ECLI:NL:RBGEL:2022:930

Rechtbank Gelderland

Datum uitspraak
2 maart 2022
Publicatiedatum
22 februari 2022
Zaaknummer
C/05/385074 / HA ZA 21-136
Instantie
Rechtbank Gelderland
Type
Uitspraak
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Aansprakelijkheid en ontbinding van overeenkomst inzake hybride installatie voor woning met klachten over rendement en gebreken

In deze zaak vordert de eiser, wonende te [plaats], de ontbinding van de overeenkomst met Solar Energy Booster B.V. en Putman Energie Techniek B.V. inzake de levering en installatie van een hybride warmte-installatie. De eiser stelt dat de installatie niet voldoet aan de verwachtingen en dat er gebreken zijn, waaronder storingen en een onvoldoende rendement. Solar Energy betwist de claims en stelt dat de problemen voortkomen uit het onjuist gebruik van de installatie door de eiser. De rechtbank heeft vastgesteld dat de overeenkomst is aangegaan met Solar Energy en niet met Putman Energie Techniek. De rechtbank oordeelt dat er onvoldoende bewijs is geleverd over de gebreken en dat deskundigenonderzoek noodzakelijk is om de oorzaak van de problemen vast te stellen. De vorderingen van de eiser tegen Putman Energie Techniek worden afgewezen, terwijl de rechtbank de mogelijkheid van ontbinding van de overeenkomst met Solar Energy openhoudt. De zaak wordt aangehouden voor het nemen van een akte door beide partijen over het aangekondigde deskundigenbericht.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK GELDERLAND

Team kanton en handelsrecht
Zittingsplaats Arnhem
zaaknummer / rolnummer: C/05/385074 / HA ZA 21-136
Vonnis van 2 maart 2022
in de zaak van
[eisende partij],
wonende te [plaats] ,
eiser,
advocaat mr. W.M. Janse te Harderwijk,
tegen
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
SOLAR ENERGY BOOSTER B.V.,
gevestigd te Lengel, gemeente Montferland,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
PUTMAN ENERGIE TECHNIEK B.V.,
gevestigd te Lengel, gemeente Montferland,
gedaagden,
advocaat mr. C.M. Vermeulen te Zoetermeer.
Partijen zullen hierna [eisende partij] en Solar Energy c.s. genoemd worden.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
  • het tussenvonnis van 23 juni 2021,
  • de akte overlegging producties van [eisende partij] , waarvan productie 20 (correspondentie met andere klanten van Solar Energy) is geweigerd, en producties 19 en 21 (correspondentie tussen partijen over het deskundigenonderzoek en over het bijgebouw) zijn toegelaten,
  • het proces-verbaal van mondelinge behandeling van 11 november 2021 en de spreekaantekeningen van mr. Janse met aangehechte foto’s.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De kern van de zaak en de feiten

