Uitspraak
ARRONDISSEMENTSRECHTBANK TE MAASTRICHT
Zaaknummer:59749 / KG ZA 00-364
Datum uitspraak: 14 september 2000 (op schrift gesteld 15 september 2000)
Vonnis in het kort geding van:
[eiseres in de hoofdzaak]
gevestigd te [vestigingsplaats eiseres in de hoofdzaak],
eiseres in de hoofdzaak in kort geding bij dagvaarding van 8 september 2000, verweerster in het incident tot tussenkomst,
procureurs: mr. G.E.R. Ummelen en mr. Ph.A.A. Nijbakker,
tegen:
[gedaagde in de hoofdzaak],
wonende te [woonplaats gedaagde in de hoofdzaak],
gedaagde in de hoofdzaak,
gemachtigde: mr. H. Barten,
en
De rechtspersoon naar Engels recht [eiseres in het incident],
gevestigd te [woonplaats eiseres in het incident],
eiseres in het incident tot tussenkomst,
procureur: mr. Ch.M.E.M. Paulussen,
advocaat: mr. F.G. Vreede, kantoorhoudende te Amsterdam.
1. HET VERLOOP VAN DE PROCEDURE
Eiseres in de hoofdzaak, hierna te noemen "003" heeft gedaagde in de hoofdzaak, die verder als "[M.]" zal worden aangeduid, doen dagvaarden in kort geding tegen 14 september 2000.
Ter zitting van 14 september 2000 zijn vervolgens verschenen:
- 003, vertegenwoordigd door haar beide procureurs,
- [M.], vergezeld van zijn gemachtigde, mr. Barten,
Tevens is ter zitting verschenen een derde partij, hierna te noemen "[eiseres in het incident]", die bij monde van haar raadsman mr. F.G. Vreede, bij incidentele conclusie vorderde te mogen tussenkomen in het aanhangige geschil.
Mr. Vreede voerde daartoe aan dat [eiseres in het incident] een vordering op 003 heeft, die zeer nauw verweven is met het tussen de partijen 003 en [M.] aanhangige geschil.
Nadat 003 te kennen had gegeven bezwaar te hebben tegen de gevorderde tussenkomst, omdat -naar haar oordeel- de vordering van [eiseres in het incident] niet voor toewijzing vatbaar was en [M.] te kennen had gegeven geen bezwaar te hebben tegen de gevorderde tussenkomst, heeft de president de vordering tot tussenkomst toegewezen.
Hij voerde daartoe aan dat [eiseres in het incident] voldoende aannemelijk heeft gemaakt met haar vordering een belang te hebben in relatie tot het in de hoofdzaak aanhangige geschil. Verder is niet gebleken van zwaarwegende belangen van een der partijen in de hoofdzaak, die zich tegen de gevorderde tussenkomst zouden verzetten.
Vervolgens heeft 003 in de hoofdzaak geconcludeerd voor eis overeenkomstig de dagvaaring. Mrs. Ummelen en Nijbakker hebben, aan de hand van op voorhand toegestuurde producties, de vordering nader toegelicht, conform de pleitnota.
[M.] heeft, bij monde van mr. Barten en eveneens aan de hand van producties, verweer gevoerd. Door mr. Barten is eveneens een pleitnota overgelegd.
Vervolgens is in de hoofdzaak gerepliceerd en gedupliceerd.
Na sluiting van de zaak in de hoofdzaak heeft [eiseres in het incident], bij monde van mr. Vreede, in het incident geconcludeerd voor eis.
003 heeft verweer gevoerd.
Na debat tussen partijen is de zaak in het incident gesloten.
De uitspraak van het vonnis is vervolgens door de president bepaald op 14 september 2000, om 14.00 uur.
De uitspraak heeft op 14 september 2000 mondeling plaatsgevonden, een weergave van hetgeen de president heeft voorgelezen is aan dit vonnis gehecht.
