Uitspraak
Rechtbank Arnhem
Sector civiel recht
Zaak-/rolnummer: 132880 / KG ZA 05-648
Datum vonnis: 28 november 2005
Vonnis in kort geding
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
WINPLUS B.V.,
gevestigd te Bodegraven,
eiseres,
procureur mr. P.C. Plochg te Arnhem,
advocaat mr. O.R. Siemelink te Nieuwegein,
tegen
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
ALCLAU HOLDING B.V.,
gevestigd te Duiven,
gedaagde,
vertegenwoordigd door gedaagde sub 2,
2. [gedaagde sub 2],
wonende te [woonplaats],
gedaagde,
verschenen in persoon,
3. [gedaagde sub 3],
wonende te [woonplaats],
gedaagde,
procureur mr. A.F. van Dam te Arnhem,
advocaat mr. S.J.P. Kukolja te Goor.
Het verloop van de procedure
Eiseres heeft gedaagden ter zitting in kort geding doen dagvaarden en gevorderd als weergegeven in de dagvaarding.
Aanvankelijk had eiseres bij dezelfde dagvaarding tevens doen dagvaarden de heer [betrokkene], voormalig bestuurder van gedaagde sub 1, maar zij heeft de dagvaarding tegen deze gedaagde vóór deze terechtzitting ingetrokken.
Gedaagden hebben geconcludeerd tot weigering van de gevorderde voorzieningen.
De advocaat van eiseres, gedaagde sub 2 (tevens in zijn hoedanigheid van directeur van gedaagde sub 1) en de advocaat van gedaagde sub 3 hebben de zaak bepleit, eerstgenoemde overeenkomstig de door hem overgelegde pleitnotities.
Daarbij hebben zij producties in het geding gebracht.
Ten slotte is vonnis bepaald.
De vaststaande feiten
1. Eiseres (hierna WinPlus) is een factoring bedrijf. Gedaagde sub 1 (hierna Alclau) is een bedrijf dat activiteiten ontplooit op het gebied van metaalbewerking, lassen, detacheren en engineering.
Gedaagde sub 2 (hierna [gedaagde sub 2]) is sinds 14 oktober 2005 bestuurder van Alclau. Gedaagde sub 3 (hierna [gedaagde sub 3]) is tot 18 oktober 2005 werknemer van Alclau geweest. Sindsdien is hij elders, in dezelfde branche als Alclau, werkzaam.
2. In het kader van een bedrijfsfinanciering door WinPlus aan Alclau hebben WinPlus en Alclau op 19 mei 2005 een overeenkomst (hierna de overeenkomst te noemen) gesloten waarbij Alclau, vertegenwoordigd door haar toenmalige directeur [betrokkene], haar debiteurenportefeuille met betrekking tot de periode 19 mei 2005 tot 31 december 2006 (gemaximeerd tot een bedrag van
€ 150.000,--) aan WinPlus, vertegenwoordigd door directeur [betrokkene 2], heeft verkocht. Partijen zijn daarbij -voor zover thans van belang- zakelijk weergegeven onder meer het volgende overeengekomen:
- de handelsvorderingen van Alclau zullen wekelijks aan WinPlus -tot het hiervoor vermelde gemaximeerde bedrag- worden verkocht en geleverd door middel van een separate akte van cessie en mededeling daarvan aan de desbetreffende debiteuren;
- de aldus verkochte vorderingen zullen (telkens) op een aparte lijst worden vermeld/gespecificeerd en deel uitmaken van de akte(n) van cessie;
- WinPlus zal de aldus overgedragen vorderingen voor eigen rekening en risico incasseren door alle middelen rechtens;
- de mededeling aan de betrokken debiteuren geschiedt door middel van een vermelding op de desbetreffende facturen van de zinsnede: “De vordering op deze factuur is in eigendom overgedragen aan WinPlus B.V.”.
