ECLI:NL:RBGEL:2018:5006

• Datum uitspraak: 11 oktober 2018
• Publicatiedatum: 22 november 2018
• Zaaknummer: C/05/342141/KG ZA 18-372
• Instantie: Rechtbank Gelderland
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht
• Procedures: Kort geding
• Rechters: N.W. Huijgen
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Veroordeling tot nakoming van aandeelhoudersovereenkomst en aanpassing statuten vennootschap in kort geding

In deze zaak, die voor de Rechtbank Gelderland werd behandeld, hebben eiseressen [eiser sub 1] en [eiser sub 2] een kort geding aangespannen tegen Intertop Holding B.V. en [gedaagde sub 2] met als doel de nakoming van een aandeelhoudersovereenkomst en de aanpassing van de statuten van de vennootschap XXL Stunt B.V. De eiseressen, die elk een derde van de aandelen in XXL Stunt bezitten, stelden dat Intertop, als enige bestuurder van de vennootschap, weigerde om de statuten aan te passen in overeenstemming met de bepalingen van de aandeelhoudersovereenkomst. Deze overeenkomst vereiste dat besluiten in de algemene vergadering van aandeelhouders genomen moesten worden met een gekwalificeerde meerderheid van twee derde van de stemmen, terwijl de statuten een hogere meerderheid vereisten voor bepaalde besluiten.

De voorzieningenrechter oordeelde dat de eiseressen een spoedeisend belang hadden bij hun vordering, gezien de liquiditeitsproblemen van de vennootschap. De rechter concludeerde dat de bepalingen in de aandeelhoudersovereenkomst duidelijk waren en dat Intertop en [gedaagde sub 2] zich aan deze overeenkomst dienden te houden. De rechter wees de vorderingen van de eiseressen toe, waarbij Intertop werd veroordeeld om binnen 14 dagen de noodzakelijke instructies te geven voor de aanpassing van de statuten. Tevens werd [gedaagde sub 2] als bestuurder van Intertop veroordeeld om de benodigde handelingen te verrichten. De rechter bepaalde dat bij niet-nakoming het vonnis de benodigde instemmings- en wilsverklaringen zou vervangen.

De uitspraak benadrukt het belang van de naleving van aandeelhoudersovereenkomsten en de verantwoordelijkheden van bestuurders in vennootschappen. De rechter wees ook de proceskosten toe aan de eiseressen, waarmee de zaak werd afgesloten.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK GELDERLAND

Team kanton en handelsrecht

Zittingsplaats Arnhem

zaaknummer / rolnummer: C/05/342141 / KG ZA 18-372

Vonnis in kort geding van 11 oktober 2018

in de zaak van

1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

[eiser sub 1] ,

gevestigd te Rotterdam,

2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

[eiser sub 2] ,

gevestigd te Wageningen,

eiseressen,

advocaat mr. V.R.M. Appelman te Rotterdam,

tegen

1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

INTERTOP HOLDING B.V. ,

gevestigd te Westervoort,

2.
[gedaagde sub 2] ,

wonende te Westervoort,

gedaagden,

verschenen in persoon.

Partijen zullen hierna [eiser sub 1], [eiser sub 2], Intertop en [gedaagde sub 2] worden genoemd.

1. De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

• de dagvaarding
• de mondelinge behandeling
• de pleitnota van [eiser sub 1] en [eiser sub 2]
• de pleitnota van Intertop en [gedaagde sub 2].

1.2.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2. De feiten

2.1.

XXL Stunt B.V. is een handelsonderneming die zich hoofdzakelijk toelegt op de import van en groothandel in kunststoffen. Intertop is de enige bestuurder van XXL Stunt. [eiser sub 1], [eiser sub 2] en Intertop houden ieder een derde deel van het geplaatste aandelenkapitaal in XXL Stunt. [eiser sub 1] is de persoonlijke houdstermaatschappij van de heer [naam 1], [eiser sub 2] die van de heer [naam 2] en Intertop die van [gedaagde sub 2].

2.2.

XXL Stunt is op 2 december 2015 opgericht door Intertop en twee andere vennootschappen. In de notariële akte van oprichting van XXL Stunt staat onder meer:

Uitgifte van aandelen en voorkeursrecht.

Artikel 7

1. (...) Het besluit van de algemene vergadering van de aandeelhouders tot uitgifte van aandelen kan door de algemene vergadering slechts worden genomen met een meerderheid van ten minste drie/vierde (3/4e) van de uitgebrachte stemmen in een vergadering waarin ten minste drie/vierde (3/4e) van het geplaatste kapitaal is vertegenwoordigd.

