Uitspraak
Rechtbank Maastricht
Sector Kanton
Locatie Maastricht
rolno: 930101
zaakno: 90274
typ: SG
coll:
Vonnis d.d. 6 februari 2002.
Inzake:
1. [L.B.], wonende te [A.],
2. De besloten vennootschap L.G.B-. BEHEER B.V., gevestigd te [A.],
3. De vennootschap onder firma BTC TELECOM CENTER. gevestigd te Amsterdam, eisers,
gemachtigde: J.M.H. Beurskens, deurwaarder te Maastricht;
tegen
De naamloze vennootschap LIBERTEL N.V., gevestigd te Maastricht, Avenue
Ceramique 7,
gedaagde,
gemachtigde: Mr. S.A.D. Vuyk te Maastricht.
VERLOOP VAN DE PROCEDURE:
Door partijen zijn achtereenvolgens de volgende processtukken overgelegd:
-Exploot van dagvaarding d.d. 15 maart 2001, met produkties;
-Conclusie van antwoord, met produkties;
-Akte tot wijziging van de eis, tevens akte houdende overlegging van produkties, tevens conclusie van repliek;
-Conclusie van dupliek, met produkties.
Daarna is nader vonnis bepaald op heden.
De inhoud van voormelde processtukken wordt als hier herhaald beschouwd.
BEOORDELING VAN HET GESCHIL:
1. Tussen partijen staat het volgende vast:
Gedaagde, verder te noemen Libertel, heeft een netwerk met een landelijke dekking, via welk netwerk mobiel telefoonverkeer mogelijk is. Kernactiviteit van Libertel is het beheren van het netwerk en personen met een Libertel abonnement of een Libertel prepaydcard via haar netwerk tegen betaling laten bellen. Libertel verkoopt kort gezegd telefoontikken. Iemand die via het netwerk van Libertel belt moet daarvoor per tik -een tijdseenheid -al dan niet rechtstreeks een bepaald bedrag aan Libertel betalen. De mobiele beller met een abonnement ontvangt daarvoor doorgaans van Libertel periodiek een rekening. De prepaid-beller koopt daarvoor vooraf een aantal tikken.
Tussen Libertel en de besloten vennootschap Telepact B.V., gevestigd te Amsterdam, is een samenwerkingsovereenkomst tot stand gekomen, die leidt tot de volgende aktiviteiten: Door bemiddeling van Telepact B.V. komen overeenkomsten met betrekking tot Libertel abonnementen tot stand tussen bedrijven en personen enerzijds en Libertel anderzijds. Telepact B.V. ontvangt daarvoor van Libertel bepaalde, tussen Libertel en Telepact B.V. overeengekomen vergoedingen. Na het tot stand komen van die abonnementen vindt de afrekening van de gebruikte telefoontikken rechtstreeks plaats tussen Libertel en de abonnementhouder.
Enig aandeelhouder van Telepact B.V. is Telepact IJ.A., eveneens gevestigd te Amsterdam. Het doel van Telepact U.A. is de bevordering van de belangen van haar leden, die zich bezig houden met de verkoop van mobiele communicatieapparatuur en -diensten. Daartoe behoort ook het bemiddelen bij het tot stand komen van abonnement tussen hun klanten en Libertel, maar ook klanten en andere aanbieders van mobiele telefoontikken.
Eiseres sub 3, de vennootschap onder firma BTC Telecom Center, eveneens gevestigd te Amsterdam, is lid van Telepact U.A. Eiser sub 1 en eiseres sub 2 zijn vennoten van eiseres sub 3. Eisers zullen verder in enkelvoud worden aangeduid als BTC.
De samenwerking tussen Libertel en Telepact B.V. is verwoord in een samenwerkingscontract, dat van jaar tot jaar opnieuw wordt vastgesteld, en een "Dealerovereenkomst Libertel Verkoop en Services". Bij die overeenkomsten horen de "Algemene Voorwaarden Libertel Dealers".
In wezen is er geen rechtstreekse contractuele relatie tussen Libertel en
BTC. In artikel 12, derde lid, van de Dealerovereenkomst Libertel Verkoop
en Services staat evenwel vermeld:
"Als de dealer meerdere leden heeft, welke genoemd zijn in Bijlage E, zullen deze leden binnen deze dealerovereenkomst vallen, waarmee zij samen met de dealer één partij vormen voor Libertel".
In Bijlage E is BTC als lid vermeld.
