ECLI:NL:HR:2022:403

• Datum uitspraak: 5 april 2022
• Publicatiedatum: 18 maart 2022
• Zaaknummer: 20/03436
• Instantie: Hoge Raad
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Cassatie
• Rechters: V. van den Brink; J.C.A.M. Claassens; T. Kooijmans
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Cassatie over schadevergoeding bij diefstal met braak en de rol van de politie

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 5 april 2022 uitspraak gedaan in een cassatieprocedure tegen een arrest van het gerechtshof Amsterdam. De verdachte was beschuldigd van het medeplegen van diefstal met braak van een grote hoeveelheid parfumflessen, toebehorende aan het winkelbedrijf DA Drogist Buitenhof. De diefstal vond plaats tussen 9 en 16 juli 2016 in Delft. De benadeelde partij vorderde schadevergoeding voor de gestolen flessen, waarvan een deel later door de politie was teruggegeven, maar in beschadigde staat. De Hoge Raad beoordeelde of de schadevergoeding terecht was toegewezen door het hof, met name in het licht van de schade die was ontstaan door het handelen van de politie bij de teruggave van de goederen.

Het hof had geoordeeld dat de schade die de benadeelde partij had geleden, rechtstreekse schade was als bedoeld in artikel 51f lid 1 van het Wetboek van Strafvordering. De Hoge Raad bevestigde dat het hof voldoende had gemotiveerd dat de flessen parfum onverkoopbaar waren geworden door het handelen van de politie, en dat de schade in de eerste plaats door het handelen van de verdachte was veroorzaakt. De Hoge Raad verwierp het cassatiemiddel van de verdachte, waarbij werd gesteld dat de schade niet voor zijn rekening moest komen omdat deze mede het gevolg was van de politie. De Hoge Raad oordeelde dat het hof niet onjuist had geoordeeld en dat de toewijzing van de schadevergoeding aan de benadeelde partij terecht was.

De uitspraak benadrukt de verantwoordelijkheid van de verdachte voor de schade die voortvloeit uit zijn strafbare handelen, ook al speelt de politie een rol in de schadeveroorzakende situatie. De Hoge Raad bevestigde dat de benadeelde partij recht had op schadevergoeding voor de onverkoopbare goederen, en dat de schadevergoeding niet verminderd hoefde te worden met de waarde van de teruggegeven goederen, omdat deze geen restwaarde hadden.

Uitspraak

HOGE RAAD DER NEDERLANDEN

STRAFKAMER

Nummer 20/03436

Datum 5 april 2022

ARREST

op het beroep in cassatie tegen een arrest van het gerechtshof Amsterdam van 23 oktober 2020, nummer 23-001910-18, in de strafzaak

tegen

[verdachte],

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1997,

hierna: de verdachte.

1. Procesverloop in cassatie

Het beroep is ingesteld door de verdachte. Namens deze heeft J. Kuijper, advocaat te Amsterdam, bij schriftuur een cassatiemiddel voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De advocaat-generaal T.N.B.M. Spronken heeft geconcludeerd tot vernietiging van de bestreden uitspraak, maar uitsluitend met betrekking tot de toewijzing van de vordering benadeelde partij ten aanzien van feit 2 en de daarbij behorende opgelegde schadevergoedingsmaatregel, en tot terugwijzing van de zaak naar het gerechtshof Amsterdam, opdat de zaak op het bestaande hoger beroep opnieuw wordt berecht en afgedaan.

2. Beoordeling van het cassatiemiddel

2.1

Het cassatiemiddel komt op tegen de toewijzing door het hof van de vordering van de benadeelde partij DA Drogist Buitenhof en de oplegging van de schadevergoedingsmaatregel, voor zover die zien op schadevergoeding voor achttien flessen parfum die door de politie zijn teruggegeven aan de benadeelde partij.

2.2.1

Ten laste van de verdachte is onder 2 bewezenverklaard dat:

“hij in de periode van 9 juli 2016 tot en met 16 juli 2016 te Delft, tezamen en in vereniging met anderen, telkens met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening in een bedrijfspand gelegen aan de Vrijheidslaan 22 heeft weggenomen een grote hoeveelheid flessen parfum (ter waarde van ongeveer 10.368,44 euro), toebehorende aan winkelbedrijf DA Drogist, waarbij hij, verdachte, en zijn mededaders zich de toegang tot voornoemd bedrijfspand hebben verschaft en die weg te nemen goederen onder hun bereik hebben gebracht door middel van braak op een ruit van de voordeur van voornoemd bedrijfspand.”

2.2.2

Het hof heeft in zijn uitspraak overwogen dat de benadeelde partij DA Drogist Buitenhof als gevolg van het onder 2 bewezenverklaarde feit materiële schade heeft geleden tot het door de benadeelde partij gevorderde bedrag van € 17.277,77. Volgens het formulier ‘Verzoek tot schadevergoeding’ van de benadeelde partij dat zich bevindt bij de stukken, bestaat dit bedrag onder meer uit de inkoopwaarde van de flessen parfum die zijn weggenomen bij de onder 2 bewezenverklaarde diefstallen.

