Uitspraak
TBS P23/0188
Beslissing van 14 september 2023
De kamer van het hof als bedoeld in artikel 67 van de Wet op de rechterlijke organisatie heeft te beslissen op het beroep van
[terbeschikkinggestelde],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 1986,
wonende [woonplaats] ,
thans verblijvende P.I. Zwolle.
Het beroep is ingesteld tegen de beslissing van de rechtbank Overijssel, zittingsplaats Almelo, van 2 mei 2023. Deze beslissing houdt in het bevel dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd.
Het hof heeft gelet op dezelfde stukken als de rechtbank en daarnaast op:
- het proces-verbaal van het onderzoek in eerste aanleg;
- de beslissing waarvan beroep;
- de akte van 3 mei 2023 waarbij de terbeschikkinggestelde beroep heeft ingesteld;
- de aanvullende informatie van Reclassering Nederland van 24 augustus 2023.
Het hof heeft ter zitting van 7 september 2023 gehoord de terbeschikkinggestelde, bijgestaan door zijn raadsman, mr. J.B.A. Kalk, advocaat te Enschede en de advocaat-generaal, mr. L.H.J. Vijlbrief-Smit. Voorts heeft het hof ter zitting als deskundige gehoord [deskundige] , reclasseringswerker bij Reclassering Nederland.
Overwegingen
Procesverloop
De rechtbank Overijssel, zittingsplaats Almelo, heeft bij vonnis van 19 juli 2018 aan de terbeschikkinggestelde onder meer de maatregel van terbeschikkingstelling met voorwaarden opgelegd.
Op 24 maart 2023 heeft de rechter-commissaris belast met de behandeling van strafzaken in de rechtbank Almelo de voorlopige verpleging van de terbeschikkinggestelde bevolen.
De rechtbank Overijssel heeft in haar beslissing van 2 mei 2023 bevolen dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd. Tegen deze beslissing heeft de terbeschikkinggestelde beroep ingesteld.
Het advies van de reclassering
Op 23 maart 2023 heeft de reclassering geadviseerd de terbeschikkingstelling met voorwaarden om te zetten naar een terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege. Uit het advies volgt dat de terbeschikkinggestelde sinds juli 2022 stelselmatig de voorwaarden heeft overtreden. Ook was er een gebrek aan samenwerking. Daarom achtte de reclassering het (toen) niet langer haalbaar de terbeschikkinggestelde in een ambulant kader te begeleiden.
Uit het nadere advies van 24 augustus 2023 van de reclassering volgt dat de terbeschikkinggestelde de afgelopen periode een positieve ontwikkeling heeft laten zien. Hij is medicatie gaan gebruiken om de bij hem gediagnosticeerde ADD te reguleren. Ook heeft de bewindvoerder van de terbeschikkinggestelde mentorschap aangevraagd en is er een ambulant begeleider gevonden die de terbeschikkinggestelde wekelijks gaat ondersteunen. De terbeschikkinggestelde heeft aangegeven door te willen gaan met de behandeling die hij vanuit de PI volgt bij [instelling] en dat hij zijn medicatie wil blijven slikken. De reclassering verwacht dat bij deze stand van zaken de klinische fase van een traject in het kader van een terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege geen directe meerwaarde meer biedt. De terbeschikkinggestelde zal vooral in de praktijk moeten leren. Het vangnet met onder andere de inzet van medicatie (ADD), een ambulant begeleider en van het mentorschap zou voldoende steunend moeten zijn om instabiliteit te voorkomen en daarmee de kans op maatschappelijk afglijden te verkleinen. De reclassering heeft, gezien het vorenstaande, alsnog geadviseerd de terbeschikkingstelling met voorwaarden voort te zetten en heeft de voorwaarden aangevuld waaronder dit zou kunnen geschieden.
De deskundige Bolk, reclasseringswerker, heeft ter zitting het advies gehandhaafd.
