ECLI:NL:RBAMS:2023:2028

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht

zaaknummer / rolnummer: C/13/721000 / HA ZA 22-593

Vonnis van 5 april 2023

in de zaak van

de rechtspersoon naar Zwitsers recht

VAAAM AG,

gevestigd te Zug (Zwitserland),

eiseres,

advocaat mr. R.P.J. Ribbert te Amsterdam,

tegen

de besloten vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid
1.
EEN MEDIA GROUP HOLDING B.V.,

2.
E.E.N. MEDIA B.V.,

3.
YOURSCENE B.V.,

4.
FEMMEFAB B.V.,

5.
E-TALAGE B.V.,

allen gevestigd te Amsterdam,

6.
[gedaagde 6],

wonende te [woonplaats] ,

gedaagden,

advocaat mr. I.M.C.A. Reinders Folmer te Amsterdam,

procesadvocaten mr. A. Bekema en mr. J. Visser.

Partijen zullen hierna VAAAM en EEN Media c.s. (en afzonderlijk Holding, E.E.N. Media, Yourscene, Femmefab, E-talage en [gedaagde 6] ) worden genoemd.

1.De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- de dagvaarding van 18 juli 2022 met producties,

- de conclusie van antwoord met producties,

- het tussenvonnis van 23 november 2022 waarbij een mondelinge behandeling is bepaald,
- de akte aanvullende producties, en nogmaals productie 27, van VAAAM,

- de akte aanvullende producties, en nogmaals productie 24, van EEN Media c.s.,
- de akte wijziging van eis van VAAAM,

- het proces-verbaal van de mondelinge behandeling van 22 februari 2023 en de daarin genoemde stukken, inclusief de opmerkingen van beide partijen op dit proces-verbaal.

1.2.

Daarna is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.

In september 2020 is het bedrijf VAAAM opgericht. VAAAM handhaaft de auteursrechten van de bij haar aangesloten fotografen en rechthebbenden van afbeeldingen middels een eigen softwareprogramma. Dit softwareprogramma (
reverse image tracking technology) zoekt op het internet naar foto’s afkomstig van VAAAM’s aangeslotenen (zie hierna onder 2.3). Na het aantreffen van een foto maakt VAAAM daarvan een
case reportop. De exploitant wordt bij vermoeden van inbreuk verzocht om een bewijs van toestemming voor het gebruik van de foto te overleggen of, indien dat bewijs ontbreekt, tegen betaling een
post license feeaf te sluiten.

2.2.

VAAAM is de rechtsopvolger van RYDE GmbH (hierna: RYDE). RYDE verrichte dezelfde handelingen als VAAAM en verstuurde onder de naam KODAKOne
case reportsen/of aanmaningen wegens inbreuk op het auteursrecht van foto’s naar de exploitanten van de websites waarop de foto’s waren aangetroffen.

2.3.

VAAAM handhaaft onder meer de auteursrechten van de heer [naam] (fotograaf), Blaublut Edition, Kintzing Ltd., Instar Images LLC, Art Partner Inc. en Avalon Licensing Ltd. (fotopersagentschappen) (hierna: de Aangeslotenen).

2.4.

[gedaagde 6] is oprichter en eigenaar van EEN Media c.s. EEN Media c.s. bestaat uit een groep vennootschappen en heeft als doelgroep de Nederlandse vrouw. Een van de vennootschappen is Yourscene. Yourscene exploiteert verschillende weblogs en plaatst artikelen over mode, beauty en interieurs op de websites Trendalert.nl, Shopgids.nl, Ze.nl en Girlsscene.nl.

2.5.

Per diverse mails in maart en april 2019 en in juli, augustus, oktober, november en december 2020 heeft RYDE aan EEN Media c.s. bericht dat er foto’s van haar Aangeslotenen zijn aangetroffen op de websites Fashionscene.nl, Trendalert.nl, Shopgids.nl, Ze.nl en Girlsscene.nl, zonder dat voor dit gebruik toestemming is verleend door de rechthebbenden. RYDE heeft EEN Media c.s. verzocht om aan te tonen dat zij over een licentie voor het gebruik van de foto’s beschikt of om alsnog een
post licensevoor het gebruik aan te schaffen.

2.6.

Uit nieuw onderzoek van VAAAM bleek dat EEN Media c.s. nog eens 61 foto’s op haar websites gebruikte zonder toestemming daarvoor van de Aangeslotenen. VAAAM heeft van elke aangetroffen foto een
case reportopgemaakt en die naar EEN Media c.s. verstuurd.

2.7.

