ECLI:NL:RBMNE:2021:1379

Uitspraak

RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND

Toezicht

locatie Utrecht

zaaknummer: 8524143 \ UT VERZ 20-8923

BM-nummer: [BM-nummer]

Beschikking van de kantonrechter tot aansprakelijkstelling van de voormalige bewindvoerder ex artikel 1:444 BW d.d. 23 maart 2021

in de zaak van

[bewindvoeder] , vennoot van [naam] ,

correspondentieadres [adres] [vestigingsplaats] ,

hierna te noemen: [naam] ,

in haar hoedanigheid van bewindvoerder van
[betrokkene/rechthebbende], geboren te [geboorteplaats] , Egypte, op [1964] ,

hierna te noemen: betrokkene/rechthebbende,

tegen

de stichting

Stichting Schuldhulpverlening Utrecht h.o.d.n. EU Schuldhulp,

correspondentieadres: Postbus 24085, 3502 MB Utrecht,
hierna te noemen: EU Schuldhulp,

de besloten vennootschap

EU Bewindvoering B.V.,

correspondentieadres: Postbus 24085, 3502 MB Utrecht,

hierna te noemen: EU Bewindvoering.

1.Verloop van de procedure en de feiten

1.1.

Op 19 december 2014 is een overeenkomst genaamd ‘Budgetbeheer/Schuldbemiddelingscontract’ tot stand gekomen tussen betrokkene en
EU Schuldhulp. Tussen partijen is -voor zover hier van belang- het volgende overeengekomen:

“(…) 3. Gedurende de termijn van het schuldhulp contract worden door ondergetekende geen nieuwe schulden gemaakt, afbetalingsverplichtingen aangegaan of goederen aangeschaft die niet nodig zijn voor het levensonderhoud; tenzij het in overleg met EU Schuldhulp anders wordt beslist. Tevens worden er zonder toestemming van EU Schuldhulp geen nieuwe afspraken gemaakt met schuldeiser(s) omtrent betalingen.
4. Voor de totstandkoming van een budgetbemiddelingsplan wordt EU Schuldhulp gemachtigd door ondergetekende om in overleg te treden met de daarbij betrokken hulporganisaties en personen. EU Schuldhulp mag hierbij informatie verstrekken over de inhoud en voortgang van de aanmelding voor hulpbemiddeling aan belanghebbenden.
(…)
7. Ondergetekende dient te stoppen met het nakomen van de lopende betalingsregelingen. Deze dienen opgenomen te worden in de totale regeling.

8. Ondergetekende is bereid de maximale afloscapaciteit aan te wenden voor de aflossing van de schulden. In overleg wordt de afloscapaciteit samen met de ondergetekende vastgesteld.
(…)

15. Maandelijks worden er kosten van
€ 69,00in rekening gebracht voor budgetbeheer. Deze kosten worden tijdens het intakegesprek met ondergetekende besproken en gaan in na ondertekening van de contracten.
(…)

18. Deze overeenkomst geldt voor de duur van minimaal 36 maanden en maximaal 60 maanden, gerekend vanaf de datum van ondertekening.

(…)”

1.2.

Bij beschikking van de kantonrechter te Utrecht van 7 september 2018 is het vermogen van betrokkene onder bewind gesteld wegens het hebben van problematische schulden, met benoeming van EU Bewindvoering tot bewindvoerder.

1.3.

Bij e-mail van 13 september 2019 heeft de heer [A] als directeur van EU Bewindvoering aan alle cliënten bericht dat EU Bewindvoering per 11 september 2019 haar bewindvoeringsactiviteiten staakt. Aangegeven wordt dat in samenspraak met het Landelijk Kwaliteitsbureau CBM is besloten dat de lopende dossiers worden overgedragen aan een andere professioneel bewindvoerder.

1.4.

Bij beschikking van 5 december 2019 heeft de kantonrechter op verzoek van rechthebbende EU Bewindvoering ontslagen als bewindvoerder, met benoeming van [bewindvoeder] , vennoot van [naam] , tot opvolgend bewindvoerder.

1.5.