De kern van de zaak

2.1.
Solar Energy dan wel Putman Energie Techniek heeft in opdracht van [eisende partij] een hybride warmte installatie geleverd en geïnstalleerd. De kern van deze zaak is de eis van [eisende partij] dat deze overeenkomst wordt ontbonden en dat hij zowel de aanneemsom terugkrijgt als een schadevergoeding ontvangt. Volgens [eisende partij] behaalt de installatie bij lange na niet het beloofde rendement en is de installatie ook om andere redenen ondeugdelijk. Solar Energy stelt zich op het standpunt dat er niets mis is met de installatie maar dat [eisende partij] de installatie anders gebruikt dan was voorzien. Hierdoor zouden de problemen zijn ontstaan. De rechtbank kan nog geen eindvonnis wijzen en stelt partijen in de gelegenheid om zich uit te laten over de aangekondigde benoeming van een deskundige.
Aan deze procedure is het volgende vooraf gegaan.
De feiten
2.2.
In een e-mail van 14 maart 2017 heeft [eisende partij] aan Solar Energy geschreven:
(…)
Ruim twee jaar geleden heb ik van jou een aanbieding gehad voor het plaatsen van zo’n hybride zonnestroomsysteem om het huis energieneutraal te maken. De door jou uitgebrachte offerte voldoet denk ik niet meer (de techniek dendert door) ook vanwege het verwarmen van een kleine ruimte in de schuur (bijgebouw). Kunnen wij hiervoor een nieuwe afspraak maken? (…)
2.3.
Tussen partijen is op of omstreeks 6 februari 2018 een overeenkomst tot stand gekomen die zag op de levering en montage van een ‘all electric’ hybride installatie (warmtepomp en zonnepanelen, hierna: de installatie) ten behoeve van de woning van [eisende partij] voor een bedrag van € 29.600,00 exclusief btw. Aan de overeenkomst lag de volgende offerte ten grondslag:
Maatwerk ALL – Electric aanbieding
(…)
Hybride aanbieding:
Overeenkomstig uw aanvraag ontvangt u hierbij onze offerte voor het leveren en monteren van een hybride / thermische installatie t.b.v. de woning.
Dankzij deze installatie is de gebruiker in staat om zelf de energie op te wekken en voor een groot gedeelte in eigen warmtevraag te voorzien.
De volgende besparingen zijn te realiseren met deze installatie:
Bespaart op onderhoudskosten
Het rendement op zonnestroom wordt met deze installatie met 11 % verhoogd.
De levensduur van de installatie is langer.
Conceptplan t.b.v. ALL-Electric energie oplossing:
ENERGIECONCEPT
(rechtbank: hier volgt een tabel waarin is gespecificeerd hoe de totale prijs van € 29.600,00 exclusief btw is opgebouwd, welk bedrag aan subsidie verwacht kon worden en welk bedrag aan btw kon worden teruggevraagd; de duurste onderdelen van de offerte zijn de Putman Heatpump van 12,5 KW (€ 7.600,00), de 28 zonnepanelen met omvormer (€ 11.400,00) en een 5000 liter buffertank (€ 3.000,00))
Aanbieding:
Wat levert deze besparing financieel op?
Verbruik:
Het verbruik is sterk afhankelijk van de isolatiewaarde van het gebouw. In deze berekening ben ik uitgegaan van RC > 2,5. Wij gaan uit van een normaal Gasverbruik van 2.300 M3 per jaar. De Solar Energy Booster kan voor 100% ingezet worden waardoor er geen gasmeter nodig is.
Vergelijk:
Solar Energy Booster gebruikt elektrische energie met een hoogrenderend rendement. In één M3 gas zit 9,2 elektrische energie, door gebruik te maken van deze oplossing wordt dat verbruik 6 maal verlaagd!
Rekenvoorbeeld: Elektrisch verbruik 2,300 M3 x 9,2 : 4,5= 4,702 KWh per jaar.
Doordat de zonnestroom panelen worden gekoeld levert dat per jaar 840 KWh extra elektrische energie op daardoor word het elektrisch verbruikt 3.862 KWh per jaar.
Besparing:
Gasrekening 2.300 M3 x € 0,76 = € 1.748,00 (gemiddeld gerekend)
Vastrecht Gasmeter € 134,00
Elektra opbrengst 8.340 x € 0,18 = € 1.501,20
Elektriciteit rekening 4,702 x € 0,18 = € 855,36 (t.b.v. warmtepomp)
Besparing per jaar€ 2.527,84
Als we rekening houden met het investeringsverschil tussen de aankoop van een cv-ketel gasleiding en de gasmeter aanvraag bijbehorende gasleidingen, waarop geen terug verdien model bekend is, wordt de uiteindelijke meer investering € 23.000,00. Het rendement komt dan uit bijna 12%.
(…)
2.4.
De uitvoering van de werkzaamheden heeft plaatsgevonden tussen 24 april 2018 en 21 november 2018. Op 23 mei 2018 is meerwerk overeengekomen, inhoudende de levering van een extra buffertank van 4000 liter voor een bedrag van € 1.500,00 inclusief btw.
2.5.
In een e-mail van 23 mei 2018 heeft Solar Energy deze extra buffertank voor genoemd bedrag aangeboden en geschreven:
Bij het transport is per ongeluk de verkeerde Put geleverd bij jou. (…) Je hebt nu een put geleverd gekregen van 5.000 liter die normaal in de offerte stond dus eigenlijk OK maar ik had een put besteld van 7.500 liter inhoud. En die is nu ergens anders geleverd wil je vragen of je interesse hebt in de andere buffertank dan kan ik er een extra leveren voor
€ 1.500 inclusief btw. Het voordeel is dan 4% minder energie vraag vanuit de warmtepomp krijgt. Als het jou niet waard is dan hoeft het niet wil je alleen wijzen op de mogelijkheid.
2.6.
In reactie op de vraag van [eisende partij] hoe het vervolg qua planning zou zijn, heeft Solar Energy bij e-mail van 9 juni 2018 geantwoord:
Ik probeer eind van de week het inbedrijf uit te laten voeren (…)
De rekening van het extra buffervat kun je dan vrijdag overmaken.
Wil je de radiatoren nog aangesloten hebben in de kappersruimte?
2.7.
In een e-mail van 12 juni 2018 heeft [eisende partij] geschreven dat Solar Energy in een mail van 5 juni 2018 had afgesproken dat de installatie midden juni gebruiksklaar zou zijn, en heeft hij kort samengevat aangedrongen op spoedige afronding van de nog niet uitgevoerde werkzaamheden omdat de gasmeter op 15 juni 2018 werd weggehaald. Ook op 20 en 21 juni 2018 heeft hij per mail gevraagd wanneer de installatie bedrijfsklaar zou zijn en de warmtepomp in bedrijf.
2.8.
De laatste deelfactuur, gedateerd 9 juli 2018, bedroeg € 847,00. [eisende partij] heeft de betaling hiervan opgeschort. Op 18 oktober 2018 heeft [eisende partij] geklaagd over drie zonnepanelen die niet of nauwelijks energie opbrachten, waarna Solar Energy aan [eisende partij] heeft geschreven:
Bedankt voor de info, ik heb de vraag uitgezet hoop morgen of maandag op een antwoord.
Ik wil je nogmaals adviseren om in de winter minder gebruik te maken vanuit het bijgebouw. Vanaf 0 graden word er dan totaal teveel energie gevraagd op die manier. Dus het kan voor een deel van het jaar maar wanneer de buiten temperatuur slechter word is de boel er niet voor geschikt.
2.9.
Bij e-mail van 22 oktober 2018 heeft [eisende partij] een foto aan Solar Energy gestuurd waaruit blijkt dat de opbrengst van drie van de 28 panelen 0 bedraagt. Vervolgens heeft hij in een e-mail van 29 oktober 2018 geschreven:
Ruim zes uur later als vervolg op mijn vorig email wil ik je het volgende niet onthouden. De temperatuur in de kamer is nu gezakt naar 16,8 graden. Het rode lampje van de thermostaat blijft knipperen, waar ik helaas niets aan kan doen. (…)
2.10.
Bij e-mail van 5 november 2018 heeft [eisende partij] – kort samengevat – gemaild dat de storingen inmiddels al een week in beslag nemen en de vloer in de badkamer ’s ochtends koud is, waarna Solar Energy op dezelfde dag heeft geantwoord dat de monteur onderweg is om de omloopleiding te maken buiten in de warmtepompkast.
‘Deze zorgt ervoor dat het systeem gelijk over de grondbuffer terug naar de warmtepomp kan functioneren.’
2.11.
Bij e-mail van 13 november 2018 heeft [eisende partij] in antwoord op de vraag of ‘de boel’ nu goed werd verwarmd onder meer het volgende aan Solar Energy geschreven:
Dat is wisselend. Sinds de omleiding is gemaakt, zijn er wel minder storingen. In het weekend was het weer niet best, waardoor de temperatuur in de huiskamer niet echt behaaglijk was. (…)
2.12.
Bij e-mail van 28 november 2018 heeft [eisende partij] – samengevat – geschreven dat hij vóór 30 november een oplossing verwacht voor de drie panelen, het vanaf 9 november niet kunnen aflezen van de opbrengst van alle panelen en de storingen van de warmtepomp.
2.13.
Bij e-mail van 15 december 2018 heeft [eisende partij] – samengevat – wederom geklaagd over de zonnepanelen die niet werken, over continue storingen, over de omkasting die te krap was om isolatie te kunnen aanbrengen, en over één van de hoofdzekeringen die eruit lag als de temperatuur onder de nul graden Celsius komt.