2. HET GESCHIL
in de hoofdzaak
[M.] is op grond van artikel 584c, lid 3 Rv als bewaarder aangesteld van een al sedert 1997 zich op de luchthaven Maastricht-Airport bevindend vrachtvliegtuig (de Antonov). Op dit vliegtuig rusten diverse conservatoire beslagen.
Omdat de kosten van bewaring niet tijdig aan [M.] werden voldaan, heeft [M.] -op de voet van artikel 858 Rv- op 25 mei 2000 een verzoek aan de president van deze rechtbank gedaan om de Antonov te mogen verkopen.
Dit verzoek was als volgt geformuleerd:
" Redenen, waarom verzoeker zich wendt tot U Edelachtbare Heer/Vrouwe President met het verzoek om hem verlof te verlenen om als bewaarder het aan hem in bewaring gegeven object, zoals hiervoren omschreven, te (doen) verkopen overeenkomstig de gebruikelijk geldende regels en bepalingen voor de verkoop van luchtvaartuigen als in casu, te weten die van veiling bij inschrijving van roerende zaken, en onder de gehoudenheid om de opbrengst, na aftrek van de kosten, tot aan de dag van verkoop en levering gevallen op de bewaring, alsmede de kosten van de verkoop, te storten in de consignatiekas, en voorts onder het stellen van zodanige voorwaarden als U Edelachtbare in goede justitie juist zal achten. Met uitvoerbaar verklaring van de verzochte beschikking bij voorraad en op de minuut".
De president heeft op 7 juni 2000 haar toestemming gegeven.
De beschikking die op bovengenoemd verzoekschrift is vermeld houdt in:
"Toegestaan als verzocht........."
De veiling werd door [M.] gepland voor 7 augustus 2000.
Één der beslagleggers, te weten [Bank I.]., kon zich echter niet verenigen met de door M. gehanteerde veilingsvoorwaarden en heeft in kort geding de schorsing van de executie geëist. Bij vonnis van 4 augustus 2000 heeft de president van de Arrondissementsrechtbank te Maastricht in kort geding in het tussen onder meer [Bank I.]. en [M.] aanhangige geschil onder meer het navolgende beslist:
"Schorst de executie van het luchtvaartuig, type AN124-100, registratienummer RA 82070;
Benoemt ten deze mr. P. Hoekstra tot rechter-commissaris;
Stelt de stukken in handen van de rechter-commissaris teneinde deze in de gelegenheid te stellen er zorg voor te dragen dat de Antonov wordt verkocht met inachtneming van de voorwaarden zoals omschreven in de artikelen
584a-r Rv;
......."
Dit vonnis is uitvoerbaar bij voorraad verklaard. 003 was bij dit geschil geen partij.
De wél bij dat kort geding betrokken partijen zijn echter alsnog tot overeenstemming gekomen en [M.] heeft een nieuwe datum voor de veiling bepaald, te weten 14 september 2000. De veiling zal plaatsvinden door middel van inschrijving.
003 is een der beslagleggers en is tevens een potentiële koper van de Antonov. Zij is het niet eens met de manier waarop [M.] de Antonov wenst te veilen (bij inschrijving) omdat dit in strijd zou zijn met de wijze waarop -ingevolge het kort geding vonnis van 4 augustus 2000- de veiling dient plaats te vinden. 003 stelt dat zij als potentiële koper dient te weten wat andere potentiële kopers bieden. Dit kan alleen als bij opbod en afmijning, zoals bepaald in artikel 584m Rv, wordt verkocht. 003 vordert dan ook in dit kort geding primair dat de executie zal worden geschorst onder wijziging van de veilingvoorwaarden ingevolge de artikelen 584a-r, meer in het bijzonder artikel 584m Rv. Subsidiair vordert zij de staking van de executie eveneens onder wijziging van de veilingvoorwaarden.
