Uitspraak
RECHTBANK DEN HAAG
Team Handel - voorzieningenrechter
zaak- / rolnummer: C/09/439497 / KG ZA 13-303
Vonnis in kort geding van 11 april 2013
in de zaak van
[eiseres]
wonende te [woonplaats]
eiseres,
advocaat mr. I.E. Boissevain te Utrecht,
tegen:
de stichting
De Stichting Fuertedogs,
adres houdende te Leimuiden,
gedaagde,
advocaat mr. Y.J.P. Janssen te Venlo.
Partijen worden hierna respectievelijk aangeduid als ‘[eiseres]’ en ‘Fuertedogs’.
1. De feiten
Op grond van de stukken en het verhandelde ter zitting van 4 april 2013 wordt in dit geding van het volgende uitgegaan.
1.1. Fuertedogs is een stichting die de hondenopvang van mevrouw [A.] op het eiland Fuerteventura ondersteunt. Eén van de doelen van Fuertedogs is het zoeken van een nieuw thuis voor de honden in Nederland.
1.2. [eiseres] heeft in december 2012 een bezoek gebracht aan het hondenopvangcentrum. Bij mail van 12 januari 2013 heeft [eiseres] aan Fuertedogs bericht:
“Het is Holly geworden en ik vind haar zusje Hazel – waar ze zo leuk mee speelt – ook heel erg leuk en prettig hondje. Ben nog met mezelf aan het overleggen allebei...in ieder geval Holly wel.”
1.3. Op 18 januari 2013 heeft [eiseres] twee honden, Holly en Hazel (door [eiseres] Lotje en Juultje genoemd), opgehaald op hun tijdelijke verblijfadres in Nederland en in haar huis opgenomen.
1.4. Op 21 januari 2013 heeft mevrouw [A.] voor iedere hond een contract aan [eiseres] toegezonden (hierna: ‘het contract’). De identieke bepalingen daarvan luiden onder meer:
“in aanmerking nemende:
(...)
- dat Fuertedogs te allen tijden het eigendomsrecht van de hond behoudt en de hond niet verkocht, dan wel weggeschonken mag worden. De hond is levenslang in bruikleen door ADOPTANT. Het door de nieuwe eigenaar betaalde bedrag is een bijdrage in de algemene en medische kosten van FUERTEDOGS en derhalve geen betaling van een koopsom voor het dier.
(...)
1) ADOPTANT verbindt zich ertoe het dier goed te verzorgen, te huisvesten en goed behandelen overeenkomstig de wet, regelende de bescherming en het welzijn van dieren;
(...)
3)
d. (...)
Indien de betreffende hond geen voldoening geeft, moet de hond bij FUERTEDOGS worden terugbezorgd.
(...)
4) De geadopteerde hond blijft te allen tijden eigendom van FUERTEDOGS en kan bij het niet nakomen van het onderhavige contract worden teruggevorderd, waarbij ADOPTANT zich verplicht de betreffende hond inclusief het bijbehorende dierenpaspoort aan een vooraf bekendgemaakte medewerker van FUERTEDOGS mee te geven.
(...)
7) Inbreuken op één der punten van het onderhavig contract geeft FUERTEDOGS het recht om de betreffende hond onmiddellijk terug te nemen en over te gaan tot een schadeloosstellingseis als hierna bepaald. (...)”
1.5. Op 22 januari 2013 heeft [eiseres] aan Fuertedogs gemaild:
“Ik heb de adoptie-overeenkomst van Holly/Juultje uitgeprint.
Wat de adoptie-overeenkomst voor Hazel betreft:
Vandaag de tweede werkdag en dat is toch wel heel anders dan enkele dagen in het vrije weekend met twee puppies.
Ben er uiteindelijk toch niet helemaal 100% uit of ik ook Hazel adopteer. (...)
Ik wil echter graag even de mogelijkheid haar te adopteren graag open houden?”
en op 27 januari 2013:
“Ik ga helemaal accoord met de inhoud van de adoptie-overeenkomst. (...)
Ik accepteer de overeenkomst zoals die is opgesteld.”
1.6. Op 4 februari 2013 is [eiseres] bezocht door mevrouw [dierentolk], en mevrouw [inspecteur] van Fuertedogs.
1.7. Op 10 februari 2013 schrijft [eiseres] in een e-mail aan Fuertedogs:
“Ik ben er nu wel uit en moet zeggen dat het mij kwa tijd en energie teveel wordt om twee verschillende puppies tegelijkertijd op te voeden. (...)
Ik zie dus af van adoptie van Hazel/Juultje en kan [C.] als toekomstig thuis voor Hazel alleen maar heel sterk aanbevelen. (...)
