Uitspraak
RECHTBANKGELDERLAND
Civiel recht
Kantonrechter
Zittingsplaats Apeldoorn
Zaaknummer: 11256273 \ CV EXPL 24-2753
Vonnis van 28 mei 2025
in de zaak van
[eiser in conv.],
te [vestigingsplaats] ,
eisende partij in conventie,
verwerende partij in reconventie,
hierna te noemen: [eiser in conv.] ,
gemachtigde: mr. A.L. Bastin,
tegen
[gedaagde in conv.], handelend onder de naam
[bedrijf 1],
[bedrijf 1],
te [woonplaats] ,
gedaagde partij in conventie,
eisende partij in reconventie,
hierna te noemen: [gedaagde in conv.] ,
gemachtigde: mr. A. Mulderij.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het tussenvonnis van 9 oktober 2024,
- de voorafgaand aan de mondelinge behandeling door [gedaagde in conv.] nagezonden producties,
- de mondelinge behandeling van 27 november 2024, waarvan door de griffier aantekeningen zijn gemaakt,
- de conclusie van repliek tevens wijziging van eis,
- de conclusie van dupliek, tevens akte uitlating wijziging van eis.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2.De feiten
2.1.
Op 6 juli 2021 heeft [gedaagde in conv.] een (aangepaste) offerte voor het leveren van materialen en het renoveren van de badkamer en het toilet van [eiser in conv.] uitgebracht aan [eiser in conv.] . Daarin is onder meer het volgende vermeld:
“(…)
Werkzaamheden Toilet ;
(…)
Verwijderen tegels wanden, vloer
(…)
Werkzaamheden Badkamer;
(…)
Verwijderen tegels wanden, vloer, aftimmering nissen
(…)
Verwijderen betonnen vloer
(…)
Stukadoren badkamer wanden en plafond
(…)
Materialen;
(…)
Hardstenen dorpels 50x1050x20
(…)
Totaal badkamer(…)
(…)€ 16885.03 Inc. BTW
(…)”
2.2.
[gedaagde in conv.] is akkoord gegaan met de offerte van 6 juli 2021.
2.3.
Op 9 en 14 september 2021 heeft [eiser in conv.] ter voldoening van de aanneemsom bedragen van achtereenvolgens € 10.131,02 en € 5.065,51 aan [gedaagde in conv.] betaald. Het resterende bedrag van de aanneemsom ad € 1.688,50 (inclusief btw) heeft [eiser in conv.] onbetaald gelaten.
2.4.
Van 10 september 2021 tot en met 24 september 2021 heeft [gedaagde in conv.] werkzaamheden in de badkamer en het toilet van [eiser in conv.] uitgevoerd.
2.5.
In de periode van oktober 2021 tot en met april 2023 hebben partijen met elkaar gesproken over diverse gebreken die [eiser in conv.] naar eigen zeggen heeft geconstateerd in de badkamer en het toilet. [gedaagde in conv.] heeft een aantal gebreken hersteld.
2.6.
Bij brief van 22 mei 2023 heeft de gemachtigde van [eiser in conv.] aan [gedaagde in conv.] bericht dat hij diverse werkzaamheden niet conform de offerte en daarmee ook niet naar tevredenheid van [eiser in conv.] heeft uitgevoerd. [gedaagde in conv.] is in de brief gesommeerd om de daarin genoemde werkzaamheden uit te voeren.
2.7.
Op 5 januari 2024 heeft een inspecteur van [bedrijf 2] (hierna: [bedrijf 2] ) in opdracht van [eiser in conv.] de badkamer en het toilet onderzocht. [gedaagde in conv.] was daarbij niet aanwezig. In de door [bedrijf 2] opgestelde rapportage van 15 januari 2024 is, voor zover thans relevant, het volgende vermeld:
“(…)
“(…)
3. TOILET(…)
3.1.
Toiletpot hangt te hoog
Bovenkant van de vrijhangende toiletpot, hangt op 45,5 cm boven de tegelvloer. Inclusief bril is dit ruim 47 cm. Deze hoogte is te hoog voor bewoonster en is hoger dan gebruikelijk. Gebruikelijk is de toiletpot standaard op 40 tot 43 cm boven de vloer te hangen.
(…)
3.2.
Kitrand toiletpot herstellen en toiletpot vastzetten
De toiletpot is op de bovenzijde niet strak en glad afgekit tegen de achterwand. De toiletpot is ook niet vast genoeg bevestigd tegen de achterwand. De toiletpot is nu met de handen te bewegen. Door deze beweging (speling) is de kitnaad, door normaal gebruik van de toiletpot, al op meerdere plekken ingescheurd. Bij gebruik is er door de beweging van de toiletpot veel meer spanning op de kitnaad ontstaan, waardoor deze snel is ingescheurd. De vrijhangende toiletpot moet vaster tegen de achterwand worden vastgezet. (…)
3.3.
Aansluiting tegelwerk op drukplaat toilet
(…)
Het wandtegelwerk sluit, aan de bovenzijde van de drukplaat (juist de zichzijde), niet netjes aan op de drukplaat. Daardoor is er een naad tussen de drukplaat en de betreffende wandtegel zichtbaar. De sparing in de betreffende wandtegel is net te groot gemaakt.
Gekozen kan worden voor het aanbrengen van een nieuw wandtegel met de juiste sparingafmeting (en dus zonder naad), maar herstel is bewerkelijk en niet eenvoudig. Het risico van kleurverschil in voegwerk en verschil in vlakheid tussen de bestaande tegels en de nieuwe tegel, is reëel. Het dichtzetten van de naad met voegsel of het aanbrengen van een kitnaad over de volle breedte van de drukplaat zou een mogelijkheid zijn, maar misschien is de drukplaat ook nog wat hoger naar achteren te zetten, waardoor hij de naad wel afdekt. Of dit technisch mogelijk is, is niet bekend.
