ECLI:NL:RBAMS:2014:7867

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht, voorzieningenrechter civiel

zaaknummer / rolnummer: C/13/573399 / KG ZA 14-1242 MvW/MRSB

Vonnis in kort geding van 20 november 2014

in de zaak van

1. de commanditaire vennootschap

EREDIVISIE C.V.,

gevestigd te Zeist,

2. de commanditaire vennootschap

EREDIVISIE MEDIA & MARKETING C.V.,

gevestigd te Zeist,

3. de naamloze vennootschap

N.V. ADO DEN HAAG,

gevestigd te Den Haag,

4. de naamloze vennootschap

AFC AJAX N.V.,

gevestigd te Amsterdam-Zuidoost,

5. de naamloze vennootschap

A.Z. N.V.,

gevestigd te Alkmaar,

6. de stichting

STICHTING BEHEER SC CAMBUUR-LEEUWARDEN,

gevestigd te Leeuwarden

7. de stichting

STICHTING FC DORDRECHT,

gevestigd te Dordrecht,

8. de stichting

STICHTING BETAALD VOETBAL ‘EXCELSIOR’,

gevestigd te Rotterdam,

9. de naamloze vennootschap

FEYENOORD ROTTERDAM N.V.,

gevestigd te Rotterdam,

10. de besloten vennootschap

FC GRONINGEN B.V.,

gevestigd te Groningen,

11. de besloten vennootschap

GO AHEAD EAGLES VOETBAL B.V.,

gevestigd te Deventer,

12. de besloten vennootschap

S.C. HEERENVEEN B.V.,

gevestigd te Heerenveen,

13. de stichting

STICHTING HERACLES ALMELO,

gevestigd te Almelo

14. de besloten vennootschap

NAC BREDA B.V.,

gevestigd te Breda,

15. de stichting

STICHTING PEC ZWOLLE,

gevestigd te Zwolle,

16. de naamloze vennootschap

PSV N.V.,

gevestigd te Eindhoven,

17. de besloten vennootschap
F.C. TWENTE’65 B.V.,

gevestigd te Enschede

18. de besloten vennootschap

FOOTBALL CLUB UTRECHT B.V.,

gevestigd te Utrecht,

19. de besloten vennootschap

B.V. VITESSE,

gevestigd te Arnhem,

20. de besloten vennootschap

WILLEM II TILBURG B.V.,

gevestigd te Tilburg,

eiseressen bij dagvaarding van 9 oktober 2014

advocaat mr. R. van der Zaal te Amsterdam,

tegen

[X], handelend als eenmanszaak onder de naam
[handelsnaam],

wonende te [plaatsnaam],

gedaagde,

in persoon verschenen.

1.De procedure

Ter terechtzitting van 6 november 2014 hebben eiseressen gesteld en gevorderd overeenkomstig de in fotokopie aan dit vonnis gehechte dagvaarding. Gedaagde, hierna ook [X], heeft verweer gevoerd met conclusie tot weigering van de gevraagde voorzieningen. Eiseressen hebben producties en een pleitnota in het geding gebracht. Na verder debat hebben partijen verzocht vonnis te wijzen.

Ter zitting waren aanwezig:

aan de zijde van eiseressen: [naam 1], [naam 2] en mr. Van der Zaal;

aan de zijde van gedaagde: [X].

2.De feiten

2.1.

Eiseressen 3 tot en met 20 (hierna gezamenlijk aan te duiden als ‘de clubs’) komen in de Eredivisie uit.

2.2.

De clubs hebben productiemaatschappij Endemol Nederland (hierna Endemol) toestemming gegeven in hun stadions live televisieregistraties te maken van de in de Eredivisie gespeelde wedstrijden. De clubs hebben van Endemol bedongen dat zij alle intellectuele eigendomsrechten, waaronder de auteursrechten, op deze live registraties, alsmede de beelden rondom deze live registraties, zoals beelden van interviews en wedstrijdanalyses, aan hen overdraagt. Deze overdracht is bij brief van 27 maart 2014 geformaliseerd.

