ECLI:NL:OGEAA:2013:35

Uitspraak

Vonnis van 4 december 2013

Behorend bij A.R. no. 3135 van 2011

GERECHT IN EERSTE AANLEG VAN ARUBA

VONNIS in de zaak van:

[x]

[y],

te Aruba,

hierna ook te noemen: [x] c.s. respectievelijk [x] en [y],

gemachtigde: de advocaat mr. M.A. Ellis-Schipper,

tegen:

[a] h.o.d.n. T.H.G. Construction Company,

te Aruba,

hierna ook te noemen: [a],

gemachtigde: de advocaat mr. J.M.R.F. Scheper.

1.DE PROCEDURE

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- het tussenvonnis van 4 juli 2012;

- de comparitie van 28 augustus 2012 in de onderhavige zaak en de ambtshalve op de rol samengevoegde zaak met rolnummer A.R. 3136 van 2011 en de daarvoor overgelegde stukken;

- het proces-verbaal van de plaatsopneming van 4 september 2012 in de onderhavige zaak en de ambtshalve op de rol samengevoegde zaak met rolnummer A.R. 3136 van 2011;

- de akte na comparitie zijdens [a];

- de contra-akte zijdens [x] c.s.;

- de antwoordakte zijdens [a];

- de akte eisvermeerdering zijdens [x] c.s.;

- de akte houdende bezwaar tegen de eisvermeerdering zijdens [a].

Dit vonnis wordt om organisatorische redenen gewezen door een andere rechter in dit gerecht dan de rechter onder wiens leiding is gecompareerd en die de plaats heeft bezichtigd.

2.DE VASTSTAANDE FEITEN

2.1

Op of kort na 11 maart 2009 heeft [x] op briefpapier van [a] gesteld en aan [x] c.s. gerichte documenten ondertekend Het onderwerp van het document
page2 luidt:
Phases Work at[ ](existing + extension house)en bevat een opsomming van werkzaamheden voor fases 3, 4 en 5. Het andere document,
page ½,heeft als onderwerp
Phases Work at (new house)en betreft werkzaamheden voor de bouw van fases 1 en 2. Dit document, dat ook is gericht aan [x] c.s., is door [x] en [a] ondertekend.

2.2 [

[a] heeft daadwerkelijk werkzaamheden uitgevoerd. Vóór de onderhavige opdrachtverlening aan [a] heeft hij in opdracht van ABJL & Partners Taxatie- en Architectenbureau N.V., verder: ABJL, ook werkzaamheden aan de woning [ ] verricht.

2.3

In verband met door [x] c.s. in de woning ondervonden (regen)wateroverlast heeft de heer ir. B. Kamsteeg van BK Consult N.V. (verder: BKC) in oktober 2011 een opname gedaan van de woning. De bevindingen van BKC zijn vervat in een memo van 11 oktober 2011. De memo leest, voor zover van belang, als volgt:
U verzocht mij een opname te doen bij uw woonhuis omdat u ernstige last had van wateroverlast.Bij opname ter plaatse bleek er inderdaad ernstige wateroverlast te bestaan, niet alleen (…) binnen in het huis maar ook bij de meeste dakranden.Het plafond komt dan ook op een aantal plaatsen naar beneden en de dakranden zijn over grote lengtes zwaar beschadigd.Nader onderzoek wees uit dat de werkzaamheden aan uw bestaande huis met zadeldak verricht waren om te komen tot een meer modern en strak uiterlijk, dusdanig ondeskundig gebeurd zijn dat op vele lokaties het regenwater niet vrij, dan wel gekanaliseerd het dak meer af kan.(…) Op een paar lokaties zijn welliswaar pogingen gedaan tot het creëren van afwateringsoplossingen maar deze zijn enerzijds absoluut in capaciteit ontoereikend, maar bovendien ontiegelijk klungelig gebouwd en bovendien met slecht waterbestendige materialen. Het geheel is zelfs niet eens af gemaakt. (…) De situatie is (…) dusdanig belabberd dat met een beperkte rapportage en een kleine tekening de ellende niet goed is vast te leggen.