(…)
3.5.
Deurdorpel is bestaand gebleven en niet vervangen door een nieuwe dorpel
De bestaande deurdorpel is gehandhaafd, maar in de opdracht (offerte, onderdeel materialen) is gerekend op het aanbrengen van een nieuwe hardstenen dorpel. (…)
(…)
3.6.
Oude vloertegels zijn niet verwijderd
Uit foto’s van [gedaagde in conv.] blijkt dat in het toilet de bestaande vloertegels zijn blijven liggen. In de opdracht is aangegeven dat vloertegels worden verwijderd en de ondervloer opnieuw wordt geëgaliseerd voor het aanbrengen van het nieuwe vloertegelwerk. Dit is niet uitgevoerd.
(…)
Mogelijk was het vloertegelwerk opgebouwd uit twee lagen tegelwerk door een eerdere renovatie. (…) De nieuwe tegelvloer is niet geheel vlak, al zijn oppervlakte verschillen tussen de vloertegels beperkt en op het oog ook binnen de uitvoeringsrichtlijn (tegelwerken 35/101 van SKG-IKOB.
3.7.
Toilet spettert bij doortrekken
Het toilet lijkt bij het doortrekken wat te spetteren. Omdat het toilet is uitgevoerd met een inbouwmogelijkheid voor het reinigingsstick of -catridge, is volgens opdrachtgever, bij het doortrekken het blauw gekleurde afvalwater op de bril en/of gesloten deksel te zien. Bij de opname is het spetteren niet waargenomen. (…)
4.BADKAMER
(…)
4.1.
Tweetal gebreken aan het badkamermeubel
Het badkamermeubel is hergebruikt. Maar bij het opnieuw aanbrengen van het vrijhangende wastafelmeubel zijn een tweetal gebreken ontstaan.
(…)
1) De badkamerkraan is niet waterdicht aangebracht op het wastafelblad, waardoor er water langs en onder de kraan, via het kraangat in het wastafelblad lekt. Dit lekwater komt nu in het onderbouwmeubel terecht. Opdrachtgever heeft een droogdoek in het meubel gelegd om lekwater onder de lades op te vangen. De linkeronderhoek van de bodem van het meubel is inmiddels opgezwollen door vochtindringing van het lekwater.
2) De onderkast van het badkamermeubel is niet symmetrisch onder het wastafelblad aangebracht. Het badkamermeubel hangt rechts strak tegen de bouwkundige koof. Aan deze rechterzijde zit het wastafelblad nu gelijk met de buitenzijde van het onderbouwmeubel. Terwijl aan de linkerzijde het wastafelblad ver over de buitenzijde van het onderbouwmeubel steekt. Aan de rechterzijde is het nu mogelijk dat er water in de bovenzijde van de zijwand van de onderkast trekt en schade aan deze wand kan geven. Waterschade is nu nog niet het geval, maar een aanpassing is noodzakelijk om schade te voorkomen.
(…)Het onderbouwmeubel moet los van de bouwkundige koof worden opgehangen. Het wastafelblad blijft strak rechts tegen de koof aansluiten, waardoor de onderkast netjes symmetrisch onder het wastafelblad komt. De naad tussen onderkast en koof die dan ontstaat, moet worden voorzien van een kitdichting.
De wastafelkraan iets verplaatsen en recht boven het kraangat vastzetten. De aansluiting van de kraan op het wastafelblad waterdicht uitvoeren met een passende rubberring en/of een kitdichting. Het badkamermeubel, m.n. het wastafelblad, na herstel weer voorzien van een waterdicht kitdichting.
4.2.
Wandcontactdozen, wasmachinekraan en afvoer wasmachine zitten los
Bij twee bouwkundige koven (er zijn drie koven totaal in de badkamer aanwezig) zijn wandcontactdozen en een wasmachinekraan aangebracht. Echter deze elementen zijn niet vastgezet en zitten nu los in de wand en in het wandtegelwerk. De afvoer voor de wasmachineslang is ook niet vastgezet met een beugel.
(…)
Beide wandcontactdozen en de wasmachinekraan moeten alsnog worden vastgezet voor een veilig gebruik. De afvoer van de wasmachinekraan voorzien van een beugel om de pvc-afvoerbuis wasmachine vast te zetten.
4.3.
Gebreken douchecabine
(…)
1) Er zit een pitje (verdiep holletje) in het glas van de douchecabine. Beschadiging is klein maar hoort niet in een nieuw geleverd product voor te komen. Aangetroffen beschadiging heeft technisch geen gevolgen.
2) De douchecabine heeft een ronde opstelling met een tweetal schuifdeuren. De linker schuifdeur blijft niet openstaan en loopt uit zichzelf naar het midden dicht. De rechterdeur heeft dit probleem minder, maar deze deur loopt verticaal gezien niet recht, waardoor beide deuren niet goed op elkaar aansluiten en daardoor niet goed dichtklikken (magneetstrip).
Bij controle met de waterpas is te zien dat de badkamervloer rondom de douche afloopt. Het recht en waterpas plaatsen van de douchecabine is mede daardoor niet geheel gelukt.
Kleine afwijkingen in het waterpas zijn van de cabine-delen, zowel horizontaal als verticaal, zijn vastgesteld. Deze afwijkingen zorgen ervoor dat de cabinedeuren niet goed sluiten, niet open blijven staan en de werking van de deuren niet goed is.
(…)
4) De bevestigingspunten van de schuifdeuren (bovenzijde deuren) zijn niet allemaal van de bijgeleverde afdekdopjes voorzien. Dopjes alsnog aanbrengen voor een nette afwerking. (…)
4.4.
