Uitspraak
vonnis
_________________________________________________________________ _
RECHTBANK GELDERLAND
Civiel recht
Zittingsplaats Arnhem
zaaknummer: NL19.8542
Vonnis van 4 november 2020
in de zaak van
[eiser],
wonende op een geheim adres, woonplaats kiezende op het kantoor van zijn advocaat te Amsterdam
eiser, hierna te noemen: [eiser] ,
advocaat A. Hashem Jawaheri,
wonende op een geheim adres, woonplaats kiezende op het kantoor van zijn advocaat te Amsterdam
eiser, hierna te noemen: [eiser] ,
advocaat A. Hashem Jawaheri,
tegen
[verweerder],
wonende te [woonplaats] ,
verweerder, hierna te noemen: [verweerder] ,
advocaat T.P. Boer.
wonende te [woonplaats] ,
verweerder, hierna te noemen: [verweerder] ,
advocaat T.P. Boer.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het vonnis in incident van 21 augustus 2019
- het verweerschrift
- de berichten van partijen van 16 en 17 september 2020 en de zijdens [eiser] ingebrachte stukken van 16 en 17 september 2020
- het proces-verbaal van de mondelinge behandeling op 23 september 2020.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2.De feiten
2.1.
[eiser] woonde met zijn echtgenote en twee minderjarige kinderen in Iran.
Hij had de wens om zijn land te verlaten en naar Engeland, althans West-Europa te vertrekken.
2.2.
[eiser] is in Iran, al dan niet via een reisbureau [reisbureau] (verder: het reisbureau) en de heer [naam 1] (verder: [naam 1] ), in contact genomen met [verweerder] . [verweerder] heeft op verzoek van [eiser] diensten verricht bij het uitvoeren van de wens van [eiser] om met zijn gezin naar West-Europa te gaan. [eiser] heeft [verweerder] in verband met deze diensten tenminste € 3.000,00 betaald.
2.3.
[verweerder] en [eiser] hebben elkaar op 6 september 2018 ontmoet in [plaats] . Ongeveer vijftien dagen daarna is [eiser] met zijn gezin naar Antalya (Turkije) gereisd. Vijftien dagen na de aankomst van [eiser] is [verweerder] naar Antalya gereisd. [eiser] met zijn gezin en [verweerder] zijn vervolgens naar Belgrado gereisd. Na twee dagen is [eiser] met zijn gezin naar Griekenland gereisd. Op 15 oktober 2018 is [eiser] met zijn gezin naar Athene gereisd. Daar hebben zij [verweerder] weer ontmoet. Op 20 oktober 2018 zijn [eiser] met zijn gezin, met vervalste Spaanse reisdocumenten, en [verweerder] naar het vliegveld van Athene gegaan. [eiser] en zijn gezin zijn daar vanwege de vervalste reisdocumenten bij een paspoortcontrole aangehouden. De dochter en vrouw van [eiser] hebben een aantal dagen later vervalste Belgische identiteitskaarten ontvangen. Op de op die identiteitskaarten vermelde namen heeft [verweerder] vervolgens voor hen tickets besteld voor een vlucht van Athene naar Düsseldorf van 8 november 2020. De vrouw en dochter van [eiser] zijn met deze tickets geweigerd op het vliegveld. [eiser] en zijn gezin hebben vervolgens vervalste Franse visa ontvangen in hun Iraanse paspoorten. Daarmee zijn zij op 1 december 2018 met vliegtickets voor Barcelona naar het vliegveld in Athene gegaan, waar bij controles op het vliegveld is ontdekt dat de visa vals waren. Op 19 december 2019 heeft [eiser] zijn gezin teruggestuurd naar Iran.
2.4.
In het dossier bevindt zich een verslag van een WhatsApp-conversatie tussen [eiser] , aangeduid als [eiser] en [verweerder] , aangeduid als [verweerder] , met onder meer de volgende inhoud:
10/14/18, 7:39 PM - [verweerder] : You are in Greece ? […]
10/14/18, 10:02 PM - [verweerder] : Shall i order flight tickets for us ?
10/14/18, 10:03 PM - [verweerder] : Or wait we see each other perhaps better […]
10/15/18, 10:48 AM - [verweerder] : Tmrw evening am in Athene […]
10/21/18, 9:57 AM - [eiser] : Whats plan?
