Uitspraak
vonnis
RECHTBANK HAARLEM
Sector civiel recht
zaaknummer / rolnummer: 144798 / KG ZA 08-179
Vonnis in kort geding van 14 mei 2008
in de zaak van
de publiekrechtelijke rechtspersoon
STAAT DER NEDERLANDEN,
zetelend te ‘s-Gravenhage, (Ministerie van Financiën, directoraat-generaal Belastingdienst)
eiser,
procureur mr. R.F. Meijer,
advocaat mr. H.J.M. Boukema te 's-Gravenhage,
tegen
1. de vennootschap onder firma
A-GROUP, h.o.d.n. […],
gevestigd te Rotterdam,
gedaagde,
niet verschenen,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
IS INTERNED SERVICES B.V.,
gevestigd te Purmerend,
gedaagde,
advocaat mr. C. de Breet te Amsterdam.
Partijen zullen hierna Staat der Nederlanden, A-Group en IS InterNed Services genoemd worden.
1. De procedure
1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding met producties
- de producties van IS InterNed Services
- de mondelinge behandeling
- de verstekverlening tegen de niet verschenen A-Group
- de pleitnota van Staat der Nederlanden
- de pleitnota van IS InterNed Services.
1.2. Ten slotte is vonnis bepaald.
2. De feiten
2.1. A-Group is een vennootschap onder firma met als vennoten [vennoot X] (hierna: [vennoot X]) en [vennoot Y]. Tot de bedrijfsactiviteiten behoren blijkens het uittreksel uit het handelsregister van de Kamer van Koophandel voor Rotterdam onder meer import en export van tweedehands auto’s. Onder de handelsnaam […] wordt een transport-, expeditie-, op- en overslagbedrijf uitgeoefend.
2.2. Naar aanleiding van verzoeken van [vennoot X] om teruggaaf van omzetbelasting is de omzet van A-Group geschat en zijn aanslagen inkomstenbelasting over de jaren 2004 tot en met 2007, en aanslagen omzetbelasting over de jaren 2006 en 2007 opgelegd. Tegen de aanslag inkomstenbelasting 2007 is pro forma bezwaar gemaakt, de overige aanslagen hebben inmiddels formele rechtskracht gekregen.
2.3. [vennoot X] verbleef als uitgeprocedeerde asielzoeker illegaal in Nederland. Op 5 maart 2007 heeft de Vreemdelingendienst [vennoot X] aangehouden. Nadien heeft [vennoot X] verklaard dat hij voornemens was om naar Afrika terug te gaan en dat hij in de loop der tijd al zoveel geld naar Afrika had overgemaakt dat hij daar lange tijd van kon leven. Hieruit heeft de ontvanger afgeleid dat er gegronde vrees bestaat dat goederen zouden worden verduisterd en is tot versnelde invordering van de belastingaanslagen overgegaan. Op 16 augustus is definitief afwijzend beslist op een verzoek van [vennoot X] om uitstel van betaling van de belastingaanslagen.
2.4. Op 19 maart 2007 is een boekenonderzoek aangekondigd, waarvan uitstel is verleend tot 1 november 2007. Tijdens een surveillance op 24 oktober 2007 is gebleken dat de op het bedrijfsterrein van A-Group aanwezige voorraad auto’s op twee na was verdwenen. De volgende dag waren alle auto’s en het bord met de handelsnaam verdwenen. Een groot deel van de auto’s is nadien teruggevonden op een braakliggend terrein in de omgeving en in beslag genomen. Voorts zijn vanwege de Belastingdienst nog een achttal auto’s in beslag genomen die in de Amsterdamse haven gereed stonden te worden verscheept.
2.5. Op 28 juli 2007 heeft [vennoot X] klachten over het optreden van de Belastingdienst ingediend bij de Nationale ombudsman. Op 27 februari 2008 heeft deze [vennoot X] bericht dat hij de klachten niet gegrond acht, en overigens onvoldoende aanknopingspunten ziet voor een onderzoek.