Duidelijk hebben zowel de architect als de aannemer grovelijk gefaald in hun opdracht.Om een en ander te herstellen zijn de volgende werkzaamheden nodig. (…)- Nieuwe dakbedekking over de huidige aanbrengen; er zijn te veel probleem plekken bij hoogte- en afschot overgangen, alsook de dakranden dat niet volstaan kan worden met hier en daar wat repareren.Kosten AWG 35.250,Nieuwe regenwater goten met zakstukken aanbrengen met de nodige knelstrippen bij opgaand werk.Kosten AWG 11.500,Heropbouwen van de gemaakte dakopstanden op dusdanige wijze dat enerzijds ze deugdelijk worden, anderzijds water er correct onder door weg kan waar dit zo is, de opstaande randen waterdicht maken en onderzijden voorzien van ventilatieroosters. Het geheel opnieuw voorzien van sierstucco.kosten AWG 21.000,Herstel van de zones waar het plafond binnen dusdanig beschadigd is dat dit eruit moet en vervangen moet worden.Kosten AWG 6.200,.

2.4

Door BKC is op 10 november 2011 een nader memo gemaakt waarin, voor zover van belang, staat:
Jullie verzochten mij om het eerdere advies nader toe te spitsen op de punten waar de architect in zijn advieswerk gefaald is.Ik heb dat gedaan door op bijgaande tekeningen; de plattegrond, de 2 doorsneden, en het dakplan een aantal plaatsen, in vakjargon ‘sneden’ aan te geven die de architect had moeten maken op grotere schaal (1:20). (…)In die snede moet architect dan duidelijk maken hoe de technische detaillering is van zijn voorgestelde gevelbeeld; dit moet gebeuren zodanig dat:- het gevelbeeld kontstruktief deugdelijk is (…);- hoe de regenwaterafvoer op die rand uit het gebouw gehouden wordt en/of verantwoord het dak wordt afgevoerd;- en uiteraard hoe de verdere afwerking is om het esthetische beeld gaaf te laten zijn.Verder ontbrak een duidelijk afwateringsplan op het wel aanwezige dakplan, voor de uitbreidingsdelen is er wel afschot aangegeven, maar voor de bestaande dak delen, die ook geheel ingesloten worden door de dakopbouwen is helemaal niets gegeven, uiteraard is er een bestaand afschot (bestaand dak immers), maar voor de duidelijkheid had het bestaande dak ook aangegeven moeten worden, omdat dit deels afwatert op de nieuwe dakdelen. Maar veel belangrijker is deze dat er in z’n geheel niet aangegeven is wat er met het water gebeuren moet, de goten of uitlooppunten met diameters zijn niet aangegeven, eventuele spuwers (nooduitlaten) zijn niet aangegeven. Allemaal zaken des architect om de locatie vast te leggen en de capaciteit/diameter te berekenen.