2.3.

Eiseressen sub 1 en 2 (hierna aan te duiden als, respectievelijk, ECV en EMM) houden zich onder meer bezig met de exploitatie van auteursrechten op live uitzendingen van wedstrijden in de Eredivisie. EMM is daarnaast auteursrechthebbende op de promofilmpjes en studioprogramma’s (waaronder ook voor- en nabeschouwingen) die tijdens en rondom de uitzending van de wedstrijden worden vertoond. Al het hiervoor genoemde beeldmateriaal zal hierna worden aangeduid als ‘(de) Wedstrijdbeelden’.

2.4.

De clubs hebben zich voor wat betreft de exploitatie van de auteursrechten op de Wedstrijdbeelden verenigd in ECV. ECV hanteert voor de exploitatie van de auteursrechten van de clubs een gesloten exploitatiesysteem via de televisiezender ‘FOX Sports’. Deze zender is uitsluitend te ontvangen na het afsluiten van een digitaal abonnement bij een van de aanbieders van de zender. Bij de aanbieders kunnen twee abonnementen worden afgesloten, een consumenten- en een zakelijk abonnement.

Het consumentenabonnement geeft consumenten het recht de wedstrijdbeelden (via FOX-Sports) thuis te bekijken. In de algemene voorwaarden, die door de aanbieder van de zender bij afsluiting van het abonnement (digitaal) van toepassing worden verklaard, staat dat de Wedstrijdbeelden slechts mogen worden gebruikt voor niet-commerciële doeleinden.

Het zakelijk abonnement biedt de gebruiker het recht op vertoning van de Wedstrijdbeelden in het openbaar.

Fox-Sports heeft alle horecagelegenheden in Nederland gewezen op de vereiste zakelijke licentie en bedoelde licentie aangeboden.

2.5.

[X] heeft een eenmanszaak waarmee hij onder de naam [handelsnaam] een café exploiteert op [adres]. [X] heeft bij UPC een consumentenabonnement genomen op de ontvangst van FOX-Sports. Hij is op het landelijke aanbod van Fox-Sports om een zakelijke licentie te nemen niet ingegaan.

2.6.

Bij brief van 11 november 2013 heeft FOX-Sports [X] bericht dat bij een recent controleonderzoek is gebleken dat [X] in zijn café Wedstrijdbeelden heeft uitgezonden zonder de daarvoor vereiste zakelijke licentie. FOX-Sports heeft [X] erop gewezen dat het uitzenden van Wedstrijdbeelden zonder zakelijke licentie een auteursrechtelijke inbreuk oplevert en hem alsnog een zakelijke licentie aangeboden.

2.7.

Op 1 december 2013 en op 24 augustus 2014 is door de deurwaarder geconstateerd dat [X] in zijn café Wedstrijdbeelden uitzond, in het bijzonder live-beelden van de wedstrijden van Ajax. De deurwaarder heeft van zijn constateringen op 1 december 2013 en 24 augustus 2014 proces-verbaal opgemaakt.

[X] is door de raadsman van eiseressen bij brief van 29 augustus 2014 nogmaals gesommeerd een zakelijke licentie af te nemen, dan wel de inbreuk op de auteursrechten van eiseressen sub 2 tot en met 20 te staken, bij gebreke waarvan hem een juridische procedure in het vooruitzicht is gesteld.

2.8.

Op 21 september 2014 is door de deurwaarder geconstateerd dat [X] in het café via FOX-Sports Wedstrijdbeelden uitzond, ditmaal van de wedstrijd Feyenoord-Ajax.

3.Het geschil

3.1.