2.6. A-Group onderhoudt de website […]. IS InterNed Services verzorgt als internetprovider de hosting van deze website. Op de website zijn onder andere de volgende teksten geplaatst:
“Dutch racist tax officer imposes very high and unrealistic tax on our company. […]”
“Following a Racist action from the Dutch tax authority our company and her activities have been brought to a standstill.
Mr. […] for Racist motives imposed an unrealistic and unjust tax on our company. […] It is disheartening to see what position Racism and hate holds in the Dutch society. […]”
“It is worth mentioning that since we started operating at this adress in 2004, we have been receiving countless threats from anonymous persons. They were not happy that a company owned and run by a none-European was. They started realizing their threats by destroying our properties. They went further by threatening my life. Since I did not give in to all these they decided to start making unnecessary and false complains against our company. After haven failed to achieve their goals they started looking for Dutch officials who share same RACIST view. They finally saw one working for the Dutch tax department in the person of Mr. […]. This corrupt and racist tax official decided to impose a very high tax on me. On collection of his imposed tax he invoked emergency law permitting him to collect the said amount on the spot […] Knowing that it was impossible to comply with this law, this racist tax official went ahead to seize all the money they could find with me and in my office. […] The seized goods and money is ten times the amount they are asking me to pay. They also froze all our accounts making it impossible for us to operate.[…] We have complained about this unjust and racist treatment, but this seems to please the authority. It has down on me that this Mr.[…] has permission form the authorities that be to carry on with his acts.
Amongst the seized goods are also those from our clients. They have no right to seize goods belonging to clients.[…] We have also brought the matter to the attention of the Dutch National Ombudsman who is investigating the matter at the moments.”
2.7. Namens de Staatssecretaris van Financiën is met dagtekening 6 februari 2008 een brief gezonden naar IS InterNed Services. Daarin wordt gesteld dat met bovenvermelde uitlatingen de eer en goede naam van de Belastingdienst en in het bijzonder mr. […] ernstig worden geschaad en wordt verzocht doorgifte op de website te staken. In reactie heeft IS InterNed Services te kennen gegeven niet onmiddellijk gehoor te zullen geven aan het verzoek, doch dit te zullen bestuderen.
2.8. In een in het Engels en Nederlands gestelde e-mail van A-Group van 13 februari 2008 met als onderwerp “INTIMIDATIE DOOR HET MINISTERIE VAN FINACIEN”, onder andere verzonden aan een zestal fractievoorzitters in de Tweede Kamer der Staten-Generaal, wordt de brief van de Staatssecretaris van Financiën van 6 februari 2008 gekwalificeerd als intimidatie, en worden mr. […] en zijn collega’s beticht van het verspreiden van leugens onder de klanten van A-Group. Voorts wordt […] ervan beticht zijn positie te misbruiken en familieleden van [vennoot X] te benadelen.
