ECLI:NL:OGEAA:2020:337

Uitspraak

Vonnis van 2 september 2020

Behorend bij A.R. no. 3273 van 2008

GERECHT IN EERSTE AANLEG VAN ARUBA

VONNIS

in de hoofdzaak van:

de vennootschap naar buitenlands recht

STRONG CACTUS LTD,

gedomicilieerd ten kantore van haar hierna genoemde in Aruba gevestigde gemachtigden,

eiseres,

hierna ook te noemen: Strong Cactus,

gemachtigden: de advocaten mrs. G. de Hoogd en D.L. Emerencia,

tegen:

de naamloze vennootschap

TIERRA DEL SOL REAL ESTATE N.V.,

gevestigd en kantoorhoudende in Aruba,

gedaagde,

hierna ook te noemen: TDS,

gemachtigden: de advocaten mrs. M. Bemer en J. Steward.

1.DE PROCEDURE

1.1

Het verloop van de procedure tot 14 november 2018 blijkt uit het tussenvonnis van dit Gerecht van die datum. Het verdere verloop van de procedure blijkt uit:

-de akte houdende uitlatingen tevens wijziging van eis van Strong Cactus, met producties;

-de antwoordakte van TDS, met producties;

-de akte uitlating producties tevens houdende een verzoek tot fysiek pleidooi van Strong Cactus.

1.2

Pleidooi heeft plaatsgevonden op 30 september 2019. Partijen zijn ter zitting verschenen bij hun respectieve gemachtigden, die van TDS samen met de heren [eigenaar 1] en [eigenaar 2] (directeur respectievelijk “
eigenaar” van TDS). Partijen hebben in twee termijnen het woord gevoerd - beiden mede aan de hand van overgelegde voorgedragen pleitnota’s, beiden voorzien van nadere toegelaten producties - en hebben gereageerd of kunnen reageren op elkaars stellingen.

1.3

Vonnis is nader bepaald op heden.

2.DE VERDERE BEOORDELING

2.1

Het Gerecht volhardt in hetgeen is overwogen en beslist in de tussenvonnissen, met dien verstande dat in voormeld tussenvonnis de in de kop daarvan vermelde datum “
14 november 20148” verbeterd moet worden gelezen als 14 november 2018.

2.2

In het licht van het tussenvonnis van 14 november 2018 heeft Strong Cactus haar eis bij voormelde akte gewijzigd, waartegen TDS geen bezwaar heeft ingesteld. Die gewijzigde hierna omschreven eis wordt mede daarom toegelaten.

2.3.1

Strong Cactus vordert thans dat het Gerecht bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad:

a. de tussen partijen gesloten koopovereenkomst ontbindt, althans ontbonden verklaart;

primair

-TDS veroordeelt om aan Strong Cactus te betalen Afl. 4.125.818,80, te vermeerderen met wettelijke rente gerekend vanaf 30 januari 2019 tot aan de dag der algehele voldoening;

subsidiair

-TDS veroordeelt om aan Strong Cactus te betalen 25% van Afl. 4.125.818,80, ofwel Afl. 1.031.454,70, te vermeerderen met wettelijke rente gerekend vanaf 30 januari 2019 tot aan de dag der algehele voldoening;

c. TDS veroordeelt om aan Strong Cactus te betalen Afl. 597.252,03 aan wettelijke rente tot 30 januari 2019, althans 25% van dat bedrag te weten Afl. 149.313,--, te vermeerderen met wettelijke rente gerekend vanaf 30 januari 2019 tot aan de dag der algehele voldoening;

d. TDS veroordeelt in de kosten van deze procedure, waaronder begrepen die van de destijds ten laste van TDS gelegde en inmiddels opgeheven conservatoire beslagen.

2.3.2

TDS voert wederom verweer dat primair strekt tot afwijzing van het door Strong Cactus verzochte, althans tot toewijzing van veel lager bedrag, althans tot benoeming van deskundigen ter bepaling van beweerdelijke gederfde waardevermeerdering van de woning en gederfde huuropbrengsten.

2.3.3

Voorzover voor de uitspraak van belang worden de in het licht van de gewijzigde eis opgeworpen nadere stellingen van partijen hierna verder besproken.

2.4.1

Als enerzijds gesteld en anderzijds erkend dan wel niet of onvoldoende bestreden alsmede op grond van overgelegde producties voor zover niet of onvoldoende bestreden staat onder meer het volgende verder vast tussen partijen.

