Uitspraak
116198/HA ZA 03-83 RECHTBANK BREDA
Sector Handelsrecht
28 juli 2004 Meervoudige kamer
V O N N I S
in de zaak van
de vennootschap naar Duits recht
DOMETIC GmbH,
gevestigd te Siegen, Duitsland,
e i s e r e s bij dagvaarding van 3 januari 2003,
procureur: mr. N.Th. Ter Haar Romeny,
advocaat: mr. J.J. Brinkhof,
t e g e n :
de besloten vennootschap
THETFORD B.V.,
gevestigd en kantoorhoudende te Etten-Leur,
g e d a a g d e ,
procureur: mr. R.A.H. Post,
advocaat: mr. J.W. Bitter.
1. Het verloop van het geding.
Dit blijkt uit de volgende processtukken
? de dagvaarding,
? de akte houdende overlegging van negen producties van de zijde van eiseres,
? de conclusie van antwoord,
? de conclusie van repliek, met twee producties,
? de conclusie van dupliek, met twee producties,
? de akte houdende overlegging van vijf producties van de zijde van eiseres,
? het audiëntieblad van de terechtzitting van 13 januari 2004 met daaraan gehecht de pleitnota’s van de raadslieden van partijen.
Partijen worden verder ook aangeduid als Dometic en Thetford.
2. Het geschil.
Dometic vordert bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad,
A. Thetford te gebieden om met onmiddellijke ingang na betekening van het in dezen te wijzen vonnis te staken en gestaakt te houden ieder gebruik in de Europese Unie, met uitzondering van Duitsland en Zweden, van de in het lichaam van de dagvaarding beschreven onrechtmatige mededelingen, zulks op straffe van een dwangsom;
B. Thetford te gebieden om binnen zeven dagen na betekening van het in dezen te wijzen vonnis aan alle (professionele) afnemers/ wederverkopers waaraan zij in de Europese Unie, met uitzondering van Duitsland en Zweden, de koelkasten van de typen N100 en N145A heeft aangeboden, verkocht en/of geleverd een brief te sturen, met gelijktijdige verzending van een kopie van die brief aan Dometic, met uitsluitend de inhoud betreffende misleidende mededelingen zoals vermeld in de dagvaarding, opgemaakt conform goed drukkersgebruik, althans met een inhoud als door de rechtbank in goede justitie te bepalen, zulks op straffe van een dwangsom;
C. Thetford te gebieden om binnen zeven dagen na betekening van het in dezen te wijzen vonnis een rectificatie te zullen openbaar maken en gedurende twee maanden openbaar te houden op de pagina’s van haar websites, onder meer te bereiken onder de domeinnamen thetford-europe.com en thetford.nl, waarop zij de koelkasten van de typen N100 en N145A heeft aangeboden, met uitsluitend de inhoud betreffende misleidende mededelingen zoals vermeld in de dagvaarding, althans met een inhoud als door de rechtbank in goede justitie te bepalen, zulks op straffe van een dwangsom;
D. Thetford te gebieden om binnen zeven dagen na betekening van het in dezen te wijzen vonnis een rechtzetting te zullen laten plaatsen in de Telegraaf en voorts in een landelijk dagblad in ieder land van de Europese Unie, met uitzondering van Duitsland en Zweden, waar koelkasten van de typen N100 en N145A zijn verkocht en/of geleverd, met uitsluitend de inhoud betreffende misleidende mededelingen zoals vermeld in de dagvaarding (c.q. de vertaling daarvan in de taal van het land waar de rechtzetting wordt geplaatst), opgemaakt conform goed drukkersgebruik en geplaatste op 1/8 van een volledige pagina, althans zodanige rechtzetting(en) te plaatsen als door de rechtbank in goede justitie te bepalen, zulks op straffe van een dwangsom;
E. Thetford te veroordelen in de kosten van deze procedure.
Thetford weerspreekt de vorderingen.
