ECLI:NL:RBGEL:2014:5566

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK GELDERLAND

Team kanton en handelsrecht

Zittingsplaats Arnhem

zaaknummer / rolnummer: C/05/251487 / HA ZA 13-663

Vonnis in vrijwaring van 18 juni 2014

in de zaak van

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

WWB MATERIEEL B.V.,

gevestigd te Wijchen,

eiseres,

advocaat mr. C.A.D. Oomes te Waalre,

tegen

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

ZWANENBERG ADVIES B.V.,

gevestigd te Berlicum (NB),

gedaagde,

advocaat mr. P.R. Dekker te Rosmalen.

Partijen zullen hierna WWB Materieel en Zwanenberg Advies genoemd worden.

1.De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

het tussenvonnis van 11 december 2013
het proces-verbaal van comparitie van 17 april 2014.

1.2.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.

De besloten vennootschap Wijchens Wegenbouwbedrijf B.V. (hierna: Wijchens Wegenbouwbedrijf) en WWB Materieel behoren tot een groep van vennootschappen die grond-, weg- en waterbouwwerken aannemen en uitvoeren. WWB Materieel is opgericht in januari 2009 en legt zich toe op beheer en exploitatie van materieel. Wijchens Wegenbouw B.V. (hierna Wijchens Wegenbouw) behoort ook tot de groep. De groep vormt een familiebedrijf dat wordt geleid door de familie [familie]. Van Wijchens Wegenbouwbedrijf zijn [naam 1] en [naam 2] bestuurder. WWB Materieel wordt bestuurd door Van Venrooij Holding B.V., van welke vennootschap [naam 1] op zijn beurt bestuurder is.

2.2.

Zwanenberg Advies is een administratiekantoor dat administratieve werkzaamheden verricht en ook adviseert. Zwanenberg Advies heeft de jaarrekeningen 2008, 2009 en 2010 opgesteld voor de vennootschappen. In de opdrachtbevestiging voor het jaar 2010, gezonden bij brief van 9 maart 2010, is onder meer het volgende opgenomen:

Conform afspraak, doen wij u hierbij een kostenraming toekomen met betrekking tot de door ons uit te voeren accountants- en belastingadvieswerkzaamheden voor bovengenoemde vennootschap.

Door ons zullen de navolgende werkzaamheden worden verricht:

1. Verslaggeving:

- Cijfermatige beoordeling van de administratie en beoordelen van de aannemelijkheid van de administratieve gegevens en bescheiden;

- Het samenstellen en bespreken van de jaarrekening alsmede de geconsolideerde jaarrekening;

- Het samenstellen van cijfers per 30 juni 2010;

- Het opstellen van een publicatiebalans voor de Kamer van Koophandel;

- Het opstellen van de notulen van de algemene vergadering van aandeelhouders.

2. Fiscale werkzaamheden:

- Verzorging en behandeling aangifte vennootschapsbelasting;

Voor alle hierboven genoemde werkzaamheden brengen wij u € 1.650,- per jaar, exclusief omzetbelasting, in rekening. Jaarlijks wordt de genoemde prijs aangepast met het prijsindexcijfer, dit voor het eerst per 1 januari 2011.

(…)

Extra besprekingen, adviezen en begeleiding bij belastingcontroles e.d., die door u verlangd worden buiten de genoemde werkzaamheden om, zullen u in rekening worden gebracht op basis van het werkelijk bestede aantal uren tegen het daarvoor geldende uurtarief

Te uwer informatie kunnen wij u mededelen dat deze uurtarieven op dit moment voor u bedragen:

- voor administratieve begeleiding, gemiddeld € 65 per uur;

- voor accountants alsmede fiscaal/juridisch advies € 95 per uur.

(…).

2.3.

Bij financial leaseovereenkomst van 26 maart 2008 heeft Wijchens

Wegenbouwbedrijf als lessee met Caterpillar Financial Services Netherlands B.V. (hierna: de leasemaatschappij) als lessor een overeenkomst gesloten. Ingevolge deze leaseovereenkomst is een graafmachine van het merk Caterpillar M316D met serienummer [nummer] (hierna: de graafmachine), inclusief alle toebehoren, door de leasemaatschappij aan Wijchens Wegenbouwbedrijf in financial lease gegeven, zulks tegen betaling van 60 maandelijkse termijnen ter hoogte van € 3.055,00. Partijen zijn daarbij voorts overeengekomen dat lessee na afloop van de overeengekomen duur gerechtigd is de graafmachine te kopen voor een bedrag van € 45,38 excl. btw, mits alle termijnen zijn voldaan. Bij de stukken bevindt zich de factuur van Pon Equipment B.V. aan de leasemaatschappij ten bedrage van € 192.482,50, met een specificatie van de graafmachine en een opsomming van de toebehoren.