(...)

Goedkeuring van besluiten van het bestuur.

Artikel 21

1. Onverminderd het elders in de statuten dienaangaande bepaalde zijn aan de voorafgaande goedkeuring van de algemene vergadering onderworpen de besluiten van het bestuur tot: [volgt een opsomming van a tot en met n, voorzieningenrechter].

(...)

6. Het besluit van de algemene vergadering van aandeelhouders tot goedkeuring als bedoeld in lid 1 kan door de algemene vergadering slechts worden genomen met een meerderheid van ten minste drie/vierde (3/4e) van de uitgebrachte stemmen in een vergadering waarin ten minste drie/vierde (3/4e) van het geplaatste kapitaal is vertegenwoordigd.

(...)

Besluitvorming.

Artikel 29

(...)

6. Voor zover de wet of deze statuten geen grotere meerderheid voorschrijft worden alle besluiten genomen met volstrekte meerderheid van de uitgebrachte stemmen.

(...)

Statutenwijziging en ontbinding.

Artikel 31

1. Besluiten tot wijziging van de statuten, ontbinding, juridische fusie of juridische (af)splitsing kunnen door de algemene vergadering slechts worden genomen met een meerderheid van ten minste drie/vierde (3/4e) van de uitgebrachte stemmen in een vergadering waarin ten minste drie/vierde (3/4e) van het geplaatste kapitaal is vertegenwoordigd, tenzij de wet een grotere meerderheid of quorum vereist.

(...)

2.3.

Op 1 mei 2018 hebben Intertop, [eiser sub 1] en [eiser sub 2] een aandeelhoudersovereenkomst gesloten. In deze overeenkomst staat onder meer:

1.
Algemeen

i. Deze overeenkomst strekt tot aanvulling van hetgeen in de statuten is bepaald. Indien echter enige bepaling in de statuten niet verenigbaar zou zijn met een bepaling in deze overeenkomst, dan zal de betreffende bepaling in deze overeenkomst, behoudens voor zover dat wettelijk niet zou zijn toegestaan, prevaleren boven voornoemde bepaling in de statuten. In dat geval verbinden partijen zich ertoe om laatstbedoelde bepaling in de statuten op een zodanige wijze aan te passen dat deze alsnog verenigbaar is met hetgeen in deze overeenkomst is bepaald.

(...)

2.
Bestuur

(...)

iv. Het bestuur van XXL STUNT B.V. zal de navolgende besluiten en handelingen slechts nemen respectievelijk verrichten nadat de Algemene Vergadering van Aandeelhouders of het volledige geplaatste aandelenkapitaal buiten vergadering schriftelijke goedkeuring, waaronder inbegrepen per e-mail, daartoe heeft gegeven: [volgt een lijst met vijftien typen besluiten en handelingen, voorzieningenrechter].

v. Bovenstaande lijst met goed te keuren besluiten en handelingen zal worden opgenomen in de Statuten van XXL STUNT B.V..

3.
Algemene Vergadering van aandeelhouders / deadlock

i. Alle besluiten in de AVA zullen worden genomen met een gekwalificeerde meerderheid van stemmen van 66.66% (tweederde)

(...)

2.4.

In de notulen van een MT-vergadering van 30 mei 2018 staat onder meer dat XXL Stunt een liquiditeitstekort heeft van € 60.000,00.

2.5.

In een e-mailbericht van 1 juni 2018 van [eiser sub 1] en [eiser sub 2] aan Intertop en [gedaagde sub 2] staat onder meer:

(...) Zoals meermaals met jou besproken, laatstelijk nog in het MT van eergisteren, zijn wij van mening dat het echt twee voor twaalf is voor XXL. De liquiditeitsdruk is zodanig dat het voortbestaan van de vennootschap in acuut gevaar komt als de aandeelhouders niet gezamenlijk bijstorten. (...) Gelet op de urgentie van de situatie doen wij nogmaals een klemmend beroep op je om als aandeelhouder in het belang van de vennootschap in te stemmen met een evenredige bijstorting van EUR 20.000 per aandeelhouder (dus EUR 60.000 in totaal) om de liquiditeitsdruk van de vennootschap te verlichten. (...)

2.6.

In een e-mailbericht van 3 juni 2018 van [gedaagde sub 2] aan [naam 1] en [naam 2], geschreven door [gedaagde sub 2] na overleg met een adviseur, staat onder meer:

(...)

