Uitspraak
vonnis
RECHTBANK GELDERLAND
Team kanton en handelsrecht
Zittingsplaats Arnhem
zaakgegevens 10550320 \ CV EXPL 23-3896 \ 40140
uitspraak van
vonnis
in de zaak van
[eiser]
wonende te [woonplaats]
eisende partij
gemachtigde mr. T. Laro (Stichting Achmea Rechtsbijstand)
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
QTwee Contract B.V.
QTwee Contract B.V.
gevestigd te Ede
gedaagde partij
gemachtigde mr. B. Braat
Partijen worden hierna [eiser] en QTwee genoemd.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het tussenvonnis van 9 augustus 2023 en de daarin genoemde processtukken;
- de mondelinge behandeling gehouden op 7 december 2023 ter gelegenheid waarvan de gemachtigde van QTwee een pleitnota heeft voorgedragen. De griffier heeft aantekeningen gemaakt van hetgeen aan de orde is gekomen.
1.2.
Vervolgens is vonnis bepaald.
2.De feiten
2.1.
[eiser] is een taxibedrijf op [locatie] .
2.2.
[eiser] heeft op 22 april 2014 vier boordcomputers voor zijn taxi’s bij Quipment Netherlands B.V. gekocht. Quipment Netherlands B.V. is op 4 juni 2014 failliet verklaard. Een deel van de bezittingen van Quipment Netherlands B.V. is nadien door QTwee Group B.V. overgenomen.
2.3.
QTwee Group B.V. (hierna te noemen QTwee Group) heeft diverse dochtervennootschappen, waaronder QTwee Nederland B.V. die zich richt op de levering en onderhoud van boordcomputers (hardware) en QTwee Contract (gedaagde in deze procedure), die verantwoordelijk is voor de levering van licenties en het onderhouden van softwareprogrammatuur voor de toepassing op boordcomputers geschikt voor taxi’s.
2.4.
[eiser] heeft op 22 juli 2014 met QTwee een licentie- en onderhouds-overeenkomst gesloten. In de overeenkomst is, voor zover hier van belang, bepaald:
1.Begripsomschrijving
(..)
Programmatuur Alle door Quipment ontwikkelde en geleverde Quipment BCT en Quipment Qim Applicaties die kunnen worden gebruikt op de Quipment BCT of Quipment Qim.
(..)
Quipment BCT De voertuig hardware geleverd door QTwee Group B.V., haar dochterondernemingen en rechtsvoorgangers, waarop Programmatuur kan worden gebruikt van Quipment
Quipment Qim De voertuig hardware geleverd door de rechtsvoorgangers van QTwee Group B.V., waarop Programmatuur kan worden gebruikt van Quipment
(..)
9.16
Aanpassingen van de programmatuur als gevolg van overheidswege opgelegde maatregelen welke van directe invloed zijn op de bruikbaarheid van de programmatuur, zullen in een aparte module worden aangeboden. Hiervoor geldt de moduleprijs.
(..)
14.1 (..)
Behoudens het gestelde in artikel 7 heeft Quipment niet het recht deze overeenkomst eenzijdig te beëindigen.
(..)
15.4
Indien een wijziging niet in het voordeel van de klant is en de Gebruiker niet akkoord gaat met deze wijziging dient Gebruiker uiterlijk 10 (tien) werkdagen nadat de aanvulling is gecommuniceerd Quipment schriftelijk op de hoogte te stellen hiervan. Indien Quipment deze wijziging toch doorvoert is Gebruiker gerechtigd de Overeenkomst te ontbinden, met inachtneming van een opzegtermijn van drie maanden.
(..)
2.5.
[eiser] heeft op 17 januari 2023 een brief ontvangen van de Inspectie Leefomgeving en Transport (hierna ILT) waarin ILT heeft meegedeeld dat [eiser] de G2-systeemkaarten, aanwezig in de boordcomputers van zijn taxi’s, voor 21 maart 2023 moet vervangen en dat deze nadien ongeldig zijn en niet meer gebruikt mogen worden.
2.6.
Bij brief van 28 januari 2023 heeft QTwee Group aan marktpartijen bericht dat zij zich, onder andere om bedrijfseconomische redenen, terug trekt van de markt en daarmee besloten heeft om de vervanging van de G2-systeemkaarten niet aan te bieden. In de brief staat, voor zover hier van belang:
(..)