10/21/18, 10:30 AM - [verweerder] : [naam 2] tell you. That Spain document very weak and no lucky
that police was there because of other
10/21/18, 10:31 AM - [verweerder] : Mr [eiser] you must come first alone now with Netherlands
document
10/21/18, 10:43 AM - [eiser] : We do not have a lot of money to tell [naam 2] to pay the price […]
10/21/18, 10:48 AM - [verweerder] : I shall talk to [naam 2] today and send 1000 euro
10/21/18, 10:50 AM - [verweerder] : That Spain document was bad and again police came because
of other people only, not lucky but you see all is depend only on strong ID card […]
10/22/18, 11:17 AM - [eiser] : Hi [naam 2] said, I'm waiting for money, sent money
10/22/18, 12:11 PM - [verweerder] : [naam 2] arrange document? Because Spain document was bad […]
10/22/18, 12:11 PM - [verweerder] : I wait for [naam 2]
10/22/18, 12:12 PM - [eiser] : [naam 2] wating for money […]
10/22/18, 12:13 PM - [verweerder] : He must arrange document for you for free […]
10/22/18, 12:13 PM - [verweerder] : Quality Spain was toilet paper i see in airport
10/22/18, 12:19 PM - [eiser] : You dont know this document was bad? […]
10/22/18, 12:30 PM - [verweerder] : Yes who knows in airport police was there. First time see. That
was not lucky […]
10/22/18, 12:31 PM - [verweerder] : I send 1000 to [naam 2] today
10/22/18, 4:11 PM - [verweerder] : I send 1000 to [naam 2] must make stronger documents […]
10/22/18, 7:51 PM - [verweerder] : [naam 2] make new and better documents. […]
10/23/18, 4:07 PM - [eiser] : Amer make document?
10/23/18, 4:12 PM - [verweerder] : I think so money i send already
10/23/18, 4:12 PM - [verweerder] : Please call him […]
10/23/18, 8:52 PM - [verweerder] : Davood has most money
10/23/18, 8:57 PM - [verweerder] : And nothing did
10/23/18, 8:57 PM - [verweerder] : He know [naam 1] […]
10/29/18, 12:29 PM - [verweerder] : Wait for [naam 2] […]
10/29/18, 1:10 PM - [verweerder] : Today i pay to him for other ID card […]
10/30/18, 7:51 PM - [verweerder] : Tmrw order two tickets for mother and daughter […]
10/30/18, 8:55 PM - [verweerder] : I have lawyer she wait you
10/30/18, 8:56 PM - [verweerder] : No need pay […]
10/31/18, 4:35 PM - [verweerder] : Please search cheap tickets two persons in Athena […]
10/31/18, 5:32 PM - [eiser] : You do not know about our money status, we can not afford hotel
and food costs while you are looking for cheap tickets.
10/31/18, 5:34 PM - [verweerder] : You call [naam 3] ?
10/31/18, 5:37 PM - [eiser] : Way [naam 3] ,????
10/31/18, 5:37 PM - [verweerder] : You send money in his account
10/31/18, 5:39 PM - [eiser] : i nat money pay for you
10/31/18, 5:40 PM - [verweerder] : [naam 3] took
10/31/18, 5:40 PM - [verweerder] : 50%
10/31/18, 5:41 PM - [eiser] : You say pay too accont [naam 3]
10/31/18, 5:52 PM - [verweerder] : He took from it 50% and say he is with [naam 1] […]
10/31/18, 6:35 PM - [eiser] : Your problem and [naam 3] do not matter to me. I gave my whole lief to uk
10/31/18, 6:56 PM - [verweerder] : UK you could go alone […]
11/1/18, 11:32 AM - [verweerder] : Tickets i have please send me your email […]
11/1/18, 11:35 AM - [verweerder] : Send already
11/1/18, 11:36 AM - [verweerder] : Go to Dusseldorf Germany direct flight at 08-11
11/1/18, 11:36 AM - [verweerder] : 12.15 in day time […]
11/1/18, 11:53 AM - [verweerder] : It is together 350 euro and direct Dusseldorf better in Germany […]
11/3/18, 8:06 PM - [verweerder] : [naam 2] came bring you ID cards? […]
11/3/18, 8:42 PM - [eiser] : No
11/3/18, 8:43 PM - [verweerder] : He should bring it […]
11/3/18, 8:49 PM - [eiser] : Documents are with the [naam 2] […]
11/4/18, 7:18 PM - [eiser]: It's not bad, but we have little money. We eat one day
11/4/18, 7:20 PM - [verweerder]: I can send some money only by Western Union or through [naam 2]
11/4/18, 7:27 PM - [eiser]: [naam 4] will sell my wife's gold chain tomorrow […]
11/5/18, 9:22 PM - [verweerder]: Bording whensday 24h before […]
11/7/18, 12:48 PM - [verweerder]: Is already send to your email the both boarding pass […]
11/8/18, 3:15 PM - [verweerder]: Better travel with Iran passport with sticker visa . Other options
is not real i see […]
11/8/18, 8:31 PM - [verweerder]: I do not know better go with Iran passports
11/8/18, 8:31 PM - [verweerder]: [naam 2] can make sticker visa
11/8/18, 8:32 PM - [verweerder]: And travel with own legal document to Germany […]
11/8/18, 8:42 PM - [verweerder]: Yes bad that free travel from Greek is not really free
11/8/18, 8:42 PM - [verweerder]: With any fake document i can travel but you not
11/9/18, 8:23 AM - [verweerder]: Please send your adres , i send your 4 Iran passports back […]
11/10/18, 7:21 PM - [eiser]: [verweerder] are traveling for two months My family, we have no money,
no morale to continue traveling,
11/10/18, 7:24 PM - [verweerder]: Yes the point is that you are in free Europa but not can travel
because of controls . Think better travel with Iran passport and sticker visa of [naam 2] .