Op deze wijze ontstaat op natuurlijke manier een goed adres voor Juultje.
[C.] neemt deze naam over – Juultje - als het hondje ter adoptie door jou wordt vrijgegeven.”
1.8. Op 12 februari 2013 zijn de honden door (vertegenwoordigers van) Fuertedogs bij [eiseres] weggehaald.
1.9. Op 17 februari 2013 heeft Fuertedogs schriftelijk aan [eiseres] bericht:
“Betreft: beëindiging adoptieovereenkomst m.b.t. HOLLY, (...)
Onlangs heeft u een adoptieovereenkomst getekend met de Stichting Fuertedogs voor de adoptie van Holly (door u vernoemd Lotje). Naar aanleiding van verschillende huisbezoeken, telefonische contacten, e-mail en sms – contacten heeft de Stichting helaas het besluit moeten nemen dat u voor Holly niet de beoogde adoptant bent die de Stichting voor ogen had. In de bijgevoegde verslagen van de inspecteurs van de Stichting staat beschreven waarom de Stichting gemeend heeft om Holly onder uw verzorging weg te moeten halen en het overeenkomstige adoptiecontract te moeten beeindigen. Tevens zal het adoptiegeld, door u gestort op de rekening van de Stichting Fuertedogs op 14 januari 2013, per direct op uw rekening worden teruggestort. Nogmaals, wij betreuren het ten zeerste dat we de adoptieovereenkomst moeten beeindigen, maar in het belang van de hond was er geen andere beslissing mogelijk.”
1.10. Op 7 maart 2013 heeft de voorzieningenrechter van deze rechtbank verlof verleend voor het leggen van conservatoir beslag op de honden, onder de voorwaarde dat binnen twee weken na het beslag de eis in de hoofdzaak moet worden ingesteld. Het beslag is op 11 maart 2013 gelegd.
2. Het geschil
2.1. [eiseres] vordert, zakelijk weergegeven:
primair:
I. Fuertedogs te verplichten de honden over te dragen aan de beschikkingsmacht van [eiseres];
II. Fuertedogs te gebieden mee te werken aan het ondertekenen van een koopcontract voor de honden;
subsidiair:
III. Fuertedogs te veroordelen tot betaling van € 650,-- aan [eiseres].
2.2. Daartoe voert [eiseres] het volgende aan. Fuertedogs handelt onrechtmatig jegens [eiseres] door de honden aan haar bezit te onttrekken. De overeenkomst tussen [eiseres] en Fuertedogs dient als een koopovereenkomst te worden gekwalificeerd. Zij zijn immers overeengekomen dat [eiseres] de honden in huis zou nemen tegen betaling van een bedrag. [eiseres] heeft op 14 januari 2013 een bedrag van € 300,-- voor Holly en op 28 januari 2013 een bedrag van € 240,-- voor Hazel aan Fuertedogs betaald. Op 18 januari 2013 heeft de eigendomsoverdracht van de honden plaatsgevonden en is aan [eiseres] het bezit van de honden verschaft. Aan Fuertedogs komt als verkoper niet het recht toe om de koopovereenkomst te ontbinden. Het contract zoals in deze procedure overgelegd is pas na de feitelijke levering van de honden door [eiseres] ondertekend, waarbij door de aanwezige inspecteurs van Fuertedogs druk op haar is uitgeoefend om dat te doen. Fuertegogs kan daar dan ook geen beroep op doen. De bepalingen in het contract tussen partijen zijn voorts onredelijk bezwarend en in strijd met het eigendomsrecht. Indien wordt geoordeeld dat sprake is van bruikleen, geldt dat blijkens de overeenkomst levenslange bruikleen is overeengekomen. Fuertedogs was niet gerechtigd de overeenkomst voortijdig te beëindigen. Zij heeft op geen enkel moment aan [eiseres] kenbaar gemaakt dat zij van mening was dat de honden bij [eiseres] niet op hun plek waren. Er is slechts aangeboden om de honden tijdelijk op te vangen wegens griep van [eiseres]. Vervolgens is volledig achter de rug van [eiseres] om besloten om haar de honden niet meer terug te geven. Fuertedogs heeft haar handelen pas achteraf gemotiveerd en dan ook nog alleen door eigen waarnemingen en interpretaties. De motivering bevat geen objectief waarneembare feiten en/of verklaringen van een onafhankelijke deskundige. Als Fuertedogs zich al op het contract zou kunnen beroepen, zou zij eerst aan [eiseres] hebben moeten laten weten op welke punten zij in de ogen van Fuertedogs tekort schoot, om haar vervolgens een kans op herstel te bieden. Fuertedogs heeft zelfs geen aanzegging van het weghalen van de honden gedaan.