3. De beoordeling.
3.1. De rechtbank gaat uit van de volgende tussen partijen vaststaande feiten:
- Dometic is een wereldwijd opererende onderneming, actief op het gebied van ontwikkeling, productie en verhandeling van, onder andere, absorptiekoelkasten ten behoeve van gebruik in caravans en dergelijke;
- Thetford produceert vanaf juli 2002 onder haar eigen merknaam absorptiekoelkasten, bestemd voor gebruik in caravans en dergelijke;
- de Internationale Standaardisatie Organisatie (ISO) heeft in de ISO-norm 7371 (verder te noemen ISO-norm) criteria vastgesteld om de koelprestaties van een vriesvak in koelkasten voor huishoudelijk gebruik te typeren, onder meer inhoudende een sterrenkwalificatiesysteem gekoppeld aan het vermogen van het vriescompartiment, waarbij aan vriescompartimenten drie sterren worden toegekend ingeval van een bewaartemperatuur niet warmer dan -18ºC, twee sterren worden toege-kend ingeval van een bewaartemperatuur tussen de -18ºC en -12ºC en één ster wordt toegekend ingeval van een bewaartemperatuur tussen de -12ºC en -6ºC, gegeven de klimaatklasse waarvoor de koelkast bedoeld is en het daarbij horende bereik aan omgevingstemperatuur (uiterst gematigd van 10ºC tot 32ºC, gematigd van 16ºC tot 32ºC, subtropisch van 18ºC tot 38ºC en tropisch van 18ºC tot 43ºC);
- de absorptiekoelkasten van Thetford van de serie N100 en N145A ten behoeve van gebruik in caravans en dergelijke (verder te noemen de onderhavige koelkasten) voldoen niet aan de vereisten van de driesterrenkwalificatie van de ISO-norm, aangezien de temperatuur van -18ºC niet wordt bereikt bij de -in alle klimaatklassen voorkomende- omgevings-temperatuur van 32ºC;
- Thetford vermeldt ten aanzien van de onderhavige koelkasten op haar website (bereikbaar onder de domeinnamen thetford-europe.com en thetford.nl), voor zover hier van belang:
“Het vriesvak bereikt een temperatuur van -18ºC. Getest bij een omgevingstemperatuur van +25ºC op 230 V wisselstroom.
en
“De koelkasten worden steekproefsgewijze onderworpen aan een betrouwbaarheidstest bij een omgevingstemperatuur van 32ºC (…)”;
- op de website van Thetford is tot begin 2003 een afbeelding getoond van een vriesvak met drie sterren;
- bij brief van 10 september 2002 is Thetford namens Dometic gesommeerd om het suggereren van een driesterrenkwalificatie te staken;
- de raadsman van Thetford heeft in reactie hierop bij brief van 20 september 2002 aan Dometic laten weten dat zij de driesterrenafbeelding niet meer zal gebruiken op de onderhavige koelkasten en dat dit gebruik vanaf 12 september 2002 is gestaakt;
- in november 2002 heeft Thetford een brief aan afnemers, alsmede een persbericht doen uitgaan, inhoudende respectievelijk, voor zover van belang;
“Thetford abondons *** rating for the time being
one of our competitors has objected to the 3-star rating of two of our new refrigerator models with freezer compartments (the Thetford Norcold Line N100 and N145). (…) We would like to avoid protracted arguments about standards, so we have decided to voluntarily abandon the 3-star rating for these appliances in their current technical configuration for the time being (…)”
en
“Press release
Decision to voluntarily abandon 3-star rating:
(…) The two biggest models were rated 3-star based on an ambient temperature of +25ºC and 230V mains power.
As a competitor has objected to this rating,Thetford has decided to voluntarily abandon the 3-star rating in order to avoid protracted arguments.(…)”.
3.2 Dometic legt aan haar vordering ten grondslag dat Thetford onrechtmatig handelt in de zin van de artt. 6:194 jo. 6:162 BW, vanwege het openbaar maken van de hiervoor onder 3.1 genoemde afbeeldingen en mededelingen. Volgens Dometic is sprake van misleiding met betrekking tot de aard, hoedanigheid, eigenschap-pen en gebruiksmogelijkheden van de onderhavige koelkasten.
3.3 Voor zover Thetford aanvoert dat de vorderingen dienen te worden afgewezen bij gebreke van enig te beschermen belang aan de zijde van Dometic, gaat de rechtbank hieraan voorbij. De regeling van artikel 6:194 BW beoogt immers tevens bescherming te bieden aan concurrenten. Indien sprake zou zijn van misleidende reclame en Thetford zich daardoor een onterechte voorsprong in de concurrentiestrijd verwerft, zal Dometic -opererend op dezelfde markt als Thetford- daarvan nadeel kunnen ondervinden.
