ECLI:NL:RBARN:2009:BL0394

Rechtbank Arnhem

Datum uitspraak
21 december 2009
Publicatiedatum
5 april 2013
Zaaknummer
190460
Instantie
Rechtbank Arnhem
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Kort geding
Rechters
  • N.W. Huijgen
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Onrechtmatige concurrentie en verbod op productaanbod in kort geding tussen Perfotube B.V. en Loginox Store Systems B.V.

In deze zaak, die op 21 december 2009 door de Rechtbank Arnhem is behandeld, vorderde Perfotube B.V. een verbod tegen Loginox Store Systems B.V. en een gedaagde, die als ex-werknemer van Perfotube had gefungeerd. De vordering was gericht op het verbieden van het aanbieden van producten van Basic Shop Systems op de Nederlandse markt door Loginox, alsook het versturen van een rectificatie aan een vakblad. Perfotube stelde dat Loginox onrechtmatig handelde door oneerlijke concurrentie te plegen, aangezien de gedaagde, als voormalig commercieel manager, betrokken was bij de introductie van het Basic Shop System en nu met een concurrerende onderneming opereerde.

De voorzieningenrechter oordeelde dat Perfotube onvoldoende bewijs had geleverd voor haar claims van onrechtmatig handelen. Er was geen schriftelijke exclusieve distributieovereenkomst tussen Perfotube en Basic Shop Systems GmbH, en de gedaagde had zijn werkzaamheden bij Perfotube beëindigd zonder een concurrentiebeding. De rechter concludeerde dat, hoewel er mogelijk onzorgvuldig handelen had plaatsgevonden, dit niet voldoende was om te concluderen dat Loginox onrechtmatig handelde. De vorderingen van Perfotube werden afgewezen, en zij werd veroordeeld in de proceskosten van Loginox.

De uitspraak benadrukt de grenzen van concurrentie in het kader van vrije mededinging en de noodzaak voor duidelijke overeenkomsten om claims van onrechtmatige concurrentie te onderbouwen. De zaak illustreert ook de uitdagingen bij het bewijzen van onrechtmatig handelen in kort geding procedures, waar de rechter beperkt is in zijn mogelijkheden om bewijs te verzamelen.

