ECLI:NL:GHDHA:2019:1754

• Datum uitspraak: 15 februari 2019
• Publicatiedatum: 27 juni 2019
• Zaaknummer: BK-18/00668
• Instantie: Gerechtshof Den Haag
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Belastingrecht
• Procedures: Hoger beroep
• Rechters: P.J.J. Vonk; E.M. Vrouwenvelder; G.J. van Leijenhorst
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Hoger beroep inzake niet-ontvankelijkheid bezwaar tegen verliesvaststellingsbeschikking en te verrekenen verliezen IB/PVV 2008

In deze zaak gaat het om een hoger beroep van belanghebbende tegen de uitspraak van de rechtbank Den Haag, waarin het bezwaar van belanghebbende tegen de niet-ontvankelijkheid van de verliesvaststellingsbeschikking en de te verrekenen verliezen voor het jaar 2008 aan de orde is. De Inspecteur had een primitieve aanslag inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen opgelegd, waarbij ook een verliesvaststellingsbeschikking was genomen. Belanghebbende heeft bezwaar gemaakt tegen de mededeling van de Inspecteur over de stand van de te verrekenen verliezen ultimo 2008, maar dit bezwaar werd door de Inspecteur niet-ontvankelijk verklaard. De rechtbank heeft deze beslissing van de Inspecteur bevestigd.

Het Gerechtshof Den Haag heeft de zaak op 15 februari 2019 behandeld. Belanghebbende heeft in hoger beroep gesteld dat de rechtbank ten onrechte het bezwaar niet-ontvankelijk heeft verklaard. Het hof heeft de argumenten van belanghebbende en de Inspecteur zorgvuldig gewogen. Het hof concludeert dat de Inspecteur terecht het bezwaar niet-ontvankelijk heeft verklaard, omdat het bezwaar niet tijdig was ingediend. Het hof heeft daarbij verwezen naar de relevante wetgeving en jurisprudentie met betrekking tot verliesvaststelling en verliesverrekening.

De uitspraak van het hof bevestigt de eerdere beslissing van de rechtbank en verklaart het hoger beroep ongegrond. De proceskosten worden niet vergoed, omdat er geen termen zijn voor een veroordeling van de Inspecteur in de door belanghebbende gemaakte proceskosten. De uitspraak is openbaar uitgesproken en partijen zijn geïnformeerd over de mogelijkheid om beroep in cassatie in te stellen bij de Hoge Raad der Nederlanden.

Uitspraak

GERECHTSHOF DEN HAAG

Team Belastingrecht

meervoudige kamer

nummer BK-18/00668

Uitspraak van 15 februari 2019

in het geding tussen:

[X] te [Z] , belanghebbende,

en

de inspecteur van de Belastingdienst, kantoor Rotterdam, de Inspecteur,

(vertegenwoordiger: J.M. Lieshout)

op het hoger beroep van belanghebbende tegen de uitspraak van de rechtbank Den Haag (hierna: de Rechtbank) van 19 april 2018, nummer SGR 17/6170, betreffende de onder 1.2 vermelde beschikking.

Procesverloop

1.1.

De Inspecteur heeft aan belanghebbende een aanslag in de inkomstenbelasting en de premie volksverzekeringen voor het jaar 2008 opgelegd. Tegelijkertijd is een beschikking genomen waarbij een verlies uit werk en woning voor het jaar 2008 is vastgesteld.

1.2.

Belanghebbende heeft tegen de aanslag en de beschikking bezwaar gemaakt. De Inspecteur heeft bij uitspraak het bezwaar niet-ontvankelijk verklaard en een mededeling gedaan omtrent de nader berekende stand van de verrekenen verliezen ultimo 2008.

1.3.

Belanghebbende heeft bezwaar gemaakt tegen het nader berekende bedrag van de te verrekenen verliezen ultimo 2008. De Inspecteur heeft dit bezwaar niet-ontvankelijk verklaard.

1.4.

