ECLI:NL:OGEAA:2017:600

• Datum uitspraak: 9 augustus 2017
• Publicatiedatum: 16 augustus 2017
• Zaaknummer: K.G. 1480 van 2017/AUA201701471
• Instantie: Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht
• Procedures: Kort geding
• Rechters: W.J. Noordhuizen
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Vonnis in kort geding over natuurbescherming en verzoek tot aanwijzing van natuurreservaten in Aruba

In deze zaak, die op 9 augustus 2017 werd behandeld door het Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba, vorderde de stichting Aruba Birdlife Conservation (hierna: Birdlife) dat de publiekrechtelijke rechtspersoon Land Aruba zou worden bevolen om binnen een week de achttien gebieden, zoals genoemd in een besluit van 31 maart 2017, als natuurreservaat aan te wijzen. Birdlife stelde dat Land Aruba gehouden was om zich te houden aan het Ruimtelijk Ontwikkelingsplan (ROP) en de daarin neergelegde beleidskeuzes, en dat er een moratorium moest worden ingesteld met betrekking tot deze gebieden in afwachting van het Landsbesluit. De vordering was gebaseerd op een verzoek van Birdlife aan de Staten van Aruba om natuurgebieden te beschermen, dat in 2012 was ingediend.

Land Aruba voerde verweer en stelde dat de rechter niet kon worden opgedragen om wetgeving te realiseren, aangezien de Staten van Aruba en de regering de wetgever zijn. De rechter oordeelde dat het niet aan hem was om consequenties te trekken uit een motie van de Staten, en dat de primaire vordering van Birdlife niet toewijsbaar was. Ook de subsidiaire vordering, die een moratorium op handelingen met betrekking tot de gebieden beoogde, werd afgewezen omdat de regering zich nog beraadde over de begrenzing van die gebieden.

Uiteindelijk wees de rechter de vorderingen van Birdlife af en veroordeelde Birdlife in de proceskosten van Land Aruba, die werden begroot op Afl. 1.500. Dit vonnis benadrukt de scheiding der machten en de rol van de rechter in het democratische proces.

Uitspraak

Vonnis van 9 augustus 2017

Behorend bij K.G. 1480 van 2017/AUA201701471

GERECHT IN EERSTE AANLEG VAN ARUBA

VONNIS IN KORT GEDING

in de zaak van:

de stichting

ARUBA BIRDLIFE CONSERVATION ,

te Aruba,

hierna ook te noemen: Birdlife,

gemachtigde: de advocaat mr. G.W. Rep,

tegen:

de publiekrechtelijke rechtspersoon

LAND ARUBA ,

te Aruba,

hierna ook te noemen: Land Aruba,

gemachtigde: de advocaat mr. B.J. Huiskes.

DE PROCEDURE

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- het verzoekschrift;

- de pleitnota van Birdlife;

- de pleitnota van Land Aruba;

- de aantekeningen van de griffier ter gelegenheid van de mondelinge behandeling op 24 juli 2017.

Aan partijen is meegedeeld dat vandaag vonnis zou worden gewezen.

2. DE VASTSTAANDE FEITEN

2.1

Birdlife is een rechtspersoon die zich het belang aantrekt van natuurbehoud en de bescherming van in Aruba voorkomende vogels.

2.2

In dat verband heeft Birdlife zich bij brief van 13 september 2012 tot de Staten van Aruba gewend met het verzoek een aantal natuurgebieden in Aruba te beschermen en deze toe te voegen aan het nationaal park […]. Bij het verzoek waren een aantal landkaarten gevoegd die afkomstig zijn uit het ruimtelijk ontwikkelingsplan (verder: ROP) waarop door Birdlife met rood omcirkeld gebieden zijn aangegeven waarvoor zij natuurbescherming vroeg.

