Uitspraak
vonnis
RECHTBANK BREDA
Sector civiel recht
zaaknummer / rolnummer: 253709 / KG ZA 12-734
Vonnis in kort geding van 15 oktober 2012
in de zaak van
de vereniging VERENIGING DE VEENSE PUT,
gevestigd te Veen, gemeente Aalburg,
eiseres,
advocaat mr. M. Stegeman te ‘s-Hertogenbosch,
tegen
1. [gedaagde 1],
wonende te [woonplaats gedaagde 1], gemeente [gemeente gedaagde 1],
2. [gedaagde 2],
wonende te [woonplaats gedaagde 2], gemeente [gemeente gedaagde 2],
3. [gedaagde 3]
wonende te [woonplaats gedaagde 3],
gedaagden,
advocaat mr. A.H.F. Kluwen te Dordrecht.
Eiseres zal hierna ‘de vereniging’ worden genoemd. Gedaagden zullen tezamen worden aangeduid als ‘de commissieleden’ en afzonderlijk als ‘[gedaagde 1]’, ‘[gedaagde 2]’ en ‘[gedaagde 3]’.
1. De procedure
1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de op 12 september 2012 betekende dagvaarding met 19 producties;
- de producties 1 tot en met 7 van de commissieleden;
- de mondelinge behandeling ter zitting van 1 oktober 2012;
- de pleitnota van mr. Stegeman;
- de pleitnota van mr. Kluwen.
1.2. Het vonnis is bepaald op heden.
2. De beoordeling
2.1. Op grond van de niet of onvoldoende weersproken stellingen en de overgelegde producties wordt in dit kort geding uitgegaan van de navolgende feiten:
- De Veense Put is een vereniging van eigenaren van 280 percelen rondom een ontginde zandput in het Veense Plassengebied. Het doel van de vereniging is de behartiging van de eigenaarsbelangen die haar leden hebben in het Veense Plassengebied, zodanig dat de leden een ongestoord genot hebben van hun eigenaarsbelang, met dien verstande dat het belang van alle leden tezamen kan prevaleren boven het belang van het individuele lid.
- Volgens haar statuten wordt de vereniging in en buiten rechte vertegenwoordigd door een bestuur, dat door de algemene vergadering wordt benoemd. Het bestuur bestaat thans nog uit de heren [X] (voorzitter) en [Y]. Het bestuur wordt bijgestaan door een commissie Advies en Arbitrage, die gevraagd en ongevraagd aan bestuur en leden advies kan geven en bij geschillen geconsulteerd kan worden. De leden van de commissie worden door en uit de algemene vergadering gekozen. De commissie bestaat thans uit de heren [gedaagde 1] (voorzitter), [gedaagde 2] en [gedaagde 3].
- Artikel 13 van de statuten luidt, voor zover thans van belang:
3. Het bestuur roept de algemene vergadering bijeen. Het zendt daartoe, met inachtneming van een termijn van tenminste veertien dagen, een schriftelijke uitnodiging aan de leden.
4. Onderwerpen die ter stemming worden gebracht dienen te zijn geagendeerd.
- Artikel 17 van de statuten luidt, voor zover thans van belang:
1. Een lid van het bestuur kan te allen tijde als zodanig ontslag nemen, door een schriftelijke mededeling aan het bestuur met een opzegtermijn van tenminste drie maanden.
(…)
3. Bestuursleden kunnen te allen tijde onder opgaaf van redenen door de algemene vergadering worden geschorst en ontslagen. Terzake van schorsing of ontslag besluit de algemene vergadering met een meerderheid van de uitgebrachte stemmen.
- Artikel 25 van de statuten, dat betrekking heeft op de besluitvorming van de algemene vergadering, luidt, voor zover van belang:
1. Het ter algemene vergadering uitgesproken oordeel van de voorzitter omtrent de uitslag van een stemming (waaronder begrepen of een besluit is genomen en wat de inhoud daarvan is), is beslissend.
2. Wordt echter onmiddellijk na het uitspreken van het in het eerste lid bedoelde oordeel de juistheid daarvan betwist, dan vindt een nieuwe stemming plaats wanneer de meerderheid van de vergadering of indien de oorspronkelijke stemming niet hoofdelijk of schriftelijk geschiedde – een stemgerechtigde dat verlangt. Door deze nieuwe stemming vervallen de rechtsgevolgen van de oorspronkelijke stemming.
3. Voorzover de statuten of de wet niet anders bepalen, worden alle besluiten genomen met volstrekte meerderheid van de uitgebrachte stemmen.
