Uitspraak
RECHTBANK GELDERLAND
Team strafrecht
Zittingsplaats Arnhem
Parketnummer: 05.178835.22
Datum uitspraak : 20 april 2023
Tegenspraak
vonnis van de meervoudige kamer
in de zaak van
de officier van justitie
tegen
[verdachte],
geboren op [geboortedatum] in [geboorteplaats/-land] ,
op dit moment gedetineerd in de P.I. [P.I.] .
Raadsman: mr. T.J.F. Wassenaar, advocaat in ‘s-Hertogenbosch.
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op openbare terechtzittingen.
1.De inhoud van de tenlastelegging
Aan verdachte is, na toewijzing van een vordering tot nadere omschrijving van de tenlastelegging, ten laste gelegd dat:
1.
hij in op of omstreeks de periode van 25 mei 2022 tot en met 15 juli 2022 te Velddriel,
gemeente Maasdriel tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, (telkens) om een feit, bedoeld in het vierde of vijfde lid van artikel 10 van de Opiumwet, voor te bereiden en/of te bevorderen, te weten
- het opzettelijk bereiden, bewerken, verwerken, verkopen, afleveren, verstrekken en/of vervoeren, en/of
- het opzettelijk vervaardigen van amfetamine(olie), in elk geval een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I, dan wel aangewezen krachtens artikel 3a, vijfde lid van de Opiumwet
- een ander heeft getracht te bewegen om dat feit te plegen, te doen plegen, mede te plegen en/of uit te lokken, om daarbij behulpzaam te zijn en/of om daartoe gelegenheid, middelen en/of inlichtingen te verschaffen,
- zich en/of een ander gelegenheid, middelen en/of inlichtingen tot het plegen van dat feit heeft getracht te verschaffen,
- voorwerpen, vervoermiddelen, stoffen, gelden en/of andere betaalmiddelen voorhanden heeft gehad, waarvan hij, verdachte en/of zijn mededader(s), wist(en) of ernstige reden had(den) om te vermoeden dat zij bestemd waren tot het plegen van dat feit,
door
- een (gedeelte van een) loods en/of gebouw, althans een locatie, te regelen/huren/ter beschikking te stellen (te weten op/aan de [adres] ) alwaar verdachte en/of diens medeverdachten (gezamenlijk) amfetamine/synthetische drugs kon(den) produceren/heeft(/hebben) geproduceerd
- ( anderen aan te sturen om) deze locatie(s) in te richten teneinde deze te gebruiken
voor de productie van amfetamine/synthetische drugs en/of
- een of meer personen aan te sturen die op en/of heeft vervoerd naar deze locatie om die amfetamine/synthetische drug(s) te produceren, waaronder maar niet enkel, één of meerdere koks en/of schoonmaker(s)
en/of
het voorhanden hebben van
- een of meerdere stoffen en/of chemicaliën waaronder een hoeveelheid caustic soda, mierenzuur, N-formylalamfetamine, formamide, BMK(-glycidezuur) en/of fosforzuur
en/of
- een of meerdere ketel(s), waaronder (RVS) destillatieketel(s) al dan niet met destillatiebuis(zen), (RVS) (reflux)koeler(s), (RVS) (druk)reactieketel(s) al dan niet met (reflux)buis/koeler en/of stoomketel(s) al dan niet gebruikt als reactievat
en/of
- een of meer (andere) benodigdheden voor een synthetisch drugslab, waaronder gaswasser(s), IBC-bak(ken), jerrycan(s), klemdekselvat(en), scheitrechter(s),
gasfles(sen), compressor(s), maatbeker(s), gasbrander(s), (RVS) koelbuizen,
maatbeker(s) en/of gelaatsmasker(s) al dan niet met bijbehorende filter(s);
2.
hij in op of omstreeks de periode van 31 mei 2022 tot en met 15 juli 2022 te
Velddriel, gemeente Maasdriel tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, (telkens) opzettelijk bereid en/of bewerkt en/of verwerkt en/of verkocht en/of afgeleverd en/of verstrekt en/of vervoerd, in elk geval een hoeveelheid van een materiaal
bevattende amfetamine(olie) zijnde amfetamine(olie) een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet;
3.
hij op of omstreeks 15 juli 2022 te Velddriel, gemeente Maasdriel tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, opzettelijk aanwezig heeft gehad ongeveer 640 liter amfetamine-base (olie) bevattende amfetamine(olie) zijnde amfetamine(olie), een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet.
2. Overwegingen ten aanzien van het bewijs [1]
Gelet op de onderlinge samenhang zal de rechtbank de ten laste gelegde feiten tegelijk beoordelen waarbij elk bewijsmiddel wordt gebruikt voor het feit waarop het blijkens zijn inhoud ziet.
De feiten
Op grond van de bewijsmiddelen wordt het volgende, dat verder ook niet ter discussie staat, vastgesteld.
Door de Landelijke Faciliteit Ondersteuning Ontmantelen (LFO) werd op 15 juli 2022 een loods aan de [adres] doorzocht. In de loods werden diverse met elkaar verbonden ruimtes aangetroffen, die (mede) in gebruik waren als opslagruimte (ruimte O en ruimte C), verblijfs-/slaapruimte (ruimte S) en/of productieruimte (ruimte C en ruimte P). De productieruimte P was ingericht en in gebruik als productieruimte voor de vervaardiging van amfetamine middels de Leuckart-Loogmethode. In alle ruimtes was de typerende geur van amfetamineachtige stoffen goed te ruiken. [2]
Bij de doorzoeking werden verdachte en medeverdachte [medeverdachte 1] Sacate (hierna: [medeverdachte 1] ) in de ruimte S aangetroffen en aangehouden [3] .