2.5

Ten slotte is door BKC nog een memo, gedateerd 15 augustus 2012, opgesteld. Deze memo luidt, voor zover van belang:
Het eerste pakket(bouwtekeningen)
van de datum 16 januari heb ik reeds eerder beoordeeld voor de memo’s. Het tweede pakket(van 13 januari 2009)
is nieuw voor mij. Ik constateer dat delen van het eerste pakket bijvoorbeeld: tekening A103 dd. 16 jan. – nu is opgenomen in tekening A-102 dd. 13 januari. Ik constateer ook dat het pakket van 13 januari uitgebreider is dan dat van 16 januari. Dit bevreemd mij daar het niet gebruikelijk is dat een eerder gedateerde revisie in dit geval 13 januari meer detailles dan een later gedateerde revisie (16 januari) bevat, hetgeen hier het geval is.Ik heb het pakket van de datum 13 januari bekeken en constateer, alhoewel wat tekeningen en teksten zijn toegevoegd deze tekeningen nog steeds dezelfde principe ontwerp fouten bevatten. Te weten: dat er waterafvloeiingen zijn getekend zonder adequate voorzieningen voor de capaciteit van afwatering, in relatie tot de (nieuwe) sierrand. Dit betekend dat ook bij uitvoering hiervan het dak als bak zal gaan fungeren en dus zal gaan lekken en de sierrand doen verrotten.De tekst schiet tekort in de instructie aan de aannemer. Er is namelijk onvoldoende aangegeven hoe de uitvoering dient te geschieden. Voorbeeld hiervan is de extra ‘slope’ van 2% waarvan niet is aangegeven hoe de gevolgen hierna doorwerken over het dak. Er is ook onvoldoende uitgezocht of de afschotlijnen van de uitbreiding aansluiten op die van het oorspronkelijke huis. Gevolg is, dat indien de aannemer niet aan de bel trekt hij deze hiaten in het ontwerp zelf gaat interpreteren en improviseren, (…)Ik constateer dat de tekeningen van het eerste pakket (16 januari) lijken te zijn uitgevoerd conform. Echter, omdat deze op veel fronten tekortschieten zijn er onderdelen (uitvoering van het dak en gevel) die geïnterpreteerd moesten worden. De tekening van de gevel lijkt erg gevarieerd, zodat er niet goed kan worden beoordeeld of de uitvoering conform de bedoe[x]g is geweest. Echter als ik het tweede pakket van 13 januari bekijk zijn er geen expliciete aanvullende detailles die een betere of andere uitvoering zouden garanderen.Ook de tekening A-100 gedateerd 13 jan. die niet bij het pakket van 16 januari zit brengt hier geen verandering in. De tekst is namelijk voor meer dan 90% algemeen en niet project specifiek, noch detail specifiek. Mijn opinie aangaande beide pakketten is derhalve onveranderd. Er zijn principe en conceptuele fouten gemaakt.(…) Er is geen oorzakelijk verband tussen de ringbalk constructie en de lekkages. (…) Het lijkt (…) niet het geval dat er noodzakelijke ringbalken zijn verwijderd, omdat dit onvermijdelijk tot ernstige constructieve scheuren zou leiden.

2.6

Alle overgelegde (bouw)tekeningen bevatten een rechterzijkatern met daarin een tekstblok met de medede[x]g:
(…) The architect’s drawings, specifications or other documents shall not be used by the owner or others on other projects for additions to this project of for completion of this project by others, unless the architect is adjudged to be in default under this agreement except by agreement in writing and with appropriate compensation to the architect.These plans are not valid without the architects signature.(…)NOT VALID WITHOUT D.O.W. STAMP OF APPROVAL

2.7

Geen van de (bouw)tekeningen is voorzien van een handtekening van de architect of een stempel van D.O.W.

3.DE STANDPUNTEN VAN PARTIJEN

3.1

[x] c.s. vorderen, na wijziging van eis – uitvoerbaar bij voorraad – veroorde[x]g van [a] tot betaling van AWG 111.500,52 te vermeerderen met de wettelijke rente en met veroordeling van [a] tot vergoeding van de proceskosten, waaronder de beslagkosten.

3.2

[x] c.s. gronden de vordering erop dat zij schade hebben geleden ten gevolge van door [a] slecht uitgevoerde werkzaamheden. Dat de werkzaamhedenslecht werden uitgevoerd onderbouwen [x] c.s. met de hierboven geciteerde rapporten of memo’s van BKC. Volgens de akte tot eisvermeerdering van 16 januari 2013 is het bedrag vermeerderd maar niet de grondslag, te weten: wanprestatie.

3.3

[a] voert hiertegen verweer, met vordering tot veroordeling van [x] c.s. in de proceskosten.

4.HET INCIDENT MET BETREKKING TOT DE EISWIJZIGING

4.1 [

[x] c.s. hebben bij akte van 16 januari 2013 hun eis vermeerderd omdat de daadwerkelijk geleden schade naar hun stelling de in eerste instantie begrote schade fors overschreed. [a] verzet zich tegen de eiswijziging als zijnde te laat.

4.2

Het vermeerderen van eis bij akte na comparitie en plaatsopneming is naar oordeel van het gerecht in strijd met de goede procesorde nu het gaat om de laatste bondige processtukken voordat vonnis gewezen wordt.

5.DE BEOORDE[X]G

5.1

Volgens [a] belichamen de documenten van 11 maart 2009 de aannemingsovereenkomst niet. Hij betoogt in dat verband dat slechts een mondelinge overeenkomst van aanneming is gesloten, te weten aanneming van werk tegen AWG 60.000, exclusief materiaal.