[M.] is van mening dat 003 geen rechten kan ontlenen aan het vonnis van 4 augustus 2000, nu 003 geen partij bij dat vonnis is geweest. [M.] stelt voorts dat hij, nu partijen -die betrokken waren bij het geschil waarover bij vonnis van 4 augustus 2000 uitspraak is gedaan- alsnog tot overeenstemming zijn gekomen, toestemming heeft op basis van de beschikking van de president ex artikel 858 Rv d.d. 7 juni 2000, de Antonov te veilen op de wijze zoals thans aangekondigd.
in het incident
[eiseres in het incident] is eveneens een potentiële koper voor de Antonov.
[eiseres in het incident] stelt dat 003 over de zogenaamde "records" van de Antonov beschikt, terwijl zij en andere potentiële kopers hier niet over beschikken. Ter staving van haar stelling heeft [eiseres in het incident] een tweetal producties overgelegd. [eiseres in het incident] is van mening dat 003 onrechtmatig handelt jegens haar en de andere potentiële kopers, door deze bescheiden niet ter beschikking te stellen.
[eiseres in het incident] vordert dan ook afgifte door 003 van de betreffende bescheiden.
003 stelt niet over de bescheiden te beschikken. Subsidiair stelt zij dat, als zij erover zou beschikken, dat zij er dan op rechtmatige wijze aan is gekomen.
3. DE BEOORDELING
in de hoofdzaak
Allereerst dient in deze zaak beoordeeld te worden of 003 ontvankelijk is in haar vordering. [M.] stelt dat zulks niet het geval is, omdat geen enkele wettelijke grond aan te wijzen is, welke zou rechtvaardigen dat 003 invloed mag uitoefenen op de wijze waarop [M.] overgaat tot verkoop van het object, (de Antonov) waarover hij tot gerechtelijk bewaarder werd aangesteld.
De president verwerpt dit verweer, omdat 003 naar het oordeel van de president voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat zij, als potentiële koper van de Antonov, maar ook als beslaglegger, een alleszins redelijk belang heeft om in rechte voor haar belangen ten aanzien van de wijze waarop de verkoop van de Antonov zal plaatsvinden, op te komen.
Bovendien heeft 003 aannemelijk gemaakt dat zij voldoende spoedeisend belang heeft om haar vordering in kort geding aanhangig te maken, nu de executie -waarvan door 003 de schorsing wordt verzocht- gepland staat voor 14 september a.s.
Bovendien is de spoedeisendheid door [M.] niet betwist.
003 is derhalve ontvankelijk in haar vordering.
De stellingen van 003 komen -kort gezegd- hierop neer dat de voor 14 september 2000 geplande verkoop van de Antonov geen doorgang mag vinden, omdat deze verkoop niet plaats vindt met inachtneming van de artikelen 584a-r, meer in het bijzonder 584m Rv.
Voor zover 003 bij de motivering van haar stellingen beoogt een beroep te doen op het door de president van deze rechtbank in kort geding gewezen vonnis van 4 augustus 2000, gewezen tussen enerzijds de partij [Bank I.]. en anderzijds de partijen. [M.] en [NV L.], is de president, met [M.], van oordeel dat zulk een beroep niet aan 003 toekomt, nu een dergelijk kort geding vonnis van rechtswege slechts een voorlopig oordeel geeft over de rechtsverhoudingen tussen de procederende partijen en een derde partij (in casu 003) hieraan geen rechten kan ontlenen.
De president begrijpt echter dat de grondslag van de vordering van 003 is dat de verkoop van de Antonov zou moeten plaatsvinden analoog aan de bepalingen vermeld in de artikelen 584a-r en meer in het bijzonder 584m Rv. Door [M.] is dit betwist.
Voor de beoordeling van de vraag op welke wijze de verkoop van de Antonov zou moeten plaatsvinden, dient naar het voorlopig oordeel van de president kennis genomen te worden van de door [M.] als productie overgelegde kopie van het door hem, op 25 mei 2000, aan de president gedane verzoek ex artikel 858 Rv (machtiging tot verkoop van de Antonov) alsmede van de daarop vermelde door de president gegeven toestemming.
