Uitspraak
beschikking
RECHTBANK HAARLEM
Sector civiel recht
zaaknummer / rekestnummer: 183421 / HA RK 11-109
Beschikking van 8 september 2011
in de zaak van
[verzoeker],
wonende te [plaats], Israël,
verzoeker,
advocaat mr. S. van der Hart,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
ITP HOLLAND B.V.,
gevestigd te Vijfhuizen,
verweerster,
advocaat mr. J.M. Hunsel.
1. De procedure
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het verzoekschrift
- het verweerschrift
- de mondelinge behandeling.
2. De feiten
2.1. Bij arbitraal vonnis van het International Court of Arbitration of the International Chamber of Commerce van 27 november 2009 is ITP veroordeeld tot betaling van EUR 631.836,92 aan [verzoeker]. In verband hiermee heeft [verzoeker] op 3 maart 2010 conservatoir beslag gelegd op de aandelen die ITP houdt in Aesthetica International B.V. (hierna: Aesthetica), in Med. C.C. Medical Projects Europe B.V. (hierna: Med C.C.), Personal Telephone B.V. (hierna: Personal), The Modular Company B.V. (hierna: Modular) en Bamtro B.V. (hierna: Bamtro).
2.2. Bij beschikking van rechtbank Amsterdam van 24 februari 2011 is aan [verzoeker] verlof verleend tot tenuitvoerlegging van het vonnis in Nederland. [Verzoeker] heeft deze beschikking op 7 juli 2011 aan ITP betekend, met bevel tot betaling binnen twee dagen. ITP is niet tot betaling overgegaan.
2.3. Partijen zijn beide voor 50% aandeelhouder in Aesthetica. De statuten van Aesthetica luiden, voor zover in het kader van de behandeling van dit verzoekschrift van belang:
“Artikel 12 - Blokkeringsregeling (aanbieding)
1. Een aandeelhouder die aandelen wenst te vervreemden is verplicht van zijn voornemen daartoe bij aangetekende brief aan de directie mededeling te doen, onder opgave van het aantal te vervreemden aandelen en de naam van degene aan wie hij de aandelen wenst te over te dragen; deze kennisgeving geldt als aanbieding aan de overige aandeelhouders.
2. De directie is verplicht binnen één week na ontvangst van deze mededeling van de inhoud daarvan bij aangetekende brief kennis te geven aan de overige aandeelhouders, die een recht van voorkeur hebben naar evenredigheid van het gezamenlijke bedrag van ieders aandelen, overeenkomstig de volgende bepalingen.
3. De aandeelhouder die van zijn recht van voorkeur gebruik wenst te maken deelt dat binnen zes weken na ontvangst van de in het vorige lid bedoelde kennisgeving, bij aangetekende brief, aan de directie mee, onder opgave van het aantal aandelen dat hij wenst te verkrijgen, bij gebreke waarvan zijn recht van voorkeur is vervallen.
[…]
6. De directie deelt zo spoedig mogelijk, maar uiterlijk acht weken na het verstrijken van de in lid 3 bedoelde termijn, bij aangetekende brief aan de aanbieder en aan alle overige aandeelhouders mede de namen van degenen aan wie de aangeboden aandelen zijn toegewezen en het aantal aandelen, dat aan ieder van hen is toegewezen.
7. De aanbieder enerzijds en degene(n) aan wie de aandelen werden toegewezen en als aan de vennootschap aandelen werden toegewezen de door de algemene vergadering van aandeelhouders daartoe aan te wijzen persoon anderzijds, treden in overleg over de voor alle aangeboden aandelen te betalen prijs. Als dit overleg niet binnen een maand na de verzending van de mededeling van de directie over de toewijzing bedoeld in lid 6 heeft geleid tot volledige overeenstemming met betrekking tot alle aangeboden aandelen, zal de prijs voor al die aandelen worden vastgesteld door drie deskundigen, van wie tenminste één moet zijn een bevoegd accountant als bedoeld in artikel 2:393 lid 1 Burgerlijk Wetboek, op verzoek van de meest gerede partij te benoemen door de kantonrechter in wiens ambtsgebied de vennootschap statutair is gevestigd, behoudens benoeming van een of meer deskundigen door de partijen in onderling overleg.