Uitspraak

vonnis
RECHTBANK ARNHEM
Sector civiel recht
zaaknummer / rolnummer: 190460 / KG ZA 09-642
Vonnis in kort geding van 21 december 2009
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
PERFOTUBE B.V.,
gevestigd te Renswoude,
eiseres,
advocaat mr. J.S. Wurfbain te Ede,
tegen
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
LOGINOX STORE SYSTEMS B.V.,
gevestigd te Nijkerk,
2. [gedaagde],
wonende te [woonplaats],
gedaagden,
advocaat mr. J.L. Sintemaartensdijk te Dordrecht.
Eiseres zal hierna Perfotube worden genoemd. Gedaagden zullen gezamenlijk worden aangeduid als Loginox c.s. Ieder afzonderlijk zullen zij Loginox en [gedaagde] worden genoemd.
1. De procedure
1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding
- de mondelinge behandeling
- de pleitnota van Perfotube
- de pleitnota van Loginox c.s..
1.2. Ten slotte is vonnis bepaald.
2. De feiten
2.1. Perfotube richt zich op de productie van en de handel in systemen voor winkelinrichting. Zij is een dochtervennootschap van [belanghebbende] Engineering en Interieurbouw B.V. te [woonplaats] (hierna: [belanghebbende]). [belanghebbende] exploiteert een staalconstructiebedrijf.
2.2. [gedaagde] is van 5 maart 2002 tot 1 maart 2009 in dienst geweest van [belanghebbende]. Aanvankelijk vervulde hij de functie van verkoper. Vanaf medio 2006 heeft [gedaagde] werkzaamheden verricht als commercieel manager van Perfotube. In de arbeidsovereenkomst is geen concurrentie- of relatiebeding opgenomen.
2.3. Perfotube heeft het ‘Basic Shop System’ van de Duitse onderneming Basic ShopSystem GmbH op de Nederlandse markt geïntroduceerd en verhandeld. [gedaagde] was daar als commercieel manager nauw bij betrokken.
2.4. Het Basic Shop System onderscheidt zich van andere winkelinrichtingssystemen door het inhaaksysteem – vaak van roestvrijstaal – voor de wijze van monteren. Door dit inhaaksysteem matcht het systeem moeilijk met andere systemen van winkelinrichting. Voor Perfotube heeft Basic ShopSystem GmbH een afzonderlijke lijn ontwikkeld en geproduceerd, die Perfotube verkoopt onder de naam ‘Perfotube Excellence’. Deze lijn matcht beter met andere systemen van winkelinrichting.
2.5. Bij brief van 30 januari 2009 heeft [gedaagde] de arbeidsovereenkomst met [belanghebbende] / Perfotube opgezegd tegen 1 maart 2009.
2.6. Op 19 maart 2009 heeft [gedaagde] de onderneming Loginox opgericht, welke zich bezighoudt met de handel in, en de in- en verkoop van systemen voor winkel- en woninginrichting.
2.7. In het mei/juni nummer van het tijdschrift ‘Instore’ – een vakblad over winkelinrichting – heeft Loginox zich gepresenteerd als de wereldwijde, exclusieve vertegenwoordiger van het Basic Shop System, met uitzondering van Duitsland, België en Spanje waar reeds verkooporganisaties bestonden.
2.8. Bij brief van 23 juli 2009 heeft de advocaat van Perfotube Loginox c.s. verzocht en gesommeerd om de verkoop van het Basic Shop System in Nederland te staken. Loginox c.s. hebben daaraan geen gehoor gegeven. Wel hebben de partijen geprobeerd om tot een samenwerking te komen of om een andere minnelijke regeling te treffen. Dit is echter niet gelukt.
3. Het geschil
3.1. Perfotube vordert – samengevat –:
a) Loginox c.s. op straffe van een dwangsom te verbieden om, gedurende een periode van 2 jaar na de datum van dit vonnis, producten van Basic Shop System op de Nederlandse markt aan te bieden,
b) Loginox c.s. op straffe van een dwangsom te veroordelen tot het, binnen 14 dagen na betekening van het in deze te wijzen vonnis, sturen van een rectificatie aan het blad Instore met de onderstaande tekst:
“Rectificatie:
In het mei/juni nummer (9 van jaargang 15 van 2009) stond ten onrechte op pagina 25 vermeld dat Loginox Store Systems B.V. gerechtigd is om producten van Basic Shop Systems GmbH wereldwijd en in het bijzonder in Nederland op de markt te brengen.”
c) Loginox c.s. te veroordelen in de kosten van deze procedure.
3.2. Perfotube legt aan haar vorderingen ten grondslag dat Loginox c.s. jegens haar onrechtmatig handelt door haar oneerlijke concurrentie aan te doen. Perfotube stelt dat zij van haar rechtsvoorganger een (mondelinge) exclusieve distributieovereenkomst met Basic ShopSystems GmbH heeft overgenomen. [gedaagde] zou die distributieovereenkomst eind 2008 buiten haar medeweten hebben opgezegd. Met de vervolgens opgerichte onderneming Loginox zouden Loginox c.s. hiervan profiteren. [gedaagde] zou zelfs enkele klanten van Perfotube hebben ‘meegenomen’ naar Loginox. Daarnaast zouden Loginox c.s. profiteren van de promotieactiviteiten en investeringen die Perfotube heeft verricht om het product Basic ShopSystems op de Nederlandse markt te zetten.
3.3. Loginox c.s. voert gemotiveerd verweer. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4. De beoordeling
4.1. Perfotube heeft naar het oordeel van de voorzieningenrechter voldoende spoedeisend belang bij haar vorderingen.
