ECLI:NL:RBGRO:2012:BX7921

Rechtbank Groningen

Datum uitspraak
31 juli 2012
Publicatiedatum
5 april 2013
Zaaknummer
542731 - CV EXPL 12-1800
Instantie
Rechtbank Groningen
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Vordering tot betaling van restschuld na inname en verkoop van een auto door kredietaanbieder

In deze zaak heeft de kantonrechter van de Rechtbank Groningen op 31 juli 2012 uitspraak gedaan in een geschil tussen BMW Financial Services B.V. en gedaagde X. De zaak betreft een overeenkomst van geldlening die op 5 juli 2010 is aangegaan voor de financiering van de aankoop van een BMW 335D. X heeft een bedrag van € 49.534,25 geleend, terug te betalen in maandelijkse termijnen. Door financiële problemen is X in gebreke gebleven met de betaling van twee termijnen, wat leidde tot een vordering van BMW Financial Services om de restantschuld van € 20.735,37 te betalen, vermeerderd met rente en kosten.

De kantonrechter heeft vastgesteld dat BMW Financial Services het recht had om de auto in te nemen en te verkopen, maar dat het onaanvaardbaar was om de herfinanciering zonder voorbehoud af te wijzen, vooral omdat X niet tijdig de gevraagde documenten had kunnen aanleveren. De rechter oordeelde dat BMW Financial Services onvoldoende had aangetoond dat X zich niet aan zijn verplichtingen had gehouden en dat de vordering tot betaling van de restschuld moest worden afgewezen. Wel werd X veroordeeld tot betaling van de achterstand van twee termijnen, vermeerderd met contractuele rente.

De uitspraak benadrukt de noodzaak van redelijkheid en billijkheid in contractuele relaties, vooral wanneer een partij in financiële problemen verkeert. De rechter heeft de proceskosten gecompenseerd, wat betekent dat iedere partij zijn eigen kosten draagt. Dit vonnis is een belangrijke uitspraak in het civiele recht, met implicaties voor de omgang tussen kredietverstrekkers en hun klanten in geval van betalingsproblemen.