Eiseressen vorderen samengevat - dat gedaagde op straffe van verbeurte van een dwangsom wordt geboden de inbreuk op de auteursrechten van eiseressen, onder meer door de vertoning van de Wedstrijdbeelden in [handelsnaam] en alle andere (horeca)gelegenheden die [X] eventueel exploiteert, aan het aldaar aanwezige publiek, met onmiddellijke ingang te staken en gestaakt te houden, voor zover eiseressen [X] voor de vertoning van de Wedstrijdbeelden in het openbaar geen schriftelijke toestemming hebben verleend. Eiseressen vorderen voorts dat [X] ex artikel 1019h van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) wordt veroordeeld in de werkelijk gemaakte kosten van deze procedure en dat de termijn als bedoeld in artikel 1019i Rv wordt bepaald op zes maanden na de vonnisdatum.

3.2.

[X] voert verweer.

3.3.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

4.1.

[X] heeft niet weersproken dat de Wedstrijdbeelden auteursrechtelijke bescherming genieten en dat hij deze (in elk geval) op de door eiseressen genoemde data in zijn café heeft vertoond. Door de Wedstrijdbeelden in een voor het publiek toegankelijke (horeca)gelegenheid te vertonen heeft [X] deze beelden openbaar gemaakt als bedoeld in artikel 12 lid 1 sub 4 van de Auteurswet. Dat er op de dagen in kwestie slechts een beperkt aantal mensen naar de Wedstrijdbeelden keek, zoals [X] heeft aangevoerd, doet daaraan niet af. Nu het café op de bewuste dagen openbaar toegankelijk was en bovendien aannemelijk is dat [X] bij vertoning van de beelden in zijn café onder meer een commercieel doel had, kan het beperkte aantal kijkers voorshands niet worden gelijkgesteld met een besloten familie- of vriendenkring, in welk geval van openbaarmaking als bedoeld in artikel 12 van de Auteurswet geen sprake is.

4.2.

Openbaarmaking van de auteursrechtelijk beschermde Wedstrijdbeelden is op grond van artikel 1 van de Auteurswet uitsluitend voorbehouden aan de auteursrechthebbende (in het onderhavige geval eiseressen sub 2 tot en met 20, waarbij de voorzieningenrechter de stellingen van eiseressen aldus heeft begrepen dat eiseres sub 1 de exploitatie van de auteursrechten namens eiseressen 3 tot en met 20 voor haar rekening neemt, maar zelf geen auteursrechten overgedragen heeft gekregen) en derhalve voor ieder ander zonder toestemming van de auteursrechthebbende verboden. Tussen partijen is niet in geschil dat [X] geen zakelijke licentie heeft en dat eiseressen 2 tot en met 20 [X] ook niet op een andere wijze toestemming hebben gegeven voor de vertoning in het openbaar van de Wedstrijdbeelden. Daarmee staat vast dat [X] in elk geval omstreeks 11 november 2013, op 1 december 2013, op 24 augustus 2014 en op 21 september 2014 op de auteursrechten van eiseressen 2 tot en met 20 inbreuk heeft gemaakt.

4.3.

De inbreuk op de auteursrechten van eiseressen 2 tot en met 20 wordt niet gerechtvaardigd voor zover zou worden aangenomen dat de televisie in het café van [X], zoals hij heeft aangevoerd, een sociale functie heeft en daarmee een maatschappelijk doel dient. Tenslotte wordt ook aan het verweer van [X] dat hij te goeder trouw zou zijn, omdat zijn provider (UPC) hem niet op het vereiste van een zakelijke licentie heeft gewezen en Fox-Sports UPC had moeten opdragen [X] af te sluiten, voorbij gegaan. Hegeraard had na de eerste aanschrijving van FOX-Sports kunnen weten dat hij een zakelijke licentie nodig had, maar hij is desalniettemin bewust doorgegaan met de ongeoorloofde vertoning van de Wedstrijdbeelden in zijn kroeg. Fox-Sports kan UPC niet sommeren het aan [X] doorgegeven signaal te blokkeren aangezien UPC dat signaal op basis van het door [X] afgesloten consumentenabonnement doorgeeft. Niet UPC maar [X] is aansprakelijk indien [X] het signaal vervolgens niet voor het daarvoor bestemde doel gebruikt.

