ECLI:NL:RBAMS:2016:8614

• Datum uitspraak: 21 december 2016
• Publicatiedatum: 21 december 2016
• Zaaknummer: C/13/619006 / KG ZA 16-1373
• Instantie: Rechtbank Amsterdam
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht
• Procedures: Kort geding
• Rechters: M. van Walraven
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Onrechtmatige publicatie en belastingontduiking in de zorgsector

In deze zaak, die op 21 december 2016 door de Rechtbank Amsterdam werd behandeld, vorderde eiser, een plastisch chirurg, een rectificatie van SBS Broadcasting B.V. en Noordkaap TV Producties B.V. naar aanleiding van een uitzending van het programma 'Undercover in Nederland'. Eiser stelde dat hij onterecht werd beschuldigd van belastingontduiking, terwijl hij betoogde dat alle betalingen correct in zijn boekhouding werden verwerkt. De uitzending toonde undercoveropnames van zijn inloopspreekuur, waarin werd gesuggereerd dat hij patiënten de mogelijkheid bood om contant te betalen zonder BTW, wat in strijd zou zijn met de belastingwetgeving. Tijdens de mondelinge behandeling op 7 december 2016 werd het bewijsmateriaal gepresenteerd en beide partijen hebben hun standpunten toegelicht. De voorzieningenrechter oordeelde dat de uitzending niet onrechtmatig was, omdat de beschuldigingen van belastingontduiking voldoende feitelijke basis hadden. De rechter weegt de belangen van de partijen af, waarbij het belang van de gedaagden om misstanden aan het licht te brengen zwaarder woog dan de reputatie van eiser. De vorderingen van eiser werden afgewezen, en hij werd veroordeeld in de proceskosten.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht, voorzieningenrechter civiel

zaaknummer / rolnummer: C/13/619006 / KG ZA 16-1373 MvW/MB

Vonnis in kort geding van 21 december 2016

in de zaak van

[eiser] ,

wonende te [woonplaats] ,

eiser bij dagvaarding van 28 november 2016,

advocaat mr. H.D. Wind te Amsterdam,

tegen

1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

SBS BROADCASTING B.V. ,

gevestigd te Amsterdam,

2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

NOORDKAAP TV PRODUCTIES B.V. ,

gevestigd te Steenwijk,

gedaagden,

advocaat mr. J.A.K. van den Berg te Amsterdam.

1. De procedure

Aan het begin van de mondelinge behandeling van deze zaak op 7 december 2016, zijn ter terechtzitting de beelden van de in het geding zijnde uitzending, alsmede van het complete daaraan ten grondslag liggende ruwe materiaal vertoond. Vervolgens heeft eiser, hierna [eiser] , gesteld en gevorderd overeenkomstig de in fotokopie aan dit vonnis gehechte dagvaarding. Gedaagden, hierna gezamenlijk [gedaagden] en afzonderlijk SBS6 en Noordkaap, hebben verweer gevoerd met conclusie tot weigering van de gevraagde voorzieningen. [eiser] heeft producties in het geding gebracht en beide partijen hebben hun standpunten doen toelichten aan de hand van een pleitnota. Na verder debat hebben partijen verzocht vonnis te wijzen. Op verzoek van de voorzieningenrechter en met instemming van beide partijen heeft de raadsvrouw van [gedaagden] een transcript van het televisiefragment dat het onderwerp vormt van dit geschil aan de rechter (en in kopie aan [eiser] ) toegezonden.

Ter zitting waren aanwezig:

aan de zijde van [eiser] : [eiser] , [naam 1] , belastingadviseur (hierna: de belastingadviseur) en mr. Wind;

aan de zijde van [gedaagden] : [naam 2] , jurist, [naam 3] (hierna: [naam 3] ) en mr. Van den Berg.

2. De feiten

2.1.

[eiser] is plastisch chirurg. Hij was als zodanig (inmiddels ruim twintig jaar) zelfstandig werkzaam in het Vlietland Ziekenhuis te Schiedam, met welk ziekenhuis hij een zogenoemde ‘toelatingsovereenkomst’ had. In een van het ziekenhuis gehuurde ruimte verzorgde hij elke woensdagavond (behalve in de schoolvakantie) samen met zijn assistente een inloopspreekuur. Tijdens dat spreekuur konden patiënten desgewenst ter plekke een botox-injectie of een filler krijgen.