- Naast de statuten kent de vereniging ook een huishoudelijk reglement. Artikel 9 luidt:
Alle bevoegdheden die niet krachtens de statuten of dit reglement aan het bestuur of aan de voorzitter zijn toegekend behoren aan de algemene vergadering.
- In de algemene vergadering van 25 mei 2012 is een motie van wantrouwen tegen het bestuur in stemming gebracht. De notulen van die vergadering vermelden daarover:
‘Er wordt gestemd d.m.v. roze stembriefjes.
De uitslag van de stemming is:
Uitgebracht zijn 167 stemmen.
Tegen het bestuur: 89 stemmen.
Voor het bestuur 78 stemmen.
De voorzitter concludeert dat besloten is dat dit bestuur plaats moet gaan maken voor een ander bestuur. Er zal een bestuursverkiezing worden uitgeschreven.
Hij wenst de vergadering veel succes met het nieuwe bestuur.’
- De volgende algemene vergadering is gehouden op 29 juni 2012. De notulen van deze vergadering van 29 juni 2012 vermelden onder meer, voor zover thans van belang:
‘De heer [X] wijst er op dat het bestuur, n.a.v. de vergadering op 25 mei j.l., een agenda voor deze avond heeft verstuurd. Uit het overleg op zondag 24 juni is naar voren gekomen dat er een gewijzigde agenda aan de leden werd verstrekt.
Hij verzoekt de vergadering hem te schorsen als voorzitter en kondigt aan dat hij de vergadering zal verlaten en zich na afloop zal laten informeren over de beslissingen die worden genomen.
Voordat hij de zaal verlaat geeft hij aan dat hij de heer [gedaagde 1] heeft gevraagd deze avond als gastvoorzitter op te treden en dat de heer van Vliet bereid is het secretariaat te blijven verzorgen.’
- Met een meerderheid van 80 tegen 47 stemmen heeft de ledenvergadering ingestemd met een aantal voorstellen, waaronder het voorstel:
‘Het aftredende bestuur organiseert de nieuwe bestuursverkiezingen op vrijdag 7 september 2012 (datum wordt later in de vergadering gewijzigd in 31 augustus 2012). Kandidaten voor deze verkiezing kunnen zich bij het secretariaat aanmelden, volgens de regels die in de statuten staan vermeld. Hierbij moet rekening worden gehouden met een aanmeldingstermijn van minimaal 4 weken.’
- Op basis van de notulen van de vergadering van 29 juni 2012 heeft een notaris in opdracht van de commissie Advies en Arbitrage in het handelsregister laten inschrijven dat voorzitter [X] met ingang van die datum is geschorst als bestuurslid.
- Op 14 augustus 2012 heeft de commissie Advies en Arbitrage de leden van de vereniging uitgenodigd voor een algemene vergadering op 31 augustus 2012. Op de agenda staat onder meer de verkiezing van een nieuw bestuur.
- Op 16 augustus 2012 heeft de advocaat van het aftredende bestuur de leden van de vereniging uitgenodigd voor een algemene vergadering op 31 augustus 2012. Op de agenda staat de verkiezing van een nieuw bestuur, vergezeld van een lijst met kandidaten voor een bestuursfunctie, waaronder [X] en [Y].
- Bij brief van 29 augustus 2012 heeft de advocaat van het aftredende bestuur aan de leden meegedeeld dat de algemene vergadering van 31 augustus 2012 wordt verdaagd.
- De door de commissie Advies en Arbitrage georganiseerde ledenvergadering heeft doorgang gevonden onder voorzitterschap van [gedaagde 1]. De aanwezige leden hebben gestemd voor de instelling van een driehoofdig bestuur. Vervolgens hebben de aanwezige leden gestemd over twee kandidaat-voorzitters en zes kandidaat-bestuursleden. Daarvan zijn de kandidaten met de meeste stemmen tot voorzitter en bestuurslid verkozen. Verder hebben de aanwezige leden ingestemd met de instelling van zes nieuwe commissies.
