Uitspraak
vonnis
RECHTBANK AMSTERDAM
Sector civiel recht, voorzieningenrechter
zaaknummer / rolnummer: 463446 / KG ZA 10-1270 WT/EB
Vonnis in kort geding van 8 juli 2010
in de zaak van
[eiseres],
wonende te [woonplaats],
eiseres bij dagvaarding van 1 juli 2010,
advocaat mr. M.J.A. Weda te Oudewater,
tegen
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
RTL NEDERLAND B.V.,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
BLUE CIRCLE B.V.,
beide gevestigd te Hilversum,
gedaagden,
advocaat mr. E. Rethmeier te Amsterdam.
Partijen zullen hierna [eiseres], RTL en Blue Circle worden genoemd.
1. De procedure
1.1. Ter terechtzitting van 5 juli 2010 heeft [eiseres] gesteld en gevorderd overeenkomstig de in fotokopie aan dit vonnis gehechte dagvaarding. RTL en Blue Circle hebben verweer gevoerd met conclusie tot weigering van de gevraagde voorziening. Beide partijen hebben producties en pleitnota’s in het geding gebracht. Ter zitting zijn op verzoek van [eiseres] fragmenten van door haar gezongen liederen beluisterd. Tevens is (buiten aanwezigheid van de filmende pers) het door RTL en Blue Circle overgelegde, gemonteerde item bekeken. Na verder debat hebben partijen verzocht vonnis te wijzen.
1.2. Ter zitting was [eiseres] aanwezig, bijgestaan door mr. Weda. Aan de zijde van RTL en Blue Circle was aanwezig N.A.M. van Herten, bedrijfsjurist bij RTL, bijgestaan door mr. Rethmeier en haar kantoorgenoot mr. J.C.H. van Manen.
2. De feiten
2.1. In juni 2010 heeft de echtgenoot van [eiseres] haar opgegeven voor deelname aan het televisieprogramma “Holland’s got talent”. Dit programma, een talentenjacht, wordt geproduceerd door Blue Circle en uitgezonden door RTL4.
2.2. Blue Circle heeft [eiseres] uitgenodigd voor een pre-auditie in Hilversum op 21 juni 2010. Bij deze auditie heeft [eiseres] het lied “Spente le stelle” gezongen. Voorafgaand aan de auditie heeft zij een deelnemersverklaring (ook wel quit claim genoemd, hierna te noemen de Overeenkomst) ondertekend. De volledige Overeenkomst omvat twee pagina’s. Op de eerste pagina is artikel 8 weergegeven, dat luidt:
“De Deelnemer verleent hierbij aan de Producent onvoorwaardelijk en onherroepelijk het recht en de toestemming om zijn/haar naam en beeltenis te gebruiken via welke vorm van media en distributie dan ook en om van zijn/haar prestatie in het kader van het Programma opnamen te (doen) maken, deze openbaar te (doen) maken, te (doen) verveelvoudigen, al dan niet in bewerkte vorm, te reproduceren, te verkopen, te verhuren, uit te lenen af te leveren of anderszins te verspreiden of in het verkeer te brengen, dan wel het voor die doeleinden aan te bieden of in voorraad te hebben, uit te (doen) zenden en te (doen) herhalen, dan wel anderszins te exploiteren op welke wijze heden of in de toekomst ook bekend.”
Artikel 18, op de tweede pagina van de Overeenkomst, luidt:
“De Deelnemer zal gedurende de opname periode en de uitzendperiode van het Programma volledig beschikbaar zijn voor de Producent. Tijdens de opname- en uitzendperiode van het Programma zal de Deelnemer op geen enkele wijze deelnemen aan activiteiten of anderszins werkzaamheden verrichten voor overige omroeporganisaties (…)”
2.3. Bij e-mail van 22 juni 2010 heeft Blue Circle aan [eiseres] geschreven, voor zover van belang:
“Gefeliciteerd, je bent door naar de volgende ronde! In de bijlage vind je de uitnodiging voor 29 juni. (…)”
2.4. Deze e-mail is op 25 juni 2010 gevolgd door een e-mail die als volgt aanvangt:
“Onlangs ben je uitgenodigd om mee te doen aan de spectaculaire televisie auditie rondes van Holland’s Got Talent in het Barneveldse Schaffelaar theater. (…)”
2.5. Op 29 juni 2010 heeft [eiseres] in het Schaffelaar theater ten overstaan van de jury, het publiek en televisiecamera’s wederom het lied “Spente le stelle” ingezet. Zij is door de jury, bestaande uit [jurylid 1], [jurylid 2] en [jurylid 3], na enkele frasen weggestemd en niet doorgelaten naar de volgende ronde. Voorafgaand aan deze auditie is [eiseres] door medewerkers van Blue Circle geïnterviewd voor de camera.