Op 13 oktober 2020 heeft RYDE aan EEN Media c.s. bericht dat zij op Trendalert.nl een foto, gemaakt door [naam] (hierna: [naam] ), had aangetroffen en dat zij niet bekend was met een licentie op basis waarvan EEN Media c.s. deze foto op haar website mocht gebruiken. Verder heeft RYDE geschreven: “
We understand that many image users online are not copyright experts. Our aim is to help rightsholders receive fair compensation and ensure image users are not over-burdened by large legal settlements. In this way, KODAKOne represents the interests of both parties to reach a swift, inexpensive, and fair resolution to copyright disputes.” In de bijlage heeft RYDE het volgende
case reportopgenomen.

2.8.

Op 21 en 29 oktober en 10 en 19 november 2020 heeft RYDE aanmaningen naar EEN Media c.s. verstuurd, onder meer vanwege het gebruik van de foto van [naam] op Trendalert.nl. Deze aanmaningen luiden voor zover hier van belang als volgt:

Reminder van 21 oktober 2020:

(…) Removal of the image(s) will not close his case. By purchasing a Post-License, you can immediately resolve the unlicensed use and bring this matter to an close. Please confirm so that we may prepare a final invoice for you which contains all the necessary details to make payment including a link to our online payment portal. Without a valid license agreement, you remain vulnerable to potential infringement claims. (…)

Final notice van 29 oktober 2020:

(…) If this case cannot be resolved by Post-Licensing the infringement, the only remaining course of action is for it to be passed to a lawyer. Once this case has been escalated, we can no longer offer you a license and this will likely result in greater costs for you. We hope this will not be necessary as KODAKOne’s Post-Licensing service is designed to be a cost-effective and practical alternative to the legal system for resolving copyright dispute. (…)

Reminder 10 november 2020:

(…) Before we assign this case to our partner law firm for escalation, we want to check the lack of response is not simply due to incorrect information. If you are not the correct person to direct this query to, we would greatly appreciate if you could forward this email to the appropriate point of contact. (…)

Final Notification van 19 november 2020:

(…) This is therefore a final notification that we are passing this case to our legal partner for resolution and we can no longer offer a Post-License at this rate. (…)

2.9.

Bij brieven van 16 december 2020, 10 februari en 31 augustus 2021 heeft (de advocaat van) RYDE EEN Media c.s. gesommeerd om alle inbreuken op de foto’s te staken, een schadevergoeding te betalen voor het gebruik van de foto’s en de door RYDE gemaakte juridische kosten te vergoeden, op straffe van een dwangsom. De sommatie ten aanzien van de foto van [naam] dateert van 16 december 2020 en de verzochte schadevergoeding bedraagt € 1.150,-.

2.10.

VAAAM heeft een document opgesteld dat afzonderlijk door elk van de Aangeslotenen is ondertekend en waarin samengevat staat dat de Aaneengeslotene de exclusieve rechten bezit van het materiaal in een
case reporten VAAAM machtigt om bij inbreuken achteraf een licentie af te sluiten dan wel juridische stappen te ondernemen (hierna: Authorization Letters). Op 18 maart 2022 heeft de heer [naam] het volgende document ondertekend (hierna: Authorization Letter [naam] ).

Authorization

I, [naam] , hereby declare the following:

I hold the exclusive rights in or associated with the Media Content described in the Case Report(s).

If I am named as a witness in a court hearing, I will confirm the above information. I will also submit all necessary documents that demonstrate and prove the creation of the exploitation rights. (…)

2.11.

VAAAM heeft per op de websites van EEN Media c.s. aangetroffen foto een document opgesteld met de titel Statement of Ownership en laten ondertekenen door de desbetreffende Aangeslotenen. Op 30 mei 2022 heeft [naam] het volgende Statement of Ownership ondertekend.

2.12.

Bij brief van 14 juni 2022 heeft (de advocaat van) VAAAM EEN Media c.s. en [gedaagde 6] gesommeerd om alle inbreuken op de foto’s te staken, een schadevergoeding van € 269.541,- te betalen en € 5.000,- aan door VAAAM gemaakte juridische kosten te vergoeden, op straffe van een dwangsom.

2.13.

Per mail van 19 juni 2022 heeft EEN Media c.s. aan VAAAM geschreven dat zij alle vermeende inbreukmakende foto’s van haar websites heeft verwijderd. Daarnaast heeft EEN Media c.s. verzocht om stukken waaruit volgt welke fotograaf de auteursrechthebbende van een foto’s zijn, dat deze auteursrechten zijn overgedragen aan VAAAM en wat de gebruikelijke vergoeding voor de fotograaf is voor het gebruiken van zijn foto. Tot slot heeft EEN Media c.s. een schikkingsvoorstel gedaan tot betaling van € 2.500,- exclusief btw.

2.14.

