Uitspraak
vonnis
RECHTBANK GELDERLAND
Team kanton en handelsrecht
Zittingsplaats Arnhem
zaaknummer / rolnummer: C/05/232338 / HA ZA 12-531 / 1123
Vonnis van 4 maart 2015
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
VLAKKE LAND BEHEER II B.V.,
gevestigd te Deventer,
eiseres in conventie,
verweerster in reconventie,
advocaat mr. E.J. Rasker te Amsterdam,
tegen
de coöperatie
COÖPERATIEVE VERENIGING DEMACO BEHEER U.A.,
gevestigd te Beneden Leeuwen, gem. West Maas en Waal,
gedaagde in conventie,
eiseres in reconventie,
advocaat mr. A.E. Klomp te Nijmegen.
Partijen zullen hierna Vlakke Land en Demaco genoemd worden.
1. De procedure
1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het tussenvonnis van 26 juni 2013 (hierna: het tussenvonnis) waarin een deskundige is benoemd,
- het deskundigenbericht van 28 oktober 2014 met bijlagen,
- de conclusie na deskundigenbericht van Vlakke Land met producties,
- de antwoordconclusie na deskundigenbericht van Demaco.
1.2. Ten slotte is vonnis bepaald.
2. De verdere beoordeling
in conventie
2.1. Ter beoordeling in conventie ligt voor de aan Vlakke Land gecedeerde vordering van Detrium (aannemer) op Demaco (opdrachtgever) van € 58.165,69 inclusief 19% btw aan hoofdsom. Deze hoofdsom bestaat, zo heeft de rechtbank in rechtsoverweging 4.14 van het tussenvonnis van 23 januari 2013 overwogen, uit het totaal van twee facturen van Detrium, te weten de factuur van 19 november 2007 van € 40.205,- exclusief btw
(€ 47.843,95 inclusief 19% btw aan zevende termijn) en de factuur van 1 mei 2008 van
€ 8.673,73 exclusief btw (€ 10.321,74 inclusief 19% btw aan achtste en negende termijn en meer-en minderwerk, hierna ook: de eindfactuur).
2.2. Demaco heeft bij akte van 20 februari 2013 de hoogte van de gevorderde hoofdsom betwist. Zij voert aan dat de post meer-en minderwerk op de van Detrium ontvangen eindfactuur niet juist is. Detrium heeft deze volgens haar gebaseerd op een onjuiste eindafrekening. Detrium heeft namelijk in de door haar overgelegde eindafrekening een groot aantal minderwerkposten niet verdisconteerd, een groot aantal meerwerkposten opgenomen die niet zijn overeengekomen of niet zijn uitgevoerd en gerekend met onjuiste eenheidsprijzen. Gevolg hiervan is dat de post meer-en minderwerk niet - € 13.141,27 exclusief btw is - waar Vlakke Land in navolging van Detrium vanuit gaat - maar
- € 27.546,48 exclusief btw, zoals volgens Demaco blijkt uit de door haarzelf als productie 14 overgelegde eindafrekening van 22 mei 2008. In die eindafrekening heeft Demaco de posten opgenomen die volgens haar niet of niet juist in de eindafrekening van Detrium staan en dit per post kort toegelicht.
2.3. Vlakke Land heeft, hoewel zij daartoe in rechtsoverweging 2.6 van het tussenvonnis expliciet door de rechtbank in de gelegenheid is gesteld, in haar conclusie na deskundigenbericht niet inhoudelijk op dit verweer gereageerd. Van haar had echter verwacht mogen worden dat zij de door Demaco benoemde en toegelichte posten van een weerwoord had voorzien. Dit heeft zij nagelaten. Dat de eindafrekening van Detrium zoals die door Vlakke Land in het geding is gebracht, is opgesteld naar aanleiding van gesprekken tussen partijen en daarover wederzijdse instemming bestond, is niet vast komen te staan. Vlakke Land heeft dit weliswaar gesteld, maar Demaco heeft deze stelling gemotiveerd betwist.
2.4. Gevolg hiervan is dat de rechtbank voor wat betreft de hoogte van de post meer-en minderwerk op de eindfactuur niet de eindafrekening van Detrium maar die van Demaco zal volgen. Dit betekent dat vast is komen te staan dat de eindfactuur van Detrium in zoverre onjuist is. Op de door Vlakke Land gevorderde hoofdsom (factuur van 19 november 2007 en de eindfactuur samen) zal dus nog het verschil tussen het door Detrium berekende bedrag van - € 13.141,27 exclusief btw aan meer- en minderwerk en het door Demaco berekende bedrag van - € 27.546,48 exclusief btw aan meer- en minderwerk in mindering worden gebracht. Het gaat dan om € 14.315,21 exclusief btw.