2.3

Op 6 februari 2013 hebben de Staten van Aruba unaniem een motie aangenomen met de volgende tekst:
Parlamento di Aruba den un reunion publico awe 6 di februari 2013; Considerando; - cu Gobierno di Aruba kier hiba un maneho duradero riba tereno di ernergia, medio ambiente y naturalesa; - cu ta responsabilidad di tur cu ta biba na Aruba pa conserva nos pais pa nos futuro generacion; - cu por medio di nos Ruimtelijke Ontwikkeling Plan (ROP), Gobierno por declara areanan di naturalesa como areanan protegi; - cu Aruba Birdlife Conservation a entraga un carta di peticion fecha di 13 di september 2012 na Parlamento di Aruba pa nos conserva y proteha diferente areanan di nos naturalesa; - cu areanan declara como ‘natuurgebieden’ ta wordo maneha y protegi dor di Parke Nacional [...]; - cu Parlamento di Aruba ta di acuerdo pa honra e peticion fecha dia 13 di september 2012 di Aruba Birdlife Conservation; Ta urgi Gobierno; - pa dentro di 3 luna declara e areanan specifico den e peticion fecha dia 13 di september 2012 di Aruba Birdlife Conservation como areanan protegi; - pa encarga Parke National Arikok cu e maneho di e areanen aki; - pa formalisa esaki por medio di un landsbesluit;

Y ta pasa pa orden di dia.

2.4

Bij besluit van 31 maart 2017 heeft de regering besloten dat een aantal in het besluit genoemde gebieden op korte termijn als natuurreservaat zullen worden aangewezen bij Landsbesluit houdende algemene maatregelen van bestuur. In dat Landsbesluit zal ook de begrenzing van de gebieden en de beheerorganisatie worden vastgesteld. Het gaat hierbij (per saldo) om de volgende achttien gebieden:
Duingebied Westpunt,

Natuurgrens Salinja ^[1] Malmok,
Natuurgrens plas The Mill,
Natuurgrens Bubaliplas,
Natuurgrens Sero Teishi,
Natuurgrens overige rifeilanden Parkietenbos,
Overige rifeilanden Barcadera,
Natuurgrens Mangel Halto Isla di Oro,
Overige rifeilanden Oranjestad,
Mangrove Savaneta Zeewijk,
Rifeilanden San Nicolas,
Salinja Tierra del Sol,
Strook natuurgebied Sero Colorado,
Salinja Savaneta,
Salinja Serca,
Rooi Taki en Rooi Bringamosa,

Rooi Manoonchi,
Rooi Lamoenchi.

2.5

Op 5 januari 2017 heeft de Minister van Infrastructuur een optie op uitgifte in erfpacht verleend aan […] met betrekking tot een perceel grond in de bij ROP aangewezen salinja en wetland te […]. Partijen zijn het erover eens dat dit perceel ligt binnen een salinja waarvan Birdlife bij brief van 13 september 2012 bescherming heeft verzocht.

3. DE STANDPUNTEN VAN PARTIJEN

3.1

Birdlife vordert:

Primair Land Aruba te bevelen om binnen een week, althans binnen een door het Gerecht als redelijk te beschouwen termijn, over te gaan tot het bij Landsbesluit houdende algemene maatregelen als natuurreservaat (artikel 10 Natuurbeschermingsverordening AB 1995, n° 2) aanwijzen van de achttien gebieden zoals opgesomd het besluit van 31 maart 2017 en al datgene te doen om de bescherming van deze gebieden te verzekeren, alles op straffe van een dwangsom van AWG 250.000,00 per dag of gedeelte van een dag dat het Land in gebreke blijft aan de inhoud van het ten deze te wijzen vonnis te voldoen;

Subsidiair Land Aruba te verbieden om ten aanzien van de in het besluit van 31 maart 2017 genoemde gebieden, tevens vastgelegd in het ROP en de ROP-kaarten en bijbehorende plantekeningen, over te gaan tot het verrichten en/of doen verrichten van enige rechts- of feitelijke handeling (zoals het verstrekken van optierechten, het in erfpacht uitgeven maar ook bulldozer-, sloop-, bouw- en andere voorbereidingsactiviteiten daaronder begrepen) in de als natuurreservaat aan te wijzen gebieden voor zover deze strijdig is met de bestemming van natuurreservaat (artikel 10 Natuurbeschermingsverordening AB 1995, n° 2), alsmede het Land te gebieden zodanige maatregelen te nemen dat anderen dat evenmin kunnen doen, totdat (i) de vaststelling van een nieuw ROP is gerealiseerd; althans tot (ii) 1 januari 2018; althans tot (iii) 23 september 2017, althans tot (iv) een nadere datum in goede justitie door het Gerecht vast te stellen, dit alles op straffe van een dwangsom van AWG 250.000,00 per dag of gedeelte van een dag dat het Land in gebreke blijft aan de inhoud van de ten deze te wijzen maatregel te voldoen; met veroordeling van Land Aruba in de proceskosten.