Uitspraak

RECHTBANK GRONINGEN
Sector kanton
Locatie Winschoten
Zaak\rolnummer: 542731 \ CV EXPL 12-1800
Vonnis d.d. 31 juli 2012
inzake
de besloten vennootschap BMW Financial Services B.V.,
h.o.d.n. BMW Group Financial Services,
gevestigd en kantoorhoudende te [adres],
eiseres, hierna BMW Financial Services te noemen,
gemachtigde Jongejan Wisseborn Gerechtsdeurwaarders,
tegen
X,
wonende te [adres],
gedaagde, hierna X te noemen,
procederend in persoon.
PROCESGANG
De procesgang blijkt uit het volgende:
- dagvaarding
- conclusie van antwoord
- conclusie van repliek
- conclusie van dupliek
Partijen hebben producties overgelegd.
Vonnis is bepaald op heden.
OVERWEGINGEN
1. De feiten
1.1 Tussen partijen bestaat een overeenkomst van geldlening ter zake waarvan op 5 juli 2010 een onderhandse akte is opgemaakt. Daarbij heeft X een bedrag van € 49.534,25 geleend, terug te betalen in zestig maandelijkse termijnen van € 861,70 en een slottermijn van € 9.906,85. Op de overeenkomst zijn de algemene voorwaarden private lease van toepassing.
1.2 De onderhavige geldlening diende ter financiering van de aankoop van een auto, een BMW 335D met het kenteken 73-ZD-KB, bij Y, BMW dealer te [plaats]. Op deze auto is ten behoeve van BMW Financial Services een stil pandrecht gevestigd.
1.3 In artikel 5.1 van de algemene voorwaarden is bepaald:
Het totale door cliënt verschuldigde bedrag, inclusief eventuele vertragingsvergoeding, is vervroegd opeisbaar indien:
a. cliënt twee of meer maanden achterstallig is in de betaling van een vervallen termijnbedrag en, na in gebreke te zijn gesteld, tekort blijft komen in nakoming van de verplichtingen.
1.4 Artikel 10.1 van de algemene voorwaarden luidt:
Kredietaanbieder is bevoegd het verpande object in haar macht of dat van een derde te brengen in de gevallen, genoemd in het eerste lid van artikel 5 (opeisbaarheid), behoudens in de situatie dat reeds 3/4 deel van de kredietsom is afgelost. (...)
1.5 Artikel 10.3 van de algemene voorwaarden luidt:
Wanneer cliënt in verzuim is met de voldoening van hetgeen waarvoor het pand tot waarborg strekt, is kredietaanbieder bevoegd het object te verkopen en het haar verschuldigde op de opbrengst te verhalen. (...)
1.6 X is in gebreke gebleven met de voldoening van twee maandelijkse termijnen.
1.7 Partijen hebben getracht de gerezen problemen in onderling overleg op te lossen. BMW Financial Services had het voornemen om de BMW 335D terug te kopen, waarna X een goedkopere versie, een BMW 525i, zou kopen en (her)financieren.
1.8 Bij e-mail van 31 oktober 2011 heeft BMW Financial Services het volgende aan Soer bericht:
Subject: Offerte 459183 BMW 525i
(...)
Mocht u interesse hebben om van de offerte gebruik te maken dan kunt u gebruik maken van bijgevoegd cliëntprofiel zodat wij de offerte in behandeling kunnen nemen.
In dat geval verzoeken wij u om een salarisspecificatie van u en uw echtgenoot niet ouder dan drie maanden en/of een aangifte Inkomstenbelasting van minimaal 2010 mee te sturen, alsmede een kopie van uw beider rijbewijzen.
Indien u akkoord gaat met de offerte vragen wij u de door ons opgevraagde documenten volledig in te vullen en naar ons retour te sturen onder vermelding van het offertenummer.
1.9 Bij e-mail van 8 november 2011 heeft X het volgende aan BMW Financial Services bericht:
In de bijlagen zat alleen een cliëntprofiel, dit heb ik ingevuld, maar er zit geen offerte bij de bijlagen. Voordat ik alles terugstuur, zou ik toch wel inzage in de offerte willen hebben.
1.10 Bij e-mail van 9 november 2011 heeft BMW Financial Services het volgende aan X bericht:
De aanvraag en daarmee de offerte is ingediend door uw BMW dealer Y.
In het geval dat u de offerte niet gekregen heeft van uw BMW dealer zullen wij in dit geval de offerte van Y naar u mailen.
1.11 Op 9 november 2011 heeft BMW Financial Services besloten niet mee te werken aan herfinanciering. Gebruikmakend van haar pandrecht heeft BMW Financial Services afgifte van de auto gevorderd en op 10 november 2011 gekregen, waarna deze is verkocht. Na aftrek van de verkoopopbrengst resteerde een schuld van € 20.735,37.
2. De vordering
BMW Financial Services heeft gevorderd X te veroordelen tot betaling van de restantschuld van € 20.735,37 vermeerderd met de contractuele rente en de incassokosten, een en ander kosten rechtens.
3. Het standpunt van BMW Financial Services
3.1 Zij heeft in essentie gesteld dat X zich niet aan zijn betalingsverplichtingen heeft gehouden, zodat het haar krachtens het contract vrij stond om de auto in te nemen en te verkopen, alsmede de restantschuld ineens op te eisen. Naast de hoofdsom meent zij tevens aanspraak te kunnen maken op contractuele rente, incassokosten en proceskosten.
3.2 BMW Financial Services heeft geheel onverplicht geprobeerd een alternatieve oplossing te bewerkstelligen, maar X heeft daaraan onvoldoende medewerking verleend. Daarom heeft zij het verzoek om herfinanciering afgewezen.
4. Het standpunt van X
4.1 X heeft aangevoerd dat zijn inkomsten zijn verminderd als gevolg van gezondheidsproblemen. Daardoor is hij twee maandtermijnen achterop geraakt. Om de problemen op te lossen was BMW Financial Services bereid om mee te werken aan herfinanciering. De auto zou worden teruggekocht en X zou een goedkopere auto kopen/leasen.