2.5. De gevorderde hoofdsom van € 34.563,52 exclusief btw (€ 48.878,73
- € 14.315,21), dat wil zeggen € 41.130,59 inclusief 19% btw, is kortom in beginsel voor toewijzing vatbaar, aangezien Demaco tegen de hoogte ervan voor het overige geen verweer heeft gevoerd.
2.6. Demaco heeft zich bij antwoord op verrekening beroepen in verband met door haar gesteld geleden schade als gevolg van tekortkomingen in de nakoming van de overeenkomst door Detrium. De rechtbank verwijst naar rechtsoverweging 3.3. van het tussenvonnis van 23 januari 2013. Vlakke Land heeft de (meeste van de ) door Demaco gestelde tekortkomingen bestreden. Vlakke Land heeft voorts de hoogte van de gestelde tegenvordering betwist.
2.7. De rechtbank heeft daarop in het tussenvonnis de heer [naam] als deskundige benoemd en hem de volgende vragen voorgelegd:
a. a) Kunt u een inventarisatie geven van de onderdelen met betrekking tot de bouw die niet overeenkomstig de offerte (overeenkomst) of niet naar behoren zijn uitgevoerd? Daarbij dient u mede de door Demaco en Detrium gemaakte afspraken zoals bevestigd in de onder 2.1. van het vonnis van 23 januari 2013 vermelde brief van de advocaat van Demaco te betrekken.
b) Wat waren op de peildatum 20 juli 2009 de kosten van het (alsnog) realiseren van de in verband met de onder a) gesignaleerde punten door een naar behoren werkend aannemer?
c) Zijn er nog andere punten die u naar voren wilt brengen waarvan de rechter volgens u kennis dient te nemen bij de verdere beoordeling?
2.8. Uit het rapport van de deskundige van 28 oktober 2014 blijkt dat hij met partijen en hun advocaten het door Detrium gebouwde kantoorpand heeft bezichtigd. Tijdens dit onderzoek, zo schrijft de deskundige, heeft hij een overzicht gemaakt van de onderdelen die niet overeenkomstig de overeenkomst en/of niet naar behoren zijn uitgevoerd. Dit overzicht van (gestelde) gebreken is, zo begrijpt de rechtbank uit het rapport, in eerste instantie gebaseerd op de stellingen en weren van partijen zoals die de deskundige zijn gebleken uit de processtukken. Tijdens de bezichtiging zijn ook onderdelen aan de orde gekomen die eerst ter plaatse zijn geconstateerd, aldus het rapport. De rechtbank maakt daaruit op dat de deskundige deze onderdelen heeft toegevoegd aan de lijst van door Demaco gestelde gebreken. Al deze gestelde gebreken zijn stuk voor stuk gezamenlijk bezichtigd.
2.9. De deskundige heeft vervolgens, zo volgt uit het rapport, deze onderdelen van het werk beoordeeld onder verwijzing naar door hem gemaakte foto’s, de relevante bepalingen uit het bestek en bijbehorende tekeningen. Als de deskundige van mening is dat het werk niet overeenkomstig de overeenkomst of niet naar behoren is uitgevoerd, heeft hij in het rapport een bedrag aan herstelkosten opgenomen. De foto’s waarnaar de deskundige verwijst zijn een bijlage bij het rapport. De deskundige heeft een concept-rapport gemaakt en partijen in de gelegenheid gesteld daarop te reageren. Partijen hebben van die gelegenheid gebruik gemaakt. De tweede bijlage bij het rapport betreft het antwoord van de deskundige op de reacties van partijen op het concept-rapport.
In het rapport staat, voor zover hier van belang, het volgende:
1. Cementsluier € 150,=
Op enkele plaatsen is een lichte, maar niet
overheersende cementsluier waarneembaar.
Daar waar verbeteringen mogelijk zijn kan
gepoogd worden de sluier te verminderen.
2. Stenen niet recht, beschadigd en/of uitsteken
Op een aantal plaatsen is het metselwerk
niet vlak, maar het is esthetisch onderhavig.
3. Voegwerk; stootvoegen niet boven elkaar, € 250,
maatvoering niet conform tekening 13 en 14.
Op een aantal plaatsen is het voegwerk niet
van gelijke breedte en is dit afwijkend van
kleur. Het donker, duidelijk afstekende
veegwerk dient te worden vervangen, zodat
dit gelijk is aan de kleur van het overige
veegwerk.
