Uitspraak
RECHTBANK MAASTRICHT
Sector Kanton
Locatie Heerlen
Zaak/rolnr.: 170835 CV EXPL 04-5832
Vonnis van de kantonrechter d.d. 12 januari 2005
inzake
[eiser]
wonende te [woonplaats]
eiser
gemachtigde mr. R.C.C.M. Nadaud te Heerlen
tegen
HET OPENBARE LICHAAM KOMPAS, GEMEENTELIJK COLLECTIEF VOOR WERK, INKOMEN EN ZORG
gevestigd en kantoorhoudende Deweverplein 1 te Nuth
gedaagde
gemachtigde mr. J.M.H.W. Bindels te Arnhem.
PROCESVERLOOP:
Door partijen zijn de volgende processtukken ingediend:
- dagvaarding
- conclusie van antwoord
- conclusie van repliek
- conclusie van dupliek.
De inhoud hiervan geldt als hier herhaald.
Daarna is vonnis bepaald, waarvan de uitspraak is vastgesteld op heden.
MOTIVERING:
1. Als enerzijds gesteld en anderzijds niet of onvoldoende betwist alsmede op grond van onweersproken producties staat tussen partijen vast:
[eiser], geboren op [geboortedatum], heeft de Duitse nationaliteit, zijn echtgenote en hun beide kinderen hebben de Nederlandse nationaliteit. Hij woont met zijn gezin al jarenlang in Nederland en is in het bezit van een verblijfsvergunning, afgegeven op [datum] en geldig tot [datum], waarop onder bijzonderheden staat vermeld: Arbeid in loondienst. Arbeid vrij. TWV niet vereist. Een meer dan aanvullend beroep op publieke middelen kan gevolgen hebben voor het verblijfsrecht.
Tot 1985 heeft [eiser] in Duitsland in loondienst gewerkt. Daarna heeft hij een aantal keren getracht als zelfstandige een bedrijf op te zetten. Dat is geen succes geworden, waardoor hij
in financiële problemen is geraakt.
Hij kan deze problematiek geestelijk niet verwerken en heeft ernstige psychische klachten gekregen. In 2002 hebben deze klachten geresulteerd in een zelfmoordpoging en sindsdien staat hij onder behandeling van de psychiatrische afdeling van het Atrium medisch centrum.
Kompas is een openbaar lichaam als bedoeld in artikel 8 lid 1 Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr).
Het inkomen van [eiser] is in januari 2004 weggevallen. Zijn echtgenote heeft een inkomen van circa € 800,- per maand. In maart 2004 heeft [eiser] zich tot Kompas gewend om een uitkering krachtens de Wet werk en bijstand (Wwb). De medewerkster, die bij Kompas voornamelijk het contact met hem onderhield, is van zijn bovenomschreven problematiek op de hoogte gesteld en heeft op of omstreeks [datum] de volgende een verklaring afgegeven:
Geachte heer/mevrouw,
[eiser] heeft de Duitse nationaliteit en is in het bezit van een verblijfsdocument I.
Op grond van voornoemde verblijfsvergunning vervalt het verblijfsrecht bij een volledig beroep op publieke middelen dwz dat de heer, omdat hijzelf geen inkomsten uit arbeid of in verband met arbeid heeft, geen recht heeft op algemene bijstand (art. 11 lid 3 sub a Wwb).
Kompas, afdeling Simpelveld,
Aansluitend heeft [eiser] bij Kompas een aanvraag om een uitkering op grond van de Wwb ingediend. Op 7 mei 2004 heeft tussen [eiser] en voormelde medewerkster een onderhoud plaatsgevonden. Op [datum] heeft [eiser] een poging tot suïcide gedaan. Bij brief van [datum] heeft Kompas aan hem onder meer meegedeeld:
[eiser] heeft de Duitse nationaliteit en is in het bezit van een EU/EER document.
Op grond van voornoemde verblijfsvergunning dient de heer het merendeel van zijn inkomsten te verkrijgen uit reële en daadwerkelijke arbeid. Gezien het feit dat de heer in het geheel geen inkomsten heeft, bestaat er geen recht op algemene bijstand (art. 11 lid 2 Wwb). Dit laatste wordt nog eens bevestigd d.d. [datum] door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid..... Wij hebben besloten om de aanvraag ten behoeve van de vrouw af te wijzen omdat zij zelfstandig in de noodzakelijke kosten van bestaan kan voorzien (art. 11 lid 1 Wwb). De inkomsten uit arbeid (€ 775,87 excl. VT) zijn hoger dan de voor haar geldende bijstandsnorm (€ 772,12 excl. VT). Gedurende zes weken na datum van verzending van dit besluit kan door U en door andere belanghebbenden op grond van art. 7:1 van de Algemene wet bestuursrecht een gemotiveerd bezwaarschrift worden ingediend bij het dagelijks bestuur van Kompas.....