4.2. Noch [belanghebbende], noch Perfotube zijn met [gedaagde] een non-concurrentie- of relatiebeding overeengekomen. Uit het stelsel van vrije mededinging volgt dat [gedaagde], als ex-werknemer, en het door hem opgerichte Loginox hen in beginsel concurrentie mogen aandoen. Dit sluit echter niet uit dat er onder omstandigheden toch sprake kan zijn van zodanig onzorgvuldig handelen en zodanig onzorgvuldige concurrentie dat er sprake is van oneerlijke en ongeoorloofde concurrentie.
4.3. Vast staat dat Perfotube tot maart 2009 heeft gefungeerd als dealer in Nederland voor de producten van Basic ShopSystems GmbH. Ook staat vast dat Basic ShopSystems GmbH dit dealerschap op dit moment in exclusieve vorm wil voortzetten met Loginox, op de Perfotube Excellence lijn na. De vraag die in dit kort geding in feite moet worden beantwoord is of deze keus van Basic ShopSystems GmbH op zodanige wijze is beïnvloed of bewerkstelligd door [gedaagde] - tijdens of na zijn dienstverband met Perfotube - dat dit handelen van [gedaagde] en wellicht ook van Loginox als onrechtmatig jegens Perfotube moet worden beschouwd.
4.4. Loginox c.s. wijzen op het ontbreken van een schriftelijke, exclusieve distributieovereenkomst tussen Perfotube en Basic ShopSystems GmbH. Zij betwisten dat [gedaagde] eind 2008 de relatie tussen Perfotube en Basic ShopSystems GmbH zonder enig overleg zou hebben beëindigd. [gedaagde] stelt dat hij eind 2008 in overleg met de heer [belanghebbende] aan de heer Odzakovic van Basic ShopSystems GmbH heeft bevestigd dat Perfotube vanaf dat moment alleen nog maar zou investeren in de Perfotube Excellence producten en niet meer in de overige producten van Basic ShopSystems GmbH. Reden daarvoor zou zijn dat deze overige producten niet meer in de strategie van Perfotube zouden passen, enerzijds in verband met het feit dat Perfotube vanaf 1 januari 2009 officieel importeur is geworden van Wuppermann Rohrtechniek GmbH uit Duitsland en anderzijds in verband met de omstandigheid dat Perfotube een zeer lage omzet had met de overige producten van Basic ShopSystems GmbH. Loginox c.s. zijn in maart 2009 schriftelijk met Basic ShopSystems GmbH overeengekomen dat Loginox de exclusieve dealer van de producten van Basic ShopSystems GmbH in Nederland zou worden. De speciaal voor Perfotube ontwikkelde lijn ‘Excellence’ valt daar volgens Loginox c.s. echter buiten en
zou / zal alleen aan Perfotube worden geleverd. Zij betwisten dus onrechtmatig te hebben gehandeld jegens Perfotube en stellen dat zij zelfs rekening hebben gehouden met de belangen van Perfotube met betrekking tot de Excellence-lijn. Loginox c.s. betwisten voorts dat zij stelselmatig directe klanten van Perfotube zouden hebben meegenomen. Zij betwisten ook dat Perfotube forse investeringen heeft gedaan voor de introductie en de promotie van Basic ShopSystem. Er zou ten slotte ook geen sprake van zijn van oneerlijke concurrente omdat Perfotube en Loginox c.s. een ander segment van de markt bedienen. Perfotube zou voornamelijk toeleverancier voor interieurbouwers in het lagere marktsegment zijn en Loginox zou voornamelijk architecten, ontwerpbureaus en winkeliers bedienen in het hogere marktsegment.
4.5. In het beperkte kader van dit kort geding is niet komen vast te staan wat eind 2008 tussen [gedaagde] en Basic ShopSystems GmbH exact is besproken en in hoeverre dit was in overleg met en / of op instructie van [belanghebbende]. Tegenover het hiervoor weergegeven zeer uitgebreide verweer van Loginox c.s. op alle punten, heeft Perfotube naar het oordeel van de voorzieningenrechter in dit kort geding onvoldoende hard kunnen maken dat Loginox c.s. onrechtmatig jegens haar hebben gehandeld. Ook is onvoldoende duidelijk geworden wat de rol van Basic ShopSystems GmbH in dit geheel is. Op voorhand valt niet uit te sluiten dat [gedaagde] mogelijk onzorgvuldig heeft gehandeld, bijvoorbeeld door niet in openheid zijn plannen met Loginox en Basic ShopSystems GmbH vooraf met Perfotube te bespreken en door Basic ShopSystems GmbH er op onzorgvuldige wijze toe te bewegen de relatie met Perfotube grotendeels te verbreken, maar het beperkte toetsingskader van het kort geding biedt niet de mogelijkheid voor een nader onderzoek – bijvoorbeeld door het horen van getuigen – naar wat er precies tussen de partijen is voorgevallen. Daarvoor zullen de partijen een bodemprocedure moeten voeren.
4.6. De slotsom is dat in dit kort geding onvoldoende is gebleken van notoir oneerlijk handelen aan de zijde van Loginox c.s.. De vorderingen van Perfotube zullen daarom worden afgewezen.
4.7. Perfotube zal als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de proceskosten van Loginox c.s.. De kosten aan de zijde van Loginox c.s. worden begroot op:
- vast recht € 262,00
- salaris € 816,00
Totaal € 1.078,00
5. De beslissing
De voorzieningenrechter
5.1. wijst de gevorderde voorzieningen af,
5.2. veroordeelt Perfotube in de proceskosten, aan de zijde van Loginox c.s. tot op heden begroot op € 1.078,00.
Dit vonnis is gewezen door mr. N.W. Huijgen en in het openbaar uitgesproken in tegenwoordigheid van de griffier mr. E.A. Satijn op 21 december 2009.