Belanghebbende heeft tegen de onder 1.3 bedoelde uitspraak op bezwaar beroep bij de Rechtbank ingesteld. Er is € 46 aan griffierecht geheven. De Rechtbank heeft het beroep ongegrond verklaard.

1.5.

Belanghebbende is van de uitspraak van de Rechtbank in hoger beroep gekomen. Ter zake daarvan is een griffierecht geheven van € 126. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend. Van de zijde van belanghebbende zijn de volgende nadere stukken ontvangen:

• op 13 juli 2018 een nader stuk;
• op 14 juli 2018 een, door belanghebbende als repliek betiteld, nader stuk met bijlagen;
• op 21 juli 2018 een nader stuk met bijlage;
• op 24 juli 2018 een nader stuk met bijlage;
• op 16 augustus 2018 een nader stuk met bijlage;
• op 5 september 2018 een nader stuk met bijlagen;
• op 27 september 2018 een nader stuk met bijlagen;
• op 29 september 2018 een nader stuk met bijlage;
• op 30 september 2018 een nader stuk met bijlagen;
• op 4 oktober 2018 een nader stuk met bijlagen;
• op 8 oktober 2018 een nader stuk met bijlagen;
• op 18 oktober 2018 een nader stuk met bijlagen;
• op 31 oktober 2018 een nader stuk met bijlagen;
• op 2 november 2018 een nader stuk met bijlagen;
• op 5 november 2018 een nader stuk met bijlagen;
• op 6 november 2018 een nader stuk met bijlagen;
• op 12 november 2018 een nader stuk met bijlagen;
• op 20 november 2018 een nader stuk met bijlagen;
• op 21 november 2018 een nader stuk met bijlagen;
• op 29 november 2018 een nader stuk met bijlagen;
• op 1 december 2018 een nader stuk met bijlagen;
• op 13 december 2018 een nader stuk met bijlagen;
• op 20 december 2018 een nader stuk met bijlage;
• op 15 januari 2019 een nader stuk met bijlagen;
• op 15 januari 2019 een nader stuk met bijlage;
• op 16 januari 2019 een nader stuk met bijlage;
• op 17 januari 2019 een nader stuk;
• op 19 januari 2019 een nader stuk;
• op 20 januari 2019 een nader stuk;
• op 23 januari 2019 een nader stuk met bijlagen;
• op 25 januari 2019 een nader stuk met bijlagen.

Afschriften hiervan zijn steeds aan de Inspecteur gezonden.

1.6.

Belanghebbende heeft in zijn nader stuk van 18 oktober 2018 het Hof verzocht in zijn zaak, in verband met zijn medische indicatie, een zitting zonder partijen te laten plaatsvinden. Bij brief van 8 november 2018 heeft de griffier van het Hof belanghebbende schriftelijk, voor zover te dezen van belang, het volgende bericht:

“Hierbij deel ik u voorts mede dat het hof een mondelinge behandeling van uw zaak zal plannen. U wordt daarvoor uitgenodigd, maar u bent, mede in verband met de door u geschetste omstandigheden, niet verplicht ter zitting te verschijnen.

Het hof is voornemens de mondelinge behandeling van uw zaak op dinsdag 5 februari 2019 te plannen. U ontvangt de uitnodiging voor de mondelinge behandeling te zijner tijd per separate post.”

1.7.

Partijen zijn door de griffier bij aangetekende brief, verzonden op 20 november 2018, onder vermelding van plaats, datum en tijdstip uitgenodigd om op de zitting te verschijnen.

Belanghebbende heeft in zijn nader stuk van 15 januari 2019, 01.37 uur, uitstel van de zitting gevraagd. Bij brief van 15 januari 2019 heeft de griffier belanghebbende medegedeeld dat geen uitstel van de zitting zal worden verleend en dat belanghebbende, indien hij verhinderd is de zitting bij te wonen, zich kan laten vertegenwoordigen door een gemachtigde.

1.8.