2.14.
Solar Energy heeft op 21 november 2018 de laatste werkzaamheden bij [eisende partij] verricht. In reactie op de e-mail van [eisende partij] van 15 december 2018 heeft Solar Energy op 16 december 2018 geschreven:
Op deze wijze heeft het geen zin om verder te gaan met jou (…)
Je krijgt van mij gewoon de service die je nodig hebt en ik wist niet van storingen op dit moment. De storingen kunnen opgelost worden door het mogelijk maken van meer debiet over de leidingen daar zit dan het probleem, ik heb daar over gesproken met de fabrikant en de fabrikant is de zelfde mening toegedaan.
(…)
2.15.
Bij brief van 29 januari 2019 heeft (de rechtsbijstandsverzekeraar van) [eisende partij] Solar Energy in gebreke gesteld. Ook heeft [eisende partij] herhaald dat hij betaling van de laatste termijn opschort totdat het werk gereed is en de installaties deugdelijk functioneren en aan de overeenkomst beantwoorden. In deze brief zijn de volgende klachten genoemd:
Warmtepomp:
  • Storingen aan de warmtepomp, die zich bijna dagelijks (en soms meerdere malen per dag) voordoen. Op dit moment kan de woning door een storing in zijn geheel niet worden verwarmd.
  • De omkasting van de warmtepomp is te krap, waardoor de aan- en afvoerleidingen van de schuur niet kunnen worden geïsoleerd;
Zonnepanelen:
  • Onvoldoende opbrengst van de zonnepanelen;
  • Drie panelen zijn defect, daar deze vrijwel niets opleveren;
  • De technische informatie over de zonnepanelen valt niet via de site af te lezen;
Overig:
  • Nu de temperaturen onder de nul uitkomen, ligt geregeld één van de hoofdzekeringen eruit;
  • Een afschrift van de productgarantie;
  • Het CU-certificaat;
  • De TUV-certificaten;
  • Het Intertek ISO certificaat;
  • Het toezegde rendement wordt niet behaald; (…) Het verbruik vanaf 25 april 2018 t/m 24 januari 2018(de rechtbank leest: 2019)
    komt op een totaal van 9200 kWh, terwijl er 5200 kWh aan stroom is opgewekt. (…) Van een besparing per jaar van € 2.527,84 is geen sprake. Er wordt in zijn geheel niet bespaard.
2.16.
In een e-mail van 29 januari 2019 heeft Solar Energy gereageerd op de genoemde klachten. Zij heeft daarbij onder meer aangegeven dat Solar Energy geen rendement heeft beloofd, dat de stroomopbrengst uit de zonnestroom installatie ruim voldoende is en [eisende partij] extra energie is gaan gebruiken door het verhuren van twee ruimten in de schuur. Tenslotte heeft zij voorgesteld dat [eisende partij] een deel van de openstaande factuur betaalt, waarna Putman Energie Techniek afspraken zou bevestigen over garanties en het verhelpen van de storingen.
2.17.
Bij brief van 7 februari 2019 heeft de jurist van [eisende partij] Solar Energy wederom in gebreke gesteld.
2.18.
Op 3 april 2019 heeft een monteur namens Solar Energy het systeem ontlucht. Bij e-mail van 16 april 2019 heeft [eisende partij] aan Solar Energy geschreven:
Zoals al verwoord op 3 april j.l. nadat de monteur is geweest, bleven de storingen aanhouden. N.a.v. daarvan heb jij het probleem bij Hautec (warmtepomp) voorgelegd. Ook de watertemperatuur van de boiler kwam niet meer boven de 30 graden Celsius uit.
Op 4 april kreeg ik bericht van jou dat Hautec een monteur inplant voor mij. Tot op de dag van vandaag niets gehoord over eventuele komst van een monteur van Hautec.
(…)
Hedenmorgen berichtte jij mij dat de uitkomst van het probleem van het niet juist functioneren van de installatie aan een circulatiepomp ligt. Ook hier gaf jij aan dat er vanuit Hautec een monteur zal komen om nu de circulatiepomp te vervangen.
Sinds jouw komst afgelopen donderdag, 11 april 2019, functioneert de vloerverwarming niet naar meer (wordt niet opgewarmd). De temperatuur van de boiler komt sinds voornoemde datum niet meer boven de 20 graden Celsius uit. Al met al mankeert er nog veel aan de installatie.
Tot zover even de korte historie (vanaf eind maart 2019) betreffende het verloop van de niet juist functionerende installatie. Ook is er nog niet opgeleverd. Wanneer gaat de oplevering plaats vinden?
2.19.
Op 22 oktober 2019 heeft [eisende partij] Solar Energy wederom benaderd om een oplossing te bereiken, waarop Solar Energy heeft geschreven:
Voor ons is hou dossier gesloten wij geven geen garantie op hou installatie omdat je niet bereid bent om gewoon met ons tot een oplossing te komen. Je hebt er zelf voor gekozen om deze weg in te gaan. Ik heb dit bij de warmtepomp fabrikant gemeld voor storingen of dergelijke kun je bij Hautec terecht wanneer je een service contract aangaat. (…)
2.20.
[eisende partij] heeft [betrokkene 1] verzocht de installatie te onderzoeken. [betrokkene 1] is als docent werkzaam bij IW Achterhoek Rivierenland en vervult de functie van praktijkinstructeur en trainer installatie, elektro, koudetechniek en warmtepompen. In het door deze partij-deskundige opgestelde onderzoeksrapport van 10 juni 2020 concludeert hij onder meer:
‘De warmtepomp is buiten verdiept (foto 1) in de tuin opgesteld, dit heeft de volgende grote nadelen:
  • systeem kan bij calamiteiten niet volledig afgetapt worden, hierdoor zou de installatie kunnen bevriezen, vooral doordat er een ‘metalen omhulsel’ (foto 2) om de warmtepomp is geplaatst die niet geïsoleerd is.
  • Gevolg van het niet isoleren van het ‘metalen omhulsel’ is, dat alle warmte die de warmtepomp genereert, die hard nodig is voor het verwarmen van de woning en van Warm tapwater, wordt afgegeven aan de omgeving van de warmtepomp, en dat is dus in de huidige situatie aan de buitenlucht.
  • Binnen het ‘metalen omhulsel’ zijn leidingen geïsoleerd met ‘strookjes glaswol’(foto 3) die op de aangebrachte manier zeker geen goede isolatie vormen.
(…) In dit gedeelte van de warmtepompinstallatie (rechtbank: zonnepanelen en putten) zijn de volgende vijf ‘rendements-verlagende’ tekortkomingen geconstateerd:
  • De vloeistofvoerende leidingen, die achter de zonnepanelen zijn gemonteerd (foto 7), zijn niet voorzien van isolatie, hierdoor ontstaat er dus al warmteverlies/lager rendement vanaf de zonnepanelen. Vooral in de winter gaat er dus onnodig veel energie verloren door de warmteafgifte aan de buitenlucht.
  • De leidingen vanaf de vloeistofvoerende panelen zijn ook niet geïsoleerd. Ieder paneel heeft zijn eigen aan- en afvoerleidingen naar een, onder de dakgoot, gemonteerde verdeler (foto 8). Hier is dus ook onnodig warmteverlies aan de buitenlucht.
  • De verdeler onder de dakgoot is ook afgewerkt met een ‘metalen omhulsel (foto 9) die ook niet is voorzien van isolatie, ook hier vindt dus onnodig warmteverlies plaats.
  • Vanaf de verdeler onder de dakgoot lopen 2 koperen leidingen (foto 10 en 11), (…) Ook deze leidingen zijn weer afgewerkt met een ‘dun metalen omhulsel’(foto 12) en niet geïsoleerd, ook hier vindt dus onnodig warmteverlies plaats.
  • Tussen de leidingen, die vanaf de verdeler naar de bron lopen, is een kogelkraan gemonteerd (foto 13 en 14). (…) Met een kogelkraan kan men geen volumestroom inregelen, er is geen mogelijkheid om een drukverschil of volumestroom te meten. Inregelen van volumestromen is van cruciaal belang in watervoerende installaties. Door niet de benodigde volumestroom in te stellen is de installatie niet in de juiste balans, ook dit is nadelig voor het rendement/energieverbruik.
Alle zaken die hierboven benoemd zijn, hebben een nadelig effect op de hoeveelheid benodigde energie. Dit blijkt ook uit het energieverbruik van de familie [eisende partij] , (…) Het beloofde comfort is niet haalbaar met deze installatie. Regelmatig een storingsmelding en woning niet warm te krijgen in najaar en in de winter. Oorzaken zouden kunnen zijn:
  • Te weinig zonnepanelen berekend/geplaatst
  • Teveel energieverlies door verkeerde/slechte montage van het systeem
  • Te klein berekende warmtepomp
  • Verkeerde aanleg / dimensionering van de bronput
  • Verkeerd advies.’
2.21.
Bij e-mail van 13 juli 2020 heeft de jurist van [eisende partij] het rapport van [betrokkene 1] aan Solar Energy gestuurd, met het verzoek om inhoudelijke te reageren en een allesomvattende structurele oplossing aan te bieden. Daarop is geen reactie gekomen.