De afgelopen tijd heeft Quipment zich samen met haar aandeelhouder beraden over de toekomst op korte en langere termijn. Daarbij is gekeken naar de bedrijfsresultaten, de levenscyclus van de Quipment BCT, de problematiek in de toeleveringsketen en de krapte op de arbeidsmarkt. Dit heeft ons doen besluiten om tot medio 2024 alle ingebouwde BCT's [
boordcomputers; kantonrechter] van onze bestaande klanten te blijven ondersteunen en ons daarna exclusief te gaan richten op onze aandeelhouder.
boordcomputers; kantonrechter] van onze bestaande klanten te blijven ondersteunen en ons daarna exclusief te gaan richten op onze aandeelhouder.
Gevolgen voor de dienstverlening
Om de dienstverlening op peil te houden, zijn we genoodzaakt om onze licentie-en onderhoudsovereenkomst voor de Quipment BCT [voor het eerst sinds de introductie] te indexeren conform overeenkomst. Dit zal plaatsvinden per ingang van 1 maart 2023 aanstaande.
Tevens zullen onze klanten de komende tijd op zoek moeten gaan naar een andere leverancier. Wij begrijpen de impact hiervan en hebben dan ook al gekeken naar oplossingsrichtingen.
Euphoria is na gesprekken bereid gebleken om tegen gereduceerde tarieven hun nieuwe BCT product de Cabman
MDT, aan onze klanten te leveren tegen inruil van werkende Quipment BCT`s.
(..)
Wijziging in de overeenkomst
Wij zullen de opzegtermijn van de met u afgesloten licentie- en onderhoudsovereenkomst aanpassen. U krijgt met
ingang van 1 maart 2023 nog uitsluitend de ingebouwde en/of gebruikte BCT in rekening gebracht. (..)
2.7.
[eiser] heeft zich vervolgens tot zijn gemachtigde gewend. Laatstgenoemde heeft bij brief van 22 februari 2023 QTwee Group in gebreke gesteld en gesommeerd om uiterlijk 20 maart 2023 de systeemkaarten van twee boordcomputers te vervangen en te bevestigen dat zij de overeenkomst ook na medio 2024 zal nakomen. In de brief staat onder meer:
(..)
U dient de systeemkaarten te vervangen
In artikel 9 van de tussen u en cliënt gesloten overeenkomst is opgenomen welke werkzaamheden/diensten door u worden uitgevoerd en onderdeel van de overeenkomst uitmaken. In artikel 9.16 is opgenomen: "Aanpassingen van de programmatuur als gevolg van overheidswege opgelegde maatregelen welke van directe invloed zijn op de bruikbaarheid van de programmatuur, zullen in een aparte module worden aangeboden. Hiervoor geldt de moduleprijs". Hier is sprake van. Cliënt is als gevolg van de door ILT opgelegde maatregel verplicht om zijn systeemkaarten te laten vervangen.
Daarbij moet ook de volledige behuizing en het scherm van de boordcomputers worden vervangen. Wanneer cliënt de systeemkaarten niet laat vervangen, zijn de boordcomputers niet meer bruikbaar. Cliënt mag dan namelijk niet meer met de taxi's rijden. U bent daarom op grond van artikel 9.16 van de
overeenkomst verplicht om de systeemkaarten te vervangen.
Cliënt gaat niet met het beëindigen van de overeenkomst akkoord
In artikel 14.1 is opgenomen dat u, behoudens het gestelde in artikel 7 van de overeenkomst, niet het
recht hebt om de overeenkomst eenzijdig te beëindigen. In artikel 7 is opgenomen in welke gevallen u
de overeenkomst kunt beëindigen. Van geen van de in artikel 7 opgenomen gevallen is echter sprake.
U kunt daardoor de overeenkomst niet beëindigen.
(..)
2.8.
QTwee Group heeft aan voornoemde sommatie geen gehoor gegeven. De gemachtigde van [eiser] heeft vervolgens op 6 maart 2023 een omzettingsverklaring aan QTwee Group gestuurd. Daarbij is aangezegd dat [eiser] Euphoria de opdracht zou geven om de systeemkaarten te vervangen en dat de kosten daarvan en eventuele schade die [eiser] daardoor mocht lijden op QTwee Group zouden worden verhaald.
