zaaknummer / rolnummer: 183250 / KG ZA 09-222
Vonnis in kort geding van 24 april 2009
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
AUTOPON LEASE B.V.,
gevestigd te Den Bosch,
eiseres,
advocaat mr. A.T. Bolt te Arnhem,
[gedaagde],
wonende te [woonplaats],
gedaagde,
advocaat mr. B.P.J. van Riel te Arnhem.
Partijen zullen hierna Autopon en [gedaagde] worden genoemd.
1. De procedure
1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding met producties
- de mondelinge behandeling
- de pleitnota van Autopon.
1.2. Ten slotte is vonnis bepaald.
2. De feiten
2.1. Autopon is eigenaar van de personenauto van het merk [automerk] met origineel kenteken [kenteken] en origineel chassisnummer [chassisnummer] (hierna: de personenauto).
2.2. Mevrouw [betro[betrokkene] heeft de personenauto van Autopon geleasd.
2.3. In de nacht van 3 op 4 december 2008 is na inbraak in de woning van [betrokkene] en diefstal van de contactsleutels uit die woning, de personenauto ontvreemd.
2.4. De politie heeft de personenauto, voorzien van vals kenteken [kenteken 2], bij [gedaagde] teruggevonden. De personenauto is vervolgens in beslaggenomen en afgevoerd naar bergingsbedrijf Logicx Berging B.V. te Ede.
2.5. Op 18 maart 2009 heeft de officier van justitie de tegen [gedaagde] aanhangig gemaakte strafzaak geseponeerd. Tevens heeft hij besloten het beslag op de personenauto op te heffen en de personenauto aan [gedaagde] terug te geven.
2.6. Na daartoe verkregen verlof van de voorzieningenrechter van deze rechtbank heeft Autopon op 1 april 2009 ten laste van [gedaagde] conservatoir beslag tot afgifte doen leggen op de personenauto. Bergingsbedrijf Logicx Berging B.V. te Ede is daarbij op grond van artikel 709 lid 1 Rv als gerechtelijk bewaarder aangemerkt.
3.1. Autopon vordert dat [gedaagde] op straffe van een dwangsom wordt veroordeeld tot afgifte - en daarmee tot het doen van afstand - van de personenauto en de daarbij behorende contactsleutel aan Autopon, uiterlijk zeven dagen na betekening van dit vonnis, alsmede tot het verlenen van alle medewerking aan de uitoefening van het eigendomsrecht van Autopon. Tevens vordert Autopon dat [gedaagde] wordt veroordeeld in de kosten van dit geding.
3.2. Autopon stelt dat zij op grond van artikel 3:86 lid 3 BW gerechtigd is de eigendom van de personenauto op te eisen. [gedaagde] komt geen derdenbescherming toe, omdat hij de personenauto op internet via www.marktplaats.nl heeft gekocht en niet bij een vervreemder die van de verkoop van auto’s zijn bedrijf maakt in een daartoe bestemde bedrijfsruimte.
3.3. [gedaagde] voert gemotiveerd verweer waarop, voor zover van belang, hierna zal worden ingegaan.
4. De beoordeling
4.1. Anders dan [gedaagde] stelt, is de voorzieningenrechter van oordeel dat Autopon het spoedeisend belang bij haar vordering voldoende aannemelijk heeft gemaakt. Zo heeft zij onbetwist gesteld dat het algemeen bekend is dat auto’s snel in waarde dalen, terwijl de onderhavige personenauto inmiddels een aantal maanden niet ter beschikking staat van Autopon. Bovendien heeft Autopon onbetwist gesteld dat de kosten voor het vervangend vervoer voor [betrokkene] niet door de verzekering worden gedekt en dus zelf door Autopon worden gedragen. Deze kosten lopen door zolang Autopon niet de beschikking heeft over de personenauto. Hierdoor leidt Autopon aanzienlijke schade.
4.2. In dit kort geding gaat het om de vraag of Autopon de personenauto van [gedaagde] kan opeisen. Vaststaat, zo heeft [gedaagde] ter zitting ook bevestigd, dat hij de personenauto van een particulier via de website www.marktplaats.nl heeft gekocht.
4.3. Artikel 3:86 lid 1 BW luidt onder meer als volgt:
Ondanks onbevoegdheid van de vervreemder is een overdracht (…) van een roerende zaak, niet registergoed (…) geldig, indien de overdracht anders dan om niet geschiedt en de verkrijger te goeder trouw is.