VAAAM heeft aanvullende Authorization Letters opgesteld die [naam] , Blaublut Edition, Instar Images LLC en Avalon Licensing Ltd. (hierna: Blaublut, Instar, Avalon) ieder op verzoek van VAAAM hebben ondertekend en waarin samengevat staat dat VAAAM namens hen de auteursrechten mag uitoefenen waaronder het treffen van een overeenkomst en het innen van het afgesproken bedrag (hierna: Aanvullende Authorization Letters). Op 12 december 2022 heeft [naam] de volgende Aanvullende Authorization Letter ondertekend.

Authorization

I, [naam] , hereby declare the following:

I hold exclusive rights in the images included in this case.

I have engaged in VAAAM AG’s services (…) and authorize VAAAM to issue retroactive licenses and engage legal service providers (debt collection companies, lawyers etc.) to enforce infringement claims and initiate proceedings\legal action, meaning all measures, procedures and remedies following from Directive 2004/48/EC of the European Parliament and of the council of 29 April 2004 on the enforcement of intellectual property rights, in VAAAM’s own name, on my behalf, in the event of unauthorized use of the images. VAAAM is authorized to enforce these copyrights through negotiated out of court settlement of the matter. VAAAM is authorized to sign settlement agreements reached and further to collect settled amounts on my behalf. (…)

3.Het geschil

3.1.

VAAAM vordert, samengevat en na eiswijziging, dat de rechtbank bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis:

EEN Media c.s. hoofdelijk en afzonderlijk beveelt om onmiddellijk iedere inbreuk op de auteursrechten op de foto’s te staken en gestaakt te houden, op straffe van een dwangsom van € 500 per foto of dag, met een maximum aan te verbeuren dwangsommen van € 100.000;

EEN Media c.s. hoofdelijk en afzonderlijk veroordeelt tot vergoeding van de schade die VAAAM’s Aangeslotenen hebben geleden, begroot op € 228.960, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf het moment van de inbreuk;

EEN Media c.s. hoofdelijk en afzonderlijk veroordeelt in de kosten van deze procedure ex artikel 1019h Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (hierna: Rv), en de nakosten, te vermeerderen met de wettelijke rente.

3.2.

VAAAM legt aan haar vorderingen ten grondslag dat zij door de Aangeslotenen is gemachtigd om de auteursrechten op hun foto’s te exploiteren en om op te treden bij ongeautoriseerd gebruik van deze foto’s door derden. EEN Media c.s. heeft met de publicatie van foto’s op haar websites Fashionscene, Trendalert, Shopgids, ZE en Girlsscene, zonder toestemming daarvoor van de Aangeslotenen, inbreuk gemaakt op het auteursrecht van de Aangeslotenen. Als gevolg hiervan hebben de Aangeslotenen schade geleden die EEN Media c.s. aan hen moet vergoeden en die VAAAM als gemachtigde vordert. Naast de vennootschappen Holding, E.E.N. Media, Yourscene, Femmefab en E-talage stelt VAAAM [gedaagde 6] als bestuurder ook persoonlijk aansprakelijk voor de geleden schade uit hoofde van onrechtmatige gedragingen door EEN Media c.s.

3.3.

EEN Media c.s. voert verweer en concludeert tot het niet-ontvankelijk verklaren van VAAAM in haar vorderingen dan wel het afwijzen van de vorderingen, subsidiair tot het gedeeltelijk toewijzen van de vordering zonder dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad te verklaren, met veroordeling van VAAAM in de kosten van de procedure op de voet van artikel 1019h Rv. EEN Media c.s. betwist onder meer dat VAAAM gerechtigd is om de auteursrechten van de Aangeslotenen te handhaven en namens hen een schadevergoeding te vorderen. Verder stelt EEN Media c.s. dat alleen Yourscene publicatie handelingen heeft verricht en er geen sprake is van een inbreuk op het auteursrecht, omdat de persovername-exceptie en beeldcitaatexceptie van toepassing zijn. Tot slot betwist EEN Media c.s. de hoogte van de schadevergoeding.

3.4.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

4.1.

In haar akte wijziging van eis heeft VAAAM aangegeven dat zij geen ondertekend Statement of Ownership kan overleggen van de Aangeslotenen Kintzing en Art Images. VAAAM kan niet aantonen dat zij gemachtigd is om de auteursrechten namens Kintzing en Art Images uit te oefenen en heeft op dit punt haar eis ingetrokken. De rechtbank zal daarom bij haar beoordeling of sprake is van een inbreuk op de auteursrechten van de Aangeslotenen de auteursrechten van Kintzing en Art Images buiten beschouwing laten.

Wie heeft de vermeende auteursrecht inbreuk makende handelingen verricht?