2.4.2

Artikel 14c van de met betrekking tot de koopovereenkomst tussen partijen overeengekomen “
Standard Provisions” van TDS (hierna: de algemene voorwaarden) - waarin met “
Seller” wordt bedoeld TDS, met “
Buyer” Stong Cactus en met “
Agreement” de koopovereenkomst - luidt als volgt:

“
In the event that Seller shall materially default in Sellers’s obligations or presentations under the Agreement, and such shall not be cured for thirty days after written notice thereof by Buyer to Seller, Buyer’s sole and exclusive remedy shall be to elect either (i) to complete closing hereunder and purchase the Lot and Unit without any abatement or reduction of the Purchase Price, or (ii) to terminate the Agreement, in which event Sellers’s sole obligation shall be to return any Deposits made by Buyer, without interest. If Buyer terminates the Agreement as aforesaid, thereupon neither party shall have any liabilities under the agreement and the parties hereto will be released and relieved from all obligations under the Agreement, except for Seller’s obligation for the payment of damages limited as aforesaid.”.

2.4.3

De koopovereenkomst dateert van omstreeks 2004/2005. Bij vonnis van dit Gerecht van 20 februari 2014 is aan TDS surseance van betaling verleend (hierna: de surseance). De door Strong Cactus op US$. 2.102.462,-- gewaardeerde vordering die door haar onder de surseance werd ingediend ter bereiking van een schuldeisersakkoord werd door de bewindvoerder en het Gerecht ter bepaling van het gewicht van de door Strong Cactus uit te brengen stem voorlopig erkend voor een bedrag van US$ 250.000,--. Het aan de schuldeisers aangeboden akkoord is op 19 augustus 2014 door hen aanvaard en vervolgens op 2 september 2014 door het Gerecht gehomologeerd. Het Hof heeft later die beslissing van het Gerecht in hoger beroep bevestigd. Het schuldeisersakkoord bepaalt dat ter zake van vorderingen van meer dan Afl. 60.000,-- 25% zal worden uitgekeerd. Door dit akkoord is een faillissement van TDS afgewend.

2.4.4

Strong Cactus heeft tot heden in totaal Afl. 270.612,-- onder de koopovereenkomst betaald aan TDS. TDS heeft inmiddels 25% van dat bedrag, te weten Afl. 67.663,-- terugbetaald aan Strong Cactus.

2.5

In het licht van het overwogene in het tussenvonnis van 14 november 2018 zal de hiervoor onder a. vermelde ontbindingsvordering van Strong Cactus worden toegewezen. De tussen partijen gesloten koopovereenkomst zal worden ontbonden per de datum van de uitspraak van dit vonnis.

2.6

Nu Strong Cactus de koopovereenkomst heeft (doen) ontbinden, is naar het oordeel van het Gerecht sprake van de situatie zoals omschreven in het tussen partijen overeengekomen hiervoor onder 2.4.2 geciteerd weergegeven artikel 14 van de algemene voorwaarden van TDS (hierna: het exoneratiebeding). De ontbinding brengt in beginsel met zich dat Strong Cactus op grond van het exoneratiebeding aanspraak maakt op teruggave van het hetgeen zij tot nog toe heeft betaald onder de koopovereenkomst, te weten Afl. 270.612,--, en niet meer dan dat.

2.7.1

Strong Cactus stelt dat het exoneratiebeding een eenzijdige wilsverklaring is van TDS waarmee zij zich van volledig haar eigen plichten en verantwoordelijkheden ontslaat. Die door TDS bestreden stelling is zonder heldere doch ontbrekende uitleg onbegrijpelijk en wordt daarom gepasseerd. Het gaat hier immers om een door Strong Cactus aanvaarde wilsverklaring, waardoor sprake is van een overeengekomen exoneratiebeding.

2.7.2

Strong Cactus voert verder aan dat het exoneratiebeding is geredigeerd in veel te algemene bewoordingen. Ook die stelling volgt het Gerecht niet, omdat de duidelijkheid van het beding naar het oordeel van het Gerecht niets te wensen overlaat.