2.2.

[naam 3] verzorgt als presentator/programmamaker met zijn onderneming Noordkaap het televisieprogramma ‘Undercover in Nederland’ (hierna: het TV-programma), dat wordt uitgezonden door SBS6.

2.3.

Ten behoeve van het TV-programma zijn onder meer op 20 april 2016 met verborgen apparatuur (geluids- en beeld)opnames gemaakt tijdens het inloopspreekuur van [eiser] in het ziekenhuis. Actrices hebben zich daarbij uitgegeven voor patiënten die informatie wilden over behandelingen (onder meer over de mogelijkheid tot het met botox behandelen van een frons op het voorhoofd). Deze actrices en uiteindelijk ook [naam 3] zelf (zich voordoend als een begeleider van een potentiële patiënte) hebben vragen gesteld aan [eiser] en zijn assistente over de behandelingen, over de daaraan verbonden kosten en over de wijze van betaling. Daarbij is ter sprake gekomen dat de behandelingen contant konden worden betaald, of met de pinpas en ook de vraag of al dan niet BTW werd afgedragen.

2.4.

Bij e-mail van 20 april 2016 heeft [eiser] de Raad van Bestuur van het ziekenhuis ervan op de hoogte gesteld dat hij was ‘overvallen’ door [naam 3] . In deze mail staat onder meer: “
Ik heb uitleg gegeven dat cosmetische behandelingen in principe (…) BTW-plichtig zijn en medische behandelingen vrijgesteld zijn van BTW. ”

2.5.

Bij e-mail van 22 augustus 2016 heeft [gedaagden] aan het ziekenhuis meegedeeld dat uit undercoveropnamen is gebleken dat [eiser] patiënten die contact betalen geen, en patiënten die per pin betalen wél BTW in rekening brengt. [gedaagden] heeft het ziekenhuis in deze mail om een reactie gevraagd.

2.6.

In een Verklaring van 16 oktober 2016 heeft de belastingadviseur vermeld dat hij de definitieve jaarrekening 2015 heeft uitgebracht van [eiser] . Verder staat in deze Verklaring:

“
In deze jaarrekening zijn mede als baten verantwoord, de uit de aangeleverde administratie blijkende inkomsten uit de zogenaamde injectables, welke gedeeltelijk per pin afgerekend zijn, en gedeeltelijk contant .”

2.7.

Bij brief van 26 oktober 2016 heeft de raadsman van [eiser] [gedaagden] verzocht om afgifte van het volledige door [gedaagden] opgenomen materiaal, aangezien hem ter ore was gekomen dat fragmenten daaruit zouden worden uitgezonden op 30 oktober 2016.

2.8.

Bij brief van 27 oktober 2016 heeft dr. [naam 4] (hierna: [naam 4] ) namens de Raad van Bestuur van het ziekenhuis de toelatingsovereenkomst met [eiser] opgezegd tegen 1 mei 2017. In deze brief staat onder meer dat de Raad van Bestuur in de gelegenheid is gesteld om de (ongemonteerde) door [gedaagden] gemaakte beelden te bekijken en van die gelegenheid ook gebruik heeft gemaakt, op 5 oktober 2016. Verder staat in deze brief dat op 7 oktober 2016 is afgesproken dat het inloopspreekuur direct zou worden beëindigd. Ook staat in de brief dat [eiser] heeft verklaard dat de mededelingen over het al dan niet verschuldigd zijn van BTW zouden voortvloeien uit ‘administratieve gemakzucht’. In de brief staat verder onder meer:

“
In ons gesprek van 20 oktober 2016 heeft u deze werkwijze (cash betalen geen BTW, met pin betalen wel BTW, vzr.)
wederom niet erkend en zelfs ontkend. U gaf opnieuw geen bevredigende verklaring voor het feit dat op de beelden en geluidsopnames niet anders te zien is dan dat patiënten zonder enige terughoudendheid in de gelegenheid worden gesteld om contant te betalen zonder btw. (...) U heeft in de gevoerde gesprekken erop gewezen dat ik ( [naam 4] , vzr.)
enige tijd geleden een spreekuur zoals hier aan de orde van u heb bijgewoond. Dat was in 2014. Op dat moment heb ik geen opmerkingen vernomen over de mogelijkheid dat bij contante betaling geen btw in rekening zou worden gebracht. Wel heb ik geconstateerd dat contante betaling mogelijk was. Ik heb u toen reeds laten weten dat dat naar de mening van de Raad van Bestuur onwenselijk was .”