3. Het geschil
3.1. De Staat der Nederlanden vordert samengevat - dat de voorzieningenrechter bij vonnis, zoveel mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:
1. A-Group en IS InterNed Services beveelt binnen 24 uur na betekening van het ten deze te wijzen vonnis alle berichten te verwijderen van de website […] die de strekking hebben dat:
a) de Belastingdienst en […] (en overige ambtenaren van de Belastingdienst) optreden uit racistische motieven;
b) sprake is van een te hoge en onjuiste belastingaanslag;
c) ten onrechte een noodmaatregel is gemaakt om een groot bedrag ineens te innen van A-Group;
d) onrechtmatig beslag is gelegd;
e) de Belastingdienst en […] (en overige ambtenaren van de Belastingdienst) leugens over A-Group hebben verteld aan klanten van A-Group;
f) samenspanning plaatsvindt tussen de Belastingdienst en personen die A-Group weg (zouden) willen hebben;
g) […] zijn (machts)positie misbruikt om A-Group (alsmede haar vennoten en hun familieleden) te benadelen, respectievelijk corrupt is;
h) discriminatie het uitgangspunt is van de belastingdienst en aldaar werkzame ambtenaren;
2. A-Group en IS InterNed Services beveelt binnen 24 uur na betekening van het ten deze te wijzen vonnis uitingen met de hierboven bedoeld strekking te staken en gestaakt te houden, op straffe van verbeurte van een dwangsom van EUR 5.000,00 voor iedere gehele of gedeeltelijke overtreding van dit verbod, met een maximum van EUR 250.000,00;
3. A-Group en IS InterNed Services verbiedt vanaf de betekening van het ten deze te wijzen vonnis in e-mails of per fax aan de media, volksvertegenwoordigers, of anderen, de onder 1 genoemde aantijgingen openbaar te maken, op straffe van verbeurte van een dwangsom van EUR 5.000,00 voor iedere gehele of gedeeltelijke overtreding van dit verbod, met een maximum van EUR 250.000,00;
4. primair: indien A-Group en IS InterNed Services het onder 1 bedoelde bevel geheel of gedeeltelijk overtreden via uitingen op een website of e-mailfaciliteiten, de Belastingdienst machtigt die website, respectievelijk e-mailfaciliteiten, namens A-Group en IS InterNed Services af te sluiten,
Subsidiair: A-Group en IS InterNed Services veroordeelt tot betaling van een dwangsom van EUR 10.000,00 voor iedere gehele of gedeeltelijke overtreding van het onder 1 bedoelde bevel, waarbij A-Group en IS InterNed Services voor elke dag, respectievelijk elk dagdeel, dat zij het bevel geheel of gedeeltelijk overtreden een dwangsom verbeuren, één en ander met een maximum van EUR 500.000,00.
5. A-Group en IS InterNed Services veroordeelt in de kosten van de procedure, met bepaling dat daarover wettelijke rente verschuldigd zal zijn met ingang van veertien dagen na de datum van het in dezen te wijzen vonnis, en met verklaring dat ook de verschuldigdheid van die rente uitvoerbaar bij voorraad zal zijn.
3.2. Ter zitting heeft de Staat der Nederlanden zijn eis verminderd ten aanzien van de onder 1 sub b, c en d genoemde uitingen van A-Group.
3.3. De Staat der Nederlanden heeft aan zijn vorderingen ten grondslag gelegd dat de aantijgingen van A-Group iedere feitelijke grondslag ontberen en bij het ontbreken van een juridisch toereikende rechtvaardiging als onrechtmatig jegens de Belastingdienst en […] moeten worden gekenschetst.
3.4. IS InterNed Services voert verweer. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4. De beoordeling
4.1. De rechtbank stelt voorop dat dit vonnis ingevolge artikel 140 lid 2 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering tussen alle partijen heeft te gelden als een vonnis op tegenspraak. De gelijkluidende vorderingen richten zowel op A-Group als op IS InterNed Services. Bij de beoordeling zal de voorzieningenrechter onderscheid maken naar de beide gedaagden.
Ten aanzien van de niet verschenen A-Group
4.2. De in de dagvaarding gestelde feiten zijn onweersproken gebleven. De vordering zal worden toegewezen, voor zover die de voorzieningenrechter niet onrechtmatig of ongegrond voorkomt. De voorzieningenrechter tekent hierbij aan dat niet lichtvaardig voorbijgegaan mag worden aan het feit dat in het onderhavige geval het fundamentele grondrecht van de vrijheid van meningsuiting aan de orde is.