2.7.3

Verder voert Strong Cactus in dit verband aan dat het exoneratiebeding een volledige uitholling van aansprakelijkheden van TDS ten opzichte van Strong Cactus behelst, en daarom is het beroep van TDS op dat beding - mede op grond van de te dezen toepasselijke reflexwerking van het consumentenrecht - naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar. Strong Cactus stelt in dit verband dat zij geen professionele speler is als het gaat om onroerend goed. Het Gerecht volgt Strong Cactus evenmin in dat door TDS bestreden betoog. Dienaangaande wordt het volgende overwogen, waarbij voorop wordt gesteld dat het Gerecht terughoudendheid dient te betrachten bij de beantwoording van de vraag of een beroep op een tussen partijen overeengekomen afspraak naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is. Voorts wordt hierbij vooropgesteld dat het Gerecht geen grond ziet voor het oordeel dat te dezen het consumentenrecht ter zake van algemene voorwaarden op grond van reflexwerking moet worden toegepast. De exoneratie is naar het oordeel van het Gerecht overeengekomen tussen professionele aan het handelsverkeer deelnemende partijen, die bij het sluiten van een overeenkomst als de onderhavige niet zelden ter zake deskundige juristen raadplegen of in de arm nemen. Het mogelijke nalaten daarvan komt en blijft voor rekening en risico van Strong Cactus. Daar komt bij dat Strong Cactus haar stelling ter zake van onvoldoende deskundigheid/ervaring met betrekking tot (de aanschaf van) onroerend goed onvoldoende verificatoir heeft onderbouwd. Het had te deze op de weg van Strong Cactus gelegen om een met de Kamer van Koophandel vergelijkbaar uittreksel te overleggen van de buitenlandse instantie waar zij staat ingeschreven waaruit de juistheid van haar stelling uit de in dat document omschreven doelstellingen van het bedrijf zou kunnen blijken. Ook dit nalaten komt en blijft voor rekening en risico van Strong Cactus. Dit alles klemt temeer omdat de door Strong Cactus beoogde woning kennelijk een beleggingsobject was voor het genereren van winst. Bovendien geldt dat uit de stukken is gebleken dat in elk geval [getuige] als achterligger van Strong Cactus betrokken was bij het sluiten van de koopovereenkomst tussen partijen, terwijl het in Aruba binnen de zakenwereld met betrekking tot de markt in onroerend goed van algemene bekendheid is dat zij reeds jarenlang op die markt (onder meer als makelaar) actief is, ook reeds ten tijde van het sluiten van de koopovereenkomst.

2.7.4

De stelling van Strong Cactus dat sprake is van volledige exoneratie van mogelijke aansprakelijkheden van TDS jegens Strong Cactus mist voldoende feitelijke grondslag. Niet geëxonereerd is met name de van regelend recht zijnde wettelijke verplichting tot terugbetaling van alles wat Strong Cactus heeft betaald aan TDS indien zij (Strong Cactus dus) de overeenkomst rechtsgeldig ontbindt of - zoals thans het geval - doet ontbinden. Dat behoudens vorenstaande evenwel sprake is van vergaande of volledige exoneratie van aansprakelijkheden betekent zonder meer nog niet dat het beroep daarop van TDS naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is. Ook deze stelling van Strong Cactus wordt verworpen.

2.7.5

Vorenstaande leidt op dit onderdeel tot de slotsom dat het exoneratiebeding rechtsgeldig is en het beroep daarop van TDS niet naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is zoals gesteld door Strong Cactus. Dat betekent dat de thans aan de orde zijnde ontbinding met zich brengt dat Strong Cactus zoals tussen partijen overeengekomen recht heeft op terugbetaling van in beginsel al hetgeen zijn onder de koopovereenkomst heeft betaald aan TDS, te weten Afl. 270.612,-- en niet meer dan dat. Alle overige door Strong Cactus gevorderde schadeposten zullen daarom worden afgewezen.

2.8.1

In het licht van het hiervoor onder 2.4.3 vermelde wordt het volgende overwogen ter zake van het rechterlijk gehomologeerde schuldeisersakkoord dat ook geldt voor Strong Cactus als schuldeiser van TDS voorzover vorderingen van Strong Cactus vallen binnen het bereik van de aan TDS verleende surseance van betaling. In dat verband geldt in het algemeen dat vorderingen uit overeenkomst of uit andere rechtsverhouding die zijn ontstaan na een faillissement of een daaraan voorafgaande surseance voor verificatie in aanmerking komen indien zij besloten liggen in een ten tijde van het ingaan van dat faillissement of de daaraan voorafgaande surseance reeds bestaande rechtspositie van in dit geval Strong Cactus ten opzichte van TDS (HR 23 maart 2018, ECLI:NL:HR:2018:424

2.8.2

Naar het oordeel van het Gerecht geldt voormelde regel evenzeer als na een surseance geen faillissement volgt maar een rechterlijk gehomologeerd schuldeisersakkoord ter afwending van een faillissement. Als dat immers niet het geval zou zijn kan in dit geval Strong Cactus zich ter zake van een vordering die besloten ligt in een ten tijde van het ingaan van de surseance reeds bestaande rechtspositie van Strong Cactus ten opzichte van TDS alsnog ten volle richten tot TDS, hetgeen ontoelaatbaar niet in lijn is met de strekking en geest van het schuldeisersakkoord.

