Uitspraak
RECHTBANK GRONINGEN
Sector kanton
Locatie Groningen
Zaak\rolnummer: 342727 \ CV EXPL 07-12465
Vonnis d.d. 10 december 2008
inzake
de naamloze vennootschap naar Belgisch recht Agfaphoto Finance N.V.,
kantoorhoudende te Rijswijk,
eiseres, hierna Agfaphoto Finance te noemen,
gemachtigde mr. W. Vermaas, advocaat te Utrecht,
tegen
A., h.o.d.n. John Vos Fotografie,
wonende te [adres],
gedaagde, hierna Vos te noemen,
gemachtigde mr. G.E. Star Busman, advocaat te Oudekerk aan de Amstel.
PROCESGANG
OVERWEGINGEN
1. De feiten
1.1 AgfaPhoto Finance houdt zich bezig met de financiering en leasing van fotografische producten van het merk Agfa.
1.2 Op 14 mei 2004 is Vos met Agfa Finance een financial-lease overeenkomst met contractnummer 04018 aangegaan. De leaseovereenkomst heeft betrekking op een Agfa D-lab. 1 Minilab, een hoogwaardige machine om digitale en analoge foto's te ontwikkelen en te produceren.
1.3 Per 1 november 2004 is de lease-overeenkomst door contractsoverneming overgegaan van Agfa Finance op AgfaPhoto Finance.
1.4 Op 4 november 2005 is Agfa Photo Netherlands, rechtsopvolger van Agfa Europe, in staat van faillissement verklaard.
1.5 Nadat de curator in het faillissement van Agfa Photo Netherlands had laten weten dat de door Agfa gesloten overeenkomsten niet gestand zouden worden gedaan, heeft de gemachtigde van Vos bij brief van 27 december 2005 de betalingen opgeschort aangezien Vos als gevolg van het faillissement ernstig werd gedupeerd omdat de garantie- en serviceverplichtingen niet werden nagekomen.
1.6 Bij brief van 14 augustus 2006 is door Vos de buitengerechtelijke ontbinding ingeroepen.
2. Standpunt AgfaPhoto Finance
2.1 AgfaPhoto Finance vordert op grond van bovenstaande feiten een totaal bedrag van € 118.789.08 in hoofdsom bestaande uit een bedrag ad € 48.020,58 voor onbetaalde leasetermijnen, € 70.618,50 voor de resterende leasetermijnen en € 150,- voor een koopoptie.
Voorts vordert AgfaPhoto Finance € 4.475,32 aan contractuele rente en € 2.975,- aan buitengerechtelijke kosten.
2.2 AgfaPhoto Finance stelt zich op het standpunt dat de leaseovereenkomst in geen verband staat met een mogelijk servicecontract tussen Vos en AgfaPhoto Netherlands. AgfaPhoto Netherlands en AgfaPhoto Finance zijn twee afzonderlijke en zelfstandige entiteiten.
3. Standpunt Vos
3.1 Vos betwist allereerst de toepassing van de algemene voorwaarden van AgfaPhoto Finance. Hij doet uitdrukkelijk beroep op de vernietigbaarheid daarvan nu geen redelijke termijn is geboden om van de voorwaarden kennis te nemen alvorens de overeenkomst werd gesloten. Vos heeft niet uitdrukkelijk akkoord verklaard met de voorwaarden.
3.2 Gelet op de omstandigheden zijn de artikelen 3, 10 en 11 onredelijk bezwarend voor Vos. Deze artikelen geven AgfaPhoto Finance het recht zowel de achterstallige als de nog restende termijnen op te eisen evenals de slotbetaling. Na ontbinding van de overeenkomst is AgfaPhoto Finance gerechtigd de apparatuur terug te halen, te verkopen en is zij verplicht de opbrengst in mindering te brengen op hetgeen Vos zou zijn verschuldigd.
3.3 Vos wordt onredelijk benadeeld als AgfaPhoto recht heeft op afgifte van de apparatuur en op betaling van het verschuldigde.
3.4 Ook de bepaling in artikel 3 dat AgfaPhoto Finance bij niet tijdige betaling een rente van 1% per maand in rekening mag brengen is onredelijk bezwarend. De prijs van het lab bedroeg € 146.869,80 terwijl de termijnbedragen op een totaal bedrag van € 169.484,40 uitkomen zodat reeds een rentebedrag van € 23.000,- in rekening is gebracht. Het bij deze rentevergoeding nog een rente van 1% in rekening brengen is onredelijk en Vos wordt daarmee onredelijk benadeeld.
3.5 Vos voert tot zijn verweer aan dat hij destijds voor het Minilab van Agfa heeft gekozen vanwege de secundaire voorwaarden waaronder de "Winkel-Singing"(het upgraden van winkel en gevel waar onder het plaatsen van een lichtreclame, buitenborden, ruit- en toonbank-striping op kosten van Agfa), volledige garantie- en service gedurende 5 jaar en het "Agfa-net".
