Uitspraak
Rechtbank Leeuwarden
Sector civiel recht
afdeling handelsrecht
Korte Gedingen
Uitspraak: 9 juli 2003
Kort-geding-nummer: 58583/KG ZA 03-165
VONNIS
van de voorzieningenrechter van de rechtbank te Leeuwarden, in het kort geding van:
[K.],
wonende te [woonplaats],
eiser in conventie,
verweerder in reconventie,
hierna: [K.],
procureur: mr. V.M.J. Both,
advocaat: mr. S.C. Struycken-Veenhoff te Nijmegen,
tegen
de naamloze vennootschap
ELDON N.V.,
gevestigd te Drachten,
gedaagde in conventie,
eiseres in reconventie,
hierna: Eldon,
advocaat: mr. M.H. Mol te Amsterdam.
PROCESGANG
[K.] heeft Eldon in kort geding doen dagvaarden tegen de openbare zitting van 25 juni 2003.
[K.] heeft ter zitting zijn eis verminderd en op de bij dagvaarding geformuleerde gronden gevorderd dat de voorzieningenrechter bij vonnis - uitvoerbaar bij voorraad -
1. het door de aandeelhoudersvergadering van Eldon op 15 mei 2003 genomen besluit tot ontslag van [K.] als statutair directeur van Eldon en tot opzegging van de arbeidsovereenkomst met [K.] schorst tot het tijdstip waarop in de door [K.] aanhangig te maken bodemprocedure onherroepelijk omtrent de geldigheid van dat besluit zal zijn beslist;
2. Eldon veroordeelt om met ingang van 1 juni 2003 aan [K.] het overeengekomen salaris inclusief vakantietoeslag en alle overige emolumenten te betalen, vermeerderd met de wettelijke verhoging en met de wettelijke rente, tot het tijdstip van algehele betaling;
3. Eldon veroordeelt in de kosten van dit geding.
Vervolgens hebben partijen hun standpunten nader doen toelichten door hun advocaat, die aan de hand van pleitnotities het woord hebben gevoerd, waarbij Eldon in conventie heeft geconcludeerd tot niet ontvankelijk verklaring van [K.] in zijn vorderingen danwel deze vorderingen af te wijzen, met veroordeling van [K.] in de kosten van de procedure.
In reconventie heeft Eldon gevorderd dat de rechter bij vonnis [K.] veroordeelt om de eigendommen van Eldon per direct in te leveren alsmede [K.] veroordeelt de kosten van het gebruik vanaf 23 mei 2003 voor eigen rekening te nemen, op straffe van een dwangsom van 1.000,- euro per dag indien hij niet uiterlijk binnen zeven dagen na betekening van het te wijzen vonnis de eigendommen van Eldon overhandigt, alsmede [K.] veroordeelt in de kosten van het geding in reconventie.
[K.] heeft in reconventie geconcludeerd tot niet ontvankelijk verklaring van Eldon danwel tot afwijzing van de reconventionele vordering.
Partijen hebben met wederzijds goedvinden producties in het geding gebracht.
Na voortgezet debat hebben partijen vonnis gevraagd. De rechter doet heden uitspraak.
RECHTSOVERWEGINGEN
Vaststaande feiten
1. In dit kort geding gelden onder meer de navolgende feiten als vaststaand.
1.1 [K.] is met ingang van 1 mei 1991 benoemd in de functie van CEO (president directeur), tevens vice-president Marketing & Sales van de Eldon groep, nadat hij bij (de rechtsvoorganger van) Eldon jarenlang in verschillende functies werkzaam is geweest.
1.2 Met ingang van 29 januari 2001 is [K.] tevens benoemd tot CEO (president directeur) van de vennootschap naar Zweeds recht Eldon Holding AB en was hij in die functie (eind)verantwoordelijk voor de Eldon-vennootschappen in Spanje, Engeland, Duitsland, Zweden, Noorwegen en België.
1.3 Eldon is een 100% dochter van AB Kronquist & Larsson, een vennootschap naar Zweeds recht, waarvan de aandelen (direct of indirect) worden gehouden door EQT Partners AB, een in Stockholm (Zweden) gevestigde investeringsmaatschappij.
1.4 Bij gelegenheid van de benoeming van [K.] tot CEO van Eldon Holding AB is de arbeidsovereenkomst tussen [K.] en Eldon opnieuw schriftelijk vastgelegd. Het salaris van [K.] bedroeg laatstelijk 202.914,58 euro bruto per jaar (inclusief vakantietoeslag), exclusief emolumenten waaronder een premievrij pensioen en (substantiële) bonussen.
1.5 Op 25 maart 2003 heeft de Raad van Commissarissen een gebruikelijk jaarlijks bezoek aan Eldon gebracht. 's Avonds heeft [K.] met de commissarissen van Eldon gedineerd. De volgende ochtend, op 26 maart 2003, heeft [R.] met [K.] een gesprek gehad. [R.] gaf aan dat de slechte financiële resultaten en het uitblijven van enige verbetering de redenen waren voor het besluit van de commissarissen om [K.] met onmiddellijke ingang als CEO te vervangen. Dezelfde dag is [T.], lid van de directie van Eldon Holding AB en commissaris van Eldon, tot waarnemend CEO (president directeur) van Eldon Holding AB benoemd.
1.6 [K.] heeft zich op 27 maart 2003 telefonisch ziek gemeld bij [L.], financieel directeur, van Eldon. Bij brief van 30 maart 2003 heeft [K.] schriftelijk tegen de gang van zaken geprotesteerd.
1.7 Bij brief van 7 april 2003 heeft [R.] namens Eldon het voornemen van Eldon bevestigd om [K.] ontslag te verlenen uit zijn functie van president directeur en om de arbeidsovereenkomst met [K.] te beëindigen. [K.] is een standaard beëindigingsvoorstel gedaan dat voorzag in beëindiging van de arbeidsovereenkomst met ingang van 1 mei 2003 met wederzijds goedvinden en tegen betaling van een vergoeding.
1.8 [K.] is bij brief van 6 mei 2003 uitgenodigd voor het bijwonen van een algemene vergadering van aandeelhouders van Eldon die op 15 mei 2003 zou worden gehouden op het kantoor van Loyens & Loeff te Amsterdam. De agenda bevatte onder andere het voornemen om [K.] met onmiddellijke ingang uit zijn functie van statutair directeur te ontslaan en om de arbeidsovereenkomst met [K.] op te zeggen. [K.] heeft hiertegen schriftelijk verweer gevoerd.
1.9 Aan mr. M.H. Mol is door [T.] als voorzitter van de Raad van Commissarissen van Eldon en als bestuurder van de enige aandeelhouder Kronquist & Larsson volmacht verleend om de vennootschap te vertegenwoordigen en namens haar te stemmen op de AVA.
1.10 In de artikel 11, 12 en 17 lid 3 van de statuten wordt het volgende bepaald:
artikel 11.
De raad van commissarissen is bevoegd ten allen tijde een of meer direkteuren te schorsen.
In dat geval zal een algemene vergadering van aandeelhouders worden gehouden binnen veertig dagen na het besluit tot schorsing, in welke vergadering zal worden beslist of de betreffende directeur zal worden ontslagen of dat de schorsing zal worden verlengd dan wel opgeheven, nadat de geschorste direkteur de gelegenheid is gegeven zichzelf in deze vergadering te verdedigen.
Indien binnen de termijn van veertig dagen door de algemene vergadering van aandeelhouders geen beslissing is genomen vervalt de schorsing.
artikel 12.
Iedere direkteur kan te allen tijde door de algemene vergadering van aandeelhouders worden geschorst of ontslagen.
artikel 17 lid 3.
De aandeelhouders worden tot de vergaderingen opgeroepen bij schriftelijke kennisgeving gezonden aan het domicilie vermeld in het register als bedoeld in artikel 5, met inachtneming van een termijn van 30 dagen, de dag van oproeping en die van de vergadering niet meegerekend.