4.2.

VAAAM stelt dat Holding, E.E.N. Media, Yourscene, Femmefab en E-talage aansprakelijk zijn voor de inbreuk gemaakt op de auteursrechten van de Aangeslotenen door het zonder toestemming publiceren van foto’s op Fashionscene, Trendalert, Shopgids, Ze en Girlsscene. EEN Media c.s. betwist dit en voert aan dat Yourscene de enige vennootschap is die publicaties verricht. Holding, E.E.N. Media, Femmefab en E-talage verrichten geen auteursrechtelijk relevante handelingen waardoor hen geen auteursrechtinbreuk verweten kan worden.

4.3.

Vaststaat dat Yourscene de redactionele inhoud beheert van de websites Trendalert, Shopgids, Ze en Girlsscene. EEN Media c.s. heeft toegelicht dat de domeinnaam Fashionscene wordt gehouden door Femmefab. Bezoekers worden vanaf Fashionscene doorgelinkt naar de website Trendalert. Verder heeft Femmefab een Instagrampagina. De redactionele inhoud van de Instagrampagina Femmefab wordt ook beheerd door Yourscene.

Dit betekent dat Yourscene de gebruiker is van- en de weblogs, artikelen en foto’s plaatst op de websites Trendalert, Shopgids, Ze en Girlsscene en de Instagrampagina Femmefab. Dat Femmefab de domeinnaamhouder is van Fashionscene, is onvoldoende om haar aansprakelijk te stellen voor eventuele auteursrechtinbreuken gepleegd op Fashionscene, omdat EEN Media c.s. heeft aangetoond dat Yourscene de enige gebruiker is van Fashionscene. Tegenover deze gemotiveerde betwisting heeft VAAAM haar stelling dat ook Femmefab inbreuk makende handelingen heeft verricht onvoldoende onderbouwd. Tot slot heeft EEN Media c.s. onweersproken aangevoerd dat Holding geen andere activiteit heeft dan het zijn van een holdingmaatschappij, E.E.N. Media zich bezig houdt met e-commerce en E-talage een inactieve vennootschap is. De rechtbank gaat er daarom vanuit dat uitsluitend Yourscene de vermeende auteursrecht inbreuk makende handelingen heeft verricht. Dit betekent dat de vorderingen van VAAAM ingesteld tegen Holding, E.E.N. Media, Femmefab en E-talage worden afgewezen.

Wie is rechthebbende en kan een vordering tot inbreuk op het auteursrecht indienen?

4.4.

De rechtbank is van oordeel dat VAAAM als lasthebber moet worden aangemerkt. Uit de Authorization Letters en Aanvullende Authorization Letters volgt immers dat de Aangeslotenen VAAAM hebben gemachtigd om op te treden in geval van inbreuk op hun auteursrechten en om in dit kader gerechtelijke procedures te voeren.

4.5.

VAAAM heeft als lasthebber de vordering jegens Yourscene ingesteld uit hoofde van inbreuk op het auteursrecht van de Aangeslotenen. Bij de figuur van lastgeving mag de lasthebber alles doen waartoe de lastgever ook bevoegd is. Als de lastgever een auteursrechthebbende of licentiehouder is, dan mag de lasthebber een schadevergoeding vorderen. Hiermee faalt de stelling van Yourscene dat de in artikel 27 Auteurswet (hierna Aw) bedoelde mogelijkheden, te weten een verbods- of schadevordering, niet openstaan voor VAAAM. Doordat de Aangeslotenen auteursrechthebbende of licentiehouder zijn en VAAAM hebben aangewezen als lasthebber, komt VAAAM de bevoegdheid toe om een vordering tot schadevergoeding in te stellen.

4.6.

De vraag die vervolgens beantwoord moet worden is of VAAAM beschikt over de auteursrechten van alle foto’s die in deze zaak aan de orde zijn. Om dit vast te kunnen stellen moet gekeken worden bij wie het oorspronkelijke auteursrecht ligt en wat de overdracht van dit recht is geweest (
chain of title). Hierbij is van belang dat Blaublut, Instar en Avalon fotopersagentschappen zijn. [naam] is de enige maker. De foto opgenomen onder 2.7. is de enige foto in deze zaak die door [naam] is gemaakt.

4.7.

VAAAM heeft verklaard dat zij rechthebbende is op de auteursrechten en dat ook kan aantonen. Volgens Yourscene moet VAAAM door middel van aktes van overdracht aantonen dat zij de rechthebbende is.

4.8.

