ECLI:NL:RBMNE:2016:5062

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND

Afdeling civielrecht

Zittingsplaats Utrecht

zaaknummer / rolnummer: C/16/421834 / KG ZA 16-642

Vonnis in kort geding van 23 september 2016

in de zaak van

1.[eiser] ,

wonende te [woonplaats] ,

2 .
[eiseres],

wonende te [woonplaats] ,

eisers,

advocaat mr. L. Bezoen te Enschede,

tegen

naamloze vennootschap

SNS BANK N.V.,

gevestigd te Utrecht,

gedaagde,

advocaat mr. B.M.M. van der Goes te Amsterdam.

Partijen zullen hierna [eiser] c.s. en SNS Bank worden genoemd.

1.De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

de vrijwillige verschijning van partijen,
de oorspronkelijke dagvaarding van 19 augustus 2016 met producties 1 tot en met 17,
de mondelinge behandeling op 9 september 2016,
de producties 1 tot en met 4 van de zijde van SNS Bank, waarvan productie 3 uitsluitend een ‘Akte van verpanding van effecten’ behelst,
de pleitnota van [eiser] c.s.,
de pleitnota van SNS Bank, met daarbij gevoegd de ‘Algemene Voorwaarden Effectendienstverlening’.

1.2.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.

[eiser] c.s. belegt in aandelen en aandelenfondsen via SNS Bank. [eiser] c.s. en SNS Bank hebben een ‘Overeenkomst inzake opening SNS Beleggingsrekening’ gesloten op 16 juli 2000 (hierna te noemen: de “Overeenkomst”). De beleggingen van [eiser] c.s. zijn bij SNS Bank geadministreerd onder rekeningnummer [rekeningnummer].

2.2.

[eiser] is werkzaam bij Rabobank. In het kader van dit dienstverband is [eiser] gehouden een ‘Regeling Medewerkersintegriteit Rabobank Nederland’ na te leven. Op basis van deze regeling moet [eiser] ter voorkoming van handel met voorkennis -kort gezegd- vooraf goedkeuring vragen van een afdeling binnen Rabobank voor transacties met betrekking tot aandelen. Dit geldt ook voor de door [eiser] c.s. bij SNS Bank gehouden aandelen en aandelenfondsen.

2.3.

Bij brief van 27 juni 2016 heeft SNS Bank aangekondigd te willen stoppen met haar dienstverlening op het gebied van zelf beleggen:

SNS Zelf Beleggen stopt

Misschien hebt u al gehoord dat SNS Zelf Beleggen stopt. Omdat uw rekening is verpand aan uw hypotheek geven we u graag wat extra tijd om te bepalen wat u wilt met uw beleggingen. We stoppen met uw SNS Zelf Beleggen op 1 september 2016.

Uw mogelijkheden

Tot die tijd hebt u verschillende mogelijkheden. Het meest eenvoudig is om bij uw hypotheekverstrekker een beleggingsrekening te openen en daar verder te beleggen in beleggingsfondsen. U kunt ook een beleggingsrekening bij een andere bank of beleggingsonderneming openen. Daarna boekt u uw beleggingen over naar uw nieuwe rekening. SNS Rekent u daarvoor geen kosten.

Uw hypotheekverstrekker moet met uw keuze akkoord gaan. Neem daarom contact op met uw adviseur. Hij kan u helpen een goede keuze te maken en zal deze afstemmen met uw hypotheekverstrekker.

[…]
Om uw keuze voor 1 september te verwerken ontvangen we uw formulier graag uiterlijk 1 augustus 2016.

2.4.

Bij brief van 5 augustus 2016 heeft SNS Bank [eiser] c.s. als volgt geïnformeerd over de consequenties van het niet (tijdig) elders onderbrengen van zijn aandelen:

Na 1 september 2016 kunnen we uw SNS Zelf Beleggen niet meer voortzetten. Hebt u op dat moment nog geen keuze doorgegeven? Dan zetten we uw rekening om in een SNS Rendementrekening. Uw huidige rekeningnummer blijft bestaan. We verkopen uw huidige beleggingen zo spoedig als mogelijk tegen de koers die dan geldt. Van de opbrengst kopen we een SNS Optimaalfonds dat qua risico het meest aansluit bij uw huidige belegging. Op die manier zorgen we ervoor dat er zo min mogelijk verandert voor u. U blijft beleggen om uw hypotheek aan het eind van de looptijd helemaal of voor een deel af te lossen.