Nu BTC daartegen geen bezwaar maakt, moet zij als contractpartner van Libertel worden aangemerkt.
Het vergoedingensysteem, geldend voor 2001, tussen Libertel en BTC bestaat uit de volgende delen:
-Een aansluitvergoeding,
-een marketingvergoeding,
-een airtime vergoeding.
De aansluitvergoeding is qua hoogte daarvan afhankelijk van de abonnementsvorm en varieert van f. 200,00 tot f. 350,00 als standaardvergoeding voor éénjarige abonnementen. Voor twee- of driejarige abonnementen komt daar nog f. 60,00 bij. Daarnaast bestaat er nog een volumebonus en is er ook nog een inkoopkorting prepaid.
De marketingvergoeding werkt als volgt: Per goedgekeurde Libertel aansluiting wordt f. 50,00 gereserveerd voor marketinguitgaven welke is opgebouwd uit f. 40,00 voor de leden en f. 10,00 als organisatievergoeding. De vergoeding wordt besteed op basis van werkelijk gemaakte kosten aan co-op reclame-uitingen.
De airtime vergoeding wordt versteekt bij het realiseren van minimaal 12.000 goedgekeurde Libertel aansluitingen, waarvan minimaal 5.000 zakelijke aansluitingen. De airtime vergoeding bedraagt 2% over de totale factuurwaarde exclusief b.t.w.
Daarnaast ontvangt BTC van Libertel ook een vergoeding, indien een bestaand abonnement, door haar aangebracht, dat abonnement na afloop daarvan verlengt.
BTC probeert de door haar benaderde klant over te halen een Libertel abonnement te nemen door bijvoorbeeld bij het abonnement gratis een telefoon en/of een carkit en/of een antenne te leveren. In dat geval wordt een deel van de haar toekomende vergoeding gebruikt, om deze telefoon of carkit of antenne te financieren.
Van belang is nog artikel 7 van de Dealerovereenkomst, vermeldende:
-Libertel verleent de dealer geen exclusieve rechten ten aanzien van een bepaald gebied of een bepaalde t klantenkring.
-Libertel is vrij in het zelfstandig benaderen van de partijen die met haar een overeenkomst voor de afname van telecommunicatiediensten hebben gesloten, die tot stand is gekomen na (afgeronde) bemiddeling door de dealer.
Libertel handelt ook geheel zelfstandig op de markt voor telecommunicatie,
Zij doet dit via haar "Business Points", zijnde verkooppunten voor de zakelijke markt, met dezelfde aktiviteiten als BTC en haar "City Points", zijnde verkooppunten voor de particuliere markt.
2. Na wijziging van eis heeft BTC gevorderd, dat bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad,
A.
a. Libertel zal worden veroordeeld binnen dertig dagen na betekening van dit vonnis op grond van artikel 7:433 van het Burgerlijk Wetboek aan BTC schriftelijk opgave te verstrekken van de op grond van artikel 7:431, eerste lid sub c van het Burgerlijk Wetboek verschuldigde vergoeding (vaste vergoeding + airtime vergoeding)over alle orders tot stand gekomen gedurende de overeenkomst met de klanten van BTC alsmede aan BTC inzage te verschaffen in de nodige bewijsstukken en de boekhouding, om te komen tot de juiste berekening van haar aanspraken, alsmede Libertel zal worden veroordeeld binnen zestig dagen na betekening van dit vonnis aan BTC te betalen ter zake van achterstallige vergoeding die bedragen die Libertel verschuldigd zal blijken te zijn, nadat Libertel heeft voldaan aan de opgave zoals gevorderd, welke bedragen vermeerderd dienen te worden met de wettelijke rente te rekenen vanaf de dag der dagvaarding tot aan de dag der algehele voldoening, op straffe van het verschuldigd worden van een dwangsom van f. 1.000,00 per dag dat Libertel- al dan niet gedeeltelijk -handelt in strijd met het door de kantonrechter gegeven gebod.
b. Libertel zal worden veroordeeld binnen dertig dagen na betekening van dit vonnis op grond van artikel 7:433 van het Burgerlijk Wetboek aan BTC schriftelijk opgave te verstrekken van de op grond van artikel 7:431 eerste lid sub b van het Burgerlijk Wetboek verschuldigde vergoeding (vaste vergoeding en airtime vergoeding) over alle orders gedurende de overeenkomst tot stand gekomen met klanten die BTC reeds vroeger voor een dergelijke overeenkomst bij Libertel had aangebracht, alsmede aan BTC inzage te verschaffen in de nodige bewijsstukken en de boekhouding, om te komen tot een juiste berekening van haar aanspraken, alsmede Libertel zal worden veroordeeld binnen zestig dagen na betekening van dit vonnis aan BTC te betalen ter zake van achterstallige vergoeding die bedragen.