4. Maatvoering kozijnen en breedtematen gevels
niet conform tekening
Op enkele plaatsen wijken de maten enigszins
af van de tekeningen. De eerste indruk is dat
de maatafwijkingen van beperkte omvang en
van beperkte invloed zijn.
5. Voorgevel niet op rooilijn gesitueerd, maar
scheef.
Volgens de eisende partij zou de voorgevel
zo’n 7 cm scheef staan. Dit is tijdens het
onderzoek niet nagemeten. Vooralsnog is
indruk dat een dergelijke afwijking geen of een
beperkte invloed heeft op het gebruik en/of
de waarde van het vastgoed. Indien de eisende
partij aannemelijk kan maken dat er gebruiks
beperkingen m.b.t. dit punt is, dan kan dat
nader worden onderzocht door ondergetekende.
6. Lagenmaten niet correct, rollagen niet op € 200,=
tekening 14
De rollagen staan niet op de tekeningen, maar
deze zijn wel gemaakt. Op de tekeningen
staan wel open-stootvoegen, die volledig
ontbreken. Deze zijn wel noodzakelijk voor
de ventilatie van de spouw. Of er tijdens de
bouwwerkzaamheden afwijkende afspraken
zijn gemaakt, is niet uit de correspondentie
op te maken. Open-stootvoegen dienen wel
gecreëerd te worden.
7. Stelkozijnen; verflaag, ontbreken dpc-tolie
In de technische omschrijving staat ‘gegrond
vuren op de detailtekening staat 25mm
Multiplex op een vuren regel/spouwlat. Ook
staat EPDM-folie getekend aan de buitenzijde.
Dergelijke houten onderdelen dienen afdoende
beschermd te worden tegen aantasting. Er is
een afdoende bescherming zichtbaar. Er zijn
geen lekkages waargenomen.
Voor zover bekend is er door de bouwer (nog)
geen garantieverklaring voor dit onderdeel
afgegeven. Dit valt onder ‘buitentimmenwerk’
zoals op pagina 6 van de technische
omschrijving is vermeld op 10 jaar garantie.
8. Dakopstand plaatmateriaal onjuist?
Op de detailtekeningen staat l2mm multiplex
getekend. Er is hout geconstateerd.
9. Regelwerk plafond inpandige-overkapping:
onbehandeld?
Er is zonder destructief onderzoek niet vast
te stellen dat dit tegelwerk behandeld is. De
indruk bestaat dat dit niet het geval is.
Desondanks is de inschatting dat de gevolgen
hiervan gezien de situatie nihil zijn. Echter
ontbreekt, voor zo ver bekend, de garantieverklaring
m.b.t. dit onderdeel. De
technische omschrijving vermeld op pagina 6
voor buitentimmerwerk 10 jaar garantie.
10. Betonbanden; garantie? € 500,-
Delen van de ‘betonbanden’ zijn los en
uit elkaar gebroken. Dit dient te worden
hersteld. In de technische omschrijving
is hiervoor overigens geen specifieke
garantiebepaling opgenomen.
11. Afkitten overstort.
Tijdens het onderzoek ( visuele inspectie)
bleek controle van dit punt onmogelijk,
omdat dit gedeelte onbereikbaar was. Dit
punt is relatief onderhavig. Het heeft voor
zover bekend niet geleid tot schade(s).
12, Zwarte lekstreep boven de voordeur.
Niet geconstateerd.
13. Lood tussen de beplating en de dakopstand.
Zetwerk plaatsen?
Op de tekeningen staat een loodstrook
getekend. Die is aanwezig. Er lijkt geen
reden om aan afdoende waterkering en/of
waterdichtheid te twijfelen. Er hebben zich
voor zo ver bekend en voor zover zichtbaar
geen lekkages voorgedaan.
14. Vootzetwanden i.v.m. stelkozijnen
Niet aangetoond/toegelicht.
15. Meterkast hal B omzetten.
Niet aangetoond/toegelicht.
16. Aanpassen binnenkozijnen / deuren verdieping
hal 8
Niet aangetoond/toegelicht.
17. Aanpassen sparingen in lijmwanden t.b.v.
binnendeuren
Niet aangetoond/toegelicht.
18. Staalconstructie / gevelbekleding (conservering
lassen, verlenging, geen verankering aan
plafond, beschadigingen, niet geïsoleerde
naden.
Niet aangetoond/toegelicht.
19. Cementdekvloer in kantoor van hal A ligt los.
Niet aangetoond/toegelicht.
20. Dakbedekking vertoont blazen en afschot € 750,=
correct?
Ter plaatse geconstateerd. Nader onderzoek
aan te raden samen met herstelwerk.
21. Bestrating 20 - -
Gebrek onvoldoende aangetoond/toegelicht.
