ECLI:NL:GHSHE:2013:4240

Gerechtshof 's-Hertogenbosch

Datum uitspraak
11 september 2013
Publicatiedatum
13 september 2013
Zaaknummer
20-002610-12
Instantie
Gerechtshof 's-Hertogenbosch
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Hoger beroep
Rechters
  • Y.G.M. Baaijens- van Geloven
  • J.J. van der Kaaden
  • H.D. Bergkotte
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Veroordeling wegens valsheid in geschrift door advocaat met betrekking tot reiskosten declaraties

In deze zaak heeft het Gerechtshof 's-Hertogenbosch op 11 september 2013 uitspraak gedaan in hoger beroep tegen een vonnis van de rechtbank 's-Hertogenbosch. De verdachte, een advocaat, was eerder vrijgesproken van valsheid in geschrift, maar de officier van justitie heeft hoger beroep ingesteld. Het hof heeft de zaak opnieuw beoordeeld en kwam tot de conclusie dat de verdachte opzettelijk valse formulieren heeft opgemaakt voor reiskosten die hij had gedeclareerd voor piketbezoeken aan cliënten. De verdachte had voor iedere cliënt apart reiskosten gedeclareerd, terwijl hij deze bezoeken combineerde. Het hof oordeelde dat de verdachte op meerdere tijdstippen in de periode van 29 juni 2006 tot en met 10 december 2007 en van 11 oktober 2009 tot en met 28 oktober 2009 valse verklaringen heeft afgelegd op de formulieren 'Verklaring optreden piket'. De verdachte heeft betoogd dat hij geen opzet had en dat zijn handelen voortkwam uit slordigheid, maar het hof oordeelde dat er geen sprake was van enkel verontschuldigbare slordigheid. De verdachte werd uiteindelijk veroordeeld tot een geldboete van EUR 1.500,-, subsidiair 25 dagen vervangende hechtenis. Het hof benadrukte de bijzondere zorgvuldigheid die van een advocaat verwacht mag worden bij het opmaken van dergelijke geschriften.

Uitspraak

Afdeling strafrecht
Parketnummer : 20-002610-12
Uitspraak : 11 september 2013
TEGENSPRAAK

Arrest van de meervoudige kamer voor strafzaken van het gerechtshof te

's-Hertogenbosch

gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank 's-Hertogenbosch van 10 juli 2012 in de strafzaak met parketnummer 01-885057-11 tegen:

[verdachte],

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum],
wonende te[woonplaats].
Hoger beroep
Bij vonnis waarvan beroep is de verdachte telkens ter zake van valsheid in geschrift, meermalen gepleegd, vrijgesproken.
De officier van justitie heeft tegen voormeld vonnis hoger beroep ingesteld.
Onderzoek van de zaak
Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting in hoger beroep, alsmede het onderzoek op de terechtzitting in eerste aanleg.
Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen van de zijde van verdachte naar voren is gebracht.
De advocaat-generaal heeft gevorderd dat het hof het beroepen vonnis zal vernietigen en, opnieuw rechtdoende, bewezen zal verklaren hetgeen aan de verdachte is ten laste gelegd, en verdachte zal veroordelen tot een geldboete ter hoogte van EUR 1.500,-, subsidiair 30 dagen vervangende hechtenis.
Door de verdachte is vrijspraak bepleit.
Vonnis waarvan beroep
Het beroepen vonnis zal worden vernietigd omdat het hof, anders dan de eerste rechter, tot een bewezenverklaring komt.
Tenlastelegging
Aan verdachte is ten laste gelegd dat:
1.
hij op meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 29 juni 2006 tot en met 10 december 2007 in de gemeente Veldhoven en/of Eindhoven, althans in het arrondissement 's-Hertogenbosch, (telkens) opzettelijk de/een formulier(en) Verklaring optreden piket, zijnde dat/die formulier(en) (telkens)(een) geschrift(en) dat/die bestemd is/zijn om tot bewijs van enig feit te dienen, valselijk heeft opgemaakt, althans heeft vervalst, hebbende hij, verdachte, toen daar (telkens) opzettelijk valselijk en in strijd met de waarheid op dat/die formulier(en) Verklaring optreden piket, betrekking hebbende op rechtsbijstand op 02 november 2006, met betrekking tot cliënt [cliënt 1] en/of[cliënt 2] en/of betrekking hebbende op rechtsbijstand op 01 december 2007, met betrekking tot cliënten [cliënt 3] en/of [cliënt 4] en/of [cliënt 5] en/of [cliënt 6] en/of betrekking hebbende op rechtsbijstand op 29 juni 2006, met betrekking tot cliënten[cliënt 7] en/of [cliënt 8] en/of[cliënt 9] en/of [cliënt 10] en/of[cliënt 11], bij het item Reiskosten (telkens) vermeld dat hij ten behoeve van het piketbezoek 20 kilometer heeft gereisd tussen Veldhoven en Eindhoven v.v., (telkens) met het oogmerk om voormeld(e) formulier(en) Verklaring optredenpiket als echt en onvervalst te gebruiken of door een ander of anderen te doen gebruiken;
2.
hij op meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 11 oktober 2009 tot en met 27 oktober 2009 in de gemeente Veldhoven en/of Eindhoven, althans in het arrondissement 's-Hertogenbosch, (telkens) opzettelijk de/een formulier(en) Verklaring optreden piket, zijnde dat/die formulier(en) (telkens)(een) geschrift(en) dat/die bestemd is/zijn om tot bewijs van enig feit te dienen, valselijk heeft opgemaakt, althans heeft vervalst, hebbende hij, verdachte, toen daar (telkens) opzettelijk valselijk en in strijd met de waarheid op dat/die formulier(en) Verklaring optreden piket, (telkens) betrekking hebbende op rechtsbijstand op 11 oktober 2009, met betrekking tot cliënten [cliënt 12] en/of [cliënt 13] en/of [cliënt 14]en/of [cliënt 15] en/of [cliënt 16]en/of [cliënt 17]en/of[cliënt 18] en/of[cliënt 19] en/of [cliënt 20] en/of[cliënt 21] en/of[cliënt 22]bij het item Reiskosten (telkens) vermeld dat hij ten behoeve van het piketbezoek 20 kilometer heeft gereisd tussen Veldhoven en Eindhoven v.v., (telkens) met het oogmerk om voormeld(e) formulier(en) Verklaring optreden piket als echt en onvervalst te gebruiken of door een ander of anderen te doen gebruiken;
3.
hij op meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 11 oktober 2009 tot en met 28 oktober 2009 in de gemeente Veldhoven en/of Eindhoven, althans in het arrondissement 's-Hertogenbosch, (telkens) opzettelijk de/een formulier(en) Verklaring optreden piket, zijnde die/dat formulier(en) (telkens) (een) geschrift(en) dat/die bestemd is/zijn om tot bewijs van enig feit te dienen, valselijk heeft opgemaakt, althans heeft vervalst, hebbende hij, verdachte, toen daar (telkens) opzettelijk valselijk en in strijd met de waarheid op een formulier Verklaring optreden piket vermeld dat hij, verdachte, op 12 oktober 2009 te Eindhoven als raadsman is opgetreden met betrekking tot [cliënt 23] en/of op een formulier Verklaring optreden piket vermeld dat hij, verdachte, op 11 oktober 2009 te Eindhoven als raadsman is opgetreden met betrekking tot[cliënt 24], (telkens) met het oogmerk om voormeld(e) formulier(en) Verklaring optreden piket als echt en onvervalst te gebruiken of door een ander of anderen te doen gebruiken.