2.9.
QTwee Group heeft hierop gereageerd bij brief van 7 maart 2023 met de mededeling dat zij geen contractspartij is bij de overeenkomst waar [eiser] zich op beroept, maar QTwee (Contract). Evenwel heeft QTwee Group namens QTwee (Contract) gereageerd met onder meer:
(..)
1 DE OVEREENKOMST ZIET NIET OP INSTALLEREN EN ONDERHOUD HARDWARE
1.1
Vooropgesteld wijs ik u erop dat de Overeenkomst een licentie- en onderhoudsovereenkomst betreft
ten aanzien van de programmatuur en applicaties op de Quipment BCT's (software).
1.2
Het door u aangehaalde artikel 9.16 uit de Overeenkomst ziet ook op 'aanpassingen aan de programmatuur'. Het installeren en onderhoud van hardware, zoals de installatie van een G3 kaart, is geen onderdeel van de Overeenkomst tussen partijen.
2.GEEN SPRAKE VAN OPZEGGING MAAR WIJZIGING VAN DE OVEREENKOMST
2.1
Voorts stelt u in uw brief dat QTwee niet gerechtigd is de Overeenkomst eenzijdig op te zeggen.
2.2
In dat kader wijs ik u er allereerst op dat er op dit moment geen sprake is van opzegging maar van een wijziging conform artikel 15 van de Overeenkomst. Artikel 15 lid van de Overeenkomst bepaalt namelijk dat QTwee Contract bevoegd is om de Overeenkomst te wijzigen. Indien een wijziging niet in het voordeel is van de klant, heeft die het recht de overeenkomst op eigen initiatief te ontbinden (artikel 15.4 van de Overeenkomst).
2.3
Bovendien bepaalt artikel 14.1 van de Overeenkomst dat de Overeenkomst — voor iedere licentie
afzonderlijk — wordt aangegaan voor een periode van drie jaar met vervolgens stilzwijgende verlengingen van steeds één jaar met een opzegtermijn van drie maanden. Zolang zij de contractuele opzegtermijn in acht neemt, heeft QTwee Contract derhalve wel degelijk het recht de Overeenkomst op te zeggen.
(..)
3.2 (..)
omdat er geen sprake is van een niet-nakoming door QTwee Contract van de Overeenkomst en zij dus ook niet in verzuim is of kan zijn, en heeft uw omzettingsverklaring geen effect. QTwee acht zich niet gehouden om de kosten die [eiser] Texel maakt voor het vervangen van de G2 kaart voor een G3, te vergoeden. Zij wijst enige aansprakelijkheid op dit punt richting [eiser] Texel dan ook af.
(..)
2.10.
Bij e-mail van 22 maart 2023 heeft [eiser] de overeenkomst met QTwee tegen 5 april 2023 opgezegd.
In u brief van 28 januari geeft u aan dat u niet van plan bent om de door mij gebruikte BCT's te voorzien van de door de overheid vereiste G3 systeemkaarten. Ook heeft u aangegeven dat eventuele reparaties niet meer zullen worden uitgevoerd. Om mijn bedrijfscontinuïteit te waarborgen heb ik dus geen andere keus dan bij een andere
leverancier nieuwe BCT's aan te schaffen.
Derhalve deel ik u hierbij mede dat ik mijn overeenkomst met QTwee per 5 April 2023 wil beëindigen.
2.11.
[eiser] heeft in maart 2023 de boordcomputers en systeemkaarten door Euphoria Mobility laten vervangen.
2.12.
Bij brief van 24 april 2023 heeft de gemachtigde van [eiser] op de brief van 7 maart 2023 van QTwee Group (zie r.o. 2.9) gereageerd en zijn standpunt gehandhaafd dat QTwee Group verplicht was de systeemkaarten te vervangen. Daarbij is QTwee Group gesommeerd € 3.128,91 aan schadevergoeding te betalen in verband met het laten vervangen van de boordcomputers door Euphoria.
(..)
