Uitspraak
Parketnummer: 24-002760-09
Parketnummer eerste aanleg: 07-910003-07
Arrest van 22 april 2011 van het gerechtshof te Arnhem, nevenzittingsplaats Leeuwarden, meervoudige strafkamer, op het hoger beroep tegen het vonnis van de politierechter in de rechtbank Zwolle-Lelystad van 16 oktober 2009 in de strafzaak tegen:
[verdachte],
geboren op [1944] te [geboorteplaats],
wonende te [woonplaats], [adres],
verschenen in persoon, bijgestaan door zijn raadsman mr. W.P. Maris, advocaat te Zwolle.
Het vonnis waarvan beroep
De politierechter in de rechtbank Zwolle-Lelystad heeft de verdachte bij het vonnis wegens misdrijven veroordeeld tot een straf, zoals in dat vonnis omschreven.
Gebruik van het rechtsmiddel
De verdachte is op de voorgeschreven wijze en tijdig in hoger beroep gekomen.
Het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep
Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting in hoger beroep, alsmede het onderzoek op de terechtzitting in eerste aanleg.
De vordering van de advocaat-generaal
De advocaat-generaal heeft gevorderd dat het hof verdachte ter zake van het primair ten laste gelegde zal vrijspreken en hem ter zake van het subsidiair ten laste gelegde zal veroordelen tot een een werkstraf voor de duur van 60 uren, subsidiair 30 dagen hechtenis, voorwaardelijk, met een proeftijd van 2 jaren.
De beslissing op het hoger beroep
Het hof zal het vonnis vernietigen en opnieuw recht doen.
Tenlastelegging
Na de door de politierechter toegelaten wijziging en de verbeterde lezing van de politierechter is aan verdachte ten laste gelegd, dat:
hij in of omstreeks de periode van 12 juli 1999 tot en met 10 mei 2007 te [plaats], in elk geval in Nederland, meermalen, althans eenmaal, (telkens) tezamen en in vereniging met [medeverdachte], althans alleen, (telkens) een geschrift, (elk) zijnde een geschrift dat bestemd was om tot bewijs van enig feit te dienen - te weten (telkens) een (inkomsten)formulier van de Eenheid Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de gemeente [gemeente] (gericht aan hem, verdachte), waarop opgave moest worden gedaan (onder meer) van inkomsten - (telkens) valselijk heeft opgemaakt en/of vervalst, immers heeft/hebben verdachte en/of zijn mededader (telkens) valselijk op dat/die formulier(en) aangekruist en/of vermeld dat verdachte en/of die [medeverdachte] in de periode waarop dat/die formulier(en) betrekking had(den) (telkens) geen inkomsten had(den) gehad, in elk geval (telkens) niet op dat/die formulier(en) vermeld dat verdachte en/of die [medeverdachte] inkomsten had(den) gehad en/of (telkens) dat formulier ondertekend, (telkens) met het oogmerk om dat geschrift als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken;
althans, indien het vorenstaande onder 1 niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:
hij in of omstreeks de periode van 12 juli 1999 tot en met 10 mei 2007 te [plaats], in elk geval in Nederland, meermalen, althans eenmaal, (telkens) tezamen en in vereniging met een ander, althans alleen, in strijd met een hem/haar bij of krachtens wettelijk voorschrift opgelegde verplichting, te weten artikel 65 van de Algemene bijstandswet en/of artikel 17 van de Wet werk en Bijstand, opzettelijk heeft/hebben nagelaten tijdig de benodigde gegevens te verstrekken, zulks terwijl dit feit kon strekken tot bevoordeling van zichzelf of een ander, terwijl verdachte wist, althans redelijkerwijs moest vermoeden dat die gegevens van belang waren voor de vaststelling van verdachtes of eens anders recht op een verstrekking of tegemoetkoming, te weten zijn/haar/hun recht op een uitkering krachtens de Algemene Bijstandswet en/of de Wet werk en bijstand, dan wel voor de hoogte of de duur van die verstrekking of tegemoetkoming, immers heeft/hebben verdachte en/of zijn/haar mededader in de voornoemde periode werkzaamheden (al dan niet tegen betaling) (te/bij de [bedrijf] te [plaats]) verricht en/of die werkzaamheden niet vermeld aan de Eenheid Sociale zaken en werkgelegenheid van de gemeente [gemeente].
Vrijspraak
Het hof acht niet wettig en overtuigend bewezen dat verdachte en zijn echtgenote [medeverdachte] het primair ten laste gelegde hebben begaan. Met de advocaat-generaal en de verdediging is het hof van oordeel dat niet is komen vast te staan dat verdachte en zijn echtgenote [medeverdachte] in de ten laste gelegde periode inkomsten hebben genoten.
Het hof overweegt met betrekking tot het subsidiair ten laste gelegde het volgende.
Het hof acht niet overtuigend bewezen dat verdachte en zijn echtgenote [medeverdachte] in de subsidiair ten laste gelegde periode wisten, althans redelijkerwijze moesten vermoeden, dat de werkzaamheden die verdachte in die periode bij het bedrijf van zijn neef, [bedrijf] te [plaats], verrichtte, werkzaamheden betroffen, die van belang waren voor de vaststelling van hun recht op een verstrekking of tegemoetkoming van hun bijstandsuitkering, dan wel voor de hoogte of de duur van die verstrekking of tegemoetkoming. Uit de stukken en het verhandelde ter zitting is aannemelijk geworden dat de werkzaamheden en betrokkenheid van verdachte bij het bedrijf van zijn neef in het teken stonden van het onderhouden van sociale contacten in en om dat bedrijf. Daarbij heeft het hof in aanmerking genomen dat verdachte analfabeet is en - aldus verdachte - om die reden voor een zinvolle dagbesteding sterk afhankelijk is van zijn sociale contacten in en om het bedrijf van zijn neef. Van bewustheid bij verdachte of zijn echtgenote [medeverdachte] dat het hier werkzaamheden betroffen waarvan melding had moeten worden gemaakt bij de uitkeringsinstantie, is het hof niet gebleken.
Voorgaande overwegingen leiden ertoe dat verdachte zowel van het primair als subsidiair ten laste gelegde dient te worden vrijgesproken.
De omstandigheid, dat de bestuursrechter bij uitspraak van 12 september 2008 heeft geoordeeld dat (een deel van) voormelde door verdachte verrichte werkzaamheden aangemerkt kunnen worden als op geld waardeerbare werkzaamheden, die van belang moeten worden geacht voor de toepassing van de bijstandsuitkering van verdachte en zijn medeverdachte, sluit niet uit dat de strafrechter op grond van de tenlastelegging die ziet op het valselijk niet opgeven van inkomsten althans het opzettelijk niet vermelden van werkzaamheden en daarmee een ander verwijt betreft tot een vrijspraak komt.
De uitspraak
HET HOF,
RECHT DOENDE OP HET HOGER BEROEP:
vernietigt het vonnis, waarvan beroep, en opnieuw recht doende:
verklaart het verdachte primair en subsidiair ten laste gelegde niet bewezen en spreekt hem daarvan vrij.
Dit arrest is aldus gewezen door mr. Meijer-Campfens, voorzitter, mr. Lahuis en mr. Dolfing, in tegenwoordigheid van Boersma als griffier.