2.10. Vlakke Land kan zich - kort samengevat - vinden in het rapport. Zij stelt dat uit het rapport volgt dat de gestelde tegenvordering van Demaco (slechts) maximaal € 2.000,- is.
2.11. Demaco is - kort gezegd - van mening dat het rapport niet bruikbaar is en daarom buiten beschouwing moet blijven. De deskundige heeft de hem gestelde vragen niet deugdelijk en niet volledig beantwoord. De deskundige heeft voortdurend onjuiste (juridische) kwalificaties verbonden aan hetgeen hij heeft geconstateerd. De deskundige heeft verder irreële (want veel te lage) bedragen aan herstelkosten genoemd, aldus steeds Demaco.
2.12. De rechtbank constateert dat Demaco nagenoeg dezelfde kritiek op het concept-rapport heeft geuit als zij nu heeft op het rapport. Op de kritiek van Demaco op het concept-rapport heeft de deskundige, voor zover hier van belang, bij brief van 22 september 2014 aldus gereageerd (waarbij de reactie van de deskundige is gecursiveerd):
“5/6Is de brief van SteAd van 23 mei 2008 wel meegenomen in de beoordeling? In deze brief staan de volgende
onderdelen:
• Cementsluier
• Beschadigde stenen
De tekst bij punt 1 van het conceptrapport gaat hierover.
De bij de rapportage gevoegde foto’s zijn gemaakt bij het
gezamenlijk bezichtigen van alle door Demaco aangewezen
en toegelichte tekortkomingen. Beschadigde stenen zijn niet of
nauwelijks geconstateerd. Gezien de kleurverschillen van het
voegwerk op een aantal plaatsen, rijst de vraag of er in eerder
stadium reeds herstelwerkzaamheden zijn uitgevoerd aan het
metselwerk en beschadigde stenen zijn vervangen? Dit zou
dan een reeds eerder hersteld punt kunnen zijn?
• Stelkozijn dient van 22 mm multiplex te zijn
vervaardigd.
Op foto 8 is het stelkozijn van multiplex duidelijk zichtbaar.
• Stelkozijn dient met een 80 mu dikke verflaag te zijn behandeld.
Op foto 8 is te zien dat alleen de ‘kopse kant’ van het multiplex,
aan de binnenzijde van het pand in de bedrijfsruimte, niet is
behandeld met verf. De vlakke kanten zijn wel behandeld. Dit
acht ik bouwtechnisch voldoende. Dit is beschreven bij punt 7
van de conceptrapportage. Vlakke Land heeft zich inmiddels
bereid verklaard om een garantieverklaring af te geven m.b.t.
dit punt. Dit acht ik daarmee afdoende. Indien de rechter van
mening is dat de ‘kopse kanten’ toch behandeld dienen te
worden conform de technische omschrijving, dan schat ik de
kosten daarvoor op € 150, voor 4 raamkozijnen.
• Dakopstand
Dit staat vermeld bij punt 8 van de conceptrapportage.
Op de detailtekeningen (V403, V404 en V408) staat multiplex
beschreven. Nergens staat vermeld dat dit multiplex behandeld
dient te zijn. Dit kan in bepaalde gevallen zelfs i. v.m.
vochttransport/dampdiffusie nog nadelig zijn en het ontstaan
van ‘houtrot’ bevorderen.
• Onbehandeld tegelwerk
Dit staat vermeld bij punt 9. Vlakke Land is bereid om
hiervoor een garantie-verklaring af te geven. Daarmee
is dit punt afdoende afgehandeld.
• Er dient een garantieverklaring te worden afgegeven m.b.t. de betonbanden
Bij punt 10 van de concept-rapportage is dit beschreven.
Tijdens de rondgang is echter in dit kader gewezen op
de beschadigde hoeken (deze liggen in het ‘verlengde van
de betonbanden) bij de overheaddeuren, zie fotos 77
en 78. Indien Demaco een garantieverklaring voor de pré-fab
betonbanden wenst en dit is door Vlakke Land nog niet
afgegeven, dan dient dit alsnog te gebeuren.
• Overstort dient te worden afgekit
Op de bij de concept-rapportage gevoegde foto 79 is de
overstort te zien. Dit onderdeel was onbereikbaar voor
inspectie/beoordeling. Demaco heeft dit tijdens de rondgang
niet mogelijk gemaakt. Geen aanleiding voor aanpassing van
dit punt.
• Strokend voegwerk
Dit staat beschreven bij punt 3 van de concept-rapportage.
Zie ook het punt over de beschadigde stenen hiervoor. Het
kleurverschil van de waarschijnlijk eerder uitgevoerde
reparaties springen er uit. Dit is duidelijk zichtbaar op de foto’s
5, 13 en 14. Herstel van dit voegwerk is het meest effectief.