c. die Libertel verschuldigd zal blijken te zijn, nadat Libertel heeft voldaan aan de opgave zoals gevorderd, welke bedragen vermeerderd dienen te worden met de wettelijke rente te rekenen vanaf de dag der dagvaarding tot aan die der algehele voldoening, op straffe van het verschuldigd worden van een dwangsom van f. 1.000,00 per dag dat Libertel- al dan niet gedeeltelijk -handelt in strijd met het door de kantonrechter gegeven gebod.
d. Libertel zal worden veroordeeld binnen dertig dagen na betekening van dit vonnis op grond van artikel 7:433 van het Burgerlijk Wetboek aan BTC schriftelijk opgave te verstrekken van de op grond van artikel 7:431 eerste lid sub a van het Burgerlijk Wetboek verschuldigde vergoeding (vaste vergoeding airtime vergoeding)over alle orders gedurende de overeenkomst tot stand gekomen door tussenkomst van BTC (door het ten behoeve van een klant reserveren van een telefoonnummer bij Libertel door BTC) alsmede aan BTC inzage te verschaffen in de nodige bewijsstukken en de boekhouding, om te komen tot de juiste berekening van haar aanspraken, alsmede Libertel zal worden veroordeeld binnen zestig dagen na betekening van dit vonnis aan BTC te betalen ter zake van achterstallige vergoeding die bedragen die Libertel verschuldigd zal blijken te zijn, nadat Libertel heeft voldaan aan de opgave zoals gevorderd, welke bedrage vermeerderd dienen te worden met de wettelijke rente te rekenen vanaf de dag der dagvaarding tot aan de dag der algehele voldoening, op straffe van het verschuldigd worden van een dwangsom van f. 1.000,00 per dag dat Libertel- al dan niet gedeeltelijk -handelt in strijd met het door de kantonrechter gegeven gebod.
e. Libertel zal worden geboden gedurende de looptijd van de overeenkomst na afloop van iedere kalendermaand en uiterlijk vóór het einde van de volgende kalendermaand aan BTC een schriftelijke opgave te verstrekken van de over de vorige maand verschuldigde vergoeding onder vermelding van de gegevens waarop die berekening berust op grond van artikel 7:433 eerste lid van het Burgerlijk Wetboek en dat Libertel de vergoeding vervolgens ook
f. uiterlijk vóór het einde van de maand op die waarover de gegevens moeten worden verstrekt aan BTC betaalt, op straffe van het verschuldigd worden van een dwangsom van f. 1.000,00 per dag dat Libertel -al dan niet gedeeltelijk -handelt in strijd met het door de kantonrechter gegeven gebod.
B.
Zal worden verklaard voor recht, dat Libertel toerekenbaar tekort is geschoten in de nakoming van haar verplichtingen uit de tussen BTC en Libertel tot stand gekomen agentuur/dealerovereenkomst c.q. duurovereenkomst en dat Libertel aansprakelijk is voor de schade die BTC heeft geleden en nog zal lijden als gevolg hiervan, welke schade nader opgemaakt dient te worden bij staat en vermeerderd dient te worden met de wettelijke rente te rekenen vanaf de dag der dagvaarding tot aan de dag der algehele voldoening en vereffend dient te worden bij wet.
C.
Zal worden verklaard voor recht, dat Libertel jegens BTC onrechtmatig heeft gehandeld door haar eigen agent/dealer op zodanige wijze te beconcurreren, dat het voor BTC feitelijk onmogelijk is geworden nieuwe aansluitingen bij Libertel te realiseren -al dan niet bij bestaande klanten -en apparatuur en diensten aan bedrijven die mobiele telefoonaansluitingen bij Libertel verkrijgen, te verkopen en dat Libertel aansprakelijk is voor de schade die BTC heeft geleden en nog zal lijden als gevolg hiervan, welke schade nader opgemaakt dient te worden bij staat en vermeerderd dient te worden met de wettelijke rente te rekenen vanaf de dag der dagvaarding tot aan de dag der algehele voldoening en vereffend dient te worden bij wet.
D.
Libertel zal worden veroordeeld in de kosten van dit geding.
