Uitspraak
Reg. nr: Awb 05 - 206 ONBEK
Uitspraakdatum: 26 juli 2005
RECHTBANK HAARLEM, sector bestuursrecht
enkelvoudige kamer
U I T S P R A A K
in de zaak van:
[eiser],
te [woonplaats],
eiser,
gemachtigde: F. van der Loos, juridisch adviseur te Den Haag,
-- tegen --
Stichting De Thuiskopie,
gevestigd te Hoofddorp,
verweerster,
gemachtigde: J.M. van den Berg, werkzaam als advocaat te Amsterdam.
1. Ontstaan en loop van het geding
Bij brief van 29 september 2004 heeft verweerster eiser bericht dat eiser in strijd met de onthoudingsverklaring van 12 juni 2004 heeft gehandeld en derhalve uit hoofde van die overeenkomst een boete van € 795.420,-- vordert.
Tegen deze brief heeft eiser bezwaar gemaakt.
Bij brief van 9 december 2004 heeft verweerster hierop gereageerd. Daarbij heeft zij onder meer gesteld dat zij niet kan worden aangemerkt als een bestuursorgaan in de zin van de Algemene wet bestuursrecht (Awb).
Tegen deze brief heeft eiseres bij brief van 19 januari 2005, aangevuld bij brief van 21 februari 2005 en 13 mei 2005, beroep ingesteld.
Verweerster heeft een verweerschrift ingediend en de op de zaak betrekking hebbende stukken ingezonden.
Het beroep is behandeld ter zitting van 23 mei 2005, alwaar eiser in persoon, tezamen met zijn zoon, is verschenen, bijgestaan door zijn gemachtigde voornoemd. Verweerster heeft zich doen vertegenwoordigen door haar gemachtigde voornoemd. Voorts zijn verschenen mr. O. Delfos Visser, mr. H. Wijminga, beide werkzaam bij Stichting de Thuiskopie.
2. Overwegingen
2.1. Ingevolge artikel 8:1, eerste lid, Awb kan een belanghebbende tegen een besluit beroep instellen bij de rechtbank.
2.2. Ingevolge artikel 1:3, eerste lid, Awb wordt onder besluit verstaan: een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een publiekrechtelijke rechtshandeling.
2.3. Ingevolge artikel 1:1, eerste lid, Awb wordt onder een bestuursorgaan verstaan:
a. een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld, of
b. een ander persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed.
2.4. Eiser meent dat Stichting De Thuiskopie een bestuursorgaan is in de zin van artikel 1:1, eerste lid Awb.
2.5. Stichting De Thuiskopie is bij besluit van de Minister van Justitie van 20 februari 1991, krachtens artikel 16d, eerste lid, Auteurswet 1912, aangewezen als zijnde belast met de inning en de verdeling van de in artikel 16c Auteurswet 1912 bedoelde vergoeding.
2.6. De doelstelling van Stichting De Thuiskopie luidt krachtens diens statuten als volgt:
"De Stichting stelt zich ten doel, zonder winstoogmerk voor zichzelf, de belangen van rechthebbenden te behartigen terzake van de vergoeding voor het verveelvoudigen van beeld- of geluidsopnamen voor eigen oefening, studie of gebruik, als bedoeld in artikel 16c van de Auteurswet, welk artikel van overeenkomstige toepassing is verklaard in artikel 10, onder a, van de Wet op de naburige rechten (Stb. 1993, 178)."
2.7. Stichting De Thuiskopie is, nu zij een privaatrechtelijke rechtspersoon is en niet krachtens publiekrecht is ingesteld, niet aan te merken als bestuursorgaan in de zin van artikel 1:1, eerste lid, aanhef en onder a, Awb. Naar het oordeel van de rechtbank is Stichting De Thuiskopie evenmin aan te merken als bestuursorgaan in de zin van artikel 1:1, eerste lid, aanhef en onder b, Awb. De rechtbank overweegt hiertoe als volgt.
2.8. Van een bestuursorgaan in voornoemde zin is slechts sprake indien daaraan een of meer overheidstaken zijn opgedragen en de daarvoor benodigde publiekrechtelijke bevoegdheden zijn toegekend. De rechtbank is van oordeel dat niet aan deze voorwaarden is voldaan. Alhoewel Stichting De Thuiskopie door de Minister is aangewezen om, namens rechthebbenden, auteursrechtelijke vergoedingen te innen dient dit op zichzelf niet te leiden tot de conclusie dat Stichting De Thuiskopie met openbaar gezag is bekleed. Van belang is of sprake is van uitoefening van een overheidstaak. De rechtbank is niet gebleken van een verplichte in de Auteurswet 1912 opgenomen taakstelling terzake van de inning van auteursrechten. Dat Stichting De Thuiskopie als enige gerechtigd is tot inning van de rechtsreeks uit de wet voortvloeiende thuiskopie-vergoedingen en onder overheidstoezicht staat, betekent niet dat zij is belast met een overheidstaak en daartoe over publiekrechtelijke bevoegdheden beschikt. Voorts blijkt uit de statuten dat Stichting De Thuiskopie vooral moet worden gezien als faciliterend en ondersteunend voor de rechthebbenden op auteursrechtelijke vergoedingen. Voor een dergelijke faciliterende functie is geen publiekrechtelijke grondslag te vinden. Zoals eveneens uit de statuten blijkt ontvangt Stichting De Thuiskopie evenmin financiële middelen van de overheid. De boete die Stichting De Thuiskopie oplegt in geval wordt nagelaten de verschuldigde auteursrechtelijke vergoedingen af te dragen, vindt zijn grondslag in een privaatrechtelijke onthoudingsverklaring en volgt niet uit een publiekrechtelijk voorschrift.
2.9. Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen kan de brief van 29 september 2004, noch de brief van 9 december 2004 van Stichting De Thuiskopie een besluit bevatten, dat is genomen door een bestuursorgaan als bedoeld in artikel 1:1 Awb, zodat daartegen, gelet op de artikelen 1:3, tweede lid, en 8:1, eerste lid, Awb, geen bezwaar of beroep openstaat.
2.10. De rechtbank is derhalve onbevoegd om van het geschil kennis te nemen.
2.11. Gelet op artikel 8:71 Awb merkt de rechtbank op dat eiser zich tot de burgerlijke rechter kan wenden ter zake van het onderhavige geschil.
2.12. Voor een proceskostenveroordeling zijn geen termen aanwezig, ook niet van eiseres, nu de rechtbank geen geval van kennelijk onredelijk gebruik van procesrecht aanwezig acht.
3. Beslissing
De rechtbank
verklaart zich onbevoegd om van het geschil kennis te nemen.
Deze uitspraak is gedaan door mr. M. Groverman, rechter, in tegenwoordigheid van mr. K.D. Jibodh, als griffier en uitgesproken in het openbaar op 26 juli 2005 in tegenwoordigheid van de griffier.
Afschrift verzonden op :
RECHTSMIDDEL
Tegen deze uitspraak staat hoger beroep open bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, Postbus 20019, 2500 EA Den Haag. Het hoger beroep dient te worden ingesteld door het indienen van een beroepschrift binnen zes weken onmiddellijk liggend na de dag van verzending van de uitspraak door de griffier.