- Alclau verplicht zich om alle betalingen van haar debiteuren te laten geschieden op bankrekeningnummer 68.18.93.885 van WinPlus;
- de overeenkomst eindigt van rechtswege op 31 december 2006 zonder dat opzegging is vereist;
- de koopprijs bedraagt 97% van de door WinPlus goedgekeurde factuurbedragen en gewenste vorderingen en deze koopprijs zal door WinPlus in twee termijnen worden voldaan;
- partijen hebben, indien daartoe concrete aanleiding bestaat, het recht inzage in elkaars boekhouding te verlangen terzake van hetgeen bepaald is in deze overeenkomst zolang de tot de portefeuilles behorende vorderingen door voldoening niet teniet zijn gegaan.
3. Op 14 oktober 2005 heeft een directiewisseling bij Alclau plaatsgevonden: [betrokkene] is toen uitgetreden als directeur en in zijn plaats is [gedaagde sub 2] tot directeur van Alclau benoemd.
4. Op of omstreeks 15 oktober 2005 heeft een gesprek plaatsgevonden tussen [betrokkene 2] namens WinPlus en [gedaagde sub 2] namens Alclau.
Daarbij is onder meer gesproken over een (eventueel) door WinPlus aan Alclau te verstrekken extra kredietfaciliteit en daartegenover door Alclau te verstrekken extra zekerheden. Een en ander is niet geëffectueerd.
5. Bij brief van haar directeur [gedaagde sub 2] heeft Alclau op 20 oktober 2005 aan een aantal van haar debiteuren het volgende medegedeeld:
“(...) Op directieniveau heeft er een reorganisatie plaatsgevonden bij Alclau (...). De reorganisatie heeft mede als gevolg dat het contract met WinPlus per direct beëindigd is. Alclau Holding B.V. en haar nieuwe directie heeft momenteel geen enkele zakelijke betrekking meer met WinPlus.
Hierbij verzoeken wij U uitdrukkelijk zo spoedig mogelijk de tegoeden die Alclau Holding B.V. heeft van Uw onderneming rechtstreeks telefonisch over te maken op ons rekeningnummer, te weten ABN AMRO 59.36.37.801 (...)”.
De vorderingen
1. WinPlus stelt dat Alclau zich niet aan de tussen partijen gemaakte contractuele afspraken houdt, omdat zij enerzijds een deel van de debiteurenportefeulle niet aan WinPlus heeft willen overdragen en anderzijds ongespecificeerde en dubieuze debiteuren aan WinPlus heeft overgedragen. Daarnaast stelt WinPlus dat Alclau facturen aan haar debiteuren heeft verzonden zonder de onder de vaststaande feiten sub 2. bedoelde mededeling en debiteuren heeft bewogen rechtstreeks aan Alclau te betalen.
[gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] handelen in de visie van WinPlus onrechtmatig jegens haar, doordat zij als feitelijk leidinggevenden van Alclau deze vennootschap welbewust handelingen laat verrichten die in strijd zijn met de jegens WinPlus aangegane contractuele verplichtingen.
2. Op grond van het vorenstaande vordert WinPlus thans zoals is weergegeven in het in fotokopie aan dit vonnis gehechte petitum van de dagvaarding.
Gedaagden voeren daartegen gemotiveerd verweer dat hierna -voor
zover nodig- zal worden besproken.
De beoordeling van de vorderingen
de vorderingen tegen Alclau
3. Voorop gesteld wordt dat de overeenkomst voor een bepaalde tijd is aangegaan en dat daarin niet de mogelijkheid van tussentijdse beëindiging door (een van) partijen is opgenomen. Opzegging van de overeenkomst door Alclau heeft overigens ook niet plaatsgevonden.
Het standpunt dat Alclau -gelet op de onder de feiten sub 5. vermelde brief aan haar debiteuren- kennelijk inneemt dat een reorganisatie c.q. bestuurswisseling binnen een bedrijf (automatisch) tot gevolg heeft dat een door de vorige directie van het bedrijf namens dat bedrijf aangegane overeenkomst met onmiddellijke ingang is beëindigd, vindt geen steun in het recht.