9. Het feit dat jullie het kapitaal willen vergroten en zo op een andere wijze proberen een groter belang te vergaren is volgens de statuten, artikel 7 niet mogelijk. Hiervoor is een meerderheid van minimaal 75% van de stemmen noodzakelijk.

(...)

2.7.

In een e-mailbericht van 12 juni 2018 heeft [gedaagde sub 2] aan [naam 1] en [naam 2] bericht dat hij alsnog instemt met evenredige bijstorting van € 20.000,00 per aandeelhouder.

2.8.

Per e-mailbericht van 18 juni 2018 heeft [naam 1] [gedaagde sub 2] mede namens [naam 2] verzocht de statuten van XXL Stunt op zeer korte termijn in lijn te brengen met de aandeelhoudersovereenkomst.

2.9.

Bij e-mailbericht van 20 juli 2018 heeft [gedaagde sub 2] aan [naam 1] en [naam 2] bericht dat hij niet bereid of gehouden is te voldoen aan het verzoek om de statuten zo aan te passen dat alle aandeelhoudersbesluiten, waaronder ook zeer ingrijpende besluiten, voortaan met een twee derde meerderheid van stemmen kunnen worden genomen.

3. De vordering

3.1.

[eiser sub 1] en [eiser sub 2] vorderen, verkort weergegeven, dat de voorzieningenrechter bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad,

1) Intertop veroordeelt om binnen 14 dagen na dit vonnis alle noodzakelijke instructies te geven en medewerking te verlenen en overigens alle noodzakelijke (rechts)handelingen te verrichten voor het (doen) passeren van de als productie 19 overgelegde of een volledig gelijkluidende notariële akte van statutenwijziging waarmee de statuten in lijn worden gebracht met de aandeelhoudersovereenkomst,

2) [gedaagde sub 2] als bestuurder en rechtsgeldig vertegenwoordiger van Intertop veroordeelt om binnen de termijn gesteld onder 1 van dit petitum namens Intertop alle (rechts)handelingen te verrichten die noodzakelijk zijn en/of blijken te zijn voor de uitvoering door Intertop van het onder 1 van dit petitum gevorderde,

3) bepaalt dat Intertop en [gedaagde sub 2] (beiden) een direct opeisbare dwangsom verbeuren van € 50.000,00 voor iedere overtreding van het onder 1 en 2 van dit petitum gevorderde, te vermeerderen met een dwangsom van € 5.000,00 per dag dat de overtreding voortduurt,

4) bepaalt dat, indien Intertop en [gedaagde sub 2] niet binnen 14 dagen na het vonnis hebben voldaan aan het onder 1 en 2 gevorderde, het vonnis op de voet van artikel 3:300 lid 2 BW in de plaats zal treden van de tussen partijen op te maken akten, althans dat de uitspraak de van Intertop en [gedaagde sub 2] voor de statutenwijziging benodigde instemmings- en wilsverklaringen zal vervangen,

5) Intertop en [gedaagde sub 2] veroordeelt in de kosten van het geding.

3.2.

[eiser sub 1] en [eiser sub 2] leggen het volgende aan hun vorderingen ten grondslag. In de aandeelhoudersovereenkomst staat dat partijen zich ertoe verbinden om bepalingen in de statuten die niet verenigbaar zijn met bepalingen in de aandeelhoudersovereenkomst aan de bepalingen in de aandeelhoudersovereenkomst aan te passen. Er zijn inderdaad bepalingen in de statuten die niet met bepalingen in de aandeelhoudersovereenkomst verenigbaar zijn. In het bijzonder bepaalt de aandeelhoudersovereenkomst dat alle besluiten van de algemene vergadering zullen worden genomen met een gekwalificeerde meerderheid van twee derde van de stemmen, terwijl de statuten voor sommige aandeelhoudersbesluiten een versterkte meerderheid van drie kwart van de stemmen voorschrijven. Intertop en [gedaagde sub 2] weigeren echter mee te werken aan aanpassing van de statuten aan de aandeelhoudersovereenkomst. [eiser sub 1] en [eiser sub 2] vorderen thans nakoming van de aandeelhoudersovereenkomst.

4. De beoordeling

4.1.

[eiser sub 1] en [eiser sub 2] hebben een spoedeisend belang bij hun vordering omdat het niet van hen kan worden gevergd dat zij een bodemprocedure afwachten voordat zij als aandeelhouders van XXL Stunt kunnen optreden in overeenstemming met de bepalingen van de aandeelhoudersovereenkomst in het geval dat XXL Stunt liquiditeitsproblemen heeft.

4.2.