In deze ruimtes is een aantal goederen aangetroffen, waaronder:
in ruimte O:
- gebruikte gasflessen (propaan/butaan);
- 1000 liter containers (IBC’s) met 2500 liter aan amfetamine vervaardiging gerelateerd afval, met behulp van de Forensische Dienst (hierna: FD) indicatief vastgesteld als N-formylamfetamine en 2000 liter aan BenzylMethylKeton (hierna: BMK)-vervaardiging gerelateerd afval, met behulp van de FD vastgesteld indicatief vastgesteld als BMK;
in ruimte C:
- 4000 liter aan BMK vervaardiging gerelateerd afval, indicatief BMK vastgesteld met behulp van de FD;
- 3400 liter aan amfetamine vervaardiging gerelateerd afval, indicatief N-formylamfetamine vastgesteld met behulp van de FD;
- jerrycans met restanten chemicaliën met gebruikte hulpstoffen, namelijk 1380 liter formamide, 1240 liter mierenzuur, 2050 liter fosforzuur, 1825 liter van een nog onbekende zuur;
- verpakkingen gevuld met voorraad chemicaliën, namelijk 824 liter mierenzuur en 200 kilogram caustic soda (natrium hydroxide);
- jerrycans met 74 liter BMK, grondstof van (met)amfetamine;
- een maatbeker gevuld met 400 milliliter amfetamine-base (olie), netto, (indicatief, FD);
- een maatbeker (vriezer koelkast) met 230 gram netto amfetaminesulfaat (pasta)(indicatief, FD);
- 6 gebruikte scheitrechters vervuild met resten amfetamine-base olie;
in ruimte P:
- 2 gedemonteerde gebruikte en vervuilde stoom destillatieopstellingen bestaande uit 2 rvs destillatieketels van 628 liter en 2 rvs stoomketels van 690 liter met bijbehorende rvs koelbuizen. Beide destillatieketels waren vervuild met een hoeveelheid destillatieafval van amfetamine;
- jerrycans met ongeveer 140 liter destillatieafval van amfetamine;
- een rechthoekige rvs reactieketel, inhoudsmaat 3500 liter, op het moment van ontdekking ongeveer 1/3 gevuld met een warm reactiemengsel, 73 °C, en aan de onderzijde voorzien van 20 gasbranders gekoppeld aan 10 gasflessen. De rvs (reflux-)koeler van deze ketel was middels 2 rvs buizen aangesloten op een gaswasser, bestaande uit een 1000 liter IBC gevuld met 800 liter basische vloeistof. Op het moment van ontdekking werd deze reactieketel afgetapt. Met behulp van een speciekuip, geplaatst onder de aftapkraan van de reactieketel, met daarin geplaatst een dompelpomp, werd een deel van de sterk basische reactievloeistof in een voor de ketel geplaatste 10000 liter container (IBC) overgepompt. Deze container was gevuld met 800 liter sterk basische vloeistof met een temperatuur van 81 °C. Tijdens de ontdekking was het overpompen in bedrijf en liep de basische reactievloeistof over waardoor een deel van deze vloeistof op de vloer terecht kwam. De RVS ketel bleek na onderzoek nog gevuld te zijn met 1020 liter reactievloeistof waarvan 640 liter bestond uit donkerbruine olieachtige basische vloeistof. (indicatief amfetamine-base (olie). [4]
De LFO heeft de aangetroffen goederen en chemicaliën onderzocht en indien van toepassing bemonsterd. Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) heeft in het onderzoeksmateriaal amfetamine, amfetamineolie en amfetaminesulfaat aangetoond. Verder is BMK, N-formylamfetamine, formamide, mierenzuur, fosforzuur en BMK-glycidezuur aangetoond. In relatie tot drugs is de methylester van BMK-glycidezuur een grondstof voor BMK. BMK en formamide zijn grondstoffen en mierenzuur is een hulpstof voor de vervaardiging van amfetamine met de Leuckart-methode. N-formylamfetamine is het tussenproduct bij deze vervaardiging. Fosforzuur wordt gebruikt bij de vervaardiging en/of bewerking van diverse drugs en drugsprecursoren. De aangetroffen goederen en chemicaliën zijn typisch goederen en chemicaliën welke aangetroffen worden op locaties waar synthetische drugs vervaardigd of bewerkt worden. [7]
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gesteld dat wettig en overtuigend bewezen kan worden dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan de ten laste gelegde feiten.
Het standpunt van de verdediging
De raadsman heeft bepleit dat ten aanzien van feit 1 vrijspraak dient te volgen wegens onvoldoende wettig en overtuigend bewijs. Uit het bewijs blijkt niet dat verdachte betrokken is geweest bij voorbereidingshandelingen. Ten aanzien van de feiten 2 en 3 zal de raadsman zich refereren aan de uitspraak van de rechter.
Beoordeling door de rechtbank
Drugslab
De rechtbank stelt voorop dat in de loods de hiervoor genoemde goederen en stoffen zijn aangetroffen. Zowel de LFO als het NFI hebben gerapporteerd dat er amfetamine is aangetroffen en dat de overige aangetroffen stoffen worden gebruikt bij de productie van amfetamine. Gezien bovenstaande bevindingen en analyseresultaten concludeert de rechtbank dat de productieplaats was ingericht en in gebruik was ten behoeve van het op zeer grote schaal vervaardigen en/of bewerken van BMK en amfetamine middels de Leuckart-Loogmethode met behulp van de aanwezige en gebruikte chemicaliën en productiemiddelen.
Vaststaat voorts dat op het moment van ontdekking de productie van amfetamine gaande was nu de rvs reactieketel op het moment van ontdekking was gevuld met een warm reactiemengsel. Eveneens staat vast dat een hoeveelheid van 640 liter amfetamine-base (olie) is aangetroffen.