Verdergaande reparaties (vervangen stenen o.i.d. ) zal het
gevelaanzicht alleen maar slechter maken.
(…)
10Alleen de visueel waarneembare onderdelen zijn behandeld. De deskundige dient het gehele werk te
beoordelen/controleren op basis van de offerte, het bestek en de tekeningen. Dit m.b.t. maatvoering, wijze van
uitvoering, materiaalkeuze en conserveringen.
Demaco heeft tijdens de rondleiding de onderdelen/gebreken/tekortkomingen waarover het gaat aangewezen en
toegelicht. Dit ligt ook op de weg van Demaco. Het is niet aan de deskundige om na te gaan of het gehele werk
voldoet aan de offerte en/of de technische omschnjving en de tekeningen en/of om dit te controleren. Onderdelen die tijdens de rondleiding niet zijn genoemd maar wel zijn opgevallen, zijn opgenomen in de concept-rapportage, zoals het ontbreken van de open-stootvoegen. (…)
11Onderdelen die wel genoemd en getoond zouden zijn, maar niet beschreven in de conceptrapportage:
• Stelkozijn wat onvoldoende is verankerd 1 doorgehangen en d.m.v. voorzetwand door Demaco is bevestigd.
Hierover is niet gesproken tijdens de rondgang. Ik heb er geen gegevens over ontvangen en kan hierover
daarom niet oordelen. Zie ook de tekst hiervoor bij 10.
• Meterkast niet conform tekening op de juiste plaats aangebracht.
Dit is terloops genoemd tijdens de rondgang, waarbij gezegd is dat dit door partijen niet meer te achterhalen
is. Ik kan daar niet over oordelen. Zie ook de tekst hiervoor bij 10.
• Bïnnendeurkozijnopeningen zijn aangepast
Hierover is niet gesproken tijdens de rondgang. Ik heb er geen gegevens over ontvangen en kan hierover
niet oordelen. Zie ook de tekst hiervoor bij 10.
• Staalconstructie.
Dit is terloops genoemd tijdens de rondgang, waarbij gezegd is dat dit door partijen niet meer te achterhalen
is. Bovendien vond Demaco dit zelf een ‘onderhavig punt’. Ik kan daarom hier niet over oordelen. Indien
Demaco dit alsnog een gebrek acht, dan ligt het op diens weg om dit alsnog aan mij voor te leggen en
zichtbaar te maken.
• Cementvloer.
Di is terloops genoemd tijdens de rondgang, waarbij gezegd/s dat dit door partijen niet meer te achterhalen
is. Ik kan daar niet over oordelen.
• Onbehandeld hout dakbeschot?
Zie punt 5/6 Dakopstand hiervoor.
• Bestrating ondeugdelijk gerepareerd?
Het kan zijn dat daar de bestrating mee wordt bedoeld op foto 20? Indien Demaco dit alsnog een gebrek
acht dan ligt het op diens weg om dit alsnog aan mij voor te leggen en zichtbaar te maken.
13/25Er zijn juridische kwalificaties gegeven en de deskundige is daarover niet bevoegd;
• Over de cementsluier
• Over het wel/niet aanvaardbaar zijn van de kwaliteit van het metselwerk
• Verschillende metselwerkverbanden
• Afwijkende maatvoering
Het lijkt mij dat een (onafhankelijk) deskundige daarjuist wel een oordeel over kan geven (daarom heeft er
immers een rondgang plaatsgevonden) en dat is gedaan. We hebben het bij deze punten overigens over de
vraag of dit esthetisch aanvaardbaar is. Dit blijft altijd een niet volledig objectief en niet meetbaar punt.
Het ligt niet op de weg van de deskundige om het gebouw na te meten. Indien de rechter van oordeel is dat dit
wel gedaan dient te worden, dan kost dat de deskundige extra tijd (daar is een extra bezoek voor nodig) en
heeft financiële gevolgen.
26.De kosten zijn niet reëel, zoals het creëren van open-stootvoegen.
•
Graag had ik meer onderdelen toegelicht gekregen waarvan Demaco de kosten niet reëel acht. M.b.t. de
Graag had ik meer onderdelen toegelicht gekregen waarvan Demaco de kosten niet reëel acht. M.b.t. de
open-stootvoegen heb ik de technische beschnjving en de tekeningen nog nader bestudeerd. Op de
tekeningen VI 02, V203/204, V403 en V404 staan de openstootvoegen als gestippelde kruizen aangegeven.