2.2. De vereniging vordert dat de commissieleden bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, worden veroordeeld om, kort gezegd:
I. een brief te (laten) versturen naar alle leden van de vereniging waarin zij schrijven dat de commissie Advies en Arbitrage niet bevoegd was om de algemene vergadering van 31 augustus 2012 uit te schrijven en dat er op die vergadering dan ook geen bindende besluiten zijn genomen;
II. zich te onthouden van mededelingen aan de leden die de indruk zouden kunnen wekken dat de commissie Advies en Arbitrage bevoegd zou zijn een algemene vergadering te organiseren, dat de vergadering van 31 augustus 2012 rechtsgeldig was en dat daar geldige besluiten zijn genomen, dit op straffe van een dwangsom;
III. zich te onthouden van het geven van uitvoering aan de op de bijeenkomst van 31 augustus 2012 beweerdelijk genomen besluiten, dit op straffe van een dwangsom;
IV. binnen 24 uur na betekening van dit vonnis ervoor te zorgen dat de in het handelsregister ingeschreven schorsing van [X] met terugwerkende kracht ongedaan wordt gemaakt, op straffe van verbeurte van een dwangsom;
een en ander met veroordeling van de commissieleden in de buitengerechtelijke kosten, de proceskosten en de nakosten.
2.3. Aan deze vorderingen legt de vereniging ten grondslag dat de door de commissie Advies en Arbitrage georganiseerde bijeenkomst op 31 augustus 2012 niet de conform de wet en/of de statuten bijeen is geroepen, zodat tijdens die bijeenkomst ook geen geldige de vereniging bindende besluiten zijn genomen. Subsidiair beroept de vereniging zich op de vernietigbaarheid van de op die bijeenkomst genomen besluiten ex art. 2:15 lid 1 sub a BW omdat ze in strijd met de wet en/of de statuten tot stand zijn gekomen.
2.4. De commissieleden betwisten dat de commissie Advies en Arbitrage zich bevoegdheden heeft toegekend die verder reiken dan haar statutaire bevoegdheden. Verder stellen zij dat het aftredende bestuur sinds de ledenvergadering van 31 augustus 2012 niet meer bevoegd is de vereniging te vertegenwoordigen.
2.5. De voorzieningenrechter constateert dat in dit geding twee organen van de vereniging tegenover elkaar staan, te weten het (aftredende) bestuur en de commissie Advies en Arbitrage. Kern van het geschil is het antwoord de vraag of bestuursvoorzitter [X] sinds 29 juni 2012 is geschorst, of de door de commissie Advies en Arbitrage op 31 augustus 2012 gehouden vergadering is aan te merken als een rechtsgeldige algemene vergadering en of er op die vergadering besluiten zijn genomen die de vereniging binden. Deze vragen moeten worden beantwoord aan de hand van de statuten en reglementen van de vereniging.
2.6. Ingevolge artikel 17 lid 3 van de statuten wordt een bestuurslid geschorst door de algemene vergadering. Voor de vaststelling of er een besluit is genomen en wat de inhoud van dat besluit is, is het ter vergadering door de voorzitter uitgesproken oordeel beslissend, staat in artikel 25 lid 1 van de statuten. Volgens de commissieleden blijkt uit de notulen van 29 juni 2012 dat voorzitter [X] op de algemene vergadering van 29 juni 2012 is geschorst. De vereniging betwist dit. Zij is van mening dat uit de notulen niet blijkt dat er over het verzoek van de voorzitter om hem te schorsen is gestemd, laat staan dat daarmee is ingestemd.
2.7. Vooropgesteld wordt dat beide partijen zich beroepen op de tekst van de door de vereniging als productie 8 bij dagvaarding in het geding gebrachte notulen van 29 juni 2012. Gezien het feit dat deze notulen op de vergadering van 31 augustus 2012 zijn vastgesteld en beide partijen kennelijk uitgaan van de juistheid van de inhoud van deze notulen, zal ook de voorzieningenrechter daarvan uitgaan.
2.8. De voorzieningenrechter is van oordeel dat de notulen helder zijn en niet voor tweeërlei uitleg vatbaar. De stemming die volgens de notulen heeft plaatsgevonden heeft betrekking op de door de ledencommissie gepresenteerde voorstellen en niet op het voorstel van [X] om hem te schorsen. Ter zitting is van de zijde van de commissieleden nog betoogd dat de algemene vergadering stilzwijgend akkoord is gegaan met het besluit van [X] tot schorsing, maar ook dit betoog faalt. Nog daargelaten dat, anders dan in geval van ontslag, een bestuurslid niet zelf tot schorsing kan besluiten, kennen de statuten van de vereniging niet de mogelijkheid van een stilzwijgende besluitvorming van de vergadering. Uit artikel 25 lid 1 van de statuten blijkt juist het tegendeel. Voor besluitvorming is een stemming vereist, welke stemming niet heeft plaatsgevonden. Dat betekent dat er tijdens de vergadering van 29 juni 2012 geen besluit tot schorsing van [X] is genomen en dat in het handelsregister ten onrechte is ingeschreven dat hij als voorzitter is geschorst. Deze inschrijving dient met terugwerkende kracht ongedaan te worden gemaakt.