3.Het geschil

3.1.
[eisende partij] vordert samengevat – de koop-/aannemingsovereenkomst te ontbinden, en Solar Energy te veroordelen tot (terug)betaling van de (aanneem)som van € 36.469,00 en betaling van schadevergoeding van € 11.802,72 , vermeerderd met wettelijke rente en een bedrag van € 1.521,84 aan buitengerechtelijke incassokosten.
Daarnaast vordert [eisende partij] om Solar Energy te veroordelen om binnen twee maanden na betekening van het vonnis de installatie inclusief alle toebehoren, waaronder de buffertanks, volledig te verwijderen en de woning en tuin van [eisende partij] in de oude staat te herstellen, onder verbeurte van een dwangsom van € 1.000,00 voor iedere dag of dagdeel, dat Solar Energy c.s. daarmee in gebreke blijft, met een maximum van € 50.000,00.
3.2.
Voor het geval in rechte komt vast te staan dat [eisende partij] de overeenkomst is aangegaan met Putman Energie Techniek, gelden dezelfde vorderingen jegens deze vennootschap. De vordering jegens Putman Energie Techniek tot terugbetaling van de aanneemsom is onvoorwaardelijk. Indien heeft te gelden dat de overeenkomst met Solar Energy is aangegaan, heeft [eisende partij] onverschuldigd aan Putman Energie Techniek betaald, aldus [eisende partij] .
3.3.
[eisende partij] baseert zijn vorderingen tot ontbinding en schadevergoeding op de stelling dat sprake is van toerekenbare tekortkoming in de nakoming van de aannemingsovereenkomst, dan wel dat sprake is van non-conformiteit bij de koop (artikel 7:22 BW jo artikel 6:265 BW). [eisende partij] stelt daartoe dat de installatie vanaf het begin niet goed heeft gefunctioneerd. Er is sprake van storingen en tekortschietend vermogen van de installatie waardoor [eisende partij] regelmatig in de kou zit. Het voorgespiegelde rendement van de installatie c.q. de berekende kostenbesparing wordt bij lange na niet gehaald. Dit wordt volgens [eisende partij] veroorzaakt door allerlei gebreken aan de installatie, waaronder de storingen aan de warmtepomp, die niet zijn verholpen. Verder is er geen of slechte isolatie van de pomp en leidingen waardoor veel warmte weglekt, en ontbreken de overeengekomen garantiecertificaten. [eisende partij] stelt in verband met de continue storingen en de hoge energiekosten de warmtepomp eind april 2021 te hebben uitgezet en sindsdien aangewezen te zijn op verwarming door middel van zijn houtkachel.
[eisende partij] baseert zijn vordering tot verwijdering van de installatie en herstel in de oude staat op de ongedaanmakingsverbintenis die na ontbinding van overeenkomst ontstaat. Het door [eisende partij] gevorderde bedrag aan aanvullende schadevergoeding bestaat uit extra energiekosten van € 11.244,00 en herstelkosten van schade aan het grasveld van € 558,72.
Voor zover de rechtbank zou oordelen dat er nog te veel onduidelijkheid bestaat omtrent de gebreken en de omvang van de schade, verzoekt [eisende partij] de rechtbank een deskundigen-bericht te gelasten.
3.4.
Solar Energy c.s. concludeert tot afwijzing van de vorderingen. Zij voert aan dat [eisende partij] niet heeft voldaan aan zijn klachtplicht. Verder betwist zij dat zij toerekenbaar is tekortgeschoten in de nakoming van op haar uit de aannemingsovereenkomst voortvloeiende verplichtingen. De installatie voldoet aan de eisen van goed en deugdelijk werk. De oorzaken van de problemen zijn gelegen in het handelen van [eisende partij] . Omdat [eisende partij] de installatie foutief heeft gebruikt, door het aansluiten van een tweede gebouw op het afgifte systeem, klopt het berekende energieverbruik niet meer en is de installatie uit balans geraakt. Het rapport van [betrokkene 1] is inhoudelijk ondeugdelijk en onbruikbaar omdat er geen hoor en wederhoor is toegepast. Er zijn geen afspraken met [eisende partij] gemaakt over herbeplanting of over het terugbrengen van de tuin in de oude staat. Subsidiair moeten de vorderingen volgens Solar Energy op grond van de redelijkheid en billijkheid worden afgewezen, aangezien [eisende partij] heeft nagelaten Solar Energy te informeren over zijn plannen om een tweede gebouw op het afgifte systeem aan te sluiten. Solar Energy verzoekt de rechtbank tenslotte om het conservatoir derdenbeslag onder de bankrekeningen van Solar Energy op te heffen.

4.De beoordeling

Met welke B.V. is de overeenkomst aangegaan?