3.4 Beoordeeld dient te worden of in casu sprake is van het openbaar maken van mededelingen omtrent een product die misleidend zijn c.q. een schending van normen die concurrenten in het maatschappelijk verkeer jegens elkaar in acht dienen te nemen, zoals door Dometic gesteld en door Thetford weersproken.
3.5 Voorop gesteld wordt dat de sterrenclassificatie, zoals deze voortvloeit uit de ISO-norm, een algemeen gangbare en in de markt bekende methode is om de prestatie van een koelkast aan te duiden en te kunnen vergelijken, terwijl ook de levensmiddelenindustrie deze sterrenaanduidingen hanteert.
De rechtbank laat in het midden of de ISO-norm op de onderhavige koelkasten van toepassing is, hetgeen Thetford weerspreekt. Het hanteren door Thetford van drie sterren in de zin van het afbeelden van drie sterren, het vermelden dat de koelkasten driesterrenkwaliteiten bezitten, alsook de afbeelding van de drie sterren in combinatie met de mededeling dat -18ºC wordt bereikt bij een temperatuur van 25ºC bij 230V wisselstroom, wekt immers ten onrechte de indruk dat de onderhavige koelkasten die eigenschappen bezitten die in het algemeen gang-bare sterrensysteem van de ISO-classificatie aan drie sterren worden toegekend. Aangezien vast staat dat de onderhavige koelkasten niet voldoen aan de drie-sterrenkwalificatie van de ISO-norm, is het gebruik door Thetford van drie sterren misleidend en verwarrend en derhalve niet toegelaten.
Nu Thetford aanhaakt bij de sterrenclassificatie, is niet relevant dat de ISO-norm niet dwingend van toepassing is op in het verkeer brengen van koelkasten en dat Thetford de ISO-norm niet hanteert, zoals door Thetford aangevoerd.
3.6 De rechtbank is met Thetford van oordeel dat Dometic geen belang meer heeft bij haar vorderingen ten aanzien van het gebruik door Thetford van de drie sterren, zodat deze vorderingen zullen worden afgewezen. Thetford heeft immers toegezegd vanaf 12 september 2002 dit gebruik te staken. Het enkele feit dat Thetford in november 2002 in een brief aan afnemers spreekt van een staking ‘for the time being’ maakt niet dat deze toezegging van Thetford niet serieus genomen kan worden, zoals Dometic stelt. Thetford stelt in dat kader immers dat zij het driesterrensymbool niet eerder zal gebruiken dan nadat haar koelkasten zullen voldoen aan de daarop volgens de ISO-norm toepasselijke normen, hetgeen ook in voornoemde brief terugkomt waar Thetford spreekt van ‘in their current technical configuration’.
Dometic heeft terecht gesteld dat Thetford na 12 september 2002 nog drie sterren heeft gehanteerd, te weten op een caravanbeurs in Scandinavië in september 2002, op haar website en in een Spaans maandblad in oktober 2002. Nu dit gebruik zich echter relatief korte tijd na 12 september 2002 voordeed -en als zodanig in een overgangsperiode- is slechts sprake van een enkele omissie. Daar komt bij dat Dometic niet heeft weersproken dat Thetford -onder meer- folders heeft teruggehaald en haar website en brochures heeft aangepast en aldus ook gevolg heeft gegeven aan haar toezegging om het gebruik te staken.
3.7 Ten aanzien van de mededeling van Thetford dat de onderhavige koelkasten
-18ºC bereiken bij een omgevingstemperatuur van 25ºC en bij 230V wissel-stroom stelt Dometic dat Thetford hiermee impliciet gebruik maakt van de drie sterren, nu deze mededeling bij een gemiddelde gebruiker de indruk wekt dat de onderhavige koelkasten een driesterrenkwalificatie bezitten.
3.8 Eerst bij pleidooi heeft Dometic gesteld dat voornoemde mededeling mogelijk onjuist is. De rechtbank passeert deze stelling, als zijnde tardief en overigens onvoldoende onderbouwd. Uitgangspunt is derhalve dat voornoemde mededeling waar is.
3.9 De rechtbank is voorts van oordeel dat deze mededeling, zonder weglating van relevante zaken, op duidelijk kenbare wijze wordt gepresenteerd. Op de website van Thetford wordt de mededeling gedeeltelijk in een voetnoot weergegeven, maar wel zodanig dat deze voldoende opvalt, in aanmerking genomen dat in de voetnoot dezelfde lettergrootte en hetzelfde lettertype in de tekst is gebruikt. Aldus hanteert Thetford de aanduiding van -18ºC steeds met de -duidelijk gepresenteerde- toevoeging ‘25ºC/230V’.