11/10/18, 7:25 PM - [verweerder]: Or ask refugee in Greek
11/10/18, 7:25 PM - [verweerder]: I have no money more to
11/10/18, 7:26 PM - [verweerder]: With ID card Greek like [naam 2] has you can work here to
11/10/18, 7:26 PM - [verweerder]: One Europa […]
11/10/18, 8:14 PM - [eiser]: If my destination was Greece it was not necessary to thirty thousand
euros
11/10/18, 9:20 PM - [verweerder]: You not need always blame others
11/10/18, 9:20 PM - [verweerder]: I lost 600.000 in other country easy
11/10/18, 9:20 PM - [verweerder]: No quarantees, we did our best […]
11/13/18, 6:29 PM - [eiser]: Needdddd money ,, hotel food
11/13/18, 6:31 PM - [verweerder]: One person should go with visa sticker first . When you agreed i
send money […]
11/13/18, 7:13 PM - [verweerder]: I not go pay again and again […]
11/13/18, 7:51 PM - [verweerder]: I talk with [naam 3] now […]
2.5.
Op 16 januari 2019 heeft er een ontmoeting plaatsgevonden tussen [verweerder] en [eiser] , bijgestaan door derden om te bemiddelen en vertalen, in Arnhem. Van deze ontmoeting zijn opnamen gemaakt. In het dossier bevindt zich daarvan een transcriptie met onder meer de volgende inhoud, waarin [verweerder] is aangeduid met de letter [verweerder] en [eiser] en de “namens [eiser] aanwezige bemiddelaars tolken” met de letter [eiser]:
Vanaf +/- 05:12
[eiser]: Meint das sie ihm versprochen haben das mit bestimmten geld von Griechenland nach West-Europa, Deutschland oder England… (onderbroken ‘ja’) und Sie haben es nicht gemacht. … wil geld wieder terug von Ihn
Vanaf +/- 05:30
[verweerder]: Nah ja gut, ich habe auch meine geld ‘spent’ […] Spendiert. Und er hat auch Geld übermacht an andere Iraners ja
Vanaf +/- 5:54
[verweerder]: Ich habe al gesagt mit ihren Familien je kunt nicht van Griechenland fliegen van Schengen. So er war in Europa. Je kunt nicht fliegen Mann hat uns nicht vertraut in de luchthaven. Ich habe mehr ausgegeben dann ich habe bekommen. So wo sollte ich zurückbezahlen. Und er ist jetzt auch hier in Europa
Vanaf +/- 7:10
[eiser]: Ihn gegeben das ich von Griechenland nach Deutschland ja zum beispiel
[verweerder]: Ja nah ja
Vanaf +/- 7:20
[verweerder]: 7:20 Wir haben dreimal versucht um ihn nar Deutschland zu bringen
Vanaf +/- 7:30
[eiser]: Sie haben schon versprochen bis ihr nach Deutschland hingeschickt worden Sie sollten das mal gaan organisieren
[verweerder]: […] Versprochen mache ich nicht, ich mache keine Verschwörung, Versprochung. Ich habe meine best gedaan. […] Keine kunde Garantiert, Sie sind auch in Deutschland gekommen
Vanaf +/- 09:29
[verweerder]: Das sein Frau und Kinderen zurück sind gegangen, die haben das freiwillig gemacht
Vanaf +/- 12:57
[verweerder]: Dreimal muss ich alles bezahlen vor Flugzeug tickets, for ID-cards, Passports…
Vanaf +/- 14:15
[eiser]: Wenn jemand ihn Geld gebt und sagt bis du mich von Punkt a bis Punkt b schicken macht dann sie sind jetzt verantwortlich
Vanaf +/- 14:32
[verweerder]: Nein, ich ben jetzt nicht verantwortlich ich hatte auch ein Deal gemacht mit her [naam 1] […]
Vanaf +/- 18:31
[verweerder]: Meine kosten, habe ich gemacht, mit [naam 2] und mit diesen Dokumenten
Vanaf +/- 20:30
[verweerder]: Die Dokumenten müssen gut sein weil müssen vertraut sein. Und er hat das gemacht, das angeschaut, wieder habe ich alles bezahlt, wieder und die tickets
Vanaf +/- 21:07
[eiser]: Er ist ohne sie hier, das ist die Sache, sie haben schön gesagt nur dreimal machen wir das
Vanaf +/- 21:29
Ich habe dann gesagt das ist dann dass letztes Mal (over 3e poging)
Vanaf +/- 21:53
[verweerder]: Ich bin kein Schmugler ich bin Geschaftsfuhrer
2.6.