4.4. Artikel 3:86 lid 3 sub a BW luidt als volgt:
Niettemin kan de eigenaar van een roerende zaak, die het bezit daarvan door diefstal heeft verloren, deze gedurende drie jaren, te rekenen van de dag van de diefstal af, als zijn eigendom opeisen, tenzij:
a. de zaak door een natuurlijke persoon die niet in de uitoefening van een beroep of bedrijf handelde, is verkregen van een vervreemder die van het verhandelen aan het publiek van soortgelijke zaken anders dan als veilinghouder zijn bedrijf maakt in een daartoe bestemde bedrijfsruimte, zijnde een gebouwde onroerende zaak of een gedeelte daarvan met de bij het een en ander behorende grond, en in de normale uitoefening van dat bedrijf handelde.
4.5. [gedaagde] stelt met verwijzing naar het hiervoor geciteerde artikel 3:86 lid 1 BW dat hij de personenauto als particulier voor een bedrag van ongeveer € 11.000,00 volstrekt te goeder trouw heeft gekocht. Zo heeft hij voorafgaande aan de koop bij de garage geïnformeerd of de personenauto met kenteken [kenteken 2] daar bekend was en heeft hij bij de Rijksdienst voor het Wegverkeer navraag gedaan of de personenauto als vermist/gestolen stond geregistreerd. Bij de overdracht van de personenauto heeft [gedaagde] alle benodigde papieren ontvangen die bovendien waren voorzien van een watermerk. Verder stelt [gedaagde] dat een vraagprijs van € 12.000,00 voor een personenauto uit 2006 gelet op de kilometerstand (ruim 105.000 km) niet irreëel is. [gedaagde] is dan ook van mening dat hij heeft voldaan aan zijn onderzoeksplicht. Ten slotte is volgens [gedaagde] van belang dat de officier van justitie de strafzaak tegen hem heeft geseponeerd.
4.6. Wat ook zij van deze stellingen van [gedaagde], als uitgangspunt heeft te gelden dat
Autopon op grond van artikel 3:86 lid 3 sub a BW de personenauto gedurende drie jaren kan opeisen van [gedaagde]. Dit uitgangspunt geldt echter niet indien er sprake is van - kort gezegd - verkrijging door een particulier die de zaak kocht in de voor dergelijke zaken normale handel. Criterium daarbij is onder meer de continuïteit ten aanzien van zowel de vaste bedrijfsruimte als het bedrijf. Die situatie doet zich hier evenwel niet voor, nu vaststaat dat de personenauto van een particulier via de website www.marktplaats.nl is gekocht. [gedaagde] komt dan ook geen rechtsgeldig beroep toe op de derdenbeschermingsbepaling van artikel 3:86 lid 1 BW, ongeacht het antwoord op de vraag of [gedaagde] te goeder trouw is geweest. De ter zitting door de advocaat van [gedaagde] genoemde arresten van de Hoge Raad kunnen buiten beschouwing blijven, nu die arresten slechts nader ingaan op het vereiste van goede trouw en niet zien op een situatie als bedoeld in artikel 3:86 lid 3 sub a BW, zoals hier aan de orde. Een en ander betekent naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter dat Autopon gerechtigd is de eigendom van de personenauto van [gedaagde] op te eisen. De vordering zal dan ook worden toegewezen. De gevorderde dwangsom zal worden gematigd en gemaximeerd als hierna aan te geven.
4.7. [gedaagde] zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van Autopon worden begroot op:
- dagvaarding € 78,13
- vast recht € 262,00
- salaris advocaat € 816,00
Totaal € 1.156,13
5. De beslissing
De voorzieningenrechter
5.1. veroordeelt [gedaagde] tot afgifte - en daarmee tot het doen van afstand - van de personenauto en de daarbij behorende contactsleutel(s) aan Autopon, uiterlijk zeven (7) dagen na betekening van dit vonnis, alsmede tot het verlenen van alle medewerking aan de uitoefening van het eigendomsrecht van Autopon,
5.2. bepaalt dat [gedaagde] voor iedere dag dat hij in strijd handelt met het onder 5.1 bepaalde, aan Autopon een dwangsom verbeurt van € 500,00, tot een maximum van
€ 25.000,00,
5.3. veroordeelt [gedaagde] in de proceskosten, aan de zijde van Autopon tot op heden begroot op € 1.156,13,
5.4. verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
5.5. wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. S.H. Bokx-Boom en in het openbaar uitgesproken in tegenwoordigheid van de griffier mr. M. van Gameren op 24 april 2009.