Het doucherekje is aangebracht met verkeerd bevestigingsmateriaal
(…)
Het doucherekje hoort met vier speciale bijpassende schroeven te worden bevestigd. Het rekje is nu met twee “gewone kruiskop” schroeven bevestigd. Bevestiging doucherekje moet worden hersteld met vier originele bijpassende schroeven.
4.5.
Tegelwerk op bouwkundige koof naast wastafel en afzuigrozet
De bouwkundige koof rechts naast het badkamermeubel (wastafel) is om onduidelijke redenen opgebouwd uit meerdere lagen waar het nieuwe wandtegelwerk overheen is aangebracht. Niet duidelijk is waarom dit zo is gemaakt.
(…)
In deze koof zit de afzuigbuis van de mechanische ventilatie badkamer. In de koof is een sparing gemaakt waar het afzuigventiel (rooster) zit. Alleen het afzuigventiel (op foto is deze verwijderd) sluit niet aan op de achtergelegen metalen buis in de koof. Het ventiel moet wel op deze buis aansluiten om goed te kunnen werken. Omdat het afzuigventiel (rooster) nu niet aansluit op de buis zuigt de mechanische ventilatie “valse lucht” aan en is de afzuiging van de badkamer niet goed.
De afzuigbuis en het afzuigventiel moeten alsnog op elkaar aansluiten, én dicht, worden gemaakt.
4.6.
Plafond in de badkamer
In de geaccordeerde offerte (opdracht) is door [bedrijf 1] aangegeven dat het plafond in de badkamer wordt gestukadoord. Bij het onderdeel “materialen” zijn stucplaten voor het plafond gerekend. Echter het bestaande gipsplatenplafond (op de vlakke en hellende plafonddelen), inclusief de plafondplinten is geheel blijven zitten en is dus gehandhaafd.
(…)
4.7.
Tegelwerken divers
(…)
Tijdens de uitvoering is een deel van de oude vloertegels t.p.v. de douchehoek blijven zitten. Blijkt uit foto’s van [gedaagde in conv.] . Dit heeft niet geleid tot een gebrek in de nieuwe vloertegelafwerking van de douchehoek. De vloergoot (drain) is netjes ingetegeld, douchevloer is wat verdiept aangelegd en het afschot van de douchevloer is voldoende.
Aangenomen wordt dat het kimband en de waterdichte afwerking rondom de draingoot en vloerhoeken douchehoek goed en conform voorschriften leverancier is uitgevoerd. Deze werkzaamheden worden voor het aanbrengen tegelwerken uitgevoerd en zijn daarna niet meer te controleren. Deze werkzaamheden zijn, naast een goede kitdichting van de naden in het tegelwerk, van belang voor een blijvende waterdichtheid van de douchehoek.
(…)”
2.8.
Op 22 februari 2024 heeft een schade-expert van [bedrijf 3] (hierna: [bedrijf 3] ) in opdracht van [gedaagde in conv.] de badkamer en het toilet onderzocht. Daarbij waren beide partijen aanwezig. In de daarvan opgestelde rapportage van 22 maart 2024 is, voor zover thans relevant, het volgende vermeld:
“(…)
Toiletruimte eerste verdieping
1. Toiletpot hangt te hoog
“De standaardhoogte van de bovenkant van de wc-pot was zonder bril 40 cm vanaf afgewerkte vloer. Doordat mensen steeds langer worden, is het inmiddels gebruikelijk om de wc-pot op een hoogte van 43 cm te monteren.” (Bron NEN-leidraad “Goed en deugdelijk werk” 2022, 17.3)
Bij renovatie van het toilet in een appartementencomplex (voornamelijk gebruik door senioren) worden de bovenkant van de closetzittingen tussen de 460 en 500 mm boven de vloer aangebracht.
Conclusie:
Partij 2 heeft bij het renoveren het toilet weer bruikbaar gemaakt naar de geldende maatstaven en normen.
2. Kitranden toiletpot herstellen en toiletpot vastzetten
Rondom de toiletpot zijn geen gescheurde of gebroken tegels waargenomen. De isolatiemat tussen toiletpot en tegelwerk is juist gemonteerd (…) De toiletpot is bewust niet te strak vast gezet. Wanneer een toiletpot te strak wordt vastgezet leid dit onbedoeld tot te grote spanningen en kan dit het scheuren van de toiletpot veroorzaken.
Conclusie:
Dit houdt in dat de speling niet veroorzaakt wordt door ondeugdelijke montage van het inbouwreservoir, maar het niet geheel aandraaien van de moeren.
De toiletpot is juist gemonteerd, alleen de moeren moeten worden aangedraaid (geheel op verantwoording van partij 1) en de bestaande kitvoeg moet worden vervangen.
3. Aansluiting tegelwerk op drukplaat inbouwreservoir
Aan de bovenzijde sluit de drukplaat deels aan op het tegelwerk
Conclusie:
De drukplaat demonteren en juist hermonteren, zodat deze normaal aansluit op het tegelwerk.
(…)
6. Oude vloertegels zijn niet verwijderd
Dit is tijdens de visuele inspectie niet te controleren. De vlakheid van het vloertegelwerk is steekproefsgewijs gecontroleerd op vlakheid van gereed tegelwerk en valt binnen de tolerantie van Tegelgroep 2 (…)
7. Toilet spettert bij doortrekken
Tijdens de visuele inspectie is het toilet doorgespoeld, hierbij zijn er geen spetters op de onderzijde van de deksel en de bril geconstateerd.
(…)
Badkamer tweede verdieping
1. Tweetal gebreken aan het badkamermeubel
1.1.
De wastafelkraan is niet waterdicht gemonteerd
De wastafelkraan is direct op het wastafelbak geplaatst conform bestaand. Er is geen kraanvoetje/afdichtring gemonteerd, hierdoor is de aansluiting niet waterdicht.
