ECLI:NL:RBMNE:2018:5908

Rechtbank Midden-Nederland

Datum uitspraak
3 december 2018
Publicatiedatum
3 december 2018
Zaaknummer
16/700134-17 + 16/659119-18 (gev. ttz) + 16/659424-18 (gev.ttz) (P)
Instantie
Rechtbank Midden-Nederland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Plofkraken in Duitsland: Veroordeling van vijf mannen voor betrokkenheid bij plofkraken met zware straffen

Op 3 december 2018 heeft de rechtbank Midden-Nederland in Lelystad uitspraak gedaan in een strafzaak tegen vijf mannen die betrokken waren bij plofkraken in Duitsland. De hoofdverdachte, een 29-jarige man uit Utrecht, is veroordeeld tot 7 jaar gevangenisstraf voor zijn rol in vier plofkraken. De rechtbank oordeelde dat de mannen verantwoordelijk waren voor meerdere plofkraken in het Duitse Noordrijn-Westfalen, waarbij aanzienlijke geldbedragen zijn gestolen. De verdachten gebruikten een Audi voor hun vluchten en werden uiteindelijk aangehouden na een achtervolging door de politie. De rechtbank concludeerde dat de verdachten de beschuldigingen ontkenden en geen verantwoordelijkheid namen voor hun daden. De rechtbank legde gevangenisstraffen op variërend van 3 tot 7 jaar, afhankelijk van de rol van elke verdachte in de plofkraken. De rechtbank benadrukte de ernst van de feiten en de maatschappelijke onrust die deze misdrijven veroorzaakten. De verdachten werden ook veroordeeld voor deelname aan een criminele organisatie en heling van gestolen goederen.

Uitspraak

RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND

Afdeling Strafrecht
Zittingsplaats Lelystad
Parketnummers: 16/700134-17 + 16/659119-18 (gev. ttz) + 16/659424-18 (gev.ttz) (P)
Vonnis van de meervoudige kamer van 3 december 2018
in de strafzaak tegen
[verdachte]
geboren op [1989] te [geboorteplaats]
wonende te [woonplaats] , [adres]

1.ONDERZOEK TER TERECHTZITTING

Dit vonnis is op tegenspraak gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen van 12 oktober 2018, 19 oktober 2018 en 19 november 2018.
De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering en standpunten van officier van justitie mr. R. Leuven en van hetgeen verdachte en zijn raadsman mr. P.B.A. Acda, advocaat te Roermond, alsmede de benadeelde partij [benadeelde] naar voren hebben gebracht.

2.TENLASTELEGGING

De tenlastelegging is op de zitting van 12 oktober ten aanzien van de parketnummers 16/700134-17 en 16/659119-18 gewijzigd. De gewijzigde tenlasteleggingen en de tenlastelegging met parketnummer 16/659424-18 zijn als bijlage aan dit vonnis gehecht.
De rechtbank nummert de bij die dagvaardingen ten laste gelegde feiten door, respectievelijk als de feiten 1 tot en met 12.
De verdenking komt er, kort en feitelijk weergegeven, op neer dat verdachte:
16/700134-17
1.
op 7 augustus 2017 in Emsdetten (Duitsland) samen met anderen heeft geprobeerd opzettelijk een ontploffing teweeg te brengen in een geldautomaat van de Sparda-Bank aan de Borghorster Strasse 16, terwijl dat gevaar opleverde voor goederen en levensgevaar dan wel gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor mogelijke voorbijgangers en/of bewoners van de boven- en naastgelegen woning(en);
en/of
op 7 augustus 2017 in Emsdetten (Duitsland) samen met anderen heeft geprobeerd uit een geldautomaat van de Sparda-Bank aan de Borghorster Strasse 16 een hoeveelheid geld te stelen door middel van braak;
en/of
op 7 augustus 2017 te Huizen en/of in Nederland en/of in Emsdetten (Duitsland) samen met anderen heeft geprobeerd het misdrijf van opzettelijk teweeg brengen van een ontploffing in een geldautomaat terwijl dat gevaar opleverde voor goederen voor te bereiden;
2.
in de periode 28 mei 2017 tot en met 7 augustus 2017 in Huizen en/of Amsterdam samen met anderen een Audi, type S5, Sportback 3.0 TFSI Quattro, Zwitsers kenteken [kenteken] en/of een navigatiesysteem en/of een tas met goederen, heeft geheeld;
3.
in de periode van 19 maart 2017 tot en met 7 augustus te Huizen en/of Den Haag samen met anderen kentekenplaten [kenteken] ) heeft geheeld;
16/659119-18
4.
primair
op 4 augustus 2017 in Rheine (Duitsland) samen met anderen opzettelijk een ontploffing teweeg gebracht heeft in een geldautomaat van de Santander Bank aan de Rheiner Strasse 155, terwijl dat gevaar opleverde voor goederen;
en/of
op 4 augustus 2017 in Rheine (Duitsland) samen met anderen heeft geprobeerd uit een geldautomaat van de Santander Bank aan de Rheiner Strasse 155 een hoeveelheid geld te stelen door middel van braak;
subsidiair
op 4 augustus 2017 in Rheine (Duitsland) samen met anderen heeft geprobeerd een ontploffing teweeg te brengen in een geldautomaat van de Santander Bank aan de Rheiner Strasse 155, terwijl dat gevaar opleverde voor goederen;
5.
op 23 juni 2017 in Rheine (Duitsland) samen met anderen opzettelijk een ontploffing teweeg heeft gebracht in een geldautomaat van de Sparda-Bank aan de Poststrasse 28, terwijl dat gevaar opleverde voor goederen en levensgevaar dan wel gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor mogelijke voorbijgangers en/of bewoners van de bovengelegen woning(en);
en/of
op 23 juni 2017 in Rheine (Duitsland) samen met anderen uit een geldautomaat van de Sparda-Bank aan de Poststrasse 28 een hoeveelheid geld van ongeveer € 428.350,- heeft gestolen door middel van braak;
6.
op 25 juli 2017 in Wesel (Duitsland) samen met anderen opzettelijk een ontploffing teweeg heeft gebracht in een geldautomaat van de Santander Bank aan de Friedrichstrasse 2, terwijl dat gevaar opleverde voor goederen en levensgevaar dan wel gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor mogelijke voorbijgangers en/of bewoners van de bovengelegen woning(en);
en/of
op 25 juli 2017 in Wesel (Duitsland) samen met anderen uit een geldautomaat van de Santander Bank aan de Friedrichstrasse 2 een hoeveelheid geld van € 105.980,- heeft gestolen door middel van braak;
7.
in de periode 27 juni 2017 tot en met 25 juli 2017 in Utrecht en/of Almere samen met anderen een Audi, type Rs6, kenteken [kenteken] heeft geheeld;
8.
in de periode van 7 juli 2017 tot en met 25 juli 2017 in Utrecht en/of Herzogenrath (Duitsland) samen met anderen kentekenplaten ( [kenteken] ) heeft geheeld;
9.
op 9 juli 2017 in Rheine (Duitsland) samen met anderen opzettelijk een ontploffing teweeg heeft gebracht in een geldautomaat van de Sparda-Bank aan de Poststrasse 28, terwijl dat gevaar opleverde voor goederen en levensgevaar dan wel gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor bewoners van bovengelegen woningen en mogelijke voorbijgangers;
en/of
op 9 juli 2017 in Rheine (Duitsland) samen met anderen heeft geprobeerd uit een geldautomaat van de Sparda-Bank aan de Poststrasse 28 een hoeveelheid geld te stelen door middel van braak;
10.
in de periode van 23 juni 2017 tot en met 4 augustus 2017 in Utrecht en/of Huizen en/of Amsterdam en/of Den Haag en/of Almere en/of in Rheine en/of in Emsdetten en/of Wesel en/of Herzogenrath heeft deelgenomen aan een criminele organisatie met als doel het plegen van plofkraken, diefstallen met braak en diefstallen/helingen van auto’s en kentekenplaten;
16/659424-18
11.
in de periode van 17 november 2016 tot en met 8 augustus 2017 in Utrecht een pistool, merk Zastava M 57 en 12 patronen voorhanden heeft gehad;
12.
in de periode van 17 november 2016 tot en met 8 augustus 2017 in Utrecht een aanvalsgeweer, merk Cz Sa Vz 58 V voorhanden heeft gehad.

3.VOORVRAGEN

De dagvaarding is geldig, de rechtbank is bevoegd tot kennisneming van het ten laste gelegde, de officier van justitie is ontvankelijk in de vervolging van verdachte en er zijn geen redenen voor schorsing van de vervolging.