Bij de stukken bevindt zich emailverkeer tussen de respectievelijke advocaten van [eiser] en [verweerder] op de volgende data met, voor zover hier van belang, de volgende inhoud:
- Op 9 september 2019 van de advocaat van [eiser] aan advocaat van [verweerder] :
Conform het vonnis van de rechtbank Arnhem d.d. 21 augustus 2019 zal cliënt de heer [eiser] zekerheidstellen in de betreffende procedure. Kunt u uw derdengeldenrekeningnummer aan mij kenbaar maken zodat cliënt de gelden kan overmaken naar uw rekening?
- Op 10 september 2019 van de advocaat van [verweerder] aan de advocaat van [eiser] :
U kunt uw cliënt de kosten op uw derdengelden rekening laten storten, ofwel uw cliënt dit bij een deurwaarder of notaris laten doen, en daar aan de rechtbank aldus een afschrift van zenden.
Anders zou het proces en het bewijs van zekerheidsstelling (of dat dit heeft plaats gevonden) actie van mijn zijde dienen in te houden, wat mijns inziens niet de bedoeling kan zijn.
- Op 16 september 2019van de advocaat van [eiser] aan de advocaat van [verweerder] :
De gelden zijn ter zekerheid gestort op de bankrekening van Flanderijn gerechtsdeurwaarders en worden daar ter zekerheid gehouden. Ik heb de rechtbank hierover geïnformeerd.
2.7.
De advocaat van [eiser] heeft op 16 september 2019 een brief aan de rechtbank gestuurd met voor zover hier van belang de volgende inhoud
Ten behoeve van de vonnis d.d. 21 augustus 2019 hecht ik namens cliënt, de heer [eiser] , als bijlage bij deze brief een bankafschrift waaruit blijkt dat cliënt de gelden heeft overgemaakt ad EUR 2.226,50 (EUR 2.166,- vermeerderd met EUR 60,50 -kosten gerechtsdeurwaarder-) naar de bankrekening van gerechtsdeurwaarder Flanderijn. De gerechtsdeurwaarder zal deze gelden onder zich houden tot uw beslissing in de hoofdzaak. Een kopie van deze brief zend ik per e-mail aan mr. T.P. Boer, gemachtigde van [verweerder] .
Bij de brief zit een uitdraai van een schrijven met een logo van SNS bank waarin is vermeld dat op 15 september 2019 een bedrag € 2.226,50 is overgemaakt van een rekening op naam van [naam 5] naar een rekening op naam van “Flanderijn”.
2.8.
Bij de stukken bevindt zich emailverkeer tussen Flanderijn Incasso Gerechtsdeurwaarders (verder: Flanderijn) en de advocaat van [eiser] op de volgende data met, voor zover hier van belang, de volgende inhoud:
- Op 24 september 2019 van Flanderijn aan de advocaat van [eiser] :
De gelden zijn in goede orde ontvangen.
Wij wachten uw nadere instructies af.
- Op 28 oktober 2019 van Flanderijn aan de advocaat van [eiser]
Kunt u ons intussen aangeven wat te doen met de gestalde gelden in dezen?
- Op 28 oktober 2019 van de advocaat van [eiser] aan Flanderijn
De rechter heeft nog geen uitspraak gedaan in deze kwestie. Zodra de rechter heeft beslist, zal ik het vonnis naar u zenden. Als de heer [eiser] is veroordeeld in betaling van de proceskosten, dan kunnen de gelden overgemaakt worden aan de heer [verweerder] .
3.Het geschil
3.1.
[eiser] vordert samengevat - veroordeling van [verweerder] bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, tot betaling van € 31.892,07, waarvan € 5.000.00 aan buitengerechtelijke kosten, vermeerderd met rente en proces- en nakosten.
3.2.
[eiser] stelt dat er tussen hem en [verweerder] een overeenkomst tot stand is gekomen op grond waarvan [verweerder] er tegen betaling voor zou zorgdragen dat [eiser] met zijn gezin illegaal kon emigreren naar het Verenigd Koninkrijk althans West-Europa.
[eiser] stelt dat hij [verweerder] op grond van die overeenkomst de volgende bedragen heeft betaald:
€ 1.500,00 in Iran, aanbetaling aan het reisbureau
€ 5.000,00 in Iran, op rekening van [naam 3]
€ 4.992,00 in Turkije, via Western Union aan [verweerder]
€ 3.000,00 in Belgrado, contant aan [verweerder]
€ 8.400,00 in Griekenland, contant aan [verweerder] via een grenswisselkantoor.
