ECLI:NL:RBAMS:2018:6256

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht – team kanton

zaaknummer: 6464662 CV EXPL 17-26242

vonnis van: 24 augustus 2018

fno.: 364

vonnis van de kantonrechter

I n z a k e

de besloten vennootschap FCA Capital Nederland B.V.

gevestigd te Amsterdam

eiseres in conventie, verweerster in reconventie

nader te noemen: FCA

gemachtigde: Jongejan Wisseborn gerechtsdeurwaarders

t e g e n

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie]

wonende te [woonplaats]

gedaagde in conventie, eiser in reconventie

nader te noemen: [gedaagde in conventie, eiser in reconventie]

gemachtigde: mr. E.J.M. Brocatus

VERLOOP VAN DE PROCEDURE

de dagvaarding van 6 november 2017 met producties;
de conclusie van antwoord in conventie/ eis in reconventie, met producties;
het instructievonnis;
de conclusie van repliek in conventie/antwoord in reconventie, met producties;
de conclusie van dupliek in conventie/repliek in reconventie;
vermindering van eis in conventie/dupliek in reconventie;
dagbepaling vonnis.

GRONDEN VAN DE BESLISSING

Feiten

1. Als gesteld en niet (voldoende) weersproken staat het volgende vast.

1.1.

Bij brief van 27 maart 2015 heeft FCA [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] geschreven:
(..)Hierbij doen we u een Private leasecontract toekomen.Wij verzoeken u vriendelijk het leasecontract en de Algemene voorwaarden te ondertekenen en aan ons te retourneren.(..)Na ontvangst van het getekende leasecontract en de Algemene voorwaarden zullen wij het bestelproces (..) in werking zetten. (..)

1.2.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft het Private leasecontract (verder: de overeenkomst) ondertekend en de Algemene Voorwaarden (verder: de algemene voorwaarden) op elke bladzijde geparafeerd en teruggestuurd aan FCA.

1.3.

Op basis van de overeenkomst leasete [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] een personenauto van FCA. Het betrof een Alfa Romeo. In de overeenkomst is een jaarkilometrage opgenomen van 18.000 per jaar en een totaal maximum van 36.000.

1.4.

In de overeenkomst is onder het kopje Algemene Voorwaarden vermeld: “
Zie bijlage”.

1.5.

In artikel 4
Leasetariefvan de algemene voorwaarden is bepaald dat het maandelijkse leasetarief voor aanvang van de leaseperiode wordt overeengekomen en dat het tarief wordt vastgelegd in het contract. Het tarief wordt berekend op basis van de overeengekomen duur van het contract en het overeengekomen aantal kilometers. Verder zijn in het tarief, aldus artikel 4, onder meer de volgende kostencomponenten begrepen:
- de afschrijving van de waarde van de auto tijdens de contractduur
- de kosten van rijklaar maken
- de kosten voor recyclingbijdrage
- de kosten van onderhoud en keuringen
- de kosten van reparaties en het vervangen van banden
- de premie van de WA-en cascoverzekering voor de auto
- de motorrijtuigenbelasting.

1.6.

In artikel 6
Meer-kilometersvan de algemene voorwaarden is bepaald dat indien de werkelijk afgelegde kilometers afwijken van het overeengekomen jaarkilometrage de klant per meer gereden kilometer de in de overeenkomst bepaalde meerkilometerprijs is verschuldigd. Voorts bepaalt het artikel dat wanneer het werkelijk gereden aantal kilometers meer dan 10% afwijkt van het overeengekomen aantal, gedurende een periode van minimaal 12 maanden, FCA het leasetarief kan aanpassen.

1.7.

In artikel 18
Inspectie van de auto na inlevering en vergoeding van verwijtbare schadevan de algemene voorwaarden is bepaald:
18.1 Na inlevering wordt de auto geïnspecteerd door de Leasemaatschappij. Klant kan daarbij aanwezig zijn en opmerkingen maken.18.2 Bij de inspectie kwalificeert de Leasemaatschappij aan de hand van de Brochure Inleveren Leaseauto (..) de bij inlevering geconstateerde schade als hetzij gebruiksschade hetzij verwijtbare schade. De Brochure (..) wordt drie maanden voor het einde van de contractduur verstuurd aan Klant (..)18.3 Voor gebruiksschade worden geen kosten bij Klant in rekening gebracht. (..)

1.8.

Bij brief van 28 juni 2016 heeft FCA aan [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] geschreven:
Wij hebben geconstateerd dat het huidig berekende jaarkilometrage afwijkt met het contractueel overeengekomen jaarkilometrage van het Private Lease contract van uw leaseauto met kenteken GB-982-F. Wij hebben een berekening gemaakt voor verhoging van het jaarkilometrage o.b.v. werkelijk gebruik. De looptijd is in dit voorstel ongewijzigd gebleven.

Nieuwe situatie Huidige situatie

(..)Jaarkilometrage : 27.000 km. 18.000 km.

Leasetarief : € 456,77 per Maand (..) € 394,05 per Maand (..)Meer/Minder km. : 4,45 / 0,00 eurocent per km. 4,48 / 0,00 eurocent per km.

Genoemde leasetarieven zijn inclusief 21% BTW.

Het nieuwe leasetarief zal met terugwerkende kracht vanaf startdatum leasecontract worden aangepast. Hierdoor zal er een verrekening plaatsvinden met eventueel betaalde en- of gecrediteerde afrekeningen. Indien u akkoord gaat met dit voorstel dan verzoeken wij u vriendelijk dit voorstel voor akkoord te ondertekenen en aan ons te retourneren. Na ontvangst zal het contract conform bovenstaand voorstel worden doorgevoerd. Na doorvoer ontvangt u hiervan een aparte factuur.

1.9.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft op het voorstel niet gereageerd.

1.10.

De overeenkomst is op 10 april 2017 geëindigd. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft de auto op die dag ingeleverd bij het door FCA aangewezen dealerbedrijf Frank Vaneman Automotive. Op het door een medewerker van dat bedrijf opgemaakte innameformulier is onder het kopje Bijzonderheden geschreven: “Nette auto!!” De auto had een kilometerstand van 53.912 km.

1.11.

Bij brief van 21 april 2017 heeft FCA [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] bericht dat bij inname van de auto schade was geconstateerd ter hoogte van € 660,-. De waardevermindering van de auto, een bedrag van € 368,- exclusief btw, werd doorbelast aan [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] . Bij de brief zat een innamerapport van FCA van 20 april 2017. Indien [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] vragen had diende hij binnen vijf dagen te reageren. In overleg kon hij op eigen kosten een contra-expertise laten verrichten, aldus de brief.

1.12.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft op de brief niet gereageerd.

1.13.

Op 2 mei 2017 heeft FCA [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] een factuur gestuurd voor de waardevermindering voor een bedrag van € 445,28 inclusief btw.

Het geschil in conventie

2. FCA vordert – na vermindering van eis – dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis veroordeeld zal worden tot betaling van:
a. € 1.453,57 aan hoofdsom;
b. € 336,04 aan buitengerechtelijke incassokosten;
c. € 131,47 aan rente, berekend van 4 juli 2017 tot 31 oktober 2017;
d. de overeengekomen rente van 18,00% per jaar subsidiair de wettelijke rente over de hoofdsom vanaf 31 oktober 2017;
e. de proceskosten.

3. FCA stelt hiertoe, samengevat weergegeven, dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] aan het einde van de leaseovereenkomst nog niet alle leasetermijnen had voldaan, dat met de auto veel meer kilometers waren gereden dan was toegestaan en dat de auto schade had. Uit hoofde van de overeenkomst was [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] nog € 524,48 aan openstaande leasetermijnen, € 1.270,53 aan herberekening leasetarief en € 445,28 aan schade verschuldigd. Inmiddels is een bedrag van € 785,72 voor de openstaande leasetermijnen voldaan, zodat dat bedrag in mindering komt op de oorspronkelijke hoofdsom. Er resteert dan een bedrag van
€ 1.453,57.

4. Wat betreft de herberekening van de leasetermijnen stelt FCA dat zij nadat de auto was ingeleverd met een kilometerstand van 53.916, alsnog gebruik heeft gemaakt van haar recht om het leasetarief met terugwerkende kracht over de werkelijke looptijd aan te passen. Dat komt neer op het onder rov. 3 genoemde een bedrag. Verder stelt FCA ten aanzien van de schade dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] eerst na drie maanden heeft laten weten het niet eens te zijn met de bevindingen in het opnamerapport en de hoogte van het in rekening gebrachte bedrag. Dat is gelet op artikel 18 van de algemene voorwaarden te laat, nu daarin is bepaald dat de klant binnen een week na verzending van de factuur daartegen bezwaar moet maken. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft evenmin een contra-expertise laten uitvoeren, zodat de bevindingen uit het opnamerapport en daarmee de hoogte van het schadebedrag volgens FCA bindend vaststaan.

5. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] voert tegen de vordering ten eerste aan dat uit de brief van 28 juni 2016 volgt dat hij 4,48 cent per teveel gereden kilometer moet vergoeden. Dat zou volgens hem neerkomen op een bedrag van € 797,31. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft het door FCA in de brief gedane voorstel niet geaccepteerd, zodat voor hem het bedrag van 4,48 cent bleef gelden. Voorts betwist [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] dat de algemene voorwaarden op de overeenkomst van toepassing zijn, nu zij nergens in de overeenkomst van toepassing zijn verklaard. Voor het geval ze wel van toepassing zijn, voert [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] aan dat artikel 6 van de algemene voorwaarden onredelijk bezwarend is en artikel 6.1 van de algemene voorwaarden derhalve moet worden vernietigd. De factuur die ziet op de meer gereden kilometers is dan ook niet verschuldigd.

6. Wat betreft de schade aan de auto voert [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] aan dat bij de inname van de auto geen schade is geconstateerd. Eerst tien dagen na het inleveren van de auto heeft FCA een rapport laten opmaken waaruit zou volgen dat de auto schade heeft. Het zou gaan om de voorbumper en de kofferdeksel. Op het innamerapport van 10 april 2017 is vermeld dat de auto in nette staat was en het is niet te controleren wat er met de auto daarna is gebeurd. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] is de factuur betreffende de schade dan ook niet verschuldigd. Aangezien [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] diverse onterechte facturen van FCA ontving, heeft hij zijn betalingen aan FCA opgeschort teneinde te onderzoeken waar de facturen op zagen en wat hij nog aan FCA verschuldigd was. De twee hiervoor genoemde facturen bleken onterecht.

Het geschil in reconventie

7. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] vordert FCA te veroordelen tot intrekking van de achterstandsmelding bij het Bureau Krediet Registratie (BKR), dan wel zorg te dragen voor verwijdering van de negatieve registratie van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] in het register van het BKR. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] stelt daartoe dat de melding bij het BKR onterecht is gedaan, nu hij de facturen terecht onbetaald heeft gelaten.

8. FCA voert hiertegen aan dat vaststaat dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] een achterstand heeft in de betalingen en dat de registratie bij het BKR dus gerechtvaardigd is.

Beoordeling in conventie en reconventie

9. De vorderingen in conventie en reconventie lenen zich voor gezamenlijke behandeling.

10. Ten aanzien van de teveel gereden kilometers geldt dat niet in geschil is dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] (veel) meer kilometers heeft gereden dan overeengekomen. Volgens FCA moeten de meer gereden kilometers worden berekend aan de hand van het nieuwe leasetarief, wat neerkomt op een bedrag van € 1.270,53 inclusief btw. De vraag is of FCA zich kan beroepen op artikel 6 van de algemene voorwaarden, waarin is opgenomen dat FCA het leasetarief kan aanpassen voor het geval de werkelijk gereden kilometers meer dan 10% afwijken van het overeengekomen aantal.

11. Het verweer dat de algemene voorwaarden niet van toepassing zijn op de overeenkomst wordt gepasseerd, nu [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] met het zetten van een paraaf op elke bladzijde van de algemene voorwaarden en het retourneren van de algemene voorwaarden aan FCA, geacht wordt de gelding daarvan te hebben aanvaard.

12. Artikel 6 bepaalt vervolgens dat FCA ‘het leasetarief kan aanpassen’. In het artikel is echter niet toegelicht op welke wijze dat moet gebeuren, hoe het nieuwe tarief wordt berekend en wat het maximumtarief is. Artikel 6.1 van de algemene voorwaarden wordt daarom onredelijk bezwarend geacht als bedoeld in Richtlijn 93/13 van de EEG van de Raad van 5 april 1993 betreffende oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten en zal als gevolg daarvan worden vernietigd. Dat artikel 4 van de algemene voorwaarden een uiteenzetting geeft van het leasetarief maakt dat niet anders, nu uit dat artikel evenmin kan worden afgeleid op welke wijze FCA het leasetarief kan aanpassen, welke berekeningsmethode daartoe wordt gebruikt en wat het maximumtarief is. Hiermee geeft artikel 6 van de algemene voorwaarden FCA een vrijbrief voor een ongelimiteerde verhoging van het tarief, waarmee het evenwicht tussen FCA en [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] wordt verstoord. Artikel 6 van de algemene voorwaarden wordt dan ook buiten toepassing gelaten, zodat het door FCA gevorderde bedrag ter zake van de meer gereden kilometers niet toewijsbaar is.

13. Anderzijds heeft [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] erkend dat hij als gevolg van de meer gereden kilometers nog een bedrag aan FCA verschuldigd is. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft dat bedrag aan de hand van de brief van 28 juni 2016 berekend op € 797,31. FCA heeft dat bedrag cijfermatig niet betwist, zij het dat volgens haar daar nog btw bij komt, zodat het een bedrag betreft van
€ 964,73. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft hiertegen geen verweer gevoerd. Dat bedrag zal daarom worden toegewezen.

14. Wat betreft de schade is onweersproken gebleven dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] de auto op 10 april 2017 bij het door FCA aangewezen dealerbedrijf heeft ingeleverd en dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] met een medewerker van dat bedrijf de auto heeft bekeken. Vervolgens heeft de medewerker de auto gekwalificeerd als een ‘nette auto’ en dat op het innameformulier geschreven. Gesteld noch gebleken is dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] toen is meegedeeld dat FCA enige tijd later (nog) een expertiserapport zou opmaken. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] hoefde hier dan ook geen rekening mee te houden en mocht ervan uitgaan dat met het inleveren van de auto en het invullen en ondertekenen van het innameformulier de auto was goed bevonden en de overeenkomst was beëindigd.

15. Hier komt nog bij dat in artikel 18.1 van de algemene voorwaarden is bepaald dat de klant bij de inspectie door FCA aanwezig kan zijn en opmerkingen kan maken. Gesteld noch gebleken is dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] voor de inspectie van 20 april 2017 door FCA is uitgenodigd. Evenmin heeft FCA de in artikel 18.2 van de algemene voorwaarden genoemde brochure ontvangen drie maanden voor het einde van de contractduur. Dat volgt althans evenmin uit de stellingen van partijen.

16. Derhalve kan geen waarde worden gehecht aan het opnamerapport van 20 april 2017, overigens nog los van de vraag of uit de foto’s die in het rapport zijn opgenomen voldoende volgt dat de schade is geleden zoals FCA stelt.

17. Dat betekent dat het gevorderde bedrag betreffende de schade wordt afgewezen.

18. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft de twee nog openstaande leasetermijnen van maart en april 2017 (gedurende de procedure) volledig voldaan, terwijl (zo begrijpt de kantonrechter) een creditnota was opgemaakt voor het vanaf 10 april 2017 niet langer verschuldigde bedrag over de maand april 2017. Dat bedrag van € 262,24 zal in mindering worden gebracht op het toe te wijzen bedrag van € 964,73.

19. De gevorderde contractuele rente wordt afgewezen, nu het beding waarin deze rente is opgenomen, gekwalificeerd wordt als een oneerlijk beding als bedoeld in eerdergenoemde Richtlijn. Nu de overeengekomen rente ruim boven de wettelijke rente van artikel 6:119 BW en boven de wettelijke handelsrente van artikel 6:119a BW ligt en FCA geen omstandigheden heeft gesteld waaruit kan worden afgeleid dat het beding niet onredelijk bezwarend is, wordt dit beding geacht onredelijk bezwarend te zijn, en moet daarom gelet op de jurisprudentie van het Hof van Justitie EU en de Hoge Raad buiten toepassing worden gelaten. De wettelijke rente is wel toewijsbaar, zij het vanaf de in de dagvaarding genoemde datum van 4 juli 2017. De gevorderde reeds vervallen rente is immers conform een te hoog percentage en over een te hoog bedrag berekend.

20. De buitengerechtelijke kosten worden toegewezen conform de op de onderhavige vordering toepasselijke maatstaven en het meer gevorderde wordt afgewezen.

21. De vordering in reconventie wordt afgewezen, nu weliswaar een aantal facturen niet (volledig) was verschuldigd maar [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] geen enkel bedrag heeft voldaan van de vijf facturen, terwijl hij nog wel bedragen verschuldigd was.

22. Gelet op de uitkomst van de procedure in conventie en reconventie worden de proceskosten over en weer gecompenseerd, in die zin dat partijen elk de eigen kosten dragen.

BESLISSING

De kantonrechter:

in conventie:

veroordeelt [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] tot betaling aan FCA van:

- € 702,49 aan hoofdsom, vermeerderd met de wettelijke rente vanaf 4 juli 2017 tot aan de voldoening;

- € 127,50 aan buitengerechtelijke incassokosten inclusief btw;

verklaart de veroordeling uitvoerbaar bij voorraad;

wijst af het meer of anders gevorderde.

in reconventie

wijst de vordering af;

in conventie en reconventie

compenseert de proceskosten, in die zin dat elk van de partijen de eigen kosten draagt.

Dit vonnis is gewezen door mr. E. Pennink, kantonrechter, en in het openbaar uitgesproken op 24 augustus 2018 in tegenwoordigheid van de griffier.

De griffier De kantonrechter