4.WAARDERING VAN HET BEWIJS

4.1
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft vrijspraak gevorderd van de onder 2 ten laste gelegde heling van het navigatiesysteem, de onder 3 ten laste gelegde heling van de kentekenplaten en het onder 4 primair ten laste gelegde teweegbrengen van een ontploffing.
De officier van justitie acht het onder 1, het overige onder 2, 4 primair, tweede cumulatief/alternatief, 4 subsidiair, 5 tot en met 12 ten laste gelegde wettig en overtuigend te bewijzen. Blijkens zijn aan de rechtbank overgelegde schriftelijke requisitoir heeft de officier van justitie zijn standpunt tot bewezenverklaring van het voornoemde onderbouwd en toegelicht. Kort gezegd baseert de officier van justitie de bewezenverklaring van de tenlastegelegde (pogingen tot) plofkraken, waarbij gemeen gevaar voor goederen en levensgevaar te duchten was, helingen en deelneming aan de criminele organisatie onder meer op eenzelfde modus operandi, de omstandigheden waaronder verdachte is aangehouden, de verklaring van [getuige 1] , aangetroffen DNA sporen, historische telecomgegevens, camerabeelden, de gegevens van het inbeslaggenomen navigatieapparaat (TomTom), heimelijk afgeluisterde en opgenomen gesprekken, gevoerd tussen verdachte en zijn vader en de diverse aangiften. Deze bewijsmiddelen dienen in onderlinge samenhang bezien te worden en vragen om een verklaring van verdachte. Het feit dat verdachte zich beroept op zijn zwijgrecht maakt dat de officier van justitie die bewijsmiddelen interpreteert in het licht van de andere bewijsmiddelen in het dossier.
4.2
Het standpunt van de verdediging
De raadsman heeft een algehele vrijspraak bepleit. Deze vrijspraak heeft hij – met verwijzing naar de overgelegde pleitaantekeningen – onder meer onderbouwd met de stelling dat er slechts sprake is van indirect bewijs tegen verdachte en bovendien geen sprake is van een nauwe en bewuste samenwerking in de zin van medeplegen. Onduidelijk is welk aandeel verdachte gehad zou hebben bij de plofkraken. Bovendien is niet vast te stellen dat verdachte op de momenten van de (pogingen tot) plofkraken de gebruiker was van de Nokia telefoon met het imeinummer eindigend op * [imeinummer] en het telefoonnummer eindigend op * [telefoonnummer] en van de BlackBerry met het imeinummer eindigend op * [imeinummer] . De verkregen gegevens van de inbeslaggenomen TomTom plaatsen verdachte niet op de plaats delict, en de DNA sporen leveren evenmin sluitend bewijs op. Het betreft veelal DNA-mengprofielen die zijn aangetroffen op verplaatsbare objecten. De raadsman heeft ten aanzien van het ten laste gelegde gemeen gevaar voor goederen en levensgevaar verwezen naar jurisprudentie van de Hoge Raad en betoogd dat het concrete (levens)gevaar voorzienbaar moet zijn en daarvan uit de bewijsmiddelen moet blijken, hetgeen in deze zaak niet het geval is.
4.3
Het oordeel van de rechtbank
4.3.1.
Vrijspraken
Ten aanzien van de onder 2 en 3 ten laste gelegde heling van voorwerpen
De rechtbank zal verdachte van de onder 2 ten laste gelegde heling van het navigatiesysteem vrijspreken. Weliswaar is er een navigatiesysteem aangetroffen in de garagebox van verdachte, maar deze is niet door [A] herkend als aan hem ontstolen.
De rechtbank zal verdachte eveneens vrijspreken van de onder 3 ten laste gelegde heling van de kentekenplaten, reeds omdat geen bewijs voorhanden is voor de misdadige herkomst van deze kentekenplaten.
Ten aanzien van de onder 5 ten laste gelegde plofkraak gepleegd op 23 juni 2017 in Rheine
Uit het dossier maakt de rechtbank het navolgende op.
  • Uit met behulp van een beveiligingscamera vastgelegde beelden van de plofkraak blijkt dat drie daders, gekleed in regenpakken en getooid met bivakmutsen de plaats van het delict betreden.
  • Uit die beelden blijkt voorts, dat één van de daders vermoedelijk gewond is geraakt, omdat deze persoon over de geldautomaat gebogen staat, terwijl de ontploffing plaatsvindt.
  • Op de plaats van het delict zijn voorwerpen aangetroffen (stukken van een regenbroek en een bivakmuts) waarop (bloed)sporen zijn aangetroffen en veiliggesteld waarin na gehouden onderzoek de aanwezigheid van een tot medeverdachte [medeverdachte 1] te herleiden DNA-profiel is vastgesteld.
  • Op de binnenzijde van een portier van dezelfde Audi waarin op 7 augustus 2017 verdachte en verdachte [medeverdachte 2] zijn aangehouden zijn na vergelijkend DNA-onderzoek tot medeverdachte [medeverdachte 1] te herleiden bloedsporen aangetroffen.
  • Uit vergelijking van met een in Duitsland op 23 juni 2017 en 9 juli 2017 door een verkeerscamera gemaakte foto’s volgt, dat daarop zeer waarschijnlijk dezelfde auto fotografisch is vastgelegd.
  • Op de op 23 juni 2017 in Rheine op 03:54 uur gemaakte foto naar aanleiding van een snelheidsovertreding zijn de vermeende daders te zien, verdachte is niet als één van hen te herkennen op deze foto.
  • In de Audi waarin op 7 augustus 2017 verdachte en verdachte [medeverdachte 2] zijn aangehouden is een plastic zegel aangetroffen, welk zegel behoort bij een geldcassette die op 20 juni 2017 in de geldautomaat op de plaats van het delict is geplaatst.
  • De aan verdachte als de gebruiker daarvan toe te schrijven telefoon is op grond van de aan die telefoon te verbinden locaties in verband te brengen met een route vanuit Utrecht naar de Lutte, en weer terug.
Het feit dat het aan het gebruik door verdachte toe te schrijven telefoonnummer zendmasten aanstraalt over een route van Utrecht naar de Lutte, die kenmerkend lijkt te zijn voor het plegen van plofkraken in Duitsland, roept tezamen met de andere hiervoor gedane constateringen vragen op over een mogelijke betrokkenheid van verdachte bij deze tenlastegelegde plofkraak. Nu echter door de als getuige gehoorde [getuige 1] is verklaard over diens betrokkenheid bij plofkraken in de vorm van het zogenoemde “voorrijden”, komt de rechtbank tot de conclusie dat uit de hiervoor opgesomde conclusies niet kan worden afgeleid dat het aandeel dat verdachte heeft gehad bij de plofkraak in Rheine op 23 juni 2017 juridisch is te kwalificeren als medeplegen. Verdachte zal daarom van het onder 5 ten laste gelegde worden vrijgesproken.
Ten aanzien van het onder 11 en 12 ten laste gelegde wapenbezit
Op 8 augustus 2017 zijn tijdens een doorzoeking in de garagebox [nummer] aan de [adres] in [woonplaats] een vuurwapen en munitie (merk Zastava M 57, kaliber 7.62mm met 8 patronen in het patroonmagazijn) en een aanvalsgeweer en munitie (merk CZ, Sa Vz 58V met 4 patronen in het patroonmagazijn) gevonden. Deze garagebox werd gehuurd door [B] (broer van verdachte). De ribbels en de slede van de Zastava zijn bemonsterd en daarbij zijn twee DNA mengprofielen verkregen. Verdachte is niet uit te sluiten als donor van de bemonstering van de ribbels van het vuurwapen. Van bemonstering van de slede is een DNA hoofdprofiel verkregen dat matcht met het DNA profiel van verdachte met een frequentie kleiner dan één op één miljard. Ook zijn op het koffertje waarin de Zastava is aangetroffen DNA-sporen aangetroffen die te herleiden zijn naar verdachte. Deze sporen leveren onmiskenbaar sterke aanwijzingen op voor het door verdachte voorhanden hebben van de Zastava. Het is echter onduidelijk in welke periode verdachte dit vuurwapen voorhanden heeft gehad. Op het aanvalsgeweer zijn geen sporen van verdachte aangetroffen. Het feit dat in dezelfde garagebox ook gasflessen zijn aangetroffen met daarop tape met DNA-sporen die te herleiden zijn naar verdachte, is onvoldoende om vast te stellen dat de garagebox [nummer] aan de [adres] in [woonplaats] in gebruik is geweest bij verdachte. Nu ander bewijs voor beschikkingsmacht door verdachte in de ten laste gelegde periode ontbreekt, zal de rechtbank verdachte vrijspreken van het voorhanden hebben van de Zastava, het aanvalsgeweer, en de in die wapens aanwezige patronen.
4.3.2.
Bewijsmiddelen [1]
Ten aanzien van de feiten 1 tot en met 4:
Op 3 augustus 2017 is door bewakingscamera’s van Autohaus Brüggemann vastgelegd dat om 16:22 uur twee personen de ruimte van de geldautomaat binnenkomen en om zich heen kijken. Om 16:23 uur verlaten ze de ruimte, waarna ze om 16:30 uur weer terugkeren en wederom om zich heen kijken. [2]
Op 4 augustus 2017 is om 02:56 uur een inbraak in Autohaus Brüggemann aan de Rheiner Strasse 155 in Rheine gemeld. Een medewerker van het beveiligingsbedrijf heeft verklaard dat hij zag dat twee personen in een donkere Audi naast het gebouw reden en met een gasfles naar de ingang zijn gelopen. [3] Bij de ingang zijn hefboomsporen in het slot van de deur waargenomen en is geconstateerd dat de deur met behulp van een steen werd opengehouden. In de ruimte daarachter stond een geldautomaat van de Santander Bank, waarvan het bedieningsdeel wijd geopend was. In de automaat flakkerde een vuurtje. De ruimte stond hierdoor al vol rook. Het vuur is door de brandweer gedoofd. [4]
Op camerabeelden is te zien dat op 4 augustus 2017 twee identiek in zwart regen- of werkpak geklede mannen met bivakmutsen op het hoofd uit een zwarte Audi stappen. [5] Een persoon krikt de voordeur open. De ander heeft een steen onder de arm en een kabel of slang in zijn hand. De steen wordt voor de geopende deur gelegd. Beide personen zijn bezig met de geldautomaat, duidelijk door daaraan te trekken. Ze rennen de ruimte uit en even later weer in. Een persoon heeft een gasfles en slangen in de hand. De gasfles blijft in de ruimte staan. De slangen worden uit de ruimte naar buiten gelegd. [6] Geprobeerd is de geldautomaat door toevoer van een gasmengsel tot ontploffing te brengen. De ontploffing was niet voldoende voor de opening van de kluis van de geldautomaat. [7]
Op 7 augustus 2017 is aangifte gedaan van het op die dag tussen 02:00 uur en 02:25 uur opblazen van een geldautomaat van de Sparda-Bank gevestigd aan de Borghorster Strasse 16 in Rheine. Verbalisanten constateerden bij aankomst dat de deur naar de aparte ruimte van de geldautomaat openstond en dat de deur was beveiligd met een trottoirtegel. De bovenkant van de geldautomaat was geopend. In de ruimte stond lichte rook. [8] Kleine vlammen in de geldautomaat zijn met een brandblusser uit de surveillancewagen geblust. De arriverende brandweer bluste vervolgens met een CO2-blusser. [9] Na het bezichtigen van de schade aan de geldautomaat bleek dat er geen buit is gemaakt. [10] Door de explosie en de brand is kunststof verbrand dat tot extreme rookontwikkeling heeft geleid en schade heeft veroorzaakt aan het plafond, de wanden en grond van de geldautomaatruimte en de aangrenzende kantoor- en bedrijfsruimten. [11]
Getuige [getuige 2] heeft verklaard dat hij in de nacht van 7 augustus 2017 vanuit zijn woning aan de Borghorster Strasse de aanwezigheid van twee mannen heeft opgemerkt voor de Sparda-Bank en vervolgens heeft gezien dat direct voor de Sparda-Bank een donkere Audi A6 stond, [12] die bemand met twee mannen [13] met zeer hoge snelheid wegreed. Dit was om ongeveer 2.00 uur ’s nachts. Daarna is de getuige naar buiten gelopen en heeft hij bij de Sparda-Bank rookontwikkeling gezien. [14]
Op 7 augustus 2017 rond 02:49 uur is een melding binnengekomen, inhoudende dat een plofkraak heeft plaatsgevonden in Emsdetten in Duitsland bij de Sparda-Bank, waarbij twee daders betrokken zijn die de plaats delict verlaten hebben met een donkerkleurige Audi. [15] Verbalisanten zagen rond 03:00 uur een donkerkleurige Audi sedan met zeer hoge snelheid rijden over de A1. Bij afslag Blaricum verliet de auto de A1 en is de achtervolging ingezet. [16] Nadat stoptekens, optische- en geluidssignalen genegeerd werden, is de Audi gedwongen te stoppen. In de auto werd als bestuurder [medeverdachte 2] aangehouden en als bijrijder verdachte. [17] Beide verdachten droegen een kogelwerend vest, handschoenen en regenbroeken. [18] Tijdens de fouillering aan de kleding van verdachte werd uit een van de zakken een zwarte Blackberry met imeinummer [imeinummer] gehaald. [19]
[medeverdachte 2] werd tijdens de veiligheidsfouillering gevraagd of hij goederen bij zich draagt die hij niet bij zich mag dragen. Hij antwoordde daarop dat hij een opgerolde bivakmuts op zijn hoofd draagt. Tijdens de fouillering werd uit een zak een witte Blackberry gehaald [20] , met imeinummer [imeinummer] . [21]
De screenshots van de beelden van de bewakingscamera’s van Autohaus Brüggemann, gemaakt op 3 augustus 2017 in de ruimte waar de geldautomaat van de Santander Bank stond, zijn nader bekeken. Uit de close-ups blijkt dat de broek die [medeverdachte 2] bij zijn aanhouding droeg sterke overeenkomsten vertoont met de broek die persoon 1 draagt op de screenshots. Daarnaast komt de haar- en huidskleur van de persoon op de screenshots overeen met [medeverdachte 2] . [22] Een close-up van persoon 2 op de screenshots is vergeleken met de politiefoto van verdachte. Het korte donkere haar en de licht getinte huidskleur van verdachte komen overeen met de persoon op de screenshots. [23]
Verbalisant [verbalisant 1] heeft via Facebook de beelden gezien en herkent [medeverdachte 2] aan zijn gelaat, haar(kleur), manier van lopen, zijn postuur en lichaamsbouw. [24]
Het voertuig waarin de verdachten zijn aangehouden bleek een Audi A5, V6. Deze Audi, met oorspronkelijk een Zwitsers kenteken [kenteken] , bleek op 28 mei 2017 in Amsterdam te zijn gestolen. [25] Eigenaar [A] heeft daarvan aangifte gedaan. [26] In de garagebox [nummer] aan de [adres] in [woonplaats] is tijdens een doorzoeking een tas met voorwerpen gevonden, [27] die door [A] herkend zijn als zijn eigendom. [28]
Verdachte heeft ter zitting van 12 oktober 2018 verklaard dat hij de garagebox [nummer] aan de [adres] in Utrecht huurde. [29]
In de Audi zijn achter de bestuurdersstoel twee aan elkaar getapete gasflessen die waren voorzien van bedrading aangetroffen. In de kofferbak lagen twee jerrycans met vloeistof. [30] Het betrof een fles acetyleen en een fles zuurstof. Het zwarte tape dat aan het uiteinde van de handgreep zat, was deels gesmolten. [31] Deze gasflessen en de ontstekingskabel met de roodachtige ontstekingsbron zijn identiek aan de gasfles met ontstekingskabel en ontstekingsbron die op 4 augustus 2017 bij de poging tot de ontploffing van de geldautomaat in Rheine is gebruikt. [32]
Ook zijn er in de Audi bivakmutsen, een breekijzer, een navigatiesysteem van het merk TomTom, een regenjas [33] , op 4 augustus 2017 in Emsdetten gestolen Duitse kentekenplaten [kenteken] [34] en in de middenconsole een zwarte Nokia [35] aangetroffen.
Voor de stoel aan de bijrijderszijde van de Audi lag een wit snoer met aan de ene zijde een zilverkleurige lans, voorzien van rode tape, en aan de andere zijde een zwart gekleurde zaklamp/stroomstootwapen voorzien van rode tape. Op de tape aan het uiteinde van de lans zaten smeltsporen en roetafzetting. Roetafzetting zat ook op het uiteinde en in het midden van de lans. [36] Het stroomstootwapen heeft als kenmerk SIN AAKN6356NL gekregen. [37] Dit stroomstootwapen is door het TMFI onderzocht. Op de lans van het stroomstootwapen is een DNA-mengprofiel afkomstig van celmateriaal van minimaal twee donoren, van wie zeker één man, aangetroffen. Het afgeleide DNA-hoofdprofiel, met een frequentie kleiner dan één op één miljard, matcht met het DNA-profiel van [medeverdachte 2] . Op de buitenzijde van het stroomstootwapen is een DNA-mengprofiel afkomstig van celmateriaal van minimaal drie donoren, van wie zeker één man, aangetroffen. Het afgeleide DNA-hoofdprofiel, met een frequentie kleiner dan één op één miljard, matcht met het DNA-profiel van [medeverdachte 2] . [38]
Ook op de achterbank van de Audi lag een wit snoer met aan de ene zijde een zilverkleurige lans, voorzien van tape, en aan de andere zijde een zaklamp/stroomstootwapen. Op de tape die aan het uiteinde van de lans zat, zaten smeltsporen en roetafzetting. Ook aan het uiteinde en in het midden van de lans zat roetafzetting. Aan het uiteinde van de lans zat een beschadigde en beroete elektriciteitsdraad. [39] Dit stroomstootwapen heeft als kenmerk SIN AAKN6377NL gekregen. [40] Ook dit stroomstootwapen is door het TMFI onderzocht. Op de buitenzijde van het stroomstootwapen is een DNA-mengprofiel afkomstig van minimaal drie donoren, van wie zeker één man, aangetroffen. Het afgeleide DNA-hoofdprofiel, met een frequentie kleiner dan één op één miljard, matcht met het DNA-profiel van [medeverdachte 2] . [41]
Het op 7 augustus 2017 in de Audi aangetroffen navigatiesysteem is onderzocht. Hieruit is gebleken dat de TomTom op 3 augustus 2017 op onder meer de Borghorsterstrasse in Emsdetten en de Rheinerstrasse in Rheine is geweest. [42] Op 4 augustus 2017 is om 01:02:34 uur vanaf de [adres] in [woonplaats] een route ingevoerd . Het navigatiesysteem bevond zich vervolgens tussen 02:54:49 uur en 03:02:59 uur op de Rheinerstrasse in Rheine. [43] Op 7 augustus 2017 is om 00:22:56 uur een route ingevoerd van Utrecht naar Emsdetten. Het navigatiesysteem bevond zich tussen 02:01:04 uur en 02:10:44 uur aan de Borghorsterstrasse in Emsdetten. [44]
De Nokia die in de middenconsole van de Audi is aangetroffen heeft als imeinummer [imeinummer] . In de telefoon zat een simkaart met het telefoonnummer [telefoonnummer] . [45] In de Nokia is onder meer een sms-bericht van 7 augustus 2017 om 15:18 uur van “ [C] ” aangetroffen met de tekst: “
Ha [verdachte] , bij deze nog even een reminder dat we morgen om half 9 bij de bieb hebben afgesproken. Mocht 9 uur beter uitkomen, laat dat dan even weten (dan zijn we ook nog ruim op tijd voor de post)”. Uit CIOT gegevens blijkt dat het nummer van [C] is gekoppeld aan Stichting [stichting] . Uit haar voicemail blijkt dat het [C] betreft. [C] bevestigt dat zij op 7 augustus 2017 aan verdachte voornoemd sms-bericht verzonden heeft. [46]
Uit historische telecomgegevens blijkt dat de Nokia met het telefoonnummer [telefoonnummer] op 3 augustus 2017 om 17:43:14 uur een telefoonmast in Delden aan heeft gestraald en zich vervolgens heeft verplaatst via Bornerbroek, Enter, Rijssen, Apeldoorn, Barneveld en Soesterberg naar Utrecht, alwaar om 18:53:43 uur een zendmast werd aangestraald. [47] Uit vastgestelde Duitse celgegevens blijkt dat sprake is van treffers met dit telefoonnummer. Op 4 augustus 2017 om 03:13 uur in de cel noordelijk van het knooppunt A30/A31. [48] Het is een feit van algemene bekendheid dat dit knooppunt zich ongeveer halverwege de Nederlands Duitse grens en Rheine bevindt. Op 7 augustus 2017 om 02:16:54 uur in de cel Borghorster Strasse 16 in Emsdetten en om 02:27:36 uur in de cel Bundesstrasse 54/Autosnelweg 31. [49]
De bij verdachte aangetroffen BlackBerry met imeinummer [imeinummer] is onderzocht. Dit imeinummer is gekoppeld aan het telefoonnummer [telefoonnummer] . [50] Op 4 augustus 2017 straalde dit telefoonnummer om 01:24:13 uur een telefoonmast op de A1 aan en verplaatste zich via Deventer en Oldenzaal naar de Lutte om 03:17:48 uur. Om 03:57:30 verplaatste het telefoonnummer zich via Amersfoort naar De Bilt. [51] Op 7 augustus 2017 straalde de telefoon om 01:56 uur de zendmast aan de Delpstrasse in Emsdetten aan. Om 02:17 uur de zendmast aan de Grunring Am Perrediek in Emsdetten en om 02:26 uur een zendmast in Ochtrup. [52]
De BlackBerry met imeinummer [imeinummer] aangetroffen bij [medeverdachte 2] is eveneens onderzocht. Het imeinummer is gekoppeld aan telefoonnummer [telefoonnummer] . [53] Op 3 augustus 2017 straalde het telefoonnummer om 17:29:34 uur een telefoonmast in De Lutte aan en verplaatste zich via Oldenzaal, Markelo, Apeldoorn, Ugchelen en Zeist naar Utrecht om 18:52:59 uur. [54] Op 4 augustus 2017 straalde het telefoonnummer om 03:23:47 uur een telefoonmast aan in Hengelo en verplaatste zich via Ugchelen naar Amersfoort en Utrecht. [55] In de nacht van 7 augustus 2017 straalde het telefoonnummer om 00:20:38 uur de telefoonmast aan de Atlasdreef in Utrecht aan. Vervolgens verplaatste de telefoon zich via Terschuur, Apeldoorn, Deventer naar Markelo om 01:08:11 uur. De telefoon straalde daarna voor het eerst weer aan om 02:32:40 in Enschede en verplaatste zich via Apeldoorn naar Blaricum. [56]
[getuige 1] heeft op 15 december 2017 een verklaring afgelegd. Hij heeft verklaard dat het telefoonnummer [telefoonnummer] bij hem in gebruik is geweest. [57] Over 7 augustus 2017 heeft hij het navolgende verklaard:
” Ik kreeg een berichtje van de persoon die vast zit, mijn familielid, van [verdachte] . Of hij belde mij. Hij vroeg mij of ik wat wilde verdienen of dat ik mee ging en ik hoefde niet in die auto te zitten.”…”Ik ben naar [verdachte] toe gegaan. Ik ben met de auto van mijn moeder naar de [adres] gereden.”…“Toen ik daar kwam waren ze al op de [adres] , in de gang van de garage waar [verdachte] zijn garagebox heeft. Met “ze” bedoel ik de twee personen die in Huizen zijn aangehouden in die Audi. Ik kreeg volgens mij mondeling een adres dat ik daar naartoe moest rijden en toen ben ik gelijk weggegaan.” [58]
“(V) Hoe wist je dat ze een plofkraak wilde gaan plegen?
(A) Omdat ze het al eerder hadden gedaan. Ik wist dat het daarmee te maken had, met plofkraken. En ik hoefde alleen maar vooruit te rijden.
(V) Wat voor instructies heb je gekregen toen je in de garage aan de [adres] was?
(A) Ik heb dat adres gekregen. En [D] en ik moesten voor rijden. De procedure is dat je met twee auto’s dezelfde route rijdt. De snelle auto rijdt achter de eerste aan.” …“ [verdachte] en die andere jongen, zijn bijnaam is [bijnaam] , die wilde dat ik sneller ging rijden.”
(V) Welke route reden jullie?
(A) …Het was alleen maar snelweg…We gingen bij Utrecht de snelweg op en toen over de snelweg richting Duitsland.”
…“ Ik weet wel dat we bij de grens aankwamen, dat je dan heel even kort de grens over gaat, en dan kan je meteen de snelweg af en er meteen weer op zodat je weer de grens Duitsland-Nederland overgaat. Dat hadden we gedaan. [D] werd gebeld dat we nog een keer dat “rondje grens” moesten doen. Dat hebben we weer een keer gedaan. Toen belde [D] dat we voor een tweede keer het rondje hadden gedaan. Er werd toen gezegd dat we voor de zekerheid nog een keer het “rondje grens” moesten doen. Dat zijn we toen voor de derde keer gaan doen, en net toen we de eerste afslag in Duitsland weer namen zagen we de Audi voorbij flitsen. De Audi reed dus Duitsland in.”
… “Volgens mij was het [verdachte] die belde naar [D] . Dat tweede telefoontje was de opdracht dat wij moesten kijken of het veilig was bij de grens om terug te keren naar Nederland.” … “Ik denk dat [verdachte] belde omdat uiteindelijk die [bijnaam] achter het stuur zat toen ze aangehouden werden. [D] en ik hebben toen weer één “rondje grens” gedaan.”
…“Nadat wij dat rondje hadden gedaan kwam de Audi ons op de snelweg in Nederland voorbij scheuren. Daarna is er nog één telefoontje geweest dat [D] vroeg of we nog moesten overstappen zodat er maar één persoon in die Audi zou zitten. Ze hadden het namelijk al vaker gedaan en die keer werd er met één persoon in de Audi terug naar Nederland geblazen.” [59] “De Audi is maar blijven gassen, dus er werd niet overgestapt.” [60]
Over 4 augustus 2017 heeft hij het navolgende verklaard:

Er werd mij midden op de dag gevraagd of ik mee ging. Ik was die dag toevallig ook bij [verdachte] bij de [adres] . [61] ”...“Het was in ieder geval de eerste keer van de twee keer dat ik ben mee gegaan. Volgens mij ben ik toen ook in de auto van mijn moeder als “voorrijder” mee gegaan.”
…“ [verdachte] vroeg of ik wilde voorrijden. Ik vroeg wat ik moest doen. Ik kreeg een route en toen moest ik gaan rijden. Het was sowieso donker toen ik ging rijden richting Duitsland.”
…“ Ik weet ook nog dat ik met mijn auto op de terug weg op de snelweg stil stond zonder benzine. Ik weet dat de Audi toen mij al voorbij was. [verdachte] zat bij mij in de auto en ik wist niet of “het” wel of niet was gebeurd.”
(V) Wie hebben op de heenweg naar Duitsland in die Audi gereden?
(A) … In ieder geval [verdachte] .
(V) Werd bij beide keren dezelfde Audi gebruikt?
(A) Ja het was dezelfde Audi.” [62]
Het telefoonnummer van [getuige 1] heeft op 4 augustus 2017 om 00:38:16 uur contact gehad met het telefoonnummer [telefoonnummer] en straalde daarbij een telefoonmast in Utrecht aan. Daarna is er nog viermaal contact tussen beide telefoonnummers waarbij het telefoonnummer van [getuige 1] telefoonmasten aanstraalde in Bathmen, Borne en om 01:58:59 in Oldenzaal. Tussen 02:06:32 uur en 03:13:08 uur was er vijfmaal contact waarbij het telefoonnummer van [getuige 1] telkens in de Lutte aanstraalde. [63] Om 03:13:09 uur is er gebeld door telefoonnummer [telefoonnummer] en vond er een gesprek van 42 seconden plaats. [64] Op 7 augustus 2017 was er om 00:18:59 uur contact tussen het telefoonnummer van [getuige 1] en [telefoonnummer] . Daarna is er nog zevenmaal contact tussen deze telefoonnummers waarbij het telefoonnummer van [getuige 1] achtereenvolgens zendmasten in Hengelo (01:18 uur), Enschede, De Lutte en Enschede (01:36:12 uur – 02:22:52 uur) aanstraalde. [65]
Verdachte verbleef sinds 7 augustus 2017 in hechtenis op verdenking van zijn betrokkenheid bij de plofkraak op 7 augustus 2017 in Emsdetten. [66] Op 12 september 2017 vond in de Penitentiaire Inrichting in Almere een gesprek plaats tussen verdachte, zijn moeder [E] , zijn vader [F] en zijn vriendin [G] . Verdachte zegt op een gegeven moment, nadat er over de aanklacht van een poging plofkraak gesproken wordt:
“Wat mijn DNA. Nee dat bestaat niet. Dat gaat helemaal niet komen dat sowieso niet. Van wat? Van die 1 seconde dat ik daar ben geweest.” [67]
Op 14 november 2017 werd in een aflevering van het televisieprogramma Opsporing Verzocht aandacht besteed aan plofkraken. Onder andere kwam ter sprake de plofkraak op een geldautomaat van de Santander Bank in Rheine op 4 augustus 2017, voorafgegaan door een voorverkenning op 3 augustus 2017. Verbalisant [verbalisant 1] herkende een van de personen die getoond was bij de voorverkenning in Rheine op 3 augustus 2017 als [medeverdachte 2] . [68]
Op 14 november 2017 vond om 21:45 uur tussen verdachte en zijn vader [F] een telefoongesprek vanuit de Penitentiaire Inrichting in Almere plaats. Verdachte en zijn vader bespreken de uitzending van Opsporing Verzocht als op een gegeven moment [F] zegt: “
maar die [bijnaam] zie je erop.”Verdachte antwoordt dan “
jaaaahaa en eeh…ntv…fucked up”. [F] reageert daarop: “
Hij is de lul dan!”En later: “
Is [medeverdachte 2] de lul”. [69]
Bewijsoverwegingen, ambtshalve en naar aanleiding van gevoerde verweren
Overwegingen ten aanzien van de mobiele telefoons en DNA sporen
De verdediging heeft aangevoerd dat de tot het gebruik van mobiele telefoons te herleiden gegevens over communicatieverkeer mogelijk iets zeggen over het gebruik van die telefoons, maar niet ook (zonder meer) iets over de identiteit van de gebruikers daarvan. Immers, een telefoon kan van hand tot hand gaan, met gevolg dat aan het vastgestelde bezit of gebruik van een telefoon op het ene moment geen gevolgtrekkingen kunnen worden verbonden voor het andere moment. Zo bezien is wat in het voorbereidend onderzoek over telecommunicatieverkeer is komen vast te staan voor het bewijs van geen althans zeer betrekkelijke betekenis, aldus in de kern dit onderdeel van het verweer.
De rechtbank volgt de verdediging hierin niet. Het is vanzelfsprekend denkbaar dat een mobiele telefoon door de gebruiker daarvan (mede) met het oog op het gebruik daarvan door een derde uit handen wordt gegeven. Met het enkele bestaan van die mogelijkheid is evenwel niet gegeven dat die mogelijkheid zich ook heeft gerealiseerd. Daarvoor is ten minste nodig dat van de aannemelijkheid daarvan moet worden uitgegaan. In het zich hier voordoende geval, waarin onder verdachte een door hem met zich gevoerde telefoon is aangetroffen en inbeslaggenomen, heeft als vertrekpunt te gelden dat het op de weg van verdachte als de bezitter daarvan ligt om een voor verificatie vatbare verklaring af te leggen, opdat kan worden onderzocht en vastgesteld of die mogelijkheid van uit handen geven van een telefoon zich ook heeft voorgedaan. Verdachte heeft er echter voor gekozen zo’n verklaring niet af te leggen, terwijl evenmin is gebleken van andere feiten of omstandigheden die nopen tot het oordeel dat aan het enkele bezit van een mobiele telefoon door verdachte geen gevolgtrekkingen over zijn feitelijk bezit of gebruik daarvan op andere momenten mogen worden verbonden. Daarbij komt, dat de vraag naar bewijsbetekenis van aan telecommunicatieverkeer te verbinden gegevens niet slechts geïsoleerd, maar ook en dikwijls in het licht van andere onderzoeksbevindingen wordt beantwoord, zoals uit het navolgende nog zal blijken.
Het laatstbedoelde uitgangspunt heeft in de regel ook te gelden voor de vraag naar de bewijsbetekenis van op verplaatsbare voorwerpen aangetroffen sporen en daarin vastgestelde DNA-profielen. Door de verdediging is op goede gronden betoogd dat behoedzaamheid geboden is en in de onderhavige zaak die te betrachten behoedzaamheid meebrengt, dat aan mobiele sporendragers geen, de verdachte belastende gevolgtrekkingen mogen worden verbonden. Ook hier heeft voor de rechtbank als uitgangspunt te gelden dat de bewijsbetekenis mede afhangt van de aard van het voorwerp, de plaats en de omstandigheden waaronder het – al dan niet in combinatie met andere voorwerpen en/of sporendragers – is aangetroffen en veiliggesteld, als ook de verklaring die verdachte in het voorkomende geval voor dat aantreffen heeft kunnen of willen geven.
De bruikbaarheid voor het bewijs van de verklaring van [getuige 1]
De verdediging heeft bepleit dat de rechtbank de door [getuige 1] bij de politie afgelegde verklaring, die naar de inhoud daarvan (ook) verdachte sterk belast, niet voor het bewijs zal gebruiken. Daartoe is – samengevat – aangevoerd dat, gelet op wat over de persoon van [getuige 1] is gebleken, te weten zijn kwetsbaarheid en persoonlijkheidsproblematiek, de inhoud van zijn na een langdurig verhoor bij de politie afgelegde verklaring maakt, dat deze geen geloof verdient. De verdediging heeft dit verweer mede gegrond op wat zou blijken uit een (toentertijd nog te verdedigen) proefschrift, waarin als resultaat van onderzoek wordt beschreven dat bij ongeveer 60% van de ondervraagde verdachten volgens objectieve tests sprake was van een kwetsbare verdachte, terwijl de politieambtenaren slechts 3% van die groep als kwetsbaar aanmerkte.
De rechtbank is met de verdediging van oordeel dat uit het van het verhoor van (de verdachte) [getuige 1] opgemaakte proces-verbaal volgt, dat het verhoor vele uren in beslag heeft genomen, dat hij aanvankelijk iedere betrokkenheid bij plofkraken heeft ontkend, en dat hij op een zeker en door emoties gekleurd moment die eigen betrokkenheid alsnog heeft erkend, en overigens sterk belastend heeft verklaard over verdachte. Het is ook de rechtbank niet ontgaan, dat het verhoor van genoemde [verdachte] als getuige ter terechtzitting een moeizaam verloop heeft gehad, terwijl hij volgens zijn verklaring zich inhoudelijk weinig tot niets kon herinneren van het verloop en de inhoud van die eerder door hem, bij de politie afgelegde verklaring.
Anders dan door de verdediging is bepleit, dwingt dit een en ander voor de rechtbank niet tot de conclusie dat de door [getuige 1] bij de politie afgelegde verklaring niet voor de bewijslevering in aanmerking komt vanwege de onbetrouwbaarheid daarvan. De rechtbank kwalificeert de stellingen over de kwetsbaarheid en persoonlijkheid van [verdachte] als speculatief, terwijl het enkele feit van de lange duur van dat verhoor evenmin dwingt tot de conclusie van bewijsuitsluiting of het betrachten van bijzondere behoedzaamheid bij de rechterlijke waardering van de inhoud ervan. Waar het gaat om de waardering van het waarheidsgehalte van zijn als getuige ter terechtzitting afgelegde verklaring heeft de getuige de rechtbank allerminst kunnen overtuigen. Anders gezegd: de rechtbank gaat aan de inhoud daarvan voorbij, omdat die verklaring geen geloof verdient, op grond van de inhoud daarvan en vanwege de indruk die de rechtbank ter terechtzitting van deze getuige heeft bekomen.
Overwegingen ten aanzien van het navigatiesysteem
Door de raadsman is het verweer gevoerd dat het navigatiesysteem dat in de Audi A5 is aangetroffen niet aan verdachte is te linken, enkel omdat hij als bijrijder in deze auto is aangehouden. De rechtbank verwerpt dit verweer, nu zij de bewijsmiddelen die hiervoor opgesomd zijn in onderlinge samenhang beziet en daaruit afleidt dat verdachte zowel op 3, 4 als op 7 augustus 2017 gebruikt heeft gemaakt van het navigatiesysteem ten behoeve van de plofkraken gepleegd op 4 augustus 2017 in Rheine en op 7 augustus 2017 in Emsdetten.
Overwegingen ten aanzien van de door verdachte gedragen kleding
Verdachte heeft ter terechtzitting verklaard dat hij ten tijde van zijn aanhouding een kogelwerend vest en een regenpak droeg omdat hij dakloos was en buiten sliep. De rechtbank constateert dat verdachte niet slapend op straat is aangetroffen, maar in een auto die – zo blijkt uit de bewijsmiddelen – vlak daarvoor betrokken is geweest bij een plofkraak. Bovendien valt zonder nadere toelichting, die ontbreekt, niet in te zien dat het enkele slapen onder de blote hemel noopt tot het dragen van een kogelwerend vest. Mede bezien in het licht van de andere verdachte belastende bewijsmiddelen is de rechtbank van oordeel dat de verklaring van verdachte geen geloof verdient.
Wat uit de bewijsmiddelen blijkt
Uit de inhoud van de hierboven weergegeven bewijsmiddelen, bezien in hun onderling verband en samenhang blijkt van de volgende gang van zaken. Waar in het navolgende wordt gesproken over plofkraken heeft de rechtbank het oog op het samenstel van gedragingen, die door de officier van justitie zijn tenlastegelegd onder de feiten 1 en 4, waarvan de inhoud hierboven reeds verkort is weergegeven.
De plofkraken op 4 en 7 augustus 2017:
  • Binnen een tijdsbestek van vier dagen zijn in Duitsland nabij de Nederlandse grens in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen twee (pogingen tot) plofkraken gepleegd, te weten op 4 augustus 2017 te Rheine en op 7 augustus 2017 te Emsdetten.
  • Deze gebeurtenissen voltrokken zich steeds gedurende het nachtelijk uur en zijn steeds door meer personen gepleegd.
  • De daders hebben bij hun vlucht vanaf de plaats van het delict telkens gebruik gemaakt van een personenauto van het merk Audi.
  • Bij gelegenheid van deze plofkraken is steeds gebruik gemaakt van een steen, bij wijze van deurstopper voor de toegangsdeur tot de ruimte waarin de geldautomaten zijn geplaatst en is gebleken dat de bij de beide plofkraken gebruikte gasflessen, ontstekingsbronnen en -kabels identiek zijn.
  • Verdachte en [medeverdachte 2] zijn zeer korte tijd na de plofkraak op 7 augustus 2017 na een achtervolging door de politie en in elkaars gezelschap verkerend aangehouden, in een gestolen Audi.
  • Beiden droegen toen o.m. een kogelwerend vest en een regenpak, terwijl [medeverdachte 2] was getooid met een bivakmuts.
  • In de Audi waarin zij zaten zijn attributen aangetroffen die bij dergelijke feiten gebruikt plegen te worden met het oog op het kunnen veroorzaken van een ontploffing in een geldautomaat: gasflessen, slangen en twee stroomstootwapens, met daarop smeltsporen en roetafzetting.
  • Op beide stroomstootwapens – die gelet op de smeltsporen en roetafzetting gebruikt zijn als ontstekingsmechanismen – zijn sporen aangetroffen waarin de aanwezigheid van een tot [medeverdachte 2] te herleiden DNA-profiel is vastgesteld.
  • In die Audi zijn kentekenplaten aangetroffen, die op 4 augustus 2017 zijn gestolen in Emsdetten.
  • De aan verdachte en [medeverdachte 2] als onderscheiden gebruikers daarvan toe te schrijven telefoons zijn op grond van de aan die telefoons te relateren locaties en/of contacten in relevant verband te brengen met de plaatsen waar de plofkraken hebben plaatsgehad, als ook met de weg daarheen vanuit Nederland en weer terug, steeds de regio Utrecht.
  • Enkele uren voorafgaand aan de op 4 augustus 2017 gepleegde plofkraak hebben verdachte en [medeverdachte 2] zich op de latere plaats van het delict bevonden, naar moet worden aangenomen ter verkenning van de feitelijke situatie ter plaatse.
  • Een aan verdachte als gebruiker daarvan toe te schrijven telefoonnummer heeft op beide pleegdata in verbinding gestaan met een telefoonnummer, waarvan het gebruik moet worden toegeschreven aan de als getuige gehoorde [getuige 1] .
  • Deze getuige heeft verklaard dat hij bij beide plofkraken de zogenoemde rol van voorrijder heeft vervuld, op 7 augustus 2017 ten behoeve van verdachte en [medeverdachte 2] en op 4 augustus 2017 ten behoeve van o.a. verdachte.
  • Uit opgenomen vertrouwelijke communicatie waaraan door verdachte is deelgenomen blijkt dat hij naar zijn zeggen op 7 augustus 2017 op de plaats van het delict te Emsdetten is geweest.
Het bewijs voor de op 4 en 7 augustus 2017 gepleegde plofkraken nader beschouwd
Uit de hiervoor beschreven, en tot de samenhangende inhoud van de gebezigde bewijsmiddelen te herleiden feitelijke gang van zaken bij de op 4 en 7 augustus 2017 gepleegde plofkraken volgt, dat deze verdachte onmiskenbaar sterk bezwaren.
Verdachte heeft ter terechtzitting zijn betrokkenheid bij deze plofkraken ontkend. Meer in het bijzonder heeft hij geen redelijke verklaring kunnen of willen geven op of over:
  • Wat hij en/of zijn mededader gedurende de uren die aan zijn aanhouding en die van zijn mededader op 7 augustus 2017 vooraf zijn gegaan heeft/hebben gedaan, verricht en ondervonden.
  • De herkomst van de Audi, waarin hij op 7 augustus 2017 is aangehouden.
  • De op 7 augustus 2017 door hem gedragen kleding en muts.
  • De op 7 augustus 2017 in de Audi aangetroffen voorwerpen: gasflessen, slangen en stroomstootwapens, het navigatieapparaat (met inbegrip van de daarin opgeslagen navigatiegegevens) en de gestolen kentekenplaten.
  • De aan telecommunicatiegegevens ontleende vaststellingen over personen, plaatsen en tijdstippen.
  • De inhoud van heimelijk opgenomen vertrouwelijke communicatie waaraan verdachte heeft deelgenomen.
  • Het tot de verdachte [medeverdachte 2] te herleiden DNA-profiel, aangetroffen op diverse sporendragers.
  • De aanwezigheid van verdachte en [medeverdachte 2] op 3 augustus 2017 in de ruimte waarin de geldautomaten die op 4 augustus zijn gekraakt zijn geplaatst.
  • De belastende verklaring van de getuige [verdachte] .
In het bijzonder voor deze redengevende feiten en omstandigheden heeft verdachte een die redengevendheid ontzenuwende verklaring niet willen of kunnen geven. Ook overigens heeft verdachte waar het de tenlastegelegde feiten betreft zich in de kern op het zwijgrecht beroepen. De rechtbank verbindt daaraan in het bestek van de bewijslevering de gevolgtrekking dat het verdachte is geweest, die op 4 en 7 augustus 2017 als dader tezamen en in vereniging met (in elk geval) [medeverdachte 2] deze ten laste gelegde plofkraken heeft gepleegd. Voor het aannemen van een minder vergaande strafbare betrokkenheid van verdachte – bijvoorbeeld in de vorm van zijn medeplichtigheid aan die plofkraken – biedt de inhoud van het dossier geen redelijk aanknopingspunt.
Gelet op het vorenstaande acht de rechtbank vaststaan dat verdachte tezamen en in vereniging met [medeverdachte 2] op 4 augustus 2017 heeft geprobeerd een ontploffing teweeg te brengen in de geldautomaat van de Santander Bank in Rheine, en dat verdachte en [medeverdachte 2] geprobeerd hebben geld uit deze automaat te stelen. Dit leidt in dit geval echter slechts tot een bewezenverklaring van de primair, 2e cumulatief/alternatief ten laste gelegde poging tot diefstal met braak. Gelet op de redactie van de tenlastelegging leidt deze bewezenverklaring van een deel van het primair ten laste gelegde ertoe, dat de rechtbank niet toekomt aan een bewezenverklaring van de poging tot het teweeg brengen van een ontploffing, die immers subsidiair ten laste is gelegd.
De rechtbank acht eveneens bewezen dat verdachte tezamen en in vereniging met [medeverdachte 2] op 7 augustus 2017 heeft geprobeerd een ontploffing teweeg te brengen in de geldautomaat van de Sparda-Bank in Emsdetten en dat verdachte en [medeverdachte 2] geprobeerd hebben geld uit deze automaat te stelen.
Levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel
De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat de poging tot ontploffing op 7 augustus 2017 in Emsdetten geen levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel heeft opgeleverd.