Het is juist dat naar Nederlands recht het overdragen van rechten bij akte moet plaatsvinden, maar eerst moet worden vastgesteld of het Nederlands recht überhaupt op dit punt in deze zaak van toepassing is. Het geschil heeft immers een internationaal karakter nu VAAAM is gevestigd in het buitenland en zich beroept op overeenkomsten gesloten met de Aangeslotenen die eveneens in het buitenland gevestigd dan wel woonachtig zijn.

4.9.

De Rome I-Verordening (nr. 593/2008, hierna: Rome I) bepaalt welk recht van toepassing is op grensoverschrijdende overeenkomsten. Ingevolge artikel 4 lid 2 van Rome I wordt de overeenkomst beheerst door het recht van het land waar de partij die de kenmerkende prestatie van de overeenkomst moet verrichten, haar gewone verblijfplaats heeft. In deze zaak betreft de overeenkomst het overdragen van auteursrechten op VAAAM. De kenmerkende prestatie wordt geleverd door de partij die de auteursrechten hield en daarna heeft overgedragen.

4.10.

Het bewijs van het bezit van de auteursrechten van de foto’s is (nog) niet geleverd door VAAAM. VAAAM heeft op zitting aangeboden om bij nadere akte dit bewijs alsnog te leveren. Yourscene heeft hiertegen bezwaar gemaakt.

4.11.

VAAAM maakt er haar werkzaamheden van om de auteursrechten van haar Aangeslotene te handhaven. Dit handhaven bestaat uit het opsporen van inbreuken en het afsluiten van een
post licensevoor het gebruik van een foto. Nu handhaving van auteursrechten VAAAM’s core business is, zou zij moeten weten dat voor een geslaagd beroep op inbreuk de hele
chain of titleaangetoond moet worden. In de Authorization Letters die VAAAM heeft overgelegd wordt weliswaar toestemming gegeven om de auteursrechten te handhaven en
post licenseaf te sluiten, maar geen sprake is van overdracht van rechten. Ook het Statement of Ownership en de Aanvullende Authorization Letters zijn onvoldoende om overdracht van de rechten aan te tonen, omdat Blaublut, Instar en Avalon daarin slechts verklaren dat het auteursrecht bij hen ligt en VAAAM die rechten namens hen mag uitoefenen. Voor een geslaagd beroep op inbreuk op het auteursrecht heeft VAAAM – ingevolge artikel 4 lid 2 Rome I – stukken nodig, te beginnen bij de maker van een foto en naar het voor die maker toepasselijke recht, en vervolgens van de opvolgende rechthebbende en naar hun recht, waaruit volgt dat de auteursrechten op die foto steeds zijn overgedragen aan uiteindelijk Blauwblut, Instar en Avalon. Nu VAAAM deze auteursrechten overdracht niet heeft aangetoond, terwijl dat wel op haar weg lag, heeft zij onvoldoende onderbouwd dat zij de rechthebbende is van de foto’s. Dit heeft als gevolg dat VAAAM zich niet kan beroepen op inbreuk op het auteursrecht voor zover het gaat om foto’s van Blaublut, Instar en Avalon. De vorderingen die VAAAM heeft ingesteld namens Blaublut, Instar en Avalon wordt dan ook afgewezen.

4.12.

Ook in het Statement of Ownership dat [naam] heeft ondertekend is geen sprake van een overdracht van het auteursrecht. Wel volgt daaruit dat [naam] de maker is van de foto wat betekent dat het auteursrecht bij hem ligt. In de Aanvullende Authorization Letter is sprake van een opdracht van lastgeving. [naam] heeft een last gegeven aan VAAAM, waarbij de kenmerkende prestatie door VAAAM wordt geleverd. Hoewel het auteursrecht bij [naam] ligt, voert VAAAM als lasthebber uit wat [naam] zou doen, namelijk het handhaven van de auteursrechten op de foto. VAAAM kan als lasthebber ook een vordering wegens inbreuk op het auteursrecht indienen, dat volgt uit artikel 394 e.v. van boek 5 van het hierop toepasselijke Zwitsers Burgerlijk Wetboek.

4.13.

Zoals eerder genoemd is de foto opgenomen onder 2.7 de enige foto die [naam] heeft gemaakt. Daarom zal de rechtbank in het vervolg beoordelen of Yourscene met de publicatie van deze foto inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht van [naam] .

Is de vordering verjaard?

4.14.

RYDE heeft Yourscene met het
case reportvan 13 oktober 2020 aangesproken wegens inbreuk op de foto van [naam] . Nu er geen vijf jaren zijn verstreken tussen het versturen van het
case reporten de dagvaarding, is geen sprake van verjaring. Voor zover RYDE eerder bij Yourscene melding heeft gemaakt van inbreuk op de foto van [naam] , is de verjaring gestuit door het
case reporten de nadien verstuurde aanmaningen van 21 en 29 oktober en 10 en 19 november 2020. Dat RYDE al op een eerder moment bekend was met de inbreuk is niet aangevoerd. De vordering tot schadevergoeding wegens inbreuk is daarmee niet verjaard.