4.3. Vooropgesteld moet worden dat de vrijheid van meningsuiting een zodanig groot goed is dat van de overheid een aanzienlijk incasseringsvermogen mag worden verwacht waar het gaat om publiekelijk gedane kritische uitlatingen. Onder omstandigheden kan echter een grens worden gepasseerd die maakt dat bepaalde uitlatingen als onrechtmatig moeten worden beoordeeld. In het onderhavige geval moet het belang dat Staat der Nederlanden erbij heeft dat de Belastingdienst en mr. […] niet worden blootgesteld aan ernstige verdachtmakingen op de website van A-Group worden afgewogen tegen het belang dat de vennoten van A-Group erbij hebben zich in vrijheid te kunnen uiten. De voorzieningenrechter is van oordeel dat de uitlatingen van A-Group als onrechtmatig moeten worden beoordeeld voor zover zij de strekking hebben de Belastingdienst of mr. […] te betichten van racisme, corruptie, machtsmisbruik en discriminatie, nu de uitlatingen daarvoor geen feitelijke onderbouwing hebben gegeven. De overige in het petitum genoemde uitingen - evenals de onder 1 sub b, c en d genoemde uitlatingen van A-Group ten aanzien waarvan Staat der Nederlanden haar eis heeft laten vallen - moet een professionele overheidsorganisatie over zijn kant kunnen laten gaan.
4.4. De voorzieningenrechter zal A-Group gebieden berichten waarin beschuldigingen die de strekking hebben de Belastingdienst of mr. […] te betichten van racisme, corruptie, machtsmisbruik en discriminatie van haar website te verwijderen. Het treffen van een verderstrekkende maatregel, met name A-Group te verbieden haar aantijgingen per fax of e-mail aan de media, volksvertegenwoordigers of anderen openbaar te maken, staat te zeer op gespannen voet met de vrijheid van meningsuiting om voor toewijzing in aanmerking te kunnen komen. De voorzieningenrechter tekent hierbij aan dat voorshands niet is gebleken dat er een reële dreiging bestaat dat A-Group de media op voormelde wijze zal benaderen nu dat tot dusver niet is geschied en dat het overigens in een parlementaire democratie als de Nederlandse niet aangaat te verbieden dat volksvertegenwoordigers worden benaderd.
4.5. De gevorderde dwangsom zal worden beperkt als hierna te melden.
Ten aanzien van IS InterNed Services
4.6. IS InterNed Services voert het volgende verweer. Op IS InterNed Services rust in beginsel geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van een bericht dat is geplaatst op een website waarvan zij de hosting verzorgt. Zij voert het beleid dat een website direct uit de lucht wordt gehaald, wanneer het gebruik door een klant leidt tot een evident onrechtmatige situatie. De uitingen op de website van A-Group kunnen niet als onmiskenbaar onrechtmatig worden beschouwd. Staat der Nederlanden heeft haar nodeloos in de onderhavige procedure betrokken, nu Staat der Nederlanden uit de met IS InterNed Services gevoerde correspondentie had kunnen afleiden dat IS InterNed Services na ontvangst van een rechterlijk vonnis waarin de gewraakte uitlatingen onrechtmatig worden beoordeeld, onmiddellijk tot het verwijderen van de website zou zijn overgegaan.
4.7. De voorzieningenrechter overweegt als volgt. Op grond van het bepaalde in art. 6:196c lid 4 BW is een serviceprovider niet aansprakelijk voor de opgeslagen informatie, indien hij niet weet van de activiteit of informatie met een onrechtmatig karakter of daarvan niet redelijkerwijs behoort te weten, dan wel - zodra hij daarvan weet of redelijkerwijs behoort te weten - prompt de informatie verwijdert of de toegang daartoe onmogelijk maakt. Blijkens de memorie van toelichting is de enkele kennisgeving van een derde omtrent de aanwezigheid van onrechtmatige informatie onvoldoende voor de conclusie dat de serviceprovider weet of redelijkerwijs behoort te weten dat de informatie een onrechtmatig karakter heeft; dat is echter anders wanneer aan de juistheid van de kennisgeving in redelijkheid niet getwijfeld kan worden, zoals wanneer de informatie op de website onmiskenbaar onrechtmatig is (TK 2001-2002, 28 197, nr. 3, blz. 49). Pas indien op deze gronden tot aansprakelijkheid van de serviceprovider voor de opgeslagen informatie geconcludeerd kan worden, is een - op die onrechtmatige daad gebaseerde - vordering jegens de serviceprovider tot verwijderen of ontoegankelijk maken van de informatie toewijsbaar.
