Uitspraak
RECHTBANK Amsterdam
Civiel recht
Zaaknummer: C/13/728665 / HA ZA 23-84
Vonnis van 17 mei 2023
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
ECHTFIT B.V.,
gevestigd te Luxwoude, gemeente Opsterland,
eisende partij,
hierna te noemen: Echtfit,
advocaat: mr. L.P. Kabel te Eindhoven,
tegen
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
TESLA MOTORS NETHERLANDS B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
advocaat: mr. A. al Mansouri te Nijmegen,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
DE LAGE LANDEN VENDORLEASE B.V.,
gevestigd te Eindhoven,
advocaat: mr. A.R. Logtenberg te Utrecht,
gedaagde partijen,
hierna te noemen: Tesla en DLL.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de gelijkluidende dagvaardingen van 12 en 13 januari 2023, met producties,
- de incidentele vordering tot onbevoegdverklaring, met producties, van Tesla,
- de conclusie van antwoord in incident van Echtfit,
- het e-mailbericht van de rechtbank van 3 april 2023, waarbij Echtfit en DLL in de gelegenheid zijn gesteld zich uit te laten over de bevoegdheid in de zaak tussen Echtfit en DLL,
- de akte uitlating van Echtfit,
- de akte uitlating bevoegdheid van DLL.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2.De feiten voor zover nu van belang
2.1.
Echtfit (toen handelend onder haar oude handelsnaam ISEO B.V.) heeft een Tesla Model X P100DL (hierna: de auto) besteld bij Tesla en daartoe op 4 april 2018 een document ondertekend, dat is getiteld ‘koopovereenkomst voertuig’.
2.2.
Eveneens op 4 april 2018 is een huurkoopovereenkomst tot stand gekomen voor een auto van het merk Tesla tussen Echtfit als klant, DLL als financier en lessor, en Tesla als leverancier. Krachtens deze huurkoopovereenkomst betaalt Echtfit maandelijks een bedrag aan DLL. Op pagina 2 van de huurkoopovereenkomst staat:
‘6. (…) Eventuele geschillen kunnen uitsluitend worden gebracht voor de bevoegde rechter te ’s-Hertogenbosch, met dien verstande dat Lessor gerechtigd is het geschil voor te leggen aan een rechter die zonder vorenstaand beding bevoegd is om van het geschil kennis te nemen.’
2.3.
Begin mei 2018 is de auto door Echtfit in gebruik genomen. De advocaat van Echtfit heeft op 1 oktober 2019 Tesla gesommeerd een aantal gebreken aan de auto te herstellen.
3.De vorderingen in de hoofdzaak
3.1.
Echtfit heeft in de hoofdzaak vorderingen ingesteld tegen Tesla en tegen DLL.
3.1.1.
Ten aanzien van Tesla vordert Echtfit, samengevat en voor zover hier van belang, primair een verklaring voor recht dat sprake is van dwaling bij de totstandkoming van de koopovereenkomst met Tesla van 4 april 2018, wijziging van de gevolgen van die overeenkomst en veroordeling van Tesla tot het betalen van schadevergoeding, nader op te maken bij staat. Subsidiair en meer subsidiair vordert Echtfit een verklaring voor recht dat sprake is van non-conformiteit, dan wel dat sprake is van een tekortkoming in de nakoming in de koopovereenkomst met Tesla, partiële ontbinding van die overeenkomst en veroordeling van Tesla tot het betalen van schadevergoeding, nader op te maken bij staat. Meest subsidiair vordert Echtfit kosteloos herstel van een aantal zaken.
3.1.2.
De (voorwaardelijke) vordering van Echtfit tegen DLL strekt tot gelijkluidende verklaringen voor recht in combinatie met, primair, wijziging van de gevolgen van de huurkoopovereenkomst dan wel, subsidiair en meer subsidiair, partiële ontbinding van de huurkoopovereenkomst, en in alle gevallen ook veroordeling van DLL tot het betalen van schadevergoeding, nader op te maken bij staat.
3.2.
Tesla en DLL hebben in de hoofdzaak nog niet van antwoord gediend.
4.Het geschil in het incident tussen Tesla en Echtfit
4.1.
Tesla vordert dat de rechtbank Amsterdam zich (relatief en absoluut) onbevoegd zal verklaren om van de vorderingen van Echtfit kennis te nemen, met veroordeling van Echtfit in de kosten van het incident.
4.2.
