2.9In september 2013 heeft [GEDAAGDEN] in zijn weblog op internet onder het kopje
‘Bouwfraude en ESCO’ de volgende tekst geplaatst:
Een bod van € 100.000,- ‘onder tafel’ om een voorkeur positie te krijgen in een aanbesteding. Dat was de aanbieding die ik persoonlijk ontving enkele weken geleden. Ook dit gebeurt in het dagelijks leven van een ESCO bedrijf Dit soort biedingen komen niet alleen van louche adviseurs en rommelende installateurs, maar ook van gerenommeerde aannemers en fondsen. Ik geef u graag een inkijk hoe dit in 2013 vorm wordt gegeven, hoe de vastgoed wereld hiermee omgaat en wat de ondankbare rol van een klokkenluider, annex ESCO directeur, dan is.
De aanleiding van de maffia praktijken
We hebben vlak voor de zomer een aanbesteding gedaan voor een relatief grote duurzame energie installatie. We waren in het project een vervanger van een originele investeerder die even niet kon investeren, kortom collegiaal overgenomen. Het project liep snel (enkele maanden) en zo moest ook de prijs vormende aanbesteding in een korte tijd door de installateurs afgerond worden. Mijn eigen betrokkenheid was niet groot, de aanbesteding was extern uitbesteed en een projectmedewerker van ons was trekker van het project. Toch werd ik enkele uren voor het sluiten van aanbesteding termijn gebeld door een ‘bekende’ installateur met een onverwachte vraag naar een voorkeur positie in dit project.
Hoe werkt zo’n bod onder tafel
Onderstaand inzicht in hoe zoiets nu gaat in een telefoon gesprek van ongeveer twintig minuten:
• De directeur van de betrokken installateur wist te melden dat hij eigenlijk al gegund was door zijn ‘bevriende’ adviseur van de aannemer en dat onze aanbesteding nog een formaliteit was. Of wij hem ook een dergelijke voorkeur positie wilde geven, boven de andere installateurs in de aanbesteding.
• Ik heb nadrukkelijk gememoreerd over onze integriteit, over onze maatschappelijke rol en dat een dergelijke voorkeur niet kan in onze ESCO wereld.
• De installateur gaf aan dat hij al een goed beeld had van het nivo van de biedingen van de andere installateurs, immers deze waren door zijn “bevriende” adviseur al aangegeven.
• Wilde de installateur de aanbesteding winnen moest hij volgens eigen zeggen: een voorkeurpositie verkrijgen van [naam2] Groep als ESCO investeerder of 5 % beneden de andere prijzen inzetten om de aannemer te verleiden voor hem te kiezen.
• Wat doe je dan, ik heb aangegeven dat ik en wij hier als ESCO niet aan meewerken. Vervolgens ging het volledig over een andere boeg en bood hij mij telefonisch aan om ca. €100.000,- “op een slimme netto manier” aan mij persoonlijk over te maken. Hier had hij samen met zijn”bevriende” adviseur een “absolute waterdichte” methode voor ogen (niet nader besproken) waar ik 100 % op kon vertrouwen.
Volledig verbaasd, wist hij mij verder te vertellen dat de posities van de installateur, de adviseur en een beoogd ander ESCO bedrijf bij de aannemer zo sterk zijn dat wij uit dit project ‘gewipt’ zouden worden als wij niet meewerkten. Ik heb de partijen succes gewenst bij de aanbesteding in de overtuiging dat een dergelijke maffia- aanpak in 2013 toch niet meer succesvol kon zijn. Achteraf gezien misschien te naïef van mij, lees verder.
Het proces bouwfraude in uitvoering
De betrokken installateur presteerde het om na de deadline van de aanbesteding te komen tot een prijs van €2,45 miljoen:
• Een bod in drie zinnen per SMS.
• Een bod, inderdaad ca. 5 % lager lag dan de andere twee aanbieders die, met redelijke onderbouwing, rond de € 2,6 miljoen vroegen.
Met onze bovenstaande ervaring hebben wij de aannemer, in het bijzijn van de ‘bevriende’ adviseur, ‘netjes’ geprobeerd om op het rechte spoor te krijgen.
Het mocht niet baten, de aannemer liet zich leiden door het theater van de bevriende’ adviseur: mooie woorden en een lagere prijs. Inderdaad was het maffia front sterk genoeg om ons als ESCO van tafel te krijgen, een mirakel.
Klokkenluider is nooit een winnaar
Blaren likkend, enkele dagen later, toch maar een Kort Geding aangespannen tegen de aannemer en zijn (beursgenoteerde) ontwikkelingspartners. Enerzijds om dit maffia proces minimaal bespreekbaar en openbaar te maken anderzijds om te kijken of de integriteit op korte termijn zou zegevieren.
Verbazend in welke tegenstrijdigheden onze maffia bazen zich kronkelden, in hun stukken en voor de rechter, om hun hachje te redden, een blog waardig (voor een volgende keer). Natuurlijk is dit Kort Geding op deze manier juridisch niet te winnen. Maar wel een aanleiding om openbaar te maken en te tonen wat er zoal in onze ESCO en bouw wereld nog steeds gebeurt. Soms voor aannemers en hun partners een motivatie om actie te ondernemen, maar onze aannemer met zijn ontwikkelingspartners, komt niet verder dan kop in het zand en doordenderen.
Maatschappelijk veroordelen
Juridisch, hebben we eerder gezien in het bouwfraude proces, is het een langdurig proces om aan te pakken, maar er zijn ook andere manieren om onze maatschappelijke afkeur te tonen.
• Je zou elke dag moeten werken, samenleven, wijn drinken of bootje varen met en voor een dergelijk maffia installateur, adviseur of ESCO partij. Met deze wetenschap dan zou je hen toch minimaal kunnen aanspreken op hun gedrag.
• Organisaties met integriteit beleid zouden nader onderzoek kunnen uitvoeren.
• Als je commerciële relaties hebt gehad, of misschien voornemens bent aan te gaan, kan je de partijen op hun integriteit aanspreken of misschien gewoon andere partners zoeken.
Immers nu wordt er economische en maatschappelijk schade geleden door de [naam2] Groep, de andere biedende installateurs, de goede adviseurs maar uiteindelijk ook door de aannemer en zijn partners, dat is toch niet wat we willen.
Een verrotte wereld
Bouwfraude, maffia, voorkeur posities, klokkenluiden, maatschappelijke schade en veroordelen. Ik vind het noodzakelijk om te waarschuwen voor deze harde schaduwzijde van de ESCO wereld in 2013. Vooral wil ik op deze manier graag van u horen of u:
• Dit herkent, deze aanpak, misschien wel deze spelers.
• Een dergelijke publicatie van waarde vind of dat ik dit beter ‘onder de pet’ had kunnen houden.
• Of u misschien een gouden tip heeft om dergelijke excessen effectiever aan te pakken, immers een juridische strijd met een bodem procedure ligt nog op de plank bij ons.’