Partijen zijn het erover eens dat zij op grond van artikel 1.i van de aandeelhoudersovereenkomst gehouden zijn om bepalingen van de statuten aan te passen aan bepalingen van de aandeelhoudersovereenkomst in het geval dat deze daarmee niet verenigbaar zijn. Intertop en [gedaagde sub 2] betwisten echter dat de bepalingen in de statuten waarin is voorgeschreven dat voor bepaalde besluiten een grotere meerderheid dan twee derde van de stemmen wordt verlangd onverenigbaar zijn met artikel 3.i van de aandeelhoudersovereenkomst. Volgens hen is met artikel 3.i niet bedoeld wat er letterlijk staat, namelijk dat alle besluiten in de algemene vergadering van aandeelhouders zullen worden genomen met een meerderheid van slechts twee derde van de stemmen. Intertop en [gedaagde sub 2] hebben het zo beleefd en gevoeld dat dit artikel uitsluitend geldt voor normale (dagelijkse) besluiten en niet voor ingrijpende beslissingen zoals de uitgifte van aandelen of de wijziging van statuten. Als dit artikel ook zou gelden voor dergelijke beslissingen, dan zouden deze volgens hen in de overeenkomst zijn benoemd. Bovendien zou het voor Intertop en [gedaagde sub 2] verstrekkende gevolgen hebben als [eiser sub 1] en [eiser sub 2] met twee stemmen tegen een zouden kunnen besluiten tot de uitgifte van aandelen. De aandelen van Intertop zouden dan kunnen verwateren omdat Intertop en [gedaagde sub 2], anders dan [eiser sub 1] en [eiser sub 2], slechts over beperkte liquide middelen kunnen beschikken. Intertop en [gedaagde sub 2] menen dat dit in strijd is met de opzet van de samenwerking tussen de aandeelhouders, namelijk dat deze gelijkwaardig zou zijn. Zij hebben voorts de overtuiging dat één regel in de aandeelhoudersovereenkomst nooit zulke ingrijpende gevolgen kan hebben. Volgens Intertop en [gedaagde sub 2] wisten [eiser sub 1] en [eiser sub 2] dat zij (Intertop en [gedaagde sub 2]) nooit met deze bepaling zouden hebben ingestemd als zij zich ervan bewust waren geweest dat deze niet alleen zou gelden voor dagelijkse besluiten maar ook voor ingrijpende besluiten. Intertop en [gedaagde sub 2] betwisten dat de aandeelhouders deze bepaling van tevoren met elkaar hebben besproken. Zij voelen zich gebruikt en misleid en zij menen dat er misbruik is gemaakt van hun vertrouwen.

4.3.

De voorzieningenrechter oordeelt hierover als volgt. Artikel 3.i van de aandeelhoudersovereenkomst laat er gezien de bewoordingen ervan geen misverstand over bestaan dat het geldt voor alle besluiten van de algemene vergadering van aandeelhouders, dus zonder uitzondering van bepaalde ingrijpende besluiten. [gedaagde sub 2] heeft als bestuurder van Intertop de aandeelhoudersovereenkomst met deze bepaling erin ondertekend. [eiser sub 1] en [eiser sub 2] hebben daaruit mogen afleiden dat Intertop zich aan deze bepaling heeft willen binden. Aan Intertop en [gedaagde sub 2] komt er daarom geen beroep op toe dat zij dat niettemin niet hebben gewild (artikel 3:35 BW). [eiser sub 1] en [eiser sub 2] mochten van Intertop en [gedaagde sub 2] verwachten dat zij zich zouden verdiepen in de inhoud van de aandeelhoudersovereenkomst en dat zij zich zo nodig van deskundige bijstand zouden voorzien voordat zij deze overeenkomst ondertekenden. Dat partijen op basis van gelijkwaardigheid met elkaar zouden samenwerken en dat zij door in te stemmen met artikel 3.i de facto hun vetorecht op ingrijpende besluiten als die tot uitgifte van aandelen prijsgaven, maakt dat niet anders. Gelijkwaardigheid van drie aandeelhouders houdt immers niet noodzakelijk in dat elk van de aandeelhouders een veto op ingrijpende besluiten heeft. De conclusie is dat de verweren van Intertop en [gedaagde sub 2] falen, zodat de vordering tot nakoming toewijsbaar is.

4.4.

