ECLI:NL:RBDHA:2025:17579

• Datum uitspraak: 16 september 2025
• Publicatiedatum: 25 september 2025
• Zaaknummer: C/09/691359 / FA RK 25-6828
• Instantie: Rechtbank Den Haag
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Personen- en familierecht
• Procedures: Beschikking
• Rechters: H.J.M. Bellekom
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Wijziging van de zorgmachtiging in het kader van verplichte geestelijke gezondheidszorg

In deze zaak heeft de Rechtbank Den Haag op 16 september 2025 een beschikking gegeven met betrekking tot de wijziging van een zorgmachtiging voor een betrokkene die in een forensische psychiatrische afdeling verblijft. De betrokkene was overgeplaatst na een lange klinische behandeling die was vastgelopen, waarbij hij in een ernstige psychotische toestand verkeerde en een gevaar voor zichzelf en zijn omgeving vormde. De rechtbank heeft de aanvraag tot wijziging van de zorgmachtiging, ingediend door de officier van justitie, beoordeeld. De betrokkene verblijft momenteel in een kamerprogramma dat is ontworpen om overprikkeling te voorkomen en structuur te bieden. Tijdens de zitting heeft de betrokkene aangegeven zorg nodig te hebben, maar zich te verzetten tegen insluiting en toezicht. De advocaat van de betrokkene pleitte voor afwijzing van het verzoek, stellende dat de betrokkene nu in een prikkelarme omgeving verblijft en vrijwillig wil meewerken aan het kamerprogramma.

De psychiater heeft echter verklaard dat de betrokkene bij overplaatsing een psychotische indruk maakte en dat zijn medicatie moest worden opgehoogd. De rechtbank heeft vastgesteld dat de huidige zorgmachtiging niet langer volstaat en dat er sprake is van een noodsituatie. De rechtbank heeft geoordeeld dat de voorgestelde wijziging van de zorgmachtiging proportioneel is en heeft de verzoeken tot uitbreiding van de verplichte zorg toegewezen. De beschikking houdt in dat de betrokkene onderworpen kan worden aan verschillende vormen van verplichte zorg, waaronder het toedienen van medicatie, het verrichten van medische controles, en het beperken van de bewegingsvrijheid. De beschikking is gegeven door mr. H.J.M. Bellekom, rechter, en is uitgesproken ter openbare zitting op 16 september 2025.

Uitspraak

RECHTBANK DEN HAAG

Team Jeugd- en Zorgrecht

Zaak-/rekestnr.: C/09/691359 / FA RK 25-6828

Datum beschikking: 16 september 2025

Wijziging van de machtiging tot het verlenen van verplichte zorg

Beschikking naar aanleiding van het door de officier van justitie ingediende verzoek tot het wijzigen van een zorgmachtiging als bedoeld in artikel 8:12 van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz), ten aanzien van:

[betrokkene] ,

hierna te noemen: betrokkene,

geboren op [geboortedatum] 1984 te [geboorteplaats] ,

wonende te [woonplaats] ,

thans verblijvende in de accommodatie Fivoor, afdeling Forensische Psychiatrische Afdeling te Den Haag,

advocaat: mr. J.I. Echteld te Gouda.

ProcesverloopBij verzoekschrift, ingekomen ter griffie op 11 september 2025, heeft de officier van justitie verzocht om wijziging van de zorgmachtiging, zoals die op 24 juli 2025 ten aanzien van betrokkene is afgegeven.

Bij het verzoekschrift zijn de volgende bijlagen gevoegd:

- de beslissing tot het verlenen van tijdelijke verplichte zorg in een noodsituatie d.d. 5 september 2025 en 8 september 2025;

- een aanvraag tot wijziging van de zorgmachtiging aan de geneesheer-directeur van 10 september 2025 door [naam 1] , zorgverantwoordelijke;

- een aanvraag aan de officier van justitie van 10 september 2025 door de geneesheer-directeur;

- een gewijzigd zorgplan van 10 september 2025;

- een aanvullende medische verklaring van 10 september 2025.

De mondelinge behandeling van het verzoek heeft plaatsgevonden op 16 september 2025. Daarbij zijn de volgende personen gehoord:

- betrokkene, bijgestaan door zijn advocaat;

- de psychiater, [naam 1] ;

- de arts, [naam 2] .

Tevens was ter zitting aanwezig:

- de verpleegkundige, [naam 3] .

Omdat door de officier van justitie een nadere toelichting op of motivering van het verzoek niet nodig werd geacht en het de rechtbank ter zitting is gebleken dat diens aanwezigheid ook niet noodzakelijk was om tot een inhoudelijke beslissing te kunnen komen, is de officier van justitie niet gehoord.

Standpunten ter zitting

Betrokkene ziet in zorg nodig te hebben en verzet zich niet tegen de behandeling. Hij is erg in de war geweest. Ondanks dat hij inziet zorg nodig te hebben, verzet hij zich tegen de insluiting en het uitoefenen van toezicht.