Indien niet is voldaan aan de voorwaarden voor het ontstaan van een koopovereenkomst, kan niet anders worden geconcludeerd dan dat [eiseres] de honden ten behoeve van Fuertedogs heeft gehouden. In dat geval ligt het op de weg van Fuertedogs om haar de kosten voor het verblijf en de verzorging van de honden te vergoeden. Die kosten worden begroot op € 650,--.
2.3. Fuertedogs voert gemotiveerd verweer, dat hierna, voor zover nodig, zal worden besproken.
3. De beoordeling van het geschil
3.1. [eiseres] heeft bezwaar gemaakt tegen de door Fuertedogs overgelegde producties, aangezien die binnen 24 uur voor aanvang van de zitting zijn ingediend. Dat bezwaar wordt gepasseerd. Daarvoor is van belang dat de producties van Fuertedogs kennelijk (hoewel tijdig bij de voorzieningenrechter ingediend) slechts enkele minuten na 3 april 2013, 10.00 uur, aan [eiseres] zijn toegezonden en het overgrote deel van die producties reeds bekend moeten worden verondersteld bij [eiseres], zodat niet kan worden aangenomen dat [eiseres] in haar procesbelangen is geschaad.
3.2. Fuertedogs heeft bezwaar gemaakt tegen de eiswijziging zoals die ter zitting door [eiseres] is ingediend. De voorzieningenrechter is van oordeel dat die eiswijziging in een ontoelaatbaar laat stadium kenbaar is gemaakt, zodat sprake is van strijd met het beginsel van een goede procesorde. De eiswijziging is eerst ter zitting en tijdens de repliek kenbaar gemaakt aan de voorzieningenrechter en Fuertedogs, terwijl dat blijkens het Procesreglement kort gedingen “zo spoedig mogelijk en bij voorkeur vóór de terechtzitting” dient te gebeuren. Dat de wijziging wel voor aanvang van de zitting kenbaar gemaakt had kunnen worden, volgt uit de datering daarvan op 3 april 2013, de dag voorafgaand aan de zitting. Gelet hierop zal worden beslist op de vorderingen van [eiseres] zoals onder 2.1. vermeld.
3.3. In deze procedure zijn door Fuertedogs twee overeenkomsten overgelegd, een met betrekking tot Holly, gedateerd op 18 februari 2013 en een met betrekking tot Hazel, gedateerd op 27 februari 2013, waaruit blijkt dat de honden zijn verkocht aan derden. Fuertedogs heeft onweersproken aangevoerd dat de honden op de respectieve data van de koopovereenkomst, althans kort daarna, aan hun nieuwe eigenaren zijn geleverd en dat die levering mogelijk was omdat het beslag op de honden is komen te vervallen doordat [eiseres] de eis in de hoofdzaak (deze procedure) niet binnen de gestelde termijn heeft ingesteld. Een en ander brengt met zich dat het voor Fuertedogs feitelijk onmogelijk is de honden over te dragen aan [eiseres] en mee te werken aan de verkoop van de honden aan [eiseres], zodat de daartoe strekkende vorderingen zoals hiervoor geformuleerd onder I en II zullen worden afgewezen. Voor zover aangenomen zou moeten worden dat Fuertedogs niet gerechtigd was de honden aan derden te verkopen, zal zich dat moeten oplossen in schadevergoeding. Dat rechtvaardigt evenwel niet het treffen van een onuitvoerbare maatregel in kort geding.
3.4. [eiseres] vordert voorts (subsidiair) een vergoeding voor het verblijf en de verzorging van de honden, mocht geoordeeld worden dat zij geen koopovereenkomst met Fuertedogs heeft gesloten voor de honden. In het kader van deze vordering dient de rechtsverhouding tussen partijen beoordeeld te worden.
3.5. Fuertedogs betoogt dat ten aanzien van Hazel nimmer een overeenkomst tussen partijen tot stand is gekomen omdat het contract voor Hazel zoals dat op 21 januari 2013 aan [eiseres] is toegezonden, niet door [eiseres] is ondertekend. Dat betoog is aannemelijk door het feit dat in deze procedure een door [eiseres] getekende versie van voornoemd contract met betrekking tot Hazel niet is overgelegd. Dat [eiseres] na enige bedenktijd heeft afgezien van de adoptie van Hazel blijkt bovendien ondubbelzinnig uit haar e-mailbericht van 10 februari 2013, zoals geciteerd onder 1.7. Dat laat onverlet dat Hazel enige tijd bij [eiseres] heeft verbleven, zodat gelet op het voorgaande niet anders kan worden geconcludeerd dan dat [eiseres] Hazel gedurende die tijd voor Fuertedogs heeft gehouden. Niet in geschil is echter dat dit op uitdrukkelijk verzoek van [eiseres] is gebeurd, in het kader van haar wens om eventueel tot adoptie van Hazel over te gaan. Onder deze omstandigheden valt, bij gebreke van een nadere onderbouwing, niet in te zien waarom Fuertedogs desondanks gehouden is de kosten te vergoeden die voortvloeien uit het verblijf van Hazel bij [eiseres].
