Uitspraak
RECHTBANK AMSTERDAM
1.De procedure
Bij de mondelinge behandeling waren aanwezig:
mr. M. Taheri;
legal counsel) met mr. Jagt.
aan de zijde van [eiseres] : [naam 1] met mr. Taheri-Bhajan en mr. M. Taheri;
Na verder debat is vonnis bepaald op 20 oktober 2021.
2.De feiten
Naar aanleiding van het klantenonderzoek en de daarbij door u aangeleverde informatie en documentatie heeft de bank geen duidelijkheid gekregen over uw verdienmodel, uw bedrijfsvoering en de financiële status van de vennootschap. Daarnaast heeft de bank geen enkele vorm van documentatie ontvangen waaruit blijkt dat de vennootschap en haar uiteindelijk belanghebbende(n) (hierna UBO’s) en bestuurders geen onderwerp (meer) zijn van verder(e) strafrechtelijk onderzoek en/of strafrechtelijke vervolging. Het gebrek aan informatie en inzicht brengt voor de bank niet in te schatten risico’s met zich mee. Hierdoor kan de bank niet aan de op haar rustende wettelijke verplichtingen voldoen. Dit soort risico’s kan en mag de bank niet aanvaarden. De bank kan dientengevolge niet uitsluiten dat de gelden op onrechtmatige wijze zijn verkregen of dat de producten en diensten op oneigenlijke wijze worden gebruikt. Om deze redenen wordt de bancaire relatie met de vennootschap beëindigd.In de brief staat ook dat [eiseres] zal worden opgenomen op de interne waarschuwingslijst van ABN AMRO voor witwassen en financiering van terrorisme.
3.Het geschil
primair:
subsidiair:
primair en subsidiair:III. ABN AMRO te gebieden om de registratie van [eiseres] in haar interne waarschuwingssysteem te verwijderen en verwijderd te houden, op straffe van dwangsommen;
IV. ABN AMRO te veroordelen in de kosten van dit geding en de nakosten, te vermeerderen met de wettelijke rente.
4.De beoordeling
Zij moeten zoveel mogelijk voorkomen dat het financiële systeem voor oneigenlijke doelen wordt misbruikt. Daartoe moeten zij onderzoek doen naar de cliënten en de verzamelde informatie actueel houden. Als een bank een cliëntenonderzoek niet kan voltooien, moet zij de relatie met die klant beëindigen (artikel 5 lid 3 Wwft).
De bank kan dan immers het risico van misbruik van de door haar aangeboden producten en diensten niet overzien. Het is voor de beëindiging van de relatie niet noodzakelijk dat er concrete bewijzen zijn dat de klant betrokken is bij criminele activiteiten.
- [eiseres] doet veelvuldig zaken met ‘verdachte’ andere cliënten van ABN AMRO; zij krijgt grote sommen geld van die cliënten op haar rekening; het gaat om cliënten met wie ABN AMRO de bancaire relatie begin 2020 heeft beëindigd vanwege een concreet risico op witwassen; één van die cliënten is strafrechtelijk veroordeeld;
- er zijn politie-invallen gedaan bij verschillende telecomaanbieders die zijn gevestigd in het [centrum] te [plaats] , waar ook [eiseres] is gevestigd; ook [eiseres] zou onderdeel uitmaken van het onderzoek door de politie;
- bij een groot aantal transacties plaatst ABN AMRO vraagtekens; het gaat om transacties van zeer grote omvang (honderdduizenden of miljoenen euro’s) die vaak op hele bedragen zijn afgerond (wat ongebruikelijk is als het gaat om betaling van facturen); er worden ongebruikelijke beschrijvingen gehanteerd bij die transacties; de bedragen worden na binnenkomst vrijwel direct doorgeboekt naar buitenlandse betaalrekeningen; de transacties vinden ook plaats met niet-branche gerelateerde bedrijven die vaak niet verifieerbaar zijn en geen website hebben; circa 25% van de omzet (ongeveer 2 miljoen euro) wordt overgeboekt naar een entiteit in een verhoogd risicoland (VAE), die geen duidelijke link blijkt te hebben met [eiseres] ; een groot aantal crediteuren en debiteuren heeft een groot aantal betaalrekeningen bij verschillende banken; veel afnemers van [eiseres] die in korte tijd substantiële bedragen hebben overgemaakt, bestaan inmiddels niet meer, terwijl zij pas geleden waren opgericht.