3.2

Birdlife grondt de vordering erop, dat Land Aruba jegens Birdlife gehouden is om zich te houden aan het ROP en de daarin neergelegde beleidskeuzes en, in afwachting van totstandkoming van het Landsbesluit, een moratorium met betrekking tot deze gebieden in acht te nemen.

3.3

Land Aruba voert hiertegen verweer, met vordering tot veroordeling van Birdlife in de proceskosten.

4. DE BEOORDELING

4.1

De primaire vordering strekt er in feite toe Land Aruba te bevelen tot invoering van wetgeving (in materiële zin) over te gaan. Nog los van de vraag of Land Aruba op straffe van verbeurte van een dwangsom kan worden gedwongen om tot wetgeving over te gaan – niet Land Aruba is immers de wetgever maar de Staten van Aruba en/of de regering – past het in een democratische rechtsstaat niet dat de rechter Land Aruba, de Staten of de regering opdraagt om wetgeving te realiseren. Daaraan doet niet af dat de Staten unaniem een motie hebben aangenomen waarin de regering wordt aangespoord om binnen drie maanden de desbetreffende gebieden als beschermd gebied aan te duiden. Het is niet aan de rechter om consequenties te trekken als aan een motie van de Staten door de minister of de regering niet wordt voldaan. Dat is voorbehouden aan de Staten zelf, bijvoorbeeld door het aannemen van een motie van wantrouwen waardoor desbetreffende minister en/of de regering ontslag zal hebben in te dienen.

4.2

Ook de subsidiaire vordering komt niet voor toewijzing in aanmerking. Die strekt er immers toe om – kort gezegd – een moratorium op handelingen af te kondigen met betrekking tot “
de in het besluit van 31 maart 2017 genoemde gebieden”, “
de als natuurreservaat aan te wijzen gebieden voor zover deze strijdig is met de bestemming van natuurreservaat ”. Uit het besluit van 31 maart 2017 blijkt echter dat de regering zich nog beraadt over de begrenzing van die gebieden. Van “
als natuurreservaat aan te wijzen gebieden ” zoals in het petitum (de vordering van Birdlife) staat is voorlopig nog geen sprake. Zolang onduidelijk is waar die begrenzing loopt is de vordering te verstrekkend om toegewezen te worden. Dat geldt ook de enige min of meer concreet dreigende bebouwing, die door […] immers aan de grens van een salinja is geprojecteerd.

4.3

De vordering om een beslissing te nemen “
met zodanige andere of verdere beslissingen/ordemaatregelen ten behoeve van ABC als uw Gerecht in goede justitie zal vermenen te behoren ” is te vaag om voor toewijzing in aanmerking te komen. De vordering voldoet in dat opzicht niet aan het voorschrift van artikel 111 lid 1 aanhef en onder d Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering dat voorschrijft, dat verzoeker een aanduiding en omschrijving van het onderwerp van de vordering en datgene wat gevorderd wordt moet geven. Daarvan is geen sprake.

4.4

Als de in het ongelijk te stellen partij zal Birdlife de proceskosten van Land Aruba moeten vergoeden.

5. DE UITSPRAAK

De rechter in dit gerecht:

wijst het gevorderde af;

veroordeelt Birdlife in de kosten van de procedure, die tot de datum van uitspraak aan de kant van Birdlife worden begroot op Afl. 1.500, aan salaris van de gemachtigde, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf veertien dagen na datum van dit vonnis.

Dit vonnis is gewezen door mr. W.J. Noordhuizen, rechter, en werd uitgesproken ter openbare terechtzitting van woensdag 9 augustus 2017 in aanwezigheid van de griffier.

Voetnoten

1. zoutpan