De rechtbank overweegt als volgt. In artikel 157 van het Wetboek van Strafrecht is straf bedreigd tegen onder anderen degene die opzettelijk een ontploffing teweegbrengt indien daarvan levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor een ander of anderen te duchten is. Om in rechte zodanig gevaar als vaststaand te kunnen aannemen is vereist dat uit de inhoud van wettige bewijsmiddelen volgt dat dat levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel inderdaad te duchten was. Dit betekent dat het levensgevaar of het gevaar voor zwaar lichamelijk letsel ten tijde van het teweegbrengen van de ontploffing naar algemene ervaringsregels voorzienbaar moet zijn geweest. Van die vereiste voorzienbaarheid zal in de regel geen sprake zijn indien zich ten tijde van de ontploffing geen personen in de nabijheid bevonden (vgl. HR 17 februari 2009, LJN BG1653, NJ 2009/120).
Op basis van het dossier in de onderhavige zaak kan worden vastgesteld dat de geldautomaat van de Sparda-Bank waar op 7 augustus 2017 is geprobeerd een ontploffing teweeg te brengen, was gesitueerd in een ruimte op de begane grond van een pand waarin zich ook woningen bevonden. Het dossier houdt echter onvoldoende in om vast te stellen dat zich in die woningen op het moment van de poging tot ontploffing daadwerkelijk personen bevonden. In zijn algemeenheid zou gezegd kunnen worden – zoals is ten laste gelegd – dat het teweeg brengen van een ontploffing levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor mogelijke voorbijgangers zou kunnen opleveren. De daadwerkelijke aanwezigheid van die voorbijgangers kan echter evenmin worden vastgesteld. Het voorgaande leidt de rechtbank tot het oordeel dat niet wettig en overtuigend is bewezen dat de poging tot ontploffing op 7 augustus 2017 levensgevaar dan wel gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor omwonenden en/of mogelijke voorbijgangers heeft veroorzaakt, zodat verdachte van dat deel van de tenlastelegging moet worden vrijgesproken.
Voorbereidingshandelingen
De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat overtuigend bewijs dat verdachte onomstotelijk in verband brengt met voorbereidingshandelingen ontbreekt, zodat verdachte moet worden vrijgesproken van het onder 1, derde cumulatief/alternatief tenlastegelegde.
De rechtbank overweegt als volgt. Onder 1, derde cumulatief/alternatief is ten laste gelegd het plegen van voorbereidingshandelingen voor – kort gezegd – een plofkraak. Op basis van de tenlastelegging, het dossier en hetgeen de officier van justitie daaromtrent ter terechtzitting naar voren heeft gebracht begrijpt de rechtbank dat dit deel van de tenlastelegging betrekking heeft op de voorbereiding van de plofkraak op 7 augustus 2017 te Emsdetten. Zoals volgt uit wat hiervoor is overwogen komt de rechtbank tot het oordeel dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan de (poging tot) plofkraak zelf. Dat betekent dat de voorbereiding als het ware opgaat in die poging. Om die reden zal de rechtbank verdachte vrijspreken van de voorbereidingshandelingen als separaat tenlastegelegd verwijt.
Ten aanzien van de onder 2 ten laste gelegde heling
Zoals hiervoor is overwogen, komt de rechtbank tot de conclusie dat verdachte op 7 augustus 2017 in Emsdetten tezamen en in vereniging met [medeverdachte 2] een plofkraak heeft gepleegd. Bij deze plofkraak is gebruik gemaakt van de gestolen Audi A5 Sportback die aan [A] toebehoort. Verdachte en [medeverdachte 2] zijn samen in deze auto aangetroffen en aangehouden. De rechtbank is van oordeel dat wettig en overtuigend bewezen is dat verdachte tezamen met [medeverdachte 2] de Audi A5 geheeld heeft. Het is immers een feit van algemene bekendheid dat plegers van plofkraken alles in het werk stellen om niet in verband te worden gebracht met het gepleegde strafbare feit. Vaak wordt gebruik gemaakt van gestolen personenauto’s en worden deze voorzien van gestolen kentekenplaten. Verdachte heeft in het geheel geen voor verificatie vatbare verklaring afgelegd. Dan moet het ervoor worden gehouden dat verdachte wetenschap heeft gehad van de misdadige herkomst van de Audi A5.
Op 8 augustus 2017 is tijdens een doorzoeking in de garagebox [nummer] aan de [adres] in [woonplaats] een tas met goederen gevonden. Deze tas met goederen is door [A] herkend als zijn eigendom. Deze garagebox werd gehuurd door verdachte. Daarmee komt vast te staan dat een aan [A] ontstolen tas met inhoud is aangetroffen in een ruimte waarvan het moet worden gehouden dat het verdachte is die de beschikkingsmacht heeft over de in die ruimte aanwezige voorwerpen, behoudens contra-indicaties die in het onderhavige geval niet aannemelijk zijn geworden. Daarmee is dus ook zijn wetenschap over de misdadige herkomst is daarmee gegeven.
Ten aanzien van de feiten 6, 7 en 8:
Op 25 juli 2017 is aangifte gedaan van het op die dag om 03:07 uur veroorzaken van een explosie en diefstal van geld uit een geldautomaat van de Santander Bank aan de Friedrichstrasse 2 in Wesel. [70] Ter plaatse constateren politieambtenaren dat de glazen pui van de entree is gebarsten en dat er rook naar buiten komt. De geldautomaat in de hal is zwaar beschadigd. [71] Naast het bedieningspaneel van de vernielde geldautomaat is een zwart horloge van het merk Guess Steel gevonden. De zwarte leren band was aan een kant afgerukt. [72] De band (spoor 14 en 15) en de behuizing (spoor 12 en 13) van het horloge zijn op meerdere plekken bemonsterd. [73] De bemonsteringen, genomen van de buitenkant van de afgerukte band van het horloge (spoor 15) leveren een match op in de Duitse DNA-databank met het DNA-profiel van verdachte. [74] Achter de toegangsdeur van de Santander Bank stonden twee gasflessen, een zuurstoffles en een acetyleenfles. De flessen waren aaneengeplakt [75] en er waren slangen aan bevestigd. [76] In totaal is € 105.980,- buit gemaakt. [77]
Getuige [getuige 3] heeft verklaard dat hij samen met [getuige 4] (de rechtbank begrijpt: [getuige 4] ) in een auto zat, toen zij een heel luide knal hoorden. Zij zijn in de richting van de knal gereden. Op enig moment schoot met zeer hoge snelheid een zwarte Audi A6 stationcar voorbij. Deze auto voerde geen verlichting en reed even later door rood licht. Hij kon het kenteken van de Audi lezen. Hij is er heel zeker van dat het [kenteken] was. Als onderscheidingstekens heeft hij [kenteken] of [kenteken] gezien. Vervolgens zijn ze linksaf geslagen en zagen toen meteen de scherven bij de Santander Bank op straat liggen. Ze hebben alleen maar de A6 weg zien rijden. [78] Getuige [getuige 4] heeft verklaard dat hij een harde knal hoorde. Hij herinnert zich één voertuig dat hem en [getuige 3] voorbij reed en dat is een donkere/zwarte Audi A6 stationcar, met een gedeeltelijk kenteken [kenteken] . Deze auto reed met hoge snelheid weg. [79]
Getuige [getuige 5] heeft verklaard dat hij als bezorger langs de Santander Bank kwam en zag dat er meerdere personen in en uit de bank liepen. Het waren in ieder geval drie gemaskerde personen. Op het moment dat de getuige ter hoogte van de bank was, sprongen de ramen. [80]
Op 25 juli 2017 omstreeks 03:30 uur kreeg verbalisant [verbalisant 2] het verzoek om positie in te nemen onderaan de afrit van de A12 bij industrieterrein Papendorp, omdat een achtervolging gaande was van een zwarte Audi met het Duitse kenteken [kenteken] , komend uit de richting van Arnhem. Om 04:14 uur reed deze Audi met hoge snelheid de afrit af, waarna [verbalisant 2] de achtervolging inzette. [81] Om 04:16 uur hoorde de verbalisant dat de Audi gecrasht was op het Anne Frankplein in Utrecht. Hij hoorde vanuit de politiehelikopter dat de bestuurder wegvluchtte uit de auto. [82]
Deze gecrashte zwarte Audi Rs6 is onderzocht. De Audi bleek gestolen te zijn tussen 27 en 28 juni 2017 in Almere en voerde eerder het kenteken [kenteken] . [83] Voor de achterbank van de Audi lagen twee kentekenplaten [kenteken] . Deze kentekenplaten bleken gestolen te zijn in de nacht van 7 op 8 juli 2017 in Herzogenrath (Duitsland). [84]
In het contactslot stak een waarschijnlijk valse sleutel. [85] Uit bemonstering van deze sleutel (AAKK1304NL [86] ) is een DNA-mengprofiel afgeleid van minimaal twee personen. Hieruit is een DNA-hoofdprofiel afgeleid dat matcht met het DNA-profiel van [medeverdachte 3] , waarbij de frequentie van het profiel kleiner is dan één op één miljard. [87]
Voor de bijrijdersstoel lag een zaklamp/stroomstootwapen met daaraan een elektriciteitsdraad. [88] Op de airbag van de bestuurder zijn vlekken bemonsterd. [89] Uit deze bemonstering (AAK1308NL#01) is een DNA-profiel verkregen dat matcht met [medeverdachte 3] , waarbij de frequentie van het profiel kleiner is dan één op één miljard. [90]
In de kofferbak lagen onder andere verschillende regenjassen en regenbroeken, bivakmutsen en delen van één of meerdere geldcassettes. In het dashboardkastje werd nog een bivakmuts aangetroffen. [91] Op één van de bivakmutsen (AAKK1312NL [92] ) gevonden in de kofferbak van de gecrashte Audi is in de bemonstering van de binnenzijde bij de ogen/het voorhoofd een DNA-mengprofiel van minimaal drie personen verkregen, waarbij verdachte en [medeverdachte 3] niet zijn uitgesloten als donoren. [93] De resultaten van dit onderzoek zijn extreem veel waarschijnlijker wanneer de bemonstering DNA bevat van [medeverdachte 3] en drie onbekende, niet verwante personen dan wanneer de bemonstering DNA bevat van vier onbekende personen. [94]
Op een andere bivakmuts uit de kofferbak (AAK1313NL [95] ) is in een bemonstering van de binnenzijde boven de ogen/het voorhoofd eveneens een DNA-profiel verkregen dat matcht met het DNA-profiel van verdachte. De frequentie van dit profiel is kleiner dan één op één miljard. [96] Op de in de kofferbak gevonden regenbroek maat S (AAKK1324NL [97] ) is een DNA-mengprofiel van minimaal drie personen verkregen. Hieruit is een DNA-hoofdprofiel afgeleid dat match met het DNA-profiel van [medeverdachte 3] , waarbij de frequentie kleiner is dan één op één miljard. [98] In een bemonstering van de binnenzijde van de kraag van de in de kofferbak aangetroffen regenjas maat M (AAKK1321NL [99] #01) en op de binnenzijde van de bovenrand van de in de kofferbak aangetroffen regenbroek maat M (AAKK1322NL [100] #01) is een DNA-profiel verkregen dat matcht met het DNA-profiel van [medeverdachte 4] , waarbij de frequentie van het profiel kleiner is dan één op één miljard. [101] De bemonstering van de binnenzijde van de kraag van de regenjas maat M (AAKK1317NL [102] #01) leverde een DNA-mengprofiel van minimaal drie personen op, waarbij verdachte niet uitgesloten is als donor. [103] Aanvullend is gerapporteerd dat de resultaten extreem veel waarschijnlijker zijn wanneer de bemonstering DNA bevat van verdachte en drie onbekende, niet verwante personen, dan wanneer de bemonstering DNA bevat van vier onbekende, niet verwante personen. [104]
Op de bivakmuts uit het dashboardkastje (AAKK1314NL [105] ) is in een bemonstering van de binnenzijde bij de ogen/het voorhoofd een DNA-mengprofiel afgeleid van minimaal twee donoren, van wie zeker één man. Verdachte en [medeverdachte 4] kunnen donor zijn. [106] Aanvullend is gerapporteerd dat de resultaten extreem veel waarschijnlijker zijn wanneer de bemonstering DNA bevat van [medeverdachte 4] en twee onbekende, niet verwante personen, dan wanneer de bemonstering DNA bevat van drie onbekende, niet verwante personen. [107]
Ook zijn er sporen veiliggesteld op een Iphone die in het voertuig is gevonden (AAKK1303NL). [108] Uit een bemonstering is een DNA-profiel verkregen dat matcht met het DNA-profiel van [medeverdachte 3] . De frequentie van het DNA-profiel is kleiner dan één op één miljard. [109] In de aangetroffen iPhone met telefoonnummer [telefoonnummer] is te zien dat in de periode van 15 april 2017 tot en met 25 juli 2017 876 belbewegingen zijn gemaakt. 173 keer is contact met het telefoonnummer van [H] , de vriendin van [medeverdachte 3] en 293 keer met [I] , de vader van [medeverdachte 3] . [110] Op 31 oktober 2017 heeft [medeverdachte 3] in een telefoongesprek met een medewerker van het UWV bevestigd dat voornoemd telefoonnummer zijn oude telefoonnummer is. [111]
Het telefoonnummer [telefoonnummer] straalt op 25 juli 2017 van 02:30 uur tot 03:04 uur de telefoonmast aan de Berliner-Tor-Platz in Wesel aan en om 03:30 uur een zendmast in Terborg. Op 25 juli 2017 om 00:21 uur en 01:50 uur heeft het telefoonnummer van [medeverdachte 3] contact met het telefoonnummer [telefoonnummer] . [112] Vlak voor de crash met de Audi heeft het telefoonnummer van [medeverdachte 3] driemaal contact (om 03:48, 03:57 en 04:11 uur) met telefoonnummer [telefoonnummer] . [113] Vlak na de crash probeert het telefoonnummer [telefoonnummer] tevergeefs contact te zoeken met het telefoonnummer van [medeverdachte 3] . [114]
In de Audi waarin op 7 augustus 2017 verdachte als bijrijder is aangehouden werd in de middenconsole een Nokia gevonden met imeinummer [imeinummer] . In de telefoon zat een simkaart met het telefoonnummer [telefoonnummer] . [115] In de Nokia is onder meer een sms-bericht van 7 augustus 2017 om 15:18 uur van “ [C] ” aangetroffen met de tekst: “
Ha [verdachte] , bij deze nog even een reminder dat we morgen om half 9 bij de bieb hebben afgesproken. Mocht 9 uur beter uitkomen, laat dat dan even weten (dan zijn we ook nog ruim op tijd voor de post)”. Uit CIOT-gegevens blijkt dat het nummer van [C] is gekoppeld aan Stichting [stichting] . Uit haar voicemail blijkt dat het [C] betreft. [C] bevestigt dat zij op 7 augustus 2017 aan verdachte voornoemd sms-bericht verzonden heeft. [116]
In de Nokia is in de contactenlijst het telefoonnummer [telefoonnummer] aangetroffen onder de naam ‘ [bijnaam] ’. [117] In de periode van 27 juni 2017 tot en met 25 juli 2017 heeft dit telefoonnummer 255 keer een zendmast in Huizen aangestraald. [118] [medeverdachte 4] heeft als verblijfsadres [adres] , [woonplaats] . [119] Op 19 juli 2017 heeft verdachte gebeld naar [telefoonnummer] . Er vindt geen gesprek plaats en verdachte belt direct het bij [medeverdachte 4] in gebruik zijnde telefoonnummer [telefoonnummer] . [120] Ook dan vindt geen gesprek plaats, waarna verdachte meerdere malen naar [telefoonnummer] belt totdat uiteindelijk contact wordt gelegd. [121] Het telefoonnummer [telefoonnummer] straalde op 25 juli 2017 van 02:34 uur tot 02:48 uur een telefoonmast aan de Brandstrasse in Wesel aan. Daarna straalde het nummer voor het eerst om 03:24 uur weer een telefoonmast aan in Genderingen en om 03:30 uur in Terborg. [122]
Bij de aanhouding van verdachte op 7 augustus 2017 vond een veiligheidsfouillering plaats. Uit een van zijn zakken werd een zwarte Blackberry met imeinummer [imeinummer] gehaald. [123] Dit imeinummer is gekoppeld aan het telefoonnummer [telefoonnummer] . [124] Op 25 juli 2017 straalde dit telefoonnummer vanaf 02:30 uur tot 03:05 uur de telefoonmast Berliner-Tor-Platz in Wesel aan. [125]
Door de politie Eenheid Oost-Nederland zijn in Etten lege geldcassettes met het opschrift Wesel aangetroffen. [126] Op één van de geldcassettes is een plastic loodje aangetroffen met een streepjescode met cijfers. Uit controle is gebleken dat deze cassette op 30 juni 2017 naar de Santander Bank in Wesel is gebracht. [127]
Ten aanzien van feit 9:
Op camerabeelden van de Sparda-Bank aan de Poststrasse 28 in Rheine is te zien dat op 8 juli 2017 om 22:48:30 uur twee personen de entree van de ruimte waar zich drie geldautomaten bevinden betreden en bij de glazen schuifdeur blijven staan. Zij bekijken heel precies de geldautomaten en spreken daarbij met elkaar. [128] Politieambtenaren [verbalisant 7] en Schulze-Pröbsting bevestigen beiden dat het om verdachte en [medeverdachte 2] gaat.
Om 22:51 uur verschijnen twee andere personen in de entree en blijven daar met verdachte en [medeverdachte 2] staan. Verdachte en [medeverdachte 2] hebben de videocamera boven de ingangsdeur gezien en proberen zich buiten het bereik daarvan te houden. Om 22:55 uur verlaten de vier personen de ruimte. [129] Aan de hand van een screenshot van de beelden herkennen verbalisanten [verbalisant 3] en [verbalisant 4] verdachte en [medeverdachte 2] . [130] Op 9 juli 2017 om 04:06 uur betreden gemaskerde mannen de geldautomatenruimte met voorwerpen voor het laten ontploffen van de geldautomaat. [131]
Op de videobeelden van de bewakingscamera zijn 3 daders te herkennen die de bank betreden en met ontstekingsvoorbereidingen aan de automaten beginnen. De daders beginnen aan geldautomaat 2 en 3 meteen met het openwrikken van de beeldschermen en verwijderen die uit de bevestiging. In de zich daarachter bevindende vrije ruimte, waar de gelduitgifteschacht van de binnenste kluis zich bevindt, worden de leidingen van de acetyleen-/zuurstofmix ingevoerd. Nadat die voorbereidingen na ongeveer twee minuten zijn afgesloten, verlaten de daders de ruimte en wordt er van buiten aangestoken, zodat het binnen geldautomaat 2 en 3 tot een ontploffing komt. Een van de daders komt vervolgens terug in de ruimte. Nadat hij vaststelt dat de kluis niet is geopend, verlaat hij de ruimte weer. [132]
Op 9 juli 2017 is aangifte gedaan van het op die dag om 04:07 uur opblazen van een geldautomaat van de Sparda-Bank aan de Poststrasse 28 in Rheine. [133] In de geldautomatenruimte stonden 3 geldautomaten. Het glas in de openstaande schuifdeur was gesprongen. Er lag een ontstekingskabel deels in de automatenruimte en deels in de entree. De gevonden ontstekingskabels hebben als ontstekingsbron een met isolatietape bevestigde zaklamp. Voor de entree lagen een hamer en een breekijzer. [134] Twee van de drie geldautomaten zijn beschadigd, de kluizen zijn bijna intact. In de ruimte werden vier gasflessen gevonden, twee telkens met isolatietape aan elkaar geplakt. Een deel van de plafondbedekking is losgekomen. [135]
Getuige [getuige 6] heeft verklaard dat zij even na 04:00 uur met haar taxi is afgeslagen naar de Poststrasse en zag dat een zwarte auto direct voor de ingangsdeur van de Sparda-Bank stond. Plotseling hoorde zij een vreselijk luide knal en zag zij een kleine man direct voor de ingang van de bank staan. Hij droeg een masker dat eruit zag als een bivakmuts. Hij riep iets van ‘Weg! Weg! en daarna kwamen er nog twee mannen de Sparda-Bank uitrennen. Ze waren allen donker gekleed en hadden een zwarte bivakmuts op. De mannen zijn in een zwarte auto gestapt en weggereden. De auto reed al weg toen de mannen nog instapten. Er moet dus een vierde persoon in de auto hebben gezeten. Een man aan de overkant zag het kenteken [kenteken] of - [kenteken] . [136]
Op 9 juli 2017 is door een flitspaal in Rheine om 03:58 uur een foto gemaakt van een Audi met kenteken [kenteken] met daarin twee personen. [137] De Audi S5 waarin verdachte en [medeverdachte 2] op 7 augustus 2017 zijn aangehouden is vergeleken met deze in Duitsland gemaakte foto. De Audi S5 vertoont sterke overeenkomsten met de Audi die te zien is op de flitsfoto. Het gaat om:
- hetzelfde merk, type en kleur;
- dezelfde koplampen, mistlampen en front;
- de sticker op dezelfde locatie schuin boven de achteruitkijkspiegel;
- het ontbreken van het kapje van het trekkeroog aan de rechtervoorzijde. [138]
Verdachte is op de flitsfoto als zijnde de bestuurder door verbalisant [verbalisant 5] herkend aan zijn ogen, de stand van zijn neus en oren. De verbalisant merkt daarbij op dat verdachte vaak een ééndagsbaard heeft. [139] Ook verbalisant [verbalisant 6] heeft verdachte op de flitsfoto als bestuurder herkend en wel aan de vorm van zijn ogen, oogopslag, mond, neus, oor, smalle wangen en verhoogde jukbenen. [140]
Uit onderzoek aan het op 7 augustus 2017 in de Audi aangetroffen navigatiesysteem blijkt dat dit navigatiesysteem zich op 9 juli 2017 vanaf 02:58:45 uur vanaf knooppunt Rijnsweerd op de A28 via de A1 en E30 naar de afslag Rheine Nord verplaatste. [141] Om 04:04 uur bevond het navigatiesysteem zich in de Poststrasse, waar het 3 minuten stilstond recht tegenover de Sparda-Bank. [142] Om 04:07 uur kwam het navigatiesysteem weer in beweging. [143] Om 04:18 uur bevond het navigatiesysteem zich op de grens van Duitsland met Nederland en om 04:21 uur nabij Hengelo. [144]
Na zijn aanhouding op 7 augustus 2017 is bij [medeverdachte 2] een Blackberry aangetroffen [145] met imeinummer [imeinummer] en gekoppeld aan telefoonnummer [telefoonnummer] . [146] Dit nummer straalde op 9 juli 2017 vanaf 03:27 uur telefoonmasten aan in Rijssen, Hengelo en, om 03:38 uur, De Lutte en verplaatste zich daarna weer vanaf 04:20 uur van Oldenzaal via Borne, Rijssen, Voorthuizen en Zeist terug naar Utrecht om 05:00 uur. [147]
Op 7 augustus 2017 is de bivakmuts die [medeverdachte 2] tijdens zijn aanhouding op zijn hoofd droeg in beslag genomen (AAKN6664NL). [148] In de bemonstering van de muts zijn twee glassporen aangetroffen die matchen met referentieglasmonsters uit Duitsland opgenomen in de LFLC-glasdatabase. Voor één glasdeeltje is een match gevonden met glas afkomstig van een door de plofkraak op 9 juli 2017 vernielde ruit van de Sparda-Bank in Rheine (AAJI2916NL). [149] Aanvullend is gerapporteerd dat de resultaten van het vergelijkend glasonderzoek veel waarschijnlijker zijn wanneer één van de onderzochte glassporen afkomstig is van de vernielde ruit, waartoe het referentieglas (AAJI2916NL) heeft behoord, dan wanneer alle onderzochte glassporen afkomstig zijn van (een) willekeurig andere ruit(en) of glazen object(en). [150]
Bewijsoverwegingen ten aanzien van de op 9 juli 2017 en 25 juli 2017 gepleegde plofkraken
Wat uit de bewijsmiddelen blijkt
Uit de inhoud van de hierboven weergegeven bewijsmiddelen, bezien in hun onderling verband en samenhang blijkt van de volgende gang van zaken. Waar in het navolgende wordt gesproken over plofkraken heeft de rechtbank het oog op het samenstel van gedragingen, die door de officier van justitie zijn tenlastegelegd onder 6 en 9 waarvan de inhoud hierboven reeds verkort is weergegeven.
De plofkraak op 25 juli 2017:
- Bij deze plofkraak zijn (in elk geval) drie daders betrokken.
- Op in de als vluchtauto gebruikte Audi aangetroffen voorwerpen zijn sporen veiliggesteld. Na gehouden onderzoek is in die sporen de aanwezigheid van tot achtereenvolgens verdachte, [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] te herleiden DNA-profielen vastgesteld.
- Uit telecommunicatie-onderzoek volgt, dat de telefoons waarvan het gebruik aan
respectievelijk verdachte, [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] moet worden toegeschreven zich op relevante tijdstippen nabij de plaats van het delict hebben bevonden, terwijl de telefoons waarvan het gebruik aan [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] moet worden toegeschreven onderling contact hebben gehad, eveneens op relevante tijdstippen alsook gelijktijdig een telefoonmast hebben aangestraald in Terborg kort na de plofkraak en kort voor en na de crash van de Audi in Utrecht.
- Op de route vanuit Wesel, via Terborg richting de A12 worden in Etten lege
geldcassettes aangetroffen die op 30 juni 2017 aan de Santander Bank in Wesel geleverd zijn.
De plofkraak op 9 juli 2017:
  • Uit vergelijking van met een in Duitsland op 9 juli 2017 door een verkeerscamera gemaakte foto en de Audi S5 waarin op 7 augustus 2017 verdachte en [medeverdachte 2] zijn aangehouden volgt, dat het dezelfde auto is.
  • Op deze foto is verdachte herkend als één van de inzittenden.
  • Op de op 9 juli 2017 in Duitsland van een Audi gemaakte foto is te zien dat die auto hetzelfde kenteken voerde als de op 25 juli 2017 gestrande en in beslaggenomen vluchtauto (Audi).
  • Enkele uren voorafgaand aan de op 9 juli 2017 gepleegde plofkraak hebben verdachte en [medeverdachte 2] zich – blijkens herkenningen – op de latere plaats van het delict bevonden, naar moet worden aangenomen ter verkenning van de feitelijke situatie ter plaatse.
  • In de op 7 augustus 2017 onder [medeverdachte 2] inbeslaggenomen muts zijn sporen (glasdeeltjes) aangetroffen die volgens de resultaten van vergelijkend glasonderzoek passen bij glasdeeltjes die zijn aangetroffen op de plaats van het delict van de plofkraak op 9 juli 2017.
  • In de Audi waarin verdachte en [medeverdachte 2] ten tijde van hun aanhouding op 7 augustus 2017 zaten is een navigatiesysteem aangetroffen, welk systeem blijkens de daarin opgeslagen vastgestelde navigatiehistorie op 9 juli 2017 in relevant verband moet worden gebracht met (de route naar) de plaats van het delict.
  • De aan het gebruik door verdachte en [medeverdachte 2] toe te schrijven telefoons zijn op grond van de aan die onderscheiden telefoons te verbinden locaties in relevant verband te brengen met de weg vanuit Nederland naar de plaats van het delict en weer terug, steeds de regio Utrecht.
Het bewijs van de betrokkenheid bij de op 9 juli en 25 juli 2017 gepleegde plofkraken nader beschouwd
De inhoud van de voor het bewijs van de plofkraken van 4 en 7 augustus 2017 redengevende bewijsmiddelen zijn mede redengevend voor het bewijs van de andere plofkraken. Immers, de hierboven weergegeven feitelijke gang van zaken bij die plofkraken vertoont zodanig sterke en specifieke overeenkomsten met wat is komen vast te staan wat betreft de feiten 6 tot en met 9 dat onmiskenbaar sprake is van een patroon.
Immers, bij nadere beschouwing van de eveneens hiervoor beschreven feitelijke gang van zaken van de op 9 juli 2017 en 25 juli 2017 gepleegde plofkraken springt het volgende patroon in het oog:
- Binnen een tijdsbestek van ongeveer vier weken zijn in Duitsland nabij de Nederlandse grens in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen zogenoemde (pogingen tot) plofkraken gepleegd.
- Die feiten zijn steeds gepleegd gedurende het nachtelijk uur en steeds door meer personen.
- De daders hebben bij hun vlucht vanaf de plaats van het delict gebruik gemaakt van personenauto’s van het merk Audi.
- Uit telecommunicatiegegevens volgt, dat voor het bewijs redengevende betekenis -moet worden toegekend aan de regio Utrecht als de locatie van vertrek en bestemming.
Naast het oordeel van de rechtbank over de redengevendheid voor het bewijs van de voor de plofkraken van 4 en 7 augustus 2017 gebezigde bewijsmiddelen heeft ook hier te gelden dat verdachte voor de overige, voor de bewijsvoering redengevende feiten en omstandigheden die verdachte onmiskenbaar bezwaren, een die redengevendheid ontzenuwende verklaring niet heeft willen en/of kunnen geven. En ook waar het de op deze plofkraken betrekkelijke verwijten betreft heeft verdachte nadat de hem bezwarende bewijsmiddelen ter terechtzitting zijn voorgehouden volstaan met een beroep op het zwijgrecht.
Door de raadsman is hier het verweer herhaald dat het navigatiesysteem dat op 7 augustus 2017 in de Audi A5 is aangetroffen niet aan verdachte is te linken, enkel omdat hij als bijrijder in deze auto is aangehouden. De rechtbank verwerpt dit verweer, nu zij de bewijsmiddelen die hiervoor opgesomd zijn in onderlinge samenhang beziet. Daaruit volgt, dat verdachte zowel op 9 juli als op 3, 4 en 7 augustus 2017 gebruik heeft gemaakt van het navigatiesysteem ten behoeve van de plofkraken, die zijn gepleegd in Rheine en Emsdetten, en hij niet enkel op 7 augustus 2017 als bijrijder is aangehouden in een auto met desbetreffend navigatiesysteem.
Het verweer van de raadsman dat sprake is van een vals positieve herkenning naar aanleiding van de camerabeelden gemaakt tijdens een voorverkenning op 8 juli 2017, waardoor deze herkenningen ondeugdelijk zijn, verwerpt de rechtbank. De rechtbank heeft geconstateerd dat weliswaar voorinformatie is verstrekt aan de verbalisanten, maar nu sprake is van meervoudige, beredeneerde herkenningen heeft de rechtbank geen reden aan de betrouwbaarheid van deze herkenningen te twijfelen. Bovendien vinden de herkenningen steun in de hiervoor opgesomde telecomgegevens.
Ten aanzien van het met verdachte in verband te brengen DNA-profiel op het afgerukte horlogebandje dat is aangetroffen op de plaats delict van de plofkraak van 25 juli 2017 heeft de raadsman betoogd dat dit niet gebruikt kan worden voor het bewijs, omdat er geen bewijswaarde berekend is. De rechtbank beziet deze onderzoeksbevinding niet geïsoleerd, doch in samenhang met de andere bewijsmiddelen. Het DNA-profiel ondersteunt die bewijsmiddelen en is zo bezien relevant en bruikbaar voor het bewijs. Dat niet alle loci zijn ingevuld doet evenmin af aan de bruikbaarheid van de DNA-match, omdat alle DNA-kenmerken die bekend zijn van verdachte overeenkomen met het DNA-profiel op het horlogebandje.
Medeplegen poging plofkraak op 9 juli 2017 en plofkraak op 25 juli 2017
Aan de hand van de hierboven weergegeven bewijsmiddelen en bewijsconclusies stelt de rechtbank vast dat de plofkraak op 9 juli 2017 gepleegd is door vier daders. Twee van deze daders zijn [medeverdachte 2] en verdachte. Zij zijn kort voor de plofkraak in het pand met twee andere personen in het kader van een voorverkenning en zijn via telecomgegevens, gegevens uit het aangetroffen navigatiesysteem, een glassplinter en als inzittende van de geflitste Audi ook in verband te brengen met de daadwerkelijke ontploffing. Hoewel niet vastgesteld kan worden wat de onderlinge taakverdeling is geweest bij de plofkraak staat voor de rechtbank vast dat verdachte en [medeverdachte 2] op de plaats delict zijn geweest op het moment dat de ontploffing heeft plaatsgevonden. Bovendien hebben zij dusdanig met de twee andere daders samengewerkt dat van medeplegen gesproken dient te worden.
Bij de plofkraak op 25 juli 2017 zijn in ieder geval drie daders betrokken. De telecomgegevens van het telefoonnummer in bezit bij verdachte laten zien dat de telefoon rondom het tijdstip van de plofkraak de telefoonmast naast de Santander Bank heeft aangestraald. Daarnaast is DNA aangetroffen op regenkleding in de kofferbak van de in Utrecht gecrashte Audi. Gebleken is dat deze kleding gedragen wordt bij het plegen van een plofkraak. Hoewel niet vastgesteld kan worden wat de onderlinge taakverdeling is geweest bij de plofkraak staat voor de rechtbank vast dat verdachte samen met [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] op de plaats delict is geweest op het moment dat de ontploffing heeft plaatsgevonden en dat zij dusdanig hebben samengewerkt dat van medeplegen gesproken dient te worden.
Levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel
De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat de ontploffingen op 9 en 25 juli 2017 geen levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel hebben opgeleverd.
Op basis van het dossier in de onderhavige zaak kan worden vastgesteld dat boven de ruimtes waarin de geldautomaten van de Sparda-Bank en de Santander Bank waarin de ontploffingen teweeg zijn gebracht, woningen waren gesitueerd. Het dossier houdt echter onvoldoende in om vast te stellen dat zich in die woningen op het moment van de ontploffingen daadwerkelijk personen bevonden. In zijn algemeenheid zou gezegd kunnen worden – zoals is ten laste gelegd – dat het teweeg brengen van een ontploffing levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor mogelijke voorbijgangers zou kunnen opleveren. De daadwerkelijke aanwezigheid van die voorbijgangers kan echter evenmin worden vastgesteld. Het voorgaande leidt de rechtbank tot het oordeel dat niet wettig en overtuigend is bewezen dat de ontploffingen op 9 en 25 juli 2017 levensgevaar dan wel gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor omwonenden en/of mogelijke voorbijgangers hebben veroorzaakt, zodat verdachte van dat deel van de tenlastelegging moet worden vrijgesproken.
Ten aanzien van de onder 7 en 8 ten laste gelegde helingen
Zoals hiervoor is overwogen, komt de rechtbank tot de conclusie dat verdachte op 25 juli 2017 in Wesel tezamen en in vereniging met [medeverdachte 3] en [verdachte] een plofkraak heeft gepleegd. Bij deze plofkraak is gebruik gemaakt van de gestolen Audi Rs6 Sportback die aan [benadeelde] toebehoorde, terwijl deze Audi voorzien was van gestolen kentekenplaten [kenteken] . De rechtbank is van oordeel dat wettig en overtuigend bewezen is dat verdachte tezamen met [medeverdachte 3] en [medeverdachte 4] de Audi Rs6 en de kentekenplaten geheeld heeft. Het is immers een feit van algemene bekendheid dat plegers van plofkraken alles in het werk stellen om niet in verband te worden gebracht met het gepleegde strafbare feit. Vaak wordt gebruik gemaakt van gestolen personenauto’s en worden deze voorzien van gestolen kentekenplaten.
Ten aanzien van feit 10:
Aan verdachte is tenlastegelegd dat hij zich in de periode van 23 juni 2017 tot en met 4 augustus 2017 schuldig heeft gemaakt aan deelneming aan een criminele organisatie, die is gevormd met [medeverdachte 4] en/of [medeverdachte 3] en/of anderen, die tot oogmerk had het plegen van plofkraken.
De rechtbank stelt ten aanzien van het toe te passen beoordelingskader voorop, dat voor een veroordeling ter zake deelneming aan een criminele organisatie dient te worden vastgesteld dat sprake is geweest van een organisatie, dat die organisatie tot oogmerk had het plegen van misdrijven en dat de verdachte aan die organisatie heeft deelgenomen. Voor een criminele organisatie moet sprake zijn van een samenwerkingsverband met een zekere duurzaamheid en structuur, tussen twee of meer personen. Voor deelneming aan die criminele organisatie is van belang dat verdachte behoort tot het samenwerkingsverband en dat hij een aandeel heeft in, dan wel dit verband ondersteunt met gedragingen die strekken tot of rechtstreeks verband houden met de verwezenlijking van het oogmerk van de organisatie. Voor deelneming in de zin van artikel 140 van het Wetboek van Strafrecht is voldoende dat betrokkene in zijn algemeenheid weet (in de zin van onvoorwaardelijk opzet) dat de organisatie tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven en hij dit oogmerk op enigerlei wijze ondersteunt.
De rechtbank is van oordeel dat wettig en overtuigend kan worden bewezen dat verdachte heeft deelgenomen aan een criminele organisatie met diverse medeverdachten, gericht op het plegen van plofkraken en daarmee samenhangende delicten als diefstal (met braak) en heling van auto’s en kentekenplaten. Verdachte heeft ten aanzien van de onder 1, 4, 6 en 9 bewezenverklaarde feiten een aandeel gehad bij die plofkraken, welke plofkraken rechtstreeks verband hielden met de verwezenlijking van het oogmerk van die organisatie. Het aandeel van verdachte blijkt uit de bewijsmiddelen en de bewijsoverwegingen ten aanzien van de onder 1, 4, 6 en 9 bewezenverklaarde feiten. Hoewel de omstandigheden zoals daar reeds genoemd, schreeuwen om een uitleg, is een plausibele verklaring van verdachte hieromtrent uitgebleven. Immers, verdachte heeft zich beroepen op zijn zwijgrecht. Aan voornoemd criterium van deelneming aan een criminele organisatie is naar het oordeel van de rechtbank voldaan.