Naar aanleiding van het daartegen door [eiser] gericht bezwaar heeft Kompas aan hem bij brief van [datum] onder andere laten weten:
Wij hebben besloten dat u bijstand krijgt voor de noodzakelijke kosten van levensonderhoud. U krijgt de bijstand vanaf [datum].
Bij brief van [datum] deelt een psychiater van voormelde afdeling van het Atrium medisch centrum betreffende [eiser] onder meer mee:
Ad 1: Zoals gebruikelijk is er ook hier geen duidelijke reden aan te geven voor de zelfmoordpoging van betrokkene. Velerlei factoren speelden hierbij een rol, zoals financiële problemen, problemen met instanties over uitkering, mate van arbeids(on)geschiktheid, lichamelijke klachten, stemmingsproblemen, e.d. Begin maart j.l. was betrokkene nog vol goede hoop en goede stemming, daar hij een advocaat in de arm had genomen, teneinde zijn langzamerhand uitzichtloze situatie te behartigen. Medio april was hij ernstig ontdaan, daar naar zijn opgave gedreigd werd zijn verblijfsvergunning in te trekken. Mogelijk dat dit probleem de druppel was, die de emmer deed overlopen.
2. [eiser] vordert veroordeling van Kompas bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, om aan hem € 2.500,- te betalen met de wettelijke rente vanaf 7 mei 2004 en proceskosten, waaraan hij in hoofdlijnen ten grondslag legt:
Ofschoon voormelde medewerkster hem het aanvragen van een bijstandsuitkering had afgeraden, is hij daartoe toch op 7 april 2004 overgegaan. Op 7 mei 2004 heeft deze medewerkster hem meegedeeld dat besloten was dat hij geen recht op een bijstandsuitkering had en dat hij, omdat hij een bijstandsuitkering had aangevraagd, als "Asylant" het land uitgezet zou worden. Deze mededelingen zijn ten onrechte gedaan.
Kompas is een gemeentelijk collectief voor werk, inkomen en zorg is en heeft zich niet uit te laten over de vraag, of hij wel of niet recht op een verblijfsvergunning heeft en wel of niet Nederland uitgezet wordt. Dergelijke mededelingen behoren niet tot de competentie van Kompas, zeker niet wanneer de mededeling ook nog eens onjuist is zoals alleen al blijkt uit het feit dat hij niets over zijn verblijfsvergunning heeft vernomen. Voorts heeft Kompas ten onrechte een bijstandsuitkering aan hem geweigerd, hetgeen eveneens onjuist was zoals alleen al blijkt uit het feit dat hij na bezwaar wel een bijstandsuitkering heeft gekregen.
Meergenoemde medewerkster was op de hoogte van zijn psychiatrische problematiek. Kompas wist althans had kunnen weten dat de gewraakte mededeling aan hem vergaande gevolgen zou kunnen hebben. Een instelling als Kompas moet zich bewust zijn van de impact, die de beslissingen en mededelingen van haar medewerkster hebben en daar prudent mee omgaan. In casu is onrechtmatig jegens hem gehandeld.
Ten gevolge van de onrechtmatige daad van Kompas heeft hij schade geleden, want psychisch letsel opgelopen culminerend in een zelfmoordpoging op [datum], waarvoor hij die dag in het Atrium te Heerlen is opgenomen en op [datum] is doorverwezen naar de psychiatrische afdeling te Brunssum en daar enige weken is behandeld. Zijn schade is ex aequo et bono op € 2.500,- te begroten.
Hij biedt bewijs aan en verzoekt een deskundige te benoemen ter zake het door Kompas betwiste causaal verband en de omvang van het psychisch letsel.
3. Kompas wijst de vordering op diverse gronden gemotiveerd van de hand, waarop hierna voor zoveel nodig wordt teruggekomen, en biedt subsidiair bewijs aan.
4.1 Blijkens de brief van [datum] is door Kompas - kennelijk krachtens overdracht van de bevoegdheid daartoe ex artikel 10 lid 2 Wgr - tot afwijzing van de aanvraag van [eiser] besloten en kon dan ook daartegen bij het dagelijks bestuur hiervan bezwaar worden gemaakt. Dat op de aanvrage door de gemeente is beslist, zoals Kompas aanvoert, is niet toegelicht ofschoon zulks gezien de betwisting hiervan door [eiser] geïndiceerd was en kan daarom evenals het daarop voortbouwend betoog niet worden aanvaard.