- [bedrijf] heeft in een periode van minder dan een jaar € 2.527.899,- overgeboekt naar [eiseres] ; het gaat om een Zwitsers bedrijf dat inmiddels gefailleerd is en dat volgens het handelsregister zeer uiteenlopende bedrijfsactiviteiten heeft (autoverhuur, handel in computers, huishoudgoederen, textiel en verlichting en beveiligingsservices); dit bedrijf heeft geen website en staat geregistreerd op een adres waar ongeveer 75 bedrijven staan geregistreerd;
- [bedrijf] is in Litouwen gevestigd en heeft in een periode van minder dan twee maanden € 1.429.873,50 overgeboekt naar [eiseres] ; de activiteiten van dit bedrijf hebben in het geheel geen link met die van [eiseres] ; het bedrijf heeft geen website en is gevestigd in een woonappartement;
- [bedrijf] is in Duitsland gevestigd en heeft in een periode van minder dan vier maanden € 554.162,50 overgeboekt naar [eiseres] ; volgens het Duitse handelsregister gaat het om een financiële holding gelieerd aan een werkmaatschappij die actief is in de industriële reiniging; de twee vestigingsadressen van die werkmaatschappij zijn op het adres van een geschenkenwinkel en op het adres van een nagelstudio;
- [bedrijf] heeft in een periode van vier maanden € 1.373.541,- naar [eiseres] overgeboekt; dit bedrijf is opgericht als groothandel in bovenkleding en schoenen en slechts anderhalve maand na oprichting zijn de activiteiten gewijzigd in groothandel in elektronische telecommunicatie-apparatuur en bijbehorende onderdelen, wat opmerkelijk is; een van de betrokkenen bij dit bedrijf is strafrechtelijk veroordeeld voor witwaspraktijken, wat blijkt uit een vonnis van de Rechtbank Noord-Holland van 20 april 2021;
- [bedrijf] is gevestigd in de VAE en heeft in totaal een bedrag van € 4.165.598,98 naar [eiseres] overgeboekt; dit bedrijf handelt in huishoudtextiel, stoffen, meubels, mobiele telefoons, tablets en vastgoed in Dubai en Groot-Brittannië; het is ABN AMRO niet bekend wat de grondslag is voor de overboekingen;
- Naar [bedrijf] heeft [eiseres] in twee maanden tijd het bedrag van € 383.361,- overgeboekt; deze vennootschap heeft geen website en hield zich volgens het handelsregister bij haar oprichting bezig met verhuur van woonruimte; slechts drie maanden nadien heeft zij haar activiteiten gewijzigd naar een groothandel in elektronische huishoudelijke apparatuur; de overboekingen bestaan steeds uit grote, afgeronde bedragen.
- Niet wordt ingezien waarom diversiteit in ondernemingsactiviteiten bij [bedrijf] van belang zou zijn; [eiseres] heeft hierover geen enkele zeggenschap; zij kan niet de voorwaarde stellen dat alleen bedrijven die slechts handelen in mobiele telefoons bij haar zaken mogen doen; dat meerdere bedrijven op een adres staan ingeschreven kan [eiseres] evenmin worden verweten; dit is gebruikelijk en legaal; verder beschikt dit bedrijf over een geldig Duits douane- & btw nummer; levering van de telefoons gaat via een logistiek bedrijf dat de goederen pas vrijgeeft nadat [eiseres] betaald heeft gekregen; het kan dan niet om witwaspraktijken gaan; van [eiseres] kan niet worden verwacht dat zij meer controleert dan zij al doet; [eiseres] heeft correspondentie en documentatie in het geding gebracht ten bewijze van het feit dat alle verkopen zijn gefactureerd en dat alle goederen ook daadwerkelijk worden opgestuurd en geleverd; overigens had [bedrijf] in het verleden wel een website; van [eiseres] kan niet worden verwacht dat zij continu controleert of een van haar klanten nog wel online is;
- Ook bij [bedrijf] is het niet aan [eiseres] om de bedrijfsactiviteiten te wijzigen of aan te vullen; ook hier levert [eiseres] de goederen door middel van het logistiekbedrijf UPS; vrijgave van de goederen vindt pas plaats nadat volledig is betaald; UPS kijkt mee of de goederen daadwerkelijk worden opgehaald bij [eiseres] en worden geleverd aan [bedrijf] ; [eiseres] weet niet of [bedrijf] staat ingeschreven op een woonadres; dit is niet van belang, omdat ook [bedrijf] een groothandel is die de telefoons laat leveren op het adres van haar klant; zij heeft dus geen opslagruimte nodig;
- [bedrijf] is een holdingmaatschappij die meerdere activiteiten ontplooit; het inschrijfadres is daarom niet relevant; een van de activiteiten speelt zich wel degelijk af in de telecomsector; als ABN AMRO meer onderzoek had gedaan had zij dit kunnen ontdekken op de website [website] ; ook voor dit bedrijf brengt [eiseres] bewijzen in het geding ter bevestiging van de levering van goederen;
- ABN AMRO is klaarblijkelijk van menig dat [bedrijf] haar bedrijfsactiviteiten niet mag wijzigen en dat een van de betrokkenen bij deze vennootschap is veroordeeld voor witwaspraktijken; die veroordeling heeft echter niet geleid tot een onderzoek naar of vervolging van [eiseres] , dus daaruit blijkt niets ten nadele van [eiseres] ; ook van deze vennootschap heeft [eiseres] het btw-nummer en de identiteitsbewijzen van de vertegenwoordigers gecontroleerd;
- ABN AMRO voert volstrekt ten onrechte aan dat haar niet bekend is wat de grondslag is van de overboekingen naar [bedrijf] ; [eiseres] heeft immers aangetoond dat zij Samsungs en I-phones bij deze vennootschap inkoopt, dat dit haar grootste leverancier is, dat de goederen via de douane worden ingevoerd en gecontroleerd en dat een en ander aantoonbaar transparant geschiedt met behulp van het bedrijf [bedrijf] ; dat de betalingen aan [bedrijf] zijn gestopt, had niet als oorzaak dat [eiseres] iets had te verbergen; de reden hiervoor is dat [eiseres] haar transacties is gaan voeren via het bedrijf AFEX (dat een betere wisselkoers bood), welk bedrijf overigens ook een Wwft-onderzoek doet voordat zij een klant toelaat tot haar dienstverlening;
- Het verwijt over [bedrijf] begrijpt [eiseres] niet; zij kan aantonen dat zij van deze vennootschap 346 I-phones heeft ingekocht.
Mede gelet op de mogelijkheid voor [eiseres] om via een Duitse bank zaken te blijven doen, is de opzegging dan ook niet onaanvaardbaar naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid en evenmin in strijd met de zorgplicht van de bank.