4.1.
Het antwoord op de vraag wie partij is bij een overeenkomst is afhankelijk van hetgeen partijen jegens elkaar hebben verklaard en over en weer uit elkaars verklaringen en gedragingen hebben afgeleid en mochten afleiden. Tot de omstandigheden die in dit verband in aanmerking moeten worden genomen, behoren tevens de voor de wederpartij kenbare hoedanigheid en de context waarin partijen optraden. Ook gedragingen, verklaringen en andere omstandigheden, die hebben plaatsgevonden nadat de overeenkomst is gesloten, kunnen van belang zijn. [1]
4.2.
De rechtbank is van oordeel dat de overeenkomst is aangegaan met Solar Energy. Anders dan Solar Energy betoogt, heeft de bemoeienis van Solar Energy zich niet beperkt tot het geven van advies aan [eisende partij] . De brief van 6 februari 2018 van Solar Energy betreft immers een offerte waarbij [betrokkene 2] onderaan bij ‘Voor akkoord opdrachtnemer’ namens Solar Energy heeft getekend. Daarnaast heeft Putman alle e-mailcorrespondentie als directeur van Solar Energy gevoerd, en stond alleen dit logo op de e-mails vermeld. De tenaamstelling van de facturen en aan wie is betaald, in dit geval aan Putman Energietechniek, betreffen uiteraard omstandigheden die relevant kunnen zijn voor de beoordeling van de vraag met wie een overeenkomst is aangegaan, maar die omstandigheden zijn niet doorslaggevend. Bevrijdende betaling aan een ander dan de schuldeiser is immers mogelijk. Bovendien wordt op de factuur verwezen naar de offerte van Solar Energy van 6 februari 2018 zonder dat daarbij is vermeld dat een contractsovername heeft plaatsgevonden of wordt beoogd. Onder deze omstandigheden heeft [eisende partij] ervan uit mogen gaan dat Solar Energy nog steeds zijn contractspartij was en dat hij bevrijdend kon betalen aan Putman Energie Techniek, een vennootschap waarvan Putman eveneens directeur/aandeelhouder is.
4.3.
Nu de overeenkomst niet is gesloten met Putman Energie Techniek worden de jegens deze vennootschap ingestelde vorderingen afgewezen. Dat geldt ook voor de onvoorwaardelijk ingestelde vordering tot terugbetaling van de aanneemsom. Omdat gebleken is dat [eisende partij] op verzoek van Solar Energy bevrijdend heeft betaald aan Putman Energie Techniek, is van onverschuldigde betaling geen sprake, ook niet indien de ontbinding van de overeenkomst wordt toegewezen. Dan wordt alleen Solar Energy tot terugbetaling veroordeeld in verband met de dan ontstane ongedaanmakingsverbintenis.
Aard van de overeenkomst
4.4.
De overeenkomst tussen [eisende partij] en Solar Energy betreft het leveren en monteren van een hybride/thermische installatie ten behoeve van de woning van [eisende partij] . Deze installatie, die in de gespecificeerde offerte is aangeboden als ‘Maatwerk All-Electric aanbieding’, bestaat uit diverse onderdelen, waaronder een warmtepomp, twee buffervaten en 28 zonnepanelen. Bij de totstandkoming van de overeenkomst handelde [eisende partij] als natuurlijk persoon en Solar Energy in de uitoefening van haar bedrijf.
4.5.
Naar het oordeel van de rechtbank hebben partijen een gemengde overeenkomst gesloten, die zowel betrekking heeft op een consumentenkoop in de zin van artikel 7:5 BW als op aanneming van werk in de zin van artikel 7:750 BW, dit laatste voor zover het de installatie/montage betreft. Artikel 7:18 lid 3 BW bewerkstelligt dat bij een ondeugdelijke installatie/montage van een consumentengoed ook de regels inzake consumentenkoop van toepassing zijn, zodat de koper ook de rechten van artikel 7:21 BW toekomen.
De rechtbank volgt [eisende partij] derhalve in zijn stelling dat indien de installatie/montage door Solar Energy ondeugdelijk is uitgevoerd, dit wordt gelijkgesteld aan een gebrek aan overeenstemming van de zaak met de overeenkomst (artikel 7:18 lid 3 BW).
Klachtplicht
4.6.
Solar Energy heeft [eisende partij] allereerst tegengeworpen dat hij niet tijdig heeft geklaagd. Putman is op 21 april 2020 nog langs geweest voor herstel en daarna heeft [eisende partij] gezegd dat alles weer goed werkte, aldus Solar Energy. Volgens [eisende partij] is de installatie nooit opgeleverd en heeft deze ook nooit goed gefunctioneerd. Hierover is vanaf het begin veelvuldig geklaagd door [eisende partij] maar Solar Energy heeft deze klachten nooit serieus opgepakt. [eisende partij] verwijst ter onderbouwing naar de talloze e-mails die hij hierover aan Solar Energy heeft verzonden en die hij ook heeft overgelegd.
4.7.
De rechtbank stelt vast dat [eisende partij] tijdig heeft geklaagd. Niet is geschil is dat Solar Energy rond 21 november 2018 klaar was met de installatiewerkzaamheden. Uit de overgelegde e-mails blijkt dat [eisende partij] tot en na de ingebrekestellingen van 29 januari 2019 en 7 februari 2019 is blijven klagen over diverse gebreken. De stelling van Solar Energy dat zij op 21 april 2020 naar tevredenheid van [eisende partij] herstelwerkzaamheden heeft uitgevoerd en dat er daarna 10 maanden niet is geklaagd, heeft [eisende partij] gemotiveerd betwist, en vindt geen steun in de stukken en het rapport van [betrokkene 1] van juni 2020. In de e-mail van 13 juli 2020 (zie onder 2.21) heeft de jurist van [eisende partij] kenbaar gemaakt dat de ernst en omvang van de gebreken uit het bijgevoegde deskundigenrapport blijken en heeft zij Solar Energy gevraagd om een structurele oplossing aan te bieden. Een reactie hierop van Solar Energy is uitgebleven. Onder deze omstandigheden kan niet worden ingezien hoe Solar Energy ervan uit heeft kunnen gaan dat de klachten van [eisende partij] waren verholpen. Het beroep op schending van de klachtplicht treft dan ook geen doel.
Gebreken
4.8.
De vraag die voorligt is of sprake is van non-conformiteit van de geleverde installatie op grond van één of meer van de gestelde gebreken. Daarbij moet, gelet op het bepaalde in artikel 7:18 lid 3 BW, zowel de werking van de installatie alsook de installatie/montage door Solar Energy in de beschouwing worden betrokken en moet beoordeeld worden of de geleverde zaak aan de overeenkomst beantwoordt. Een zaak beantwoordt niet aan de overeenkomst indien zij, mede gelet op de aard van de zaak en de mededelingen die de verkoper over de zaak heeft gedaan, niet de eigenschappen bezit die de koper op grond van de overeenkomst mocht verwachten.
4.9.