Dit door [verweerder] behulpzaam zijn bij het aan [eiser] en zijn gezin verschaffen van toegang en/of doorreis door een of meerdere lidstaten van de Europese Unie, terwijl [verweerder] wist of had moeten vermoeden dat dit wederrechtelijk was, is te kwalificeren als mensensmokkel en in strijd met de wet en strafbaar. Dit temeer nu dit volgens [eiser] uit winstbejag gebeurde en het er volgens hem de schijn van heeft dat [verweerder] daarvan zijn beroep of gewoonte maakt. Ditzelfde geldt voor het door [verweerder] beschikbaar stellen van, kort gezegd, valse residocumenten. Deze strafbare feiten maakten aldus [eiser] een essentieel onderdeel uit van de overeenkomst, waarmee die overeenkomst in strijd met de wet, openbare orde en/of goede zeden en daarmee nietig is. De overeenkomst is, aldus [eiser] , bovendien tot stand gekomen onder invloed van misbruik van omstandigheden, nu [eiser] werd bewogen tot betaling van de bedragen in de verwachting dat [verweerder] aan [eiser] en zijn gezin een betere toekomst in West Europa kon bieden. [eiser] vordert op die grond subsidiair de vernietiging van de overeenkomst. De betalingen van in totaal € 22.892,07 zijn hoe dan ook onverschuldigd voldaan en dienen daarom, zo stelt [eiser] , te worden terugbetaald. Subsidiair stelt [eiser] dat [verweerder] toerekenbaar is tekortgeschoten in de nakoming van zijn verplichtingen uit de overeenkomst, nu de emigratie niet is gelukt. [verweerder] dient ook op die grond het bedrag van € 22.892,07 terug te betalen, als schadevergoeding. Het handelen van [verweerder] is voorts, aldus [eiser] , aan te merken als een onrechtmatige daad, waardoor [eiser] schade heeft opgelopen, bestaande uit, naast het genoemde bedrag van € 22.892,07, een bedrag van € 4.000,00 aan kosten van tickets, hotels en levensbehoeften. [eiser] vordert vergoeding van die schade.
3.3.
[verweerder] voert verweer.
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4. De beoordeling
rechtsmacht
4.1.
In deze zaak met internationale aspecten is de Nederlandse rechter bevoegd nu [verweerder] woonplaats heeft in Nederland (artikel 4 lid 1 Herschikte EEX-verordening nr. 1215/2012).
ontvankelijkheid
4.2.
[verweerder] vordert primair dat [eiser] in zijn vordering niet-ontvankelijk zal worden verklaard. Dit omdat [eiser] volgens [verweerder] niet, of niet tijdig heeft voldaan aan het stellen van zekerheid op de in artikel 6:51 BW bepaalde wijze, voor de aan de zijde van [verweerder] te vallen proceskosten tot een bedrag van € 2.166,00, waartoe hij in het tussenvonnis van 21 augustus 2019 is veroordeeld.
4.3.
Niet betwist is dat, zoals ook uit de in r.o. 2.6 aangehaalde emailwisseling volgt, de advocaat van [eiser] heeft aangeboden het bedrag van € 2.166,00 te storten op de derdengeldrekening van de advocaat van [verweerder] . Daarmee zou naar het oordeel van de rechtbank een zekerheid geboden zijn die zodanig is dat de proceskosten, indien [eiser] daartoe wordt veroordeeld, daarmee gedekt zijn en dat [verweerder] daar dan zonder veel moeite verhaal op zal kunnen nemen. Namens [verweerder] is dit voorstel afgewezen en is het voorstel gedaan dat het bedrag onder een deurwaarder wordt gestort, wat vervolgens ook is gebeurd. [verweerder] heeft de inhoud van de in r.o. 2.7. aangehaalde brief van de advocaat van [eiser] aan de rechtbank en de bijgevoegde uitdraai van SNS niet gemotiveerd betwist en evenmin de inhoud van de in r.o. 2.8. aangehaalde emailwisseling met Flanderijn. Daaruit volgt dat het bedrag van € 2.166,00 op 15 september 2019 naar een rekening van Flanderijn is overgemaakt, dat Flanderijn dit bedrag heeft ontvangen en dat zij de opdracht heeft gekregen het bedrag aan [verweerder] over te maken na ontvangst van een vonnis met een proceskostenveroordeling van [eiser] . Nu [verweerder] de zekerheidstelling op de derdengeldrekening van haar advocaat heeft afgewezen en zelf het voorstel heeft gedaan om het geld op de rekening van een deurwaarder te storten, kan zij eventueel nog bestaande onduidelijkheid over de precieze voorwaarden waaronder [verweerder] op het daar gestorte geld verhaal kan nemen niet aan [eiser] tegenwerpen. In ieder geval is niet onderbouwd dat verhaal niet (zonder moeite) mogelijk zal zijn. In deze omstandigheden is de rechtbank van oordeel dat afdoende is voldaan is aan de zekerheidstelling op de in artikel 6:51 BW bepaalde wijze, waartoe [eiser] in het tussenvonnis is veroordeeld. Dit is, anders dan [verweerder] nog stelt, ook tijdig gebeurd, vóór 18 september 2019. Van niet-ontvankelijkheid is dan ook geen sprake.
overeenkomst [eiser] en [verweerder]
4.4.