5.BEWEZENVERKLARING

De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte:
1.
op 7 augustus 2017 te Emsdetten (Duitsland), tezamen en in vereniging met een ander ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om opzettelijk een ontploffing teweeg te brengen met dat opzet met zijn mededader,
- (de voorzetdeur van) een geldautomaat van de Sparda-Bank (gevestigd aan de Borghorster Strasse 16), heeft/hebben geforceerd en
- (vervolgens) in (de kluisruimte van) die geldautomaat een explosief gasmengsel heeft/hebben gebracht en
- (vervolgens) dit gasmengsel heeft/hebben aangestoken / in brand heeft/hebben gestoken,

terwijl daarvan gemeen gevaar voor het gebouw waarin die geldautomaat zich bevond te duchten was, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet werd voltooid;

en
op 7 augustus 2017 te Emsdetten (Duitsland) ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met een ander met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening uit een geldautomaat van de Sparda-Bank gevestigd in het perceel aan de Borghorster Strasse 16 weg te nemen een hoeveelheid geld, toebehorende aan Sparda-Bank, en die hoeveelheid geld onder hun bereik te brengen door middel van braak, met zijn mededader
- naar voornoemde locatie is gereden en
- (vervolgens) het bovenste gedeelte van die geldautomaat heeft opengebroken en
- (vervolgens) gas uit een meegebrachte gasfles naar binnen heeft/hebben laten stromen/vloeien en
- (vervolgens) op onbekende wijze dat gas heeft/hebben aangestoken

terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet werd voltooid;

2.
op 7 augustus 2017 te Huizen, tezamen en in vereniging met een ander, een personenauto (merk: Audi, type S5 Sportback 3.0 TFSI Quattro, Zwitsers kenteken [kenteken] ) heeft voorhanden gehad, terwijl hij en zijn mededader ten tijde van het voorhanden krijgen van dit goed wist(en), dat het een door misdrijf verkregen goed betrof;
en
op 7 augustus 2017 te Huizen een tas met goederen (afkomstig uit personenauto, merk: Audi, type S5 Sportback 3.0 TFSI Quattro, Zwitsers kenteken [kenteken] ) heeft voorhanden gehad, terwijl hij ten tijde van het voorhanden krijgen van dit goed wist, dat het een door misdrijf verkregen goed betrof;
4.
op 4 augustus 2017 te Rheine (Duitsland), ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met een ander met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening uit een geldautomaat van de Santander Bank (gevestigd aan de Rheiner Strasse 155) weg te nemen een hoeveelheid geld, toebehorende aan Santander Bank, en die hoeveelheid geld onder zijn/hun bereik te brengen door middel van braak, met zijn mededader,
- naar voornoemde locatie is gereden en
- (vervolgens) met een (breek)voorwerp, de toegangsdeur van het gebouw waarin de geldautomaat toebehorend aan Santander Bank (gevestigd aan de Rheiner Strasse 155) zich bevond geforceerd en het bovenste gedeelte van die geldautomaat heeft/hebben opengebroken en
- (vervolgens) gasmengsel uit een meegebrachte gasfles in die geldautomaat naar binnen heeft/hebben laten stromen/vloeien en
- (vervolgens) op onbekende wijze dat gasmengsel heeft/hebben aangestoken en/of tot ontploffing heeft/hebben gebracht en/of laten brengen, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet werd voltooid;
6.
op 25 juli 2017 te Wesel (Duitsland), tezamen en in vereniging met anderen, opzettelijk een ontploffing teweeg heeft gebracht, immers hebben hij, verdachte, en zijn mededaders
- in een geldautomaat toebehorend aan Santander Bank (gevestigd aan de Friedrichstrasse 2) een explosief gasmengsel gebracht of laten lopen en
- (vervolgens) voornoemd gasmengsel aangestoken of in brand gestoken en tot ontploffing gebracht of laten brengen,

terwijl daarvan gemeen gevaar voor het gebouw waarin die geldautomaat zich bevond en de in voornoemd gebouw aanwezige inventaris en voor nabij die geldautomaat gelegen gebouwen, te duchten was;

en
op 25 juli 2017 te Wesel (Duitsland) tezamen en in vereniging met anderen, met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening uit een geldautomaat van de Santander Bank (gevestigd aan de Friedrichstrasse 2) heeft weggenomen een geldbedrag van in totaal ongeveer 105.980 euro, toebehorende aan de Santander Bank, waarbij verdachte en zijn mededaders dat weg te nemen geldbedrag onder hun bereik hebben gebracht door middel van braak;
7.
op 25 juli 2017 te Utrecht tezamen en in vereniging met anderen, een goed, te weten een personenauto (merk: Audi, type Rs6, kenteken [kenteken] ) heeft voorhanden gehad terwijl hij en zijn mededaders ten tijde van het voorhanden krijgen van dit goed wisten, dat het een door misdrijf verkregen goed betrof;
8.
op 25 juli 2017 te Utrecht, tezamen en in vereniging met anderen, een goed, te weten kentekenplaten ( [kenteken] ) heeft voorhanden gehad terwijl hij en zijn
mededaders ten tijde van het voorhanden krijgen van dit goed wisten, dat het een door misdrijf verkregen goed betrof;
9.
op 9 juli 2017 te Rheine (Duitsland), tezamen en in vereniging met anderen, opzettelijk een ontploffing teweeg heeft gebracht, immers hebben hij, verdachte, en zijn mededaders
- in (de kluisruimte van) geldautomaten toebehorend aan

Sparda-Bank (gevestigd aan de Poststrasse 28) een explosief gasmengsel gebracht of laten lopen en

- (vervolgens) voornoemd gasmengsel aangestoken en in brand gestoken en tot ontploffing gebracht en/of laten brengen,

terwijl daarvan gemeen gevaar voor het gebouw waarin die geldautomaten zich bevonden en de in voornoemd gebouw aanwezige inventaris en/of voor nabij die geldautomaten gelegen gebouwen;

en
op 9 juli 2017 te Rheine (Duitsland), ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met anderen, met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening uit meerdere geldautomaten toebehorend aan Sparda-Bank (gevestigd aan de Poststrasse 28) weg te nemen een hoeveelheid geld, toebehorende aan Sparda-Bank, en die hoeveelheid geld onder hun bereik te brengen door middel van braak met zijn mededaders,
- naar voornoemde locatie is/zijn gereden en
- (vervolgens) een gasmengsel uit meegebrachte gasfles(sen) in die geldautomaten naar binnen heeft/hebben laten stromen/vloeien en
- (vervolgens) op onbekende wijze dat gas heeft/hebben aangestoken en tot ontploffing heeft/hebben gebracht of laten brengen,

terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet werd voltooid;

10.
in de periode van 9 juli 2017 tot en met 4 augustus 2017 te Utrecht en elders in Nederland en Rheine (Duitsland) en Emsdetten (Duitsland) en Wesel (Duitsland) heeft deelgenomen aan een organisatie, bestaande uit een samenwerkingsverband van natuurlijke personen, te weten onder andere [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] en één of meer (onbekende) anderen, welke organisatie tot oogmerk had het plegen van misdrijven, te weten onder meer
- (pogingen tot) het opzettelijk teweegbrengen van ontploffingen en
- (pogingen tot) diefstallen (met braak) en
- helingen (van (personen)auto's en kentekenplaten).
Voor zover in het bewezen verklaarde deel van de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet in de verdediging geschaad.
Hetgeen onder 1, 2, 4, tweede cumulatief/alternatief, 6, 7, 8, 9 en 10 meer of anders is ten laste gelegde is niet bewezen. Verdachte wordt hiervan vrijgesproken.

6.STRAFBAARHEID VAN DE FEITEN

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het bewezen verklaarde uitsluit, zodat dit strafbaar is.
Het bewezen verklaarde levert volgens de wet de volgende strafbare feiten op:
Onder 1, eerste cumulatief/alternatief:
medeplegen van poging tot opzettelijk een ontploffing teweegbrengen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor goederen te duchten is.
Onder 6, eerste cumulatief/alternatief, en 9, eerste cumulatief/alternatief, telkens:
medeplegen van opzettelijk een ontploffing teweegbrengen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor goederen te duchten is.
Onder 1, tweede cumulatief/alternatief, 4, tweede cumulatief/alternatief, en 9, tweede cumulatief/alternatief, telkens:
poging tot diefstal door twee of meer verenigde personen, waarbij de schuldige het weg te nemen goed onder zijn bereik heeft gebracht door middel van braak.
Onder 2:
medeplegen van opzetheling
en
opzetheling.
Onder 6, tweede cumulatief/alternatief:
diefstal door twee of meer verenigde personen, waarbij de schuldige het weg te nemen goed onder zijn bereik heeft gebracht door middel van braak.
Onder 7 en 8, telkens:
medeplegen van opzetheling.
Onder 10:
deelneming aan een organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven.

7.STRAFBAARHEID VAN VERDACHTE

Er is geen omstandigheid gebleken of aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit. Verdachte is dan ook strafbaar.

8.OPLEGGING VAN STRAF

8.1
De vordering van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gelet op de door hem genoemde nieuwe richtlijn voor ramkraken en plofkraken die het Openbaar Ministerie sinds 1 mei 2018 hanteert en het te duchten levensgevaar gevorderd dat de rechtbank verdachte ter zake van het door de officier van justitie bewezen geachte zal veroordelen tot een gevangenisstraf van 12 jaar, met aftrek van het voorarrest. Daarnaast heeft de officier van justitie gevorderd dat de rechtbank de schorsing van de voorlopige hechtenis met ingang van de uitspraak zal opheffen.
8.2
Het standpunt van de verdediging
De raadsman heeft aangevoerd dat de rechtbank bij de straftoemeting geen acht dient te slaan op de door de officier van justitie bij onderbouwing van zijn vordering gehanteerde nieuwe richtlijn voor ramkraken en plofkraken, nu deze richtlijnen niet golden ten tijde van de tenlastegelegde feiten.
Ten aanzien van de geschorste voorlopige hechtenis heeft de raadsman opgemerkt dat er geen zwaarwegende strafvorderlijke belangen zijn om verdachte bij een veroordeling weer in hechtenis te nemen. De persoonlijke omstandigheden, die eerder door de rechtbank verdisconteerd zijn in de belangenafweging bij de schorsing per 7 april 2018, zijn immers niet gewijzigd, aldus de raadsman.
8.3
Het oordeel van de rechtbank
Ernst van de strafbare feiten
Verdachte heeft zich met anderen in het tijdsbestek van nog geen maand schuldig gemaakt aan vier plofkraken op geldautomaten in Duitsland. Bij één plofkraak is een geldbedrag van maar liefst € 105.980,- weggenomen en driemaal is geprobeerd geld weg te nemen. Het gaat om brutale en zeer ernstige feiten die, naast maatschappelijke onrust, veel schade met zich brengen. Die aangerichte schade bestaat niet alleen in het buitgemaakte geld, maar ook in de schade die inherent is aan dit type kraken: de plof. Bij die ontploffingen die de daders veroorzaakt hebben of gepoogd hebben te veroorzaken, is aanzienlijke schade ontstaan aan de geldautomaten, de gebouwen en de inventaris van de gebouwen waarin de geldautomaten waren geplaatst. Aangenomen mag worden dat deze gebeurtenissen bij omwonenden en anderen die kennis hebben genomen van deze feiten sterke gevoelens van onrust en angst hebben veroorzaakt of aangewakkerd. Daarnaast heeft verdachte zich samen met anderen schuldig gemaakt aan opzetheling van bij de plofkraken gebruikte auto’s en kentekenplaten. Deze helingen zijn onlosmakelijk aan plofkraken verbonden. Immers, de ervaring leert dat ook de plegers van dit soort misdrijven belang erbij hebben zich zeer snel van de plaats van de plofkraak uit de voeten te maken, opdat zij voor zichzelf de kans vergroten om voor politie en justitie buiten beeld te blijven. Diefstal en heling van snelle auto’s en kentekenplaten ligt dan volkomen in de lijn van verwachting. De onderhavige zaak is op wat die ervaring leert geen uitzondering. Door aldus met anderen heeft verdachte bovendien deelgenomen aan een criminele organisatie die tot doel had het plegen van plofkraken, een misdrijf tegen de openbare orde.
Verdachte heeft ervoor gekozen ten aanzien van deze feiten te volstaan met een enkele, algemene ontkenning en heeft er overigens het zwijgen toegedaan. De rechtbank leidt daaruit af dat hij over de aard en ernst van al deze feiten in wezen de schouders ophaalt, en de belangen van anderen – banken, omwonenden, eigenaren van gebouwen en auto’s – volstrekt ondergeschikt maakt en op de koop toeneemt bij zijn kennelijk nietsontziend najagen van fors geldelijk gewin. Kort gezegd: hij heeft in de sleutel van zijn berechting geen enkele verantwoordelijkheid genomen.
Persoon van de dader
Uit het ten name van verdachte gestelde uittreksel Justitiële documentatie van 27 augustus 2018 blijkt dat hij eerder is veroordeeld tot gevangenisstraffen wegens het plegen van vermogensdelicten. De reclassering komt in haar advies van 31 oktober 2017 niet tot een inschatting van het recidiverisico omdat verdachte zich beroept op zijn zwijgrecht. Wel benoemt zij een hoog risicoprofiel voor delinquentie, nu verdachte in zijn kinderjaren al delinquent gedrag vertoonde dat zich heeft doorgezet naar zijn volwassenheid. Ook lijken de delicten ernstiger te worden.
Strafoplegging
Kennelijk naar analogie van het strafrechtelijk beginsel dat bij verandering van normering en sanctionering de voor verdachte gunstige regeling zou hebben te gelden is de verdediging opgekomen tegen de door de officier van justitie bij onderbouwing van zijn vordering gehanteerde ‘nieuwe’ en aanzienlijk strengere strafvorderingsrichtlijn voor ram- en plofkraken. De rechtbank neemt die geuite bezwaren voor kennisgeving aan, reeds omdat voor de rechtbank niet de toepasselijkheid of juistheid van die richtlijn ter beoordeling voorligt. De rechtbank heeft bij de keuze voor de soort en maat van de op te leggen straf acht te slaan op de aard en ernst van de bewezen geachte feiten, de persoon van de dader en voorts wat de rechtspraak in vergelijkbare gevallen leert. De bestraffing strekt er ook toe om anderen ervan te weerhouden dergelijke misdrijven te begaan.
De rechtbank heeft eveneens rekening gehouden met de onder 2, 7 en 8 bewezenverklaarde opzethelingen en de onder 10 bewezenverklaarde deelneming aan een criminele organisatie. Tegen de achtergrond van de bewezenverklaarde plofkraken komt hieraan bij de bepaling van de hoogte van de straf echter weinig zelfstandige betekenis toe.
Alles overwegende is naar het oordeel van de rechtbank een gevangenisstraf van zeven jaren passend en geboden.
Vordering tot opheffing schorsing voorlopige hechtenis
Een veroordelend vonnis rechtvaardigt niet noodzakelijkerwijs de opheffing van de schorsing van de voorlopige hechtenis. De vraag naar de opportuniteit van zo’n beslissing tot opheffing laat zich niet in het algemeen beantwoorden. De rechtbank heeft in april 2018 de voorlopige hechtenis van verdachte geschorst in verband met toen bestaande onzekerheid over het procesverloop. Die onzekerheid bestaat, waar het deze gedingfase betreft thans niet meer. Gelet hierop en gezien de bewezenverklaringen waartoe de rechtbank komt en de aan verdachte op te leggen straf, is zij van oordeel dat thans het maatschappelijk belang dat wordt gediend door voorlopige hechtenis van verdachte zwaarder weegt dan de persoonlijke belangen van verdachte bij het in vrijheid kunnen afwachten van een eindbeslissing in zijn strafzaak, die voor tenuitvoerlegging vatbaar is. De rechtbank zal de schorsing van de voorlopige hechtenis daarom opheffen.