2.6. Bij brief van 30 juni 2010 aan Blue Circle heeft [eiseres] de Overeenkomst buitengerechtelijke vernietigd en Blue Circle en RTL verboden de van haar opgenomen beelden op welke wijze dan ook openbaar te maken. [eiseres] heeft Blue Circle tevens verzocht te bevestigen dat de van haar gemaakte beelden zullen worden vernietigd en dat deze niet voor uitzending zullen worden gebruikt.
2.7. Blue Circle en RTL hebben de door [eiseres] gevraagde bevestiging niet gegeven.
3. Het geschil
3.1. [eiseres] vordert, kort gezegd, RTL en Blue Circle of straffe van een dwangsom te verbieden om beeld- en geluidsopnamen die van haar zijn gemaakt, openbaar te maken en te verveelvoudigen, alsmede hen te veroordelen in de proceskosten.
3.2. Daartoe stelt [eiseres], samengevat, dat Blue Circle haar auditie heeft gesaboteerd en dat zij opzettelijk voor gek is gezet. Zij stelt in dat verband allereerst dat zij door medewerkers van Blue Circle is gemaand om zich voor de camera’s niet bescheiden op te stellen. Vervolgens is zij bij het mini-interview voorafgaand aan haar auditie door jurylid [jurylid 1] onder handen genomen, waarbij haar microfoon te zacht was afgesteld, waardoor de jury haar niet verstond. Even later, toen zij begon te zingen, was de microfoon juist vol opengedraaid, hetgeen funest is voor een sopraan als zij is, aldus [eiseres]. Haar stem kwam daardoor als kanonschoten uit de speakers. Daarbij kwam nog dat Blue Circle het door [eiseres] toegemailde MP3-bestand met de begeleidende muziek kwijt was geraakt, waardoor zij moest terugvallen op door haar echtgenoot meegebrachte reserve cd’s. Deze cd’s haperden herhaaldelijk, waardoor het [eiseres] onmogelijk werd gemaakt om op het juiste moment in te vallen. Ook klonken er volgens [eiseres] harde tikken door de muziek. Vrijwel direct na aanvang van haar zang heeft de publieksopwarmer van Blue Circle het publiek het commando gegeven om “boe” te roepen en haar uit te fluiten. Vervolgens heeft de jury haar finaal afgebrand met denigrerende en beledigende opmerkingen. Dit alles terwijl [eiseres] de pre-auditie met goed resultaat heeft afgelegd en Blue Circle haar daarmee had gefeliciteerd. [eiseres] meent dat sprake is van misleiding en manipulatie en zij stelt zich op het standpunt dat Blue Circle en RTL de op misleiding gebaseerde opnamen niet mogen uitzenden. Zij is van mening dat partijen geen wilsovereenstemming hebben bereikt over uitzending van de opnamen. Voorzover wilsovereenstemming wel moet worden aangenomen, is de Overeenkomst volgens [eiseres] vernietigbaar op grond van dwaling en/of bedrog. Voor zover het beroep op dwaling en/of bedrog niet wordt gehonoreerd, heeft volgens [eiseres] te gelden dat het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is dat zij gehouden wordt aan de contractuele bepaling waarin zij toestemming voor uitzending verleent. Daarnaast, aldus nog steeds [eiseres], heeft Blue Circle wanprestatie geleverd en onrechtmatig jegens haar gehandeld, waardoor [eiseres] schade heeft geleden en dreigt te lijden. Zij acht het gevorderde uitzendverbod ook op die grond gerechtvaardigd.