[eisende partij] heeft een drietal gestelde gebreken inmiddels door een derde laten oplossen: de drie defecte zonnepanelen, de ontbrekende (werkende) app waarmee de opbrengsten van de zonnepanelen gemonitord kunnen worden en de ondeugdelijke hoofdzekering. Eén van de belangrijkste resterende gebreken voor [eisende partij] is dat de installatie niet het rendement heeft dat is overeengekomen aangezien hij na ingebruikname meer energiekosten heeft in plaats van veel minder. Dit wordt volgens [eisende partij] waarschijnlijk veroorzaakt door diverse gebreken aan de installatie, waaronder de storingen aan de warmtepomp, een onjuist berekend vermogen van de pomp en energieverlies vanwege de slechte montage en isolatie van het systeem.
De rechtbank constateert dat het deskundigenrapport deels steun biedt voor deze stellingen maar dat de deskundige niet heeft kunnen vaststellen welke van de vijf genoemde potentiële oorzaken de belangrijkste verklaring vormt voor de door [eisende partij] ervaren problemen. De rechtbank zal de door [eisende partij] gestelde gebreken hierna bespreken.
Storingen en vermogen van de installatie
4.10.
Uit de overgelegde correspondentie is genoegzaam gebleken dat de warmtepomp, en daarmee de gehele installatie, vrijwel vanaf het begin met regelmaat in storing schoot, dat dit is gemeld bij Solar Energy en dat Solar Energy dit probleem niet heeft opgelost. Zij veronderstelde aanvankelijk dat de problemen zouden kunnen worden opgelost door het mogelijk maken van meer debiet over de leidingen en door het ontluchten van het systeem. Toen zij er zelf echter niet in slaagde om de storingen blijvend te verhelpen heeft zij [eisende partij] in oktober 2019 naar de leverancier van de pomp verwezen voor het aangaan van een servicecontract.
4.11.
Naast de aanhoudende storingen, zijn er signalen dat het vermogen van de installatie tekortschiet. Dit heeft Solar Energy zelf bevestigd door haar stelling dat het vermogen van de installatie 75% meer had moeten zijn, ofwel zoals Putman ter zitting heeft gesteld, een pomp van 16 KW in plaats van 12,5 KW nodig was geweest. Dat de storingen en het ontoereikende vermogen van de installatie ertoe hebben geleid dat [eisende partij] regelmatig in de kou heeft gezeten, wordt door Solar Energy ook niet betwist. In een door [eisende partij] overgelegde e-mail van 23 oktober 2019 van Solar Energy aan [eisende partij] schrijft Putman zelf:
‘Ik wil je wel helpen met het verkrijgen van een onderhoudscontract met Hautec en of Marcus. Zodat je niet in de kauw hoeft te zitten’.
Solar Energy betwist echter dat er sprake is van een te klein berekende warmtepomp en/of te weinig zonnepanelen, zoals de deskundige heeft gesuggereerd, omdat deze slechts berekend zouden zijn op de woning van [eisende partij] , exclusief het bijgebouw. Dit laatste wordt door [eisende partij] betwist, onder meer onder verwijzing naar zijn e-mail aan Solar Energy van 14 maart 2017 (zie onder 2.2).
4.12.
Solar Energy heeft weersproken dat de oorzaak van de storingen en het ontoereikende vermogen gelegen is in een tekortkoming aan haar zijde, en wijst als oorzaak naar de aansluiting van het bijgebouw op het afgiftesysteem en het overmatige energieverbruik dat hierdoor is ontstaan. Solar Energy betoogt dat door de aansluiting van het bijgebouw 190% meer energie wordt verbruikt, uitgaande van een continu gebruik van het gehele bijgebouw van 90 m² en een slechte isolatiewaarde van de leidingen naar het bijgebouw.
[eisende partij] heeft onderbouwd betwist dat deze uitgangspunten juist zijn. Hij heeft foto’s van de binnen- en buitenkant van het bijgebouw overgelegd en stelt dat de ruimte in het bijgebouw, gelet op de omvang (10 m²), het gebruik (1 à 2 dagen per week gebruik als kapsalon) en de aanwezigheid van slechts één radiator, geen substantieel effect heeft op het energieverbruik. Het andere deel van het bijgebouw wordt door zijn zoon gebruikt als opslag en wordt niet verwarmd. Hij betwist dat de door hem aangebrachte leidingen naar het bijgebouw slecht zijn geïsoleerd.
4.13.
De rechtbank is van oordeel dat, mede gelet op de omstandigheid dat de partijdeskundige onvoldoende duidelijkheid heeft kunnen scheppen en zijn bevindingen door Solar Energy gemotiveerd zijn betwist, de oorzaak van de problemen met de installatie wat betreft de storingen en het ontoereikende vermogen onvoldoende is komen vast te staan. Zij acht het dan ook nodig om op de voet van artikel 194 Rv een onderzoek door een deskundige te laten instellen en daarover te laten rapporteren. Zij heeft ook behoefte aan voorlichting over de vraag of eventuele gebreken aan de installatie kunnen worden hersteld en over de kosten van het noodzakelijke herstelwerk. Hoewel in deze procedure geen vervangende schadevergoeding is gevorderd maar ontbinding, kan de mogelijkheid tot herstel en de hoogte van de herstelkosten ook voor de gevorderde ontbinding van belang zijn. Wanneer de afwijking van wat is overeengekomen immers te gering is, heeft de koper het recht op ontbinding niet (artikel 7:22 BW).
Geen of slechte isolatie van pomp en leidingen
4.14.
Door Solar Energy wordt niet betwist dat [eisende partij] per e-mail van 11 juli 2018 ten behoeve van de omkasting de door Solar Energy verzochte maten heeft doorgegeven en dat deze juist waren. Vast staat ook dat Solar Energy de omkasting in weerwil van deze maten heeft gemaakt volgens een standaard afmeting. Daardoor is de geleverde omkasting te krap voor de pomp met leidingen van [eisende partij] . Volgens de deskundige is er geen isolatie aanwezig rondom het metalen omhulsel van de warmtepomp en zijn binnen dat omhulsel de leidingen geïsoleerd met strookjes glaswol die op de aangebrachte manier geen goede isolatie vormen. De stelling van Solar Energy dat de omkasting door een ‘onprofessionele partij’ open is gemaakt en de isolatie daarna niet goed meer terug is geplaatst, is niet meer dan een niet onderbouwd vermoeden zodat daarvan niet kan worden uitgegaan. Op basis hiervan mag worden aangenomen dat er sprake is van een te kleine omkasting waardoor de warmtepomp niet geïsoleerd kan worden, hetgeen te wijten is aan Solar Energy. Verder heeft de partijdeskundige geconstateerd dat de vloeistofvoerende leidingen achter de zonnepanelen en naar de verdeler niet zijn geïsoleerd, evenmin als de verdeler onder de dakgoot, en dat hierdoor veel verlies van energie plaatsvindt. Dit heeft Solar Energy niet betwist. Zij heeft slechts herhaald dat het verlies van energie het gevolg is van het foutieve gebruik van de installatie door [eisende partij] .