Het hof verstaat het onder 1 en 2 ten laste gelegde als volgt. Kennelijk heeft de tenlastelegger onder 1 en 2 beoogt het verwijt te maken dat verdachte ten onrechte (telkens) voor iedere cliënt die hij bezocht apart declareerde, terwijl hij dat bezoek combineerde met het bezoeken van een andere cliënt.
Bewezenverklaring
Het hof acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het onder 1, 2 en 3 ten laste gelegde heeft begaan, met dien verstande, dat:
1.
hij op meerdere tijdstippen in de periode van 29 juni 2006 tot en met 10 december 2007 in de gemeente Veldhoven en/of Eindhoven opzettelijk formulieren Verklaring optreden piket, zijnde die formulieren geschriften die bestemd zijn om tot bewijs van enig feit te dienen, valselijk heeft opgemaakt, hebbende hij, verdachte, toen daar telkens opzettelijk valselijk en in strijd met de waarheid op die formulieren Verklaring optreden piket, betrekking hebbende op rechtsbijstand op 02 november 2006, met betrekking tot cliënt [cliënt 1] en[cliënt 2] en betrekking hebbende op rechtsbijstand op 01 december 2007, met betrekking tot cliënten [cliënt 3] en [cliënt 4] en [cliënt 5] en [cliënt 6] en betrekking hebbende op rechtsbijstand op 29 juni 2006, met betrekking tot cliënten[cliënt 7] en [cliënt 8] en[cliënt 9] en [cliënt 10] en[cliënt 11], bij het item Reiskosten vermeld dat hij ten behoeve van het piketbezoek 20 kilometer heeft gereisd tussen Veldhoven en Eindhoven v.v., telkens met het oogmerk om voormelde formulieren Verklaring optredenpiket als echt en onvervalst te gebruiken;
2.
hij op meerdere tijdstippen in de periode van 11 oktober 2009 tot en met 27 oktober 2009 in de gemeente Veldhoven en/of Eindhoven opzettelijk de formulieren Verklaring optreden piket, zijnde die formulieren geschriften die bestemd zijn om tot bewijs van enig feit te dienen, valselijk heeft opgemaakt, hebbende hij, verdachte, toen daar telkens opzettelijk valselijk en in strijd met de waarheid op die formulieren Verklaring optreden piket, telkens betrekking hebbende op rechtsbijstand op 11 oktober 2009, met betrekking tot cliënten [cliënt 12] en [cliënt 13] en [cliënt 14]en [cliënt 15] en [cliënt 16]en [cliënt 17]en[cliënt 18] en[cliënt 19] en [cliënt 20] en[cliënt 21] en[cliënt 22]bij het item Reiskosten vermeld dat hij ten behoeve van het piketbezoek 20 kilometer heeft gereisd tussen Veldhoven en Eindhoven v.v., telkens met het oogmerk om voormelde formulieren Verklaring optreden piket als echt en onvervalst te gebruiken;
3.
hij in de periode van 11 oktober 2009 tot en met 28 oktober 2009 in de gemeente Veldhoven en/of Eindhoven opzettelijk formulieren Verklaring optreden piket, zijnde die formulieren geschriften die bestemd zijn om tot bewijs van enig feit te dienen, valselijk heeft opgemaakt, hebbende hij, verdachte, toen daar telkens opzettelijk valselijk en in strijd met de waarheid op een formulier Verklaring optreden piket vermeld dat hij, verdachte, op 12 oktober 2009 te Eindhoven als raadsman is opgetreden met betrekking tot [cliënt 23] en op een formulier Verklaring optreden piket vermeld dat hij, verdachte, op 11 oktober 2009 te Eindhoven als raadsman is opgetreden met betrekking tot[cliënt 24], met het oogmerk om voormelde formulieren Verklaring optreden piket als echt en onvervalst te gebruiken.
Het hof acht niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard, zodat deze daarvan behoort te worden vrijgesproken.
Door het hof gebruikte bewijsmiddelen
Indien tegen dit verkort arrest beroep in cassatie wordt ingesteld, worden de door het hof gebruikte bewijsmiddelen die redengevend zijn voor de bewezenverklaring opgenomen in een aanvulling op het verkort arrest. Deze aanvulling wordt dan aan het verkort arrest gehecht.
Bijzondere overwegingen omtrent het bewijs