Conclusie:
Kraan demonteren en afdichtingring monteren tijdens hermontage.
1.2.
De onderkast van het badkamermeubel is niet symmetrisch onder het wastafelblad
gemonteerd.
Door partij 2 is ervoor gekozen om de onderkast direct tegen de wand te monteren, hierdoor ontstaat er geen kleine “hinderlijke” ruimte tussen muur en meubel.
[bedrijf 2] stelt dat de onderkast niet symmetrisch is gemonteerd. En dat door het ontbreken van een overstek er water in de zijwang van de onderkast trekt.
Conclusie:
Het badkamer meubel is ontworpen met aan beide zijden een egale overstek. Zodat de onderliggende zijwangen minimaal belast worden met lekwater. Dan is de onderkast niet correct gemonteerd.
2. Wandcontactdozen, wasmachinekraan en afvoer wasmachine zitten los
2.1.
Wandcontactdoos is niet vastgezet
(…)
Conclusie:
De stopcontacten zijn geaard maar er zit beweging in de inbouwdoos. Het schakelmateriaal demonteren, inbouwdozen vastzetten met montageschuim. Na voldoende droging schakelmateriaal hermonteren.
(…)
3. Gebreken douchecabine
3.1.
Beschadiging van het glas
Er zit een pitje in het glas aan de binnenzijde van de douchecabine, de beschadiging is klein. (…) De beschadiging is klein en geheel vervangen van de douchecabine is niet proportioneel.
3.2.
De douchecabine is niet waterpas geplaatst
Tijdens de visuele inspectie is de douchecabine gecontroleerd. De douchecabine is correct geplaatst (…)
Conclusie:
De douchecabine is correct geplaatst. De deuren van de douchecabine werken niet naar behoren, dit valt onder de wettelijke fabrieksgarantie. Hiervoor is partij 2 niet verantwoordelijk.
(…)
4. Het doucherekje is aangebracht met verkeerd bevestigingsmateriaal
(…)
Conclusie:
Rvs-schroeven zijn beter bestand tegen water en andere invloeden zoals water en persoonlijke reinigingsmiddelen. De verzinkte schroeven vervangen door RVS schroeven.
5. Tegelwerk op bouwkundige koof naast wastafel en afzuigrozet
5.1.
Meerdere lagen koof
De bestaande bouwkundige koof is door partij 2 bekleed met een waterwerende gipsplaat. Hierop zijn de wandtegels bevestigd.
5.2.
Lengte afzuigbuis.
Door het opdikken van de bouwkundige koof met een waterwerende gipsplaat is de afstand van de voorzijde tegelwerk en afzuigbuis verlengd.
Conclusie:
Door de spirobuis te verlengen kan het ventilatie afvoer ventiel deugdelijk worden gemonteerd.
6. Plafond badkamer
Tijdens de visuele inspectie was het bestaande plafond nog aanwezig. (…)
Conclusie:
De post stucwerk plafond is niet uitgevoerd, deze zal in mindering moeten worden gebracht.
7. Tegelwerk divers
(…)
7.2.
Aanbrengen kimbanden
Het aanbrengen van waterdichte membranen (kimbanden) is de zone waar de meeste waterbelasting optreedt is een verplichte basishandeling van tegelzetters. Partij 2 geeft aan dat hij kimbanden heeft geplaatst ter plaatse van de douchehoek.
Conclusie:
(…)
Partij 2 geeft aan dat hij kimbanden heeft aangebracht. Gezien de kwaliteit van de geleverde werkzaamheden is dit aannemelijk.
(…)”
3.Het geschil
in conventie
3.1.
[eiser in conv.] vordert, na wijziging van eis, dat de kantonrechter bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad:
1. zal verklaren voor recht dat [gedaagde in conv.] toerekenbaar is tekortgeschoten in de nakoming van zijn verbintenissen onder de aannemingsovereenkomst,
2. zal verklaren voor recht dat [gedaagde in conv.] aansprakelijk is voor de vervangingsschade die voortvloeit uit de niet uitgevoerde werkzaamheden, zoals uiteengezet in randnummer 33 van de dagvaarding,
3. een onafhankelijke deskundige zal benoemen, waarbij de kosten door iedere partij voor de helft wordt gedragen,
4. [gedaagde in conv.] zal veroordelen tot betaling van € 1.161,91, vermeerderd met wettelijke rente vanaf de dag van de dagvaarding tot de dag van volledige betaling,
alsmede [gedaagde in conv.] zal veroordelen in de proceskosten, vermeerderd met de wettelijke rente.
alsmede [gedaagde in conv.] zal veroordelen in de proceskosten, vermeerderd met de wettelijke rente.
in reconventie
3.2.
[gedaagde in conv.] vordert dat de kantonrechter [eiser in conv.] zal veroordelen tot betaling van een hoofdsom van € 2.075,71, vermeerderd met de wettelijke handelsrente en betaling van de onderzoekskosten van [bedrijf 3] van € 994,62, alsmede [gedaagde in conv.] zal veroordelen in de proceskosten.
in conventie en in reconventie
3.3.
Partijen hebben over en weer verweer gevoerd en hebben geconcludeerd tot niet-ontvankelijkheid, dan wel tot afwijzing van de onderscheiden vorderingen, met (uitvoerbaar bij voorraad) te verklaren veroordeling van de wederpartij in de kosten van deze procedure.
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover nodig, nader ingegaan.
4.De beoordeling
in conventie en in reconventie
4.1.
Omdat de vorderingen in conventie en in reconventie nauw met elkaar samenhangen, bespreekt de kantonrechter deze gezamenlijk.
4.2.