3.6. Ten aanzien van Holly is een door beide partijen getekend exemplaar van het contract zoals geciteerd onder 1.4. overgelegd. Het betoog van [eiseres] dat zij op 4 februari 2013 door [dierentolk] en [inspecteur] onder druk is gezet om het contract te tekenen, zodat de in dit contract neergelegde afspraken buiten beschouwing moeten worden gelaten, wordt gepasseerd. Uit de e-mail van 27 januari 2013 van [eiseres] (zie onder 1.5.) blijkt immers dat zij vóór het bezoek van 4 februari al instemde met de inhoud van het contract. Partijen twisten voorts over de vraag hoe de overeenkomst moet worden gekwalificeerd. Het primaire betoog van Fuertedogs in dat kader, dat een bewaarnemingsovereenkomst is gesloten, kan niet worden gevolgd. Uit artikel 7:600 van het Burgerlijk Wetboek (BW) en volgende vloeit immers voort dat een dergelijke overeenkomst voornamelijk is gericht op het bewaren van een zaak voor de bewaargever en niet op het gebruik en genot daarvan. Dat het partijen bij het sluiten van de overeenkomst voor ogen stond om het gebruik en genot van de hond aan [eiseres] te verschaffen, blijkt wel uit het bepaalde onder 3d, waarin staat vermeld dat de hond bij Fuertedogs moet worden terugbezorgd indien de hond geen voldoening geeft. Daarbij komt dat de hoofdverplichting van de bewaarnemer niet alleen het bewaren behelst, maar ook het teruggeven van de zaak die aan hem is toevertrouwd. Een dergelijke teruggaveplicht, onafhankelijk van de omstandigheden, kan niet uit het contract worden afgeleid. Nu voorts expliciet in het contract staat vermeld dat de hond, behoudens contractbreuk door de adoptant, levenslang in bruikleen is van de adoptant en uitdrukkelijk in het contract is bepaald dat het eigendomsrecht van de hond bij Fuertedogs blijft berusten, dient het contract naar voorlopig oordeel als een bruikleenovereenkomst te worden gekwalificeerd. Aangezien uit artikel 7A:1785 BW voortvloeit dat de kosten voor het gebruik van de zaak voor rekening komen van de gebruiker, komt ook de vordering van [eiseres] tot vergoeding van de door haar gemaakte kosten voor Holly niet voor toewijzing in aanmerking.
3.7. Hetgeen partijen verder hebben aangevoerd kan gelet op het bovenstaande buiten beschouwing blijven.
3.8. [eiseres] zal, als de in het ongelijk gestelde partij, worden veroordeeld in de kosten van dit geding, alsmede (deels voorwaardelijk) in de nakosten. De voorzieningenrechter ziet in het feitencomplex geen aanleiding om van dit uitgangspunt af te wijken.
4. De beslissing
De voorzieningenrechter:
- wijst het gevorderde af;
- veroordeelt [eiseres] in de kosten van dit geding, tot dusverre aan de zijde van Fuertedogs begroot op € 1.405,--, waarvan € 816,-- aan salaris advocaat en € 589,-- aan griffierecht;
- veroordeelt [eiseres] tevens in de nakosten, forfaitair begroot op € 131,-- aan salaris advocaat;
- bepaalt dat, indien niet binnen veertien dagen na heden aan voormelde kostenveroordelingen is voldaan, wettelijke rente daarover verschuldigd is;
- bepaalt dat, indien en voor zover [eiseres] niet binnen veertien dagen na aanschrijving aan het vonnis heeft voldaan en het vonnis om die reden door Fuertedogs aan [eiseres] is betekend, de nakosten worden vermeerderd met een bedrag van € 68,-- aan salaris advocaat, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de vijftiende dag na voormelde aanschrijving tot de dag van algehele voldoening, en met de explootkosten van de betekening van dit vonnis;
- verklaart de kostenveroordelingen uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. J.J. van der Helm en in het openbaar uitgesproken op 11 april 2013.
hvd