4.2 De herfinanciering is uiteindelijk niet doorgegaan omdat X, volgens BMW Financial Services, niet tijdig een specificatie van zijn inkomsten heeft aangeleverd. X stelt dat hij daartoe onder de gegeven omstandigheden niet in staat was. Op 31 oktober 2011 is hem een cliëntprofiel gestuurd, waarbij hem is verzocht opgave van zijn inkomsten te doen. Op dat moment had hij nog geen offerte van de dealer. Op 8 november 2011 heeft hij dat meegedeeld aan BMW Financial Service. Op 9 november 2011 kreeg hij daarop alsnog de gevraagde offerte. Op 10 november 2011 is de automatische incasso hervat, maar op dezelfde dag is de auto in opdracht van BMW Financial Services ingenomen. Hij acht het onredelijk dat hij vanwege een achterstand van € 1.700,00 met een restschuld van
€ 25.000,00 zit, terwijl hij geen auto meer heeft.
5. De beoordeling
5.1 Als vaststaand moet worden aangenomen dat X een betalingsachterstand had van twee maanden, zijnde € 1.723,40 welke achterstand hij ondanks ingebrekestelling niet heeft ingelopen.
5.2 Op grond van voormeld verzuim zijdens X stond het BMW Financial Services ingevolge de artikelen 5.1, 10.1 en 10.3 van de algemene voorwaarden in beginsel vrij om de auto in te nemen, te verkopen en de opbrengst in mindering te brengen op het nog, terstond in zijn geheel opeisbare door X verschuldigde.
5.3 Het hiervoor bedoelde uitgangspunt lijdt uitzondering indien het onder de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar moet worden geacht om X aan het litigieuze contract te houden (artikel 6:248 BW). Het moet ervoor worden gehouden dat X een beroep heeft gedaan op dat criterium. De kantonrechter overweegt daaromtrent nader als volgt.
5.4 Nadat X een betalingsachterstand had laten ontstaan, welke betalingsachterstand overigens voor zijn rekening en risico dient te komen, zijn partijen in overleg getreden om de gerezen problemen op een voor beiden bevredigende wijze het hoofd te bieden. Anders dan BMW Financial Services meent heeft een dergelijk overleg, zonder een daartoe strekkend voorbehoud, geen vrijblijvend karakter.
5.5 Nu BMW Financial Service ter zake geen voorbehoud heeft gemaakt, mocht X er redelijkerwijze op vertrouwen dat de eerste prioriteit van BMW Financial Services niet was om te handelen naar de letter van de overeenkomst, maar dat zij in plaats daarvan bereid was een herfinanciering te realiseren, waarbij de BMW 335D zou worden teruggekocht en een goedkopere BMW 525i door X zou worden geleased.
5.6 Om voormeld traject tot een goed einde te brengen diende X onder meer recente inkomstengegevens aan BMW Financial Services beschikbaar te stellen. Saillant in dat verband is dat BMW Financial Services geen termijn heeft gesteld waarbinnen X die gegevens diende aan te leveren. Een en ander neemt uiteraard niet weg dat X binnen redelijke termijn diende te reageren op relevante verzoeken van BMW Financial Services.
5.7 In het verlengde van vorenstaande overwegingen stelt de kantonrechter vast dat X op 31 oktober 2011 incomplete stukken zijn geworden en dat hij daar op 8 november 2011 op heeft gereageerd. Zonder nadere motivering, welke ontbreekt, valt naar het oordeel van de kantonrechter niet in te zien dat X per omgaande had dienen te reageren en dat de door X gebruikte tijd als onredelijk moet worden aangemerkt.
5.8 De omstandigheid dat X de gevraagde gegevens na acht dagen niet heeft aangeleverd kan hem naar het oordeel van de kantonrechter redelijkerwijze evenmin worden tegengeworpen, aangezien hij niet over een compleet dossier beschikte. Overigens heeft BMW Financial Services naar aanleiding van de e-mail van X d.d. 8 november 2011 bij haar e-mail van 9 november 2011 ook niet gesteld dat X onverwijld onder toezending van de financiële gegevens had dienen te reageren en dat bij gebreke daarvan de alternatieve route was afgesloten.
5.9 In het licht van hetgeen hiervoor is overwogen acht de kantonrechter het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar dat BMW Financial Services de beoogde herfinanciering nog dezelfde dag en zonder X daarin te kennen heeft afgeblazen en dat zij uit hoofde van het lopende contract aansluitend opdracht heeft gegeven om de auto de dag daarop in te nemen, te meer nu zij de stelling, dat X zich, afgezien van de in het geding zijnde achterstand, ook in een eerder stadium anderszins niet aan zijn afspraken had gehouden, zodat haast was geboden, geen handen en voeten heeft gegeven.
5.10 De kantonrechter komt tot de gevolgtrekking dat de vordering van BMW Financial Services met betrekking tot de restschuld moet worden afgewezen. Wel acht de kantonrechter de vordering die ziet op de betalingsachterstand van twee maandtermijnen, vermeerderd met de contractuele rente, toewijsbaar, aangezien X ter zake geen betalingsbewijzen heeft overgelegd.
5.11 Gelet op de uitkomst van de procedure zullen de overige (neven)vorderingen worden afgewezen en zullen de proceskosten worden gecompenseerd.
BESLISSING
De kantonrechter:
veroordeelt X om tegen behoorlijk bewijs van kwijting aan BMW Financial Services te betalen de somma van € 1.723,40, vermeerderd met de contractuele rente, berekend naar 9% per jaar, vanaf 2 maart 2012 tot aan de dag der algehele voldoening;
verklaart deze veroordeling uitvoerbaar bij voorraad;
compenseert de proceskosten in die zin dat iedere partij de eigen kosten heeft te dragen;
wijst af hetgeen meer of anders is gevorderd.
Dit vonnis is gewezen door mr. A. Fokkema, kantonrechter, en op 31 juli 2012 uitgesproken ter openbare terechtzitting in aanwezigheid van de griffier.
typ: AF
coll: AvD