Weliswaar is aannemelijk dat door de slechte isolatie van de pomp en door een ondeugdelijke montage van (de leidingen van) de installatie sprake is van energieverlies, maar op basis van de bevindingen van de partijdeskundige kan niet worden beoordeeld hoe groot dat verlies is en hoe zich dit verhoudt tot de andere potentiële oorzaken van energieverlies.
Het rendement van de installatie c.q. de berekende kostenbesparing
4.15.
Gelet op de bewoordingen in de offerte heeft Solar Energy niet toegezegd dat de woning van [eisende partij] energieneutraal zou worden, maar heeft zij wel op basis van een berekening voorgespiegeld dat de installatie [eisende partij] een besparing zou opleveren van omstreeks € 2.528,00 per jaar (10% meer of minder).
De rendement verklaring in de offerte luidt als volgt:
‘Via dit overzicht heb ik geprobeerd inzicht te geven in de mogelijkheid tot besparen. Ik heb niet alle gegevens voorhanden zoals de isolatie waarde en het gebruik van de gebouwen. Hierdoor is het helaas niet mogelijk om voor 100% garantie te geven op de besparing. U maakt nu gebruik van een houtkachel en zet u deze in de toekomst nog voor het zelfde percentage in? Besparing moet dan ook gezien worden als indicatieve besparing waarop 10% meer of minder verbruikt kan worden.’
4.16.
Vaststaat dat er van een besparing in de orde van grootte zoals door Solar Energy is voorgehouden geen sprake is, ook al is de rechtbank van oordeel dat de berekening van [eisende partij] van de extra energiekosten niet volledig kan worden gevolgd.
4.17.
Volgens de als productie 12 overgelegde berekening van [eisende partij] zijn de energiekosten sinds ingebruikname van de installatie over de periode van 1 april 2018 tot
1 april 2020 gemiddeld € 1.220,00 per jaar hoger uitgevallen dan in de drie jaren voor de ingebruikname. [eisende partij] heeft aan de hand van de energienota’s berekend dat er sinds de ingebruikname van de installatie een meerverbruik is van gemiddeld 6.776 kWh per jaar, hetgeen uitgaande van een elektriciteitsprijs van € 0,18 per kWh neerkomt op jaarlijkse extra energiekosten van € 1.220,00. Hij heeft daarbij het gemiddelde verbruik van de drie voorafgaande jaren, waarbij 1952 m3 gas is omgezet naar 3.990 kWh (5.963 + 3.990 kWh = 9.953 kWh), vergeleken met het gemiddelde totale verbruik minus de teruglevering van elektriciteit van 1 april 2018 tot 1 april 2020.
Bij de berekening heeft [eisende partij] enkele fouten gemaakt. In de eerste plaats is het gemiddelde verbruik over de periode van 1 april 2018 tot 1 april 2020 geen 16.729 kWh, maar blijkt uit de tabel dat dit verbruik 16.739 kWh (19.855 -/- 3.156 KWh teruglevering) is. Verder heeft [eisende partij] niet gekeken naar de daadwerkelijke kosten die hij aan gas kwijt was voor de aanleg van de installatie, maar heeft hij ten onrechte de omzettingsformule van gas naar elektriciteit van Solar Energy gebruikt (x 9,2 : 4,5, dus maal een factor 2,04). Deze formule is bedoeld om te berekenen hoeveel elektriciteit benodigd zou zijn ter vervanging van 1 m³ gas, maar kan niet worden gebruikt bij een vergelijking van de energiekosten voor en na ingebruikname van de installatie.
4.18.
Volgens een door de rechtbank aan de hand van de informatie van partijen gecorrigeerde berekening, zijn de energiekosten sinds ingebruikname niet met € 1.220,00 maar met € 315,30 per jaar gestegen. Deze berekening ziet er als volgt uit:
De gemiddelde energiekosten van [eisende partij] vóór ingebruikname van de installatie waren:
  • aan gas (1952 m3 vlgs. opgave [eisende partij] x € 0,76 p/m3 gasprijs vlgs. offerte) € 1.483,52
  • aan kosten voor de gasmeter € 134,00
  • aan elektriciteitskosten (vlgs. zijn overzicht 5.963 kWh x € 0,18)
Totaal € 2.690,52.
De gemiddelde jaarlijkse energiekosten na ingebruikname van de installatie zijn:
- aan elektriciteitskosten (16.609 kWh x 0,18=) € 3.005,82
4.19.
Het toename in de energiekosten is aldus € 315,30 (€ 3.005,82 -/- € 2.690,52).
Volgens [eisende partij] had hij bij grotendeels gelijkblijvende omstandigheden minimaal een besparing mogen verwachten van € 2.275,20 (€ 2.528,00 -/- 10%). Gelet op het geringe gebruik, de beperkte omvang van de kappersruimte en de afdoende isolatie van de leidingen, kan zijn energiegebruik hierdoor niet noemenswaardig zijn gestegen. Voor het overige zijn de omstandigheden gelijk gebleven. Verder wijst hij op het rapport van de partijdeskundige waarin voldoende aanwijzingen zijn te vinden dat de installatie (met name de warmtepomp) teveel energie heeft verbruikt en dat er teveel warmte is weggelekt. Hiertegenover is door Solar Energy wederom gesteld dat de energiekosten met 190% zijn gestegen als gevolg van de aansluiting op het bijgebouw.
Gelet op de standpunten van partijen en de aanzienlijke toename van het energieverbruik acht de rechtbank het ook raadzaam om inzicht te krijgen in de omvang van het energieverbruik dat kan worden toegerekend aan het bijgebouw. Zij zal dan ook op dit punt vragen stellen aan de deskundige.
Ontbreken garantiecertificaten
4.20.
Ten aanzien van de garantiecertificaten komt de rechtbank tot de conclusie dat Solar Energy tekort is geschoten in haar verplichting om een CE-certificaat, TUV certificaten en Intertek ISO certificaten te verstrekken aan [eisende partij] . Het ter zitting door Solar Energy gedane beroep op haar opschortingsrecht op dit punt slaagt niet. Doordat er bij de ingebruikname van de installatie in november 2018 nog steeds klachten waren en deze vervolgens niet werden verholpen, heeft [eisende partij] met recht de betaling van de laatste termijn opgeschort.
Deskundigenonderzoek
4.21.
De rechtbank is vooralsnog van oordeel dat kan worden volstaan met de benoeming van één deskundige op het gebied van de aanleg en installatie van verwarmingssystemen en dat de navolgende vragen dienen te worden voorgelegd:
1.Wat is de oorzaak of zijn de oorzaken van:
a. de storingen aan de installatie,
b. het ontoereikende vermogen c.q. de koude-klachten.
2. Zijn één of meer van deze oorzaken terug te voeren op een overmatig energieverbruik, en zo ja, bij welk energieverbruik ontstaat er ‘disbalans’ van de installatie?