2.2.3

De uitspraak van het hof houdt over de toewijzing van de vordering van de benadeelde partij onder meer het volgende in:

“Standpunt van de verdediging
De raadsman heeft ten aanzien van de vordering tot schadevergoeding het volgende aangevoerd.

(...)

Teruggegeven goederen
De vordering dient te worden verminderd met de waarde van de goederen die aan de benadeelde partij zijn teruggegeven door de politie. Niet kan worden bewezen dat die goederen onverkoopbaar waren, nu uit de foto’s uit het dossier is gebleken dat de verpakkingen zonder schade en in folie verpakt zijn aangetroffen. Indien de verpakkingen bij teruggave onverkoopbaar waren geworden, is die schade kennelijk door de politie veroorzaakt. Dat dient niet voor rekening van de verdachte te komen. De behandeling van de vordering levert voor dit deel een onevenredige belasting van het strafgeding op nu het toelaten van nadere bewijslevering zou betekenen dat de behandeling van de strafzaak moet worden aangehouden, zodat de vordering voor dit deel niet-ontvankelijk dient te worden verklaard.

(...)

Oordeel van het hof
(...)
Het hof ziet geen aanleiding om de vordering te verminderen met de waarde van de goederen die aan de benadeelde partij zijn teruggegeven door de politie. Namens de benadeelde partij is meegedeeld dat slechts achttien flessen parfum zijn geretourneerd, die onverkoopbaar waren omdat verpakkingen ontbraken of voorzien waren van stickers van de politie. Van enige restwaarde was daarom geen sprake. Dit is op zichzelf onweersproken gebleven. Het hof rekent de omstandigheid dat deze flessen onverkoopbaar bleken de verdachte aan, aangezien dit in de eerste plaats door zijn handelen is veroorzaakt, zodat er een rechtstreeks verband is tussen het onder 2 bewezenverklaarde handelen van de verdachte en ook de op dit punt geleden schade.”

2.3

Een benadeelde partij kan in het strafproces vergoeding vorderen van de schade die zij door een strafbaar feit heeft geleden als voldoende verband bestaat tussen het bewezenverklaarde handelen van de verdachte en de schade om te kunnen aannemen dat de benadeelde partij door dit handelen rechtstreeks schade heeft geleden. Voor de beantwoording van de vraag of zo’n verband bestaat, zijn de concrete omstandigheden van het geval bepalend (vgl. HR 28 mei 2019, ECLI:NL:HR:2019:793, rechtsoverweging 2.3.1).

2.4.1

Het hof is kennelijk ervan uitgegaan dat de verpakkingen van de gestolen flessen parfum onbeschadigd waren toen de flessen door de politie zijn teruggevonden. Het hof heeft mede op grond van wat namens de benadeelde partij is aangevoerd verder als vaststaand aangenomen dat die flessen na teruggave aan de benadeelde partij - een winkelbedrijf - onverkoopbaar waren geworden doordat door handelen van de politie de verpakkingen zijn komen te ontbreken of waren voorzien van stickers van de politie. Dat oordeel is, ook in het licht van wat de raadsman heeft aangevoerd, toereikend gemotiveerd. Het hof heeft verder vastgesteld dat de aldus aan de benadeelde partij teruggegeven flessen parfum geen restwaarde hadden. Met zijn overweging dat “dit op zichzelf onweersproken (is) gebleven” heeft het hof - niet onbegrijpelijk - tot uitdrukking gebracht dat door de raadsman niet is aangevoerd dat, ondanks dat de flessen parfum onverkoopbaar waren, zij niettemin restwaarde hadden. Het oordeel van het hof is, mede gelet daarop, toereikend gemotiveerd. Het cassatiemiddel is in zoverre tevergeefs voorgesteld.

2.4.2

Het hof heeft verder geoordeeld dat de schade die de benadeelde partij met betrekking tot deze flessen parfum heeft geleden kan worden aangemerkt als rechtstreekse schade als bedoeld in artikel 51f lid 1 van het Wetboek van Strafvordering, waarbij het hof heeft overwogen dat de schade “in de eerste plaats” door het bewezenverklaarde handelen van de verdachte is veroorzaakt. Dit oordeel getuigt, gelet op wat hiervoor onder 2.3 is overwogen, niet van een onjuiste rechtsopvatting en is niet onbegrijpelijk. Daaraan doet niet af dat de schade mede het gevolg is van, zoals het hof kennelijk heeft aangenomen, het handelen van de politie in het kader van het strafrechtelijk onderzoek naar de bewezenverklaarde feiten (vgl. HR 18 december 2018, ECLI:NL:HR:2018:2335). Ook in zoverre faalt het cassatiemiddel.

3. Beslissing

De Hoge Raad verwerpt het beroep.

Dit arrest is gewezen door de vice-president V. van den Brink als voorzitter, en de raadsheren J.C.A.M. Claassens en T. Kooijmans, in bijzijn van de waarnemend griffier H.J.S. Kea, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van
5 april 2022 .