2.9.

In de uitzending van het TV-programma van 30 oktober 2016 zijn de onder 2.3 genoemde opnames deels gebruikt voor een aan [eiser] gewijd onderdeel daarvan. De gezichten van [eiser] en zijn assistente zijn in de uitzending ‘gewiped’ en hun (achter)namen zijn niet genoemd.

In de TV-uitzending wordt onder meer het volgende gezegd:

(waarbij VO staat voor Voice Over, Pres. voor presentatietekst, [naam 5] voor de assistente, Med 1/2/3/4/5 voor medewerkers van Noordkaap, Best. voor [naam 4] , bestuurder van het ziekenhuis en Dokter voor [eiser] .)

“
Pres (…) eerst aandacht voor een echte arts die zou sjoemelen met zijn administratie. Het zou gaan om [eiser] Een plastisch chirurg werkzaam onder het dak van het Vlietland Ziekenhuis in Schiedam.

VO De laatste jaren is het gebruik van botox en fillers steeds populairder geworden (…)

Pres (…) Een gerenommeerd plastisch chirurg zou in het Vlietland Ziekenhuis in Schiedam tijdens het inloopspreekuur op grote schaal de belasting ontduiken.

Belastingontduiking. Je verwacht het niet in een ziekenhuis. (…)

VO Om de tip te checken, laat ik twee collega’s het inloopspreekuur bezoeken. Het is opvallend druk en mijn collega’s moeten even geduld hebben. Na een tijdje worden ook zij opgehaald door de assistent van de plastisch chirurg. (…)

Med2 En hoe zit het met de kosten?

[naam 5] Ja, de frons dat kost honderd euro.

(…)

Med2 En de betaling? Is dat contant of via de rekening, wat is handig?

[naam 5] Contant is oké. En het kan ook gepind worden, maar dan moet er btw bij.

(…)

[naam 5] Want iets met een bon, weet ik veel. Dus.

Med2 Dus voor ons de keuze of wij met btw of zonder....

[naam 5] Ja, ja precies. Nou ja, dat doet haast niemand want dat is zonde geld natuurlijk.

(…)

VO Duidelijke taal dus. De tip blijkt te kloppen. Volgens deze vrouw kunnen wij hier dus zonder belasting te betalen een botoxbehandeling laten verrichten. Mijn collega’s weten voldoende en verlaten het ziekenhuis met de smoes dat ze nog twijfelen. (…)

Pres Met de bekentenis van de assistent van de plastisch chirurg is het eerste bewijs geleverd. Maar als ik de plastisch chirurg ook zelf wil aanspreken op het feit dat hij structureel de belasting ontduikt, moet ik het ook uit zijn mond horen. En daarom stuur ik enige tijd later twee andere collega’s. Krijgen we meer bewijs van de frauduleuze praktijken binnen de muren van het Vlietland

Ziekenhuis? (…)

VO (…) als de plastisch chirurg even zijn gezicht laat zien, grijpen mijn collega’s hun kans om een gesprek aan te gaan. (…)

Med3 En wat zijn de prijzen voor...?

Dokter Eén zone, dus de frons, dat is honderd. Het hele voorhoofd met de frons, dat zijn twee zones, is tweehonderd.

(…)

Dokter Dat zijn de prijzen.

Med3 Ja. En dat moet ik overmaken, hoe werkt dat precies?

Dokter Je kan het contant betalen of we hebben een pinapparaat. Met het pinapparaat komt er natuurlijk ook nog btw bij. Dat moeten wij ook afstaan.

Med3 Oké. En als ik het contant geef is het dus minder?