3.3. RTL en Blue Circle voeren verweer, waarop voor zover van belang hierna zal worden ingegaan.
4. De beoordeling
4.1. RTL en Blue Circle voeren aan dat [eiseres] zich niet met succes tegen uitzending kan verzetten omdat zij de Overeenkomst heeft ondertekend en daarmee onherroepelijk toestemming heeft gegeven het opgenomen beeld- en geluidsmateriaal te gebruiken. [eiseres] stelt dat geen wilsovereenstemming is bereikt over de in artikel 8 van de Overeenkomst neergelegde toestemming voor uitzending, omdat haar bij het ondertekenen van de Overeenkomst uitsluitend de tweede pagina van de Overeenkomst ter hand is gesteld (“een A-4tje”, in de woorden van [eiseres]), maar niet de eerste pagina, waarop artikel 8 is weergegeven. RTL en Blue Circle bestrijden dat aan [eiseres] een incomplete Overeenkomst ter ondertekening is verstrekt.
Zonder nader onderzoek naar de feiten, waarvoor in dit kort geding geen plaats is, kan niet worden vastgesteld of [eiseres] bij het ondertekenen van de Overeenkomst de beschikking had over beide pagina’s. Dit neemt echter niet weg dat [eiseres] moet hebben begrepen dat zij Blue Circle met de ondertekening van het “A-4tje” toestemming heeft gegeven om het opgenomen filmmateriaal uit te zenden. Zij heeft immers auditie gedaan en interviews gegeven in de wetenschap dat deze auditie en interviews met televisiecamera’s werden opgenomen en dat uit alle audities en interviews een landelijk goed bekeken televisieprogramma wordt samengesteld. Bovendien wordt op de tweede pagina van de Overeenkomst, die [eiseres] in ieder geval heeft gezien, gerefereerd aan “de uitzendperiode van het programma”. Zij is met andere woorden bewust voor de televisiecamera’s getreden, met als doel het verschijnen in een televisie-uitzending. Vooralsnog is dan ook voldoende aannemelijk dat ten tijde van de opnames tussen partijen wilsovereenstemming bestond over de voorgenomen uitzending op televisie van het van [eiseres] opgenomen materiaal.
4.2. [eiseres] heeft de Overeenkomst vernietigd met een beroep op dwaling. Zij stelt in dat verband dat zij nooit aan de televisieopnamen zou hebben meegewerkt als zij zou hebben geweten dat zij als clown zou worden geportretteerd en dat haar auditie daartoe zou worden gesaboteerd. Blue Circle had haar behoren in te lichten over hetgeen haar bekend was over het voornemen om [eiseres] voor gek te zetten, hetgeen zij heeft nagelaten, aldus [eiseres]. Blue Circle en RTL ontkennen dat sprake is van sabotage.
Bij het bekijken ter zitting van het gemonteerde item is geen enkel aanknopingspunt gevonden dat de stellingen van [eiseres] ondersteunt. In dit mini-interview bejegent [jurylid 1] [eiseres] neutraal. Tijdens dit interview is [eiseres] goed verstaanbaar. [jurylid 1] lijkt haar ook goed te kunnen verstaan. Dat haar antwoord “Caïro” door [jurylid 1] wordt herhaald, is verklaarbaar vanwege het onverwachte karakter van dat antwoord. Van een onjuist ingestelde microfoon is niets te merken Er zijn geen harde tikken te horen en de zang van [eiseres] komt niet als kanonschoten uit de speakers. Het verschil met de door [eiseres] meegebrachte en ter zitting beluisterde andere opnamen is, althans voor de voorzieningenrechter, niet zo evident als [eiseres] stelt. [eiseres] wordt vrij snel weggestemd, eerst door [jurylid 1], daarna door [jurylid 2] en tot slot ook door [jurylid 3]. Nadat [jurylid 1] zijn stem heeft uitgebracht, is op de achtergrond uit het publiek gejoel te horen. Het jurycommentaar luidde: “Schat, het is gewoon niet goed. De klank is niet lekker, de techniek is niet goed, het klinkt voor geen meter.” ([jurylid 3]) “Ik kan er geen chocola van maken. Het was heel erg slecht.” ([jurylid 1]) en “There’s something very strange about the whole thing. It’s a ‘no’ for me.” ([jurylid 2]). RTL en Blue Circle hebben verklaard dat het meest gepeperde commentaar van [jurylid 1] is weggelaten.