Geen punt van geschil is dat tussen [eiser] en [verweerder] een overeenkomst tot stand is gekomen. [eiser] stelt dat [verweerder] zich tegen betaling van in totaal € 22.892,07 heeft verbonden er voor te zorgen dat [eiser] met zijn gezin naar Engeland of Duitsland zou kunnen emigreren en dat hij hen daartoe de toegang zou verschaffen tot West-Europa. Dat hij “daarvoor zou zorgen” wordt door [verweerder] betwist, maar hij betwist niet dat tegen betaling is overeengekomen dat hij daartoe wel zijn best zou doen, daarbij behulpzaam zou zijn en daartoe zijn diensten zou verlenen. Vast staat derhalve dat overeengekomen is dat [verweerder] diensten zou verlenen die tenminste zouden bijdragen aan de wens van [eiser] om met zijn gezin naar West-Europa te reizen en of te emigreren. [eiser] stelt primair dat de overeenkomst tussen partijen nietig was.
toepasselijk recht.
4.5.
De vraag of sprake was van een nietige overeenkomst zal worden beoordeeld naar Nederlands recht, nu dit het recht is waardoor de overeenkomst wordt beheerst. Immers, voor zover partijen niet reeds hebben beoogd een rechtskeuze voor het Nederlands recht te maken, [verweerder] heeft, als dienstverlener althans kenmerkende prestant, zijn gewone verblijfplaats in Nederland (Verordening (EG) Nr. 593/2008 van het Europese Parlement en de Raad van 17 juni 2008 inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst (Rome I) artikel 4). Niet (expliciet) is gesteld dat [verweerder] handelde in de uitoefening van zijn bedrijf of beroep in de zin van artikel 6 van Rome I
de inhoud van de overeenkomst is in strijd met goede zeden, openbare orde en of dwingende wetsbepaling.
4.6.
Vast staat dat de overeenkomst inhield dat [verweerder] [eiser] behulpzaam zou zijn bij het vanuit Iran emigreren naar West-Europa. Niet betwist is dat het plan was dat [eiser] en zijn gezin met dat doel op illegale wijze de toegang tot West-Europa zou worden verschaft, omdat zij geen visum konden krijgen. Niet weersproken is dat de overeenkomst mede inhield [verweerder] daaraan zou bijdragen. [verweerder] heeft niet betwist dat hij wist dat daarbij gebruik zou worden gemaakt van valse en vervalste identiteitspapieren en dat dit ook daadwerkelijk, zij het zonder succes, is gebeurd. Zijn stelling dat hij zelf bij het maken en aan [eiser] en zijn gezin verstrekken van die papieren niet betrokken is geweest, wordt als onvoldoende onderbouwd verworpen. Immers, uit de door [verweerder] niet betwiste inhoud van de in r.o. 2.4. weergegeven communicatie per WhatsApp en van het in r.o. 2.5. weergegeven verslag van het gesprek tussen [verweerder] en (medestanders van) [eiser] volgt dat [verweerder] , ten minste twee keer, geld heeft voldaan aan ‘ [naam 2] ’ met het doel dat deze voor [eiser] en zijn gezin, ten minste twee keer, ‘betere’ vervalste reisdocumenten zou maken. Een kale ontkenning van zijn betrokkenheid daarbij acht de rechtbank dan onvoldoende.
4.7.
De inhoud van een overeenkomst met het doel bij te dragen aan het met gebruikmaking van valse documenten illegaal toegang te krijgen tot de Europese Unie is in strijd met dwingende wetsbepalingen (artikel 197a en 231 van het Wetboek van Strafrecht) en de openbare orde, zoals op zich door geen van de partijen is betwist. Voor zover [verweerder] stelt dat van wederrechtelijkheid en van strijd met wet of openbare orde geen sprake is, omdat [eiser] en zijn gezin zich in een noodsituatie bevonden, wordt ook deze stelling als onvoldoende gemotiveerd verworpen. [eiser] zelf betwist dat sprake was van een noodsituatie en stelt dat hij slechts, net als iedereen in Iran die soennitisch of Koerd is, in een situatie verkeerde dat hij, vanwege onderdrukking en het ontbreken van kansen op de arbeidsmarkt, naar Europa wilde. Waaruit de noodsituatie in dit concrete geval zou bestaan heeft [verweerder] niet onderbouwd.
overeenkomst nietig
4.8.
De conclusie is dat de overeenkomst nietig is. Dit betekent dat de rechtsgrond voor betalingen die [eiser] uit hoofde van die nietige overeenkomst aan [verweerder] heeft gedaan ontbreekt en dat [eiser] deze van [verweerder] als onverschuldigd betaald kan terugvorderen.
de hoogte van het onverschuldigd betaalde bedrag
4.9.
Partijen twisten over de vraag wat [eiser] uit hoofde van de nietige overeenkomst aan [verweerder] heeft betaald en wat dus als onverschuldigd betaald dient te worden terugbetaald. [verweerder] betwist gemotiveerd dat hij zelf meer dan € 3.000.00, via Western Union, van [eiser] heeft ontvangen. Hij betwist voorts dat de door [eiser] genoemde betalingen van € 1.500,00 in Iran, “aanbetaling aan het reisbureau”, en van € 5.000,00 in Iran, op rekening van [naam 3], aan hem zijn gedaan.
4.10.
Ten aanzien van de betaling van € 3.000,00 stelt [verweerder] dat hij dit bedrag, toen het plan om naar West-Europa te reizen faalde, heeft terugbetaald en zelfs meer dan dat, te weten € 4.000,00, in betalingen van 1 maal € 2.000,00 en 2 maal € 1.000,00, steeds via Western Union. Dat [eiser] € 4.000,00 van [verweerder] heeft ontvangen wordt door [eiser] niet betwist. Zijn stelling dat dit los stond van de overeenkomst, dat dit niet als een terugbetaling kan worden gezien en dat hem dit is betaald als schenking, wordt als onvoldoende onderbouwd verworpen. Dit is ook in tegenspraak met de uitspraak van [eiser] zelf tijdens de mondelinge behandeling, dat hij de betaling van € 2.000.00 van [verweerder] heeft ontvangen om een vals paspoort te kunnen aanschaffen. Niet betwist is voorts dat dit bedrag is betaald in dezelfde periode dat [eiser] en zijn gezin probeerden naar West-Europa te reizen, en dat die betaling is gedaan (mede) ter dekking van kosten van verblijfskosten tijdens de reis. De enkele omstandigheid dat [verweerder] stelt dat hij dit uit hulpvaardigheid heeft betaald, betekent niet dat het om een schenking gaat en dat dit niet voortkomt uit de zelfde, nietige overeenkomst, die [verweerder] naar eigen zeggen immers ook uit hulpvaardigheid zou zijn aangegaan.
4.11.
Het komt er derhalve thans op aan om vast te stellen of aan [verweerder] uit hoofde van de overeenkomst meer is betaald dan het door [verweerder] terugbetaalde bedrag van € 4.000.00. De betaling van € 3.000,00 heeft [verweerder] erkend. De bewijslast van grotere betalingen ligt op grond van de hoofdregel van artikel 150 Rv bij [eiser] , die daaraan immers het rechtgevolg koppelt dat [verweerder] hem dat meerdere als onverschuldigd betaald dient terug te betalen.
De rechtbank overweegt dat het geen tot dusverre aan bewijsmiddelen is overgelegd onvoldoende is om voorshands tot het oordeel te komen dat deze grotere betalingen zijn bewezen, temeer nu de overgelegde betalingsbewijzen onvertaald zijn en daaruit niet zonder meer kan worden opgemaakt of dit om betalingen aan [verweerder] gaat. Voorts zijn de in r.o. 2.6. aangehaalde WhatsApp berichten van 31 oktober 2018 vanaf 5:34 uur weliswaar een aanwijzing dat er door [eiser] een betaling aan [verweerder] via de rekening van [naam 3] is gedaan, en dat die daarvan 50% zou hebben ‘gepakt’, maar kan op basis van die enkele berichten nog niet bewezen geacht worden dat er via deze [naam 3] in Iran € 5.000,00 aan [verweerder] is betaald. [eiser] zal tot nadere bewijslevering van deze gestelde grotere betalingen worden toegelaten.
4.12.
Nu de overeenkomst nietig is, is er geen ruimte meer voor vernietiging van deze overeenkomst vanwege misbruik van omstandigheden en is evenmin sprake van een toerekenbare tekortkoming van [verweerder] in zijn verplichtingen uit die overeenkomst. Deze (subsidiaire) stellingen van [eiser] daarover kunnen verder onbesproken blijven.
onrechtmatig handelen
4.13.