9.BESLAG

9.1
De vordering van de officier van justitie
De officier van justitie heeft overeenkomstig de bijlage (in tabel 2 en 4) gevoegd bij het op schrift gestelde requisitoir gevorderd de onder verdachte inbeslaggenomen voorwerpen te onttrekken aan het verkeer dan wel te retourneren aan verdachte.
9.2
Het standpunt van de verdediging
De raadsman heeft betoogd dat de voorwerpen die inbeslaggenomen zijn bij de doorzoeking in de garageboxen aan de [adres] en [nummer] toebehoren aan de vader en broer van verdachte. Van deze voorwerpen kan niet aangetoond worden dat zij een aantoonbare betrokkenheid hebben bij de tenlastegelegde feiten. De voorwerpen dienen daarom teruggegeven te worden aan de rechthebbenden, zijnde de huurders van de garageboxen.
9.3
Het oordeel van de rechtbank
De rechtbank zal de teruggave aan de rechthebbende gelasten van de goederen:
aan verdachte (garageboxen [nummer] en [nummer] ):
2017286, 2017309 (beugelsloten), 2023002 (stukje tape), 2017063 (handdoek), 2017066 (tas), 2017517, 2017592, 2017631 (stukjes tape), 2017068, 2017069 (blikjes/fles frisdrank), 2015822, 2015830, 2015832, 2015833, 2015834 (schoenen en kleding), 2017241 (navigatiesysteem), 2017064 (fles ammonia), 2017344 (routekaarten), 2017354 (kussen), 2017355 (cd-hoes), 2017357 (baseballpetten), 2017362 (handschoen), 2017367 (handlamp met uittrekbare kabel), 2017371 (paraplu), 2017383 (sleutels), 2017387 (usbspullen), 2017425 (waxinekaarsjes), 2017446 (rolmeter), 2017450 (pasjes), 2017458 (houtschroeven), 2017461 (parkeerschijven), 2017463 (dashboardsticker) en 2017469 (plastic tas met inhoud),
aan [B] (garagebox [nummer] ):
2017052 (bankschroef), 2017053 (spa fles), 2017062 (plastic tas),
aan. [F] (Garagebox [nummer] ):
2017421 (koekblik), 2017054 (blikje Red Bull),
aan [A] :
2017340 (map Audi A5 met diverse boekjes, autopapieren).
De rechtbank zal de in beslag genomen voorwerpen: 2015828 (regenbroek), 2015823 (grijze handschoenen), 2015838 (kogelwerend vest) en 2015826 (BlackBerry) verbeurd verklaren omdat met behulp van deze voorwerpen het bewezen verklaarde is begaan.
Ook de volgende voorwerpen zullen verbeurd worden verklaard: 2017078, 2017075, 2017073, 2017077, 2017079 (gasflessen), 2017070, 2017071 (slangen), omdat deze voorwerpen bestemd zijn tot het begaan van het bewezenverklaarde en de rechthebbende, voor zover dat verdachte niet is, die bestemming redelijkerwijs had kunnen vermoeden.
De rechtbank zal de in beslag genomen voorwerpen: 2017059 (handgranaat), 2017056 (machinegeweer) en 2017051 (pistool) onttrekken aan het verkeer. Deze voorwerpen, die zijn aangetroffen bij het onderzoek naar de door verdachte begane feiten zijn van zodanige aard dat het ongecontroleerde bezit daarvan in strijd is met de wet en kunnen dienen tot het begaan van soortgelijke feiten, dan wel tot de belemmering van de opsporing daarvan.

10.BENADEELDE PARTIJEN

De Santander Bank en [benadeelde] hebben zich als benadeelde partijen in het geding gevoegd en vorderen een bedrag van respectievelijk € 0,- en € 16.130,-.
Santander Bank
De Santander Bank heeft zich weliswaar door middel van een formulier als bedoeld in artikel 51g lid Sv als benadeelde partij in het strafproces gevoegd, maar bij kennisneming van dat formulier blijkt niet van een vordering (immers: een vordering van € 0). Gelet hierop is de rechtbank van oordeel dat er geen vordering ter beslissing als bedoeld in artikel 361 Sv ligt.
[benadeelde]
Het bedrag gevorderd door [benadeelde] bestaat uit € 16.030,- materiële schade en € 100,- immateriële schade, ten gevolge van het aan verdachte onder 7 ten laste gelegde feit.
10.1
Het standpunt van de officier van justitie
De vordering kan geheel toegewezen worden. De officier van justitie heeft gevorderd verdachte hoofdelijk te veroordelen tot terugbetaling met oplegging van de schadevergoedingsmaatregel en de wettelijke rente.
10.2
Het standpunt van de verdediging
De raadsman heeft gelet op de bepleite vrijspraak van het onder 7 ten laste gelegde betoogd dat de vordering van [benadeelde] afgewezen dient te worden.
10.3
Het oordeel van de rechtbank
Vaststaat dat de benadeelde partij als gevolg van het hiervoor onder 7 bewezen verklaarde feit rechtstreekse schade heeft geleden. Deze vordering is door de verdediging wat betreft de hoogte van de gevorderde schade niet betwist en komt de rechtbank niet onrechtmatig voor. De rechtbank waardeert de schade op € 16.030,- en zal de vordering tot dat bedrag toewijzen, te vermeerderen met de gevorderde wettelijke rente vanaf 25 juli 2017 tot de dag van volledige betaling.
Verdachte is voor de schade naar burgerlijk recht met zijn mededaders hoofdelijk aansprakelijk. Dit betekent dat verdachte tegenover de benadeelde partij voor dat hele bedrag aansprakelijk is.
Verdachte zal ook worden veroordeeld in de kosten die de benadeelde partij heeft gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging van deze uitspraak nog zal maken. Deze kosten worden tot op dit moment begroot op nihil.
Als extra waarborg voor betaling zal de rechtbank ten behoeve van [benadeelde] aan verdachte de verplichting opleggen tot betaling aan de Staat van het bedrag van € 16.030,-, te vermeerderen met de gevorderde wettelijke rente vanaf 25 juli 2017 tot de dag van volledige betaling. Als door verdachte niet wordt betaald, zal deze verplichting worden vervangen door 115 dagen hechtenis, waarbij toepassing van de hechtenis de betalingsverplichting niet opheft.
De betaling die is gedaan aan de Staat wordt op de verplichting tot betaling aan de benadeelde partij [benadeelde] in mindering gebracht. Dit geldt andersom ook indien betaling is gedaan aan de benadeelde partij.
Waar het gaat om het deel van de vordering dat ziet op de vergoeding van immateriële schade heeft het volgende te gelden. Artikel 6:106, eerste lid aanhef en onder b, van het Burgerlijk Wetboek brengt, voor zover voor de beoordeling van belang, mee dat de benadeelde recht heeft op een naar billijkheid vast te stellen immateriële schadevergoeding indien hij ten gevolge van het strafbare feit lichamelijk letsel heeft opgelopen, in zijn eer of goede naam is geschaad of op andere wijze in zijn persoon is aangetast. De benadeelde partij heeft niet gesteld dat hij als gevolg van het strafbare feit lichamelijk letsel heeft opgelopen, in zijn eer of goede naam is aangetast of op andere wijze in zijn persoon is aangetast. Wel blijkt uit het voegingsformulier van de benadeelde partij dat hij een
symbolischbedrag van € 100 vordert. Het toekennen van symbolische bedragen – wat daarvan overigens zij – valt alleen niet onder het bereik van het hiervoor genoemde wetsartikel. De rechtbank zal daarom de vordering van de benadeelde partij voor wat betreft de immateriële schade afwijzen.

11.TOEPASSELIJKE WETTELIJKE VOORSCHRIFTEN

De beslissing berust op de artikelen 33a, 33b, 36b, 36d, 36f, 45, 47, 57, 140, 157, 311 en 416 van het Wetboek van Strafrecht zoals deze artikelen luidden ten tijde van het bewezen verklaarde.

12.BESLISSING

De rechtbank:
Vrijspraak
- verklaart het onder 3, 4, eerste cumulatief/alternatief, 5, 11 en 12 ten laste gelegde niet bewezen en spreekt verdachte daarvan vrij;
Bewezenverklaring
- verklaart het onder 1, 2, 4, tweede cumulatief/alternatief, 6, 7, 8, 9 en 10 ten laste gelegde bewezen zoals hiervoor in rubriek 5 is vermeld;
- verklaart het onder 1 , 2, 4 tweede cumulatief/alternatief, 6, 7, 8, 9 en 10 meer of anders ten laste gelegde niet bewezen en spreekt verdachte daarvan vrij;
Strafbaarheid
- verklaart het onder 1, 2, 4 tweede cumulatief/alternatief, 6, 7, 8, 9 en 10 bewezen verklaarde strafbaar en kwalificeert dit zoals hiervoor in rubriek 6 is vermeld;
- verklaart verdachte strafbaar;
Oplegging straf
- veroordeelt verdachte tot een gevangenisstraf voor de duur 7 (zeven) jaren;
- bepaalt dat de tijd, door verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en voorlopige hechtenis doorgebracht, bij de tenuitvoerlegging van de gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht;
Voorlopige hechtenis
- heft op het bevel tot schorsing van de voorlopige hechtenis;
Beslag
- verklaart de volgende voorwerpen verbeurd:
2015828 (regenbroek), 2015823 (grijze handschoenen), 2015838 (kogelwerend vest), 2015826 (BlackBerry), 2017078, 2017075, 2017073, 2017077, 2017079 (gasflessen) en 2017070, 2017071 (slangen);
- verklaart de volgende voorwerpen onttrokken aan het verkeer:
2017059 (handgranaat), 2017056 (machinegeweer) en 2017051 (pistool);
- gelast de teruggave van de volgende voorwerpen:
aan verdachte (garageboxen [nummer] en [nummer] ):
2017286, 2017309 (beugelsloten), 2023002 (stukje tape), 2017063 (handdoek), 2017066 (tas), 2017517, 2017592, 2017631 (stukjes tape), 2017068, 2017069 (blikjes/fles frisdrank), 2015822, 2015830, 2015832, 2015833, 2015834 (schoenen en kleding), 2017241 (navigatiesysteem), 2017064 (fles ammonia), 2017344 (routekaarten), 2017354 (kussen), 2017355 (cd-hoes), 2017357 (baseballpetten), 2017362 (handschoen), 2017367 (handlamp met uittrekbare kabel), 2017371 (paraplu), 2017383 (sleutels), 2017387 (usbspullen), 2017425 (waxinekaarsjes), 2017446 (rolmeter), 2017450 (pasjes), 2017458 (houtschroeven), 2017461 (parkeerschijven), 2017463 (dashboardsticker) en 2017469 (plastic tas met inhoud),
aan [B] (garagebox [nummer] ):
2017052 (bankschroef), 2017053 (spa fles), 2017062 (plastic tas),
aan. [F] (Garagebox [nummer] ):
2017421 (koekblik), 2017054 (blikje Red Bull),
aan [A] :
2017340 (map Audi A5 met diverse boekjes, autopapieren);
Benadeelde partijen
  • wijst de vordering van [benadeelde] toe tot een bedrag van € 16.030,-;
  • veroordeelt verdachte hoofdelijk tot betaling aan [benadeelde] van het toegewezen bedrag, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 25 juli 2017 tot de dag van de algehele voldoening, met dien verstande dat indien en voor zover reeds door een ander/anderen (gedeeltelijk) is betaald, verdachte (in zoverre) van deze verplichting zal zijn bevrijd;
  • veroordeelt verdachte ook in de kosten door de benadeelde partij gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging van deze uitspraak nog te maken, tot op heden begroot op nihil;
  • legt verdachte de hoofdelijke verplichting op ten behoeve van [benadeelde] aan de Staat
€ 16.030,- te betalen, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 25 juli 2017 tot de dag van de volledige betaling, bij niet betaling aan te vullen met 115 dagen hechtenis;
  • bepaalt dat verdachte van zijn verplichting tot het vergoeden van schade is bevrijd als hij en/of (een van) zijn mededader(s) op een van de hiervoor beschreven manieren de schade aan de benadeelde dan wel aan de Staat heeft vergoed;
  • wijst af het meer of anders gevorderde.
Dit vonnis is gewezen door mr. R. Veldhuisen, voorzitter, mrs. V.M.A. Sinnige en P.K. Oosterling-van der Maarel, rechters, in tegenwoordigheid van mr. J.E. Doornwaard, griffier, en is uitgesproken op de openbare terechtzitting van 3 december 2018.
Bijlage: de gewijzigde tenlastelegging 16/700134-17
Aan verdachte wordt ten laste gelegd dat:
1.
hij op of omstreeks 07 augustus 2017 te Emsdetten (Duitsland), tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om opzettelijk een ontploffing teweeg te brengen met dat opzet met een of meer van zijn mededader(s), althans alleen,
- met behulp van een breekvoorwerp (de voorzetdeur van) een geldautomaat van de Spardabank (gevestigd aan de Borghorster Strasse 16), heeft/hebben geforceerd en/of
- (vervolgens) in (de kluisruimte van) die geldautomaat een explosief gasmengsel heeft/hebben gebracht en/of
- (vervolgens) dit gasmengsel heeft/hebben aangestoken / in brand heeft/hebben gestoken,

terwijl daarvan gemeen gevaar voor die geldautomaat en/of voor het gebouw waarin die geldautomaat zich bevond, in elk gevaar gemeen gevaar voor goederen en/of levensgevaar voor de bewoner(s) in de boven- of naastgelegen woning(en) en/of (mogelijke) voorbijganger(s), in elk geval levensgevaar voor een ander of anderen en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor de bewoner(s) in de boven- en of naastgelegen woning(en) en/of (mogelijke) voorbijganger(s), in elk geval voor zwaar lichamelijk letsel voor een ander te duchten was, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet werd voltooid;

en/of
hij op of omstreeks 07 augustus 2017 te Emsdetten (Duitsland) ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening in/uit een geldautomaat van de Spardabank (gevestigd in het perceel aan de Borghorster Strasse 16) weg te nemen een hoeveelheid geld, geheel of ten dele toebehorende aan Spardabank, in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s) en zich daarbij de toegang tot de plaats van het misdrijf te verschaffen en/of die hoeveelheid geld onder zijn/hun bereik te brengen door middel van braak en/of verbreking en/of inklimming met een of meer van zijn mededader(s), althans alleen,
- naar voornoemde locatie is/zijn gereden en/of
- (vervolgens) met een breekijzer, althans een hard (breek)voorwerp, het bovenste gedeelte van die geldautomaat heeft opengebroken en/of
- (vervolgens) dit gedeelte over de inwendige, ingebouwde looprails naar voren heeft/hebben getrokken en/of
- (vervolgens) gas uit een meegebrachte gasfles naar binnen heeft/hebben laten stromen/vloeien en/of
- (vervolgens) op onbekende wijze dat gas heeft/hebben aangestoken

terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet werd voltooid;

en/of
hij op of omstreeks 07 augustus 2017 te Huizen, althans in het arrondissement Midden-Nederland, in ieder geval in Nederland en/of in Emsdetten (Duitsland), althans in Duitsland, tezamen en in vereniging met een of meer anderen ter voorbereiding van het misdrijf waarop naar de wettelijke omschrijving een gevangenisstraf van acht jaren of meer is gesteld, te weten het misdrijf bedoeld in artikel 157 Wetboek van Strafrecht (namelijk: het opzettelijk een ontploffing teweeg brengen in een geldautomaat, terwijl daarvan gemeen gevaar voor die geldautomaat en/of het gebouw waarin die geldautomaat zich bevond en/of de goederen in dat gebouw, in elk geval gemeen gevaar voor goederen te duchten was), opzettelijk
- een (snelle) personenauto, merk: Audi en/of
- bivakmutsen en/of
- handschoenen en/of
- regenpakken en/of
- kogelwerende vesten en/of
- één of meer gasfles(sen) en/of bijbehorende gasslang(en) en/of bijbehorende ontstekingsmechanismen en/of
- valse kentekenplaten,

bestemd tot het begaan van dat misdrijf, heeft verworven, vervaardigd, ingevoerd, doorgevoerd, uitgevoerd en/of voorhanden heeft gehad;