3.6 Het Agfa-net is een speciaal ontwikkeld computerprogramma waarmee het mogelijk werd gemaakt dat klanten van Vos in hun eigen huis en via hun eigen personal computer, foto's bij Vos konden laten afdrukken. Door Agfa werd een aanzienlijke omzetstijging in het vooruitzocht gesteld van toch zeker 100 euro per dag.
3.7 Met betrekking tot de financiële haalbaarheid van de te verwachten investering is uitvoerig contact geweest met Agfa. Toen de huisbankier van Vos niet tot financiering wilde overgaan is er door Agfa Finance een financieringsvoorstel gedaan.
3.8 Onderdeel van de overeenkomst maakte verder uit dat aan Vos een bepaalde hoeveelheid gebruiksmaterialen (papier en chemie) kosteloos zou worden geleverd.
3.9 Hoewel de machine en de online printservice aanvankelijk redelijk functioneerden en Vos ook al voorzichtig iets begon te merken van de door Agfa voorgespiegelde omzetstijging, werden de afspraken met betrekking tot de "Winkel-signing" niet nagekomen. Agfa is vele malen, laatstelijk op 26 oktober 2005, gesommeerd haar toezeggingen na te komen.
3.10 Na het faillissement van Agfa heeft de curator Vos bericht dat de door Agfa gesloten overeenkomst niet gestand zou worden gedaan, met inbegrip van service en garantieverplichtingen. Ook de voor Vos zo belangrijke mogelijkheid van online printservice via www.agfanet.com kwam als gevolg van het faillissement te vervallen.
3.11 Nu Agfa haar verplichtingen ten opzichte van Vos niet nakwam en de curator had laten weten dat deze ook in de toekomst niet zouden worden nagekomen, heeft Vos eind 2005 alle betalingen aan Agfa opgeschort in afwachting van de verdere ontwikkelingen aangezien hij aanzienlijke schade leed.
3.12 Bij brief van de DAS-rechtsbijstand van 27 december 2005 heeft Vos laten weten zijn betalingen op te schorten. Het eerste teken van leven dat Vos vervolgens ontving, was een sommatie van de gemachtigde van Agfa in oktober 2006. Uit dit lange stilzitten heeft Vos mogen afleiden dat werd ingestemd met de opschorting van Agfa Finance.
3.13 Op de sommatie van Agfa is door Vos geantwoord op 30 oktober 2006. In dit schrijven heeft Vos de koopovereenkomst buitengerechtelijk ontbonden.
3.14 De overeenkomst met Agfa Europe terzake van de aankoop en levering van het Minilab een de overeenkomst met financial leaseovereenkomst met Agfa Finance zijn dusdanig met elkaar verbonden dat Vos de uit artikel 7a:1576h BW voortvloeiende bescherming geniet. Hierbij is van belang dat:
- Agfa heeft aangeboden de aankoop te financieren;
- In de orderbevestiging wordt verwezen naar de financiering
- De financiering is verstrekt voor de aankoop van de door Vos gekochte machine
- Agfa Finance zich exclusief bezig hield met de financiering voor verkopen van Agfa
- Agfa Finance een dochter/zuster onderneming was
- De financieringsovereenkomst door Agfa aan Vos ter ondertekening is toegezonden gelijktijdig met de huurkoopovereenkomst
- Vos mocht verwachten dat hij een minilab geleverd zou krijgen en dat Agfa de overeengekomen verplichtingen (garantie, service, Agfanet) zou nakomen en Vos daar tegenover de maandelijkse betalingen zo voldoen.
3.15 De tekortkomingen in de nakoming van de overeenkomst aan de zijde van Agfa zijn dusdanig ernstig dat deze een ontbinding van de overeenkomst rechtvaardigen. Als gevolg van het wegvallen per datum faillissement van het "Agfa-net"en de daarmee te realiseren omzet heeft Vos schade geleden. Vos heeft mogen uitgaan van een door de verkopers van Agfa geprognotiseerde omzetstijging van in ieder geval circa € 100,00 per dag zodat vanaf datum faillissement als datum waarop het Agfa-net werd gestaakt tot datum indiening conclusie van antwoord een schade terzake van omzetderving is geleden van tenminste circa € 52.000,00.
3.16 Vos heeft eveneens nog niet te bepalen schade geleden als gevolg van het niet nakomen van de Winkel-Signing.
3.17 Vos heeft de termijnbetalingen op goede gronden mogen en kunnen opschorten zodat zij niet in gebreke is en Agfa Photo Finance geen aanspraak kan maken op vergoeding van rente en kosten.
