Uitspraak
vonnis
RECHTBANK AMSTERDAM
Afdeling privaatrecht
zaaknummer \ rolnummer: 6296132 \ CV EXPL 17-20845
Uitspraak: 16 maart 2018
Vonnis van de kantonrechter
in de zaak van:
de vereniging POWNED
gevestigd te Amsterdam,
eiseres,
gemachtigde mr J.R. Spauwen,
t e g e n
MOOBLIX BV
gevestigd te Amsterdam,
gedaagde,
procederende in persoon.
Partijen worden hierna aangeduid als PowNed en Mooblix.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding van 2 augustus 2017 met producties,
- de conclusie van antwoord met producties,
- het tussenvonnis van 20 oktober 2017 waarbij een bijeenkomst van partijen is bevolen,
- de verschijning van partijen van 14 februari 2018 waarvan de zittingsaantekeningen van de griffier zich in het dossier bevinden.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2.De feiten
2.1.
Partijen hebben, per e-mail, een overeenkomst van opdracht (hierna: de overeenkomst) gesloten. Mooblix zou redactionele items, verzorgd en gepresenteerd door de heer [naam 1] (hierna: [naam 1] ), (hierna: de items) tegen betaling leveren aan PowNed.
2.2.
Het voorstel voor de overeenkomst, dat door [naam 2] , vertegenwoordiger van PowNed (hierna: [naam 2] ), op 2 november 2016 aan [naam 3] , vertegenwoordiger van Mooblix (hierna: [naam 3] ) is verstuurd, luidt, voor zover van belang, als volgt:
“Uitgangspunten:
Contractspartijen:
PowNed, vertegenwoordigt door [naam 2]
Moblix BV, vertegenwoordigt door [naam 3]
PowNed is een publieke omroep.
Moblix levert redactionele diensten.
Moblix vertegenwoordigt [naam 1] .
PowNed wil graag de redactionele verhalen afnemen waarin [naam 1] een hoofdrol speelt.
Partijen zijn overeengekomen deze verhalen af te nemen na goedkeuring vooraf door de eindredacteur van PowNed.
De af te nemen verhalen dienen als een zogenaamd ‘hoofdverhaal’ in het programma ‘De Week van PowNed’ met een gemiddelde lengte van 8 minuten.
De huidige afspraak behelst een tiental verhalen.
Deze verhalen worden geleverd in de periode vanaf het aangaan van deze overeenkomst tot aan april 2017.
Als voice-over wordt gebruik gemaakt van de vaste voice-over van PowNed
Per verhaal is een bedrag overeengekomen van 5300 euro, ex BTW.
Moblix levert alleen redactionele diensten, PowNed levert cameramensen (inclusief apparatuur), editors en montagesets.
PowNed zal per 3 verhalen vooruit betalen.
Daarvoor krijgt PowNed exclusiviteit gedurende 1,5 jaar voor alle lineaire en non-lineaire kanalen en mag het materiaal onbeperkt inzetten. Hiertoe behoort ook de verplichte opname in NPO kanalen, zoals NPO.nl.
(…)
PowNed heeft het eenzijdig recht om, per tranche, de overeenkomst tussentijds te ontbinden.”
2.3.
[naam 3] reageert per e-mail van 2 november 2016. Voor zover van belang staat hier het volgende in:
“(...)
Het lijkt mij helemaal correct.
(...)
Ik stel voor dat een eventuele tussentijdse opzegging kan niet kan leiden tot het terugvorderen van eerder gedane uitbetalingen.
(...)”
[naam 2] antwoordt op dezelfde dag: “Bij een tussentijdse opzegging gaan we niet terugvorderen, we zullen jullie wel houden aan de afgesproken leveringen.”
2.4.
[naam 3] zendt op 20 november 2016 een reactie aan [naam 2] . Deze luidt, voor zover van belang:
“Mooblix en Powned bevestigen hierbij de afspraken zoals deze gemaakt zijn in een eerdere email van 2 nov j.l. waarbij ik hieronder nogmaals de uitgangspunten bevestig.
(...)”
[naam 3] herhaalt in zijn e-mail (in een kleiner lettertype) hetgeen is vermeld onder r.o. 2.2 en voegt aan de laatste zin (in hetzelfde kleine lettertype) toe:
“Er zal nimmer restitutie plaatsvinden van eerder gedane betalingen.”
2.5.
Op 23 november 2016 heeft PowNed, zoals overeengekomen, € 15.900,00 exclusief btw (€ 19.239,00 inclusief btw) vooruitbetaald aan Mooblix voor de eerste drie items.
2.6.
[naam 1] is daarna door een misdrijf om het leven gekomen, vóórdat de items gemaakt waren, zodat Mooblix ze niet meer kon leveren.