5.2

[a] zelf duidt de documenten van 11 maart 2009 evenwel zelf aan als “offerte”, waarmee hij, nu daaromtrent verder geen duidelijkheid is verschaft, kennelijk bedoelt: een aanbod tot het sluiten van een overeenkomst van aanneming. Onvoldoende gemotiveerd betwist is dat [x] in reactie daarop de offerte heeft ondertekend. Waarom [a] dat in de gegeven omstandigheden niet moest begrijpen als een aanvaarding van de offerte wordt door hem niet duidelijk gemaakt. De stelling dat [x] c.s. enkel een ondertekende offerte nodig hadden om financiering te regelen is, in het licht van het feit dat met de bouw op grond van een overeenkomst met ABJL al een aanvang was gemaakt, onvoldoende toegelicht. Niet gesteld is immers dat [x] c.s. (waarschijnlijk) pas externe financiering behoefde ter gelegenheid van de aanbesteding van het werk aan [a] of bij die gelegenheid aanvullende externe financiering nodig had en [a] daarom een valse offerte heeft opgemaakt.

5.3

[a] voert verder aan dat hij geen overeenkomst heeft gesloten met [x]. Voorwaardelijk stelt [a] dat, als [x] partij bij de overeenkomst is, [y] dat niet kan zijn.

5.4

Het gerecht constateert dat beide hierboven genoemde stukken met betrekking tot de “Phases Work at [ ]” zijn gericht aan [x] of [y] en beide zijn ondertekend door [x]. Hij woont daar ook, samen met [y]. Niet voldoende gemotiveerd betoogd is in dat licht dat [x] geen contractspartij is.
Het verweer dat als [x] contractspartij is [y] dan geen contractspartij kan zijn, welk verweer pas is gevoerd bij akte na comparitie en descente, is tardief. Er is geen reden waarom dat verweer – zo nodig voorwaardelijk – niet al eerder gevoerd had kunnen worden. [x] c.s. zijn dus beiden partij bij de overeenkomst met [a].

5.5

Volgens [a] is hij niet aansprakelijk voor de door [x] c.s. ondervonden wateroverlast. Daartoe wijst [a] erop dat hij geen bouwtekening van de architect ABJL ter beschikking kreeg van [x] c.s., noch over een compleet pakket van tekeningen en berekeningen kon beschikken. Hij heeft alleen tekeningen op A4-formaat ontvangen. Hij werd geïnstrueerd op basis daarvan verder te bouwen. De op instructie van [x] c.s. door [a] gebruikte (goedkope) materialen waren van slechte kwaliteit of konden het af te voeren water niet aan terwijl gebruikt materiaal voor de sierranden (hout in plaats van aluminium) gevoeliger voor rot is. In opdracht van [x] c.s. heeft [a] ten slotte ringbalken weg moeten halen; zeer waarschijnlijk is het dak daardoor verzakt en gaan lekken. [a] heeft [x] c.s. meegedeeld niet aansprakelijk te zijn voor het geval er iets fout zou gaan.
[x] c.s. hebben op voornoemde gronden overigens medeschuld aan de door hen gestelde schade.

5.6

[x] c.s. vorderen schadevergoeding op grond van toerekenbare niet-nakoming van [a] in zijn uit de overeenkomst van aanneming voortvloeiende verbintenis. Of daarvan sprake is hangt af van de vraag of [a] het hem opgedragen werk heeft uitgevoerd overeenkomstig hetgeen van een redelijk handelend en redelijk bekwaam aannemer in gelijke omstandigheden mag worden verwacht. Naar het oordeel van het gerecht dient deze maatstaf, mede gezien het concordantiebeginsel, te worden ingevuld met hetgeen daaromtrent in wetten van andere delen van het Koninkrijk is geregeld. Concreet houdt dat in dat van [a] verwacht mag worden dat hij zijn opdrachtgevers, vooral als dat, zoals in dit geval, een consument is zonder ervaring met en kennis van een bouwproces, voldoende duidelijk waarschuwt voor risico’s die verbonden zijn aan het bouwen zonder (voldoende duidelijke of complete) bouwtekeningen, meer in het bijzonder met slechts (onvoldoende gedetailleerde) tekeningen op A4-formaat. Ook mag van een professioneel aannemer in de bouw verwacht worden dat hij zijn opdrachtgever, vooral als dat, zoals in dit geval, een consument is zonder ervaring met en kennis van een bouwproces, wijst op de risico’s van het weghalen van een of meer ringbalken in verband met mogelijke verzakking van het dak en daarmee mogelijk gepaard gaande lekkages. Ten slotte mag van een professioneel aannemer verwacht worden dat hij zijn opdrachtgever, vooral als dat een consument is zonder ervaring met en kennis van een bouwproces, voldoende duidelijk waarschuwt voor de mogelijke gevolgen van het gebruik van goedkopere materialen dan die welke door de architect worden aangeraden of voorgeschreven.