Tesla legt aan haar incidentele vordering het volgende ten grondslag. Er is geen sprake van een koopovereenkomst met Tesla, maar van een tussen Echtfit en DLL gesloten huurkoopovereenkomst, waarbij Tesla als leverancier betrokken is. De bestelovereenkomst met Tesla dient als aanvraagformulier voor de huurkoop. De vorderingen van Echtfit op Tesla hebben betrekking op de huurkoopovereenkomst en in die huurkoopovereenkomst is een exclusieve forumkeuze voor de bevoegde rechter in ’s-Hertogenbosch opgenomen. Bovendien, nu het gaat om een huurkoopovereenkomst, is die bevoegde rechter op grond van artikel 93 aanhef en sub c Burgerlijk Wetboek (BW) de kantonrechter, aldus Tesla.
4.3.
Echtfit voert verweer en concludeert tot afwijzing van de incidentele vordering, met veroordeling van Tesla in de kosten. Zij betoogt dat wel sprake is van een koopovereenkomst tussen haar en Tesla. Echtfit had niet de intentie een huurkoopconstructie aan te gaan. Na ondertekening van de koopovereenkomst deelde Tesla mee dat de auto onder gunstige voorwaarden kon worden gefinancierd. Op dat aanbod tot financiering is Echtfit ingegaan en zij is met DLL een huurkoopovereenkomst aangegaan. Daarmee is de door Echtfit getekende koopovereenkomst met Tesla echter niet komen te vervallen. DLL is slechts opgetreden als financier. De auto is ook geleverd door Tesla.
Echtfit erkent dat in de huurkoopovereenkomst een forumkeuze is opgenomen voor de rechtbank Oost-Brabant. De vordering van Echtfit op Tesla is niet uitsluitend of zelfs niet in de eerste plaats gebaseerd op de huurkoopovereenkomst. Ten aanzien van DLL is een voorwaardelijk vordering ingesteld. De leaseperiode loopt op 30 april 2023 af. Bij betaling van de slottermijn verkrijgt Echtfit het definitieve eigendom van de auto. De huurkoop-overeenkomst is dan ten einde, Echtfit kan haar vorderingen dan niet meer op die overeenkomst baseren en de kantonrechter zou zich onbevoegd moeten verklaren.
4.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
5.De uitlating over de bevoegdheid in de zaak tussen Echtfit en DLL
5.1.
Echtfit heeft gesteld dat de (voorwaardelijke) vordering tegen DLL is gebaseerd op een huurkoopovereenkomst en dat daarom de kantonrechter bevoegd zou zijn om van die vordering kennis te nemen. Echtfit verzet zich echter tegen het verwijzen van de vordering tegen DLL naar de kantonrechter, omdat zij het niet wenselijk acht dat de vorderingen tegen Tesla en DLL door verschillende rechters worden behandeld. De vorderingen tegen Tesla en DLL hangen nauw met elkaar samen en daarom is het wenselijk dat de vorderingen door één rechtbank worden beslist.
5.2.
DLL heeft zich op het standpunt gesteld dat de tegen haar ingestelde vorderingen aardvorderingen zijn waarvoor de kantonrechter bevoegd is om daarvan kennis te nemen. Vanwege de samenhang met de vorderingen tegen Tesla kan het vanuit proceseconomisch oogpunt wenselijk zijn dat de vorderingen door één rechter worden beslist. DLL heeft zich op het punt van de absolute bevoegdheid gerefereerd aan het oordeel van de rechtbank. Voor de relatieve bevoegdheid geldt op grond van de huurkoopovereenkomst tussen Echtfit en DLL een forumkeuze voor de rechtbank Oost-Brabant, locatie ‘s-Hertogenbosch.
6.De beoordeling
6.1.
In deze zaak is sprake van zogenoemde subjectieve cumulatie, omdat Echtfit in één dagvaarding zowel vorderingen tegen Tesla als vorderingen tegen DLL heeft ingesteld. Anders dan voor objectieve cumulatie kent de wet geen competentieregeling voor subjectieve cumulatie. Daarom moet voor elke gedaagde afzonderlijk (zo nodig ambtshalve) worden beoordeeld of de rechtbank dan wel de kantonrechter bevoegd is om van de vordering kennis te nemen.
De vorderingen van Echtfit op DLL
6.2.
In artikel 93 sub c Rv is bepaald dat zaken betreffende (onder meer) een huurkoopovereenkomst, ongeacht het beloop of de waarde van de vordering, door de kantonrechter worden behandeld en beslist. Artikel 71 lid 2 Rv bepaalt dat indien een zaak, in behandeling bij een kamer voor andere zaken dan kantonzaken, verder moet worden behandeld en beslist door de kantonrechter, de zaak daartoe op verlangen van één der partijen of ambtshalve verwezen wordt naar de kamer voor kantonzaken.
6.3.