2.5.

[eiser] c.s. heeft via een interne procedure van SNS Bank geklaagd over de opzegging van de Overeenkomst. Op 12 augustus 2016 heeft de afdeling Klachtenmanagement van SNS Bank het volgende aan [eiser] c.s. bericht:

Samengevat:

Uitstel van verkoop is vrijwel onmogelijk. SNS zal na gedwongen verkoop van de effectenportefeuille een negatief koersverschil vergoeden. Daarnaast heb ik nog suggesties gedaan om extra af te lossen; in gesprek te gaan of tijdelijk uitstel van verkoop huisselectie fondsen.

Ik hoor graag of een van de alternatieven een oplossing bieden. Ik nodig meneer [eiser] uit contact op te nemen wanneer hij hiervan gebruik wil maken.

2.6.

Tussen [eiser] c.s. en SNS Bank is een kort uitstel overeengekomen van de datum van 1 september 2016, zodat een beslissing van de voorzieningenrechter in de onderhavige procedure kon worden afgewacht.

3.Het geschil

3.1.

[eiser] c.s. vordert -samengevat- om:

SNS Bank te verbieden (een deel van) de beleggingsportefeuille van [eiser] c.s. te verkopen, onder verbeurte van een dwangsom,

de niet rechtsgeldige opzegging door SNS Bank te converteren in een geldige opzegging door verlenging van de opzegtermijn tot 1 juli 2017, althans een door de voorzieningenrechter te bepalen datum,

met veroordeling van SNS Bank in de proceskosten, de nakosten daaronder begrepen, te vermeerderen met de wettelijke rente.

3.2.

SNS Bank voert verweer.

3.3.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

4.1.

De vorderingen van [eiser] c.s. zijn gegrond op de stelling dat SNS Bank de Overeenkomst niet heeft mogen opzeggen tegen 1 september 2016, omdat SNS Bank een langere opzegtermijn in acht had moeten nemen.

4.2.

Voor de opzegging van overeenkomsten geldt het volgende. Opzegging van een voor onbepaalde tijd aangegane overeenkomst is in beginsel mogelijk, ongeacht of de wet of de overeenkomst voorziet in een regeling van de opzegging. De eisen van redelijkheid en billijkheid (artikel 6:248 lid 1 BW) kunnen in verband met de aard en inhoud van de overeenkomst meebrengen dat opzegging slechts mogelijk is indien een voldoende zwaarwegende grond voor de opzegging bestaat, dat een bepaalde opzegtermijn in acht moet worden genomen, of dat de opzegging gepaard moet gaan met het aanbod tot betaling van een (schade)vergoeding. Ook als een overeenkomst voorziet in een regeling van de opzegging, kunnen de eisen van redelijkheid en billijkheid in verband met de aard en inhoud van de overeenkomst in de omstandigheden van het geval in de weg staan aan respectievelijk opzegging, opzegging zonder zwaarwegende grond, opzegging op een bepaald moment, of opzegging zonder aanbod tot betaling van een (schade)vergoeding (artikel 6:248 lid 2 BW).

4.3.

[eiser] c.s. heeft in de dagvaarding de stelling ingenomen dat de Overeenkomst niet voorziet in een regeling voor opzegging. SNS Bank heeft hiertegenover gesteld dat in de algemene voorwaarden die in de overeenkomst van toepassing zijn verklaard een opzeggingsmogelijkheid staat opgenomen. De voorzieningenrechter zal dit twistpunt terzijde laten en er bij de beoordeling van de vordering, in het voordeel van [eiser] c.s., veronderstellenderwijs van uitgaan dat in de Overeenkomst niet is voorzien in de mogelijkheid van opzegging.

4.4.