4.2 [eiser] baseert zijn vordering erop dat Kompas door het nemen van het sub 4.1 vermelde primaire, na zijn bezwaar niet gehandhaafde besluit om hem geen bijstand toe te kennen en door het verstrekken van onjuiste informatie over zijn verblijfsmogelijkheden in Nederland toerekenbaar onrechtmatige jegens hem heeft gehandeld, waardoor hij in zijn persoon is aangetast en recht heeft op een naar billijkheid vast te stellen schadeloosstelling.
De vordering dient dan met name getoetst te worden aan de artikelen 6:162 en 6:106 BW.
4.3 Wanneer een primair besluit van een bestuursorgaan op grond van een daartegen gemaakt bezwaar door dat bestuursorgaan wordt herroepen en, voor zover nodig, wordt vervangen door een nieuw besluit, zal het van de redenen die daartoe hebben geleid, en de omstandigheden waaronder het primaire besluit tot stand is gekomen, afhangen of het nemen daarvan onrechtmatig moet worden geacht in de zin van artikel 6:162 BW en, zo ja, of deze daad aan het betrokken overheidslichaam kan worden toegerekend (HR NJ 1998/526).
In het verlengde hiervan is overwogen dat slechts in gevallen van duidelijke onrechtmatigheid, indien het besluit tegen beter weten in is genomen, beoordeeld aan de hand van de door de Centrale Raad van Beroep en Hoge Raad ontwikkelde criteria, ruimte voor schadevergoeding is (hof 's-Hertogenbosch NJ 1999/689).
Het was aldus aan [eiser] om feiten en omstandigheden te stellen, waaruit deze onrechtmatigheid en toerekenbaarheid voortvloeien. Louter de herroeping van het besluit van [datum] en de vervanging hiervan door het besluit van [datum] zijn, anders dan hij stelt, immers onvoldoende om te concluderen dat Kompas door de aanvankelijke weigering aan hem een bijstandsuitkering toe te kennen jegens hem toerekenbaar onrechtmatig heeft gehandeld. [eiser] heeft zulks evenwel nagelaten, zodat Kompas wat dit onderdeel betreft niet aansprakelijk kan worden geacht voor zijn eventuele schade als gevolg daarvan.
4.4 In het midden kan blijven of Kompas aan [eiser] onjuiste informatie over zijn verblijfsmogelijkheden in Nederland na het aanvragen van een uitkering krachtens de Wwb heeft gegeven, zoals enerzijds is gesteld doch anderzijds is betwist.
Gelijk in laatstgenoemd arrest is overwogen, in eerdere jurisprudentie reeds gesanctioneerd (HR NJ 1997/366), is bij een op artikel 6:106 BW gebaseerde vordering tot vergoeding van immateriële schade wegens aantasting in de persoon voor het aannemen van aansprakelijkheid vereist dat sprake is van ernstige inbreuken op de persoonlijkheidsrechten.
Aldus lag het op de weg van [eiser] feiten of omstandigheden aan te voeren, waaruit volgt dat hij zodanig onder het omstreden optreden van Kompas heeft geleden dat sprake was van een wezenlijke verergering van zijn psychisch lijden en een deze verergering daarmee verband houdt. Daartoe is [eiser] evenwel niet overgegaan, waarbij aangetekend wordt dat de verklaring van de psychiater noch op een dergelijke verergering noch op een causaal verband met het eventuele optreden van Kompas wijst. Voor het aannemen van aansprakelijkheid van Kompas bestaat daarom ook wat dit onderdeel betreft geen grond.
5. Bovenstaand leidt tot de slotsom dat de vordering met passering van het door [eiser] gedane bewijsaanbod en verzoek om benoeming van een deskundige gezien het niet voldoen aan zijn stelplicht (HR RvdW 2005/139) behoort te worden afgewezen. Hetgeen partijen nog verder hebben aangevoerd, leidt niet tot een andersluidend oordeel.
Als in het ongelijk gestelde partij dient [eiser] in de proceskosten te worden veroordeeld.
BESLISSING:
Wijst de vordering af;
Veroordeelt [eiser] in de aan de zijde van Kompas gerezen proceskosten, welke worden begroot op € 450,- salaris gemachtigde.
Aldus gewezen door mr. B.A.J. Broekman, kantonrechter en uitgesproken ter openbare civiele terechtzitting in tegenwoordigheid van de griffier.
Typ.: M.G.
Coll.: