de rol die verdachte daarbij vervulde met inachtneming van het hiervoor overwogene, niet kan worden volstaan met een andere straf dan een langdurige onvoorwaardelijke gevangenisstraf. De positieve ontwikkelingen in het leven van verdachte ten spijt, is vanuit het oogpunt van normhandhaving en vergelding een gevangenisstraf voor de duur van 6 jaren passend en noodzakelijk.
Vordering van de benadeelde partij [benadeelde]
De benadeelde partij heeft zich in eerste aanleg in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding. Deze bedraagt € 1.600,00, te vermeerderen met de wettelijke rente. De vordering is bij het vonnis waarvan beroep toegewezen.
Uit het onderzoek ter terechtzitting is voldoende gebleken dat de benadeelde partij als gevolg van het onder 1A en 1B bewezenverklaarde handelen van verdachte rechtstreeks schade heeft geleden. Verdachte is tot vergoeding van die schade gehouden zodat de vordering zal worden toegewezen.
Om te bevorderen dat de schade door verdachte wordt vergoed, zal het hof de maatregel van artikel 36f van het Wetboek van Strafrecht opleggen op de hierna te noemen wijze.
Toepasselijke wettelijke voorschriften
Het hof heeft gelet op de artikelen 36f, 45, 57, 63, 312 en 317 van het Wetboek van Strafrecht.
Deze voorschriften zijn toegepast, zoals zij golden ten tijde van het bewezenverklaarde.
BESLISSING
Het hof:
Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:
Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het onder 1A en 1B, 2 en 3 primair ten laste gelegde heeft begaan.
Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.
Verklaart het onder 1A en 1B, 2 en 3 primair bewezen verklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.
Veroordeelt de verdachte tot een
gevangenisstrafvoor de duur van
6 (zes) jaren.
gevangenisstrafvoor de duur van
6 (zes) jaren.
Beveelt dat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, of artikel 27a van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.
Vordering van de benadeelde partij [benadeelde]
Wijst toe de vordering tot schadevergoeding van de benadeelde partij [benadeelde] ter zake van het onder 1A, 1B bewezen verklaarde tot het bedrag van
€ 1.600,00 (duizend zeshonderd euro) ter zake van immateriële schadeen veroordeelt de verdachte die, evenals zijn mededaders, hoofdelijk voor het gehele bedrag aansprakelijk is, met dien verstande dat indien en voor zover de een aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan, de een of meer anderen daarvan in zoverre zullen zijn bevrijd, om dit bedrag tegen een behoorlijk bewijs van kwijting te betalen aan de benadeelde partij.
€ 1.600,00 (duizend zeshonderd euro) ter zake van immateriële schadeen veroordeelt de verdachte die, evenals zijn mededaders, hoofdelijk voor het gehele bedrag aansprakelijk is, met dien verstande dat indien en voor zover de een aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan, de een of meer anderen daarvan in zoverre zullen zijn bevrijd, om dit bedrag tegen een behoorlijk bewijs van kwijting te betalen aan de benadeelde partij.
Bepaalt dat voormeld toegewezen bedrag aan immateriële schadevergoeding vermeerderd wordt met de wettelijke rente vanaf 1 augustus 2011 tot aan de dag der algehele voldoening.
Verwijst de verdachte in de door de benadeelde partij gemaakte en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken kosten, tot aan de datum van deze uitspraak begroot op nihil.
Legt aan de verdachte de verplichting op om aan de Staat, ten behoeve van het slachtoffer, genaamd [benadeelde], een bedrag te betalen van
€ 1.600,00 (duizend zeshonderd euro) als vergoeding voor immateriële schade, bij gebreke van betaling en verhaal te vervangen door
26 (zesentwintig) dagen hechtenis, met dien verstande dat de toepassing van die hechtenis de verplichting tot schadevergoeding aan de Staat ten behoeve van het slachtoffer niet opheft.
€ 1.600,00 (duizend zeshonderd euro) als vergoeding voor immateriële schade, bij gebreke van betaling en verhaal te vervangen door
26 (zesentwintig) dagen hechtenis, met dien verstande dat de toepassing van die hechtenis de verplichting tot schadevergoeding aan de Staat ten behoeve van het slachtoffer niet opheft.
Bepaalt dat de verplichting tot betaling van schadevergoeding aan de Staat ten behoeve van het slachtoffer voor de verdachte komt te vervallen indien en voor zover mededaders hebben voldaan aan de verplichting tot betaling aan de Staat ten behoeve van het slachtoffer.
Bepaalt dat voormelde betalingsverplichting ter zake van de immateriële schade vermeerderd wordt met de wettelijke rente vanaf 1 augustus 2011 tot aan de dag der algehele voldoening.
Bepaalt dat, indien de verdachte heeft voldaan aan zijn verplichting tot betaling aan de Staat daarmee zijn verplichting tot betaling aan de benadeelde partij in zoverre komt te vervallen en andersom dat, indien de verdachte heeft voldaan aan zijn verplichting tot betaling aan de benadeelde partij daarmee zijn verplichting tot betaling aan de Staat in zoverre komt te vervallen.
Bepaalt dat indien en voor zover de mededaders van de verdachte voormeld bedrag hebben betaald, verdachte in zoverre is bevrijd van voornoemde verplichtingen tot betaling aan de benadeelde partij of aan de Staat.
Aldus gewezen door
mr. T.H. Bosma, voorzitter,
mr. G. Dam en mr. G.M. Meijer-Campfens, raadsheren,
in tegenwoordigheid van mr. H. Akkerman, griffier,
en op 26 mei 2014 ter openbare terechtzitting uitgesproken.