Uitspraak
RECHTBANK ALMELO
Sector civiel recht
zaaknummer: 109929 / KG ZA 10-66
datum vonnis: 13 april 2010 (ps)
Vonnis van de voorzieningenrechter in de rechtbank Almelo, rechtdoende in kort geding, in de zaak van:
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
TSi-Solutions B.V.,
gevestigd te Enschede,
eiseres,
verder te noemen TSi,
advocaat: mr. P.H.M. Essink te Nijmegen,
tegen
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
Key Codes Holding B.V.,
gevestigd te Enschede,
verder te noemen: KC Holding,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
Key Codes International B.V.,
gevestigd te Enschede,
gedaagden,
verder te noemen KC International,
advocaat: mr. P.H.A. Mulder te Almelo.
Het procesverloop
TSi heeft gevorderd als vermeld in de dagvaarding.
De zaak is behandeld ter terechtzitting van 6 april 2010. Ter zitting zijn verschenen:
- namens TSi de heer [naam], directeur van TSi, vergezeld van mr. Essink;
- namens KC Holding en KC International de heer [naam], vergezeld van mr. Mulder.
De standpunten zijn toegelicht. Het vonnis is bepaald op vandaag.
De beoordeling van het geschil en de motivering van de beslissing
1.1 In deze zaak staat het navolgende vast.
1.2 De heer [naam] is bedenker van een systeem, genaamd Load Code, waarbij ondermeer vliegtuigen efficiënter door middel van IT-systemen worden beladen waardoor een aanzienlijke brandstofbesparing kan worden bereikt.
1.3 De intellectuele eigendomsrechten op Load Code zijn ondergebracht in KC Holding, die op 26 maart 2008 is opgericht en van welke vennootschap de heer [naam] enig aandeelhouder is. Op 26 maart 2008 werd tevens KC International opgericht, de werkmaatschappij waarbinnen de feitelijke activiteiten met betrekking tot Load Code zouden plaatsvinden.
1.4 Op 1 april 2008 is een intentieovereenkomst gesloten door de heer [naam] namens TSi, de heer [naam] namens KC International en mr. [naam], commissaris van KC International, waarbij de intentie werd uitgesproken dat TSi onder voorwaarden 51% van de aandelen in KC International zou kunnen verwerven.
1.5 Op 19 december 2008 heeft KC Holding 50 aandelen, overeenkomende met 25 % van de geplaatste aandelen, in het kapitaal van KC International verkocht en geleverd aan TSi.
1.6 Op 2 juni 2009 en 31 juli 2009 zijn respectievelijk Key Codes B.V. en Key Codes Group B.V opgericht. KC Holding is bestuurder van beide vennootschappen. Aan deze vennootschappen is het gebruiksrecht van Load Code verleend.
1.7 Een algemene vergadering van aandeelhouders van KC International heeft op 9 februari 2010 plaatsgevonden. In deze vergadering is het voorgenomen besluit tot ontbinding van KC International ter stemming ingebracht. KC Holding heeft voor gestemd, TSi heeft tegen gestemd. De voorzitter heeft geconstateerd dat het voorstel met 75 % van de stemmen is aangenomen.
De vordering van TSi en de –zakelijk weergegeven- toelichting daarop:
2.1 TSi heeft gevorderd het besluit tot ontbinding van KC International, door de AVA van die vennootschap op 9 februari 2010 genomen, te schorsen totdat in de te entameren
(inmiddels reeds geëntameerde) bodemprocedures op de vordering tot verklaring voor recht van de nietigheid van het besluit van 9 februari 2010 althans de vordering tot nietigverklaring van voornoemd besluit een onherroepelijk vonnis zal zijn gewezen, alsmede KC Holding en KC International te veroordelen in de kosten van de procedure en de kosten van de tenuitvoerlegging van het vonnis.