Op 18 mei 2020 heeft [naam] een verzoekschrift/klachtbrief ter griffie ingediend, waarin wordt aangegeven dat rechthebbende schade heeft geleden door de wijze waarop EU Schuldhulp en EU Bewindvoering hun taken hebben uitgeoefend. [naam] verzoekt om vergoeding van de schade die rechthebbende dientengevolge heeft geleden. [naam] heeft -samengevat- de volgende klachten geformuleerd:

a. EU Schuldhulp heeft tegen een vergoeding bemiddeld bij schuldhulpverlening, terwijl zij hiertoe niet bevoegd was gelet op de Wet op het Consumentenkrediet (WCK).

b. Gedurende 4 jaar heeft EU Schuldhulp er niet voor kunnen zorgen dat er een regeling voor de schuldenproblematiek van betrokkene tot stand kwam. EU Schuldhulp heeft betrokkene niet aangemeld bij de gemeente voor een minnelijk schuldhulptraject of voor de wettelijke schuldsaneringsregeling.

c. EU Bewindvoering is in de zorg van een goed bewindvoerder tekortgeschoten, doordat zij gedurende 15 maanden niets aan de schulden van rechthebbende heeft gedaan. EU Bewindvoering heeft nagelaten rechthebbende aan te melden bij de gemeente voor schuldhulpverlening.

d. EU Bewindvoering heeft ten onrechte de vergoeding voor aanvangswerkzaamheden van een bewindvoerder geïncasseerd. Voor de instelling van het bewind was namelijk al budgetbeheer gevoerd door EU Schuldhulp, een aan EU Bewindvoering gelieerde onderneming.

e. EU Schuldhulp en EU Bewindvoering hebben financieel misbruik gemaakt van betrokkene. EU Schuldhulp heeft aan betrokkene verdiend via EU Schuldhulp, maar ook via voorheen EU Bemiddeling en nu EU Makelaardij. Mw. [bewindvoeder] heeft in 2015 en 2016 reeds contact gehad met de heer [A] . Hij was toen zowel werkzaam bij EU Schuldhulp als bij EU Bemiddeling. EU Bemiddeling is nu genaamd EU Makelaardij.

1.6.

Bij ‘memorie van antwoord’ van 26 oktober 2020, ingekomen 16 november 2020, heeft EU Bewindvoering gereageerd op de door [naam] ingediende klachten. Daarbij heeft EU Bewindvoering ten aanzien van een aantal klachten verweer gevoerd en tevens een ‘eis in reconventie’ ingediend.

1.7.

Bij brief van 14 december 2020, ingekomen 19 januari 2021, heeft EU Bewindvoering een aanvullende reactie ingediend.

1.8.

De mondelinge behandeling van de klachten heeft plaatsgevonden op 26 januari 2021. Ter zitting zijn verschenen:
- mevrouw [bewindvoeder] namens [naam] ;

de heer [A] namens EU Schuldhulp en EU Bewindvoering;
de rechthebbende.

Meegekomen is [B] , de dochter van rechthebbende.

2.De beoordeling

2.1.

Vooropgesteld wordt het volgende. Betrokkene beheerst de Nederlandse taal slecht en is niet goed op de hoogte van de wet- en regelgeving onder meer op het gebied van schuldhulpverlening. Hij heeft zich in 2014 tot EU Schuldhulp gewend, omdat hij een oplossing voor zijn schulden wilde. Uit de stukken en het verhandelde ter zitting is gebleken dat betrokkene ontevreden was over de door EU Schuldhulp geleverde diensten. Daarom is hij in 2018 -mede op aanraden van zijn dochter- op zoek gegaan naar een bewindvoerder. Het was nodig dat hij zou worden bijgestaan door een professionele bewindvoerder bij het saneren van zijn schulden. Door de heer [A] is hij gewezen op EU Bewindvoering, een aan EU Schuldhulp gelieerde onderneming. Op 7 september 2018 is EU Bewindvoering door de kantonrechter tot bewindvoerder benoemd.

Ten aanzien van EU Schuldhulp:

2.2.

De kantonrechter houdt wettelijk toezicht op de taakuitoefening door curatoren, bewindvoerders en mentoren, die benoembaar zijn gesteld door het Landelijk Kwaliteitsbureau CBM. Aangezien EU Schuldhulp niet behoort tot de uitvoerders CBM waar de kantonrechter toezicht op houdt, kan [naam] niet ontvangen worden in haar klachten ten aanzien van EU Schuldhulp. De kantonrechter zal [naam] daarom niet ontvankelijk verklaren in haar verzoeken ten aanzien van EU Schuldhulp.

Ten aanzien van EU Bewindvoering:

2.3.

In artikel 1:444 van het Burgerlijk Wetboek (BW) is bepaald dat een bewindvoerder jegens de rechthebbende aansprakelijk is, indien hij in de zorg van een goed bewindvoerder te kort schiet, tenzij de tekortkoming hem niet kan worden toegerekend. Op grond van artikel 1:362 BW, dat ingevolge artikel 1:445 lid 5 BW van overeenkomstige toepassing is bij bewind, kan de kantonrechter op verzoek van de bewindvoerder of ambtshalve de schade vaststellen, die de rechthebbende door slecht bewind van de ontslagen bewindvoerder heeft geleden en haar tot vergoeding daarvan veroordelen.