Het standpunt van de terbeschikkinggestelde
De terbeschikkingstelling met voorwaarden dient te worden voortgezet. Indertijd is de terbeschikkinggestelde in een depressie geraakt, waardoor hij het overzicht is kwijtgeraakt en hij in financiële problemen is gekomen. Inmiddels gaat het weer goed met hem. Hij slikt medicatie voor ADD en voor zijn schulden heeft hij met behulp van zijn ouders een regeling getroffen. De terbeschikkinggestelde wil graag verder met zijn behandeling en is daartoe gemotiveerd. Hij realiseert zich terdege dat dit een tweede, wellicht laatste kans is. Hij gaat zijn uiterste best doen en hij is bereid zich aan alle voorwaarden te houden. De raadsman heeft bepleit de vordering tot het alsnog van overheidswege verplegen van de terbeschikkinggestelde af te wijzen. Tot slot heeft de raadsman verzocht om vervroegd uitspraak te doen.
Anders dan in maart 2023 heeft de reclassering nu geadviseerd om de maatregel van terbeschikkingstelling met voorwaarden voort te zetten. De terbeschikkinggestelde heeft aangegeven dat hij bereid is zich aan de voorwaarden te houden zoals door Reclassering Nederland geformuleerd. De voorwaarde met betrekking tot de time-out en over een vertrek naar het buitenland is niet goed geformuleerd. Deze moet worden aangepast. Voorts moet de extra voorwaarde, zoals geformuleerd in het reclasseringsadvies van 24 augustus 2023, worden toegevoegd. De advocaat-generaal heeft geconcludeerd tot afwijzing van de vordering die ertoe strekt dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd en met aanpassing van de bijzondere voorwaarden als voornoemd.
Het oordeel van het hof
Het hof zal de beslissing waarvan beroep vernietigen en de vordering tot het alsnog van overheidswege verplegen van de terbeschikkinggestelde afwijzen. Weliswaar heeft de terbeschikkinggestelde een aantal gestelde voorwaarden niet nageleefd, maar gelet op de rapportage van 24 augustus 2023 van de reclassering, is gebleken dat het toezicht, de behandeling en de resocialisatie ondanks de overtreding van de voorwaarden op verantwoorde wijze kan worden voortgezet in het kader van de terbeschikkingstelling met voorwaarden. De inzet van medicatie (ADD), een ambulant begeleider en het mentorschap zijn daarbij belangrijke pijlers. De terbeschikkinggestelde krijgt hiermee een laatste kans.
Wijziging van de voorwaarden
De reclassering heeft het hof geadviseerd een voorwaarde toe te voegen aan de (aan de terbeschikkingstelling verbonden) voorwaarden, teneinde de reclassering in staat te stellen haar toezichthoudende taak op een goede wijze te kunnen verrichten. De reclassering heeft over die voorwaarde geadviseerd in haar rapport van 24 augustus 2023.
De terbeschikkinggestelde heeft zich bereid verklaard deze (gewijzigde) voorwaarden na te leven.
Gelet op het advies van de reclassering zal het hof de voorwaarden wijzigen als na te melden. Daarbij zal het met betrekking tot een time-out-plaatsing zijn beslissing van
van 15 december 2022, ECLI:NL:GHARL:2022:10739, volgen, in die zin dat de voorwaarde van een klinische time-outopname wordt geschrapt en wordt vervangen door een mogelijkheid tot time-out-plaatsing in de forensisch klinische zorg op vrijwillige basis. Voor een onvrijwillige time-out-plaatsing biedt artikel 6:6:10a van het Wetboek van Strafvordering grondslag.
Overeenkomstig het verzoek van de advocaat-generaal zal het hof voorts de voorwaarde die ertoe strekt dat de terbeschikkinggestelde zich niet buiten de Europese landsgrenzen van Nederland zal begeven zonder toestemming aanpassen in die zin dat daarin het openbaar ministerie komt te vervallen.
BESLISSING
Het hof:
Vernietigtde beslissing van de rechtbank Overijssel, zittingsplaats Almelo, van 2 mei 2023 met betrekking tot de terbeschikkinggestelde,
[terbeschikkinggestelde].
[terbeschikkinggestelde].
Wijst afde vordering van het openbaar ministerie tot het alsnog van overheidswege verplegen van de terbeschikkinggestelde.