2.2 TSi heeft onder meer gesteld dat zij verschillende activiteiten heeft verricht voor de marketing van Load Code. In oktober 2008 lag mede door die activiteiten een aandeelhoudersovereenkomst, waarin de beoogde aandelenverhouding van KC Holding 60%, TSi 25% en de op dat moment te verwachten aandeelhouder KLM 15% reeds staat aangegeven, tussen partijen en KLM gereed. Door TSi en KC Holding is aan deze overeenkomst voorzover mogelijk reeds uitvoering gegeven.
2.3 KC Holding en KC International hebben een dubbelspel gespeeld. Tot 6 januari 2010 hebben onderhandelingen plaatsgevonden tussen partijen over de precieze wijze van participatie van TSi en/of over een mogelijk vertrek van TSi als deelgenoot. Tijdens de onderhandelingen zijn Key Codes B.V. en Key Codes Group B.V. reeds opgericht en zijn de activiteiten uit KC International overgeheveld naar deze vennootschappen.
2.4 TSi heeft verder gesteld dat het besluit tot ontbinding krachtens artikel 2:14 Burgerlijk Wetboek (BW) nietig is, alsmede dat het besluit niet met eenparigheid van stemmen is genomen zoals in de aandeelhoudersovereenkomst is vereist.
2.5 KC Holding en KC International hebben de normen gesteld bij artikel 2:8 en 2:9 BW geschonden. KC Holding heeft evident en kennelijk onbehoorlijk gehandeld door enerzijds TSi aan het lijntje te houden en anderzijds heimelijk de activiteiten van KC International onder te brengen in twee heimelijk door haar opgerichte vennootschappen zonder de lopende onderhandelingen met TSi als aandeelhouder en crediteur/schuldeiser op een fatsoenlijke en maatschappelijk zorgvuldige wijze af te ronden.
KC Holding heeft tevens jegens TSi als medeaandeelhouder en jegens KC International in strijd gehandeld met de aandeelhoudersovereenkomst, nu voor de ontbinding eenparigheid van stemmen was vereist.
KC International heeft door toedoen van haar meerderheidsaandeelhouder een besluit genomen dat ook in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is. De vennootschap heeft niet in haar eigen belang gehandeld, maar heeft lijdzaam toegezien hoe haar activiteiten ten detrimente van haarzelf en van TSi zijn ondergebracht in twee andere vennootschappen.
2.6 TSi heeft omtrent de spoedeisendheid het navolgende gesteld. Na liquidatie bestaat KC International niet meer, hetgeen ook gevolgen heeft voor de verhaalbaarheid van de schade. Door tijdsverloop verliest TSi tevens rechten.
Het –zakelijk en voorzover relevant weergegeven- verweer van gedaagden:
3.1 KC Holding en KC International hebben verweer gevoerd en geconcludeerd tot afwijzing van het gevorderde.
3.2 De bedoeling van partijen (TSi, KC Holding en mr. Van Geel), vastgelegd in de intentieovereenkomst, was dat zij alledrie gedurende één jaar specifieke faciliteiten en/of hun inzet, kennis en ervaring om niet ten dienste zouden stellen van het operationaliseren van KC International. De heer [naam], directeur van TSi, zou zich zoveel mogelijk inspannen potentiële afnemers van Load Code klant te maken. Op 1 april 2009 zouden de inspanningen van partijen, in het licht van de levensvatbaarheid van KC International, worden geëvalueerd. De samenwerking met TSi is op een fiasco uitgelopen. TSi heeft geen contracten weten af te sluiten en heeft slechts één gesprek weten te bewerkstelligen met een andere luchtvaartmaatschappij dan KLM.
3.3 KC Holding heeft ingestemd met de overdracht van 25% van de aandelen aan TSi in KC International, doch onder de voorwaarde dat uiterlijk eind januari 2009 tussen partijen een aandeelhoudersovereenkomst zou worden ondertekend. KC Holding en KC International hebben gesteld dat er geen aandeelhoudersovereenkomst tot stand is gekomen, doch dat er slechts sprake is van een concept-aandeelhoudersovereenkomst waarover partijen nimmer overeenstemming hebben bereikt. De oorzaak daarvan lag met name bij TSi, omdat deze, na de levering van de aandelen, niet inging op herhaalde verzoeken te reageren op de concept-aandeelhoudersovereenkomst.