4.8. De voorzieningenrechter overweegt dat in het onderhavige geval niet kan worden gezegd dat aan de juistheid van de inhoud van de in 2.7 bedoelde brief van de Staatssecretaris van Financiën in redelijkheid niet getwijfeld kon worden. Het betreft immers slechts een reactie van een derde op uitlatingen die zijn geplaatst op een website waarvan IS InterNed Services de hosting verzorgt. IS InterNed Services wist niet, en kon ook niet weten, waarop de uitlatingen waren gebaseerd, zodat zij zich geen oordeel omtrent de juistheid of rechtmatigheid ervan kon vormen. Het feit dat het de Staat der Nederlanden was die deze uitlatingen in voormelde brief als onrechtmatig kenschetste, maakt niet dat IS InterNed Services wist of redelijkerwijs behoorde te weten dat de uitlatingen een onrechtmatig karakter hadden. IS InterNed Services heeft dan ook niet onrechtmatig gehandeld door na ontvangst van de brief van de Staatssecretaris van Financiën niet onmiddellijk de toegang tot de website van A-Group onmogelijk te maken. Uit de tussen partijen gevoerde correspondentie en de daarop ter zitting gegeven toelichting blijkt dat IS InterNed Services wachtte op de ontvangst van een rechterlijk vonnis waarin de uitlatingen op de website van A-Group als onrechtmatig zouden worden beoordeeld. Hierna zou zij overeenkomstig haar beleid de toegang tot de website terstond hebben geblokkeerd. De Staat der Nederlanden had derhalve kunnen volstaan met het instellen van een vordering jegens A-Group. De voorzieningenrechter gaat er dan ook van uit dat IS InterNed Services op basis van dit vonnis de website van A-Group zoals toegezegd zal blokkeren. Voor zover de vorderingen zich richten tegen IS InterNed Services zullen ze derhalve worden afgewezen.
4.9. A-Group zal als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten van Staat der Nederlanden worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van Staat der Nederlanden worden begroot op:
- dagvaarding (x ½) EUR 35,90
- vast recht 254,00
- salaris procureur 816,00
Totaal EUR 1.105,90
4.10. Staat der Nederlanden zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten van IS InterNed Services worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van IS InterNed Services worden begroot op:
- vast recht EUR 254,00
- salaris procureur 816,00
Totaal EUR 1.005,70
5. De beslissing
De voorzieningenrechter
5.1. beveelt A-Group alle berichten van haar website […] te verwijderen voor zover zij de strekking hebben de Belastingdienst of mr. […] te betichten van racisme, corruptie, machtsmisbruik en discriminatie,
5.2. bepaalt dat A-Group voor iedere dag zij in strijd handelt met het onder 5.1 bepaalde, aan Staat der Nederlanden een dwangsom verbeurt van EUR 1.000,00, tot een maximum van EUR 10.000,00,
5.3. veroordeelt A-Group in de proceskosten van Staat der Nederlanden, tot op heden begroot op EUR 1.105,90, te vermeerderen met de wettelijke rente over dit bedrag vanaf de 15e dag na betekening van dit vonnis tot de dag van volledige betaling,
5.4. wijst het meer of anders van A-Group gevorderde af,
5.5. wijst de vorderingen op IS InterNed Services af,
5.6. veroordeelt Staat der Nederlanden in de proceskosten van IS InterNed Services, tot op heden begroot op EUR 1.005,70,
5.7. verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
Dit vonnis is gewezen door mr. Th.S. Röell en in het openbaar uitgesproken op 14 mei 2008.?