5.5.De kinderrechter heeft een brief geschreven aan [de minderjarige] . De inhoud van deze brief luidt als volgt.
Beste [de minderjarige] ,
Vorige week hebben wij met elkaar gepraat, voordat de zitting begon en ook daarna. De zitting ging over de vraag waar jij gaat wonen als je verblijf bij de instelling ophoudt. Maar voor jou gaat het om heel veel meer. Ik weet dat jij aanstaande woensdag een afspraak hebt bij Brijder en dat jij dat spannend vindt. Daarom schrijf ik je nu alvast een brief.
[de minderjarige] , jij hebt al heel veel meegemaakt. Jouw rugzak zit vol met moeilijke, traumatische ervaringen. Het is ingewikkeld om daar een weg in te vinden. Dat ligt niet aan jou. Trauma tast je eigenwaarde en je vertrouwen in andere mensen aan. Het zorgt ervoor dat je je chronisch onbegrepen voelt en dat je afgesneden raakt van de mensen om je heen. Waar die eenzaamheid toe kan leiden, heb jij al ervaren. Ik vind het belangrijk jou duidelijk te maken dat niets van wat er gebeurd is, jouw schuld is. En jij hoeft je zéker nergens voor te schamen. Het is je aangedaan, het is je overkomen.
Bij het woord traumaverwerking klap je dicht. Je hebt me verteld dat je bang bent voor wat er gebeurt als alles naar boven komt. Jij weet: voor traumaverwerking is nooit een goed moment. Trauma zelf wil niet verwerkt worden. Trauma is bang, boos, overstuur, in de war en onbenaderbaar en ook: heel erg zwaar, vooral als de wekker gaat en je ergens verwacht wordt. Dat alles betekent dat jij de leiding moet gaan nemen over jouw trauma. Ik heb je verteld dat ongelofelijk veel kinderen, jongeren en volwassen mensen lijden onder niet verwerkt trauma, soms zelfs zonder dat ze het zelf weten. Als mensen uiteindelijk de stap zetten voor traumaverwerking gebeurt dat niet dansend en feestend. Voor iedereen is dat een ongelofelijk moeilijke stap. Ook voor jou.
Jij weet hoe zwarte sneeuw eruit ziet. Dat maakt je een waardevol mens, maar dat ga je zelf pas zien als je een manier vindt om met je ervaringen om te gaan. Om de zon te kunnen gaan zien, is het belangrijk dat jij je eigen rugzak op een andere manier gaat inpakken. Je kunt het zo zien: alles wat erin zit, is erin gestopt door het leven. Door andere mensen. Dingen die jou zijn aangedaan, dingen die nooit hadden mogen gebeuren. Die rugzak is ingepakt zonder dat jij daar enig aandeel in had, maar jij sjouwt er wel mee rond. Waar het nu om gaat, is dat jij gaat zeggen: “Het is niet mijn schuld en juist daarom wil ik mijn bagage nu goed onderzoeken, de bakstenen die erin zitten eruit gooien en mijn rugzak verder inpakken op een manier die bij mij past, met de mooiste schatten bovenin zodat ik er altijd bij kan: mijn talenten en mijn dromen.” Het is namelijk jouw rugzak; hij is van niemand anders. Jij hoeft niet bang te zijn voor wat je aantreft als je die reis met je trauma’s aangaat. Je hebt gelijk: het is eng en moeilijk als alles loskomt. Maar jij bent een goed mens, zoals je ook vroeger al een goed kind was, dat heb ik goed begrepen van alle mensen die bij de zitting aanwezig waren. Het is heel naar dat die trauma’s zo’n donkere schaduw over je leven werpen. Je kijkt ze aan om ze op te ruimen. Dat kan jij.
Die zelftwijfel waar jij last van hebt, maakt dat je niet toekomt aan het volledig benutten van je talenten die als schatten in je rugzak helemaal onderin lijden onder het gewicht van de bakstenen. [de minderjarige] , het is niet dat jij niet sterk genoeg bent om het leven aan te kunnen, want dat kun jij. Het ligt aan de bagage. Maar daarover kun jij de baas gaan worden, zodat je toekomt aan een leven dat niet vrij is van pijn en verdriet, maar waarin ontzettend veel moois in het verschiet ligt. Daar kom je als je je trauma’s aanpakt. Dat hoeft niet in eenzaamheid. Er is een geschenk in alleen kunnen zijn en het is ontzettend waardevol dat jij dat al weet. Maar bij het aangaan van zoiets moeilijks is het belangrijk dat je er niet alleen voor staat. Er zijn mensen – ook bij Brijder en de jeugdbescherming – die jou willen helpen, omdat ze weten wat je doormaakt. Precies zoals jij ook weer mensen zult gaan helpen in jouw leven. Mensen hebben mensen nodig. Vooral mensen die begrijpen wat het betekent als je door de storm heen moet. Als jij om je heen kijkt – in het echte leven, maar ook in films, boeken, muziek en allerlei vormen van kunst – dan zie je dat de waarde juist zit in levensverhalen van mensen zoals jij. Op een dag kunnen al je ervaringen vóór je werken in plaats van dat ze je belemmeren je leven te leven zoals je zelf graag wil.
[de minderjarige] , als bij Brijder (of waar of wanneer dan ook) een behandeling wordt voorgesteld waar je van schrikt of waar je tegenop ziet, zeg dan niet meteen “nee”. Als het mogelijk is voor jou om op dat moment uit te leggen wat je moeilijk vindt, je angst onder woorden te brengen en om hulp te vragen, dan ben je ontzettend goed bezig. De last die jij met je meedraagt, is Voor Alles Bang. Het is een draak die zich terugtrekt in de hoek en door niemand benaderd wil worden, maar jou wel constant lastigvalt. Dat is niet eerlijk en het is logisch dat je het dan op een lopen zet. Als jij in plaats daarvan om hulp vraagt, dan kun je hem tot rust gaan brengen. Dan ben je een enorme heldin. Die heldin is niet iemand uit een sprookje, zij is iemand die bestaat. Ik heb haar zelf gehoord en gezien: jij bent het.
Over een paar maanden word je 18 jaar. Mijn beslissing komt erop neer dat je de komende tijd bij je moeder kunt wonen. Of jullie er samen uit gaan komen, weet ik niet, maar ik weet wel dat jullie heel veel van elkaar houden. Het allerbelangrijkste vind ik dat jij in jezelf gaat geloven, waar je ook woont en hoe het ook verder gaat. Ik wens je de komende tijd heel veel succes bij het herinrichten van je rugzak. Je doet het om baas te worden over je eigen leven. Je kan het omdat je oneindig veel sterker bent dan de draak in de hoek. Vergeet niet dat het zijn taak is om je anders te laten geloven, maar onthoud: hij liegt. Je bent het waard om vol te houden en je verdient het dat mensen je hierbij helpen, waar je ook woont. Ik weet zeker dat jij in je leven heel veel mensen zult gaan ontmoeten die blij zijn om jou te leren kennen.
Met hartelijke groeten,
De kinderrechter