In deze procedure moet dus eerst worden vastgesteld of de ontslagen bewindvoerder tekort is geschoten in de zorg van een goed bewindvoerder en vervolgens of daardoor schade voor rechthebbende is ontstaan.

2.4.

[naam] stelt dat EU Bewindvoering gedurende 15 maanden bewindvoering niets aan de schulden van rechthebbende heeft gedaan. EU Bewindvoering heeft rechthebbende niet aangemeld bij de gemeente voor een schuldregeling en er is niets afgelost op de schulden. Integendeel, de schulden zijn tijdens het bewind nog verder opgelopen, aldus [naam] .

2.5.

EU Bewindvoering betwist dat zij niets aan de schulden van rechthebbende zou hebben gedaan. EU Bewindvoering heeft ter zitting desgevraagd naar voren gebracht dat zij heeft gezorgd voor stabilisatie van de financiën en dat zij tenminste één betalingsregeling met een deurwaarder heeft getroffen. EU Bewindvoering vindt de klachtbrief onnodig grievend en onheus. In de klachtbrief is sprake van onterechte aantijgingen en een grievende woordkeuze. [naam] trekt onjuiste en smadelijke conclusies. EU Bewindvoering eist in reconventie dat zij niet langer zal worden lastiggevallen door mevrouw [bewindvoeder] met onterechte aantijgingen, zulks op straffe van een dwangsom van € 1.000,00 per gebeurtenis.

2.6.

De kantonrechter constateert in de eerste plaats dat de ontslagen bewindvoerder niet heeft voldaan aan haar verplichtingen aan de rechtbank. EU Bewindvoering heeft verzuimd een boedelbeschrijving in te dienen en rekening en verantwoording over 2018 af te leggen, hetgeen zich laat kwalificeren als tekortschieten in de zorg van een goed bewindvoerder. EU Bewindvoering heeft wel de eindrekening en verantwoording toegestuurd aan de opvolgend bewindvoerder [naam] , maar deze heeft geweigerd de eindrekening en verantwoording voor akkoord te ondertekenen, omdat deze in haar ogen veel onduidelijkheden bevatte. Uit de stukken blijkt dat EU Bewindvoering vervolgens niet heeft willen meewerken om deze onduidelijkheden op te helderen, hetgeen wel op haar weg had gelegen.
In de tweede plaats overweegt de kantonrechter dat EU Bewindvoering niet heeft kunnen aantonen dat zij zich heeft ingespannen om rechthebbende toe te leiden naar een schuldregeling, terwijl dit een belangrijke taak van een bewindvoerder is als het gaat om een bewind met problematische schulden, zoals ook is opgenomen in de Aanbevelingen meerderjarigenbewind, vastgesteld door het Landelijk Overleg Vakinhoud Civiel Kanton & Toezicht (LOVCK&T). EU Bewindvoering heeft ook niet kunnen aantonen dat zij betalingsregelingen heeft getroffen ten behoeve van rechthebbende. Op vragen van de kantonrechter ter zitting heeft de heer [A] niet kunnen aangeven welke betalingsregelingen door de bewindvoerder zijn getroffen en welke aflossingen er zijn gedaan aan schuldeisers. Dit klemt te meer, nu verwacht had mogen worden dat rechthebbende na vier jaar budgetbeheer door een aan EU Bewindvoering gelieerde onderneming bij de start van het bewind onmiddellijk bij de gemeente kon worden aangemeld voor schuldhulp.

Tenslotte is EU Bewindvoering tekortgeschoten in de zorg van een goed bewindvoerder doordat zij de informatie op haar website sinds de start van de onderneming niet meer heeft bijgewerkt. De kantonrechter acht dit des te kwalijker, nu EU Bewindvoering haar activiteiten op het gebied van bewindvoering reeds op 11 september 2019 heeft gestaakt.

Het voorgaande leidt de kantonrechter tot het oordeel dat EU Bewindvoering in de zorg van een goed bewindvoerder is tekortgeschoten en dat de tekortkomingen haar kunnen worden toegerekend.

2.7.

De vraag is dan vervolgens of rechthebbende daardoor schade heeft geleden.

