Conclusie
Nr. 10/03175
Mr. Vellinga
Zitting: 22 mei 2012
Conclusie inzake:
[Verdachte]
1. Verdachte is door het Gerechtshof te Amsterdam wegens 1. "eenvoudige belediging" en 2. "eenvoudige belediging, terwijl de belediging wordt aangedaan aan een ambtenaar, gedurende de rechtmatige uitoefening van zijn bediening" veroordeeld tot een geldboete van € 150,--, subsidiair 3 dagen hechtenis.
2. Namens verdachte heeft mr. P.J. Stronks, advocaat te Amsterdam, vier middelen van cassatie voorgesteld.
3. Ten laste van de verdachte is onder 1 bewezenverklaard dat:
"hij op 22 mei 2007 te Amsterdam opzettelijk beledigend [verbalisant 1] in diens tegenwoordigheid mondeling heeft toegevoegd het woord "flikker";"
4. Deze bewezenverklaring steunt op de volgende bewijsmiddelen:
"1. Een proces-verbaal van bevindingen met nummer 2007141457-1 van 24 mei 2007, in de wettelijke vorm opgemaakt door de bevoegde opsporingsambtenaar [verbalisant 1].
Dit proces-verbaal houdt in, voorzover van belang en zakelijk weergegeven, als mededeling van verbalisant voornoemd:
Op 22 mei 2007 was ik betrokken bij de aanhouding van verdachte [betrokkene 1]. Tijdens deze aanhouding riep een in de buurt aanwezig persoon welke later genaamd bleek te zijn [verdachte] (het hof begrijpt hier en verder: de verdachte) met zeer luide stem het woord "flikker" in mijn richting.
(...)
Wanneer de officier van justitie hiertoe termen aanwezig acht, verzoek ik deze over te gaan tot vervolging.
2. De verklaring van de verdachte, afgelegd ter terechtzitting in hoger beroep van 21 juli 2009.
Deze verklaring houdt in, voorzover van belang en zakelijk weergegeven:
Op 22 mei 2007 zat ik op een bankje bij buurthuis VVV te Amsterdam. Ik zag ik dat [betrokkene 1] door de politie werd gearresteerd. Ik vond de toedracht vreemd. Ik ben naar de politie gelopen en heb er wat van gezegd. Het zou kunnen dat ik tegen de politieman, van wie ik inmiddels weet dat hij [verbalisant 1] heet "flikker" heb gezegd. Ik was toen kwaad.
(...)"
5. Het eerste middel komt met betrekking tot het onder 1 bewezenverklaarde op tegen 's Hofs oordeel dat de term "flikker" beledigend is in de zin van art. 266 Sr.
6. In de toelichting op het middel wordt gesteld dat de term 'flikker' te algemeen van aard is om deze beledigend van aard te kunnen achten. Volgens de toelichting op het middel kan uit de gebezigde bewijsmiddelen derhalve niet volgen dat sprake is van eenvoudige belediging.
7. Bij de beoordeling van het middel dient het volgende vooropgesteld te worden. Indien het, zoals in het onderhavige geval, gaat om een belediging die iemand mondeling in zijn tegenwoordigheid is aangedaan, moet een uitlating als beledigend worden beschouwd wanneer zij de strekking heeft die ander aan te randen in zijn eer en goede naam. Het oordeel dat daarvan sprake is zal bij woorden waarvan het gebruik op zichzelf in het algemeen niet beledigend is, afhangen van de context waarin de uitlating is gedaan.(1)
8. De door het Hof gebezigde bewijsmiddelen houden wat betreft de context waarin de uitlating is gedaan in dat de verdachte tijdens de aanhouding van verdachte [betrokkene 1] in de richting van de bij de aanhouding betrokken verbalisant [verbalisant 1] met zeer luide stem het woord "flikker" heeft geroepen. Nog daargelaten of de term 'flikker' in zichzelf al niet beledigend is, geeft 's Hofs kennelijke oordeel dat de uitlating "flikker" onder genoemde omstandigheden de strekking had de verbalisant tot wie de uitlating was gericht in zijn eer en goede naam aan te tasten geen blijk van een onjuiste rechtsopvatting en is dat oordeel evenmin onbegrijpelijk.(2)
9. Het middel faalt.
10. Het tweede middel klaagt met betrekking tot het onder 1 bewezenverklaarde dat uit de gebezigde bewijsmiddelen niet kan volgen dat [verbalisant 1] zich ook daadwerkelijk door verdachtes uitlating beledigd voelde.