Belanghebbende heeft in zijn nader stuk van 16 januari 2019 herhaald dat hij om medische redenen enkel in staat is zijn belangen schriftelijk te behartigen en heeft aangegeven dat zijns inziens een gemachtigde zijn belangen ter zitting, in verband met het uitgebreide dossier, niet goed kan vertegenwoordigen. Om recht te doen aan een eerlijk proces, waarin niet uitsluitend de Inspecteur zou worden gehoord, heeft hij het Hof verzocht tijdig het van de zitting op te maken proces-verbaal te mogen ontvangen en daarop schriftelijk te mogen reageren alvorens uitspraak zal worden gedaan. Verder heeft belanghebbende in zijn nader stuk verzocht om mededeling van de zetelcombinatie.

Bij brief van 18 januari 2019 heeft de griffier belanghebbende de zetelcombinatie medegedeeld, alsmede medegedeeld dat de correspondentie van belanghebbende geen aanleiding vormt terug te komen op de eerdere beslissing geen uitstel te verlenen, herhaald dat belanghebbende, mede in verband met de door hem geschetste omstandigheden, niet verplicht is ter zitting te verschijnen en belanghebbende tevens medegedeeld dat het proces-verbaal van de mondelinge behandeling belanghebbende, tezamen met de uitspraak, zal worden toegezonden en dat de uitspraak op 19 maart 2019 zal worden gedaan dan wel zoveel eerder als deze gereed is. Een afschrift van deze brief is aan de Inspecteur gezonden.

1.9.

Bij nader stuk van 19 januari 2019 heeft belanghebbende te kennen gegeven geen wrakingsgronden te zien tegen de zetelcombinatie en de voorgenomen wijze van afdoening.

1.10.

Bij nader stuk van 23 januari 2019 heeft belanghebbende aangegeven, mede gelet op “zijn voorvloeiend lastige relatie met verweerder” wellicht geen gebruik te maken van de door het Hof geboden gelegenheid aanwezig te zijn bij de zitting van 5 februari 2019 en te allen tijde bereid te zijn nadere informatie te geven op de door het Hof gewenste wijze.

1.11.

De mondelinge behandeling van de zaak in hoger beroep heeft plaatsgehad ter zitting van 5 februari 2019, gehouden te Den Haag. Van de zijde van belanghebbende is niemand ter zitting verschenen. De Inspecteur is verschenen. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt.

1.12.

Na de sluiting van het onderzoek ter zitting heeft belanghebbende nog een tweetal stukken ingezonden, ingediend op 9 februari 2019 en op 12 februari 2019, betreffende zijn verzoek tot ontvangst dan wel inzage van het proces-verbaal alvorens de uitspraak wordt gedaan. Het Hof ziet hierin geen aanleiding anders te beslissen dan reeds door de griffier bij de onder 1.8 vermelde brief van 18 januari 2019 is medegedeeld of het onderzoek te heropenen.

Vaststaande feiten

2.1.

De Inspecteur heeft, met dagtekening 12 november 2010, aan belanghebbende de onder 1.1 vermelde aanslag opgelegd, berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van negatief € 20.431. Tegelijkertijd is een beschikking genomen waarbij het verlies uit werk en woning voor het jaar 2008 is vastgesteld op € 20.431, welk bedrag volledig als ondernemingsverlies is aangemerkt. Op het aanslagbiljet is vermeld dat de stand van de te verrekenen verliezen ultimo 2008 (€ 48.184 + € 20.431=) € 68.615 bedraagt.

2.2.

In juni 2012 heeft de Inspecteur een boekenonderzoek bij belanghebbende laten instellen. Op 24 mei 2013 werd het onderzoek afgesloten door toezending van het rapport. Naar aanleiding van het boekenonderzoek is belanghebbendes winst uit onderneming over het jaar 2008 nader vastgesteld op € 25.625.

2.3.

Belanghebbende heeft op 6 juli 2013 een verbeterde aangifte voor de inkomstenbelasting en premieheffing over het jaar 2008 ingediend. De Inspecteur heeft deze aangifte aangemerkt als een bezwaarschrift tegen de onder 1.1 vermelde aanslag.

2.4.

De Inspecteur heeft bij uitspraak van 29 juli 2013 wegens termijnoverschrijding het bezwaar niet-ontvankelijk verklaard. In de bij de motivering op de uitspraak behorende brief van 29 juli 2013 heeft de Inspecteur aan belanghebbende medegedeeld dat hij op basis van de bevindingen tijdens het boekenonderzoek tot de conclusie is gekomen dat het inkomen over 2008 eerder tot een te laag dan tot een te hoog bedrag is vastgesteld. Hij stelt het bedrag van het herziene verlies nader vast op nihil. Het hierin begrepen ondernemingsverlies bedraagt eveneens nihil. Hij deelt mede dat de stand van de verrekenen verliezen ultimo 2008 (€ 48.184 -/- € 25.625 =) € 22.559 bedraagt.

2.5.

Op 2 augustus 2013 heeft belanghebbende bezwaar gemaakt tegen de nader berekende stand van de te verrekenen verliezen ultimo 2008.

2.6.

Naar aanleiding van de bevindingen van het boekenonderzoek is, met dagtekening 17 augustus 2013 een navorderingsaanslag inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringwet over het jaar 2008 opgelegd vastgesteld naar een bijdrage-inkomen van € 25.625. Een navorderingsaanslag inkomstenbelasting over jaar 2008 is niet opgelegd. Nadien heeft de Inspecteur zich nader op het standpunt gesteld dat de winst uit onderneming op (€ 25.625 -/- € 4.992 =) € 20.633 dient te worden gesteld.

2.7.

Bij uitspraak van 4 maart 2015 met nummer SGR 14/1071 heeft de Rechtbank Den Haag met betrekking tot de navorderingsaanslag inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringwet over het jaar 2008 geoordeeld dat deze aanslag dient te worden verminderd tot een naar een bijdrage-inkomen van € 20.633. Blijkens de uitspraak van dit Hof van 10 juni 2016 met nummer BK-15/00294 tot en met BK-15/00297 is dat oordeel in stand gebleven.

2.8.

Met dagtekening 16 september 2016 heeft de Inspecteur aan belanghebbende een beschikking doen toekomen waarin het verzamelinkomen over het jaar 2008 is vastgesteld op € 20.633. Het eerder vastgestelde ondernemingsverlies over 2008 is teruggenomen. Op het biljet is vermeld dat de nader berekende stand van de te verrekenen verliezen ultimo 2008 (€ 48.184 -/- € 20.633=) € 27.551 bedraagt.

2.9.

Met dagtekening 31 augustus 2017 is uitspraak gedaan op het bezwaarschrift van

2 augustus 2013. Medegedeeld wordt dat het nog te verrekenen verlies ultimo 2008 € 27.551 bedraagt.

2.10.

Belanghebbende heeft op 2 september 2017 tegen de uitspraak op bezwaar beroep ingesteld bij de Rechtbank. De Rechtbank heeft het beroep ongegrond verklaard.

Omschrijving geschil in hoger beroep en standpunten van partijen

3.1.

In geschil is of belanghebbende terecht niet-ontvankelijk is verklaard in het, onder 1.3 vermelde, bezwaar tegen de hoogte van de te verrekenen verliezen ultimo 2008. Belanghebbende beantwoordt deze vraag ontkennend en de Inspecteur bevestigend.

3.2.

Indien het gelijk aan belanghebbende is, is in geschil de hoogte van het bedrag van de te verrekenen verliezen ultimo 2008.

3.3.

Voor de gronden waarop partijen hun standpunten doen steunen wordt verwezen naar de gedingstukken.

Conclusies van partijen

4.1.

Belanghebbende concludeert tot vernietiging van de uitspraak van de Rechtbank en die van de uitspraak op bezwaar, tot ontvankelijkverklaring van het bezwaarschrift en tot vermelding van een te verrekenen verlies ultimo 2008 van € 68.615.

4.2.

De Inspecteur concludeert tot bevestiging van de uitspraak van de Rechtbank.

Oordeel van de Rechtbank

5. De Rechtbank heeft het beroep ongegrond verklaard en daartoe, voor zover thans van belang, overwogen:

”8. De rechtbank acht het beroep van [belanghebbende] tegen de uitspraak op bezwaar van 31 augustus 2017 ongegrond. Hoewel het bezwaar van [belanghebbende] van 2 augustus 2013 tegen de uitspraak op bezwaar van 29 juli 2013 als beroep had kunnen worden aangemerkt en deze dan had moeten worden doorgezonden naar de rechtbank, heeft de rechtbank in haar uitspraak van 18 augustus 2017 de brief van [belanghebbende] van 2 augustus 2013 als een zelfstandig bezwaarschrift aangemerkt en [de Inspecteur] opgedragen daarop alsnog te beslissen.

[De Inspecteur] heeft daarop in de uitspraak op bezwaar van 31 augustus 2017 evenals in de uitspraak op bezwaar van 19 juli 2013 het bezwaar wegens termijnoverschrijding niet-ontvankelijkheid verklaard. Dat is naar het oordeel van de rechtbank juist. Aangezien het beroep zich alleen daartegen kan richten en [belanghebbende] ter zake verder niets heeft aangevoerd is het beroep ongegrond verklaard. Dat [de Inspecteur] in de uitspraken op bezwaar van 29 juli 2013 en 31 augustus 2017 overgaat tot ambtshalve vaststelling van het te verrekenen verlies, doet aan het vorenstaande niets af. Deze ambtshalve genomen beslissingen zijn immers niet voor bezwaar en beroep vatbaar.”

Beoordeling van het hoger beroep

6.1.

Het bedrag van een verlies uit werk en woning wordt ingevolge artikel 3.151, eerste lid, van de Wet inkomstenbelasting 2001 (hierna: de Wet IB 2001) door de inspecteur vastgesteld bij voor bezwaar vatbare beschikking (verliesvaststellingsbeschikking).

6.2.

Ingeval het verlies geheel of gedeeltelijk bestaat uit een ondernemingsverlies, stelt de inspecteur bij de verliesvaststellingsbeschikking tevens het bedrag van het ondernemingsverlies vast (artikel 3.151, tweede lid, van de Wet IB 2001).

6.3.

Het bedrag van het verlies uit werk en woning en het bedrag van het ondernemingsverlies worden afzonderlijk op het aanslagbiljet vermeld (artikel 3.151, derde lid, van de Wet IB 2001). In het onderhavige geval is dat geschied bij de onder 1.1 vermelde beschikking.

6.4.

Indien er grond is voor het vermoeden dat een verlies uit werk en woning of een ondernemingsverlies te hoog is vastgesteld, kan de inspecteur de, in artikel 3.151, eerste lid, van de Wet IB 2001 bedoelde, bij voor bezwaar vatbare beschikking herzien (artikel 3.151, vierde lid, van de Wet IB 2001; de verliesherzieningsbeschikking). De beschikking van 29 juli 2013 moet als zodanig worden aangemerkt.

6.5.

Verliezen worden ingevolge artikel 3.150, eerste lid, van de de Wet IB 2001 verrekend met de inkomens uit werk en woning van de drie voorafgaande en de negen volgende kalenderjaren. De verrekening vindt plaats in de volgorde waarin de verliezen zijn ontstaan en de inkomens zijn genoten (artikel 3.150, vijfde lid, van de Wet IB 2001).

6.6.1.

De formalisering van de achterwaartse en/of voorwaartse verliesverrekening vindt, ingevolge de artikelen 3.152 en 3.153 van de Wet IB 2001 plaats bij een voor bezwaar vatbare beschikking (verliesverrekeningsbeschikking).

6.6.2.

De inspecteur geeft de achterwaartse verliesverrekeningsbeschikking gelijktijdig met het vaststellen van de aanslag over het jaar waarin het verlies is ontstaan (artikel 3.152, tweede lid, van de Wet IB 2001).

6.6.3.

De inspecteur geeft de voorwaartse verliesverrekeningsbeschikking gelijktijdig met het vaststellen van de aanslag over het jaar waarmee het verlies wordt verrekend (artikel 3.153, tweede lid, van de Wet IB 2001).

6.7.

In de regelgeving is geen bepaling opgenomen die de inspecteur gebiedt het bedrag van de nog te verrekenen verliezen ultimo van enig jaar bij beschikking vast te stellen. Anders dan met betrekking tot de verliesvaststelling, waarvoor ingevolge artikel 3.151 van de Wet IB 2001 geldt dat het verlies bij voor bezwaar vatbare beschikking wordt vastgesteld en op het aanslagbiljet wordt vermeld, is bij de vermelding op het aanslagbiljet van de bedragen van de per ultimo van enig jaar nog te verrekenen verliezen geen sprake van een voor bezwaar vatbare beschikking. Deze vermelding is volgens vaste jurisprudentie slechts een mededeling waartegen geen bezwaar en beroep openstaat. Het bedrag is het saldo van alle voorafgaande verliesvaststellingsbeschikkingen, alle voorafgaande verliesherzieningsbeschikkingen en de genomen verliesverrekeningsbeschikkingen. Tegen ieder van die beschikkingen staat ingevolge voormelde bepalingen afzonderlijk bezwaar en beroep open.

6.8.

Gelet op het vorenoverwogene heeft de Inspecteur belanghebbende terecht niet-ontvankelijk verklaard in het bezwaar, wat er zij van de door de Inspecteur en de Rechtbank daartoe gebezigde gronden.

6.9.

Belanghebbende heeft in zijn nadere stukken van 20 januari 2019 en 23 januari 2019 het Hof verzocht de Inspecteur op te dragen belanghebbende “nader, alsnog een volwaardig bezwaar en beroeprechtsmiddel te geven tegen de verminderingsaanslag 67929540H97 dd 20-9-2016”. Die verminderingsaanslag valt buiten het bereik van het onderhavige geschil en het Hof zal dit verzoek dan ook niet behandelen.

Slotsom

6.9.

Het hoger beroep is ongegrond. Beslist dient te worden als hierna vermeld.

Proceskosten

Er zijn geen termen voor een veroordeling van de Inspecteur in de door belanghebbende gemaakte proceskosten.

Beslissing

Het Gerechtshof verklaart het hoger beroep ongegrond.

Deze uitspraak is vastgesteld door mr. P.J.J. Vonk, E.M. Vrouwenvelder en G.J. van Leijenhorst in tegenwoordigheid van de griffier E.J. Nederveen. De beslissing is op 15 februari 2019 in het openbaar uitgesproken.

Wegens verhindering van de voorzitter is de uitspraak ondertekend door mr. Vrouwenvelder.

aangetekend aan

partijen verzonden:

Zowel de belanghebbende als het daartoe bevoegde bestuursorgaan kan binnen zes weken na de verzenddatum van deze uitspraak beroep in cassatie instellen bij de Hoge Raad der Nederlanden. Daarbij moet het volgende in acht worden genomen:

1. Bij het beroepschrift wordt een kopie van deze uitspraak gevoegd.

2. Het beroepschrift wordt ondertekend en bevat ten minste:

-
- de naam en het adres van de indiener;

-
- de dagtekening;

-
- de vermelding van de uitspraak waartegen het beroep in cassatie is gericht;

-
- de gronden van het beroep in cassatie.

Het beroepschrift moet worden gezonden aan de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer), Postbus 20303, 2500 EH Den Haag.

De partij die beroep in cassatie instelt is griffierecht verschuldigd en zal daarover bericht ontvangen van de griffier van de Hoge Raad. In het cassatieberoepschrift kan worden verzocht de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.