3.Het geschil
3.1.
PowNed vordert, samengevat, dat de kantonrechter bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad, Mooblix veroordeelt tot betaling van: € 19.239,00 inclusief btw vermeerderd met de wettelijke handelsrente en kosten. Daarnaast vordert PowNed primair te verklaren voor recht dat de overeenkomst van opdracht tussen haar en Mooblix is beëindigd met de dood van [naam 1] en op Mooblix een verplichting rust om de vooruitbetaalde vergoeding onder de overeenkomst terug te betalen, subsidiair te verklaren voor recht dat Mooblix in de huidige omstandigheden ten koste van PowNed ongerechtvaardigd is verrijkt en meer subsidiair de tussen PowNed als opdrachtgever en Mooblix als opdrachtnemer tot stand gekomen overeenkomst tot opdracht te ontbinden.
3.2.
Powned stelt daartoe – kort gezegd – dat de overeenkomst met Mooblix, die uitgevoerd zou worden door [naam 1] , van rechtswege is beëindigd op het moment dat [naam 1] is overleden, zodat op Mooblix de verplichting rust om de vooruitbetaalde € 19.239,00 terug te betalen. Subsidiair stelt PowNed dat Mooblix ongerechtvaardigd is verrijkt en meer subsidiair dat Mooblix toerekenbaar is tekortgeschoten in de nakoming van de overeenkomst.
3.3.
Mooblix voert verweer. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4.De beoordeling
4.1.
Kern van het geschil is dat er een overeenkomst tussen partijen gold en dat PowNed op grond daarvan € 19.239,00 inclusief btw voor drie items vooruit heeft betaald die zij, nu Mooblix niet kan nakomen, terugvordert. Mooblix voert aan dat zij het bedrag niet terug hoeft te betalen, omdat, volgens haar, partijen zijn overeengekomen dat er nooit restitutie zou plaatsvinden van eerder gedane betalingen.
4.2.
De kantonrechter zal dus beoordelen wat partijen overeengekomen zijn en specifiek hoe de zin “Er zal nimmer restitutie plaatsvinden van eerder gedane betalingen.” door partijen mocht worden begrepen. Hierbij is van belang dat de betekenis die aan de overeenkomst moet worden gegeven niet slechts van de bewoordingen daarvan afhangt, maar tevens van de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan de inhoud daarvan mochten toekennen en van hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten.
4.3.
Partijen hebben sinds eind oktober 2016 gesprekken gevoerd over hoe de overeenkomst vorm te geven en over de items die [naam 1] zou maken en presenteren. Van 2 tot 20 november 2016 hebben zij over en weer ge-e-maild over de tekst van de overeenkomst. In de e-mail van 20 november 2016 schrijft [naam 3] aan [naam 2] dat Mooblix en PowNed de afspraken die gemaakt zijn in de e-mail van 2 november 2016 bij deze bevestigen. In dit kader – [naam 3] herhaalt de gemaakte afspraken – voegt [naam 3] onderaan de e-mail van 20 november 2016 eenzijdig toe dat er “nimmer restitutie zal plaatsvinden van eerder gedane betalingen”. Deze zin staat echter niet vermeld in de e-mail van 2 november 2016. Op die dag heeft PowNed te kennen gegeven dat vooruitbetalingen niet zouden worden teruggevorderd, maar dat de afgesproken leveringen wel moeten plaatsvinden. Daarom kan Mooblix niet verwachten dat PowNed heeft bedoeld zonder meer in te stemmen met genoemde zin.
4.4.
Nu PowNed niet heeft ingestemd met genoemde zin, zal beoordeeld worden wat de rechtsgevolgen van de overeenkomst zijn nu [naam 1] plotseling is overleden. Krachtens artikel 6:248 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW) heeft de overeenkomst de rechtsgevolgen die, naar de aard van de overeenkomst, uit de eisen van redelijkheid en billijkheid voortvloeien. Uit de e-mails en de tekst van de overeenkomst is gebleken dat partijen een voorbehoud hebben willen maken, namelijk dat PowNed betalingen niet zal terugvorderen bij een opzegging aan de kant van PowNed, maar dat Mooblix de items die betaald zijn, wel dient te leveren. De zin die [naam 3] eenzijdig heeft toegevoegd dient volgens PowNed aldus gelezen te worden in het kader van een opzegging aan de zijde van PowNed en bovendien dat Mooblix de items altijd dient te leveren. Mooblix stelt daarentegen dat deze zin door hem is toegevoegd na een gesprek met PowNed waarin aan de orde is geweest dat het mogelijk was dat [naam 1] zou overlijden en dat het geld dat Mooblix voor de items zou ontvangen, direct aan [naam 1] zou worden betaald en als tipgeld zou worden gebruikt.