3.18 Tenslotte doet Vos een beroep op de beperkende werking van de redelijkheid en billijkheid. Gelet op alle omstandigheden zoals het faillissement van Agfa, de negatieve werking daarvan voor de naam van Agfa in de markt, de problemen met de garantie en serviceverlening, het wegvallen van het Agfa-net en de als gevolg van het faillissement sterk teruggelopen waarde van de machines, zou het volstrekt onbillijk en onredelijk zijn indien Vos zou worden veroordeeld tot afgifte van het minilab en tevens tot volledige betaling van alle nog uit de overeenkomst resterende termijnen.
3.19 Vos vordert in reconventie verklaring voor recht dat de tussen partijen in mei 2004 gesloten financial leaseovereenkomst met betrekking tot het Agfa lab als buitengerechtelijk ontbonden dient te worden beschouwd per 5 november 2004, althans per 14 augustus 2006, althans tegen een door de kantonrechter in goede justitie te bepalen datum; ontbinding van de tussen partijen in april 2004 gesloten financial leaseovereenkomst met veroordeling van AgfaPhoto Finance tot betaling aan Vos van € 50.845,32; gedeeltelijke ontbinding van de tussen partijen in mei 2004 gesloten financial leaseovereenkomst met betrekking tot het Agfa lab met bepaling dat het door Vos te betalen maandelijkse termijnbedrag met ingang van 1 december 2005 € 750,- exclusief BTW zal bedragen, althans een door de kantonrechter in goede justitie vast te stellen bedrag met veroordeling van AgfaPhoto Finance tot betaling aan Vos van de door deze als gevolg van het niet nakomen na de verplichtingen uit de gesloten overeenkomsten geleden schade, op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet, vermeerderd met buitengerechtelijke kosten ad € 2. 975,-.
4. Standpunt Agfaphoto Finance naar aanleiding van de vordering in reconventie
4.1 Naar aanleiding van het verweer van Vos en de vordering in reconventie voert AgfaPhoto Finance aan dat twee overeenkomsten zijn gesloten, een huurkoopovereenkomst en een leaseovereenkomst. Terzake van de financieringsovereenkomst is AgfaPhoto niet tekort geschoten. Vos heeft aan de curator van AgfaPhoto Netherlands bericht dat de betalingsverplichting werd opgeschort en de overeenkomst buitengerechtelijk werd ontbonden terwijl AgfaPhoto Finance contractspartij is.
4.2 Er is door Agfa geen garantie gegeven dat de omzet zou stijgen en het gebruik van het Agfa-net, “Winkel-Signing” en service zaten niet in de koopprijs van de huurkoop begrepen.
4.3 Uit niets blijkt dat een beroep op garantie is gedaan. De niet failliete Agfa Europe had een eventuele garantie moeten verlenen.
4.4 Overigens beroept AgfaPhoto Finance zich op de toepasselijke algemene voorwaarden.
4.5 De buitengerechtelijke kosten worden betwist.
5. Beoordeling
5.1 Gelet op de standpunten van partijen acht de kantonrechter het van belang dat partijen mondeling nadere inlichtingen verschaffen over het geschil. Hiertoe zal een comparitie van partijen worden bepaald. Die zitting zal ook kunnen worden gebruikt om te onderzoeken of partijen het op één of meer punten met elkaar eens kunnen worden.
5.2 Partijen wordt verzocht om stukken die op deze zaak betrekking hebben en van belang kunnen zijn, mee te brengen en tenminste één week voor de comparitie in afschrift aan de kantonrechter en aan de tegenpartij toe te sturen.
5.3 De kantonrechter kan uit een niet-verschijnen ter comparitie conclusies trekken; dit kan ten nadele van die partij strekken.
5.4 Alvorens een datum voor de comparitie te bepalen, worden partijen in de gelegenheid gesteld hun verhinderdata op te geven.
5.5 Voor het overige wordt iedere beslissing aangehouden.
B E S L I S S I N G
De kantonrechter:
gelast partijen in persoon, rechtspersonen deugdelijk vertegenwoordigd om, desgewenst met gemachtigden, te verschijnen voor de kantonrechter voor het verstrekken van nadere inlichtingen en om te onderzoeken of partijen het op één of meer punten met elkaar eens kunnen worden, en wel op een nader, in overleg met partijen, vast te stellen datum, tijdstip en plaats;
verwijst de zaak naar de rolzitting van 7 januari 2009 te 11:00 uur; vóór of uiterlijk op die zitting kunnen beide partijen schriftelijk aan de sector kanton opgeven op welke dagen zij in de komende maand volgende op die rolzitting verhinderd zijn, voor welke opgave geen nader uitstel zal worden verleend; op deze zitting zal dan worden bepaald wanneer en waar de comparitie van partijen zal plaatsvinden; na dagbepaling zal geen uitstel meer worden verleend;
houdt elke verdere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door mr. F.B. Böttcher, kantonrechter, en op 10 december 2008 uitgesproken ter openbare terechtzitting in aanwezigheid van de griffier.
typ: FB