De beslissing dat het bewezen verklaarde door de verdachte is begaan berust op de feiten en omstandigheden als vervat in de hierboven bedoelde bewijsmiddelen, in onderlinge samenhang beschouwd.
Elk bewijsmiddel wordt - ook in zijn onderdelen - slechts gebruikt tot bewijs van dat bewezen verklaarde feit, of die bewezen verklaarde feiten, waarop het, blijkens zijn inhoud, betrekking heeft.
De verdachte heeft ten verweer bepleit dat hij zal worden vrijgesproken van het hem ten laste gelegde. Daartoe heeft hij aangevoerd dat hij geen opzet heeft gehad op het valselijk opmaken van de formulieren ‘Verklaring optreden piket’. Hij zou slechts, ten gevolge van de hectiek, waarmede hij in de uitoefening van zijn piketwerkzaamheden werd geconfronteerd, onzorgvuldig en slordig hebben gehandeld. Tevens zou hij niet volledig op de hoogte zijn geweest van het Besluit vergoedingen rechtsbijstand.
Het hof overweegt dienaangaande als volgt.
Het hof is van oordeel dat in onderhavige zaak geen sprake is van enkel verontschuldigbare slordigheid of onzorgvuldigheid. Bij dat oordeel heeft het hof de volgende feiten en omstandigheden in aanmerking genomen.
Aan verdachte is onder 1 en 2 ten laste gelegd dat hij verscheidene malen reiskosten heeft gedeclareerd voor piketbezoek aan cliënten; de valsheid ligt hierin besloten dat hij in werkelijkheid niet voor ieder van die cliënten van Veldhoven naar het politiebureau in Eindhoven is gereisd omdat hij verscheidene bezoeken combineerde. Verdachte heeft ter terechtzitting in hoger beroep niet betwist dat hij voor iedere in verzekering gestelde persoon apart reiskosten heeft gedeclareerd.
Verdachte heeft betoogd dat dit in de hectiek van de situatie is gebeurd. Hij zou tevens de formulieren routinematig hebben ingevuld.
Uit de onderwerpelijke formulieren ‘Verklaring optreden piket’ blijkt dat verdachte telkens uitdrukkelijk bij het onderdeel reiskosten ‘Veldhoven-Eindhoven vv 20 km’ heeft geschreven. Hij heeft ter terechtzitting in hoger beroep verklaard zelf de formulieren te hebben ingevuld. Het hof is dan ook van oordeel dat dit een bewuste handeling moet zijn geweest. Uit de duur van de periode en de hoeveelheid formulieren waarop verdachte ten onrechte reiskosten heeft gedeclareerd, trekt het hof het gevolg dat van een incident en van een slordigheid redelijkerwijs geen sprake meer kan zijn. Daarbij is niet zonder betekenis dat verdachte de formulieren pas op een later tijdstip heeft ondertekend en naar de Raad voor de Rechtspraak gestuurd. Op dat moment speelde de door de verdachte gestelde hectiek echter niet meer. Verdachte heeft in de tussenliggende periode voldoende tijd gehad om zich te vergewissen van de juistheid van de invulling van die formulieren.
Onder 3 is aan verdachte ten laste gelegd dat hij op de formulieren ‘Verklaring optreden piket’ heeft vermeld dat hij als raadsman is opgetreden voor de personen [cliënt 23] en[cliënt 24]; de valsheid ligt hierin besloten dat hij dat in werkelijkheid niet heeft gedaan. Verdachte heeft ten verweer gevoerd dat hij per abuis de naam [cliënt 23] heeft vermeld op het formulier in plaats van [cliënt 15]. Verdachte heeft echter tevens een formulier ingevuld en ingeleverd op naam van [cliënt 15]. Voorts zou op 11 oktober 2009 zowel een piketmelding binnengekomen zijn voor [cliënt 17] als voor[cliënt 24]. Achteraf bleek alleen [cliënt 17] in verzekering te zijn gesteld. De verdachte zou in de hectiek van de situatie voor alle vier de genoemde personen een formulier ‘Verklaring optreden piket’ naar de Raad voor de Rechtspraak hebben gestuurd.
Het verweer van verdachte slaagt niet. Daarbij is tevens ten aanzien van dit feit niet zonder betekenis dat verdachte de formulieren pas op een later tijdstip heeft ondertekend en naar de Raad voor de Rechtspraak gestuurd. Op dat moment speelde de door de verdachte gestelde hectiek niet meer. Verdachte heeft in de tussenliggende periode voldoende tijd gehad om zich te vergewissen van de juistheid van de invulling van die formulieren. Tevens blijkt uit het voorhanden zijnde dossier dat alle vier de formulieren op een andere datum zijn ondertekend door verdachte. Te weten op data tussen 13 oktober 2009 en 27 oktober 2009. Het hof is dan ook van oordeel dat dit een bewuste handeling moet zijn geweest.