[…]”
2.4. Partijen hebben met de betrekking tot de oprichting van Aesthetic op 31 augustus 2004 een Founders Agreement gesloten (hierna: aandeelhoudersovereenkomst). Deze luidt, voor zover in het kader van de behandeling van dit verzoekschrift van belang:
“[…]
4.4 All members of the Board shall have equal voting rights. Board decisions shall be taken by a majority vote. Notwithstanding the aforesaid, the following resolutions will require the affirmative consent of 75% of the Board:
4.4.1 Allocation of shares to third parties;
[…]
4.4.7 [verzoeker] shall be elected Chairman of the Board, but
shall have no casting vote.
[…]”
2.5. ITP is enig aandeelhouder in Med. C.C. De statuten van Med. C.C. luiden, voor zover in het kader van de behandeling van dit verzoekschrift van belang:
“Aanbieding bij overdracht van aandelen
Artikel 7
[…]
4. De prijs, waarvoor de aandelen door de andere aandeelhouders kunnen worden overgenomen, wordt vastgesteld door de aanbieder en de mede-aandeelhouders, die gegadigden zijn. Indien zij niet tot overeenstemming komen, wordt de prijs vastgesteld door een onafhankelijke deskundige, op verzoek van de meest gerede partij aan te wijzen door de Kantonrechter, binnen wiens kanton de vennootschap statutair gevestigd is, tenzij partijen onderling overeenstemming over de deskundige bereiken.[…]”
2.6. ITP is enig aandeelhouder in Personal. De statuten van Personal luiden, voor zover in het kader van de behandeling van dit verzoekschrift van belang:
“Blokkeringsregeling.
Artikel 12. Aanbieding.
[…]
2. De koopprijs zal - tenzij de aanbieder en de mede-aandeelhouders éénparig anders overeenkomen - worden vastgesteld door een of meer onafhankelijke deskundigen, die door de aanbieder en de mede-aandeelhouders in gemeenschappelijk overleg worden benoemd. Komen zij hieromtrent niet tot overeenstemming, dan verzoekt de meest gerede partij aan de voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fabrieken binnen wier ressort de vennootschap statutair is gevestigd, de benoeming van drie onafhankelijke deskundigen.[…]”
3. De beoordeling
3.1. Het verzoek strekt ertoe - samengevat - bij beschikking te bepalen dat en binnen welke termijn tot verkoop en overdracht van de in beslag genomen aandelen kan worden overgegaan. ITP voert verweer en doet met betrekking tot de wijze van verkoop van de aandelen een zelfstandig verzoek.
3.2. Ter zitting is verschenen [de deurwaarder], als gerechtsdeurwaarder werkzaam bij Groenewegen & Partners Gerechtsdeurwaarders. [De deurwaarder] heeft de rechtbank desgevraagd geïnformeerd over de wijze waarop de executoriale verkoop van de aandelen naar zijn inzicht dient plaats te vinden. De voorkeur gaat uit naar onderhandse verkoop van de aandelen, omdat dit naar verwachting een hogere prijs zal genereren dan openbare verkoop. Indien tot openbare verkoop moet worden overgegaan, dient dit een openbare verkoop bij inschrijving te zijn, en niet bij opbod. [De deurwaarder] verzoekt de termijn waarbinnen tot verkoop en overdracht dient te worden overgegaan te bepalen op zes maanden tot een jaar, met de mogelijkheid to verlenging. Ten slotte verzoekt [de deurwaarder] te bepalen dat de executoriale verkoop ook door een collega van zijn kantoor ter hand genomen mag worden.
Modular en Bamtro.
3.3. Ter zitting heeft [verzoeker] zich in reactie op het daartoe strekkende betoog van ITP op het standpunt gesteld het aannemelijk te achten dat ITP geen aandelen houdt in Bamtro en in Modular. Met betrekking tot deze twee vennootschappen dient het verzoek dan ook te worden afgewezen.