Had Yourscene toestemming voor het plaatsen van de foto?

4.15.

VAAAM stelt dat Yourscene geen toestemming had voor het gebruik van de foto van [naam] op Trendalert. Nadat RYDE de foto van [naam] op een website van Yourscene had aangetroffen, heeft zij op 13 oktober 2020 Yourscene hierover ingelicht en op 21 en 29 oktober en op 10 en 19 november 2020 verzocht tot overlegging van een stuk waaruit bleek dat Yourscene de foto op haar website mocht gebruiken, dan wel om alsnog een licentie voor het gebruik af te sluiten. Vanaf 16 december 2020 is Yourscene herhaaldelijk gesommeerd om de foto van de website te verwijderen en een schadevergoeding te betalen. Uiteindelijk heeft Yourscene op 19 juni 2022 bericht dat zij alle foto’s van haar websites had verwijderd, maar geen bewijs overgelegd waaruit volgt dat zij een licentie had voor het gebruik van de foto van [naam] . Daarom gaat de rechtbank ervan uit dat Yourscene geen toestemming had om de foto van [naam] op Trendalert te gebruiken.

Misbruik van recht?

4.16.

Yourscene stelt dat VAAAM misbreuk van recht maakt en onderbouwd dit met de volgende drie argumenten; (i) VAAAM maakt haar inkomstenbron van mogelijke inbreuken op auteursrechten en maakt daarmee misbruik van de handhavingsrechten die toekomen aan rechthebbende van intellectuele eigendomsrechten, (ii) onder druk van juridische kosten en procedures dwingt VAAAM vermeende inbreukmakers tot betaling van een disproportionele licentievergoeding en (iii) door het tijdsverloop tussen de openbaarmaking van de foto, de aanmaningen en het starten van deze procedure is Yourscene geschaad in haar rechts- en bewijspositie.

4.17.

Yourscene wordt niet gevolgd in haar stelling dat VAAAM misbruik van recht maakt. In 4.12 is reeds geoordeeld dat VAAAM als lasthebber van [naam] moet worden aangemerkt. Nu zij namens [naam] handelt, kan niet worden volgehouden dat VAAAM misbruik maakt van de handhavingsrechten die toekomen aan rechthebbende van intellectuele eigendomsrechten. [naam] is immers als maker de houder van de auteursrechten van de foto. Daarmee faalt het eerste argument. VAAAM heeft Yourscene ingelicht over de geconstateerde inbreuk op Trendalert en dit onderbouwd met een screenshot van de bewuste webpagina en de Authorization Letter [naam] . Hoewel er enige dreiging uitgaat van het zinsdeel “
over-burdened by large legal settlements”, kan de algehele toon van het bericht niet als dreigend worden aangemerkt. In de mail wordt een
post licenseaangeboden. Het afsluiten van een
post licenseis een simpele oplossing voor het afkopen van een inbreuk. In de reminder van 21 oktober 2020 en de final notice van 29 oktober 2020 wordt ook geen oneigenlijke druk uitgeoefend. Op zichzelf is juist dat het negeren van de berichten van RYDE en VAAAM de inbreuk (of op dat moment het conflict tussen partijen) niet doet verdwijnen en stond het VAAAM vrij om bij het uitblijven van een reactie juridische stappen te ondernemen. Evenmin gaat een dreiging uit van de reminder van 10 november 2010 en de final notification van 19 november 2020 waarin VAAAM mededeelt dat zij de zaak uit handen heeft gegeven. Op 16 december 2020 noemt VAAAM voor het eerst een schadebedrag van € 1.150,-, € 500,- aan juridische kosten en de boete van € 500,- per dag. De toon van de brief is stevig, maar dit is niet bevreemdend gelet op het uitblijven van een reactie van Yourscene op de berichten en verzoeken van RYDE en VAAAM. Bij deze stand van zaken volgt de rechtbank Yourscene niet in haar argument dat VAAAM haar onder druk van juridische kosten en procedures heeft gedwongen tot betaling van een vergoeding voor het gebruik van de foto. Aan Yourscene kan worden toegegeven dat al direct een hoge vergoeding voor het gebruik en de boete is gevraagd. Daar gaat wel enige druk van uit. Het derde argument van Yourscene slaagt ook niet. De foto van [naam] – sinds 3 december 2011 op Trendalert - stond in 2020 nog steeds op die website. Daarnaast heeft Yourscene niet gereageerd op bovengenoemde berichten van RYDE en VAAAM of op de nadien verstuurde sommaties. Het is de eigen keuze van Yourscene geweest om voor het eerst op 19 juni 2022 te reageren op de gestelde inbreuken. Het lange tijdsverloop tussen de openbaar making van de foto en de start van deze procedure is dus mede aan Yourscene te wijten. Dit tijdsverloop moet wel verdisconteerd worden in een eventuele schadevergoeding.