2.9. Volgens de statuten is in alle gevallen het bestuur het bevoegde orgaan om een algemene vergadering bijeen te roepen door de leden daartoe schriftelijk uit te nodigen. Bovendien heeft de algemene vergadering op 29 juni 2012 ingestemd met het voorstel dat het aftredende bestuur de nieuwe bestuursverkiezingen op 31 augustus 2012 organiseert. Dat betekent dat het bestuur bevoegd was de algemene vergadering van 31 augustus 2012, waarop het nieuwe bestuur zou worden gekozen, te organiseren. Naar het oordeel van de voorzieningenrechter moet onder organiseren worden verstaan het regelen van een vergaderlocatie, het opstellen van een agenda en het schriftelijk uitnodigen van de leden voor die vergadering. De statuten noch het reglement van de vereniging geeft de commissie Advies en Arbitrage de bevoegdheid een locatie te regelen en de leden een schriftelijke uitnodiging met een agenda toe te sturen. De commissie Advies en Arbitrage kan deze bevoegdheid wel verkrijgen door een besluit daartoe van de algemene vergadering, maar uit de notulen van 29 juni 2012 blijkt niet dat een dergelijk besluit is genomen. Naar de voorzieningenrechter begrijpt is een discussie tussen het aftredende bestuur en de commissie Advies en Arbitrage over de inhoud van de agenda en het versturen daarvan de reden geweest dat de commissieleden de uitnodiging en de agenda voor de algemene ledenvergadering van 31 augustus 2012 hebben verstuurd en ook de bestuursverkiezingen hebben georganiseerd. Het enkele feit dat de commissieleden en het bestuur het niet – tijdig – eens konden worden over de agenda voor de algemene vergadering, geeft hen echter nog niet de bevoegdheid deze vergadering – en daarmee ook de bestuursverkiezingen – te organiseren. De voorzieningenrechter is dan ook met de vereniging van oordeel dat de commissieleden hun bevoegdheden hebben overschreden. Dit geldt te meer nu zij [X], die – naar de commissieleden wisten – zich verkiesbaar had willen stellen voor de functie van lid van het bestuur, niet op de verkiezingslijst hebben geplaatst. Dat wil zeggen dat de door de commissieleden georganiseerde bijeenkomst van 31 augustus 2012 niet is aan te merken als een algemene vergadering in de zin van de statuten. Dat brengt mee dat de op die bijeenkomst genomen besluiten ook niet aangemerkt kunnen worden als door de algemene vergadering genomen en de vereniging bindende besluiten.
2.10. Uit voorgaande overwegingen volgt dat [X] nimmer is geschorst en dat er in de plaats van [X] en [Y] nog geen nieuw bestuur is gekozen. Dat betekent dat (het aftredende bestuur van) de vereniging bevoegd is de vereniging in rechte te vertegenwoordigen, zodat de vereniging ontvankelijk is in haar vorderingen. De gevorderde voorzieningen zullen worden toegewezen op de wijze als hierna in het dictum verwoord. Bij het toewijzen van de vorderingen gaat de voorzieningenrechter uit van de mededeling van het bestuur dat de algemene vergadering, waarop de bestuursverkiezingen zullen worden gehouden, zal plaatsvinden op 19 oktober 2012. De gevorderde dwangsommen zullen worden gematigd en gemaximeerd.
2.11. Als de in het ongelijk te stellen partij zullen de commissieleden worden veroordeeld in de kosten van dit geding. De kosten van de vereniging worden begroot op EURO 1.683,92, welk bedrag is samengesteld uit EURO 292,92 aan betekeningskosten, EURO 575,00 aan vast recht en EURO 816,00 aan salaris advocaat. De nakosten zullen eveneens worden toegewezen. Niet is gebleken dat de raadsman van de vereniging meer werkzaamheden heeft verricht dan waarvoor artikel 239 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering een vergoeding placht in te sluiten, zodat er geen grondslag bestaat voor de toekenning van een vergoeding voor buitengerechtelijke kosten.
3. De beslissing
De voorzieningenrechter:
1. veroordeelt gedaagden, op straffe van verbeurte van een dwangsom van EURO 1.000,00 per dag dat zij daarmee in gebreke blijven, zulks tot een maximum van EURO 15.000,00, om binnen 24 uur na betekening van dit vonnis een door hen ondertekende brief zowel per post als per e-mail te (laten) versturen aan de leden van Vereniging De Veense Put waarin exact (dus zonder toevoegingen en weglatingen) de volgende tekst is opgenomen:
‘Geacht lid,
Bij vonnis van 15 oktober 2012 van de voorzieningenrechter van de rechtbank Breda zijn ondergetekenden, als leden van de commissie Advies en Arbitrage, veroordeeld om u als volgt te informeren.