Aesthetica
3.4. Partijen zijn eensluidend van opvatting dat bij de uitleg van de statuten van Aesthetica tevens de aandeelhoudersovereenkomst dient te worden gevolgd. De rechtbank sluit zich hierbij aan.
3.5. ITP stelt zich op het standpunt dat voor de overdracht van de aandelen ingevolge het bepaalde in artikel 4.4 aanhef en 4.4.1 van de aandeelhoudersovereenkomst instemming van 75% van het bestuur is vereist, waarbij [verzoeker] gelet op het bepaalde in 4.4.7 geen stemrecht toekomt. [verzoeker] stelt zich op het standpunt dat dit artikel buiten toepassing dient te blijven. Aangezien partijen ieder de helft van de stemmen in het bestuur vertegenwoordigen, dreigt een patstelling indien ook bij executoriale verkoop de instemming van het bestuur noodzakelijk is. Voor zover artikel 4.4 niet buiten toepassing dient te blijven, stelt [verzoeker] zich op het standpunt dat het begrip “allocation of shares to third parties” ziet op de uitgifte en toewijzing van aandelen, en niet op de overdracht van aandelen aan een derde. Voor het geval de uitleg wordt gevolgd die ITP voorstaat, stelt [verzoeker] zich op het standpunt dat ook hem stemrecht toekomt, omdat de uitzondering ziet op de situatie dat de stemmen staken, in welk geval hij geen “casting vote” heeft.
3.6. Blijkens het bepaalde in artikel 474g lid 4 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) mag de beschikking van de rechtbank ten aanzien van de wettelijke en statutaire bepalingen geen afwijkingen inhouden behoudens voor zover inachtneming van deze bepalingen de executoriale verkoop onmogelijk zou maken. Nu ITP heeft geweigerd vrijwillig aan het arbitrale vonnis te voldoen, valt niet te verwachten dat zij als bestuurder met de executoriale verkoop van de aandelen zal instemmen. Aangezien partijen het er in ieder geval over eens zijn dat [verzoeker] als voorzitter van de raad van bestuur niet over een beslissende stem beschikt, zou een besluit tot overdracht van de aandelen in dat geval niet kunnen worden genomen. Gesteld derhalve dat artikel 4.4 van de aandeelhoudersovereenkomst moet worden uitgelegd op de wijze die ITP voorstaat, dan valt te voorzien dat inachtneming van deze bepaling leidt tot een patstelling die executoriale verkoop onmogelijk zou maken. Artikel 4.4 van de aandeelhoudersovereenkomst dient bij de executoriale verkoop daarom buiten toepassing te blijven.
3.7. [Verzoeker] stelt voor dat partijen in overleg treden over de voor de aandelen te betalen prijs. Indien partijen niet tot overeenstemming komen, dienen zij zich voor de benoeming van drie deskundigen tot de kantonrechter te wenden. ITP stelt voor meteen drie deskundigen te benoemen om de waarde van de aandelen vast te stellen. Deze waarde dient de ondergrens te vormen voor de door [verzoeker] of een aan hem gelieerde partij voor het geval de aandelen onderhands worden verkocht, of zal tot uitgangspunt kunnen dienen voor het geval de aandelen openbaar worden verkocht, in welk geval [verzoeker] of aan hem gelieerde partijen niet onder deze waarde mogen bieden.
3.8. Krachtens het bepaalde in artikel 474g lid 4 Rv oefent de deurwaarder alle ten aanzien van de vervreemding aan de aandeelhouder toekomende rechten uit, en komt de deurwaarder alle ter zake op hem drukkende verplichtingen na.
3.9. Gelet op het bepaalde in artikel 12 lid 7 van de statuten dienen [verzoeker] en ITP in overleg te treden over de voor de aandelen te betalen prijs. Indien zij niet tot overeenstemming komen, dient de prijs voor de aandelen te worden vastgesteld door drie deskundigen, te benoemen door de kantonrechter, behoudens benoeming van een of meer deskundigen in onderling overleg.
