ECLI:NL:RBAMS:2020:4970

Rechtbank Amsterdam

Datum uitspraak
14 oktober 2020
Publicatiedatum
13 oktober 2020
Zaaknummer
C/13/688847 / KG ZA 20-758
Instantie
Rechtbank Amsterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Kort geding
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Kort geding over misbruik van recht en procedeerverbod in verband met haven in Moldavië

In deze zaak, die op 14 oktober 2020 door de Rechtbank Amsterdam is behandeld, gaat het om een kort geding tussen Danube Logistics Holding B.V. en I.C.S. Danube Logistics S.R.L. aan de ene kant, en I.C.S. Bemol Retail S.R.L., Easeur Holding B.V. en New Ventures Capital N.V. aan de andere kant. De eiseressen, gevestigd in Nederland en Moldavië, vorderen onder meer een verbod op het procederen door de gedaagden in Moldavië, omdat zij stellen dat de gedaagden misbruik maken van procesrecht door herhaaldelijk juridische procedures te voeren die al eerder zijn afgewezen. De voorzieningenrechter heeft op 1 oktober 2020 de mondelinge behandeling gehouden, waarbij beide partijen hun standpunten hebben toegelicht. De eiseressen hebben hun vorderingen gewijzigd en de gedaagden hebben verweer gevoerd. De voorzieningenrechter heeft zich gedeeltelijk onbevoegd verklaard en de gevraagde voorzieningen voor het overige geweigerd. De rechter oordeelt dat de gedaagden niet onrechtmatig handelen door in Moldavië procedures te voeren, en dat de vorderingen tegen New Ventures niet ontvankelijk zijn omdat de rechtbank Amsterdam daarvoor niet bevoegd is. De eiseressen worden veroordeeld in de proceskosten van de gedaagden.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht, voorzieningenrechter civiel
zaaknummer / rolnummer: C/13/688847 / KG ZA 20-758 AB/MV
Vonnis in kort geding van 14 oktober 2020
in de zaak van
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
DANUBE LOGISTICS HOLDING B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
2. de rechtspersoon naar het recht van Moldavië,
I.C.S. DANUBE LOGISTICS S.R.L.,
gevestigd te Chisinau (Republiek van Moldavië),
eiseressen bij dagvaarding op verkorte termijn van 1 september 2020,
advocaat mr. J.W. de Groot te Amsterdam,
tegen
1. de rechtspersoon naar het recht van Moldavië
I.C.S. BEMOL RETAIL S.R.L.,
gevestigd te Chisinau (Republiek van Moldavië),
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
EASEUR HOLDING B.V.,
gevestigd te Den Haag,
3. de naamloze vennootschap naar het recht van de Nederlandse Antillen
NEW VENTURES CAPITAL N.V.,
gevestigd te Willemstad (Curaçao),
gedaagden,
advocaat mr. A.N. Stoop te Amsterdam.
Eiseressen zullen hierna Danube Nederland en Danube Moldavië worden genoemd. Gezamenlijk zullen zij ook Danube worden genoemd. Gedaagden zullen hierna ook Bemol, Easeur en New Ventures worden genoemd.

1.De procedure

Tijdens de mondelinge behandeling van dit kort geding op 1 oktober 2020 hebben Danube Nederland en Danube Moldavië de dagvaarding en wijziging van eis toegelicht. Gedaagden hebben verweer gevoerd. De eiswijziging ziet op de vordering onder c tegen Easeur (zie hierna onder 3.1). Omdat gedaagden bezwaar hebben gemaakt tegen de late indiening van deze eiswijziging, zijn zij in de gelegenheid gesteld hierop uiterlijk 6 oktober 2020 om 12.00 uur bij akte te reageren. Zij hebben tijdig van die gelegenheid gebruik gemaakt.
Beide partijen hebben producties en een pleitnota in het geding gebracht.
Gedaagden hadden op voorhand een conclusie van antwoord toegestuurd.
Bij de mondelinge behandeling waren aanwezig:
aan de zijde van Danube: mr. De Groot en zijn kantoorgenoten mr. H. Şimşek en
mr. C. Blankson;
aan de zijde van gedaagden: mr. Stoop en zijn kantoorgenoten mr. M. Visser en
mr. S.H. Wiggers.
Na verder debat is vonnis bepaald op 22 oktober 2020. Nadien zijn de raadslieden van partijen ervan in kennis gesteld dat vonnis wordt gewezen op 14 oktober 2020.

2.De feiten

2.1.
Voor de feiten in deze zaak wordt verwezen naar het overgelegde arrest van het gerechtshof Amsterdam van 11 september 2018 (200.202.376/01), waarbij het vonnis van deze rechtbank van 7 september 2016 (C/13/580744 / HA ZA 15-127) is bekrachtigd. Partijen in dit kort geding waren, met uitzondering van New Ventures, ook partij in de zaken die hebben geleid tot dat vonnis en arrest. Beide uitspraken komen erop neer dat de buitengerechtelijke ontbinding door Easeur van een in 2011 gesloten Master SPA zonder grond is ingeroepen en derhalve zonder rechtsgevolgen is gebleven. Die Master SPA zag – kort gezegd – op de verkoop van de aandelen in Danube Moldavië (en daarmee op de grootste haven in Moldavië). Als verkoper trad op Easeur, een vennootschap die indirect in handen is van [X] . Als koper trad op een samenwerkingsverband met daarin onder meer een vennootschap die indirect in handen is van [Y] . Dit samenwerkingsverband is Danube Nederland.
2.2.
De feiten van na het arrest van het gerechtshof komen er – kort gezegd – op neer dat New Ventures, een vennootschap die eveneens indirect in handen is van [X] , thans in Moldavië een procedure is begonnen ter vernietiging van de Akte aandelenoverdracht (die was gebaseerd op de Master SPA). In die procedure is Easeur, een dochtervennootschap van New Ventures, de gedaagde partij. New Ventures legt aan haar vordering onder meer ten grondslag dat voor de aandelen geen reële prijs zou zijn betaald en dat [Y] zou hebben verzwegen dat hij (indirect) een aandelenbelang zou krijgen in Danube Nederland. Die stellingen waren ook al aangevoerd in de procedures voor de rechtbank en het gerechtshof Amsterdam en daar onjuist bevonden.
2.3.
Bemol, een vennootschap die ook indirect in handen is van [X] , heeft voor een in Moldavië toegewezen vordering op [Y] in persoon uit hoofde van bestuurdersaansprakelijkheid, beslag gelegd op de aandelen van Danube Nederland in Danube Moldavië.
3. Het geschil
3.1.
Danube Nederland en Danube Moldavië vorderen – na wijziging van eis – het volgende:
1. Ten aanzien van New Ventures
New Ventures te verbieden
(a) de Moldavische New Ventures-procedure (genoemd onder 2.2) voort te zetten en nieuwe juridische procedures tegen Danube Nederland en Danube Moldavië te entameren, voor zover in deze procedures de ongeldigheid, nietigheid of vernietigbaarheid van de Master SPA of de overeenkomsten die een bijlage vormen bij de Master SPA wordt ingeroepen door New Ventures;
(b) handelingen te verrichten die de beoogde 2011-Transactie in de instemmingsbrieven, alsmede de documentatie die uitvoering geven aan de 2011-Transactie, in casu de Master SPA en de overeenkomsten die een bijlage vormen bij de Master SPA, kunnen ondermijnen of de gevolgen daarvan (kunnen) ondermijnen, waaronder het voeren van procedures met het oog op het vernietigen van de Akte Aandelenoverdracht en/of de Master SPA, dan wel de gevolgen daarvan;
2. Ten aanzien van Easeur(a) Easeur te gebieden binnen twee dagen na betekening van dit vonnis een nieuw schriftelijk aandeelhoudersbesluit te nemen waarin Bemol wordt verboden enige handeling te verrichten die de Master SPA of de overeenkomsten die een bijlage vormen van de Master SPA, dan wel de gevolgen daarvan (kunnen) ondermijnen, waaronder het leggen van beslagen op het vermogen van Danube Nederland en Danube Moldavië met het oog op de executie daarvan;
(b) Easeur te verbieden tot het geven van enige instructies of goedkeuring, waaronder een aandeelhoudersbesluit, of het verrichten van enige handeling, dan wel het laten verrichten van enige handeling via haar dochtermaatschappijen, die de Master SPA of de overeenkomsten die een bijlage vormen bij de Master SPA, dan wel de gevolgen daarvan, kunnen ondermijnen;
(c) voor zover bij onherroepelijk vonnis of arrest in Moldavië een gebrek wordt vastgesteld ten aanzien van de bijlagen bij de Master SPA, waaronder de Akte Aandelenoverdracht, dat ertoe leidt dat de 2011-Transactie en/of de Master SPA wordt aangetast, Easeur te veroordelen tot het aangaan van nieuwe overeenkomsten om de gevolgen van het gebrek voor Danube Nederland en Danube Moldavië ongedaan te maken teneinde de 2011-Transactie in de Master SPA volledig effect te geven, met inbegrip van het aangaan van een nieuwe koopovereenkomst en/of akte overdracht van aandelen teneinde de aandelen in Danube Moldavië aan Danube Nederland te leveren;
(d) voor zover de vordering tegen New Ventures onder (a) of (b) niet wordt toegewezen, Easeur te gebieden verweer te voeren in de Moldavische New Ventures-procedure in welk verband zij tevens de uitspraken van de Nederlandse rechters over de Master SPA in de Moldavische New Ventures-procedure in het geding dient te brengen;
3. Ten aanzien van Bemol
Bemol te verbieden enige handeling te verrichten die de Master SPA of de overeenkomsten die een bijlage vormen bij de Master SPA, dan wel de gevolgen daarvan, kunnen ondermijnen, waaronder het leggen van beslagen op het vermogen van Danube met het oog op de executie van voornoemd beslag;
Ten aanien van alle gedaagden
4. een en ander op straffe van dwangsommen; en
5. Met hoofdelijke veroordeling van gedaagden in de kosten van dit geding en in de nakosten, te vermeerderen met de wettelijke rente.
3.2.
Danube Nederland en Danube Moldavië stellen hiertoe – samengevat weergegeven – dat gedaagden steeds opnieuw allerlei juridische procedures voeren, waarbij zij zich niets aantrekken van het oordeel van de rechtbank en het gerechtshof Amsterdam (en evenmin van gelijkluidende oordelen in Engelse procedures). Dit kan worden aangemerkt als juridische
stalkingofwel misbruik van bevoegdheid. Zij trekken zich evenmin iets aan van artikel 10 van de Master SPA dat een doorlopende verplichting inhoudt om alle afspraken uit de Master SPA en uit de onderliggende overeenkomsten gestand te doen en gestand te houden. De vorderingen in dit kort geding zijn erop gericht aan dit alles een einde te maken. De eiswijziging ziet specifiek op nakoming door Easeur van artikel 10 van de Master SPA.
De verwijten aan het adres van New Ventures komen erop neer dat deze vennootschap in Moldavië een procedure is gestart op basis van exact dezelfde stellingen die in de Amsterdamse en Engelse procedures reeds zijn afgewezen. New Ventures ondermijnt de Master SPA door de Akte aandelenoverdracht aan te vechten. Weliswaar was New Ventures geen partij bij die akte, maar zij heeft wel de zogenoemde Instemmingsbrieven ondertekend. Tot slot maakt New Ventures gebruik van een EY-rapport, wetende dat de Amsterdamse rechter de conclusies die New Ventures aan dit rapport verbindt, heeft verworpen.
Easeur wordt verweten dat zij in de door New Ventures in Moldavië aangespannen procedure geen verweer voert. Hier is sprake van een opzetje (Easeur is een dochtervennootschap van New Ventures). Verder staat zij toe dat dat New Ventures het hiervoor genoemde EY-rapport gebruikt. Tot slot heeft zij de procedure van Bemol tegen [Y] geautoriseerd die heeft geleid tot executie van de aandelen van Danube Nederland in Danube Moldavië (teneinde de aandelen in Danube Moldavië wederom in handen te krijgen), dit in weerwil van de bindende Master SPA.
De verwijten aan het adres van Bemol komen erop neer dat zij het Deloitte Rapport gebruikt en verspreidt, met daarin tal van uitspraken die haaks staan op wat de Nederlandse en Engelse rechters hebben geoordeeld. Ook executeert Bemol een Moldavische uitspraak die niet tegen Danube Nederland is gewezen tegen Danube Nederland, dit met het doel om de door haar gehouden aandelen in Danube Moldavië te bemachtigen.
Over de bevoegdheid van de voorzieningenrechter in dit kort geding stelt Danube het volgende. Jegens Easeur is de voorzieningenrechter bevoegd omdat deze vennootschap haar gewone verblijfplaats heeft in Nederland (artikel 4 EEX-Vo II). Voor de handelingen die Easeur verricht in strijd met de Master SPA geldt dat de rechter te Amsterdam eveneens bevoegd is, gezien het forumkeuzebeding in artikel 13 lid 2 van die overeenkomst. Het gaat dan om “
any dispute which may arise out or in connection with this Agreement”. Ook voor Bemol geldt het forumkeuzebeding uit de Master SPA. De vorderingen jegens New Ventures en Bemol hangen zodanig nauw samen met de vorderingen jegens Easeur, dat redenen van doelmatigheid een gezamenlijke behandeling rechtvaardigen (artikel 7 lid 1 Rv).
Nederlands recht is van toepassing, omdat daarvoor in de Master SPA is gekozen (zie artikel 13 lid 1 van die overeenkomst). Omdat de Master SPA de rode draad is in dit geschil, dient Nederlands recht ook van toepassing te zijn op het geschil met New Ventures, ongeacht de plaats waar de schade wordt geleden.
3.3.
Bemol, Easeur en New Ventures voeren verweer.
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

4.1.
De gevraagde voorzieningen strekken ertoe om [X] via zijn thans gedaagde vennootschappen ertoe te dwingen zijn verzet te staken tegen de tijdens zijn gevangenschap door onder anderen [Y] op 4 november 2011 gesloten Master SPA en de daaruit voortvloeiende overeenkomsten en rechtshandelingen.
Sinds de vrijlating van [X] in oktober 2013 zijn in Moldavië, Engeland en Nederland talloze procedures gevoerd tussen diens vennootschappen en (vennootschappen van) [Y] over de geldigheid van de Master SPA en de daaruit voortvloeiende overeenkomsten. De meeste daarvan heeft [X] verloren, maar hij blijft het volgens Danube tegen beter weten in, met herhaling van dezelfde argumenten, via steeds andere vennootschappen proberen en daaraan zou met de uitspraak in dit kort geding een einde moeten worden gemaakt.
4.2.
Dat zijn zeer verstrekkende vorderingen, die alleen daarom al niet licht toewijsbaar zijn. Hierna zal worden bekeken wat elk van gedaagden nu precies wordt verweten en of de (voorzieningenrechter van de) rechtbank Amsterdam bevoegd is om van de vorderingen kennis te nemen.
4.3.
Allereerst Easeur. Deze vennootschap is in Nederland gevestigd, dus de bevoegdheid is geen punt. Easeur wordt verweten dat zij in de ‘Moldavische New Ventures-procedure’ welbewust geen verweer voert en dat zij goedkeurt dat haar dochter Bemol het in de ‘Moldavische Bemol procedure II’ gewezen arrest ten uitvoer legt op een wijze die in strijd is met de Master SPA.
4.4.
In Moldavië is New Ventures een procedure begonnen tegen Easeur, Danube Nederland en een derde partij. Die procedure vormt volgens Danube een volledige herhaling van zetten van een eerdere daar door Easeur gevoerde en verloren procedure en levert daarmee misbruik van procesrecht op. Easeur, die in hetzelfde kamp zit als New Ventures, weigert in die procedure verweer te voeren en met name de Moldavische rechter in te lichten over de totstandkoming van de Master SPA en de uitslag van eerder daarover gevoerde procedures.
4.5.
Daargelaten of het een gedaagde partij in beginsel niet vrijstaat om haar moverende redenen geen verweer te voeren, heeft Danube Nederland als gedaagde partij in de Moldavische procedure alle gelegenheid om deze en andere argumenten die haar dienstig voorkomen aan te voeren. Daarbij kan zij de Moldavische rechter voor zover nodig ook erop wijzen dat New Ventures en Easeur volgens haar met een opzetje bezig zijn. Onder deze omstandigheden handelt Easeur in elk geval niet onrechtmatig jegens Danube door in deze Moldavische procedure geen verweer te voeren.
4.6.
Bemol is in Moldavië een procedure begonnen tegen [Y] in persoon tot schadevergoeding wegens onterechte reiskosten en mismanagement. Bij arrest van 12 november 2018 heeft het gerechtshof in Chisinau (Moldavië) een bedrag van ongeveer USD 10 miljoen toegewezen. Die procedure en dat arrest zijn hier geen onderwerp van geschil. Het gaat om de tenuitvoerlegging daarvan, waarbij ten laste van [Y] beslag is gelegd op de aandelen die Danube Nederland houdt in Danube Moldavië. Danube is daartegen in Moldavië in diverse procedures opgekomen, met wisselend succes. In twee zaken loopt nog hoger beroep.
De vraag of een door de Moldavische rechter gewezen arrest in Moldavië ten uitvoer kan worden gelegd op de aandelen van een Moldavische dochtervennootschap van de vennootschap waarvan de veroordeelde partij aandeelhouder is, zal naar Moldavisch recht door de Moldavische rechter moeten worden beantwoord. Die is daar kennelijk ook druk mee bezig. Hier wordt Easeur verweten dat zij goedkeurt dat haar dochter Bemol met deze actie in strijd handelt met de Master SPA.
4.7.
Van handelen in strijd met de Master SPA is hier echter geen sprake. Bij het leggen van dit beslag is immers juist uitgegaan van de geldigheid van de Master SPA, anders konden de beslagen aandelen nooit worden aangemerkt als een tegoed van [Y] , waarop Bemol zich voor haar vordering op hem kan verhalen. Iets anders is dat deze wijze van tenuitvoerlegging, indien toelaatbaar, ertoe kan leiden dat de aandelen in Danube Moldavië uiteindelijk weer in handen van [X] komen, maar dat zou dan een gevolg zijn van de veroordeling van [Y] tot betaling van USD 10 miljoen, die niets met de Master SPA te maken heeft. Easeur handelt dan ook niet onrechtmatig door goed te keuren dat Bemol het arrest van het gerechtshof in Moldavië ten uitvoer legt zoals zij thans probeert.
4.8.
Bij vermeerdering van eis heeft Danube gevorderd Easeur te veroordelen om de gevolgen van een mogelijk, nog onherroepelijk door de Moldavische rechter vast te stellen, gebrek in de bijlagen bij de Master SPA ongedaan te maken, door het aangaan van nieuwe overeenkomsten. Danube baseert deze vordering op artikel 10 van de Master SPA, dat Easeur zou verplichten alle afspraken uit de Master SPA en onderliggende contracten gestand te doen en te houden.
4.9.
Met verwijzing naar de (Engelse) tekst van artikel 10 van de Master SPA heeft Easeur terecht aangevoerd dat dit artikel partijen slechts verplicht alles te doen om uitvoering te geven aan de Master SPA en dat daarin geen verplichting kan worden gelezen om daaraan tot in lengte van jaren reparatiewerk te verrichten. Los daarvan zou het veel te ver voeren om een partij bij een overeenkomst op voorhand te veroordelen om gebreken ongedaan te maken, waarvan de aard en de omvang eerst nog door een bodemrechter (onherroepelijk) zouden moeten worden vastgesteld. De gevolgen van een dergelijke veroordeling zijn totaal niet te overzien en alleen om die reden is deze vordering al niet toewijsbaar.
4.10.
Het komt erop neer dat de verwijten aan het adres van Easeur geen doel treffen. Ook overigens is niet gebleken van onrechtmatig handelen van Easeur dat toewijzing van een of meer van de gevraagde voorzieningen zou rechtvaardigen, zodat de vorderingen tegen haar zullen worden afgewezen.
4.11.
Dan Bemol, die in Moldavië is gevestigd. Hiervoor onder 4.7. is al overwogen dat de wijze waarop Bemol het arrest van het gerechtshof in Moldavië ten uitvoer legt niet in strijd is met de Master SPA, de geldigheid van de Master SPA juist veronderstelt en dat de eventuele gevolgen van die tenuitvoerlegging losstaan van de Master SPA. Op de Master SPA kan de bevoegdheid van de Nederlandse rechter jegens Bemol dan ook niet worden gebaseerd. Nu het verwijt dat Easeur in de ‘Moldavische Bemol procedure II’ wordt gemaakt niet kon worden behandeld zonder te bezien of Bemol daar in strijd met de Master SPA handelt, is sprake van een zodanige samenhang tussen de vorderingen tegen beide vennootschappen, als bedoeld in artikel 7 Rv, dat het doelmatig voorkomt ook die tegen Bemol af te wijzen. Daarmee is dan wel de bevoegdheid jegens Bemol gegeven.
4.12.
Danube baseert de bevoegdheid voor de vordering tegen New Ventures, die op Curaçao is gevestigd, op artikel 7 Rv. Van voldoende samenhang met de vorderingen tegen Easeur als bedoeld in dat artikel is hier echter geen sprake. Het handelen van New Ventures als eiseres in de Moldavische procedure staat los van de opstelling van Easeur in die procedure, en zal moeten worden beoordeeld door de Moldavische rechter; de voorzieningenrechter van de rechtbank Amsterdam is niet bevoegd daarvan kennis te nemen.
4.13.
Dit leidt tot onbevoegdheid voor zover het om New Ventures gaat en tot weigering van de overige gevraagde voorzieningen. Danube Nederland en Danube Moldavië zullen als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van Bemol, Easeur en New Ventures worden begroot op:
- griffierecht € 656,00
- salaris advocaat
980,00
Totaal € 1.636,00

5.De beslissing

De voorzieningenrechter
5.1.
verklaart zich onbevoegd kennis te nemen van de tegen New Ventures ingestelde vorderingen,
5.2.
weigert de jegens Easeur en Bemol gevraagde voorzieningen,
5.3.
veroordeelt Danube Nederland en Danube Moldavië in de proceskosten, aan de zijde van Bemol, Easeur en New Ventures tot op heden begroot op € 1.636,00,
5.4.
verklaart deze kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. A.J. Beukenhorst, voorzieningenrechter, bijgestaan door mr. M. Veraart, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 14 oktober 2020. [1]

Voetnoten

1.type: MV