Met betrekking tot de ten laste gelegde feiten overweegt het hof nog dat juist van een advocaat mag worden verwacht dat hij bij het opmaken van deze geschriften grote zorgvuldigheid betracht. De verdachte had zich ervan moeten vergewissen dat hij de formulieren ‘Verklaring optreden piket’ op de juiste wijze had ingevuld. Voorts is het hof van oordeel dat het verweer van de verdachte dat hij niet of niet volledig op de hoogte zou zijn geweest van het Besluit vergoedingen rechtsbijstand geen doel kan treffen. Van een piketadvocaat mag namelijk verwacht worden dat hij op de hoogte is van de desbetreffende regelingen.
Ten slotte overweegt het hof, anders dan de rechtbank, dat het feit dat het steeds om relatief beperkte bedragen ging niet kan bijdragen aan de conclusie dat slechts sprake is geweest van administratieve fouten en slordigheden.
Alles overziende komt het hof tot de slotsom dat het niet anders kan zijn dan dat verdachte de piketformulieren opzettelijk valselijk heeft opgemaakt met het oogmerk deze als echt en onvervalst te gebruiken.
Het hof verwerpt dan ook het verweer.
Strafbaarheid van het bewezen verklaarde
Het onder 1, 2 en 3 bewezen verklaarde is telkens als misdrijf voorzien en strafbaar gesteld bij artikel 225, eerste lid, juncto artikel 57, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht.
Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de feiten uitsluiten. Het wordt gekwalificeerd zoals hierna in de beslissing wordt vermeld.
Strafbaarheid van de verdachte
Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluiten.
De verdachte is daarom strafbaar voor het hiervoor bewezen verklaarde.
Op te leggen straf
Bij de bepaling van de op te leggen straf is gelet op de aard en de ernst van hetgeen bewezen is verklaard, op de omstandigheden waaronder het bewezen verklaarde is begaan en op de persoon van de verdachte, zoals één en ander bij het onderzoek ter terechtzitting naar voren is gekomen.
Verdachte heeft zich telkens schuldig gemaakt aan valsheid in geschrift. Het hof neemt de omstandigheid in aanmerking dat door het bewezen verklaarde het vertrouwen, dat in het maatschappelijke verkeer mag worden gesteld in de juistheid van de onderhavige geschriften, is geschonden. Het hof heeft voorts gelet op de bijzondere positie die een advocaat inneemt binnen het maatschappelijke verkeer en overwogen dat juist van een advocaat zorgvuldigheid mag worden verwacht bij het opmaken van geschriften als de onderhavige.
Voor wat de persoon van de verdachte betreft, heeft het hof acht geslagen op de omstandigheid dat de verdachte blijkens een hem betreffend uittreksel Justitiële Documentatie, d.d. 17 juli 2013, niet eerder is veroordeeld.
Gelet op het voorgaande en het verhandelde ter terechtzitting in hoger beroep is het hof van oordeel dat een geldboete van hierna te vermelden hoogte passend en geboden is.
Bij de vaststelling van de hoogte van de geldboete heeft het hof rekening gehouden met de financiële draagkracht van de verdachte, voor zover daarvan ter terechtzitting in hoger beroep is gebleken.
Toepasselijke wettelijke voorschriften
De beslissing is gegrond op de artikelen 23, 24, 24c, 57 en 225 van het Wetboek van Strafrecht, zoals deze luidden ten tijde van het bewezen verklaarde.

BESLISSING

Het hof:
Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:
Verklaart wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het onder 1, 2 en 3 ten laste gelegde heeft begaan.
Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt hem daarvan vrij.
Verklaart dat het onder 1, 2 en 3 bewezen verklaarde telkens oplevert:
Valsheid in geschrift, meermalen gepleegd.
Verklaart de verdachte daarvoor strafbaar.
Veroordeelt de verdachte tot een geldboete van EUR 1.500,00 (duizend vijfhonderd euro), bij gebreke van betaling en verhaal te vervangen door 25 (vijfentwintig) dagen hechtenis.
Aldus gewezen door:
mr. Y.G.M. Baaijens- van Geloven, voorzitter,
mr. J.J. van der Kaaden en mr. H.D. Bergkotte, raadsheren,
in tegenwoordigheid van mr. drs. M.M. Spooren, griffier,
en op 11 september 2013 ter openbare terechtzitting uitgesproken.
mr. Y.G.M. Baaijens- van Geloven en mr. H.D. Bergkotte zijn buiten staat dit arrest mede te ondertekenen.