3.10. Met betrekking tot de wijze waarop artikel 12 van de statuten van Aesthetica in casu toepassing dient te vinden oordeelt de rechtbank als volgt. Voor zover voor de overdracht van de aandelen krachtens artikel 12 de medewerking van de directie van Aesthetica is vereist, dienen de desbetreffende bepalingen buiten toepassing te blijven. [verzoeker] en ITP dienen binnen twee weken na betekening van deze beschikking in overleg te treden over de door [verzoeker] te betalen prijs. Indien zij niet binnen een maand nadien tot overeenstemming hebben kunnen komen, dienen [verzoeker] en de deurwaarder in overleg te treden over de benoeming van een of meer deskundigen die de prijs van de aandelen zullen bepalen. De rechtbank gaat als overbodig voorbij aan het verzoek van [de deurwaarder] te bepalen dat ook een collega van zijn kantoor de executoriale verkoop ter hand zal kunnen nemen, omdat in het kader van de behandeling van een verzoek als het onderhavige geen deurwaarder wordt benoemd. Indien [verzoeker] en de deurwaarder daarover niet binnen een maand tot overeenstemming hebben kunnen komen, zal de kantonrechter op verzoek van de een van hen drie deskundigen benoemen die de prijs van de aandelen zullen bepalen. De aandelen zullen bij wege van onderhandse verkoop tegen tenminste deze prijs worden overgedragen. Indien onderhandse verkoop tegen deze prijs niet mogelijk mocht blijken, dienen de aandelen bij inschrijving openbaar te worden verkocht, waarbij [verzoeker] of aan hem gelieerde partijen ten minste de door de deskundigen bepaalde prijs dienen te bieden. De rechtbank zal de termijn waarbinnen verkoop en overdracht dient plaats te vinden stellen op een jaar na heden. De deurwaarder kan in voorkomend geval om verlenging van deze termijn verzoeken.
Med. C.C. en Personal
3.11. ITP is enig aandeelhouder in zowel Med. C.C. als Personal. Dat betekent dat aan de statutaire aanbiedingsplicht van respectievelijk artikel 7 van de statuten van Med. C.C. en artikel 12 van de statuten van Personal voorbijgegaan kan worden. De rechtbank acht het opportuun dat de executoriale verkoop van de aandelen in Med C.C. en Personal plaatsvindt op vergelijkbare wijze als die van de aandelen Aesthetic, met dien verstande dat, indien [verzoeker] en ITP over de waarde van de aandelen onderling geen overeenstemming kunnen bereiken, de deurwaarder E. Horlings, registeraccountant bij de Horatio Assurance Group, zal benaderen om de waarde van de aandelen te bepalen, nu [verzoeker] ter zitting te kennen heeft gegeven geen bezwaren tegen deze deskundige te hebben.
3.12. Aangezien het entameren van de onderhavige procedure te wijten is aan de weigerachtigheid van ITP om vrijwillig aan het arbitrale vonnis te voldoen, zal zij in de proceskosten worden veroordeeld, te vermeerderen met wettelijke rente zoals gevorderd nu ITP daartegen geen verweer heeft gevoerd. De proceskosten worden aan de zijde van [verzoeker] begroot op:
- griffierecht EUR 560,00
- salaris advocaat 904,00 (tarief EUR 452,00 x 2 punten)
Totaal EUR 1.464,00
4. De beslissing
De rechtbank
4.1. bepaalt dat de executoriale verkoop en overdracht van de aandelen in Aesthetic, in Med C.C. en in Personal dient te geschieden op de wijze als in het lichaam van deze beschikking beschreven,
4.2. veroordeelt ITP in de proceskosten, aan de zijde van [verzoeker] tot op heden begroot op EUR 1.464,00, te vermeerderen met de wettelijke rente met ingang van veertien dagen na dagtekening van deze beschikking,
4.3. verklaart deze beschikking wat betreft de proceskostenveroordeling tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
4.4. wijst het meer of anders verzochte af.
Deze beschikking is gegeven door mr. A.J. van der Meer en in het openbaar uitgesproken in tegenwoordigheid van de griffier mr. M.W. Koenis op 8 september 2011.?