Is er een exceptie van toepassing?

4.18.

Yourscene stelt dat de door Yourscene gebruikte foto’s vallen onder de persovername exceptie dan wel de beeldexceptie. In productie 17 heeft zij van een groot aantal foto’s uiteengezet waarom de persovername- of beeldexceptie van toepassing is. De rechtbank constateert dat de foto van [naam] niet wordt genoemd in deze uiteenzetting wat maakt dat Yourscene geen verweer heeft gevoerd ten aanzien van de foto van [naam] . De rechtbank passeert daarom dit verweer.

Tussenconclusie

4.19.

Het voorgaande leidt tot de tussenconclusie dat geen sprake is van verjaring van de vordering of van misbruik van recht door VAAAM. Dit betekent dat Yourscene met de publicatie van de foto van [naam] op de website Trendalert, zonder toestemming daarvoor van [naam] , inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht van [naam] . In het navolgende wordt beoordeeld of VAAAM aanspraak kan maken op schadevergoeding.

Schade

4.20.

Als lasthebber kan VAAAM de rechten uitoefenen die de lastgever heeft. Dit betekend dat (ook) VAAAM zich op artikel 27 Aw mag beroepen, de handhavingsrichtlijn van toepassing is en dat VAAAM schadevergoeding van Yourscene kan vorderen.

4.21.

Bij het bepalen van de vergoeding zoekt de rechtbank aansluiting bij de door VAAAM genoemde gebruikelijke licentiebedragen die per foto worden gefactureerd, waarbij € 100 tot € 250 wordt betaald voor een foto als die van [naam] . De rechtbank gaat ervan uit dat de licentie voor de duur van twee jaar zou zijn verleend tegen € 150. De foto van [naam] stond van 3 december 2012 tot en met 19 juni 2022 op Trendalert, dit is negen jaar en zes maanden. De rechtbank zal de duur naar beneden afronden, naar negen jaar, omdat Yourscene de foto waarschijnlijk eerder van haar website heeft verwijderd. Yourscene heeft terecht opgemerkt dat de foto door tijdsverloop minder waard zal zijn geworden. De rechtbank zal de schade schatten, nu die achteraf niet goed is vast te stellen. Rekening houdend met het tijdsverloop zal de foto per twee jaar steeds € 30,- in waarde zijn gedaald. Dit betekent dat Yourscene de volgende bedragen verschuldigd is aan VAAAM: over jaar 1-2 € 150, over de jaren 3-4 € 120, over de jaren 5-6 € 90, over de jaren 7-8 € 60 en over jaar 9 € 30, in totaal € 450 aan licentievergoeding. De rechtbank is met VAAAAM van oordeel dat het onterecht is als Yourscene na negen jaar onrechtmatig gebruik van de foto alleen de licentievergoeding hoeft te betalen. Daarom zal de verschuldigde licentievergoeding worden verhoogd met 25%, zijnde (25% van € 450) € 112,50. De rechtbank zal een bedrag van (€ 450 + € 112,50) € 562,50 aan schadevergoeding toewijzen.

Is [gedaagde 6] aansprakelijk?

4.22.

VAAAM heeft ook [gedaagde 6] als bestuurder van Yourscene aansprakelijk gesteld. Volgens VAAAM was [gedaagde 6] op de hoogte van de inbreuk omdat er meerdere mails over de inbreuk naar hem zijn verstuurd en hij de dagelijkse leiding had.
De rechtbank constateert dat Yourscene instructies voor haar medewerkers heeft opgesteld voor het gebruik van beeldmateriaal op haar websites en waarin staat welke fotopersagentschappen Yourscene gebruikt. Op zitting heeft [gedaagde 6] toegelicht dat Yourscene een abonnement heeft bij Getty Images en BrunoPress. [gedaagde 6] heeft op enig moment aan VAAAM een vergoeding aangeboden voor het gebruik van de foto’s. VAAAM is hier niet op ingegaan. Uit deze omstandigheden kan worden afgeleid dat het niet de opzet van de leidinggevende, [gedaagde 6] , was om onrechtmatig te handelen. Nu om deze redenen geen sprake is van persoonlijke aansprakelijkheid van [gedaagde 6] zal de rechtbank de vorderingen op punt afwijzen.

Conclusie

4.23.