3. Ter adstructie van haar vorderingen heeft BTC onder meer het volgende gesteld:
Ongeveer vier jaar geleden is Libertel gestart met het zelf rechtstreeks benaderen en bewerken van de markt teneinde nieuwe klanten te werven en het rechtstreeks benaderen van bedrijven die via BTC mobiele telefoonaansluitingen hebben gereserveerd bij Libertel teneinde bij deze klanten nieuwe registraties te realiseren. Libeltel tracht de bedrijven te bewegen direct bij haar om (nieuwe) aansluitingen te verzoeken, maar ook om van haar apparatuur en diensten af te nemen. Libertel zet daarmee BTC inmiddels geheel buitenspel.
Aanvankelijk richtte Libertel zich tot andere potentiële klanten dan die van BTC. Inmiddels is dat drastisch veranderd. Nieuwe klanten kunnen door BTC nagenoeg niet meer worden geworven, doordat Libertel dezelfde bedrijven als BTC benadert en hun apparatuur en diensten aanbiedt tegen lagere prijzen dan waarvoor BTC apparatuur en diensten kan inkopen respectievelijk verlenen.
Indien BTC voor een bestaande klant of een nog wel door haar geacquireerde nieuwe klant bij Libertel nummers reserveert, benadert Libertel die klant vervolgens rechtstreeks. Libertel biedt haar diensten aan onder de prijs die BTC moet hanteren. BTC is daarin volledig afhankelijk van Libertel en kan de concurrentie dus niet aangaan. Bovendien heeft BTC geconstateerd dat Libertel nadat BTC nummers heeft gereserveerd niet (langer) voortvarend c.q. eenvoudigweg traag handelt. Doordat Libertel niet snel genoeg handelt heeft zij enerzijds tijd om de klant rechtstreeks te benaderen met een beter aanbod dan het aanbod dat BTC kan doen en heeft Libertel anderzijds als extra argument om aan de klant direct haar diensten en producten te verkopen dat de klant rechtstreeks sneller wordt t geholpen. Het gevolg is, dat BTC de klant kwijt is, geen aansluitvergoeding krijgt, geen airtime vergoeding krijgt, geen apparatuur verkoopt, geen diensten kan verlenen enz.
Nu Libertel de aansluiting bij alle klanten rechtstreeks realiseert en ook rechtstreeks aan deze klanten apparatuur en diensten verkoopt, kan BTC geen inkomsten meer realiseren.
Daardoor heeft Libertel toerekenbaar tekortgeschoten in de nakoming van haar verplichtingen uit de tussen partijen gesloten overeenkomst en in de gegeven omstandigheden jegens BTC onrechtmatig heeft gehandeld. De schade die BTC als gevolg van de wanprestatie en het onrechtmatig handelen heeft gelden en zal lijden, is voorlopig begroot op 10 miljoen gulden.
4. Libertel heeft tegen de vorderingen van BTC verweer gevoerd en daartoe onder meer aangevoerd:
Door de betrokken partijen is overeengekomen, dat de dealer geen exclusieve rechten heeft ten aanzien van een bepaald gebied of een bepaalde klantenkring.
Betwist wordt, dat Libertel zelf rechtstreeks toekomstige en bestaande klanten benadert gedurende de periode dat BTC zelf met deze klanten in contact staat om (nieuwe) bemiddelingswerkzaamheden uit te oefenen, deze werkzaamheden nog niet heeft afgerond en Libertel van deze werkzaamheden op de hoogte is gebracht.
Het is echter niet uit te sluiten dat op een zich verzadigende verkoopmarkt individuele verkoopmedewerkers van Libertel incidenteel in contact komen met partijen, die reeds met dezelfde bedoelingen worden benaderd door zelfstandig opererende dealers en/of leden van dealerverenigingen.
Libertel beperkt BTC niet te handelen in haar eigen economische vrijheden en belangen. Zo is het bijvoorbeeld niet uit te sluiten dat BTC partijen die na aanvankelijke bemiddeling een contract hebben gesloten met Libertel in een t later stadium door BTC worden benaderd om uit bedrijfseconomische overwegingen een nieuwe overeenkomst te sluiten met een van de andere aanbieders van telecommunicatiediensten. BTC is niet gehouden aan enige exclusiviteit ten behoeve van Libertel.