Bij de doorzoeking werden verdachte en medeverdachte [medeverdachte 1] Sacate (hierna: [medeverdachte 1] ) in de ruimte S aangetroffen en aangehouden. [8]
Verklaringen
Verdachte heeft verklaard dat hij op 31 mei 2022 is begonnen met werkzaamheden in het lab. Hij wist dat in het lab drugs werd gemaakt. Hij heeft ‘ [bijnaam medeverdachte 2] ’, ‘(de) [bijnaam medeverdachte 3] ’, ‘ [bijnaam onbekend persoon] ’ en [medeverdachte 1] (in de verklaring ook bij zijn voornaam/-namen genoemd ‘ [medeverdachte 1] ’ en ‘ [medeverdachte 1] ’) ook in het lab gezien. Verdachte heeft verklaard dat hij om de week - de ene week wel en de andere week niet - in het lab werkte, telkens gedurende een periode van vier dagen. Voor zijn werkzaamheden heeft hij € 250,00 per dag, dus € 1.000,00 per week, verdiend. Hij heeft vier keer in het lab gewerkt. In totaal heeft hij € 3.000,00 verdiend. Voor de laatste keer heeft hij geen geld gekregen. ‘(De) [bijnaam medeverdachte 3] ’ werd zo genoemd vanwege zijn Belgische tongval, dat heeft [medeverdachte 1] hem verteld. De [bijnaam medeverdachte 3] wist wat er allemaal moest gebeuren met het vuur en vertelde [medeverdachte 1] wat hij moest doen. De [bijnaam medeverdachte 3] en de [bijnaam onbekend persoon] leken de bazen. Het leek erop dat de [bijnaam medeverdachte 3] en de [bijnaam onbekend persoon] partners waren, eigenaren van de zaak. De [bijnaam medeverdachte 3] werkte ook in het lab. Hij en de [bijnaam onbekend persoon] controleerden de vloeistoffen uit het kraantje van de ketel om te kijken of het eindproduct klaar was. [medeverdachte 1] , de [bijnaam medeverdachte 3] en de [bijnaam onbekend persoon] maakten de drugs. [medeverdachte 1] hield het vuur in de gaten. [medeverdachte 1] was de baas van verdachte; hij vertelde verdachte wat er moest gebeuren en betaalde hem. [medeverdachte 1] haalde verdachte telkens op bij station Lelylaan in Amsterdam. Samen reden ze naar de kerk in Velddriel, alwaar zij werden opgehaald door ‘ [bijnaam medeverdachte 2] ’ en naar het lab gebracht. ‘ [bijnaam medeverdachte 2] ’ kocht ook producten en bracht deze naar het lab. Hij bracht bijvoorbeeld handschoenen, eten, gasflessen, zakken, ethanol en blauwe ‘gallons’. ‘ [bijnaam medeverdachte 2] ’ bracht ook het afval en de afvalstoffen weg en repareerde soms dingen. Hij regelde het apparaat dat de lucht naar buiten blies, ‘de airco’. Als het eindproduct klaar was bracht verdachte dat naar de bus van ‘ [bijnaam medeverdachte 2] ’. [medeverdachte 1] en ‘ [bijnaam medeverdachte 2] ’ hielpen hem soms. ‘ [bijnaam medeverdachte 2] ’ bracht het eindproduct weg in een aanhanger achter zijn busje. Verdachte maakte schoon. Hij verplaatste blauwe tonnen waarin acid had gezeten en maakte ze schoon met en zette ze daarna in een vrachtwagen. Hij moest ook gallons met vloeistof in en uitladen. Hij heeft verder het eten klaargemaakt en het eindproduct ingeladen. Ook heeft hij het vuur gecontroleerd. [medeverdachte 1] en verdachte sliepen in het lab. De [bijnaam medeverdachte 3] en de [bijnaam onbekend persoon] bepaalden dat zij niet thuis mochten slapen. Naast [medeverdachte 1] , [bijnaam medeverdachte 2] , de [bijnaam medeverdachte 3] en de [bijnaam onbekend persoon] heeft verdachte geen andere personen in het lab gezien, hij heeft daar één keer nog een man van rond de 50 jaar gezien die rond keek en toen weer ging. [medeverdachte 1] en verdachte kwamen op maandag aan, [medeverdachte 1] bereidde dan alles voor en verdachte hielp hem daarbij. [9]
Aan verdachte is een gelaatsfoto van medeverdachte [medeverdachte 2] (hierna: [medeverdachte 2] ) getoond. Verdachte heeft verklaard dat dit ‘ [bijnaam medeverdachte 2] ’ was. [10]
[medeverdachte 2] heeft verklaard dat hij een gedeelte van de loods aan de [adres] huurde vanaf maart 2020. Hij heeft vanaf eind mei met zijn bus mensen van de parkeerplaats bij de Lidl in Kerkdriel naar het lab gebracht. [medeverdachte 2] stond dan bij de deur op de uitkijk. Hij is zo’n tien keer op de locatie geweest. Door de ‘plastic flappen’ kon hij het lab zien. Hij deed ook boodschappen. [medeverdachte 2] is ook op pad gestuurd om slangenklemmen te kopen. [11]
Bij tactisch onderzoek aan de telefoon van verdachte zijn verscheidene filmpjes en video’s gevonden, waarop achtergronden en producten te zien zijn die grote overeenkomsten vertonen met (afbeeldingen van) het aangetroffen drugslab. In video OLIVC01-01, gemaakt op 1 juni 2022, komen de doorzichtige plastic lamellen, de wand met het elektriciteitswerk en het gat daarboven overeen. In video OLIVC01-02, gemaakt op 2 juni 2022, zijn IBC’s en ketels voor de productie van synthetische drugs te zien, evenals een temperatuurmeter gelijkend op de temperatuurmeter zoals aangetroffen in het drugslab. Video OLIVC01-03, gemaakt op 31 mei 2022, laat de doorzichtige plastic lamellen en ketels voor de productie van synthetische drugs zien. Op de video’s OLIVC 01-04, gemaakt op 6 juli 2022, en OLIVC 01-05, gemaakt op 12 juli 2022, zijn dezelfde ketels, vloer en plafond te zien als die in het drugslab zijn aangetroffen. Op OLIVC 01-06, gemaakt op 2 juni 2022, is verdachte te zien met een luchtmasker, gelijkend op de luchtmaskers die zijn aangetroffen in het drugslab. Er zijn meerdere foto’s aangetroffen van verdachte met een luchtmasker, dat sterk lijkt op de luchtmaskers die zijn aangetroffen in het drugslab. [14]
Bij de doorzoeking van de loods zijn bij het toilet waar [medeverdachte 1] zich tijdens zijn aanhouding bevond een iPhone 7 en een telefoon van het merk Oppo aangetroffen die op elkaar lagen. In het telefoonhoesje van de iPhone 7 bevonden zich een kentekenbewijs en een Nederlandse Identiteitskaart op naam van [medeverdachte 1] . [15] Bij uitlezen van de telefoons is vastgesteld dat de Oppo telefoon is gekoppeld aan een user account op naam, van
[accountnaam]tel + [telefoonnummer] en dat de iPhone is gekoppeld aan Apple ID
[accountnaam]en dat het laatst gekoppelde nummer + [telefoonnummer] was dat is gekoppeld aan een WhatsAppaccount op naam van verdachte. [16] De genoemde nummers + [telefoonnummer] en + [telefoonnummer] zijn in de adressenlijst van de telefoon van verdachte aangetroffen onder respectievelijk de naam [medeverdachte 1] en [medeverdachte 1] . De rechtbank concludeert dat deze telefoons en telefoonnummers in gebruik waren bij [medeverdachte 1] .