De vordering onder B van VAAAM wordt ten aanzien van Yourscene toegewezen tot een bedrag van € 562,50. De gevorderde wettelijke rente zal als onbetwist worden toegewezen vanaf de dag van de inbreuk, volgens het
case report3 december 2012. Nu Yourscene als onweersproken heeft verklaard dat zij alle foto’s – dus ook de foto van [naam] - van haar websites heeft verwijderd, heeft VAAAM geen belang meer bij haar vordering onder A. Daarom wordt dit deel van de vordering afgewezen.

4.24.

Dat VAAAM er haar bedrijfsactiviteit van heeft gemaakt om auteursrechthebbenden bij te staan door inbreuken op dat auteursrecht op te sporen, is op zichzelf een rechtvaardig streven. Terecht stelt VAAAM dat op internet makkelijk foto’s worden gepubliceerd waarvoor niet aan de auteursrechthebbende wordt betaald en dat dit een misstand is. Het is ook duidelijk dat VAAAM zelf geen auteursrechten aankoopt om daar winst mee te maken. Echter, VAAAM heeft onvoldoende aangevoerd om te kunnen vaststellen dat zij zelfstandig de vorderingen van de overige auteursrechthebbenden kan instellen. Daarom zal VAAAM als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de kosten van de procedure van Yourscene.

Proceskosten

4.25.

Yourscene maakt aanspraak op vergoeding van de volledige proceskosten als bedoeld in artikel 1019h Rv. Zij heeft haar kosten gespecificeerd op een bedrag van € 37.485,- exclusief BTW en exclusief griffierecht.

4.26.

Om de redelijkheid en evenredigheid van de advocaatkosten te beoordelen, zoekt de rechtbank aansluiting bij de Indicatietarieven in IE-zaken (versie april 2017). Deze zaak moet worden aangemerkt als een normale bodemzaak (categorie II.a). Het bedrag waarop Yourscene aanspraak maakt gaat het maximale bedrag van € 17.500,- te boven. De rechtbank ziet aanleiding meer dan het maximum toe te wijzen. Vastgesteld wordt dat Yourscene veel werkzaamheden heeft verricht als gevolg van het verwijt van VAAAM dat Yourscene inbreuk maakte op de auteursrechten van 88 foto’s, verspreid over meerdere websites. Yourscene heeft immers meerdere inhoudelijke verweren gevoerd en van een groot aantal foto’s, per foto, uiteengezet waarom sprake zou zijn van de persovername-exceptie of citaatexceptie. Dit is veroorzaakt doordat VAAAM haar vorderingen onvoldoende heeft onderbouwd. Op basis van deze specifieke kenmerken zal een hoger bedrag dan het maximale bedrag worden toegewezen. De rechtbank stelt de door Yourscene gemaakte advocatenkosten als bedoeld in artikel 1019h Rv vast op € 25.000,- exclusief BTW. Het gevorderde griffiegeld (€ 5.737,-) wordt toegewezen. De gevorderde rente zal als onbetwist eveneens worden toegewezen.

4.27.

De nakosten worden begroot en toegewezen op de wijze als hierna onder de beslissing is vermeld.

4.28.

Yourscene heeft verzocht om het vonnis niet uitvoerbaar bij voorraad te verklaren, maar daartoe ziet de rechtbank geen redenen.

5.5. De beslissing

De rechtbank

5.1.

veroordeelt Yourscene tot vergoeding aan VAAAM van de schade die [naam] heeft geleden, begroot op € 562,50, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW vanaf 3 december 2012 tot aan de voldoening,

5.2.

veroordeelt VAAAM in de proceskosten in de zin van artikel 1019h Rv, die tot aan deze uitspraak aan de zijde van VAAAM zijn begroot op € 30.737,- exclusief BTW, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over dit bedrag met ingang van veertien dagen na dagtekening van dit vonnis tot de dag van volledige betaling,

5.3.

veroordeelt VAAAM in de na dit vonnis ontstane kosten, begroot op € 173 aan salaris advocaat, te vermeerderen, onder de voorwaarde dat VAAAM niet binnen veertien dagen na aanschrijving aan het vonnis heeft voldaan en er vervolgens betekening van de uitspraak heeft plaatsgevonden, met een bedrag van € 90 aan salaris advocaat en de explootkosten van betekening van de uitspraak, en te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over de nakosten met ingang van veertien dagen na de betekening van dit vonnis tot aan de voldoening,

5.4.

verklaart dit vonnis wat betreft de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad,

5.5.

wijst af het meer of anders gevorderde.

Dit vonnis is gewezen door mr. C.M.E. de Koning, rechter, bijgestaan door mr. S.P.F. Sneeboer, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 5 april 2023.