Wijzigtde aan de terbeschikkinggestelde opgelegde voorwaarden, zoals opgenomen in beslissing van de rechtbank Overijssel, zittingsplaats Almelo, van 24 december 2020, in die zin dat deze thans luiden dat de terbeschikkinggestelde:
Algemene voorwaarden:
1. zich niet schuldig zal maken aan een strafbaar feit;
2. ten behoeve van het vaststellen van zijn identiteit medewerking zal verlenen aan het nemen van een of meer vingerafdrukken of een identiteitsbewijs als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht ter inzage aanbieden;
3. medewerking zal verlenen aan reclasseringstoezicht, bedoeld in artikel 38, tweede lid, van het Wetboek van Strafrecht, de medewerking aan huisbezoeken daaronder begrepen;
Bijzondere voorwaarden:
4. zich niet buiten de Europese landsgrenzen van Nederland zal begeven, tenzij en voor zover hem dit in overleg met de reclassering wordt toegestaan.
5. medewerking zal verlenen aan het verstrekken van een actuele foto aan de reclassering ten behoeve van eventuele opsporing;
6. als de reclassering dat nodig vindt en de terbeschikkinggestelde daarmee instemt, kan de terbeschikkinggestelde voor een time-out worden opgenomen in een nader te bepalen instelling (afhankelijk van de ernst een Forensisch Psychiatrische Afdeling (FPA), een Forensisch Psychiatrische Kliniek (FPK) of een Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC)). Deze time-out duurt totdat de reclassering of de terbeschikkinggestelde deze beëindigt, maar maximaal zeven weken, met de mogelijkheid van verlenging met nog eens maximaal zeven weken, tot maximaal veertien weken per jaar;
7. zich gedurende de proeftijd zal melden op afspraken bij de reclassering, op de door de reclassering te bepalen locatie en tijdstippen, zo frequent en zo lang deze instelling dat nodig acht en zich houdt aan de voorschriften en aanwijzingen van de reclassering die nodig zijn voor de uitvoering van het toezicht of om de terbeschikkinggestelde te bewegen tot het naleven van de voorwaarden;
8. zich zal houden aan de aanwijzingen van de reclassering en daarbij een traject volgt dat de behandelaren nodig of wenselijk achten, ook als dit inhoudt een woonvorm met een (bepaalde mate aan) begeleiding. Aanwijzingen kunnen onder andere gegeven worden omtrent behandeling, dagbesteding, middelengebruik en huisvesting;
9. zal meewerken aan een zinvolle dagbesteding. Indien passend werk niet direct voorhanden is, zal de terbeschikkinggestelde meewerken aan een andere daginvulling (zoals scholing of vrijwilligerswerk);
10. op geen enkele wijze omgang zal hebben met personen die zijn resocialisatie in gevaar (kunnen) brengen en zich open zal stellen inzake het aangaan van nieuwe relaties of bestaande relaties en geen bezwaar zal hebben dat deze op gepaste en discrete wijze door de reclassering worden gescreend;
11. zal meewerken aan relatiebegeleiding/-therapie, indien door de reclassering geïndiceerd:
12. ervoor zal zorgen dat hij altijd bereikbaar is voor zijn begeleiders en behandelaren;
13. geen alcohol, drugs of andere middelen die niet zijn voorgeschreven door een arts zal gebruiken. De terbeschikkinggestelde zal een terugval in gebruik direct bij de reclassering melden. Mocht de terbeschikkinggestelde een terugval hebben in gebruik dan zullen alle betrokken partijen overleggen wat de gevolgen zijn voor de voortzetting van het toezicht;
14. zal meewerken aan urineonderzoeken of blaasproeven in verband met middelen/alcoholgebruik.
15. zich ambulant zal laten behandelen/begeleiden door een door de reclassering geïndiceerde en/of goedgekeurde zorgverlener. De behandeling/ begeleiding duurt zolang de reclassering dat nodig acht. De terbeschikkinggestelde zal zich houden aan de huisregels en de aanwijzingen die de zorgverlener geeft voor de behandeling/ begeleiding. Gelet op de problematiek kan hieronder ook het innemen van medicijnen vallen, indien de zorgverlener dat noodzakelijk acht.
Aldus gedaan door
mr. W.A. Holland, voorzitter,
mr. R. Prakke-Nieuwenhuizen en mr. M.J. Vos, raadsheren,
en drs. R.A. Graaff en dr. K.J. de Wijs-Heijlaerts, raden,
in tegenwoordigheid van mr. J.P. Fuchs-van Dis, griffier,
en op 14 september 2023 in het openbaar uitgesproken.
De raden zijn buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.