Dokter ja, dan is het gewoon honderd.

Med3 Oké.

Dokter Zonder btw. (…)

VO Bij een medische ingreep hoeft er geen BTW te worden afgedragen, maar dit is duidelijk een cosmetische ingreep. En dan moet er wel degelijk belasting worden betaald. (…)

[naam 3] Nou, ik ben op dit moment in de buurt van het Vlietland Ziekenhuis. Tot tweemaal toe was het mogelijk zonder btw daar af te gaan rekenen. Ben benieuwd wat er gebeurt, als ik erbij ben. Een collega van mij, die speelt iemand die ook wel een botoxje kan gebruiken. En de vraag is hoe ze nu gaan reageren. Op naar het ziekenhuis. (…)

[naam 3] Het was nu rustig, zag ik.

[naam 5] Het is, ja maar we hebben er al zeker vijftien gedaan.

(…)

VO Net als tijdens de vorige afspraken krijgen we uitgebreid uitleg over botox en fillers. Maar natuurlijk gaat het ons om de manier waarop we kunnen afrekenen.

Med5 En wat kost dat ongeveer, net als die filler?

[naam 5] Die filler kost 250 euro. Dat is gewoon per spuit.

(…)

[naam 5] En de Botox kost per zone honderd euro.

(…)

Med5 Ja, precies. Oké, en hoe zou ik dat af kunnen rekenen?

[naam 5] Ja, in feite is het contant betalen. Pinnen, dan wil hij er altijd iets van btw erbij rekenen. Ik vind dat altijd zo zonde. Maar goed, dan ligt het anders natuurlijk. Dus het liefst contant betalen. Maar pinnen kan ook, er staat een pinapparaat.

Med5 Want als ik pin, hoeveel kost het dan?

[naam 5] Volgens mij komt er iets van twintig procent bij, ofzo? Ik weet het eigenlijk niet precies.

VO Dat ze de prijzen inclusief btw niet eens weet, doet opnieuw vermoeden dat de btw hier eigenlijk nooit wordt afgerekend.

(…)

[naam 3] Hoi, [naam 3] . Wij hadden een vraag.

Dokter Vertel.

[naam 3] Want we komen voor haar hier en toen hadden we het over betalen. En toen bleek dat wij ook konden betalen cash, zonder dat wij btw dan hoeven af te rekenen. Althans, dat zei uw assistent.

Dokter Nee, we hebben gewoon een pinapparaat. Kijk, medische dingen zijn niet belast. Dat is zo.

[naam 3] Niet belast?

Dokter Waar gaat het om?

VO Hij weet hij dat hij fout zit. En ineens heeft mijn collega geen enkele behandeling meer nodig.

(…)

[naam 3] En hoe gaan we dit dan afrekenen? En toen zei ze: Nou ja, als het cash is, dan is het honderd euro. En per pin komt er btw bij.”

Dokter Nee, dat is niet zo.

-flashback-

(…)

[naam 3] (…) ik ben in een ziekenhuis en er wordt mij zojuist verteld dat wij een ingreep, wat nergens over gaat en zeker niet medisch is, dat we dat gewoon cash kunnen afrekenen zonder btw af te dragen.

Dokter Nee, medische behandelingen. Dus als...

[naam 3] Ja, maar dit zijn gewoon wat fronsrimpels, dus dit was niet medisch.

Dokter Daar komt btw bij, daar komt altijd btw bij. Als het gaat om een rimpel opvullen, dan komt er altijd btw bij.

VO En dat is uiteraard een leugen. Zo blijkt ook uit zijn eigen woorden die hij uitsprak tegen een collega van mij.

-flashback-

Med1 En dat moet ik overmaken, hoe werkt dat precies?

Dokter Je kan het contant betalen of we hebben een pinapparaat. Met het pinapparaat komt er natuurlijk ook nog btw bij. Dat moeten wij ook afstaan.

Med1 Oké. En als ik het contant geef is het dus minder?

Dokter Ja, dan is het gewoon honderd.

Med1 Oké.

Dokter Zonder btw.

[naam 3] Maar het lijkt wel alsof jullie er een gewoonte van maken om het cash te doen.