Kern van het geschil is de vraag of [gedaagde in conv.] is tekortgeschoten in de nakoming van zijn verplichtingen uit de overeenkomst die tussen partijen tot stand is gekomen in verband met de renovatie van de badkamer van [eiser in conv.] .
4.3.
[eiser in conv.] heeft gesteld, althans zo worden zijn stellingen begrepen, dat [gedaagde in conv.] diverse werkzaamheden niet, dan wel ondeugdelijk, heeft verricht. Deze werkzaamheden heeft [eiser in conv.] opgesomd in randnummer 33 van de dagvaarding. Deze onderdelen zullen hierna afzonderlijk aan de orde komen in de volgorde die beide partijdeskundige in hun rapportages hebben aangehouden.
- toiletpot in het toilet
4.3.1.
Tussen partijen staat vast dat [gedaagde in conv.] de toiletpot 45,5 centimeter boven de tegelvloer heeft gemonteerd. Partijen verschillen van mening over de vraag of dit te hoog is.
4.4.
De stelplicht en de (bij voldoende gemotiveerde betwisting) bewijslast van de stelling dat [gedaagde in conv.] de toiletpot te hoog heeft gemonteerd, rusten op [eiser in conv.] omdat hij zich op de rechtsgevolgen van die stelling beroept. [eiser in conv.] heeft in dit verband verwezen naar de rapportage van [bedrijf 2] (zie hiervoor 2.9.). Daaruit blijkt, kort gezegd, dat de toiletpot volgens [bedrijf 2] op een hoogte hangt die hoger is dan de gebruikelijke hoogte van 40 tot 43 centimeter boven de vloer.
4.4.1.
[gedaagde in conv.] heeft in de eerste plaats als verweer opgeworpen dat hij niet is uitgenodigd voor het onderzoek van [bedrijf 2] en evenmin vooraf in de gelegenheid is gesteld om onderzoeksvragen in te dienen zodat geen hoor- en wederhoor is toegepast. Voor zover [gedaagde in conv.] hiermee heeft beoogd te aan te voeren dat geen waarde aan de rapportage van [bedrijf 2] mag worden gehecht omdat hij geen onafhankelijke deskundige is, wordt [gedaagde in conv.] niet in dit standpunt gevolgd. Weliswaar is [bedrijf 2] aan te merken als een partijdeskundige maar dit maakt niet dat de rapportage niet kan dienen ter onderbouwing van de door [eiser in conv.] gestelde gebreken. De rapportage is inzichtelijk en de bevindingen zijn onderbouwd met foto’s. Voor het buiten beschouwing laten van de rapportage enkel omdat [gedaagde in conv.] niet door [bedrijf 2] is geraadpleegd wordt dan ook geen aanleiding gezien.
4.5.
[gedaagde in conv.] heeft een contra-expertise laten uitvoeren door [bedrijf 3] (zie hiervoor 2.10). Volgens [gedaagde in conv.] blijkt uit de rapportage van [bedrijf 3] dat hij de toiletpot op een correcte hoogte heeft gemonteerd. De kantonrechter volgt [gedaagde in conv.] niet in dit standpunt. In de rapportage van [bedrijf 3] wordt immers juist bevestigd dat het volgens de NEN-leidraad “goed en deugdelijk werk” gebruikelijk is om de toiletpot op een hoogte van 43 centimeter te hangen. Ook uit de rapportage van [bedrijf 3] blijkt derhalve dat de hoogte waarop de toiletpot is gemonteerd, hoger is dan gebruikelijk. Weliswaar wordt in de rapportage tevens vermeld dat het bij renovatie van het toilet in een appartementencomplex (voornamelijk gebruik door senioren) de bovenkant van een closetzitting tussen de 46 en 50 centimeter boven de vloer wordt aangebracht, maar in dit geval is geen sprake van een appartementencomplex zodat de daarvoor geldende norm niet toepasselijk is. Aan deze conclusie van [bedrijf 3] wordt daarom voorbijgegaan. Uitgangspunt is dan ook dat [gedaagde in conv.] de toiletpot hoger heeft gemonteerd dan gebruikelijk is op grond van de daarvoor geldende richtlijnen. Dit levert een gebrek op.
- kitrand toiletpot
4.5.1.
Partijen zijn het erover eens dat de kitlaag aan de achterzijde van de toiletpot niet strak en glad is aangebracht en dat deze kitlaag moet worden vervangen. Dit levert een gebrek op.
- toiletpot zit niet vast
4.5.2.
Tussen partijen staat vast dat de toiletpot niet vast tegen de achterwand is gemonteerd omdat de moeren tussen de toiletpot en het inbouwreservoir onvoldoende zijn aangedraaid. Hierdoor is sprake van speling. Dit levert een gebrek op.
- kier drukplaat toilet
4.5.3.
Niet in geschil is dat de drukplaat van het inbouwreservoir niet aansluit op het tegelwerk waardoor in het tegelwerk een kier zichtbaar is. Dit levert een gebrek op.
- deurdorpel in het toilet
4.5.4.
[eiser in conv.] heeft gesteld dat [gedaagde in conv.] heeft nagelaten om de oude deurdorpel van het toilet te vervangen terwijl partijen wel hebben afgesproken dat [gedaagde in conv.] dit zou doen.
4.5.5.
[gedaagde in conv.] heeft betwist dat het vervangen van de deurdorpel in het toilet onderdeel uitmaakt van de overeengekomen werkzaamheden. Deze betwisting valt echter niet te rijmen met het feit dat in de offerte van [gedaagde in conv.] bij het onderdeel
‘Materialen’is vermeld:
‘Hardstenen dorpels 50x1050x20’.Zonder nadere toelichting, die ontbreekt, valt niet in te zien waarom [gedaagde in conv.] in de offerte een post voor hardstenen dorpels opneemt als partijen niet zijn overeengekomen dat [gedaagde in conv.] ook de deurdorpel in het toilet zou gaan vervangen. Aan de betwisting door [gedaagde in conv.] wordt dan ook voorbijgegaan. Uitgangspunt is dan ook dat het vervangen van de deurdorpel in het toilet onderdeel uitmaakt van het overeengekomen werk. [gedaagde in conv.] is zijn verplichtingen uit de overeenkomst op dit punt niet nagekomen.