2.
hij in of omstreeks de periode van 28 mei 2017 tot en met 07 augustus 2017 te Huizen, althans in het arrondissement Midden-Nederland en/of te Amsterdam, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, meermalen, althans eenmaal een of meer goederen, te weten een personenauto (merk: Audi, type S5 Sportback 3.0 TFSI Quattro, Zwitsers kenteken [kenteken] ) en/of een navigatiesysteem en/of een tas met goederen (afkomstig uit voornoemde personenauto) heeft verworven, voorhanden gehad en/of overgedragen, terwijl hij en zijn mededader(s) (telkens) ten tijde van de verwerving of het voorhanden krijgen van dit goed wist(en), althans redelijkerwijs (had(den) moeten vermoeden dat het een door misdrijf verkregen goed betrof;
3.
hij in of omstreeks de periode van 19 maart 2017 tot en met 07 augustus 2017 te Huizen, althans in het arrondissement Midden-Nederland en/of te ’s-Gravenhage, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, een goed, te weten kentekenplaten [kenteken] ) heeft verworven, voorhanden gehad en/of overgedragen, terwijl hij en zijn mededader(s) ten tijde van de verwerving of het voorhanden krijgen van dit goed wist(en), althans redelijkerwijs had(den) moeten vermoeden dat het een door misdrijf verkregen goed betrof;
Bijlage: de gewijzigde tenlastelegging 16/659119-18
Aan verdachte wordt ten laste gelegd dat:
1.
hij, op of omstreeks 4 augustus 2017, te Rheine (Duitsland), tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, opzettelijk een ontploffing teweeg heeft/hebben gebracht, immers heeft/hebben hij verdachte en/of zijn mededader(s)
- met behulp van een (breek)voorwerp de toegangsdeur van het gebouw waarin de geldautomaat toebehorend aan Santanderbank (gevestigd aan de Rheiner Strasse 155) zich bevond geforceerd en/of
- (vervolgens) in (de kluisruimte van) voornoemde geldautomaat een explosief gasmengsel aangebrachte en/of laten lopen en/of
- (vervolgens) voornoemd gasmengsel aangestoken en/of in brand gestoken en/of tot ontploffing gebracht en/of laten brengen,

terwijl daarvan gemeen gevaar voor die geldautomaat en/of voor het gebouw waarin die geldautomaat zich bevond en/of de in voornoemd gebouw aanwezige inventaris en/of voor nabij die geldautomaat gelegen gebouwen, in elk geval gemeen gevaar voor goederen te duchten was;

en/of
hij, op of omstreeks 4 augustus 2017, te Rheine (Duitsland), ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening in/uit een geldautomaat van de Santanderbank (gevestigd aan de Rheiner Strasse 155) weg te nemen een hoeveelheid geld, geheel of ten dele toebehorende aan Santanderbank, in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s) en zich daarbij de toegang tot de plaats van het misdrijf te verschaffen en/of die hoeveelheid geld onder zijn/hun bereik te brengen door middel van braak en/of verbreking en/of inklimming, met een of meer van zijn mededader(s), althans alleen,
- naar voornoemde locatie is/zijn gereden en/of
- (vervolgens) met een (breek)voorwerp, de toegangsdeur van het gebouw waarin de geldautomaat toebehorend aan Santanderbank (gevestigd aan de Rheiner Strasse 155) zich bevond geforceerd en/of het bovenste gedeelte van die geldautomaat heeft/hebben opengebroken en/of
- (vervolgens) gasmengsel uit een meegebrachte gasfles in die geldautomaat naar binnen heeft/hebben laten stromen/vloeien en/of
- (vervolgens) op onbekende wijze dat gasmengsel heeft/hebben aangestoken en/of tot ontploffing heeft/hebben gebracht en/of laten brengen, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet werd voltooid;
subsidiair
hij, op of omstreeks 4 augustus 2017, te Rheine (Duitsland), tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om opzettelijk een ontploffing teweeg te brengen, met dat opzet met een of meer van zijn mededader(s), althans alleen,
- met behulp van een (breek)voorwerp de toegangsdeur van het gebouw waarin de geldautomaat toebehorende aan Santanderbank (gevestigd aan de Rheiner Strasse 155) zich bevond heeft/hebben geforceerd en/of
- (vervolgens) in (de kluisruimte van) voornoemde geldautomaat een explosief gasmengsel heeft/hebben gebracht en/of heeft/hebben laten lopen en/of
- (vervolgens) voornoemd gasmengsel heeft/hebben aangestoken en/of in brand heeft/hebben gestoken en/of tot ontploffing heeft/hebben gebracht en/of heeft/hebben laten brengen,

terwijl daarvan gemeen gevaar voor die geldautomaat en/of voor het gebouw waarin die geldautomaat zich bevond en/of de in voornoemd gebouw aanwezige inventaris en/of voor nabij die geldautomaat gelegen gebouwen, in elk geval gemeen gevaar voor goederen te duchten was, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet werd voltooid;

2.
hij, op of omstreeks 23 juni 2017, te Rheine (Duitsland), tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, opzettelijk een ontploffing teweeg heeft/hebben gebracht, immers heeft/hebben hij verdachte en/of zijn mededader(s)
- met behulp van een (breek)voorwerp de monitoren van de geldautoma(a)t(en) toebehoren aan Spardabank (gevestigd aan de Poststrasse 28) opengebroken en/of
- (vervolgens) kabel(s) en/of ontstekingsmechanisme(n) aan die geldautoma(a)t(en) aangebracht en/of
- (vervolgens) in (de kluisruimte van) voornoemde geldautoma(a)t(en) een explosief gasmengsel gebracht en/of laten lopen en/of
- (vervolgens) voornoemd gasmengsel aangestoken en/of in brand gestoken en/of tot ontploffing gebracht en/of laten brengen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor die geldautoma(a)t(en) en/of voor het gebouw waarin die geldautoma(a)t(en) zich bevond(en) en/of de in voornoemd gebouw aanwezige inventaris en/of voor nabij die geldautoma(a)t(en) geleen gebouwen, in elk geval gemeen gevaar voor goederen en/of levensgevaar voor de bewoner(s) in de bovengelegen woning(en) en/of (mogelijke) voorbijganger(s), in elk geval levensgevaar voor een ander of anderen en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor de bewoner(s) in de bovengelegen woning(en) en/of (mogelijke) voorbijganger(s), in elk geval gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor een ander of anderen te duchten was;
en/of
hij, op of omstreeks 23 juni 2017, te Rheine (Duitsland), tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening in/uit een of meerdere geldautoma(a)t(en) van de Spardabank (gevestigd aan de Poststrasse 28) heeft/hebben weggenomen een geldbedrag van in totaal ongeveer 428.350 euro, althans enig geldbedrag, geheel of ten dele toebehorende aan de Spardabank, in elk geval aan een ander
of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), waarbij verdachte en/of zijn mededader(s) zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft/hebben verschaft en/of die/dat weg te nemen geldbedrag onder zijn/hun bereik heeft/hebben gebracht door middel van braak en/of verbreking en/of inklimming;
3.
hij, op of omstreeks 25 juli 2017, te Wesel (Duitsland), tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, opzettelijk een ontploffing teweeg heeft/hebben gebracht, immers heeft/hebben hij, verdachte en/of zijn mededader(s)
- in (de kluisruimte van) een geldautomaat toebehorend aan Santanderbank (gevestigd aan de Friedrichstrasse 2) een explosief gasmengsel gebracht en/of laten lopen en/of
- (vervolgens) voornoemd gasmengsel aangestoken en/of in brand gestoken en/of

tot ontploffing gebracht en/of laten brengen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor die geldautomaat en/of voor het gebouw waarin die geldautomaat zich bevond en/of de in voornoemd gebouw aanwezige inventaris en/of voor nabij die geldautomaat gelegen gebouwen, in elk geval gemeen gevaar voor goederen en/of levensgevaar voor de bewoner(s) in de bovengelegen woning(en) en/of (mogelijke) voorbijganger(s), in elk geval levensgevaar voor een ander of anderen en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor de bewoner(s) in de bovengelegen woning(en) en/of (mogelijke) voorbijganger(s), in elk geval gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor een ander of anderen te duchten was;

en/of
hij, op of omstreeks 25 juli 2017, te Wesel (Duitsland), tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening in/uit een geldautomaat van de Santanderbank (gevestigd aan de Friedrichstrasse 2) heeft weggenomen een geldbedrag van in totaal ongeveer 105.980 euro, althans enig geldbedrag, geheel of ten dele toebehorende aan de Santanderbank, in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), waarbij verdachte en/of zijn mededader(s) zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft/hebben verschaft en/of die/dat weg te nemen geldbedrag onder zijn/hun bereik heeft/hebben gebracht door middel van braak en/of verbreking en/of inklimming;
4.
hij, in of omstreeks de periode van 27 juni 2017 tot en met 25 juli 2017, te Utrecht en/of Almere, althans in het arrondissement Midden-Nederland, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, een goed, te weten een personenauto (merk: Audi, type Rs6, kenteken [kenteken] ) heeft/hebben verworven, voorhanden gehad en/of overgedragen, terwijl hij en zijn mededader(s) ten tijde van de verwerving of het voorhanden krijgen van dit
goed wist(en), althans redelijkerwijs had(den) moeten vermoeden dat het een door misdrijf verkregen goed betrof;
5.
hij, in of omstreeks de periode van 7 juli 2017 tot en met 25 juli 2017, te Utrecht, althans in het arrondissement Midden-Nederland en/of te Herzogenrath (Duitsland), tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, een goed, te weten kentekenplaten ( [kenteken] ) heeft/hebben verworven, voorhanden gehad en/of overgedragen, terwijl hij en zijn
mededader(s) ten tijde van de verwerving of het voorhanden krijgen van dit goed wist(en), althans redelijkerwijs had(den) moeten vermoeden dat het een door misdrijf verkregen goed betrof;
6.
hij, op of omstreeks 9 juli 2017, te Rheine (Duitsland), tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, opzettelijk een ontploffing teweeg heeft/hebben gebracht, immers heeft/hebben hij verdachte en/of zijn mededader(s)
- in (de kluisruimte van) een of meer geldautoma(a)t(en) toebehorend aan

Spardabank (gevestigd aan de Poststrasse 28) een explosief gasmengsel gebracht en/of laten lopen en/of

- (vervolgens) voornoemd gasmengsel aangestoken en/of in brand gestoken en/of tot ontploffing gebracht en/of laten brengen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor die geldautoma(a)t(en) en/of voor het gebouw waarin die geldautoma(a)t(en) zich bevond(en) en/of de in voornoemd gebouw aanwezige inventaris en/of voor nabij die geldautomaat gelegen gebouwen, in elk geval gemeen gevaar voor goederen en/of levensgevaar voor de bewoner(s) in de bovengelegen woning(en) en/of (mogelijke) voorbijganger(s), in elk geval

levensgevaar voor een ander of anderen en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor de bewoner(s) in de bovengelegen woning(en) en/of (mogelijke) voorbijganger(s), in elk geval gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor een ander of anderen te duchten was;

en/of
hij, op of omstreeks 9 juli 2017, te Rheine (Duitsland), ter uitvoering van
het door verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met een
ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk van wederrechtelijke
toe-eigening in/uit een of meerdere geldautoma(a)t(en) toebehorend aan
Spardabank (gevestigd aan de Poststrasse 28) weg te nemen een hoeveelheid
geld, geheel of ten dele toebehorende aan Spardabank, in elk geval aan een
ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s) en zich daarbij de
toegang tot de plaats van het misdrijf te verschaffen en/of die hoeveelheid
geld onder zijn/hun bereik te brengen door middel van braak en/of verbreking
en/of inklimming, met een of meer van zijn mededader(s), althans alleen,
- naar voornoemde locatie is/zijn gereden en/of
- (vervolgens) gasmengsel uit een of meerdere meegebrachte gasfles(sen) in die

geldautoma(a)t(en) naar binnen heeft/hebben laten stromen/vloeien en/of

- (vervolgens) op onbekende wijze dat gas heeft/hebben aangestoken en/of tot
ontploffing heeft/hebben gebracht en/of laten brengen,
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet werd voltooid;
7.
hij, in of omstreeks de periode van 23 juni 2017 tot en met 4 augustus 2017, te Utrecht en/of Huizen en/of Amsterdam en/of 's-Gravenhage en/of Almere, althans in Nederland en/of Rheine (Duitsland) en/of Emsdetten (Duitsland) en/of Wesel (Duitsland) en/of Herzogenrath (Duitsland), heeft deelgenomen aan een organisatie, bestaande uit een samenwerkingsverband van natuurlijke personen, te weten onder andere [medeverdachte 4] en/of [medeverdachte 3] en/of één of meer (onbekende) anderen, welke organisatie tot oogmerk had het plegen van misdrijven, te weten onder meer
- (pogingen tot en/of voorbereidingshandelingen ten behoeve van) het

opzettelijk teweegbrengen van ontploffingen en/of

- (pogingen tot) diefstallen (met braak) en/of
- helingen (van (personen)auto's en/of kentekenplaten) en/of
- diefstallen (met braak en/of verbreking) van een of meerdere voertuig(en);
Bijlage: de tenlastelegging 16/659424-18
Aan verdachte wordt ten laste gelegd dat:
1.
hij, op één of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 17 november 2016 tot en met 8 augustus 2017, te Utrecht, althans in het arrondissement Midden-Nederland, een vuurwapen van categorie III, sub 1, te weten een pistool, merk Zastava M57 en/of munitie van categorie III, te weten
- 8 patronen, kaliber 7.62 x 25 mm, merk Tokareve en/of
- 4 patronen, kaliber 7.62 x 39 mm,

voorhanden heeft gehad;

2.
hij, op één of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 17 november 2016 tot en met 8 augustus 2017, te Utrecht, althans in het arrondissement Midden-Nederland, een vuurwapen van categorie II, sub 2, te weten een aanvalsgeweer, merk Cz Sa Vz 58 V, voorhanden heeft gehad;

Voetnoten

1.Wanneer hierna wordt verwezen naar paginanummers betreft dit pagina’s van stukken die als bijlagen zijn opgenomen bij het in de wettelijke vorm opgemaakte proces-verbaal genummerd 2017241531, opgemaakt door politie Eenheid Midden-Nederland, doorgenummerd 1 tot en met 5050.
2.Pagina 1671, alinea 3 en 4.
3.Pagina 1539.
4.Pagina 1540.
5.Pagina 1564, alinea 1 en 2.
6.Pagina 1566.
7.Pagina 1585, alinea 5 en 1599, eerste alinea.
8.Pagina’s 644 en 645.
9.Pagina 646, alinea 4.
10.Pagina 651, alinea 6.
11.Pagina 845, eerste alinea en een na laatste alinea.
12.Pagina 651, alinea 3.
13.Pagina 646.
14.Pagina 733.
15.Pagina 900, alinea 3.
16.Pagina 900, alinea’s 5, 6 en 7.
17.Pagina 910, laatste alinea.
18.Pagina 911, alinea 2.
19.Pagina 946.
20.Pagina 943.
21.Pagina 954.
22.Pagina 1675 en 1680.
23.Pagina 1682.
24.Pagina 1760.
25.Pagina 911, alinea 2.
26.Pagina 3944.
27.Pagina 243.
28.Pagina 3986 tot en met 3992.
29.Zie de verklaring van verdachte afgelegd ter zitting op 12 oktober 2018.
30.Pagina 901, laatste alinea.
31.Pagina’s 1238, alinea 7 en 8 en 1239 alinea 1 en 2.
32.Pagina 1621, alinea 1, 3 en 4 en 1622, eerste alinea.
33.Pagina 911, alinea 4.
34.Pagina’s 679 en 685.
35.Pagina 1238, eerste alinea.
36.Pagina 1238, alinea’s 4 en 5.
37.Pagina 1249.
38.Pagina 1298.
39.Pagina 1239, alinea 5.
40.Pagina 1249.
41.Pagina 1299.
42.Pagina 1683, 1684 en 1688.
43.Pagina’s 1685 en 1686.
44.Pagina 936.
45.Pagina 690.
46.Pagina 940.
47.Pagina 1695.
48.Pagina 1627.
49.Pagina 690.
50.Pagina 1699.
51.Pagina 1702.
52.Pagina 962.
53.Pagina 1720.
54.Pagina 1696.
55.Pagina 1721.
56.Pagina 957.
57.Pagina 1037, alinea 11.
58.Pagina 1044, alinea 3.
59.Pagina 1045.
60.Pagina 1046, eerste alinea.
61.Pagina 1046, laatste alinea.
62.Pagina 1047.
63.Pagina 1001.
64.Pagina 1650.
65.Pagina 1003.
66.Beslissing gevangenhouding in de zaak met parketnummer 16/700134-17.
67.Pagina 1099 en 1102.
68.Pagina 1758.
69.Pagina 1764 regels 55, 56 en 57 en pagina 1765 regel 7.
70.Pagina 2774.
71.Pagina 2779, alinea 3.
72.Pagina 2809, alinea 5.
73.Pagina 2811, eerste alinea.
74.Pagina 3184.
75.Pagina 2808, alinea 9.
76.Pagina 2809, alinea 3.
77.Pagina 2823, alinea 2.
78.Pagina 2834 en 2836.
79.Pagina 2831 en 2833, alinea 2, 3, 4 en 6.
80.Pagina 2828 en 2830, alinea 3.
81.Pagina 2991, alinea 3 en 6.
82.Pagina 2992, alinea 2 en 3.
83.Pagina 4018.
84.Pagina 4042.
85.Pagina 3144 en 3145.
86.Pagina 3146.
87.Pagina 3170.
88.Pagina 3145.
89.Pagina 3148.
90.Pagina 3170.
91.Pagina 3145.
92.Pagina 3149.
93.Pagina 3170.
94.Zie het aanvullende TMFI rapport van 8 juni 2018.
95.Pagina 3148.
96.Pagina 3170.
97.Pagina 3146.
98.Pagina 3171.
99.Pagina 3147.
100.Pagina 3147.
101.Pagina 3168 en 3171.
102.Pagina 3147.
103.Pagina 3171.
104.Zie het aanvullende TMFI rapport van 8 juni 2018.
105.Pagina 3148.
106.Pagina 3170.
107.Zie het aanvullende TMFI rapport van 8 juni 2018.
108.Pagina 3145 en 3146.
109.Pagina 3170.
110.Pagina 3048, alinea 5 en 3049, alinea 1 en 2.
111.Pagina 3079.
112.Pagina 3049, alinea 3 en 4.
113.Pagina 3052, alinea 2 en 3055.
114.Pagina 3050.
115.Pagina 690.
116.Pagina 940.
117.Pagina 3052, alinea 2.
118.Pagina 3053.
119.Pagina 3054, alinea 3.
120.Pagina 3054, 3099, 3100, 3101.
121.Pagina 3054.
122.Pagina 3055.
123.Pagina 946.
124.Pagina 1699.
125.Pagina 3060.
126.Pagina 3077, alinea 5 en 6.
127.Pagina 2982.
128.Pagina 3592, alinea 1, 5 en 6.
129.Pagina 3592 en 3593.
130.Pagina’s 3656 tot en met 3660.
131.Pagina 3593.
132.Pagina 3479.
133.Pagina 3436 en 3438.
134.Pagina 3446, alinea 4 en 5.
135.Pagina 3447, alinea 1,2 en 3.
136.Pagina 3474 en 3476.
137.Pagina 3642, alinea 2.
138.Pagina 3644, alinea 3 en 4.
139.Pagina 3646 en 3647.
140.Pagina 3648.
141.Pagina 3672 en 3673.
142.Pagina 3680.
143.Pagina 3683.
144.Pagina 3684.
145.Pagina 943.
146.Pagina 962.
147.Pagina 3710.
148.Pagina 4253.
149.Pagina 4260.
150.Zie het aanvullende NFI rapport van 11 oktober 2018, pagina 8.