De vorderingen van Echtfit op DLL zijn gebaseerd op een huurkoopovereenkomst. Daarmee hebben deze vorderingen betrekking op een huurovereenkomst als bedoeld in artikel 93 aanhef en onder c Rv. Dat betekent dat de kantonrechter bevoegd is om van deze vorderingen kennis te nemen. Dat de vorderingen tegen DLL voorwaardelijk zijn ingesteld, brengt hier geen verandering in. Datzelfde geldt voor de omstandigheid dat de leaseperiode op 30 april 2023 (mogelijk) is geëindigd.
6.4.
De zaak tussen Echtfit en DLL moet daarom worden verwezen naar de kamer voor kantonzaken. Tussen partijen is niet in geschil dat in artikel 6 van de huurkoopovereenkomst een forumkeuze als bedoeld in artikel 108 lid 1 Rv is gemaakt op grond waarvan de rechtbank Oost-Brabant bevoegd is. Artikel 108 lid 2 Rv is hier niet van toepassing, omdat niet kan worden vastgesteld dat de vorderingen een belang van minder dan € 25.000,- vertegenwoordigen. Dit betekent dat de relatief bevoegde rechter de kantonrechter is van de rechtbank Oost-Brabant. De zaak tussen Echtfit en DLL moet daarom naar die rechtbank worden verwezen (artikel 110 lid 1 Rv).
De vorderingen van Echtfit op Tesla
6.5.
In het midden blijven of – zoals Tesla stelt – de vorderingen van Echtfit op Tesla betrekking hebben op een huurkoopovereenkomst of dat – zoals Echtfit stelt – Echtfit met Tesla een koopovereenkomst heeft gesloten. Ook als dat laatste het geval zou zijn, dan geldt dat de zaak tussen Echtfit en Tesla verknocht is met de zaak tussen Echtfit en DLL. Het feitencomplex in beide zaken is nagenoeg hetzelfde en Tesla is – ook naar eigen zeggen – in elk geval als leverancier partij bij de huurkoopovereenkomst. Gelet op de verknochtheid tussen beide zaken acht de rechtbank het aangewezen dat dezelfde rechter over beide zaken oordeelt. Op de voet van artikel 220 Rv zal de rechtbank (ambtshalve) de zaak tussen Echtfit en Tesla naar de kantonrechter van de rechtbank Oost-Brabant verwijzen. Er is in dit geval geen reden om partijen nog in de gelegenheid te stellen zich hierover uit te laten, aangezien Tesla verwijzing naar die rechter heeft gevorderd en Echtfit wil dat beide zaken door één rechter worden behandeld.
Een beoordeling van de incidentele vordering van Tesla kan daarom achterwege blijven, omdat de zaak al om een andere reden moet worden verwezen.
conclusie
6.6.
Het voorgaande betekent dat de rechtbank zich onbevoegd zal verklaren en de zaak in zijn geheel in de stand waarin deze zich bevindt, zal verwijzen naar de kantonrechter van de rechtbank Oost-Brabant.
6.7.
In de omstandigheid dat de zaak tussen Echtfit en Tesla wegens verknochtheid wordt verwezen, ziet de rechtbank aanleiding de proceskosten in het incident tussen Echtfit en Tesla te compenseren, in die zin dat iedere partij de eigen kosten draagt.
7.De beslissing
De rechtbank
in het incident
7.1.
compenseert de proceskosten, in die zin dat iedere partij de eigen kosten draagt;
in de hoofdzaak
7.2.
verklaart zich onbevoegd om van de vorderingen tegen zowel Tesla als tegen DLL kennis te nemen,
7.3.
verwijst de zaak in de stand waarin deze zich bevindt naar de rolzitting van de kantonrechter van de rechtbank Oost-Brabant, locatie ’s-Hertogenbosch, op
donderdag 15 juni 2023om 09.00 uur,
donderdag 15 juni 2023om 09.00 uur,
7.4.
wijst partijen erop dat zij op de hiervoor vermelde rolzitting niet hoeven te verschijnen, omdat de kantonrechter eerst zal beslissen op welke wijze de procedure zal worden voortgezet, waarna de griffier partijen over deze beslissing zal informeren,
7.5.
wijst partijen erop dat zij in het vervolg van de procedure niet meer vertegenwoordigd hoeven te worden door een advocaat, maar ook persoonlijk of bij gemachtigde kunnen verschijnen,
7.6.
wijst partijen erop dat het in deze procedure geheven griffierecht ingevolge artikel 8 lid 4 WGBZ zal worden verlaagd en dat het eventueel teveel betaalde griffierecht door de griffier zal worden teruggestort.
Dit vonnis is gewezen door mr. J.T. Kruis, rechter, bijgestaan door mr. A. Chu, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 17 mei 2023.