‘Materialen’is vermeld:
‘Hardstenen dorpels 50x1050x20’.Zonder nadere toelichting, die ontbreekt, valt niet in te zien waarom [gedaagde in conv.] in de offerte een post voor hardstenen dorpels opneemt als partijen niet zijn overeengekomen dat [gedaagde in conv.] ook de deurdorpel in het toilet zou gaan vervangen. Aan de betwisting door [gedaagde in conv.] wordt dan ook voorbijgegaan. Uitgangspunt is dan ook dat het vervangen van de deurdorpel in het toilet onderdeel uitmaakt van het overeengekomen werk. [gedaagde in conv.] is zijn verplichtingen uit de overeenkomst op dit punt niet nagekomen.
- oude vloertegels en betonnen ondervloer in het toilet
4.5.6.
Partijen zijn het erover eens dat de oude vloertegels en de ondervloer in het toilet niet zijn verwijderd terwijl partijen dit wel zijn overeengekomen. [gedaagde in conv.] is zijn verplichtingen uit de overeenkomst op dit punt derhalve niet nagekomen.
- toilet spettert bij het doortrekken
4.5.7.
[eiser in conv.] heeft gesteld dat het toilet spettert bij het doortrekken maar hij heeft die stelling, hoewel dit op zijn weg had gelegen, niet nader onderbouwd. In de rapportages van [bedrijf 2] en [bedrijf 3] is juist vermeld dat tijdens de opname het spetteren niet is waargenomen. Van een gebrek op dit punt is derhalve niet gebleken.
- kraan badkamer
4.5.8.
Tussen partijen staat vast dat de kraan die is gemonteerd op het wastafelblad niet waterdicht is omdat [gedaagde in conv.] geen kraanvoetje/afdichtring heeft gemonteerd. Dit levert een gebrek op.
- badkamermeubel in badkamer
4.5.9.
[eiser in conv.] heeft gesteld dat het wastafelblad scheef op de onderkast is gemonteerd. In de rapportage van [bedrijf 2] is in dit verband vermeld dat de onderkast van het badkamermeubel niet symmetrisch onder het wastafelblad is aangebracht. Hierdoor kan water in de bovenzijde van de zijwand van de onderkast trekken. Een aanpassing is daarom volgens [bedrijf 2] noodzakelijk.
4.5.10.
[gedaagde in conv.] heeft de stellingen van [eiser in conv.] en de bevindingen van [bedrijf 2] op dit punt niet gemotiveerd weersproken. Als onvoldoende gemotiveerd weersproken staat daarom vast dat [gedaagde in conv.] de onderkast van het badkamermeubel niet symmetrisch onder het wastafelblad heeft aangebracht. Dit levert een gebrek op.
- wandcontactdozen en wasmachinekraan in badkamer
4.5.11.
Niet in geschil is dat [gedaagde in conv.] de wandcontactdozen en de wasmachinekraan in de badkamer niet heeft vastgezet waardoor deze onderdelen loshangen in de wand en in het tegelwerk. Dit levert een gebrek op.
- glaswand douchecabine badkamer
4.5.12.
Tussen partijen staat vast dat in de glaswand van de douchecabine een pitje (verdiept holletje) zit. In de rapportage van [bedrijf 2] is daarvan een foto weergegeven. Uit die foto blijkt dat het gaat om een zeer klein pitje. Dit wordt door [bedrijf 2] ook bevestigd. In de rapportage van [bedrijf 2] wordt voorts aangegeven dat de aanwezigheid van dit pitje geen gevolgen heeft voor het gebruik van de glaswand. Het gaat derhalve om een minimale afwijking die enkel esthetisch van aard is. Gelet hierop is de kantonrechter van oordeel dat het pitje in de glaswand niet is aan te merken als een gebrek.
- schuifdeuren douchecabine badkamer
4.5.13.
[eiser in conv.] heeft gesteld dat de douchecabine scheef is. Ter onderbouwing van die stelling heeft hij verwezen naar de rapportage van [bedrijf 2] . Daaruit blijkt dat de inspecteur van [bedrijf 2] na onderzoek met de waterpas kleine afwijkingen in het waterpas zijn van de douchecabine, zowel horizontaal als verticaal, heeft vastgesteld en daarom tot de conclusie komt dat de douchecabine niet recht en waterpas is geplaatst. Volgens [bedrijf 2] sluiten de deuren van de douchecabine daarom niet goed op elkaar aan.
4.5.14.
[gedaagde in conv.] heeft de bevindingen van [bedrijf 2] betwist. Hij heeft daartoe verwezen naar de rapportage van [bedrijf 3] . Daarin is vermeld dat [bedrijf 3] tijdens een visuele inspectie heeft geconstateerd dat de douchecabine correct is geplaatst en dat de deuren niet naar behoren werken maar dat dit onder de wettelijke fabrieksgarantie valt.
4.5.15.
De kantonrechter is van oordeel dat [gedaagde in conv.] de bevindingen van [bedrijf 2] over de plaatsing van de douchecabine door overlegging van de rapportage van [bedrijf 3] onvoldoende heeft betwist. Uit de bevindingen van [bedrijf 3] blijkt immers dat de douchecabine enkel visueel is geïnspecteerd en dat daarbij, anders dan door [bedrijf 2] is gedaan, de douchecabine niet is nagelopen met een waterpas. Aan de conclusie van [bedrijf 3] dat de douchecabine correct is geplaatst, zonder dat die conclusie met gegevens is onderbouwd, wordt daarom geen waarde gehecht. Als onvoldoende gemotiveerd weersproken staat derhalve vast dat [gedaagde in conv.] de douchecabine niet recht en waterpas heeft geplaatst. Dit levert een gebrek op.