4.4.

De conclusie uit het voorgaande is derhalve dat [X] - voor zover hij de Wedstrijdbeelden in zijn café wil blijven uitzenden - via zijn provider een zakelijke licentie bij FOX-Sports dient af te sluiten, zoals hem door FOX-Sports en namens eiseressen al meerdere malen is aangeboden. Dat deze licentie, die blijkens het als productie 10 overgelegde aanmeldingsformulier voor [X] € 104,90 per maand exclusief BTW kost, voor hem niet rendabel zou zijn, maakt dat niet anders. Nu gebleken is dat [X] ondanks meerdere waarschuwingen van de zijde van FOX-Sports/eiseressen de inbreuk op de auteursrechten van eiseressen 2 tot en met 20 niet heeft gestaakt, hebben eiseressen bij de gevraagde voorziening recht en (spoedeisend) belang. Het gevorderde gebod zal derhalve worden toegewezen. De dwangsom zal worden beperkt als na te melden.

4.5.

[X] zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. Eiseressen hebben veroordeling van [X] gevorderd in de volledige (proces)kosten, op grond van artikel 1019h Rv en deze blijkens een als productie 14 overgelegde kostenspecificatie gesteld op een bedrag van € 7.895,- aan advocaatkosten en € 743,72 aan explootkosten. [X] heeft ter zitting aangevoerd dat hij deze kosten erg hoog vindt.

Deze zaak betreft een eenvoudig kort geding waarvoor in het indicatietarief IE-zaken voor advocaatkosten een bedrag van € 6.000,00 als redelijk en evenredig is begroot. In hetgeen van de zijde van eiseressen is betoogd wordt onvoldoende aanleiding gevonden om van dit tarief af te wijken. De voorzieningenrechter begroot de advocaatkosten daarom op € 6.000,00. De gevorderde explootkosten bestaan uit de door de deurwaarder ter constatering van de inbreuk van [X] op de auteursrechten van eiseressen sub 2 tot en met 20 verrichte ambtshandelingen. Het betreft naar het oordeel van de voorzieningenrechter redelijke kosten ter vaststelling van schade die ook in redelijkheid zijn gemaakt. Deze kosten zijn derhalve toewijsbaar als gevorderd. De toe te wijzen proceskosten worden derhalve tot op heden begroot op:

- explootkosten € 821,24 (inclusief dagvaarding ad € 77,52)

- griffierecht 608,00

- salaris advocaat
6.000,00

Totaal € 7.429,24

4.6.

De termijn als bedoeld in artikel 1019i Rv zal worden bepaald op zes maanden na de datum van dit vonnis, zoals gevorderd.

5.De beslissing

De voorzieningenrechter

5.1.

gebiedt [X] het plegen van inbreuk op de auteursrechten van eiseressen sub 2 tot en met 20, waaronder begrepen het vertonen van de Wedstrijdbeelden in [handelsnaam] alsmede in alle overige (horeca)gelegenheden die hij eventueel exploiteert aan het aldaar aanwezige publiek, met onmiddellijke ingang te staken en gestaakt te houden;

5.2.

veroordeelt [X] om aan eiseressen een dwangsom te betalen van € 2.500,- voor iedere dag dat hij in strijd handelt met het in 5.1. uitgesproken gebod, tot een maximum van € 50.000,- is bereikt;

5.3.

veroordeelt [X] in de proceskosten, aan de zijde van eiseressen tot op heden begroot op € 7.429,24;

5.4.

bepaalt de termijn als bedoeld in artikel 1019i Rv op zes maanden na de datum van dit vonnis;

5.5.

verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,

5.6.

wijst het meer of anders gevorderde af.

Dit vonnis is gewezen door mr. M. van Walraven, voorzieningenrechter, bijgestaan door mr. M.R.S. Bacon, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 20 november 2014.^[1]