[naam] heeft de door rechthebbende gevorderde schade als volgt gespecificeerd:
1. terugbetaling beloning aanvangswerkzaamheden bewind van € 628,47

2. terugbetaling bewindvoerderskosten van € 2.199,90

3. vergoeding kosten uittreksels KvK van € 22,50

4. vergoeding extra werkzaamheden [bewindvoeder] van € 820,20

5. vergoeding van de geleden schade t.g.v. oplopen schulden tijdens bewind.

Tenslotte heeft [naam] de kantonrechter verzocht EU Bewindvoering te veroordelen tot het neerleggen van haar taken als bewindvoerder.

2.8.

De schadeposten zullen hierna afzonderlijk worden besproken.

Terugbetaling beloning aanvangswerkzaamheden bewind

2.9.

[naam] stelt dat rechthebbende schade heeft geleden doordat
EU Bewindvoering ten onrechte een bedrag van € 628,47 incl. btw aan beloning voor aanvangswerkzaamheden heeft geïncasseerd.

2.10.

De kantonrechter stelt op grond van kennisneming van het dossier vast dat EU Bewindvoering tijdens het intakegesprek met de gerechtsjurist op 27 augustus 2018 niet heeft gemeld dat een aan EU Bewindvoering gelieerde onderneming gedurende vier jaar voorafgaande aan het bewind tegen betaling budgetbeheer heeft gevoerd voor rechthebbende. Nu EU Bewindvoering deze informatie heeft verzwegen en overigens niet is aangetoond dat EU Bewindvoering de gebruikelijke aanvangswerkzaamheden heeft verricht, is de kantonrechter van oordeel dat EU Bewindvoering geen recht heeft op enige beloning ten aanzien van aanvangswerkzaamheden.

Overwogen wordt dat indien deze kosten zijn voldaan uit de bijzondere bijstand, deze kosten niet kunnen worden aangemerkt als schade voor de rechthebbende. Uit informatie van [naam] is de kantonrechter gebleken dat rechthebbende in aanmerking komt voor bijzondere bijstand en deze ook heeft ontvangen, zodat hij de bewindvoerdersbeloning voor de aanvangswerkzaamheden niet zelf heeft gedragen. De kantonrechter zal bepalen dat
EU Bewindvoering de aanvangsvergoeding van € 628,47 dient terug te betalen aan rechthebbende. De kantonrechter verzoekt de huidige bewindvoerder dit bedrag vervolgens te restitueren aan de gemeente ten titel van ten onrechte ontvangen bijzondere bijstand.

Terugbetaling bewindvoerderskosten 2018-2019

2.11.

[naam] vraagt terugbetaling van de bewindvoerderskosten over de gehele periode van het bewind van totaal € 2.199,90. Het betreft 4 maanden in 2018 ad

€ 576,08 (4 x € 144,02 per maand) en 11 maanden in 2019 ad € 1.623,82 (11 x € 147,62 per maand).

2.12.

Op grond van hetgeen hiervoor is overwogen en de omstandigheid dat door EU Bewindvoering geen adequate verklaring is gegeven voor de onder 2.6 geconstateerde tekortkomingen, ziet de kantonrechter aanleiding voor vergoeding door EU Bewindvoering van de volledige bewindvoerderskosten, derhalve een bedrag van € 2.199,90.
Zoals hiervoor reeds is overwogen, kunnen deze kosten niet worden aangemerkt als schade voor de rechthebbende, indien deze kosten zijn voldaan uit de bijzondere bijstand. Uit informatie van [naam] is de kantonrechter gebleken dat rechthebbende in aanmerking komt voor bijzondere bijstand en deze ook heeft ontvangen, zodat hij de bewindvoerderskosten niet zelf heeft gedragen. De kantonrechter zal bepalen dat
EU Bewindvoering de bewindvoerderskosten ad € 2.199,90 dient terug te betalen aan rechthebbende. De kantonrechter verzoekt de huidige bewindvoerder dit bedrag vervolgens te restitueren aan de gemeente ten titel van ten onrechte ontvangen bijzondere bijstand.

Vergoeding kosten uittreksels Kamer van Koophandel

2.13.

[naam] vraagt vergoeding van de kosten die zij heeft moeten maken bij de voorbereiding van deze zaak, te weten de kosten van uittreksels van de Kamer van Koophandel ad € 22,50.

2.14.