3.4 Nu TSi weigerde de concept-aandeelhoudersovereenkomst te ondertekenen, hetgeen een uitdrukkelijke voorwaarde voor de levering van de aandelen was, lag ontbinding van de leveringsovereenkomst in de rede. KC International heeft aangedrongen op teruglevering van de aandelen.
3.5 Na de beëindiging van de samenwerking met de heer [naam] heeft KC International contact opgenomen met de heer [naam], die wel in staat bleek om de relatie met KLM nieuw leven in te blazen. Over deze samenwerking is niet geheimzinnig gedaan.
3.6 Key Codes B.V. is opgericht en aangewezen als contractspartij omdat KC International als onderneming ‘besmet’ was. De onprofessionele manier waarop de heer [naam] KC International in de markt had gezet, zorgde ervoor dat KC International niet langer als een serieuze onderneming werd gezien. Enkele potentiële investeerders weigerden vanwege de bemoeienis van de heer [naam] in KC International te investeren. KC Holding ontving signalen dat andere aanbieders bezig waren soortgelijke programmatuur te ontwikkelen en kon daarom niet meer wachten.
3.7 Binnen KC International heeft geen financiële of juridische activiteit plaatsgevonden, zodat de bestuurder gehouden was tot opheffing van de vennootschap over te gaan. Instandhouding van KC International kost enkel geld.
3.8 Conform artikel 27 van de statuten van KC International is het besluit tot ontbinding met een meerderheid van tenminste drievierde van de uitgebrachte stemmen genomen.
3.9 De norm van artikel 2:8 BW richt zich tot de rechtspersoon en degenen die bij haar organisatie zijn betrokken. Het artikel reguleert dus wel de onderlinge verhouding tussen KC International en haar aandeelhouder TSi, maar speelt geen rol bij de beoordeling van KC Holding als bestuurder jegens TSi, als aandeelhouder.
3.10 KC Holding bestrijdt dat zij haar bestuurstaak op onbehoorlijke wijze heeft vervuld. Van een onmiskenbare tekortkoming is geen sprake. TSi is niet aan het lijntje gehouden, noch is er sprake geweest van heimelijk handelen of van onoirbare belangenverstrengeling.
Overwegingen van de voorzieningenrechter:
4.1 TSi heeft naar het oordeel van de voorzieningenrechter voldoende aannemelijk gemaakt spoedeisend belang te hebben bij schorsing van het besluit tot ontbinding. Overigens hebben KC Holding en KC International het spoedeisend belang van TSi ook niet betwist. De voorzieningenrechter zal derhalve over gaan tot de materiële beoordeling.
4.2 Hetgeen TSi in het dictum van haar dagvaarding onder I. en III. heeft gevorderd, is ter zitting ingetrokken door TSi en behoeft derhalve geen verdere bespreking. TSi vordert thans nog slechts de schorsing van het aandeelhoudersbesluit tot ontbinding met kostenveroordeling.
4.3 De vraag of het ontbindingsbesluit dat op 9 februari 2010 door de algemene vergadering van aandeelhouders van KC International is genomen nietig is of niet, kan binnen de beperkte mogelijkheden van het kort geding door de voorzieningenrechter niet worden beantwoord. Daartoe is nader onderzoek nodig, waarvoor deze kort gedingprocedure zich niet leent. De voorzieningenrechter overweegt dat vooralsnog in ieder geval niet is gebleken dat het besluit is genomen in strijd met de statuten van KC International.
4.4 Mitsdien ligt thans enkel de vraag voor of er grond is voor schorsing van het besluit tot ontbinding van KC International totdat in de bodemprocedures op de vordering tot verklaring voor recht van de nietigheid van het besluit van 9 februari 2010 althans de vordering tot nietigverklaring van voornoemd besluit een onherroepelijk vonnis is gewezen.