De commissie Advies en Arbitrage heeft op eigen initiatief een ledenvergadering belegd op vrijdag 31 augustus 2012 en in die vergadering een bestuursverkiezing gehouden. Door de voorzieningenrechter is echter vastgesteld dat de commissie Advies en Arbitrage volgens de statuten en reglementen van de vereniging niet bevoegd is een algemene vergadering bijeen te roepen. De vergadering van 31 augustus 2012 is door de commissie ook niet in opdracht van de algemene vergadering georganiseerd. Dat betekent dat de door de commissie Advies en Arbitrage georganiseerde ledenbijeenkomst op 31 augustus 2012 niet de status heeft van een rechtsgeldig bijeengeroepen algemene vergadering en dat er op die ledenbijeenkomst dan ook geen besluiten zijn genomen die de vereniging kunnen binden.
De commissie Advies en Arbitrage zal zich daarom onthouden van het geven van uitvoering aan de op de ledenbijeenkomst van 31 augustus 2012 genomen besluiten. De commissie adviseert u om de door het aftredende bestuur voor 19 oktober 2012 (dan wel een nader te bepalen datum) bijeengeroepen algemene ledenvergadering te bezoeken, op welke vergadering de verkiezing van een nieuw bestuur van Vereniging De Veense Put zal gaan plaatsvinden.
Hoogachtend,
De commissie Advies en Arbitrage
[gedaagde 1] [gedaagde 3] [gedaagde 2]
2. veroordeelt gedaagden, op straffe van verbeurte van een dwangsom van EURO 1.000,00 per dag dat zij daarmee in gebreke blijven, zulks tot een maximum van EURO 15.000,00, om:
- zich tot 19 oktober 2012 te onthouden van het doen van mededelingen aan de leden van Vereniging De Veense Put die de indruk zouden kunnen wekken dat de commissie Advies en Arbitrage bevoegd zou zijn een algemene vergadering te organiseren;
- zich tot 19 oktober 2012 te onthouden van het doen van mededelingen aan de leden van Vereniging De Veense Put die de indruk zouden kunnen wekken dat de door de commissie Advies en Arbitrage georganiseerde ledenbijeenkomst van 31 augustus 2012 als algemene vergadering kan worden aangemerkt en dat tijdens die bijeenkomst besluiten zouden zijn genomen die Vereniging De Veense Put kunnen binden;
- zich te onthouden van het geven van uitvoering aan de beweerdelijk volgens de commissie Advies en Arbitrage genomen besluiten tijdens de ledenbijeenkomst van 31 augustus 2012;
- te gehengen en te gedogen dat het aftredende bestuur van Vereniging De Veense Put een algemene vergadering bijeenroept waarop bestuursverkiezingen gaan plaatsvinden;
3. veroordeelt gedaagden, op straffe van verbeurte van een dwangsom van EURO 1.000,00 per dag dat zij daarmee in gebreke blijven, zulks tot een maximum van EURO 15.000,00, om binnen twee werkdagen na betekening van dit vonnis ervoor zorg te (laten) dragen dat de in het handelsregister ingeschreven schorsing van bestuursvoorzitter [X] ongedaan wordt gemaakt, zodanig dat de situatie wordt bereikt dat die schorsing met terugwerkende kracht vanaf 29 juni 2012 wordt uitgeschreven;
4. veroordeelt gedaagden hoofdelijk, des dat de een betalend de anderen zullen zijn bevrijd, in de proceskosten, tot op heden gevallen aan de zijde van eiseres en begroot op
EURO 1.683,92,
- te vermeerderen, indien door gedaagden niet binnen veertien dagen na vandaag vrijwillig wordt voldaan aan de kostenveroordeling in dit vonnis, met EURO 131,00 aan salaris advocaat,
- te vermeerderen, indien gedaagden niet binnen veertien dagen na aanschrijving door eiseres aan de proceskostenveroordeling hebben voldaan en vervolgens betekening van de uitspraak heeft plaatsgevonden, met een bedrag van EURO 68,00 aan salaris advocaat;
verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;
wijst af hetgeen meer of anders is gevorderd.
Dit vonnis is gewezen door mr. Hermans in aanwezigheid van de griffier mr. De Baar en in het openbaar uitgesproken op 15 oktober 2012.