[accountnaam]tel + [telefoonnummer] en dat de iPhone is gekoppeld aan Apple ID
[accountnaam]en dat het laatst gekoppelde nummer + [telefoonnummer] was dat is gekoppeld aan een WhatsAppaccount op naam van verdachte. [16] De genoemde nummers + [telefoonnummer] en + [telefoonnummer] zijn in de adressenlijst van de telefoon van verdachte aangetroffen onder respectievelijk de naam [medeverdachte 1] en [medeverdachte 1] . De rechtbank concludeert dat deze telefoons en telefoonnummers in gebruik waren bij [medeverdachte 1] .
In de Oppo telefoon van [medeverdachte 1] is een contact met het telefoonnummer + [telefoonnummer] opgeslagen onder de naam ‘ [bijnaam medeverdachte 3] ’. Tussen 29 mei 2022 en 14 juli 2022 werd verscheidene keren gebeld met nummer + [telefoonnummer] naar + [telefoonnummer] met de contactnaam ‘ [bijnaam medeverdachte 3] ’. [17]
Enige tijd voor de ten laste gelegde feiten, te weten op 8 december 2021, heeft medeverdachte [medeverdachte 3] (hierna: [medeverdachte 3] ) aangifte gedaan van vernieling (brandstichting) aan zijn auto voor zijn woning aan de [adres] . Hij heeft melding gemaakt van de brand bij de politie met het telefoonnummer + [telefoonnummer] . [18]
Onderzoek naar de historische verkeersgegevens van de telefoonnummers + [telefoonnummer] en + [telefoonnummer] laat zien dat met het nummer + [telefoonnummer] het meest contact was met het nummer + [telefoonnummer] . Dit nummer is geraadpleegd in de politiesystemen en blijkt te zijn van [partner medeverdachte 3] , de partner van [medeverdachte 3] , wonende op voornoemd adres aan de [adres] . Het nummer + [telefoonnummer] wordt na 16 juli 2022 niet meer gebruikt. Het telefoonnummer waarmee het nummer + [telefoonnummer] op een na het meest contact is geweest is + [telefoonnummer] . Dit telefoonnummer is in gebruik bij [medeverdachte 1] .
Het nummer + [telefoonnummer] wordt (ook) na 15 juli 2022 niet meer gebruikt.
Voor beide telefoonnummers is de meest gebruikte zendmast de zendmast op de locatie [adres] . [19]
Gelet op de aangifte van [medeverdachte 3] in 2021, het frequente contact met zijn partner [partner medeverdachte 3] en gezien het feit dat het nummer veelvuldig cell-id’s aanstraalde rond de woning van [medeverdachte 3] , concludeert de rechtbank dat het nummer + [telefoonnummer] gebruikt werd door [medeverdachte 3] .
De rechtbank concludeert voorts dat ook het nummer + [telefoonnummer] van [medeverdachte 3] is, nu dat is opgeslagen onder de contactnaam ‘ [bijnaam medeverdachte 3] ’ in de telefoon van [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3] geruime tijd in België heeft gewoond, en ook dit nummer veelvuldig cell-id’s aanstraalde rond de woning van [medeverdachte 3] .
Uit onderzoek van de telecom historische verkeersgegevens blijkt dat de door verdachte en medeverdachten gebruikte telefoon(nummer)s op onderstaande data gebruik hebben gemaakt van cell-id’s die dekking bieden in de omgeving van de plaats delict: [20]
1 juni 2022
[medeverdachte 2] , verdachte, [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3]
2 juni 2022
[medeverdachte 2] , verdachte en [medeverdachte 1]
14 juni 2022
[medeverdachte 2] , verdachte, [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3]
15 juni 2022
Verdachte, [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3]
5 juli 2022
[medeverdachte 2] , verdachte, [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3]
12 juli 2022
[medeverdachte 2] , verdachte en [medeverdachte 1]
13 juli 2022
[medeverdachte 2] , verdachte en [medeverdachte 1]
14 juli 2022
[medeverdachte 2] , verdachte, [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3]
Periode / aantal producties
Op basis van de verklaringen van verdachte, die worden ondersteund door gegevens uit de telefoon van verdachte en de telecom historische verkeersgegevens, stelt de rechtbank vast dat de drugsproductie in het lab (en de daarmee gepaard gaande voorbereidingen voor een volgende productie) heeft (hebben) plaatsgevonden in de periode tussen 31 mei 2022 tot en met 15 juli 2022. Verdachte heeft verklaard dat hij vier keer vier dagen heeft gewerkt in het lab, waarbij hij voor de vierde periode van vier dagen geen betaling heeft gekregen. Ten tijde van de inval van de politie op 15 juli 2022 was een productieproces gaande. De rechtbank leidt hieruit af dat het drie keer tot een voltooide productie is gekomen. Het vierde productieproces is vanwege de inval onderbroken.
De rol van verdachte bij het drugslab
Uit bovenstaande bewijsmiddelen leidt de rechtbank af dat verdachte betrokken was bij het drugslab. Verdachte is aangehouden in het drugslab. Verdachte heeft de ten laste gelegde feiten onder 2 en 3 bekend. De telecom historische verkeersgegevens laten zien dat verdachte op een aantal data, en op dezelfde dag als de medeverdachten, in de buurt van het lab is geweest. Verdachte heeft verklaard over zijn werkzaamheden in het lab. Tot zijn taken behoorden onder meer het verrichten van schoonmaakwerkzaamheden, van onder meer het gebruikte materiaal en tonnen, het controleren van het kookproces en het inladen van het zaken die werden afgevoerd waaronder het eindproduct. Hij hielp [medeverdachte 1] bij diens werk tijdens het productieproces en bij het opstarten van een nieuwe cyclus. Verdachte heeft ook verklaard over de hiërarchische verhoudingen tussen hem en de medeverdachte(n). Hij zag [medeverdachte 1] als zijn baas omdat hij van hem opdrachten kreeg en geld ontving. De [bijnaam medeverdachte 3] en de [bijnaam onbekend persoon] waren op hun beurt weer de baas van [medeverdachte 1] . Samen met [medeverdachte 1] bleef verdachte tijdens het productieproces in het lab slapen.
De raadsman heeft ten aanzien van feit 1 betoogd dat verdachte geen voorbereidingshandelingen heeft verricht. De rechtbank merkt ter zake op dat het enkele feit dat productie daadwerkelijk verwezenlijkt is niet afdoet aan het feit dat voorbereidingshandelingen hebben plaatsgevonden. De productie van drugs is een doorlopend proces waarbij telkens (opnieuw) voorbereidingen worden getroffen voor de (volgende) productie. Verdachte was daar, met het uitladen van grondstoffen en materialen en het helpen van [medeverdachte 1] bij het opstarten van en productiecyclus ook daadwerkelijk bij betrokken.
Overwegingen medeplegen
Verdachte en medeverdachten hadden wetenschap van het drugslab en de drugsproductie. Zij hadden daar allen betrokkenheid bij. Hoewel de precieze rolverdeling van iedere betrokkene niet duidelijk is geworden, is uit de bewijsmiddelen gebleken dat sprake was van een min of meer hiërarchische organisatie, waarbinnen eenieder eigen taken vervulde. Gezamenlijke aanwezigheid in het drugslab laat zien dat verdachten in gezamenlijkheid opereerden.
Verdachte heeft willens en wetens nauw samen gewerkt met de anderen bij vier cycli van de amfetamineproductie. Hoewel verdachte "laagste in rang” was en een meer uitvoerende rol heeft gehad, is de rechtbank van oordeel dat zijn werk wel van een dusdanig gewicht is geweest dat hij als medepleger kan worden aangemerkt. Verdachte is meerdere malen teruggegaan naar het lab om te werken en heeft intensief samengewerkt met medeverdachten.
De nauwe en bewuste samenwerking gold steeds ten aanzien van de hele productiecyclus van het lab vanaf - per cyclus - de voorbereidingshandelingen tot uiteindelijk het produceren -en daarmee aanwezig hebben- van het eindproduct, de amfetamineolie.
Daarmee acht de rechtbank het tenlastegelegde medeplegen ten aanzien van alle feiten bewezen.
Conclusie
De rechtbank acht op basis van de bewijsmiddelen wettig en overtuigend bewezen dat verdachte de ten laste gelegde feiten heeft begaan.
Eendaadse samenloop
De bewezenverklaarde gedragingen leveren in die mate een samenhangend, zich in dezelfde periode en in dezelfde plaats afspelend feitencomplex op dat de verdachte daarvan in wezen één verwijt wordt gemaakt, terwijl de strekking van de desbetreffende strafbepalingen slechts enigszins uiteenloopt. Gelet hierop is de rechtbank van oordeel dat met betrekking tot de ten laste gelegde feiten sprake is van eendaadse samenloop als bedoeld in artikel 55, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht.
3.De bewezenverklaring
Naar het oordeel van de rechtbank is wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het tenlastegelegde heeft begaan, te weten dat:
1.
hij in
op of omstreeksde periode van 25 mei 2022 tot en met 15 juli 2022 te Velddriel, gemeente Maasdriel tezamen en in vereniging met
een of meeranderen,
althans alleen,
(telkens
)
op of omstreeksde periode van 25 mei 2022 tot en met 15 juli 2022 te Velddriel, gemeente Maasdriel tezamen en in vereniging met
een of meeranderen,
althans alleen,
(telkens
)
om een feit, bedoeld in het vierde
of vijfdelid van artikel 10 van de Opiumwet, voor te bereiden en
/ofte bevorderen, te weten
of vijfdelid van artikel 10 van de Opiumwet, voor te bereiden en
/ofte bevorderen, te weten
- het opzettelijk bereiden, bewerken, verwerken, verkopen, afleveren, verstrekken en/of vervoeren, en
/of
/of
- het opzettelijk vervaardigen van amfetamine(olie), in elk geval een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I,
dan wel aangewezen krachtens artikel 3a, vijfde lid van de Opiumwet
dan wel aangewezen krachtens artikel 3a, vijfde lid van de Opiumwet
-
een ander heeft getracht te bewegen om dat feit te plegen, te doen plegen, mede te plegen en/of uit te lokken, om daarbij behulpzaam te zijn en/of om daartoe gelegenheid, middelen en/of inlichtingen te verschaffen,
een ander heeft getracht te bewegen om dat feit te plegen, te doen plegen, mede te plegen en/of uit te lokken, om daarbij behulpzaam te zijn en/of om daartoe gelegenheid, middelen en/of inlichtingen te verschaffen,
- zich en
/ofeen ander gelegenheid, middelen
en/of inlichtingentot het plegen van dat feit heeft getracht te verschaffen,
/ofeen ander gelegenheid, middelen
en/of inlichtingentot het plegen van dat feit heeft getracht te verschaffen,
- voorwerpen, vervoermiddelen, stoffen
, gelden en/of andere betaalmiddelenvoorhanden heeft gehad, waarvan hij, verdachte en
/ofzijn mededader
(s
), wist
(en
) of ernstige reden had(den) om te vermoedendat zij bestemd waren tot het plegen van dat feit,
, gelden en/of andere betaalmiddelenvoorhanden heeft gehad, waarvan hij, verdachte en
/ofzijn mededader
(s
), wist
(en
) of ernstige reden had(den) om te vermoedendat zij bestemd waren tot het plegen van dat feit,
door
- een
(gedeelte van een
)loods
en/of gebouw, althans een locatie,te
regelen/huren
/ter beschikking te stellen(te weten op/aan de [adres] ) alwaar verdachte en
/ofdiens medeverdachten
(gezamenlijk
)amfetamine/synthetische
(gedeelte van een
)loods
en/of gebouw, althans een locatie,te
regelen/huren
/ter beschikking te stellen(te weten op/aan de [adres] ) alwaar verdachte en
/ofdiens medeverdachten
(gezamenlijk
)amfetamine/synthetische
drugs kon
(den
)produceren
/ heeft (/hebben) geproduceerd.