Intertop en [gedaagde sub 2] hebben ter zitting commentaar geleverd op artikel VI onder r van de akte die [eiser sub 1] en [eiser sub 2] als concept in het geding hebben gebracht als productie 19. Ter zitting is gebleken dat deze opmerking was gebaseerd op het misverstand dat het woord ‘rechtshandeling’ ziet op het voeren van een juridische procedure. Voor het overige hebben Intertop en [gedaagde sub 2] geen commentaar geleverd op de concept-akte. [eiser sub 1] en [eiser sub 2] hebben ter zitting verklaard dat de notaris erop heeft toegezien dat in die concept-akte geen bepalingen zijn opgenomen in strijd met de wet. Er is in zoverre geen beletsel Intertop en [gedaagde sub 2] ertoe te veroordelen mee te werken aan het passeren van de als productie 19 in het geding gebrachte concept-akte.

4.5.

De vordering voor zover die is ingesteld tegen Intertop is toewijsbaar omdat Intertop partij is bij de aandeelhoudersovereenkomst en zij dus gehouden is tot nakoming van die overeenkomst. De vordering zal eveneens worden toegewezen voor zover die is ingesteld tegen [gedaagde sub 2]. [gedaagde sub 2] heeft immers als bestuurder van Intertop besloten dat Intertop niet zou voldoen aan het verzoek om de statuten aan te passen aan de aandeelhoudersovereenkomst en hij kan in die hoedanigheid bewerkstelligen dat Intertop wel voldoet aan de in dit vonnis te geven veroordeling.

4.6.

[eiser sub 1] en [eiser sub 2] hebben ter zitting desgevraagd verklaard dat het hun erom is te doen dat de akte wordt gepasseerd en dat het ook goed is als dat doel wordt bereikt door middel van reële executie en niet door middel van een dwangsom. De voorzieningenrechter leidt daaruit af dat [eiser sub 1] en [eiser sub 2] de vordering om aan veroordeling een dwangsom te verbinden niet hebben gehandhaafd.

4.7.

De vordering te bepalen dat het vonnis in de plaats treedt van de op te maken akte in het geval dat Intertop en [gedaagde sub 2] niet binnen de gestelde termijn voldoen aan de te geven veroordeling tot medewerking kan niet worden toegewezen. Dit vonnis houdt immers niet alles in wat nodig is om de statuten zo te wijzigen dat deze in overeenstemming zijn met de aandeelhoudersovereenkomst. Wel kan worden bepaald dat dit vonnis de van Intertop en [gedaagde sub 2] benodigde instemmings- en wilsverklaringen zal vervangen, zoals subsidiair (na ‘althans’) onder 4 gevorderd.

4.8.

De conclusie is dat de onder 1 en 2 ingestelde vorderingen en de subsidiair onder 4 ingestelde vordering zullen worden toegewezen en dat Intertop en [gedaagde sub 2] als de in het ongelijk te stellen partijen zullen worden veroordeeld in de proceskosten.

5. De beslissing

De voorzieningenrechter

5.1.

veroordeelt Intertop om binnen 14 dagen na dit vonnis alle noodzakelijke instructies te geven en medewerking te verlenen en overigens alle noodzakelijke (rechts)handelingen te verrichten en alles te doen en/of nalaten wat overigens vereist is voor het (doen) passeren van de als productie 19 overgelegde of een volledig gelijkluidende notariële akte van statutenwijziging waarmee de statuten in lijn worden gebracht met de aandeelhoudersovereenkomst,

5.2.

veroordeelt [gedaagde sub 2] als bestuurder en rechtsgeldig vertegenwoordiger van Intertop om binnen de termijn gesteld onder 5.1 namens Intertop alle (rechts)handelingen te verrichten die noodzakelijk zijn en/of blijken te zijn en overigens al het noodzakelijke te doen en nalaten voor de uitvoering door Intertop van de veroordeling onder 5.1,

5.3.

bepaalt dat, indien Intertop en [gedaagde sub 2] niet binnen 14 dagen na het vonnis hebben voldaan aan de veroordelingen onder 5.1 en 5.2, dit vonnis de van Intertop en [gedaagde sub 2] voor de statutenwijziging benodigde instemmings- en wilsverklaringen zal vervangen,

5.4.

veroordeelt Intertop en [gedaagde sub 2] in de proceskosten, tot aan dit vonnis aan de zijde van [eiser sub 1] en [eiser sub 2] begroot op € 87,36 aan explootkosten, € 626,00 aan vast recht en € 980,00 aan salaris voor de advocaat,

5.5.

verklaart het vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,

5.6.

wijst het meer of anders gevorderde af.

Dit vonnis is gewezen door mr. N.W. Huijgen en in het openbaar uitgesproken op 11 oktober 2018.