Het begrip programmatuur is in artikel 1 van de overeenkomst als volgt omschreven: "Alle door
Quipment ontwikkelde en geleverde Quipment BCT en Quipment Qim Applicaties die kunnen worden gebruikt op de Quipment BCT of Quipment Qim". Het begrip Quipment BCT is in artikel 1 van de overeenkomst als volgt omschreven: "De voertuig hardware geleverd door QTwee Group B. V., haar dochterondernemingen en rechtsvoorgangers, waarop Programmatuur kan worden gebruikt van Quipment".
QTwee is dus op grond van artikel 9.16 verplicht om de programmatuur, waaronder dus ook de door QTwee geleverde hardware valt, aan te passen wanneer dit als gevolg van overheidswege opgelegde maatregelen welke van directe invloed zijn op de bruikbaarheid van de programmatuur nodig is. Hier is sprake van. Cliënt was als gevolg van de door ILT opgelegde maatregel verplicht om zijn systeemkaarten te laten vervangen. Uit de brief die cliënt van QTwee heeft ontvangen blijkt dat daarbij ook door QTwee geleverde hardware, namelijk de volledige behuizing en het scherm van de boordcomputers, moeten worden vervangen.
(..)
Cliënt heeft de boordcomputers door Euphoria laten vervangen en hiervoor een bedrag van in totaal € 4.328,91 ex. btw betaald. De facturen treft u als bijlagen aan. Uit de brief die cliënt van QTwee heeft ontvangen blijkt dat wanneer QTwee de systeemkaarten zou hebben vervangen, hij hiervoor € 600,00 per boordcomputer, dus
€ 1.200,00 in totaal, zou moeten betalen. Cliënt heeft dus een bedrag van € 3.128,91 aan extra kosten moeten maken doordat QTwee tekort is geschoten in de nakoming van de overeenkomst. QTwee is voor deze extra kosten aansprakelijk en dient deze schade aan cliënt te vergoeden.
2.13.
Bij brief van 15 mei 2023 heeft QTwee Group haar standpunt, dat de installatie van een G3-kaart (hardware) geen verplichting is die voortvloeit uit de tussen [eiser] en QTwee gesloten overeenkomst, gehandhaafd en heeft ze alle aansprakelijkheid van de hand gewezen.
3.De vordering en het verweer
3.1.
[eiser] vordert bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, QTwee te veroordelen tot betaling van € 3.128,91 aan schadevergoeding, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 1 mei 2023, € 437,89 aan buitengerechtelijke kosten, met veroordeling van QTwee in de proceskosten, waaronder de nakosten, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 14 dagen na betekening van het vonnis.
3.2.
[eiser] baseert zijn vordering op het volgende. QTwee was op grond van artikel 9.16 van de tussen partijen gesloten overeenkomst verplicht om de systeemkaarten te vervangen. Doordat QTwee niet aan deze verplichting heeft voldaan en daarnaast de overeenkomst onrechtmatig heeft opgezegd heeft [eiser] schade geleden. [eiser] was namelijk genoodzaakt zich tot een andere leverancier (Euphoria) te wenden voor het vervangen van de systeemkaarten. Doordat een andere leverancier de systeemkaarten moest vervangen, moesten ook de boordcomputers zelf worden vervangen, hetgeen niet nodig zou zijn geweest als QTwee de systeemkaarten had vervangen. Doordat [eiser] zich door toedoen van QTwee tot een derde heeft moeten wenden is QTwee gehouden de schade die [eiser] daardoor heeft geleden te vergoeden.
3.3.
QTwee voert verweer. Daarop wordt hierna, voor zover nodig, nader ingegaan.
4.De beoordeling
4.1.
De vraag luidt of QTwee op grond van de tussen partijen gesloten overeenkomst verplicht was de boordcomputers (althans de systeemkaarten daarin, hetgeen volgens partijen daaraan gelijk staat) te vervangen, hetgeen [eiser] stelt en QTwee betwist.
Tussen partijen staat vast dat [eiser] de boordcomputers (hardware) destijds bij een andere partij dan QTwee heeft gekocht (namelijk Quipment Netherlands B.V.) en dat hij drie maanden daarna (pas) een onderhoudscontract voor de software met QTwee heeft gesloten. QTwee heeft in het verlengde daarvan onbetwist aangevoerd dat [eiser] voor de onderhoud en reparaties van de hardware steeds (losse) afspraken heeft gemaakt met QTwee Nederland B.V. en de kosten ook door die onderneming gefactureerd kreeg (zie productie 3 bij antwoord). Uit de feitelijke gang van zaken blijkt dus reeds dat de verplichting tot het vervangen van de hardware niet bij QTwee lag maar bij een andere partij.