De Overeenkomst tussen partijen heeft een looptijd van ongeveer 16 jaar gekend. SNS Bank wenst de Overeenkomst te beëindigen zonder dat [eiser] c.s. daartoe enige aanleiding heeft gegeven. Uitsluitend de wens van SNS Bank zelf om te stoppen met deze vorm van dienstverlening heeft aanleiding gegeven tot de opzegging. Hoewel in het algemeen geldt dat een langere looptijd en het ontbreken van enige tekortkoming dwingt tot het hanteren van een langere opzegtermijn, is daarvoor naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter in de onderhavige situatie geen reden. Hoewel van een langdurige relatie tussen partijen sprake is, heeft [eiser] c.s. er geen enkel specifiek belang bij om bij SNS Bank zijn beleggingen onder te brengen en niet bij een andere bank. [eiser] c.s. heeft ter zitting verklaard dat het min of meer toevallig zo is gegaan dat zijn beleggingen bij SNS Bank zijn ondergebracht. [eiser] c.s. geeft er zelfs de voorkeur aan voortaan te beleggen via zijn eigen werkgever, Rabobank. Van enige afhankelijkheidsrelatie als gevolg van de looptijd van de Overeenkomst is geen sprake. De dienstverlening van SNS Bank is voor [eiser] c.s. eenvoudig te verruilen voor eenzelfde dienstverlening bij een andere bank.

4.5.

SNS Bank is al langere tijd, in ieder geval vanaf eind 2015, voornemens haar dienstverlening op het gebied van zelf beleggen te beëindigen. Zij heeft desondanks gewacht met hiervan mededelingen te doen aan [eiser] c.s. Ter zitting heeft SNS Bank toegelicht dat in totaal 25.000 klanten door deze beslissing werden geraakt en dat zij heeft besloten deze klanten niet allemaal tegelijk te informeren. Inmiddels zijn alle klanten gestopt met beleggen via SNS Bank, behalve [eiser] c.s. Hoewel het uitsluitend de keuze van SNS Bank is geweest om [eiser] c.s. later te informeren, geldt niet dat hieruit volgt dat zij heeft gehandeld in strijd met de redelijkheid en billijkheid. Daarbij is van belang dat het onderbrengen van de aandelen bij een andere bank en het omzetten van aandelenfondsen niet veel tijd hoeft te kosten.

4.6.

De voorzieningenrechter acht verder van belang dat SNS Bank in haar brief van 12 augustus 2016 heeft toegezegd een koersverlies als gevolg van een verkoop binnen de opzegtermijn aan [eiser] c.s. te zullen vergoeden. Voor zover [eiser] c.s. in zijn belangen zou worden geschaad, heeft SNS Bank de opzegging dus voorzien van een aanbod tot vergoeding van schade.

4.7.

Het enige belang van [eiser] c.s. is gelegen in de positie van [eiser] binnen Rabobank. Zijn positie als werknemer van Rabobank vereist dat hij vooraf toestemming krijgt voor een overdracht van de aandelen en het omzetten van de aandelenfondsen. Deze omstandigheid ligt geheel in de risicosfeer van [eiser] c.s.. Het is aan [eiser] om hierover met Rabobank afspraken te maken. De stelling van [eiser] c.s. dat het niet mogelijk is om aan het verzoek van SNS Bank te voldoen, zonder in strijd te komen met de interne regels van Rabobank, wordt niet gevolgd. Met name gelet op de strekking van de interne regels van Rabobank (het voorkomen van handel met voorkennis), is niet aannemelijk dat Rabobank kan overgaan tot het opzeggen van het dienstverband van [eiser] als hij jegens Rabobank transparant is over de gevolgen van de opzegging van de Overeenkomst door SNS Bank. De omstandigheid dat [eiser] als gevolg van Autisme en Asperger een meer kwetsbare positie op de arbeidsmarkt heeft, maakt dit niet anders. Mogelijk heeft [eiser] meer moeite om hierover het gesprek met Rabobank aan te gaan, maar ook dit ligt in zijn eigen risicosfeer. Het is niet redelijk om van SNS Bank te verlangen dat zij uitsluitend ten behoeve van [eiser] c.s. langer doorgaat met het aanbieden van deze vorm van dienstverlening, op grond van deze hoogst persoonlijke omstandigheden van [eiser] c.s.

4.8.

Gelet op het voorgaande geldt naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter dat de opzegging van de Overeenkomst niet in strijd is met de eisen van redelijkheid en billijkheid. De vorderingen van [eiser] c.s. worden derhalve afgewezen.

4.9.

[eiser] c.s. zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van SNS Bank worden begroot op:

- griffierecht € 619,00

- salaris advocaat
816,00

Totaal € 1.435,00

5.De beslissing

De voorzieningenrechter

5.1.

wijst de vorderingen af,

5.2.

veroordeelt [eiser] c.s. in de proceskosten, aan de zijde van SNS Bank tot op heden begroot op € 1.435,00.

Dit vonnis is gewezen door mr. P.J. Neijt en in het openbaar uitgesproken op 23 september 2016.^[1]