3. Wat zijn de meest waarschijnlijke oorzaken voor het toegenomen energieverbruik/ de toegenomen energiekosten, en als er meerdere oorzaken zijn aan te wijzen, kunt u dan aangeven welk deel van de toename aan welke oorzaak kan worden toegerekend?
4. Kunt u een schatting maken van het energieverbruik dat met het gebruik van het bijgebouw gepaard gaat, uitgaande van de huidige isolatiewaarde van de leidingen naar het bijgebouw, en uitgaande van het in gebruik zijn van de kapsalon van 2 dagen per week?
5. Kunt u aangeven of het energieverbruik van de warmtepomp van 4.702 kWh, zoals opgenomen in de offerte, juist is, en of de berekening van de geschatte besparing voor [eisende partij] gegeven de installatie en het verbruik van [eisende partij] realistisch was?
6. Is er sprake van een in alle opzichten deugdelijke installatie (ook te aanzien van de montage) indien:
a. de installatie geschikt diende te zijn voor de woning van [eisende partij] en het door [eisende partij] aan Putman doorgegeven energieverbruik;
b. de installatie geschikt diende te zijn voor de woning én de kapsalon in het bijgebouw?
Daarbij wordt u verzocht om uw visie te geven op de bevindingen van [betrokkene 1] in zijn rapport van 10 juni 2020 en te beoordelen of te weinig zonnepanelen zijn berekend.
7. Is voor de beantwoording van deze vragen nog van belang dat de geplaatste installatie niet geheel conform de in de offerte aangeboden installatie is (andere pomp, extra buffervat)?
8. Op welke wijze kunnen de geconstateerde gebreken worden verholpen, en welke kosten zijn daaraan verbonden?
9. Heeft u voor het overige nog op- en/of aanmerkingen die voor de beoordeling van de zaak relevant zijn?
4.22.
De vraag of het bijgebouw bij de offerte is betrokken en de vraag of Putman [eisende partij] het aansluiten van het bijgebouw op het systeem heeft ontraden en/of voor de gevolgen daarvan heeft gewaarschuwd, is tussen partijen in geschil. Alvorens hier verder over te beslissen, acht de rechtbank het raadzaam om eerst een deskundigenrapport te laten opstellen waarin de bovengenoemde vragen worden beantwoord. Mogelijk concludeert de deskundige immers dat het aansluiten van het bijgebouw geen noemenswaardig effect kan hebben gehad op het functioneren van de installatie en zijn deze vragen niet van belang. Voor zover de deskundige concludeert dat sprake is van een ondeugdelijke uitvoering van het werk c.q. gebreken aan de installatie die zijn terug te voeren op de aansluiting van het bijgebouw op de installatie, merkt de rechtbank in dit stadium slechts op dat dit op grond van artikel 7:760 BW voor risico van Solar Energy kan komen.
Voorschot deskundigenonderzoek
4.23.
De rechtbank ziet aanleiding om af te wijken van het uitgangspunt van artikel 195 Rv, dat het voorschot op de kosten van de deskundige door de eisende partij moet worden gedeponeerd en is voornemens te gelasten dat elke partij de helft van het voorschot dient te voldoen. [eisende partij] heeft reeds een rapport van een partijdeskundige in het geding gebracht en Solar Energy heeft er voor gekozen om niet bij dat onderzoek aanwezig te zijn. In dit verband heeft [eisende partij] als productie 19 een e-mailwisseling van 5 december 2019 overgelegd waarin Putman schrijft:
‘Ik vind het prima als je een derde naar jou installatie laat kijken voor mij maakt het de zaak niet anders Henk’, waarop [eisende partij] antwoordt dat het zijn keuze is om niet te komen. Verder valt niet in te zien waarom voor een contra-expertise sinds juli 2020 onvoldoende gelegenheid zou zijn geweest. Tenslotte acht de rechtbank van belang dat vrijwel het gehele verweer van Solar Energy erop is gestoeld dat de door [eisende partij] ondervonden problemen aan hemzelf zijn te wijten, terwijl zij deze stelling niet met berekeningen of anderszins heeft onderbouwd.
De rechtbank ziet overigens geen aanleiding om Solar Energy eerst nog schriftelijk te laten reageren op de nadere producties 19 en 21, zoals ter zitting door haar advocaat is verzocht. Tijdens de zitting heeft zij voldoende gelegenheid gehad om op deze, door haarzelf gevoerde, correspondentie te reageren.
Vordering tot verwijdering van installatie (na ontbinding)
4.24.
Indien de ontbinding van de overeenkomst wordt toegewezen, brengt dit mee dat [eisende partij] de laatste termijn niet meer hoeft te voldoen en Solar Energy is bevrijd van haar verplichting om zorg te dragen voor herstel van de gebreken. Wel zijn partijen dan ingevolge artikel 6:271 BW verplicht om de reeds verrichte prestaties ongedaan te maken. Dat betekent in dit geval dat Solar Energy de door [eisende partij] betaalde aanneemsom dient terug te betalen aan [eisende partij] . [eisende partij] baseert zijn vordering tot verwijdering van de installatie en herstel van de woning en tuin in de oude staat, eveneens op de ongedaanmakingsverbintenis die na ontbinding van overeenkomst ontstaat. Hij stelt dat het verwijderen van de installatie (zonnepanelen, buffertanks etc.) niet alleen technische kennis vereist, maar ook de nodige kosten met zich kan brengen, en dat het daarom van belang is dat Solar Energy daadwerkelijk overgaat tot verwijdering van de installatie. Aangezien de partij die de prestatie heeft ontvangen in beginsel echter gehouden is om deze prestatie te restitueren, verzoekt de rechtbank [eisende partij] om in de eerstvolgende akte aan te geven wat de grondslag is voor deze vordering.
De slotsom
4.25.
Zoals hiervoor is overwogen heeft de rechtbank alvorens nader te beslissen behoefte aan deskundige voorlichting. Alvorens een deskundige te benoemen, zal de rechtbank partijen in de gelegenheid stellen zich bij akte uit te laten over de vraag op welk vlak deze persoon deskundig dient te zijn. Ook kunnen partijen een deskundige voorstellen, maar alleen als ze het over die persoon eens zijn. Voorts kunnen partijen zich uitlaten over de aan de deskundige te stellen vragen.
4.26.
Iedere verdere beslissing wordt aangehouden.

5.De beslissing

De rechtbank
5.1.
wijst de vorderingen jegens Putman Energie Techniek B.V. af;
5.2.
verwijst de zaak naar de rolzitting van woensdag
30 maart 2022voor het nemen van een akte door beide partijen waarin zij zich uitlaten over het aangekondigde deskundigenbericht als hiervoor overwogen;
5.3.
houdt iedere verdere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door mr. M.S.T. Belt en in het openbaar uitgesproken op 2 maart 2022.

Voetnoten

1.HR 29 oktober 2021, ECLI:NL:HR:2021:1615