Dokter Nee, Nee. Nee, dat mag. Maar wat, wat wil je nou? Moet ik hier mijn medische praktijk verantwoorden?

[naam 3] Ja.

Dokter Nee.

[naam 3] Omdat u namelijk geen medische ingrepen toch cash laat afrekenen. Zonder btw.

Dokter Dat is niet waar. Wie zegt dat?

[naam 3] Dat zegt u zelf.

Dokter Nee, dat zeg ik helemaal niet.

[naam 3] Ja, dat zegt u wel.

(…)

[naam 3] Ik heb u al vaker gezien.

Dokter Ik zou niet weten wanneer.

[naam 3] Op beelden die wij gemaakt hebben van u.

Dokter Oh, oké.

[naam 3] En toen zei u toch echt iets anders.

Dokter Ik weet nergens van.

(…)

[naam 3] U bent namelijk wel erg makkelijk met mensen cash laten betalen zonder btw. Ja of nee?

Dokter Nee. Nee, dat is niet waar.

[naam 3] Dat is wel waar, want dat hebben wij vastgelegd met verborgen camera’s.

Dokter Kijk. Wij hebben hier een pinapparaat. Dat staat hier.

[naam 3] Ja, dat zie ik.

Dokter Daar wordt gewoon mee betaald, hoor.

[naam 3] Nee, hoor.

Dokter Maar mensen mogen ook contant betalen.

[naam 3] Ja, en dan betalen ze de btw niet.

Dokter Nee, dat is niet...

[naam 3] Dat zegt u nu, maar u zegt over het algemeen wat anders. De beelden die we van u en uw collega gemaakt hebben, die laten wij zien aan het ziekenhuis.

Dokter Dat is goed.

[naam 3] Dan ben ik erg benieuwd naar hun reactie.

Dokter Oké.

[naam 3] Want u vindt het heel normaal, hè?

Dokter Ja.

[naam 3] Wat u doet, is belastingontduiking.

Dokter Nee, want ik geef het allemaal netjes op. Dus dat is niet waar.

(…)

VO Na de confrontatie laat ik de beelden zien aan de raad van bestuur van het Vlietland Ziekenhuis. Zij geven aan dat [eiser] een privékliniek heeft in het ziekenhuis.

Best Bedankt voor het signaal dat jullie ons hebben gegeven. De beelden die wij net gezien hebben, zijn natuurlijk voor ons reden om met hem in gesprek te gaan.

[naam 3] En wat vindt u ervan, wat u gezien heeft?

Best Dat daar een vorm van administratie plaatsvindt waar wij ons van distantiëren.

[naam 3] Ja, dat is een heel mooi woord, volgens mij, voor belastingontduiking, toch?

Best Ja.

[naam 3] Stel nu dat er patiënten zijn geweest die door hem zijn geholpen en die niet tevreden zijn over het resultaat. Waar kunnen die terecht als ze bijvoorbeeld cash hebben betaald?

Best Voor de afspraken met de patiënten is deze plastisch chirurg zelf verantwoordelijk. Als mensen nog vragen hebben, dan zijn ze natuurlijk welkom bij het ziekenhuis.

[naam 3] Kunt u accepteren dat een kliniek die geen belasting betaalt, huurt onder het dak van dit ziekenhuis?

Best De beelden die we net gezien hebben, daar distantiëren wij ons van als ziekenhuis en die zijn een reden voor om met hem in gesprek te gaan. En om serieuze en passende maatregelen te treffen.

VO Het Vlietland Ziekenhuis heeft inmiddels gesproken met de betreffende plastisch chirurg. Per direct vindt het inloopspreekuur voor botox- en fillerbehandelingen niet meer in het ziekenhuis plaats. De huurovereenkomst met deze plastisch chirurg, die volgens het Vlietland Ziekenhuis solistisch werkzaam was, is beëindigd. En de raad van bestuur heeft het vertrouwen in hem opgezegd. Ook laat het ziekenhuis weten dat de betreffende medewerkster een waarschuwing heeft gekregen .”

2.10.

Op 1 november 2016 heeft [eiser] bij de politie te Den Haag aangifte gedaan tegen [gedaagden] en [gedaagden] van belediging en smaad.