Dit verzoek is als volgt geformuleerd:
"Redenen waarom verzoeker zicht wendt tot U Edelachtbare Heer/Vrouw President met het verzoek om hem verlof te verlenen om als bewaarder het aan hem in bewaring gegeven object, zoals hiervoren omschreven, te (doen) verkopen overeenkomstig de gebruikelijk geldende regels en bepalingen voor de verkoop van luchtvaartuigen als in casu, te weten die van veiling bij inschrijving van roerende zaken, en onder de gehoudenheid om de opbrengst, na aftrek van de kosten ......op de minuut."
Waarop door de president de navolgende beslissing is gegeven:
"Toegestaan als verzocht nu mr. Van den Born namens beslagene bij brief d.d. 5 juni 2000 heeft meegedeeld dat zijn cliënt instemt met het verzochte en niet gehoord wenst te worden als bedoeld in artikel 858 lid 2 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering.
Maastricht, 7 juni 2000."
Krachtens het derde lid van artikel 858 Rv is tegen een dergelijke beschikking geen hogere voorziening toegelaten, zodat deze beschikking nog steeds van kracht is.
De president is niet bevoegd op verzoek van 003, noch ambtshalve, de in deze beschikking aangegeven wijze van verkoop van de Antonov te wijzigen.
Evenmin ziet de president in de stelling van 003 dat [A.] (de juridisch eigenaar) niet meer akkoord gaat met de geplande verkoop, aanleiding om de executie te schorsen. Immers, nog daargelaten de vraag of het voor [A.] mogelijk is om haar eerdere toestemming in te trekken, [M.] betwist dat degene die blijkens de door 003 overgelegde productie de toestemming intrekt, bevoegd is zulks te doen en 003 heeft op geen enkele wijze aangetoond dat zulks wél het geval is.
De president zal daarom zowel het primair als subsidiair gevorderde afwijzen en 003 zal, als de in het ongelijk gestelde partij, de kosten van deze procedure dienen te dragen.
in het incident
[eiseres in het incident] heeft voldoende aannemelijk gemaakt spoedeisend belang te hebben bij haar vordering.
Zulks vloeit reeds voort uit de aard van de vordering en bovendien is de spoedeisendheid niet betwist.
[eiseres in het incident] wenst afgifte door 003 van -kort gezegd- alle technische gegevens van de Antonov welke betrekking hebben op het vliegtuig zelf alsmede op de motoren.
Zij is bereid om, indien 003 deze bescheiden aan haar ter beschikking stelt, een bankgarantie aan 003 af te geven ten bedrage van USD 160.000,=, zijnde de hoogte van de vordering die 003 op [A.] (de eigenaar van de Antonov) stelt te hebben.
003 heeft de vordering van [eiseres in het incident] betwist daartoe primair stellende dat deze vordering onvoldoende bepaald is (niet duidelijk zou zijn welke bescheiden worden bedoeld) en subsidiair dat zij niet in het bezit is van de gevraagde bescheiden en zo ze wel in het bezit ervan zou zijn, dat ze de bescheiden rechtmatig heeft verkregen.
Naar het voorlopig oordeel van de president snijdt het primaire verweer geen hout. Immers uit het door [eiseres in het incident] gevorderde en de daarbij door mr. Vreede gegeven toelichting, is aannemelijk geworden dat voor degene die de bescheiden dient af te geven, voldoende duidelijk is wat wordt bedoeld met, zoals door [eiseres in het incident] gevorderd "the technical records relating to an individual aircraft".
De president verwerpt eveneens het subsidiaire verweer en wel op grond van het navolgende.