2.4.

Eind 2009/begin 2010 heeft binnen de groep waar WWB Materieel toe behoort een reorganisatie plaatsgevonden.

2.5.

In een e-mail van 15 september 2009 van [naam 3] aan [naam 4], beiden werkzaam bij Zwanenberg Advies, is het volgende opgenomen:

[naam 5], bedrijfsleider van de verschillende vennootschappen behorende tot de groep, toevoeging rechtbank) belde mij net. Hij wilde dat ik op korte termijn daarheen kwam om de correcte beginbalans er in te zetten. Tevens wil hij dat ik het materieel overboek naar WWB Materieel. Ik heb aangegeven dat we dit alleen doen als het juridische werk er om heen ook gedaan is. Dus Financial lease contracten omgezet en verkoopovereenkomsten gemaakt tussen de diverse BV’s enz. Volgens hem was dit allemaal geregeld.

Ik heb aangegeven dat ik dat deze week niet meer red omdat ik net voor m’n vakantie zit. Hij kan daar niet op wachten want de bank moet het z.s.m. hebben. Of jij iemand anders wilde sturen was zijn vraag. Ik heb gezegd dat ik e.e.a. ga overleggen met jou.

2.6.

Op 26 september 2012 is Wijchens Wegenbouw gefailleerd. Wijchens Wegenbouwbedrijf is op 30 oktober 2012 in staat van faillissement verklaard. [naam 6] is aangesteld tot curator in de beide faillissementen. [naam 6] is per 1 september 2013 gedefungeerd als curator en opgevolgd door [naam 7].

2.7.

Op 30 januari 2013 is de graafmachine in opdracht van de curator door [naam 5]

, beëdigd register makelaar-taxateur, getaxeerd op een bedrag van

€ 52.500,00 exclusief btw.

2.8.

Bij emailbericht van 8 april 2013 heeft [naam 8] van de leasemaatschappij aan de (opvolgend) curator onder meer geschreven:

(…)
Volgens art. 3 Eigendom Lid 4:
Indien de Lessee de aan de ommezijde vermelde koopoptie wenst uit te oefenen dient hij Lessor daarvan tenminste één maand voor het einde van de leaseperiode schriftelijk in kennis te stellen. De eigendom van het Object zal dan aan het einde van de leaseperiode op de Lessee overgaan door de Lessee het bezit daarvan te verschaffen, mits de Lessee alsdan aan al zijn verplichtingen onder deze (…) overeenkomst met de Lessor zal hebben voldaan. Bij gebreke van bedoelde (tijdige) kennisgeving wordt de Lessee geacht afstand van zijn optierecht te hebben gedaan.

Is naar aanleiding van de betaling van € 45,38 (GLD 100) zowel het economisch als juridisch eigendom overgegaan van Caterpillar Financial Services Netherlands BV naar Wijchens Wegenbouwbedrijf BV.

2.9.

In de hoofdzaak (zaak-/rolnummer C/05/242439 / HA ZA 13-287) is, op vordering van de curator, voor recht verklaard dat (de boedel van) Wijchens Wegenbouwbedrijf eigenaar is van de graafmachine. WWB Materieel is veroordeeld tot afgifte van de graafmachine aan de curator en tot betaling van de beslagkosten, de kosten van gerechtelijke bewaring en de proceskosten. In dit vonnis is onder meer overwogen dat voor geldige contractsoverneming (onder meer) medewerking van de leasemaatschappij was vereist. Nu de leasemaatschappij deze medewerking, zoals die overigens ook was vereist op grond van de toepasselijke algemene voorwaarden, niet had gegeven, was Wijchens Wegenbouwbedrijf lessee gebleven en werd zij, na betaling van de slottermijn, eigenaar van de graafmachine. Bij het oordeel van de rechtbank was voorts betrokken dat WWB Materieel de medewerking aan de leasemaatschappij niet had gevraagd, omdat, zo had zij zelf aangevoerd, WWB Materieel een nieuw opgerichte vennootschap was en zij wenste te voorkomen dat er met de leasemaatschappij discussie zou ontstaan over verslechtering van haar verhaalspositie en het stellen van aanvullende eisen.

3.Het geschil

3.1.