Al met al is de auditie van [eiseres] in de voorgenomen uitzending – gelet op de aard van het programma – redelijk neutraal weergegeven. Mogelijk zijn in het ruwe materiaal wel aanknopingspunten te vinden voor de juistheid van de stellingen van [eiseres], maar zij heeft zich ter zitting verzet tegen vertoning van dit ruwe materiaal. Daardoor valt niet vast te stellen of [eiseres] in de zaal tijdens de auditie voor gek is gezet. In de voorgenomen uitzending is daarvan geen sprake.
Tot slot is nog van belang dat de felicitaties van Blue Circle sloegen op het feit dat [eiseres] door was naar de volgende ronde. Daaruit kan niet worden afgeleid dat de kwaliteit van het optreden van [eiseres] bij de pre-auditie goed was. Een groot deel van de kandidaten komt immers door de pre-audities, terwijl uit de op televisie uitgezonden volgende ronde blijkt dat niet al deze kandidaten beschikken over talent. Aan deze soms ronduit genante audities dankt het televisieprogramma nu juist voor een deel zijn succes, maar, als gezegd, in het geval van [eiseres] is daarvan geen sprake.
Op grond van het voorgaande is voorshands onvoldoende aannemelijk geworden dat sprake is van misleiding en/of bedrog aan de zijde van Blue Circle. Het beroep op dwaling in een bodemprocedure wordt dan ook niet kansrijk geacht, zodat daarop niet kan worden vooruitgelopen. Vooralsnog wordt het ervoor gehouden dat de tussen partijen gesloten overeenkomst onverkort geldt.
4.3. [eiseres] stelt dat het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is dat RTL en Blue Circle haar aan de gegeven toestemming voor uitzending houden. Met [eiseres] is de voorzieningenrechter van oordeel dat het ondertekenen van een zogeheten quit-claim niet meebrengt dat het opgenomen materiaal onder alle omstandigheden mag worden uitgezonden. Er kunnen zich bijzondere, zwaarwegende omstandigheden voordoen die maken dat de programmamaker zich in redelijkheid niet mag beroepen op de door de deelnemer gegeven toestemming. In deze zaak doen zich echter geen dergelijke zwaarwegende omstandigheden voor. Dat de kinderen van [eiseres] in verband met haar auditie mogelijk zullen worden aangesproken en wellicht uitgelachen, is daarvoor onvoldoende, evenals de omstandigheid dat [eiseres] recentelijk een single heeft uitgebracht en uitzending van de auditie slechte publiciteit zou opleveren. Zoals hiervoor overwogen, is de auditie van [eiseres] immers op neutrale manier weergegeven.
4.4. Uit het voorgaande volgt tevens dat niet is gebleken van een toerekenbare tekortkoming in de nakoming van haar verplichtingen aan de zijde van Blue Circle. Evenmin is gebleken van onrechtmatig handelen door Blue Circle en RTL.
4.5. Gevorderd is een verbod tot openbaarmaking en verveelvoudiging van alle beeld- en geluidsopnamen die van [eiseres] zijn gemaakt, dus ook de fragmenten die in de montage weg zijn gelaten. RTL en Blue Circle hebben ter zitting verklaard dat zij het item alvast hebben gemonteerd ten behoeve van dit kort geding, om aan de voorzieningenrechter te kunnen laten zien om welke opnamen het gaat. De voorzieningenrechter heeft haar oordeel gebaseerd op het ter zitting getoonde item. Zij gaat er dan ook van uit dat het item in deze vorm zal worden uitgezonden. De mededeling van RTL en Blue Circle biedt daarvoor voldoende waarborg. De vordering zal dan ook worden afgewezen.
4.6. [eiseres] zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van RTL en Blue Circle worden begroot op:
- vast recht € 263,00
- salaris advocaat 816,00
Totaal € 1.079,00
5. De beslissing
De voorzieningenrechter
5.1. weigert de gevraagde voorziening,
5.2. veroordeelt [eiseres] in de proceskosten, aan de zijde van RTL en Blue Circle tot op heden begroot op € 1.079,00,
5.3. verklaart dit vonnis wat betreft de proceskostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. W. Tonkens-Gerkema, voorzieningenrechter, bijgestaan door mr. E. van Bennekom, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 8 juli 2010.?