Er staat op deze tekeningen echter geen tekst en ook in de technische beschnjving staat daar niets over
vermeld. De noodzaak van spouwventilatie is echter iets wat een professionele bouwer behoord te weten.
Net boven het maaiveld zijn de openstootvoegen wel aanwezig (zelfs met plastic roostedjes, zie foto’s 3 en
14) maar bovenin het gevelmetselwerk ontbreken de openstootvoegen. In de metselwerk gevels tel ik er
hooguit 30 stuks. Het uitboren hiervan zou niet meer dan 3 â 4 uren in beslag mogen nemen. Ik zie geen
reden om de rapportage aan te passen.
28.Ontbrekende punten in het rapport:
• Controleren of de voorgevel 7cm scheef staat.
Zie tekst hiervoor bij 13/25.
Welke tolerantienormen zijn er op dit punt en weke kosten zijn
gemoeid met herstel?
Idem.
Idem.
• Controle op alle uitgevoerde werkzaamheden.
Zie tekst bij 10.
• Zijn er nog meer eventuele maatafwijkingen?
Zie tekst bij 10.
• Welke kosten zijn gemoeid met het alsnog behandelen van het
regelwerk?
Zie tekst bij 5/6
• Welke kosten zijn gemoeid met het afkitten van de overstort?
Zie tekst bij 5/6.”
2.13.
De rechtbank is met de deskundige van oordeel dat hij op juiste wijze invulling heeft gegeven aan de aan hem gegeven opdracht. De deskundige heeft niet alleen uitvoerig de onderdelen van het werk beoordeeld waarvan uit de stukken bleek dat daarover discussie tussen partijen bestaat, maar ook de onderdelen die eerst tijdens de rondgang door Demaco als gebrekkig zijn benoemd. Voorts heeft de deskundige naar aanleiding van het commentaar van Demaco op het concept-rapport gemotiveerd uiteengezet dat en waarom hij bij zijn eerdere conclusies blijft.
Het was bovendien steeds aan Demaco om de deskundige te attenderen op de onderdelen van het werk die volgens haar gebrekkig zijn en de deskundige de gelegenheid te bieden deze onderdelen daadwerkelijk te inspecteren waarna de deskundige, gehoord Vlakke Land, daar zijn mening over kon geven. Uit het rapport en uit de reactie van de deskundige van
22 september 2014 op het commentaar van partijen op het concept-rapport blijkt dat de deskundige zich hiervan bewust is geweest en daarnaar heeft gehandeld. De deskundige heeft zich hiermee afdoende van zijn taak gekweten.
2.14.
De rechtbank heeft voorts geen aanleiding om te veronderstellen dat de deskundige (doelbewust) wel aan hem genoemde en getoonde (gestelde) gebreken in zijn rapport als ‘niet genoemd/aangetoond’ zou bestempelen, zodat de rechtbank het verweer van deze strekking van Demaco zal passeren.
2.15.
De rechtbank gaat eveneens voorbij aan het betoog van Demaco dat de deskundige ten onrechte (juridische) kwalificaties heeft gegeven van de aan hem getoonde (gestelde) gebreken. Het gaat bij de (gestelde) gebreken cementsluier, kwaliteit metselwerk en afwijkende maatvoering immers om, zoals de deskundige terecht opmerkt, de vraag of het werk naar behoren is uitgevoerd. Dit impliceert een (subjectief) oordeel van een deskundige. De rechtbank begrijpt het rapport van de deskundige aldus dat, als al sprake is van een afwijking van overeengekomen maatvoering, deze afwijking zo gering is dat niet kan worden gezegd dat het werk niet naar behoren is uitgevoerd. De rechtbank volgt de deskundige hierin. Van een tekortkoming van Detrium op dat onderdeel is dan geen sprake.
2.16.
Dat de deskundige de herstelkosten van de door hem geconstateerde gebreken te laag zou hebben begroot, is, gelet op de uitgebreide en gedetailleerde reactie van de deskundige op het betoog van deze strekking van de zijde van Demaco (aan de hand van het door Demaco gegeven voorbeeld van het aanbrengen van open- stootvoegen), niet komen vast te staan, zodat de rechtbank daaraan voorbij gaat.
2.17.
Het voorgaande betekent dat de rechtbank de conclusies van de deskundige overneemt en tot de hare maakt met dien verstande dat de rechtbank naast de door de deskundige begrote herstelkosten van € 1.850,- nog een bedrag van € 200,- aan (door Vlakke Land erkende) herstelkosten voor het met verf behandelen van de kopse kanten van vier raamkozijnen met verf zal begroten. De totale herstelkosten van de door Demaco gestelde gebreken komen daarmee op € 2.050,- exclusief btw, zodat Demaco een voor verrekening vatbare tegenvordering van € 2.439,50 inclusief 19% btw heeft uit hoofde van vervangende schadevergoeding.