- bevestigingspunten schuifdeuren douchecabine
4.5.16.
Niet in geschil is dat de bevestigingspunten van de schuifdeuren van de douchecabine niet allemaal door [gedaagde in conv.] van de bijgeleverde afdekdopjes zijn voorzien. Dit levert een gebrek op.
- doucherekje badkamer
4.5.17.
Partijen zijn het erover eens dat het doucherekje met te weinig (twee in plaats van vier) en met de verkeerde schroeven (gewone schroeven in plaats van RVS-schroeven) is bevestigd. Dit levert een gebrek op.
- bouwkundige koof is onjuist afgetimmerd
4.5.18.
[eiser in conv.] heeft gesteld dat de bouwkundige koof onjuist is afgetimmerd. [eiser in conv.] heeft die stelling echter, hoewel dit op zijn weg had gelegen, niet nader onderbouwd. Het enkel verwijzen naar de rapportage van [bedrijf 2] is daarvoor in elk geval onvoldoende. Daarin is namelijk enkel vermeld dat de bouwkundige koof in de badkamer om onduidelijke redenen is opgebouwd uit meerdere lagen waar nieuw wandtegelwerk overheen is aangebracht. Uit die enkele constatering kan niet worden afgeleid dat de koof onjuist is afgetimmerd. Van een gebrek op dit punt is derhalve niet gebleken.
- mechanische ventilatie in koof badkamer
4.5.19.
Tussen partijen staat vast dat door het opdikken van de bouwkundige koof het afzuigventiel van de mechanische ventilatie niet meer aansluit op de buis van de ventilatie en dat daardoor de mechanische ventilatie niet goed werkt. Dit levert een gebrek op.
- plafond badkamer
4.5.20.
Niet in geschil is dat [gedaagde in conv.] het plafond in de badkamer niet heeft gestukt terwijl partijen wel zijn overeengekomen dat [gedaagde in conv.] dit zou doen. [gedaagde in conv.] is daarmee zijn verplichtingen uit de overeenkomst op dit punt niet nagekomen.
- deel van het oude tegelwerk in badkamer
4.5.21.
Niet in geschil is dat [gedaagde in conv.] in de douchehoek van de badkamer de oude vloertegels heeft laten zitten. Dit blijkt ook uit de foto’s die [gedaagde in conv.] tijdens de uitvoering van de werkzaamheden zelf heeft gemaakt (zie hiervoor pagina 16 van de rapportage van [bedrijf 2] ). Uit de offerte blijkt echter dat [eiser in conv.] de oude tegelvloer in de badkamer zou verwijderen. Door dit na te laten, is [gedaagde in conv.] zijn verplichtingen uit de overeenkomst op dit punt niet nagekomen.
4.6.
Het vorenstaande leidt tot de conclusie dat [gedaagde in conv.] een aantal werkzaamheden niet heeft uitgevoerd en dat hij gelet op de hiervoor vastgestelde gebreken een aantal werkzaamheden ondeugdelijk heeft verricht. Dit levert een toerekenbare tekortkoming in de nakoming van de verplichtingen uit de overeenkomst aan de zijde van [gedaagde in conv.] op. De in dit verband door [eiser in conv.] gevorderde verklaring voor recht zal dan ook in het eindvonnis worden toegewezen.
4.7.
In de conclusie van repliek in conventie heeft [eiser in conv.] te kennen gegeven dat hij niet langer nakoming van de overeenkomst verlangt maar dat hij de vordering tot nakoming omzet in een schadevergoedingsverplichting als bedoeld in artikel 6:87 BW. Op grond van dit artikel wordt de verbintenis tot nakoming omgezet in een vervangende schadevergoeding wanneer de schuldenaar (in dit geval [gedaagde in conv.] ) in verzuim is en de schuldeiser (in dit geval [eiser in conv.] ) hem schriftelijk mededeelt dat hij schadevergoeding in plaats van nakoming vordert.
4.8.
Niet in geschil is dat [gedaagde in conv.] in verzuim verkeert. Voor het tweede vereiste (de schriftelijke mededeling) geldt dat iedere schriftelijke mededeling waaruit blijkt dat de schuldeiser schadevergoeding in plaats van nakoming wenst, voldoende is. Dat heeft [eiser in conv.] in dit geval gedaan in de conclusie van repliek in conventie. Aan de vereisten van artikel 6:87 BW is derhalve voldaan. Dit betekent dat de oorspronkelijke verbintenis tot nakoming is omgezet in een verbintenis tot betaling van een vervangende schadevergoeding.
4.9.
Uitgangspunt is dat de vervangende schadevergoeding in de plaats treedt van de prestatie zelf en dat het in beginsel moet gaan om vergoeding van de waarde van de prestatie, die in dit geval bestaat uit het deugdelijk herstellen van de gebreken in het werk en het afmaken van het overeengekomen werk door een andere aannemer.
4.10.