De kantonrechter acht het redelijk dat deze kosten door EU Bewindvoering worden vergoed. De kantonrechter zal EU Bewindvoering veroordelen deze kosten aan rechthebbende te vergoeden.
Vergoeding extra werkzaamheden [bewindvoeder]2.15. [naam] vraagt de kantonrechter EU Bewindvoering te veroordelen tot vergoeding van de extra werkzaamheden die mevrouw [bewindvoeder] heeft moeten verrichten voor het opstellen van de klachten, met de daarbij behorende onderzoekwerkzaamheden. [naam] heeft deze extra werkzaamheden becijferd op 10 uren à € 82,06 incl. btw, totaal € 820,20.

2.16.

De kantonrechter is van oordeel dat sprake is van een uitzonderlijke situatie en machtigt de bewindvoerder deze kosten bij rechthebbende in rekening te brengen.

2.17.

De kantonrechter is van oordeel dat rechthebbende daarmee schade heeft geleden,
De kantonrechter zal daarom EU Bewindvoering veroordelen deze kosten aan rechthebbende te vergoeden.

Vergoeding van geleden schade ten gevolge van oplopen schulden tijdens bewind

2.18.

[naam] stelt dat rechthebbende schade heeft geleden, doordat de schulden door het slechte bewind van EU Bewindvoering verder zijn opgelopen. [naam] verzoekt de kantonrechter hierover ook een uitspraak te doen.

2.19.

De kantonrechter overweegt dat er aanwijzingen zijn dat rechthebbende schade heeft geleden doordat de schulden tijdens de bewindvoering door EU Bewindvoering verder zijn opgelopen. Nu echter deze schadepost door [naam] niet is geconcretiseerd en onderbouwd, zal de kantonrechter dit deel van het verzoek afwijzen als zijnde onbepaald.
Neerleggen taken als bewindvoerder

2.20.

[naam] vraagt de kantonrechter EU Bewindvoering te veroordelen tot het neerleggen van haar taken als bewindvoerder. Ter onderbouwing geeft [naam] aan dat voorkomen moet worden dat EU Bewindvoering nog meer slachtoffers maakt door slechte bewindvoering.

2.21.

Het is de kantonrechter bekend dat EU Bewindvoering haar activiteiten als bewindvoerder reeds in september 2019 heeft gestaakt. EU Bewindvoering is niet meer benoembaar als bewindvoerder. De kantonrechter zal dit verzoek daarom afwijzen bij gebrek aan belang.

Ten aanzien van de eis in reconventie

2.22.

In voormelde ‘memorie van antwoord’ vordert EU Bewindvoering in reconventie
-zo begrijpt de kantonrechter- dat het [naam] wordt verboden EU Bewindvoering nog langer lastig te vallen met onterechte aantijgingen door mevrouw [bewindvoeder] , zulks op straffe van een dwangsom van € 1.000,00 per gebeurtenis.

2.23.

Voor een dergelijke vordering is een dagvaardingsprocedure bij de rechtbank voorzien. Daarom zal de kantonrechter EU Bewindvoering niet ontvankelijk verklaren in haar verzoek.

3.De beslissing

De kantonrechter:

3.1.

verklaart [naam] niet ontvankelijk in haar verzoek ten aanzien van
EU Schuldhulp;

3.2.

stelt vast dat de voormalige bewindvoerder EU Bewindvoering tekort is geschoten in de zorg van een goed bewindvoerder en dat de tekortkoming haar kan worden toegerekend;

3.3.

stelt vast dat de voormalige bewindvoerder EU Bewindvoering aansprakelijk is jegens de rechthebbende voor de door hem geleden schade;

3.4.

machtigt [naam] om € 820,20 extra beloning in rekening te brengen;

3.5.

stelt de schade die de rechthebbende dientengevolge geleden heeft vast op een
bedrag van € 842,70;

3.6.

veroordeelt EU Bewindvoering B.V. tot betaling aan rechthebbende van voormeld

bedrag van € 842,70;

3.7.

veroordeelt EU Bewindvoering B.V. tot terugbetaling aan rechthebbende van
een bedrag van € 2.828,37 ten titel van bijzondere bijstand;

3.8.

verklaart EU Bewindvoering niet ontvankelijk in haar verzoek ten aanzien van
[naam] ;

3.9.

wijst af het meer of anders gevorderde;

3.10.

verklaart deze beschikking uitvoerbaar bij voorraad.

Deze beschikking is gegeven door mr. P.A.M. Penders, kantonrechter, en in het openbaar uitgesproken op 23 maart 2021, in tegenwoordigheid van de griffier.

Tegen deze beslissing kan binnen drie maanden na de dag van de uitspraak hoger beroep worden ingesteld bij het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, Postbus 9030, 6800 EM Arnhem. Het beroepschrift kan uitsluitend door een advocaat worden ingediend.