4. Het voorgaande betekent dat de overeenkomst in beginsel moet worden nagekomen. Van bijzondere, niet in de overeenkomst verdisconteerde omstandigheden die niet voor rekening van Alclau komen en die zo ernstig van aard zijn dat WinPlus naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid instandhouding van de overeenkomst tot het overeengekomen tijdstip niet mag verwachten, is hier niet gebleken. De (kennelijk) in dit verband door/namens Alclau aangevoerde verslechterde financiële positie van Alclau kan niet als zodanig worden aangemerkt, omdat deze volledig in de risicosfeer van Alclau ligt. Evenmin kan als zodanige omstandigheid worden aangenomen dat -zoals Alclau stelt- WinPlus haar toezegging tot het verstrekken van een extra kredietfaciliteit niet zou zijn nagekomen. Voldoende aannemelijk is immers geworden dat daartegenover extra zekerheden door Alclau dienden te worden gesteld, die Alclau echter niet heeft kunnen/willen verstrekken.
5. Voldoende is komen vast te staan dat Alclau haar verplichtingen uit de overeenkomst niet is nagekomen. Dat blijkt met name uit de inhoud van de onder de feiten sub 5. geciteerde brief van/namens Alclau aan haar debiteuren alsmede uit de verklaring ter zitting van haar directeur [gedaagde sub 2]. Ook is niet althans onvoldoende weersproken gebleven (de stelling van WinPlus) dat Alclau een deel van de debiteurenportefeulle niet aan WinPlus heeft willen overdragen en anderzijds ongespecificeerde en dubieuze debiteuren aan WinPlus heeft overgedragen. Een en ander rechtvaardigt toewijzing van de gevorderde voorzieningen zoals hierna in het dictum is opgenomen. Aan Alclau zal een iets ruimere termijn worden gegund dan door WinPlus is gevorderd om de onder c. gevorderde lijst aan WinPlus te verstrekken en om de onder d. bedoelde brief aan de op deze lijst voorkomende debiteuren te versturen.
De dwangsom zal worden gematigd en aan een maximum worden gebonden.
de vorderingen tegen [gedaagde sub 2]
6. De vraag rijst of [gedaagde sub 2] als bestuurder van Alclau persoonlijk aansprakelijk is voor de door Alclau jegens WinPlus gepleegde toerekenbare tekortkoming en daardoor onrechtmatig jegens WinPlus heeft gehandeld. Volgens vaste jurisprudentie kan een dergelijke aansprakelijkheid van een bestuurder niet te gemakkelijk en slechts onder bijzondere omstandigheden worden aanvaard, namelijk alleen indien de bestuurder een persoonlijk verwijt treft. Hiervan is -naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter- in dit geval sprake.
Voldoende is immers komen vast te staan dat [gedaagde sub 2] zelf actief debiteuren van Alclau heeft bewogen de hun toegezonden facturen voortaan rechtstreeks aan Alclau te betalen, terwijl [gedaagde sub 2] ook overigens als bestuurder van Alclau op de hoogte was van het niet nakomen door Alclau van haar -overige- verplichtingen uit de overeenkomst en dit niet heeft voorkomen/tegengehouden.
De voorzieningenrechter is daarom voorshands van oordeel dat [gedaagde sub 2] onrechtmatig jegens WinPlus heeft gehandeld, zodat de tegen hem ingestelde vorderingen met inachtneming van hetgeen hiervoor onder 5. is overwogen toewijsbaar zijn.
de vorderingen tegen [gedaagde sub 3]
7. WinPlus baseert haar vorderingen op de stelling dat [gedaagde sub 3] in de praktijk het beleid bij Alclau bepaalt c.q. de feitelijke leiding geeft aan Alclau. Daarom handelt (ook) [gedaagde sub 3] in de visie van WinPlus onrechtmatig jegens haar door Alclau welbewust handelingen te laten verrichten die strijdig zijn met de jegens WinPlus aangegane contractuele verplichtingen.
De voorzieningenrechter deelt deze mening niet.