2.18.
Demaco heeft bij akte van 20 februari 2013 nog aangevoerd dat zij al € 8.658,69 aan herstelkosten heeft gemaakt en dat ook daarmee moet worden verrekend. Uit de door haar als productie 16 bij die akte overgelegde specificatie van die kosten blijkt echter dat het hier gaat om onderdelen van het werk die door de deskundige zijn beoordeeld, namelijk . De deskundige heeft geconcludeerd dat de gebreken waarop deze herstelkosten betrekking zouden hebben, niet zijn aangetoond door Demaco. Demaco heeft in reactie hierop niet aangevoerd dat de door haar gestelde gebreken al eerder waren hersteld (tegen de door haar genoemde kosten) en (daarom) niet door de deskundige zijn waargenomen. De conclusie die dan resteert, is dat de gestelde gebreken niet zijn vast komen te staan. Er is dus ook niet komen vast te staan dat Demaco al herstelkosten heeft gemaakt die het door haar gestelde bedrag belopen. Van verrekening met het door Demaco genoemde bedrag kan geen sprake zijn.
2.19.
In dezelfde akte heeft Demaco aangevoerd dat zij € 2.750,- aan kosten heeft moeten maken als gevolg van de te late oplevering van het pand. Het gaat dan om de huurpenningen die Demaco naar eigen zeggen in de periode augustus 2007 tot en met december 2007 heeft moeten betalen voor haar (oude) kantoor- en opslagruimte, omdat zij in die periode het (nieuwe) kantoorpand nog niet kon betrekken.
2.20.
Vlakke Land heeft dit deel van de door Demaco gestelde tegenvordering gemotiveerd betwist. Daar komt bij dat Demaco (enkel) stelt een vordering tot vervangende schadevergoeding te hebben (nadat zij de verbintenis tot nakoming heeft omgezet). De nu door haar gevorderde gevolgschade valt daar niet onder te brengen en komt reeds daarom niet voor verrekening in aanmerking.
2.21.
Bij akte van 20 februari 2013 heeft Demaco tot slot, zo begrijpt de rechtbank, in aanvulling hierop betoogd dat zij daarnaast kan verrekenen met een vordering uit onverschuldigde betaling. Demaco voert aan dat Detrium haar bij factuur van 2 juli 2007 een bedrag van € 22.714,80 aan meerwerk in rekening heeft gebracht, terwijl een groot deel van dit meerwerk niet is uitgevoerd. Demaco heeft naar eigen zeggen € 16.421,22 teveel betaald.
2.22.
Vlakke Land heeft in haar conclusie na deskundigenbericht gemotiveerd bestreden dat Detrium met de factuur van 2 juli 2007 teveel in rekening heeft gebracht. Demaco heeft vervolgens haar verweer van een onvoldoende nadere onderbouwing voorzien. Zo heeft zij nagelaten om te verwijzen naar stukken waaruit zou kunnen blijken dat het met de factuur van 2 juli 2007 in rekening gebrachte meerwerk niet (volledig) is uitgevoerd en derhalve ten onrechte is rekening is gebracht. Dit mocht wel van Demaco worden verwacht. Van verrekening met een door Demaco gestelde tegenvordering uit onverschuldigde betaling kan dan geen sprake zijn.
in conventie
2.23.
Slotsom van al het voorgaande is dat Demaco nog € 38.691,09 inclusief 19% btw aan Vlakke Land dient te betalen (€ 41.130,59 inclusief 19% btw - € 2.439,50 inclusief 19% btw).
2.24.
In hetgeen Vlakke Land na het tussenvonnis heeft aangevoerd, ziet de rechtbank geen aanleiding om terug te komen van hetgeen zij eerder heeft beslist behoudens hetgeen zij hierna zal overwegen.
2.25.
Vlakke Land vordert over de toe te wijzen hoofdsom (kennelijk: na eiswijziging) de wettelijke handelsrente vanaf 3 december 2007, althans 28 april 2008, althans 2 mei 2008. Demaco heeft de verschuldigdheid van rente inhoudelijk betwist. In de conclusie na deskundigenbericht verwijst Vlakke Land naar een brief van 24 april 2008 van SteAd (namens Detrium) aan Demaco die zij als ingebrekestelling aanmerkt. In rechtsoverweging 4.7 van het tussenvonnis van 23 januari 2013 heeft de rechtbank echter - kort gezegd - overwogen dat Demaco niet gehouden is tot betaling over te gaan zolang Detrium de gebreken niet had hersteld.