De advocaat pleit namens betrokkene voor afwijzing van het verzoek. Betrokkene is overgeplaatst van de KCAP naar de FPA. De FPA is een prikkelarme omgeving en hierdoor wordt de kans op ontregeling reeds ingeperkt. Betrokkene verzet zich niet tegen het kamerprogramma en wil hier ook op vrijwillige basis aan meewerken. Gelet op het voorgaande acht de advocaat de wijziging van de zorgmachtiging niet langer proportioneel.

De psychiater heeft naar voren gebracht dat betrokkene bij overplaatsing een psychotische indruk maakte. Hierbij heeft hij meermaals geprobeerd om zichzelf te stranguleren. Om de veiligheid te kunnen garanderen is betrokkene overgeplaatst naar de EBK en is zijn medicatie opgehoogd. De medicatie lijkt aan te slaan en de stemmen verdwijnen naar de achtergrond. Betrokkene verblijft momenteel met een kamerprogramma op de afdeling. Het is niet mogelijk om het kamerprogramma binnen een vrijwillig kader vorm te geven. Betrokkene moet zich op gezette tijden naar zijn kamer begeven. Er is sprake van een pril herstel, maar de psychiater kan niet uitsluiten dat separatie niet langer voorzienbaar is.

Beoordeling

Ten aanzien van betrokkene is op 24 juli 2025 een zorgmachtiging afgegeven. Uit de aanvraag van de zorgverantwoordelijke, welke door de geneesheer-directeur is ingediend vergezeld van zijn advies hierover, blijkt dat de in deze zorgmachtiging genoemde vormen van verplichte zorg niet (langer) volstaan, waardoor er sprake is van een (dreigende) noodsituatie als bedoeld in artikel 8:11 Wvggz.

Betrokkene is recent overgeplaatst van de KCAP naar de FPA nadat een lange klinische behandeling was vastgelopen. Bij overplaatsing was er sprake van een ernstige psychotische ontregeling waardoor betrokkene een gevaar voor zichzelf en zijn omgeving vormde. Er is toen besloten om betrokkene over te plaatsen naar de EBK. Inmiddels is betrokkene voldoende gestabiliseerd om met een kamerprogramma terug te keren op de afdeling. Het kamerprogramma wordt ingezet ter preventie van overprikkeling en het bieden van structuur.

Teneinde deze noodsituatie af te wenden heeft de zorgverantwoordelijke, bij wijze van tijdelijke maatregel, de volgende vormen van verplichte zorg toegepast:

- insluiten;

- uitoefenen van toezicht op betrokkene.

Gebleken is dat deze vormen van zorg, die niet zijn opgenomen in de zorgmachtiging, ook na verloop van drie dagen moeten worden voortgezet.

Betrokkene verzet zich tegen deze aanvullende vormen van verplichte zorg. Betrokkene heeft ter zitting naar voren gebracht zich te verzetten tegen de verzochte vormen van verplichte zorg. Hij staat achter de behandeling, maar wil niet worden ingesloten in de EBK.

Gebleken is echter dat er geen minder bezwarende alternatieven zijn die hetzelfde met de zorgmachtiging beoogde effect hebben. De voorgestelde gewijzigde verplichte zorg is evenredig en naar verwachting effectief en veilig. Uit de stukken blijkt dat bij het bepalen van deze zorg rekening is gehouden met de voorwaarden die noodzakelijk zijn om deelname van betrokkene aan het maatschappelijk leven te bevorderen, alsmede met de veiligheid van betrokkene.

Gelet op het voorgaande is met de voorgestelde wijziging voldaan aan de criteria voor en doelen van verplichte zorg als bedoeld in de Wvggz. Het verzoek zal dan ook worden toegewezen voor de duur van de lopende zorgmachtiging, aldus dat de vormen van verplichte zorg worden uitgebreid met:

- insluiten;

- uitoefenen van toezicht op betrokkene.

Beslissing

De rechtbank:

wijzigt de op 24 juli 2025 verleende zorgmachtiging ten aanzien van:

[betrokkene] ,

geboren op [geboortedatum] 1984 te [geboorteplaats] ,

inhoudende dat bij wijze van verplichte zorg de volgende maatregelen kunnen worden getroffen:

- toedienen van medicatie;

- verrichten medische controles;

- andere medische handelingen en therapeutische maatregelen;

- beperken van de bewegingsvrijheid;

- insluiten;

- uitoefenen van toezicht op betrokkene;

- onderzoek aan kleding of lichaam;

- onderzoek van de woon- of verblijfsruimte op gedrag-beïnvloedende middelen en gevaarlijke voorwerpen;

- controleren op de aanwezigheid van gedrag-beïnvloedende middelen;

- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen;

- opnemen in een accommodatie;

bepaalt dat deze machtiging geldt tot en met 24 juli 2025.

Deze beschikking is gegeven door mr. H.J.M. Bellekom, rechter, bijgestaan door P.S.R. Nieman als griffier, en uitgesproken ter openbare zitting van 16 september 2025.