De rechtbank is van oordeel dat, in het licht van de gemaakte afspraken dat PowNed geen restitutie zal vragen, maar Mooblix dan wel zal houden aan de levering van de items, de toegevoegde zin van [naam 3] niet ziet op de huidige situatie (waarin de items niet meer geleverd kunnen worden en PowNed niet degene is die heeft opgezegd).
Hier doet niet aan af dat mogelijk tussen partijen gesproken is over de mogelijkheid dat [naam 1] om het leven zou komen en dat Mooblix het geld gebruikt als tipgeld.
4.5.
Vervolgens dient beoordeeld te worden, nu is geoordeeld dat restitutie tussen partijen mogelijk is, of Mooblix de vooruitbetaalde vergoeding ook daadwerkelijk terug dient te betalen aan PowNed. Volgens artikel 7:409 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW) eindigt de opdracht, indien zij met het oog op een bepaalde persoon is verleend, door zijn dood.
4.6.
Mooblix stelt – naar de rechtbank begrijpt – dat de overeenkomst niet met het oog op [naam 1] is verleend. De items zijn volgens haar klaar voor eindproductie en kunnen door een eigen presentator van PowNed worden gepresenteerd. De rechtbank is echter met PowNed van oordeel dat de opdracht is verleend met het oog op [naam 1] . In de overeenkomst staat dat Mooblix [naam 1] vertegenwoordigt en dat PowNed de redactionele verhalen afneemt waarin [naam 1] de hoofdrol speelt. In de overeenkomst is weliswaar niets vermeld over de dood van [naam 1] , maar op grond van het voorgaande is artikel 7:409 BW van toepassing en is de overeenkomst van rechtswege geëindigd, zoals ook PowNed heeft gesteld. De rechtbank zal de vorderingen van PowNed daarom (met uitzondering van het bepaalde in r.o. 4.7) toewijzen.
4.7.
Ter zitting is aan de orde geweest dat PowNed € 5.300,00 exclusief btw zal betalen voor het reeds geleverde en uitgezonden item over de begrafenis van [naam 1] , zodat dit bedrag in mindering gebracht zal worden op het toe te wijzen bedrag. Mooblix dient € 10.600,00 exclusief btw aan PowNed te betalen.
4.8.
PowNed vordert verder de wettelijke handelsrente over het toegewezen bedrag vanaf de datum van het overlijden van [naam 1] . De rechtbank zal de wettelijke handelsrente toewijzen vanaf de datum van de dagvaarding, omdat Mooblix sinds die datum op de hoogte is van de vordering van PowNed.
4.9.
Bij deze uitkomst van de procedure wordt Mooblix als de in het (grotendeels) ongelijk gestelde partij veroordeeld in de proceskosten aan de zijde van PowNed tot op heden begroot op
griffierecht € 939,00
explootkosten € 80,24
salaris gemachtigde € 600,00 ( 2 punten x tarief € 300,00)
______
totaal € 1.619,24
inclusief eventueel verschuldigde btw.
griffierecht € 939,00
explootkosten € 80,24
salaris gemachtigde € 600,00 ( 2 punten x tarief € 300,00)
______
totaal € 1.619,24
inclusief eventueel verschuldigde btw.
4.10.
De nakosten worden toegewezen op de wijze als in de beslissing vermeld.
5.De beslissing
De kantonrechter:
5.1.
verklaart voor recht dat de overeenkomst van opdracht tussen PowNed en Mooblix is geëindigd met de dood van de heer [naam 1] en dat op Mooblix dientengevolge een verplichting rust om de vooruitbetaalde vergoeding onder de overeenkomst terug te betalen;
5.2.
veroordeelt Mooblix tot betaling aan PowNed van € 10.600,00 exclusief btw aan hoofdsom, vermeerderd met de wettelijke handelsrente over dat bedrag vanaf 2 augustus 2017;
5.3.
veroordeelt Mooblix in de proceskosten, aan de zijde van PowNed tot op heden begroot op € 1.619,24 inclusief eventueel verschuldigde btw;
5.4.
veroordeelt Mooblix in de na dit vonnis ontstane kosten, begroot op € 131,00 aan salaris advocaat, te vermeerderen, onder de voorwaarde dat Mooblix niet binnen veertien dagen na aanschrijving aan het vonnis heeft voldaan en er vervolgens betekening van de uitspraak heeft plaatsgevonden, met een bedrag van € 68,00 aan salaris advocaat en de explootkosten van betekening van de uitspraak;
5.5.
verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad;
5.6.
wijst het meer of anders gevorderde af.
Aldus gewezen door mr. M. van Walraven, kantonrechter, bijgestaan door mr. N.M. Meijler, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 16 maart 2018.
De griffier De kantonrechter