2.8.3

De koopovereenkomst dateert van omstreeks 2004/2005. Bij vonnis van dit Gerecht van 20 februari 2014 is aan TDS surseance van betaling verleend, in welke Strong Cactus zich heeft gemeld als schuldeiser. De onderhavige procedure is aangevangen op 26 september 2008 met de indiening van het inleidend verzoekschrift door Strong Cactus. Aanvankelijk werd nakoming van de koopovereenkomst gevorderd alsmede schadevergoeding op grond van beweerdelijk onrechtmatig handelen van TDS jegens Strong Cactus, op te maken bij staat. Gedurende de procedure is duidelijk geworden dat nakoming van de koopovereenkomst door TDS niet langer mogelijk was, omdat TDS het door Strong Cactus gekochte reeds had overgedragen aan een derde. Dat is blijkens rechtsoverweging 2.6 van het tussenvonnis van 2 februari 2011 reeds geschied op enig voor die datum gelegen moment. Uit dit alles volgt dat reeds voordat de surseance werd verleend aan TDS nakoming zoals beoogd door Strong Cactus blijvend onmogelijk was. Dat brengt mee dat Strong Cactus al voor de aanvang van de surseance op 20 februari 2014 bevoegd of gerechtigd was tot ontbinding van de koopovereenkomst en aanspraak kon doen gelden op terugbetaling van hetgeen zij onder die overeenkomst had betaald aan TDS. De thans bij dit vonnis uit te spreken ontbinding van de koopovereenkomst en de daaruit volgende op TDS rustende wettelijke (en contractuele) terugbetalingsverplichting heeft aldus te gelden als een sequeel van een reeds ten tijde van het ingaan van de surseance bestaande rechtspositie van Strong Cactus ten opzichte van TDS. De slotsom op dit onderdeel luidt dat TDS overeenkomstig het schuldeisersakkoord gehouden is om 25% van bedoelde terugbetalingsverplichting na te komen jegens Strong Cactus.

2.9

Vast staat dat TDS reeds op 1 maart 2019 25% van Afl. 270.612,--, te weten

Afl. 67.663,--, heeft terugbetaald aan Strong Cactus, terwijl die vordering eerst opeisbaar wordt vanaf de uitspraak van dit vonnis zijnde de datum van ontbinding van de koopovereenkomst (die dus al ontbonden had kunnen worden nog voor de aanvang van de surseance). Dit betekent dat Strong Cactus niet alleen geen vordering in hoofdsom meer heeft op TDS, maar evenmin aanspraak kan maken op betaling van wettelijke rente (die zonder voormelde betaling eerst verschuldigd zou zijn vanaf de uitspraak van dit vonnis, zijnde de datum van de ontbinding van de koopovereenkomst en het daardoor opeisbaar worden van de hoofdsom, althans 25% daarvan als gevolg van bedoeld schuldeisersakkoord).

2.1

De slotsom luidt dat de hiervoor onder b., c. en d. vermelde vorderingen van Strong Cactus zullen worden afgewezen.

2.11

Hoewel Strong Cactus uit oogpunt van haar in het licht van het naderende einde van deze langdurige procedure gewijzigde eis grotendeels in het ongelijk is gesteld ziet het Gerecht in de aard en het verloop van de gehele procedure, waarin vast is komen te staan dat TDS zich ten opzichte van Strong Cactus schuldig heeft gemaakt aan een ernstige toerekenbare tekortkoming in de nakoming van haar uit de koopovereenkomst voortvloeiende contractuele verplichtingen jegens Strong Cactus tot levering van hetgeen staat omschreven onder 2.3.3 van het tussenvonnis van 14 november 2018, aanleiding om de proceskosten te compenseren tussen partijen, aldus dat ieder van hen de eigen kosten draagt.

3.DE UITSPRAAK

Het Gerecht:

-ontbindt per de uitspraak van dit vonnis de tussen partijen gesloten onder 2.1 van het tussenvonnis van 2 februari 2011 omschreven koopovereenkomst;

-wijst af het meer of anders door Strong Cactus verzochte;

-compenseert de proceskosten tussen partijen, aldus dat ieder van hen de eigen kosten draagt;

-verklaart dit vonnis daar waar rechtens mogelijk uitvoerbaar bij voorraad.

Dit vonnis is gewezen door mr. A.H.M. van de Leur, rechter, en in tegenwoordigheid van de griffier in het openbaar uitgesproken op woensdag 2 september 2020.