Libertel betwist dat het haar verboden zou zijn op enig moment nieuwe aktiviteiten te ontwikkelen om haar bestaande en toekomstige klanten beter te kunnen bedienen. Zij betwist, dat zij hiermee, door het feit, dat zij op zeker moment reeds bestaande klanten van BTC heeft overgenomen, de belangen van andere zelfstandige ondernemingen bewust heeft geschaad.
Zij betwist, dat zij de bemiddelingswerkzaamheden van BTC zou belemmeren om zodoende gebruik te kunnen maken van de mogelijkheid in te breken in deze werkzaamheden. BTC is op basis van de afspraken met Telepact in staat geheel zelfstandig overeenkomsten tot stand te brengen tussen klanten en Libertel. Indien hierin vertraging optreedt, is dit -voor zover Libertel bekend is -het gevolg van de door Libertel uitgevoerde kredietwaardigheidtoets voor haar onbekende nieuwe klanten en bij een aanzienlijke uitbreiding van bestaande klanten.
5. De kantonrechter acht de omstandigheid, dat Libertel naast samenwerkingsverbanden, zoals met BTC, geheel zelfstandig op de particuliere markt opereert door middel van de zogenoemde "Business Points" en "City Points" niet in strijd met het tussen partijen vigerende samenwerkingscontract. Evenmin dient dit in strijd te worden geacht met de tussen een principaal en de handelsagent krachtens de wet in acht te nemen regels.
Voor zover de vorderingen van BTC daarop zijn gestoeld, dienen zij aan
BTC te worden ontzegd.
Ook is er geheel niets op tegen, dat Libertel actief de zakelijke en particuliere markt bewerkt door zelf participanten van die markten te benaderen. Immers, uit niets blijkt, dat dit in strijd is met de samenwerkingsovereenkomst of met de in het kader van de agentuurovereenkomst in acht te nemen regels.
Wel is het in strijd met die regels en in strijd met de redelijkheid en billijkheid, welke partijen jegens elkaar in acht dienen te nemen als Libertel gebruikt maakt van gegevens die haar door BTC worden verstrekt, teneinde tot afwikkelen van een abonnementsaanvraag te geraken, doordat Libertel juist die (potentiële) klanten rechtstreeks zou benaderen, om niet bij BTC doch bij Libertel te contracteren.
Ook is het daarmee in strijd, indien Libertel klanten, die door BTC zijn aangebracht en ten aanzien waarvan BTC nog provisie zou kunnen realiseren in verband met een mogelijke verlenging van een afgesloten abonnement, rechtstreeks zou benaderen, om die klant te bewegen rechtstreeks met haar zaken te doen. Immers in die gevallen is de bemiddeling nog niet afgerond.
Een dergelijke strijdigheid is ook aanwezig, indien Libertel afhandeling van aanvragen voor een abonnement bewust vertraagt, teneinde de klant van BTC in die zin te bewerken, dat hij rechtstreeks zaken doet met Libertel.
Nu Libertel een en ander heeft bestreden, zal BTC haar standpunt in deze dienen te bewijzen, tot welk bewijs de kantonrechter haar overeenkomstig haar aanbod daartoe zal toelaten.
In afwachting van het resultaat daarvan wordt iedere verdere beslissing
aangehouden.
BESLISSING:
Laat BTC toe te bewijzen, allereerst door getuigen, dat:
-Libertel gebruik maakt van de gegevens die haar door BTC worden verstrekt, teneinde tot afwikkelen van een abonnementsaanvraag te geraken, doordat Libertel juist die (potentiële) klanten rechtstreeks benadert, om niet bij BTC doch bij Libertel te contracteren;
-Libertel klanten, die door BTC zijn aangebracht en ten aanzien waarvan BTC nog provisie zou kunnen realiseren in verband met een mogelijke verlenging t van een afgesloten abonnement, rechtstreeks benadert, om die klant te bewegen rechtstreeks met haar zaken te doen;
-Libertel afhandeling van aanvragen voor een abonnement bewust vertraagt, teneinde de klant van BTC in die zin te bewerken, dat hij rechtstreeks zaken doet met Libertel.
Verwijst de zaak naar de rolzitting van woensdag 27 februari 2002 te 09.30 uur voor opgave door BTC van de namen en adressen der door haar te horen getuigen, waarna in deze zaak dag en uur voor hun verhoor zal worden bepaald.
Houdt iedere verdere beslissing aan.
Aldus gewezen door Mr. A.A.H. VERHEEZEN, kantonrechter, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van woensdag 6 februari 2002, in tegenwoordigheid van de griffier.