4.5 KC International heeft ter zitting verklaard zich gehouden te achten over te gaan tot liquidatie nu het besluit tot ontbinding is genomen. De voorzieningenrechter overweegt dat indien de uitvoering van het besluit tot ontbinding thans niet zou worden geschorst en KC International zou worden geliquideerd, zulks onomkeerbare gevolgen heeft. Het belang van TSi bij schorsing van (de uitvoering van) het besluit is derhalve groot. KC Holding en KC International hebben gesteld dat het in stand houden van KC International geld kost, doch hebben dat niet gemotiveerd. Evenmin is gebleken van ernstige bezwaren of consequenties aan de zijde van KC International die tot de conclusie zouden leiden dat de liquidatie niet kan worden uitgesteld. De voorzieningenrechter overweegt daarbij dat door KC Holding en KC International geen enkel inzicht is gegeven in de wijze van vereffening, de vraag of is voldaan aan het gestelde in artikel 2:23 BW en in de wijze waarop bij de vereffening rekening is of wordt gehouden met de belangen van TSi als aandeelhouder.
4.6 Een rechtspersoon en degenen die krachtens de wet en de statuten bij zijn organisatie zijn betrokken, moeten zich als zodanig jegens elkander gedragen naar hetgeen door redelijkheid en billijkheid wordt gevorderd (artikel 2:8 BW). Bovendien geldt voor de bestuurder dat hij tegenover de vennootschap gehouden is tot een behoorlijke vervulling van de hem opgedragen taak. Naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter heeft KC International toegestaan dat de activiteiten, in welke mate die er dan ook zijn geweest, in verband met het product Load Code uit de vennootschap zijn gehaald en dat deze, waaronder de exploitatie van Load Code, zijn ondergebracht in twee nieuw opgerichte vennootschappen, terwijl KC Holding als bestuurder bij dit handelen actief betrokken is geweest. Dientengevolge is TSi achtergebleven met aandelen in een lege vennootschap.
4.7 Niet op voorhand kan worden uitgesloten dat de rechter in de bodemprocedure tot het oordeel komt dat schending heeft plaatsgevonden van het gestelde in artikel 2:8 en/of 2:9 BW, waardoor TSi als minderheidsaandeelhouder (en als contractpartij) aan KC Holding en/of KC International te verwijten schade heeft geleden. Of dat in concreto het geval is vereist nader onderzoek in de bodemprocedure en mogelijk nader bewijs. Of een mogelijke schadeactie van TSi-zo daartoe al gronden zouden bestaan- wordt beïnvloed door de vraag of uitstel van liquidatie van KC International al dan niet heeft plaatsgevonden is een vraag die in dit kort geding in het midden kan blijven. In ieder geval oordeelt de voorzieningenrechter dat, gelet op de in dit kort geding door partijen naar voren gebrachte feiten, het belang van TSi van dien aard is dat schorsing van uitvoering van het ontbindingsbesluit (de voorzieningenrechter verstaat de onderhavige vordering van TSi in die zin) gerechtvaardigd is.
4.8 De voorzieningenrechter zal de vordering van TSi derhalve op de navolgende wijze toewijzen.
5. KC Holding en KC International zullen als in het ongelijk gestelde partij in de kosten van deze kort gedingprocedure worden veroordeeld.
De beslissing
De voorzieningenrechter:
I. Schorst de uitvoering van het besluit tot ontbinding van KC International, door de algemene vergadering van aandeelhouders genomen op 9 februari 2010, tot het moment dat in de geëntameerde bodemprocedures op de vordering tot verklaring voor recht van de nietigheid van voornoemd besluit althans de vordering tot nietigverklaring van voornoemd besluit een onherroepelijk vonnis is gewezen;
II. Veroordeelt KC Holding en KC International in de kosten van dit geding, tot op deze uitspraak aan de zijde van TSi begroot op € 336,89 aan verschotten en € 816,-- aan salaris van de advocaat;
III. Verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad.
IV. Wijst af het meer of anders gevorderde.
Dit vonnis is gewezen te Almelo door mr. G.G. Vermeulen, voorzieningenrechter, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 13 april 2010, in tegenwoordigheid van mr. Schreurs, griffier.