5.7

Door [a] is niet voldoende gemotiveerd aangevoerd dat en hoe hij aan deze waarschuwingsplicht jegens [x] c.s. heeft voldaan. De stelling dat [a] zou hebben laten weten niet aansprakelijk te zijn als er iets mis zou gaan met de bouw is onvoldoende specifiek om aan voornoemde waarschuwingsplicht te voldoen.

5.8

[a] is dus tekortgeschoten in de nakoming van zijn uit de overeenkomt voortvloeiende verbintenis. Voldoende gemotiveerd gesteld en met rapportages onderbouwd is dat hierdoor lekkages zijn veroorzaakt. Van [a] had verwacht mogen worden dat hij de zijdens [x] c.s. overgelegde rapportages gemotiveerd en waar mogelijk onderbouwd met eigen partij-rapportages voldoende gedetailleerd zou weerleggen. Dat is niet gebeurd. De door [x] c.s. geleden schade is op grond van het bovenstaande ook aan [a] toerekenbaar.
Niet voldoende gemotiveerd gesteld is hoe en waarom de schade mede [x] c.s. kan worden toegerekend. Dat [x] c.s. voorkeur zouden hebben uitgesproken voor een zo goedkoop mogelijke oplossing brengt niet mee dat zij medeschuld aan de geleden schade zouden hebben.

5.9

Door [x] c.s. is de begrote schade onderbouwd door verwijzing naar de hierboven geciteerde rapportages van BKC. Zij hebben ter onderbouwing van de bevindingen van BKC mede verwezen naar de kosten die hen door [a] in rekening zijn gebracht, althans zijn geoffreerd, voor het oorspronkelijke werk. [a] heeft hiertegen primair aangevoerd dat hij niet aansprakelijk is voor de gevolgen van de gebrekkige afwatering. Dat verweer is onvoldoende specifiek om als voldoende gemotiveerd te gelden. Daarnaast voert [a] aan dat hij AWG 60.000, aan arbeidsloon heeft ontvangen. Aangenomen dat dat juist is, doet dat er niet aan af dat door de lekkages ook materiaal is beschadigd of teniet gegaan en [x] c.s. daardoor schade hebben geleden.

5.1

Voorgaande brengt in beginsel mee dat [a] voor de gehele begrote schade aansprakelijk is. Omdat de onderhavige zaak op de rol gevoegd is en het gerecht ambtshalve ermee bekend is dat in de zaak met rolnummer A.R. 3136 van 2011 een comparitie van partijen is gelast die mede bedoeld is om te onderzoeken of een schikking in der minne mogelijk is zal het gerecht ook in de onderhavige zaak een comparitie gelasten, gelijk met de (rol)gevoegde zaak.

5.11

Het gerecht zal iedere beslissing in de onderhavige procedure aanhouden.

6.DE UITSPRAAK

De rechter in dit gerecht, recht doende:

gelast een comparitie van partijen welke zal plaatsvinden op vrijdag 14 februari 2014 om 13:30 uur in een van de zalen in het gerechtsgebouw aan de [ ]straat te Oranjestad, Aruba;

gelast partijen in persoon en vergezeld van hun raadslieden ter comparitie te verschijnen;

houdt iedere verdere beslissing aan.

Dit vonnis is gewezen door mr. W.J. Noordhuizen, rechter, en werd uitgesproken ter openbare terechtzitting van woensdag 4 december 2013 in aanwezigheid van de griffier.