(den
)produceren
/ heeft (/hebben) geproduceerd.
-
(anderen aan te sturen om) deze locatie(s) in te richten teneinde deze te gebruiken voor de
(anderen aan te sturen om) deze locatie(s) in te richten teneinde deze te gebruiken voor de
productie van amfetamine/synthetische drugs en/of
-
een of meerpersonen aan te sturen
dieop en/of heeft vervoerd naar deze locatie om die
een of meerpersonen aan te sturen
dieop en/of heeft vervoerd naar deze locatie om die
amfetamine/synthetische drug(s) te produceren, waaronder maar niet enkel,
één of meerdere
één of meerdere
koks en
/ofschoonmaker
(s
)
/ofschoonmaker
(s
)
en
/of
/of
het voorhanden hebben van
-
een of meerderestoffen en/
ofchemicaliën waaronder een hoeveelheid caustic soda, mierenzuur, N-formylamfetamine, formamide, BMK(-glycidezuur) en
/offosforzuur en
/of
een of meerderestoffen en/
ofchemicaliën waaronder een hoeveelheid caustic soda, mierenzuur, N-formylamfetamine, formamide, BMK(-glycidezuur) en
/offosforzuur en
/of
-
een of meerdereketel
(s
), waaronder
(RVS
)destillatieketel
(s
)al dan niet met destillatiebui
s(zen
), (RVS) (reflux)koeler(s),
(RVS
)(druk)reactieketel
(s) al dan nietmet
(reflux)buis/koeler en
/ofstoomketel
(s
)al dan niet gebruikt als reactievat
een of meerdereketel
(s
), waaronder
(RVS
)destillatieketel
(s
)al dan niet met destillatiebui
s(zen
), (RVS) (reflux)koeler(s),
(RVS
)(druk)reactieketel
(s) al dan nietmet
(reflux)buis/koeler en
/ofstoomketel
(s
)al dan niet gebruikt als reactievat
en
/of
/of
-
een of meer (andere)benodigdheden voor een synthetisch drugslab, waaronder gaswasser
(s
), IBC-bak
(ken
), jerrycan
(s
), klemdekselvat
(en
), scheitrechter
(s
),
een of meer (andere)benodigdheden voor een synthetisch drugslab, waaronder gaswasser
(s
), IBC-bak
(ken
), jerrycan
(s
), klemdekselvat
(en
), scheitrechter
(s
),
gasfles
(sen
),
compressor(s),maatbeker
(s
), gasbrander
(s
),
(RVS
)koelbuizen,
(sen
),
compressor(s),maatbeker
(s
), gasbrander
(s
),
(RVS
)koelbuizen,
maatbeker(s)en
/ofgelaatsmasker
(s
)al dan niet met bijbehorende filter
(s
);
/ofgelaatsmasker
(s
)al dan niet met bijbehorende filter
(s
);
2.
hij in
op of omstreeksde periode van 31 mei 2022 tot en met 15 juli 2022 te Velddriel, gemeente Maasdriel tezamen en in vereniging met
een of meeranderen,
althans alleen,
op of omstreeksde periode van 31 mei 2022 tot en met 15 juli 2022 te Velddriel, gemeente Maasdriel tezamen en in vereniging met
een of meeranderen,
althans alleen,
(telkens
)opzettelijk bereid en/of bewerkt en/of verwerkt
en/of verkocht en/of afgeleverd en/of verstrekten/of vervoerd, in elk geval een hoeveelheid van een materiaal
)opzettelijk bereid en/of bewerkt en/of verwerkt
en/of verkocht en/of afgeleverd en/of verstrekten/of vervoerd, in elk geval een hoeveelheid van een materiaal
bevattende amfetamine(olie) zijnde amfetamine(olie) een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I
, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet;
, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet;
3.
hij op
of omstreeks15 juli 2022 te Velddriel, gemeente Maasdriel tezamen en in vereniging met
een of meeranderen
althans alleen,opzettelijk aanwezig heeft gehad ongeveer 640 liter amfetamine-base (olie) bevattende amfetamine(olie) zijnde amfetamine(olie), een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I
, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet.
of omstreeks15 juli 2022 te Velddriel, gemeente Maasdriel tezamen en in vereniging met
een of meeranderen
althans alleen,opzettelijk aanwezig heeft gehad ongeveer 640 liter amfetamine-base (olie) bevattende amfetamine(olie) zijnde amfetamine(olie), een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I
, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet.
Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet in de verdediging geschaad.
Wat meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor bewezen is verklaard, is niet bewezen.
Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.
4.De kwalificatie van het bewezenverklaarde
Het bewezenverklaarde levert op:
de eendaadse samenloop van
feit 1:
om een feit bedoeld in het vierde lid van artikel 10 van de Opiumwet, voor te bereiden of te bevorderen, zich en een ander gelegenheid en middelen tot het plegen van dat feit trachten te verschaffen, voorwerpen, vervoermiddelen en stoffen voorhanden te hebben, waarvan hij weet dat zij bestemd zijn tot het plegen van dat feit, gepleegd door twee of meer personen;
feit 2:
het medeplegen van opzettelijk handelen in strijd met een in artikel 2 onder B van de Opiumwet gegeven verbod, meermalen gepleegd;
feit 3:
het medeplegen van opzettelijk handelen in strijd met het in artikel 2 onder C van de Opiumwet gegeven verbod.
5.De strafbaarheid van de feiten
De feiten zijn strafbaar.
6.De strafbaarheid van de verdachte
Verdachte is strafbaar, nu geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk is geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit.
7.De overwegingen ten aanzien van straf en maatregel
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte zal worden veroordeeld tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 3,5 jaar met aftrek van de tijd die verdachte in voorarrest heeft doorgebracht. Daarnaast heeft de officier van justitie gevorderd dat aan verdachte de maatregel kostenverhaal ex artikel 13d van de Opiumwet zal worden opgelegd. De totale kosten van € 80.149,96 dienen via een pondspondsregeling te worden verhaald op verdachte en de medeverdachten. Aan iedere (mede)verdachte dient een gelijk bedrag van € 20.037,49 te worden opgelegd.
Het standpunt van de verdediging
De raadsman heeft bepleit dat bij de oplegging van de straf rekening dient te worden gehouden met een aantal strafmatigende omstandigheden, zoals de jonge leeftijd van verdachte en het feit dat hij ‘first offender’ is. Bij een bewezenverklaring zal verdachte bovendien worden aangemerkt als ongewenste vreemdeling en worden uitgezet naar Brazilië. Daarnaast heeft verdachte volledig meegewerkt aan het onderzoek. Tot slot heeft verdachte in het geheel een ondergeschikte rol gehad. Ten aanzien van de Maatregel Kostenverhaal heeft de raadsman zich primair op het standpunt gesteld dat deze maatregel niet kan worden opgelegd vanwege strijd met het legaliteitsbeginsel. Subsidiair heeft de raadsman bepleit dat het te betalen bedrag aanzienlijk lager dient te worden vastgesteld vanwege de ondergeschikte rol van verdachte.
De beoordeling door de rechtbank
De rechtbank heeft bij de bepaling van de op te leggen straf rekening gehouden met de aard en de ernst van hetgeen bewezen is verklaard en de omstandigheden waaronder dit is begaan. De rechtbank heeft verder rekening gehouden met de persoon en de omstandigheden van verdachte.
Verdachte heeft zich samen met de medeverdachten schuldig gemaakt aan de productie van amfetamine en het aanwezig hebben van amfetamine-olie. Ook heeft hij met de medeverdachten strafbare voorbereidings- en bevorderingshandelingen gepleegd, gericht op de productie van amfetamine. Amfetamine is een harddrug die zeer verslavend en schadelijk voor de volksgezondheid is. Bovendien gaat de productie van amfetamine veelal gepaard met schade aan de natuur, veroorzaakt door illegale dumpingen van chemisch afval.
Verdachte en de medeverdachten hebben zich geen rekenschap gegeven van de schadelijke gevolgen van hun handelen voor anderen en voor het milieu. Productie van amfetamine is een lucratieve en specialistische bezigheid. Verdachte en de medeverdachten hebben zich bij hun keuze voor deze criminele branche enkel laten leiden door geldelijk gewin. Zij hebben door hun handelen een aanzienlijke bijdrage geleverd aan het in stand houden van de productie van harddrugs, met alle gevolgen van dien, zoals druggerelateerd geweld en een aanzuigende werking van internationale drugskartels en georganiseerde criminaliteit. Ten tijde van het betreden van de productieplaats bleek dat een deel van het productieproces nog in werking was.
De rechtbank heeft er bij het bepalen van de straf rekening mee gehouden dat het een groot drugslab betrof, dat bedoeld was om grote hoeveelheden amfetamine-base (olie) te maken (600 liter per cyclus) en waarmee ook al, in drie cycli, een grote hoeveelheid (1800 liter) amfetamine-base is geproduceerd. Verdachte had in het lab een geenszins te verwaarlozen rol als uitvoerder. De aard en ernst van het bewezenverklaarde rechtvaardigen naar het oordeel van de rechtbank een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van lange duur. De rechtbank heeft bij de bepaling van de hoogte van de straf mede gelet op de oriëntatiepunten van straftoemeting van het LOVS en rechterlijke uitspraken in soortgelijke zaken.
De rechtbank houdt rekening met de jonge leeftijd van verdachte. Ook heeft de rechtbank acht geslagen op de justitiële documentatie van verdachte, waaruit blijkt dat hij niet eerder is veroordeeld. Verdachte heeft bovendien een ondergeschikte rol gehad in het drugslab ten opzichte van de medeverdachten. Ook weegt de rechtbank in strafmatigende zin de proceshouding van verdachte mee, die als enige uitgebreid heeft verklaard over het lab en zijn rol daarin en daarvan ook spijt heeft betoond.
Alles overwegend acht de rechtbank een gevangenisstraf voor de duur van 3 jaar en zes maanden (42 maanden) passend, waarvan 2 jaar (24 maanden) voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar. De tijd die verdachte reeds in verzekering en voorlopige hechtenis heeft doorgebracht zal in mindering worden gebracht.
Tenuitvoerlegging van de opgelegde gevangenisstraf zal volledig plaatsvinden binnen de penitentiaire inrichting, tot het moment dat verdachte in aanmerking komt voor deelname aan een penitentiair programma, als bedoeld in artikel 4 Penitentiaire beginselenwet, dan wel de regeling van voorwaardelijke invrijheidstelling, als bedoeld in artikel 6:2:10 Wetboek van Strafvordering, aan de orde is.
Maatregel Kostenverhaal
Op 1 juli 2022 is de Maatregel Kostenverhaal in werking getreden. De maatregel is van toepassing op strafbare feiten die na de inwerkingtredingsdatum worden opgespoord en vervolgd. Deze maatregel maakt het mogelijk dat de kosten, die ten laste van de staat komen in verband met de vernietiging van voorwerpen die ernstig gevaar opleveren voor de leefomgeving of voor de volksgezondheid, worden verhaald op degene die wordt veroordeeld ter zake van een strafbaar feit dat in verband staat met het voorwerp. De Maatregel Kostenverhaal is opgenomen in artikel 13d van de Opiumwet.
Bij de stukken bevindt zich een rekening voor het ontmantelen van het drugslab, inclusief de afvoer van chemicaliën en restafval en inclusief het vernietigen van hardware. De gemaakte kosten zijn vastgesteld op € 80.149,96 (zie ZD01-521 en ZD01-522).
Verder zit bij de stukken een proces-verbaal van de LFO waaruit blijkt dat productieplaatsen van synthetische drugs een ernstig gevaar voor de leefomgeving of voor de gezondheid opleveren. In het drugslab aan de Drielse Veldweg in Velddriel waren vele brandbare stoffen en chemicaliën aanwezig. Een grote voorraad chemicaliën en vervaardigd afval van eerdere batches stonden door elkaar opgeslagen. De wijze waarop de aanwezige chemicaliën, het aanwezige afval en de besmette productiemiddelen waren opgeslagen voldeed niet aan de geldende wet- en regelgeving. Er werd in het lab gewerkt met een zelfgeproduceerde ketel die met behulp van gasbranders werd verwarmd. Deze gasbranders waren via gasslangen aangesloten op gasflessen, die tussen de aanwezige chemicaliën waren opgeslagen. De kans dat bij een dergelijke werkwijze brand ontstaat is geenszins ondenkbaar. Door de aanwezigheid van de productieplaats was niet uit te sluiten dat er op enig moment een ernstig gevaar voor de leefomgeving, voor de gezondheid van bewoners en het aanwezige personeel of voor bezoekers van de kaasmakerij, de geiten en het overig vee aanwezig op het perceel kon ontstaan (ZD01-82 en ZD01-83).
De rechtbank overweegt dat de Maatregel Kostenverhaal niet strijdig is met het legaliteitsbeginsel nu de maatregel van toepassing is op strafbare feiten die na de inwerkingtredingsdatum worden opgespoord en vervolgd. De ten laste gelegde handelingen zijn eveneens verricht na de inwerkingtreding van de Maatregel Kostenverhaal.
De rechtbank overweegt voorts dat vast is komen te staan dat in het lab gevaarlijke goederen aanwezig waren. Eveneens is vast komen te staan dat kosten zijn gemaakt om het lab te ontmantelen. Ten aanzien van de hoogte van het gevorderd totaalbedrag zal de rechtbank, anders dan de officier van justitie heeft gevorderd, bij de verdeling van de kosten rekening houden met de verschillende rollen die verdachten hebben gehad, waaronder de meer ondergeschikte/uitvoerende rol van verdachte. De rechtbank komt daarbij tot de volgende verdeling:
[medeverdachte 3]
€ 30.149,96
[medeverdachte 2]
€ 20.000,00
[medeverdachte 1]
€ 20.000,00
Verdachte
€ 10.000,00
Als dit bedrag niet wordt betaald, kunnen 200 dagen gijzeling worden toegepast zonder dat de betalingsverplichting vervalt.
8.De beoordeling van het beslag
De inbeslaggenomen telefoon van het merk Samsung model A13 is een voorwerp met behulp waarvan de feiten zijn begaan en wordt verbeurd verklaard.
9.De toegepaste wettelijke bepalingen
De oplegging van de straf en maatregel is gegrond op de artikelen:
- 14 a, 14b, 14c, 33, 33a, 47 en 55 van het Wetboek van Strafrecht;
- 2, 10, 10 a en 13d van de Opiumwet.
10.De beslissing
De rechtbank:
verklaart bewezen dat verdachte het tenlastegelegde, zoals vermeld onder ‘De bewezenverklaring’, heeft begaan;
verklaart niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven bewezen is verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij;
verstaat dat het aldus bewezenverklaarde oplevert de strafbare feiten zoals vermeld onder ‘De kwalificatie van het bewezenverklaarde’;
verklaart verdachte hiervoor strafbaar;
veroordeelt verdachte wegens het bewezenverklaarde tot een
gevangenisstraf voor de duur van 42 maanden;
gevangenisstraf voor de duur van 42 maanden;
beveelt dat de tijd, door verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en voorlopige hechtenis doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht;
bepaalt dat een gedeelte van de gevangenisstraf, te weten
24 maanden, niet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten, omdat verdachte zich voor het einde van de proeftijd van
drie jarenniet heeft gehouden aan de volgende voorwaarde:
24 maanden, niet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten, omdat verdachte zich voor het einde van de proeftijd van
drie jarenniet heeft gehouden aan de volgende voorwaarde:
- dat verdachte zich niet schuldig maakt aan een strafbaar feit;
verklaart verbeurd de telefoon van merk Samsung, model A13;
legt op de Maatregel Kostenverhaal voor een bedrag van € 10.000,00;
bepaalt de duur van de gijzeling die ten hoogste door de officier van justitie kan worden gevorderd 200 dagen.
Dit vonnis is gewezen door mr. T.P.E.E. van Groeningen (voorzitter), mr. M.W.R. Koch en mr. R.D. Leen, rechters, in tegenwoordigheid van mr. H.J. Damen, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 20 april 2023.