3.10 Voorts dient beoordeeld te worden of het publiek tot wie de bedoelde mededelingen zijn gericht, in casu de consumenten die gebruik maken van caravans (en dergelijke), de bedoelde mededeling op juiste wijze opvat.
Met Thetford is de rechtbank van oordeel dat deze doelgroep de mededeling, in zijn geheel gepresenteerd, zal begrijpen. De nadrukkelijke toevoeging van ‘25ºC/230V’ geeft de feitelijke prestatie aan. Niet valt in te zien dat bij de doelgroep het begrip ontbreekt dat het bereiken van een bepaalde minimum-temperatuur samenhangt met de omgevingstemperatuur en dat de prestaties op 12 volt gelijkstroom lager zijn dan op 230 volt wisselstroom.
3.11 De rechtbank volgt Dometic niet in haar standpunt dat gebruikers de toevoeging-en van 25ºC en 230V niet zullen opmerken en begrijpen en deze toevoegingen zullen beschouwen als omschrijving van het begrip driesterrenvriescompartiment. Die link wordt door de mededeling immers niet gelegd en de stelling van Dometic gaat ook voorbij aan het kritisch vermogen van consumenten. Daar komt bij dat een internetbezoeker veelal gericht zoekt naar bepaalde informatie en zich aldus van toevoegingen, zoals hier aan de orde, bewust zal zijn.
3.12 Ook de stelling van Dometic dat het aanhaken bij een temperatuur van -18ºC niet is toegestaan, wordt gepasseerd. De aanduiding van ’-18ºC’ is een gebruikelijke aanduiding, terwijl het hanteren van een andere temperatuur juist verwarring zou kunnen geven bij het publiek en juist aan vergelijking in de weg kan staan. Het gaat te ver om op te leggen dat het noemen van ‘-18ºC’ niet toelaatbaar is c.q. dat alleen een ISO-gebruiker deze temperatuuraanduiding mag gebruiken. Het staat Thetford vrij om aan te geven onder welke omstandigheden haar koelkast deze prestatie geeft, te weten bij 25ºC en 230V wisselstroom.
3.13 Ook de mededeling van Thetford op haar website omtrent een betrouwbaarheids-test bij 32ºC, maakt niet dat aan Thetford enig misleidend handelen kan worden verweten. Deze mededeling ziet immers enkel op de betrouwbaarheid van de koelkast. Thetford voert in dit kader voorts terecht aan dat daaraan niet de mede-deling is gekoppeld dat bij 32ºC een koelprestatie van -18ºC wordt bereikt.
3.14 Het voorgaande brengt mee dat voornoemde mededelingen van Thetford niet gekwalificeerd kunnen worden als zijnde misleidend in die zin dat bij het publiek verwarring omtrent de eigenschappen van de onderhavige koelkasten kan ontstaan c.q. dat deze mededelingen als onrechtmatige handeling van Thetford jegens Dometic hebben te gelden.
3.15 Aangezien de in Nederlands geldende wettelijke regeling in lijn ligt met Richtlijn 84/450/EEG inzake misleidende reclame van 10 september 1984 en Dometic haar vordering met betrekking tot de andere lidstaten van de Europese Unie op de gestelde richtlijn-conforme wetgeving van deze lidstaten baseert, ziet de rechtbank geen grond om ten aanzien van andere lidstaten van de Europese Unie anders te oordelen, dan zij hiervoor op de voet van de artikelen 6:194 jo. 6:162 BW heeft gedaan.
3.16 Op grond van het voorgaande zullen de vorderingen van Dometic worden afgewezen en zal Dometic, als de in het ongelijk gestelde partij, worden veroordeeld in de proceskosten aan de zijde van Thetford gevallen.
4. De beslissing.
De rechtbank
wijst de vorderingen af;
verwijst eiseres in de kosten aan de zijde van gedaagde gevallen, tot op heden begroot op € 1.753,--, waaronder € 1.560,-- aan procureurssalaris.
Dit vonnis is gewezen door mrs. Ides Peeters, Cooijmans en Van den Bosch-van de Sande en uitgesproken ter openbare terechtzitting van woensdag 28 juli 2004.