In de eerste plaats is onvoldoende weersproken gebleven de stelling van [gedaagde sub 3] dat hij inmiddels als werknemer bij Alclau is vertrokken en elders werkzaam is. Daarnaast heeft zowel [gedaagde sub 2] als [gedaagde sub 3] ter zitting uitdrukkelijk betwist dat [gedaagde sub 3] degene is/was die in de
praktijk leiding geeft/gaf aan Alclau. WinPlus heeft tegenover deze betwisting haar stelling dienaangaande naar het voorlopig oordeel van
de voorzieningenrechter onvoldoende onderbouwd. Het kort geding leent zich niet voor een nader onderzoek naar de vraag wie van partijen op dit punt gelijk heeft.
Het voorgaande betekent dat de vorderingen tegen [gedaagde sub 3] niet kunnen worden toegewezen.
de proceskosten
8. Als de jegens WinPlus in het ongelijk gestelde partijen zullen Alclau en [gedaagde sub 2] in de kosten van dit kort geding aan de zijde van WinPlus worden verwezen.
9. Als de jegens [gedaagde sub 3] in het ongelijk gestelde partij zal WinPlus in de kosten van dit kort geding aan de zijde van [gedaagde sub 3] worden verwezen.
De beslissing
De voorzieningenrechter
op de vorderingen tegen Alclau en [gedaagde sub 2]
1. veroordeelt Alclau en [gedaagde sub 2] om de met WinPlus gesloten overeenkomst van koop/verkoop van de debiteurenportefeuille van Alclau na te komen, althans ervoor te zorgen dat Alclau de daarin neergelegde afspraken correct nakomt meer in het bijzonder door de debiteurenportefeuille van Alclau wekelijks aan WinPlus te cederen en op iedere factuur van Alclau zowel de mededeling “De vordering op deze factuur is in eigendom overgedragen aan WinPlus B.V.” als het bankrekeningnummer 68.18.93.885 van WinPlus te vermelden,
2. veroordeelt Alclau en [gedaagde sub 2] om aan WinPlus de benodigde informatie te verstrekken, waarmee WinPlus in staat zal zijn de openstaande facturen van Alclau te incasseren, en daarbij op eerste verzoek direct alle noodzakelijke andere ondersteuning en medewerking te verschaffen,
3. veroordeelt Alclau en [gedaagde sub 2] om binnen een week na betekening van dit vonnis aan WinPlus een lijst te verstrekken met alle debiteuren die na ondertekening van de onderhavige overeenkomst een factuur hebben ontvangen zonder de mededeling “De vordering op deze factuur is in eigendom overgedragen aan WinPlus B.V.”, danwel zonder vermelding van bankrekeningnummer 68.18.93.885 van WinPlus,
4. veroordeelt Alclau en [gedaagde sub 2] om binnen twee weken na betekening van dit vonnis de op voormelde lijst voorkomende debiteuren op naam van Alclau een brief te sturen, waarin wordt vermeld dat de vorderingen op de facturen van Alclau in eigendom zijn overgedragen aan WinPlus B.V. en dat betaling daarvan dient te geschieden op bankrekeningnummer 68.18.93.885 van WinPlus,
5. veroordeelt Alclau en [gedaagde sub 2] om ingeval zij (na betekening van dit vonnis) in gebreke mochten blijven aan een van bovenstaande veroordelingen sub 1 tot en met 4 te voldoen, aan WinPlus een dwangsom te betalen van € 5.000,-- per overtreding, te vermeerderen met een bedrag van € 1.000,-- per dag voor iedere dag dat de overtreding voortduurt, een en ander met een maximum van in totaal € 150.000,--,
6. veroordeelt Alclau en [gedaagde sub 2] in de kosten van deze procedure, tot aan deze uitspraak aan de zijde van WinPlus bepaald op € 816,-- voor salaris en op € 387,86 voor verschotten,
7. verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
8. weigert het anders of meer gevorderde,
op de vorderingen tegen [gedaagde sub 3]
9. weigert de gevorderde voorzieningen,
10. veroordeelt WinPlus in de kosten van deze procedure, tot aan deze uitspraak aan de zijde van [gedaagde sub 3] bepaald op € 816,-- voor salaris en op € 244,-- voor verschotten.
Dit vonnis is gewezen door mr. I.D. Jacobs en in het openbaar uitgesproken in tegenwoordigheid van de griffier E.J. Wouters op 28 november 2005.
de griffier de rechter