2.11.

Bij brief van 3 november 2016 heeft de raadsman van [eiser] [gedaagden] verzocht/gesommeerd om in de eerstvolgende uitzending van het TV-programma een rectificatie voor te (laten) lezen.

2.12.

In een e-mail van 3 november 2016 heeft [eiser] [naam 4] verzocht om

mediation aan te gaan om de breuk tussen hen te herstellen. In deze e-mail staat onder meer:

“
Ik begrijp dat ik met mijn ongelukkige uitlatingen over een verschil in prijs als je contant betaalt of per bank de indruk heb gewekt dat er bij mij zwart kan worden betaald. Dat is echter absoluut niet zo en dat zal ik niet alleen blijven ontkennen, maar met harde gegevens aantonen in de procedure die nu zal moeten volgen bij het Scheidsgerecht .”

2.13.

Bij brief van 11 november 2016 heeft [naam 4] aan [eiser] meegedeeld geen aanleiding te zien om terug te komen op de beëindiging van de toelatingsovereenkomst. Deze brief bevat de volgende passage:

“
Je hebt het vertrouwen van de Raad van Bestuur geschonden door telkenmale te ontkennen dat voormelde kernboodschap (“pinnen is met BTW, contant betalen is zonder BTW”, vzr
.) door jou is gebezigd en het bij herhaling achterwege laten van eerlijke antwoorden op onze concrete vragen over die kernboodschap. ”

2.14.

Bij brief van 21 november 2016 heeft [eiser] de onder 2.8 vermelde opzegging aangevochten via het Scheidsgerecht voor de Gezondheidszorg. Deze procedure loopt nog.

3. Het geschil

3.1.

[eiser] vordert – samengevat – veroordeling van [gedaagden] tot het voorlezen in de eerstvolgende uitzending van het programma Undercover Nederland van een verklaring (rectificatie) als opgenomen in het petitum van de dagvaarding.

3.2.

[gedaagden] voert verweer.

3.3.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4. De beoordeling

4.1.

Toewijzing van de vorderingen van [eiser] tot het plaatsen en voorlezen van een rectificatie, houdt een beperking in van het in artikel 10 lid 1 EVRM (Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden) vastgelegde recht op vrijheid van meningsuiting. Een dergelijke beperking is ingevolge artikel 10 lid 2 EVRM slechts toegestaan, indien deze bij de wet is voorzien en noodzakelijk is in een democratische samenleving ter bescherming van de in artikel 10 lid 2 EVRM genoemde belangen, waaronder de bescherming van de goede naam of rechten van anderen. Daarnaast dient een dergelijke beperking proportioneel te zijn. Bij de beantwoording van de vraag of aan deze voorwaarden is voldaan dienen de belangen van beide partijen te worden afgewogen.

4.2.

Het belang van [gedaagden] is dat deze zich in het openbaar kritisch, informerend, opiniërend en waarschuwend moet kunnen uitlaten over misstanden die de samenleving raken. Het belang van [eiser] is erin gelegen dat hij niet lichtvaardig wordt blootgesteld aan beschuldigingen aan zijn adres en/of aantasting van zijn persoonlijke levenssfeer. Welk van deze belangen, die in beginsel gelijkwaardig zijn, de doorslag behoort te geven, hangt af van de omstandigheden van het geval. Daarbij moet in dit geval met name worden gedacht aan de ernst van de aan de orde gestelde misstand, de methode van het verkrijgen van de relevante informatie (waaronder de omstandigheden waaronder de afbeeldingen/geluidsopname zijn verkregen), de mate waarin de geuite beschuldigingen steun vinden in het beschikbare feitenmateriaal en de gevolgen die de publicatie heeft (gehad) voor [eiser] .

4.3.

[eiser] heeft gesteld dat de uitzending jegens hem onrechtmatig is, omdat [gedaagden] hem heeft beschuldigd van belastingontduiking, terwijl voor deze beschuldiging volgens [eiser] geen enkele deugdelijke feitelijke grondslag bestaat en deze bovendien niet zou blijken uit de gemaakte opnamen in hun totaliteit. [eiser] valt er met name over dat [gedaagden] selectief te werk is gegaan bij het uitzenden van de fragmenten, en beelden heeft weggelaten waarbij [eiser] en zijn assistente uitdrukkelijk hebben gezegd dat alle betalingen van patiënten, ook contante, in de boekhouding worden verantwoord.