Uit het rapport van de deskundige is weliswaar gebleken dat enkele gebreken tot op heden niet waren hersteld en Demaco een te verrekenen tegenvordering op Vlakke Land had, maar ook dat deze tegenvordering (veel) geringer was (€ 2.439,50 inclusief 19% btw) dan waar in het tussenvonnis van 23 januari 2013 vanuit is gegaan. Deze tegenvordering van Demaco rechtvaardigt de door Demaco gestelde opschorting van de nog door haar verschuldigde aanneemsom (€ 41.130,59 inclusief 19% btw) dan ook niet. Demaco is dus met ingang van 2 mei 2008 in verzuim komen te verkeren. De rechtbank ziet hierin aanleiding om te bepalen dat Demaco vanaf 2 mei 2008 wettelijke handelsrente over het na verrekening toe te wijzen bedrag van € 38.691,09 inclusief 19% btw verschuldigd is.
2.26.
Vlakke Land heeft buitengerechtelijke incassokosten gevorderd en gesteld dat er in de aanloop naar deze procedure veel onderzoek buitengerechtelijk is gepleegd en dat dus buiten discussie is dat buitengerechtelijke kosten zijn gemaakt.
Demaco heeft de gevorderde buitengerechtelijke kosten gemotiveerd betwist door erop te wijzen dat Vlakke Land een enkele aanmaning heeft verstuurd en verder geen buitengerechtelijke werkzaamheden heeft verricht.
2.27.
De rechtbank stelt vast dat het Besluit vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten (hierna: het Besluit) van toepassing is nu het verzuim na 1 juli 2012 is ingetreden. Vlakke Land heeft aan Demaco een aanmaning gestuurd die voldoet aan de eisen van artikel 6:96 lid 6 BW. De gevorderde buitengerechtelijke kosten zijn gelet op de hoogte van de toe te wijzen hoofdsom slechts toewijsbaar tot € 1.161,91. De rest van dit deel van de vordering zal worden afgewezen.
2.28.
Demaco zal als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten in conventie worden veroordeeld. Demaco zal ook de door Vlakke Land voorgeschoten kosten van de deskundige moeten betalen. Omdat een deel van het gevorderde bedrag wordt afgewezen, begroot de rechtbank de proceskosten aan de zijde van Vlakke Land op basis van het toegewezen bedrag op:
- dagvaarding € 79,12
- griffierecht 1.789,00
- deskundige 1.391,50
- salaris advocaat
1.582,00(3,5 punt × tarief € 452,00)
1.582,00(3,5 punt × tarief € 452,00)
Totaal € 4.841,62
2.29.
Demaco zal op de hierna te melden wijze in de nakosten worden veroordeeld.
in reconventie
2.30.
Gelet op hetgeen in conventie is overwogen, is voldaan aan de voorwaarde waaronder de reconventionele vordering is ingesteld. Uit het voorgaande volgt tevens dat en waarom de reconventionele vordering zal worden afgewezen.
2.31.
Demaco zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De rechtbank begroot deze kosten aan de zijde van Vlakke Land op € 452,00 (conclusie van antwoord in reconventie).
in conventie en in reconventie
2.32.
De rechter, ten overstaan van wie de comparitie is gehouden, heeft dit vonnis niet kunnen wijzen om organisatorische redenen.
3. De beslissing
De rechtbank
in conventie
3.1.
veroordeelt Demaco om aan Vlakke Land te betalen een bedrag van € 38.691,09 inclusief 19% btw vermeerderd met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119a BW over het toegewezen bedrag met ingang van 2 mei 2008 tot de dag van volledige betaling,
3.2.
veroordeelt Demaco in de proceskosten, aan de zijde van Vlakke Land tot op heden begroot op € 4.841,62,
3.3.
veroordeelt Demaco in de na dit vonnis ontstane kosten, begroot op € 131,00 aan salaris advocaat, te vermeerderen, onder de voorwaarde dat Demaco niet binnen 14 dagen na aanschrijving aan het vonnis heeft voldaan en er vervolgens betekening van de uitspraak heeft plaatsgevonden, met een bedrag van € 68,00 aan salaris advocaat en de explootkosten van betekening van de uitspraak,
3.4.
verklaart dit vonnis in conventie tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
3.5.
wijst het meer of anders gevorderde af,
in reconventie
3.6.
wijst de vorderingen af,
3.7.
veroordeelt Demaco in de proceskosten, aan de zijde van Vlakke Land tot op heden begroot op € 452,-.
Dit vonnis is gewezen door mr. R. Raat en in het openbaar uitgesproken op 4 maart 2015.