De oproeping vermeldt de datum, de tijd en plaats van de vergadering, alsmede de op de agenda geplaatste onderwerpen.
De algemene vergadering kan ook besluiten nemen zonder dat oproeping overeenkomstig deze statuten heeft plaatsgehad, mits het gehele kapitaal ter vergadering is vertegenwoordigd is en de besluiten worden genomen met algemene stemmen.
1.11 Bij brief van 16 mei 2003 heeft Eldon [K.] in kennis gesteld van de besluiten die tijdens de aandeelhoudersvergadering van 15 mei 2003 waren genomen onder toezending van de tekst van de notulen van die vergadering. Uit de tekst blijkt dat de aandeelhoudersvergadering had besloten om [K.] met onmiddellijke ingang als statutair directeur te ontslaan en om de arbeidsovereenkomst met [K.] met onmiddellijke ingang op te zeggen.
1.12 [K.] heeft bij brief van 21 mei 2003 gericht aan Eldon uitdrukkelijk bezwaar gemaakt tegen de gang van zaken rond de besluitvorming alsmede tegen het besluit zelf. In die brief heeft [K.] tot uitdrukking gebracht dat de redenen voor het ontslag hem niet bekend zijn en hem niet zijn meegedeeld. [K.] is sedertdien onafgebroken arbeidsongeschikt.
Beoordeling van het geschil
in conventie
2.1 [K.] stelt zich op het standpunt dat het besluit van de aandeelhoudersvergadering (hierna: de AVA) van 15 mei 2003 om hem per direct als statutair bestuurder te ontslaan en om de arbeidsovereenkomst met onmiddellijke ingang op te zeggen een vernietigbaar besluit is, hetgeen door Eldon gemotiveerd is betwist.
[K.] heeft daartoe onder meer aangevoerd dat de statutaire termijn van 40 dagen voor het bijeenroepen van de AVA niet in acht is genomen. De rechter stelt ten aanzien van dit verweer vast dat in artikel 11 van de statuten inderdaad een termijn van 40 dagen wordt genoemd. Gebleken is dat deze termijn niet in acht is genomen nu de aanzegging van het ontslag op 26 maart 2000 heeft plaatsgevonden en de aandeelhoudersvergadering op 15 mei 2003. Dit betekent dat op grond van genoemd artikel 11 de schorsing van [K.] is komen te vervallen. Echter op grond van artikel 12 van de statuten kan een directeur ten allen tijde door de AVA worden ontslagen. Dit betekent dat het besluit van de AVA van 15 mei 2003 om [K.] per direct als statutair bestuurder te ontslaan en om de arbeidsovereenkomst met onmiddellijke ingang op te zeggen niet in strijd is met de statuten.
Voorts heeft Eldon op 6 mei 2003 [K.] opgeroepen voor de aandeelhoudersvergadering van 15 mei 2003. Deze termijn is, anders dan [K.] heeft gesteld, evenmin in strijd met de statuten. Uit artikel 17 lid 3 van de statuten volgt immers dat de AVA ook besluiten kan nemen zonder dat de oproeping heeft plaatsgehad overeenkomstig de termijn van de statuten indien het gehele kapitaal vertegenwoordigd is en de besluiten worden genomen met algemene stemmen. Bovendien was er een datum gekozen waarop [K.] en zijn advocaat aanwezig konden zijn. Onvoldoende aannemelijk is geworden dat deze datum onder valse voorwendselen is opgevraagd of op verwijtbare wijze is gebruikt. De in acht genomen termijn van 10 dagen is, anders dan [K.] heeft gesteld, naar het oordeel van de rechter een redelijke termijn, ondanks dat het verzoek van [K.] tot uitstel van de vergadering niet is gehonoreerd. [K.] heeft ter onderbouwing van de vernietigbaarheid van het besluit eveneens aangevoerd dat hij niet tijdig van de motivering van het ontslagbesluit op de hoogte is gesteld, hetgeen door Eldon is betwist. De rechter neemt ten aanzien van dit verweer in aanmerking dat [K.] tijdens het gesprek op 26 maart 2003 wel is meegedeeld dat de resultaten van Eldon tegenvielen en dat de commissarissen daarom hadden besloten om [K.] met onmiddellijke ingang als CEO te vervangen. Voorts worden in de aan [K.] toegezonden agenda voor de vergadering van 15 mei 2003 drie, naar het oordeel van de rechter voldoende gemotiveerde, ontslagredenen genoemd. Hiertegen heeft [K.] een uitgebreid schriftelijke verweer gevoerd. Naar het oordeel van de rechter zijn de ontslagredenen [K.] dan ook voldoende kenbaar gemaakt. Dit betekent dat het besluit van de AVA in zoverre niet in strijd is met de redelijkheid en billijkheid. Uit de notulen van de vergadering blijkt voorts dat het verweer van [K.] tijdens de vergadering aan de orde is geweest en dat ondanks dit verweer door de aandeelhouder voor het besluit is gestemd. Het verweer van [K.], dat zijn verweer op geen enkele wijze aan de besluitvorming kan hebben bijgedragen en een behoorlijke afweging van de belangen is uitgebleven, wordt dan ook verworpen.
Dat de OR het advies niet tijdig heeft uitgebracht, zoals door [K.] is aangevoerd, kan evenmin tot vernietiging van het besluit leiden. De Wet op de ondernemingsraden is geschreven in het belang van de medezeggenschap van de ondernemingsraad zodat een beroep op schending van dat belang er niet toe kan leiden dat het besluit is strijd is met artikel 2:15 BW. Voorts is de stelling van [K.], dat Eldon voor aanvang van de aandeelhoudersvergadering niet bekend heeft willen maken wie namens de aandeelhouder van Eldon bij de vergadering aanwezig zou zijn, door Eldon niet betwist. Het moet er dan ook voor worden gehouden dat dit niet bekend is gemaakt. Dit verwijt van [K.] levert echter geen schending van een zorgvuldigheidsnorm op die kan leiden tot vernietiging van het besluit op grond van artikel 2:15 BW.
2.2 Uit het voorgaande volgt naar het oordeel van de rechter dat voorshands geen sprake is geweest van een vernietigbaar ontslagbesluit zodat er geen grond bestaat om het besluit te schorsen. Dit betekent dat de vordering onder 1. en daarmee ook onder 2. niet toewijsbaar zijn. [K.] zal als de in het ongelijk te stellen partij worden veroordeeld in de kosten van conventie.
in reconventie
2.3 Ter zitting is gebleken dat Eldon haar vordering in reconventie niet voorafgaand aan de zitting aan [K.] kenbaar heeft gemaakt. [K.] heeft hiertegen bezwaar gemaakt. Ter zitting is door Eldon aangegeven dat zij al enige tijd het voornemen had om de eis in reconventie in te stellen. Dit betekent dat zij deze eis vroegtijdig aan [K.] kenbaar had kunnen maken. Nu dit niet is gebeurd is de rechter van oordeel dat wegens strijd met de goede procesorde de eis in reconventie niet zal worden toegelaten. Eldon zal dan ook niet ontvankelijk worden verklaard en voorts worden veroordeeld in de kosten in reconventie.
BESLISSING
De rechter, rechtdoende in kort geding:
in conventie
wijst de vordering af;
veroordeelt [K.] in de kosten van conventie, tot aan deze uitspraak aan de zijde van Eldon begroot op 205,- euro aan verschotten en 705,- euro aan salaris procureur;
in reconventie
verklaart Eldon niet ontvankelijk;
veroordeelt Eldon in de kosten van reconventie, tot aan deze uitspraak aan de zijde van [K.] begroot op nihil aan verschotten en 352,50 euro aan salaris procureur.
Dit vonnis is gewezen door mr. A. van der Meer, voorzieningenrechter, en in aanwezigheid van de griffier uitgesproken ter openbare terechtzitting van 9 juli 2003.