Tegenover de enkele betwisting van 003 dat zij niet over de gevraagde bescheiden zou beschikken heeft [eiseres in het incident] producties overgelegd, te weten twee in het Russisch gestelde brieven, met daarbij qua originaliteit niet beëdigde Engelse vertalingen, welke brieven kennelijk afkomstig zijn van [A.N.], Head of Flight Oversight Department Federal Aviation Authority of Russia.
Nu blijkens deze Engelse vertalingen A.N. verklaart dat 003 in het bezit is van de vorenbedoelde gegevens van de Antonov en 003 de authenticiteit van deze producties niet heeft betwist en voorts 003 daartegen zonder enige motivering heeft ontkend over bedoelde gegevens te (kunnen) beschikken, acht de president voldoende aannemelijk dat 003 daadwerkelijk over de gevraagde bescheiden beschikt, danwel kan beschikken.
Of 003 al dan niet rechtmatig de beschikking over deze bescheiden heeft gekregen, maakt -naar het voorlopig oordeel van de president- geen verschil, nu naar zijn oordeel [eiseres in het incident], als mede-potentiële koper een gerechtvaardigd belang heeft om -alvorens een bod uit te brengen- op de hoogte te zijn van alle technische en onderhoudsgegevens van de Antonov.
Daarbij komt nog dat [eiseres in het incident] zich bereid heeft verklaard zekerheid te stellen tot het bedrag van de pretense vordering van 003 op [A.], zodat hiermee de vrees van 003 (als die al aanwezig zou zijn) dat de verkoop niet voldoende op zou brengen om haar vordering te voldoen, in ieder geval ongegrond is.
De vordering van [eiseres in het incident] zal derhalve worden toegewezen, met dien verstande dat de president de termijn die 003 gegund wordt voor afgifte van de stukken, in zal laten gaan op de dag van de betekening van dit vonnis.
Bovendien zal de president ambtshalve aan de gevorderde dwangsommen een maximum verbinden.
003 zal als de in het ongelijk gestelde partij de kosten van deze procedure dienen te dragen.
4. DE BESLISSING
De president van de Arrondissementsrechtbank te Maastricht.
RECHT DOENDE in kort geding:
in de hoofdzaak
Weigert de gevraagde voorziening.
Veroordeelt 003 in de kosten van dit geding, voor zover aan de zijde van [M.] gevallen en begroot deze tot heden op f.1.400,= (zijnde f. 400,= verschuldigd vast recht en f.1.000,= salaris gemachtigde).
Verklaart deze kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.
in het incident
Veroordeelt 003 om binnen vijf dagen na betekening van dit vonnis aan de bewaarnemer tegen ontvangstbewijs af te geven de gehele en complete documentatie met betrekking tot het uitgevoerde onderhoud aan het vliegtuig AN 124-100, registratie RA-82070, alsmede met betrekking tot alle daarvan deel uitmakende onderdelen, zoals motoren, APU's en verdere (technische) installaties, in de luchtvaartwereld bekend staand als "technical records relating to an individual aircraft", zulks tegen gelijktijdige afgifte door [eiseres in het incident] van een bankgarantie ten bedrage van USD 160.000,=, conform de voorwaarden als gesteld door [eiseres in het incident], in de fax gedateerd 11 augustus 2000 en waarvan een kopie is gehecht aan dit vonnis.
Een en ander op straffe van verbeurte van een dwangsom van
f. 250.000,= per dag of gedeelte daarvan dat gedaagde in gebreke is aan dit vonnis te voldoen, met een maximum van
f. 10.000.000,=.
Veroordeelt 003 in de kosten van deze procedure voor zover aan de zijde van [eiseres in het incident] gevallen en begroot deze tot heden op f. 1.950,= (zijnde f. 400,= verschuldigd vast recht en f.1.550,= salaris procureur).
Verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad.
Aldus gewezen door mr. J.F.W. Huinen, fungerend president, en uitgesproken ter openbare terechtzitting in bijzijn van de griffier.