[eiser] vordert voorts een vergoeding van € 4.000,00 voor schade die hij stelt te hebben geleden als gevolg van onrechtmatig handelen van [verweerder] . De stelling dat [verweerder] jegens [eiser] onrechtmatig heeft gehandeld wordt echter als onvoldoende onderbouwd verworpen. De omstandigheid dat de overeenkomst een inhoud heeft die strijdig is met de wet en de openbare orde maakt niet dat het door [verweerder] aangaan van die overeenkomst ook jegens [eiser] , die van het onrechtmatige karakter van de inhoud van de overeenkomst op de hoogte was en daar kennelijk aan meewerkte, onrechtmatig was. Dat [verweerder] de omstandigheden van [eiser] heeft misbruikt, acht de rechtbank voorts onvoldoende concreet onderbouwd, temeer nu [eiser] zelf verklaart dat geen sprake was van een noodsituatie. Dat wel sprake was van onderdrukking van de bevolkingsgroep waartoe [eiser] behoort en voorts, vanwege de etnische afkomst en het geloof van [eiser] en zijn gezin, van een feitelijk gebrek aan mogelijkheden op het vinden van een baan en een redelijke toekomst, zoals [eiser] stelt, maakt nog niet zonder meer dat het aangaan van een overeenkomst om [eiser] illegaal naar West-Europa te brengen misbruik van die situatie oplevert of anderszins jegens [eiser] onrechtmatig was. Voor zover [eiser] stelt dat [verweerder] [eiser] tegen beter weten in een mogelijkheid heeft voorgespiegeld om illegaal naar West-Europa te reizen, terwijl dit feitelijk onmogelijk was, heeft hij deze stelling niet onderbouwd. De vordering van [eiser] kan derhalve, voor zover gestoeld op deze gestelde onrechtmatige daad, niet worden toegewezen.
4.14.
In afwachting van de in r.o. 4.11 genoemde bewijslevering worden alle verdere beslissingen aangehouden.
4.15.
Bij het oproepen van de getuigen moet er rekening mee worden gehouden dat het verhoor van een getuige gemiddeld 60 minuten duurt. De namen en woonplaatsen van de getuigen en de tijdstippen waartegen zij zijn opgeroepen, dienen ten minste een week voor het verhoor aan de wederpartij en aan de griffier van de rechtbank te worden opgegeven.
4.16.
Partijen moeten er op voorbereid zijn dat de rechtbank op een zitting bepaald voor de getuigenverhoren kan bepalen dat op diezelfde zitting een mondelinge behandeling wordt gehouden om inlichtingen over de zaak te vragen en om te onderzoeken of partijen het op een of meer punten met elkaar eens kunnen worden. Zij moeten daarom in persoon op de getuigenverhoren verschijnen.
5.De beslissing
De rechtbank
5.1.
draagt [eiser] op te bewijzen dat hij [verweerder] op grond van de nietige overeenkomst meer dan € 4.000,00 heeft betaald,
5.2.
bepaalt dat, voor zover [eiser] dit bewijs door middel van getuigen wil leveren, het getuigenverhoor zal plaatsvinden op de terechtzitting van mr. T.P.E.E. van Groeningen in het Paleis van Justitie aan de Walburgstraat 2-4 te Arnhem op een door de rechtbank vast te stellen datum en tijd,
5.3.
bepaalt dat [eiser] uiterlijk op
18 november 2020de namen van de getuigen en hun respectieve verhinderdagen zal kunnen opgeven, alsmede de verhinderdagen van de partijen en hun advocaten op de woensdagen in de maanden januari tot en met juni 2020, waarna dag en uur van het getuigenverhoor zullen worden bepaald, en bij gebreke waarvan vonnis zal worden gewezen,
18 november 2020de namen van de getuigen en hun respectieve verhinderdagen zal kunnen opgeven, alsmede de verhinderdagen van de partijen en hun advocaten op de woensdagen in de maanden januari tot en met juni 2020, waarna dag en uur van het getuigenverhoor zullen worden bepaald, en bij gebreke waarvan vonnis zal worden gewezen,
5.4.
bepaalt dat [eiser] binnen de hiervoor genoemde termijn ook kenbaar zal kunnen maken dat zij het bewijs uitsluitend schriftelijk wil leveren, waartoe zij dan de gelegenheid zal krijgen door uiterlijk op
2 december 2020een daartoe strekkende conclusie met schriftelijke bewijsstukken in te dienen,
2 december 2020een daartoe strekkende conclusie met schriftelijke bewijsstukken in te dienen,
5.5.
bepaalt voorts dat de partijen bij de getuigenverhoren aanwezig zullen zijn en, indien daartoe naar het oordeel van de rechter aanleiding bestaat, tijdens en/of na de getuigenverhoren voor de rechter zullen verschijnen om aan deze inlichtingen over de zaak te geven en deze te laten onderzoeken of de partijen het op een of meer punten met elkaar eens kunnen worden,
5.6.
bepaalt
dat beide partijen alle beschikbare (bewijs)stukkendie zij nog in het geding willen brengen uiterlijk twee weken voor het getuigenverhoor ingediend moeten hebben,
dat beide partijen alle beschikbare (bewijs)stukkendie zij nog in het geding willen brengen uiterlijk twee weken voor het getuigenverhoor ingediend moeten hebben,
5.7.
houdt iedere verdere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door mr. T.P.E.E. van Groeningen en in het openbaar uitgesproken op 4 november 2020.