WWB Materieel vordert, bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad:

I. een verklaring voor recht dat Zwanenberg Advies jegens WWB Materieel tekort is geschoten in de nakoming van haar verplichtingen uit de overeenkomst van opdracht, althans jegens WWB Materieel onrechtmatig heeft gehandeld en Zwanenberg Advies aansprakelijk is voor de schade die WWB Materieel als gevolg daarvan heeft geleden;

II. Zwanenberg Advies te veroordelen aan WWB Materieel te voldoen een voorschot van € 52.500,00;

III. Zwanenberg Advies te veroordelen in de proceskosten van de vrijwaring.

3.2.

WWB Materieel legt daaraan ten grondslag dat Zwanenberg Advies heeft verzuimd WWB Materieel te wijzen op het belang van medewerking door de leasemaatschappij en dat zij WWB Materieel in de administratieve verwerking en financiële verslaglegging evenmin daaromtrent heeft geïnformeerd.

3.3.

Zwanenberg Advies voert gemotiveerd verweer.

3.4.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

4.1.

Het gaat in deze zaak om een vordering tot schadevergoeding op grond van aansprakelijkheid uit wanprestatie en onrechtmatige daad van Zwanenberg Advies voor een door Zwanenberg Advies gemaakte fout als accountant/administrateur/adviseur.

4.2.

De rechtbank zal eerst de vordering op grond van wanprestatie beoordelen. Bij beroepsaansprakelijkheid staat centraal de norm dat een beroepsbeoefenaar ten opzichte van zijn cliënt de zorgvuldigheid in acht moet nemen die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot mag worden verwacht. Daarbij komt het aan op de invulling van de in art. 7:401 BW vervatte norm dat een opdrachtnemer bij zijn werkzaamheden de zorg van een goed opdrachtnemer in acht moet nemen. De omstandigheden van het geval bepalen of aan die norm is voldaan, waarbij bij aansprakelijkheid uit wanprestatie in het bijzonder ook de inhoud van de opdracht bepalend is.

4.3.

De rechtbank is van oordeel dat het meest verstrekkende verweer van Zwanenberg Advies, inhoudende dat WWB Materieel niet-ontvankelijk moet worden verklaard, omdat zij haar vordering in vrijwaring niet afhankelijk heeft gemaakt van de hoofdzaak, faalt. In de hoofdzaak is afgifte van de graafmachine gevorderd. In het lichaam van de dagvaarding in vrijwaring heeft WWB Materieel duidelijk gemaakt dat zij een veroordeling van Zwanenberg Advies wenst in het geval zij in de hoofdzaak veroordeeld wordt tot afgifte van de graafmachine. De veroordeling tot afgifte van de graafmachine kan niet eenvoudig worden doorgeschoven naar Zwanenberg Advies, zij heeft deze graafmachine immers niet in bezit. Het is WWB Materieel dan ook toegestaan de onderhavige vordering, die een verklaring voor recht behelst dat Zwanenberg Advies aansprakelijk is voor de schade vanwege het verliezen van de graafmachine, alsmede een vordering tot betaling van een voorschot op deze schade, in te stellen.

4.4.

Naar het oordeel van de rechtbank heeft Zwanenberg Advies, gezien de aan haar verstrekte opdracht de zorgvuldigheid in acht genomen die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot mag worden verwacht. Zij overweegt daartoe het volgende. De schriftelijke opdrachtbevestiging ziet niet op een juridisch adviserende rol van Zwanenberg Advies bij de reorganisatie. Uit de opdrachtbevestiging blijkt immers dat Zwanenberg Advies zorg droeg voor administratieve vastlegging van de door WWB Materieel aangeleverde gegevens en bescheiden alsmede de samenstelling van jaarstukken. Van een juridisch adviserende rol bij de reorganisatie is niet gebleken, waarbij geldt dat zo er aanvullende opdrachten zouden zijn verstrekt, deze ingevolge de overeenkomst en algemene voorwaarden van Zwanenberg Advies, door Zwanenberg Advies moesten worden aanvaard. WWB Materieel heeft niet gemotiveerd gesteld dat de werkzaamheden van Zwanenberg Advies bij de reorganisatie van de WWB groep, anders of uitgebreider waren dan voortvloeit uit de opdrachtbevestiging. WWB Materieel heeft geen stukken overgelegd waaruit blijkt dat Zwanenberg Advies ten aanzien van de reorganisatie en in het bijzonder ten aanzien van de overname van het leasecontract van de graafmachine, heeft geadviseerd. Hetgeen WWB Materieel stelt kan haar vordering derhalve niet dragen. Voor nadere bewijslevering is gezien het voorgaande geen aanleiding.

4.5.