11. Aan het middel ligt de opvatting ten grondslag dat voor (eenvoudige) belediging is vereist dat blijkt dat de persoon tot wie de beledigende uitlating is gericht zich daadwerkelijk beledigd voelt. Een dergelijke opvatting vindt echter geen steun in het recht.(3)
12. Het middel faalt.
13. Het derde middel klaagt met betrekking tot het onder 1 bewezenverklaarde feit dat uit de gebezigde bewijsmiddelen niet kan volgen dat de verdachte verbalisant [verbalisant 1] opzettelijk heeft beledigd.
14. Bij de beoordeling van het middel dient vooropgesteld te worden dat het voor eenvoudige belediging vereiste opzet op het krenken van iemands eer of goede naam geen 'animus injurandi' bij de verdachte vereist, doch alle gradaties van het opzet, derhalve ook het voorwaardelijk opzet, omvat.(4)
15. Het Hof heeft blijkens het bestreden arrest kennelijk geoordeeld dat de verdachte door het naar aanleiding van de arrestatie van een andere verdachte met zeer luide stem roepen naar verbalisant [verbalisant 1] van het woord "flikker" in ieder geval bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat genoemde verbalisant door deze uitlating in zijn eer en goede naam zou worden aangetast. Dat oordeel getuigt niet van een onjuiste rechtsopvatting en is - gelet op de aard van de uitlating en de omstandigheden waarin deze is gedaan - niet onbegrijpelijk.
16. Het middel faalt.
17. De als vierde middel aangeduide klacht voldoet niet aan de aan een cassatiemiddel te stellen eisen, nu deze geen stellige en duidelijke klacht inhoudt over de schending van een bepaalde rechtsregel en/of het verzuim van een toepasselijk vormvoorschrift door de rechter die de bestreden uitspraak heeft gewezen. Deze klacht kan derhalve onbesproken blijven. Mogelijk is beoogd te klagen dat het Hof eraan is voorbijgegaan dat een agent niet beledigd kan worden wanneer niet vaststaat dat hij handelde in de rechtmatige uitoefening van zijn bediening. Die opvatting vindt geen steun in het recht.
18. Het eerste, het tweede en het derde middel kunnen worden afgedaan met de in art. 81 RO bedoelde motivering.
19. Gronden waarop de Hoge Raad gebruik zou moeten maken van zijn bevoegdheid de bestreden uitspraak ambtshalve te vernietigen heb ik niet aangetroffen. Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.
De Procureur-Generaal
bij de Hoge Raad der Nederlanden
AG
1 Zie o.a. HR 8 mei 2012, LJN BV9188, HR 24 januari 2012, LJN BT7085, HR 22 december 2009, LJN BK3366, NJ 2010, 672, m.nt. Y. Buruma, rov. 2.5, HR 22 december 2009, LJN BJ9796, NJ 2010, 671, m.nt. Y. Buruma, rov. 2.4, HR 6 januari 2004, LJN AN8498, NJ 2004, 201, rov. 3.4 en HR 19 december 2000, LJN AA9745, NJ 2001, 101, rov. 3.3.
2 Vgl. bijv. HR 6 januari 2004, LJN AN8498, NJ 2004, 201 ("homofiel") en HR 22 december 2009, LJN BK3366, NJ 2010, 672, m.nt. Y. Buruma ("Je bent een homo").
3 Zie A.L.J. Janssens en A.J. Nieuwenhuis, Uitingsdelicten, Kluwer Deventer 2011, derde druk, p. 98-114, en A.L.J. Janssens, Strafbare belediging, diss. Groningen 1998, p. 192-196.
4 Vgl. HR 21 oktober 1980, NJ 1981, 69, m.nt. GEM. Zie ook A.L.J. Janssens en A.J. Nieuwenhuis, Uitingsdelicten, Kluwer Deventer 2011, derde druk, p. 115-117 en Noyon-Langemeijer-Remmelink, Het Wetboek van Strafrecht, art. 261, aant. 4 (suppl. 144, oktober 2008).