Anders dan [eiser] meent, kan op basis van een tekstuele uitleg van de overeenkomst ook niet tot een andere conclusie worden gekomen. [eiser] stelt weliswaar dat het noodzakelijke koppelstreepje ontbreekt in het begrip ‘Programmatuur’ (zoals opgenomen in de begrippenlijst van de overeenkomst), als gevolg waarvan in het eerste deel van dat begrip ‘Alle door Quipment ontwikkelde en geleverde Quipment BCT’ moet worden gelezen, echter blijkt uit de begripsomschrijving van de begrippen Quipment BCT en Quipment Qim dat ‘Programmatuur’ als applicatie is bedoeld dat gebruikt kan worden op hardware. Hetzelfde wordt herhaald onder artikel 3: de programmatuur. Uit de tekstuele context van (de inhoud van) de overeenkomst kan daarom (ook) niet anders geconcludeerd worden dan dat de verplichtingen die aan de zijde van QTwee uit de overeenkomst voortvloeien (enkel) zien op de software en niet (ook) op de hardware.
4.2.
Dan resteert nog de vraag of QTwee met haar brief van 28 januari 2023 de overeenkomst met [eiser] onrechtmatig heeft opgezegd, als gevolg waarvan [eiser] genoodzaakt werd zich tot een derde te wenden en daardoor (onnodig) extra kosten heeft moeten maken. [eiser] beroept zich in dit kader op de laatste zin van artikel 14.1 van de overeenkomst en wijst erop dat van een situatie zoals opgesomd in artikel 7 geen sprake is, zodat QTwee niet het recht had de overeenkomst eenzijdig te beëindigen. QTwee betwist dat zij de overeenkomst heeft opgezegd of beëindigd en voert aan dat [eiser] degene is die de overeenkomst heeft opgezegd, en wel bij zijn e-mail van 22 maart 2023.
De kantonrechter oordeelt als volgt. QTwee Group heeft in haar brief van 28 januari 2023 meegedeeld dat zij de G3-systeemkaarten en de software daarvoor niet zou gaan aanbieden. QTwee heeft ter zitting onbetwist aangevoerd dat zij de software voor de G2-systeemkaarten zou blijven aanbieden en dat het de keuze van de klant was of hij G2 bleef gebruiken of dat hij zou overstappen naar G3. Dat [eiser] , naar aanleiding van het bericht van ILT, meende over te moeten stappen naar G3, doet er niets aan af dat QTwee de overeengekomen software (voor G2) kon blijven bieden aan [eiser] . Dat dit andere software is dan het ILT zou toestaan, maakt niet dat daarmee sprake is van een opzegging, laat staan van een onrechtmatige opzegging vanuit QTwee. Als gevolg van de door [eiser] verrichte opzegging is de overeenkomst tussen partijen ten einde gekomen. Op grond van het voorgaande komt dan ook niet vast te staan dat sprake is van een tekortkoming aan de zijde van Qtwee en kan zij daarom ook niet aangesproken worden eventuele schade van [eiser] te vergoeden. De vordering van [eiser] wordt daarom afgewezen. De nevenvorderingen treffen hetzelfde lot, nu die daarmee samenhangen.
4.3.
[eiser] wordt in het ongelijk gesteld en moet daarom de proceskosten dragen. De rente over de proceskosten wordt toegewezen vanaf veertien dagen na de datum van het vonnis.
5.De beslissing
De kantonrechter
5.1.
wijst de vordering af;
5.2.
veroordeelt [eiser] in de proceskosten, tot deze uitspraak aan de kant van QTwee vastgesteld op € 476,00 aan salaris voor de gemachtigde te vermeerderen met de wettelijke rente daarover vanaf 14 dagen na betekening van het vonnis tot de dag dat alles is betaald.
Dit vonnis is gewezen door de kantonrechter mr. M.J.C. van Leeuwen en in het openbaar uitgesproken op