Nu vast staat dat Zwanenberg Advies geen adviserende rol bekleedde met betrekking tot de reorganisatie, kan evenmin worden gezegd dat Zwanenberg Advies uit dien hoofde had moeten waarschuwen dat de overname van het leasecontract van de graafmachine juridisch niet goed zou zijn geregeld. Gesteld noch gebleken is bovendien dat de onderliggende stukken met betrekking tot die overdracht ter toetsing aan Zwanenberg Advies zijn overgelegd. Uit de werkzaamheden waarvan wel vast staat dat Zwanenberg Advies die voor de WWB groep zou verrichten, het cijfermatig beoordelen van de boekhouding, het vaststellen van de jaarrekeningen, het opstellen van een publicatiebalans voor de Kamer van Koophandel, het opstellen van de notulen van de aandeelhoudersvergadering en het verzorgen van de aangifte vennootschapsbelasting, vloeit naar het oordeel van de rechtbank geen zelfstandige waarschuwingsplicht met betrekking tot de juridische aspecten van de overname van het leasecontract van de graafmachine voort. Het betreffen hier immers werkzaamheden van een administratiekantoor, niet de controlerende taken van een RA of van een AA. Of op een administratiekantoor als Zwanenberg Advies desalniettemin een dergelijke zorgplicht rust, in die zin dat Zwanenberg Advies had moeten informeren over de wijze van overdracht van het leasecontract, dan wel had moeten verifiëren of de overname juridisch juist was geregeld, is door WWB Materieel onvoldoende onderbouwd.

4.6.

Het voorgaande leidt tot de slotsom dat gegeven alle genoemde omstandigheden van het geval, niet kan worden geconcludeerd dat Zwanenberg Advies heeft gehandeld in strijd met een op haar rustende specifieke zorgplicht. Evenmin is gebleken dat Zwanenberg Advies anderszins onrechtmatig heeft gehandeld. Uit de interne e-mail van 15 september 2009 van [naam 3] aan [naam 4], beiden werkzaam bij Zwanenberg Advies, valt wel af te leiden dat Zwanenberg Advies heeft gesignaleerd dat er wellicht nog juridisch werk rondom de overname van het leasecontract door WWB Materieel gedaan moest worden. WWB Materieel zou, aldus Zwanenberg Advies, haar vervolgens verzekerd hebben dat dit juridische werk al was gedaan, zo heeft zij aangevoerd. Wat daar ook van zij, gezien hetgeen hierboven is overwogen, behoorde het niet tot de taak en deskundigheid van Zwanenberg Advies om de onderliggende stukken van de boekhouding op juridische juistheid te toetsen, waarbij de rechtbank tot slot nog van belang acht dat het kennelijk een beredeneerde keuze van WWB Materieel was de leasemaatschappij niet te kennen in de gewenste contractsoverneming, teneinde discussie met de leasemaatschappij te voorkomen. De vorderingen van WWB Materieel zullen dan ook worden afgewezen.

4.7.

WWB Materieel zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van Zwanenberg Advies worden begroot op:

- griffierecht 589,00

- salaris advocaat
904,00(2,0 punten × tarief € 452,00)

Totaal € 1.493,00

4.8.

De gevorderde veroordeling in de nakosten is in het kader van deze procedure slechts toewijsbaar voor zover deze kosten op dit moment reeds kunnen worden begroot. De nakosten zullen dan ook worden toegewezen op de wijze zoals in de beslissing vermeld.

5.De beslissing

De rechtbank

5.1.

wijst de vorderingen af,

5.2.

veroordeelt WWB Materieel in de proceskosten, aan de zijde van Zwanenberg Advies tot op heden begroot op € 1.493,00, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119 BW over dit bedrag met ingang van veertien dagen na betekening van dit vonnis tot de dag van volledige betaling,

5.3.

veroordeelt WWB Materieel in de na dit vonnis ontstane kosten, begroot op € 131,00 aan salaris advocaat, te vermeerderen, onder de voorwaarde dat WWB Materieel niet binnen 14 dagen na aanschrijving aan het vonnis heeft voldaan en er vervolgens betekening van de uitspraak heeft plaatsgevonden, met een bedrag van € 68,00 aan salaris advocaat en de explootkosten van betekening van de uitspraak, en te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119 BW over de nakosten met ingang van veertien dagen na de betekening van dit vonnis tot aan de voldoening,

5.4.

verklaart dit vonnis wat betreft de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.

Dit vonnis is gewezen door mr. F.M.Th. Quaadvliet en in het openbaar uitgesproken op 18 juni 2014.

Coll. MBR