[eiser in conv.] heeft een verklaring voor recht gevorderd dat [gedaagde in conv.] aansprakelijk is voor de vervangingsschade die voortvloeit uit de niet uitgevoerde werkzaamheden, zoals door hem is uiteengezet in randnummer 33 van de dagvaarding. Deze verklaring voor recht kan echter niet op deze wijze worden uitgesproken. Nog daargelaten dat de onderdelen in randnummer 33 van de dagvaarding ook zien op ondeugdelijk uitgevoerde werkzaamheden en niet op alle gestelde onderdelen is vast komen te staan dat de werkzaamheden niet of ondeugdelijk zijn verricht, wordt het niet proportioneel geacht dat [gedaagde in conv.] de herstelkosten voor het alsnog verwijderen van de oude tegelvloer en de betonnen ondervloer in de badkamer en in het toilet moet betalen. In dat geval zou immers de door [gedaagde in conv.] aangebrachte tegelvloer moeten worden verwijderd en opnieuw moeten worden gelegd terwijl niet gesteld of gebleken is dat het nog aanwezig zijn van de bestaande tegel- en betonvloer enig nadeel voor [eiser in conv.] oplevert. Uit zowel de rapportage van [bedrijf 2] als de rapportage van [bedrijf 3] blijkt juist dat de nieuwe tegelvloer in het toilet voldoende vlak is en dat [bedrijf 2] aanneemt dat de in de badkamer aangebrachte kimband en de waterdichte afwerking rondom de draingoot en vloerhoeken in de douchehoek goed en conform de voorschriften van de leverancier zijn uitgevoerd. Wel levert het niet uitvoeren van deze werkzaamheden minderwerk op. De kosten van dit minderwerk strekken in mindering op het door [eiser in conv.] aan [gedaagde in conv.] verschuldigde bedrag. Het gaat daarbij om het verwijderen van de betonnen ondervloer in de badkamer en het verwijderen van de oude tegelvloer in zowel de badkamer als het toilet.
4.11.
Met inachtneming van het vorenstaande zal de verklaring voor recht in het eindvonnis worden toegewezen in die zin dat [gedaagde in conv.] aansprakelijk is voor de vervangingsschade die voortvloeit uit:
- de te hoge plaatsing van de toiletpot,
- de niet strak en glad aangebrachte kitlaag aan de achterzijde van de toiletpot,
- de niet goed bevestigde toiletpot,
- de niet volledig op het tegelwerk aangesloten drukplaat,
- de niet waterdicht gemonteerde kraan in de badkamer,
- het niet symmetrisch onder het wastafelblad aangebrachte badkamermeubel,
- de loshangende wandcontactdozen en wasmachinekraan in de badkamer,
- de niet recht en waterpas aangebrachte douchecabine,
- de ontbrekende bevestigingspunten van de schuifdeuren van de douchecabine,
- het onjuist bevestigde doucherekje,
- de niet aangesloten mechanische ventilatie in de badkamer,
- de niet aangebrachte deurdorpel in het toilet,
- het niet gestukte plafond in de badkamer.
4.12.
In deze procedure heeft [eiser in conv.] (nog) geen vervangende schadevergoeding gevorderd. [eiser in conv.] heeft in dit verband gesteld dat hij geen concrete vordering kan formuleren omdat de hoogte van de herstelkosten niet te bepalen is en daarom door de kantonrechter een deskundige moet worden benoemd. [eiser in conv.] wordt niet in dit standpunt gevolgd. Niet valt in te zien waarom [eiser in conv.] niet een andere aannemer, of meerdere aannemers, kan verzoeken een offerte op te stellen voor het herstellen van de in hiervoor onder 4.11. vermelde gebreken en het afmaken van de daarin vermelde niet uitgevoerde werkzaamheden. [eiser in conv.] zal immers uiteindelijk voor het laten herstellen van de gebreken toch een andere aannemer moeten benaderen die daarvoor kosten aan [eiser in conv.] in rekening gaat brengen. De kantonrechter ziet daarom vooralsnog geen aanleiding om voor de vaststelling van de hoogte van de herstelkosten een deskundige te benoemen. Duidelijk is om welke gebreken en niet uitgevoerde werkzaamheden het gaat (zie hiervoor r.o. 4.11.) [eiser in conv.] zal daarom in de gelegenheid worden gesteld om bij akte de hoogte van de herstelkosten te stellen en toe te lichten en desgewenst zijn vordering te wijzigen. Daarbij kan [eiser in conv.] een offerte van een andere aannemer, dan wel offertes van meerdere aannemers, in het geding brengen. Daarnaast kan [eiser in conv.] in de akte toelichten en met een offerte onderbouwen wat de waarde is van het hiervoor onder rechtsoverweging 4.10. genoemde minderwerk (het niet verwijderen van de oude tegelvloer en betonnen ondervloer). De procedure zal daarvoor worden verwezen naar de hierna in de beslissing vermelde rolzitting. [gedaagde in conv.] zal daarna in de gelegenheid worden gesteld daarop te reageren.
4.13.
[eiser in conv.] heeft gevorderd dat de kantonrechter een deskundige zal benoemen. Nog daargelaten dat – zoals reeds hiervoor is overwogen – het benoemen van een deskundige door de kantonrechter (nog) niet nodig wordt geacht, kan in een dagvaardingsprocedure de benoeming van een deskundige niet worden gevorderd. Daar kan enkel door partijen om worden verzocht. Het in dit verband door [eiser in conv.] gevorderde zal daarom in het eindvonnis worden afgewezen.
4.14.
Iedere verdere beslissing wordt aangehouden.
5.De beslissing
De kantonrechter
in conventie en in reconventie
5.1.
verwijst de zaak naar de rolzitting van
woensdag 30 juli 2025voor akte uitlating aan de zijde van [eiser in conv.] zoals hiervoor onder r.o. 4.12. is overwogen,
woensdag 30 juli 2025voor akte uitlating aan de zijde van [eiser in conv.] zoals hiervoor onder r.o. 4.12. is overwogen,
5.2.
iedere verdere beslissing wordt aangehouden,
Dit vonnis is gewezen door mr. M. Engelbert-Clarenbeek en in het openbaar uitgesproken op 28 mei 2025.
lt