4.4.

Uitgangspunt is dat het een programmamaker in beginsel vrij staat nieuws te vergaren en misstanden onder de aandacht van het publiek te brengen, in de vorm die hem goeddunkt, zij het dat die vrijheid niet onbegrensd is, wanneer rechten van anderen in het geding zijn.

4.5.

Anders dan [eiser] heeft gesteld, kan niet worden gezegd dat [gedaagden] door bepaalde beelden weg te laten de uitzending heeft gemanipuleerd en/of dat uitlatingen van [eiser] uit zijn verband zijn gerukt. Het ruwe materiaal is niet dermate afwijkend van de vertoonde beelden dat deze niet representatief zouden zijn voor de aan het publiek geopenbaarde uitlatingen. Ook de stelling van [eiser] zelf dat hij de belasting niet ontduikt, heeft in de uitzending aandacht gekregen.

Het publiek hoort en ziet [eiser] immers zeggen: “
Ik geef het allemaal netjes op .”

Dat een soortgelijke mededeling van de assistente niet is uitgezonden, doet daar niet aan af. [gedaagden] heeft daaromtrent bovendien terecht aangevoerd dat de assistente haar mededeling in die trant, zoals blijkt uit het ruwe materiaal, direct weer nuanceert door te melden dat zij ook niet precies weet hoe het allemaal in de boeken komt.

4.6.

Uit de beelden is genoegzaam gebleken dat zowel [eiser] als zijn assistente bij herhaling aan patiënten, die voor een cosmetische behandeling komen, meedeelt dat zij bij een cash betaling geen, en bij pin betaling wel BTW moeten betalen en dat cash betalen dus gunstiger is. [eiser] heeft voor dit onderscheid noch ter zitting, noch in een eerder stadium een logische verklaring gegeven. [eiser] heeft toegelicht dat over cosmetische behandelingen wel en over medische ingrepen geen BTW verschuldigd is en dat dit geheel ter beoordeling is aan de arts, waardoor de verplichting tot BTW afdracht vrij beperkt is. Er is immers maar een klein percentage behandelingen dat puur cosmetisch is, volgens [eiser] . Niet valt uit te sluiten dat dit BTW systeem, dat mogelijk administratief bewerkelijk is, ertoe heeft geleid dat [eiser] besloten heeft om over cash betalingen wel en over pinbetalingen geen BTW te rekenen. Dit is echter niet overeenkomstig de regelgeving en kan op zijn minst als sjoemelen worden gekwalificeerd. Een andere mogelijkheid is dat [eiser] cash betalingen (deels) buiten de boeken laat, zodat er helemaal geen belasting over wordt betaald.

[eiser] heeft door zijn uitspraken, en ook door deze, zoals uit de opnames blijkt, aanvankelijk te ontkennen en er omheen te draaien, in elk geval de schijn gewekt dat er in de praktijk voor sommige behandelingen zwart betaald kan worden.

In het geval alle contante betalingen wel in de boekhouding worden vermeld, zoals [eiser] stelt – zodat alleen sprake is van ‘sjoemelen’ in voormelde zin – is het betitelen van een en ander als ‘belastingontduiking’ wat zwaar aangezet, maar toch niet van enige feitelijke basis ontbloot. Als de contante betalingen echter niet (allemaal) boekhoudkundig worden verantwoord, is de term zelfs geheel op zijn plaats. [eiser] heeft voorshands onvoldoende aannemelijk gemaakt dat zijn boekhouding op dit punt sluitend is. De als productie 8 overgelegde notities van zijn kant zijn daartoe onvoldoende overtuigend, mede gelet op de aantallen contante betalingen die daarin zijn verwerkt (slechts enkele betalingen per spreekuur, terwijl uit de beelden van [gedaagden] kan worden afgeleid dat het inloopspreekuur druk werd bezocht – de assistente had het halverwege een spreekuur al over 15 behandelingen –) en op het feit dat pinbetalingen bepaald niet worden gepropageerd, integendeel.

Ook de onder 2.6 aangehaalde verklaring van de belastingadviseur van [eiser] bewijst niet dat alle contante betalingen in de boeken worden geadministreerd.

4.7.

Kortom, hantering van de term ‘belastingontduiking’ voor de handelwijze van [eiser] , is niet een beschuldiging die geen steun vindt in het beschikbare feitenmateriaal, te minder nu van journalisten niet, zoals bijvoorbeeld wel in een strafzaak, kan worden gevergd dat zij voor een beschuldiging harde bewijzen hebben. Dat de Voice Over aan de term belasting ontduiken nog toevoegt: ‘op grote schaal’, is wellicht wat overtrokken, maar gaat de grenzen van de uitingsvrijheid van [gedaagden] in de gegeven omstandigheden niet te buiten.

4.8.

Niet in geschil is dat het ontduiken van de belasting door een medisch specialist, werkzaam onder de vlag van een ziekenhuis, als een ernstige misstand kan worden gekenschetst. Anders dan [eiser] lijkt te menen, is dat ook het geval wanneer het gaat om (mogelijk op beperkte schaal) sjoemelen met regelgeving.

4.9.

[eiser] heeft gesteld door de publicatie (zeer) ernstige schade te lijden, omdat zijn reputatie is aangetast en zijn toelatingsovereenkomst is opgezegd.

[gedaagden] heeft echter terecht aangevoerd dat de beëindiging van de overeenkomst niet zozeer is veroorzaakt door de uitzending van de beelden, maar vooral door de handelwijze van [eiser] zelf en de vertrouwensbreuk die dat heeft veroorzaakt met het ziekenhuis. Dit volgt immers uit het feit dat de beëindiging al heeft plaatsgevonden vóórdat de uitzending openbaar is gemaakt en wordt ook ondersteund door hetgeen de Raad van Bestuur in haar brieven over de beëindiging heeft vastgelegd, zoals aangehaald onder 2.13. Dat de reputatie van [eiser] is geschonden kan zo zijn, maar dat heeft hij dan grotendeels zelf in de hand gewerkt.

4.10.

Ook de omstandigheid dat de opnamen zijn gemaakt met verborgen apparatuur, maakt de uitzending niet onrechtmatig jegens [eiser] . Weliswaar dient bij het maken van heimelijke opnamen grote terughoudendheid te worden betracht, maar er zijn omstandigheden denkbaar dat een misstand zonder het hanteren van een dergelijke methode niet boven water komt. Voldoende aannemelijk is dat de praktijk van [eiser] om bij cash betalingen geen en bij pinbetalingen wel BTW te innen niet hard gemaakt had kunnen worden, zonder hantering van de verborgen camera. Illustratief daarvoor is dat [eiser] zijn mededelingen op dat punt pas heeft erkend, na met de beelden te zijn geconfronteerd. Verder is [gedaagden] in voldoende mate tegemoet gekomen aan de privacybelangen van [eiser] , door zijn gezicht te wipen en zijn achternaam niet te noemen. Overigens is [eiser] zelf met zijn (achter)naam naar buiten gekomen, omdat hij van mening is niets laakbaars te hebben gedaan.

4.11.

Het voorgaande leidt tot de slotsom dat voor een beperking van de uitingsvrijheid van [gedaagden] in de gegeven omstandigheden, na afweging van de wederzijdse belangen, geen plaats is en dat de vorderingen van [eiser] dus zullen worden afgewezen. Als de in het ongelijk gestelde partij wordt [eiser] veroordeeld in de proceskosten.

5. De beslissing

De voorzieningenrechter

5.1.

weigert de gevraagde voorzieningen;

5.2.

veroordeelt [eiser] in de kosten van dit geding, tot heden aan de zijde van [gedaagden] begroot op:

– € 619,- aan griffierecht en

– € 816,- aan salaris advocaat;

5.3.

verklaart deze kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.

Dit vonnis is gewezen door mr. M. van Walraven, voorzieningenrechter, bijgestaan door mr. M. Balk, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 21 december 2016.