Uitspraak
RECHTBANK NOORD-HOLLAND
uitspraak van de enkelvoudige kamer van 4 oktober 2013 in de zaak tussen
Procesverloop
Overwegingen
Volgens verweerder heeft eiseres door zich niet te houden aan het wettelijke, en in de geldende CAO nader uitgewerkte, verbod om binnen 10 uur voor aanvang van de vlucht alcoholhoudende dranken te nuttigen, door van die overtreding van dat verbod door haarzelf en anderen niet tijdig melding te maken, door aan de captain een onjuist tijdstip te melden van de alcoholconsumptie, door als leidinggevende niet in te grijpen bij haar waarneming van verboden alcoholconsumptie van een ondergeschikte, en door zich met opzet of roekeloosheid wettelijk buiten staat te stellen om de bedongen arbeid te verrichten haar plichten jegens de KLM grovelijk veronachtzaamd, een onverantwoord veiligheidsrisico genomen voor zichzelf en voor anderen en voor de werkgever een in een branche zeer belangrijk, onacceptabel risico genomen van imagoverlies, waardoor er sprake is van een objectieve en subjectieve dringende reden voor ontslag zoals bedoeld in artikel 7:678 van het BW.
Verder is er geen grond aanwezig voor het oordeel dat het gedrag van eiseres haar niet kan worden verweten. Eiseres wist of had kunnen weten dat zij door haar gedrag het risico liep om haar werk te verliezen. Het gedrag dient eiseres zwaar te worden aangerekend omdat zij werkzaam is als purser in een vliegtuig waarbij hoge eisen worden gesteld aan de veiligheid. Het belang van de regel omtrent alcoholgebruik is diverse keren duidelijk gemaakt. De overige omstandigheden, zoals de leeftijd van eiseres, de duur van haar dienstverband en haar persoonlijke omstandigheden acht verweerder niet zodanig dat er, gelet op het geheel van omstandigheden, geen reden was om een dringende reden voor ontslag aan te nemen. Er is geen sprake van een dringende reden om af te zien van het opleggen van een maatregel. Haar Ww-uitkering dient derhalve blijvend en geheel te worden geweigerd per 2 juli 2012, aldus verweerder.
Daartoe heeft zij aangevoerd dat zij dacht dat zij met haar alcoholconsumptie aan de goede kant zat en dus niet binnen tien uur voor aanvang van de vlucht. De gezagvoerder heeft naar aanleiding van deze mededeling geen reden gezien voor nader onderzoek en heeft besloten dat eiseres gewoon haar werk kon uitvoeren. Eiseres heeft een dag na de vlucht op eigen initiatief contact gezocht met haar unit manager om haar op de hoogte te brengen van het feit dat zij in Johannesburg tijdens de lunch een glas bier had gedronken en dat zij daarvan het exacte tijdstip niet wist. Door de unit manager is aangegeven dat er in het uiterste geval een disciplinaire maatregel zou volgen, maar dat er geen sprake kon zijn van ontslag.
De voorzieningenrechter heeft geoordeeld dat in casu sprake is van toch wel als draconisch te duiden maatregelen van KLM op alcoholgebruik. Eiseres wijst voorts op de overweging van de voorzieningenrechter dat de voorliggende vraag is of eiseres tijdig haar alcoholgebruik heeft gemeld en of zij de gezagvoerder heeft trachten voor te spiegelen dat het buiten de tien-uursperiode is geweest, dan wel zich daaromtrent onzeker heeft getoond. In dat laatste geval had de gezagvoerder wellicht zich nader moeten informeren omtrent de precieze gang van zaken. Bovendien zal in haar geval moeten worden overwogen of de maatregel van ontslag te zwaar is in verhouding tot de overtreding, waarbij een rol kan spelen dat de vliegveiligheid geen moment in gevaar is geweest enerzijds, maar anderzijds dat het handhaven van de discipline op afstand voor KLM een belangrijke zaak is, aldus de voorzieningenrechter.
De kantonrechter heeft volgens eiseres ten onrechte de belangen van de KLM boven de belangen van eiseres laten prevaleren. Dat aan eiseres ook nog eens geen vergoeding is toegekend maakt de beslissing onredelijk.
Verweerder heeft geen zelfstandig feitenonderzoek verricht. Hij is enkel afgegaan op hetgeen de KLM hierover heeft aangegeven in de processtukken van de ontbindingsprocedure. Dit heeft de schijn van partijdigheid. Verder zegt het op de bon genoteerde tijdstip niet veel meer/minder dan dat de bon is opgemaakt om 15.15. van de door het kassasysteem gehanteerde tijd.
Dat KLM voorspoedig zou hebben gehandeld om de arbeidsovereenkomst te beëindigen is niet juist. Eiseres is een behoorlijke tijd in onzekerheid gelaten over de stappen die zij zouden gaan nemen. Bovendien ontving eiseres hierover tegenstrijdige berichten.
Haar valt niets te verwijten. Dat eiseres wist of had moeten weten dat zij het risico liep haar werk te verliezen, is onjuist. Uit het alcohol- en drugsbeleid blijkt namelijk niet dat bij het nuttigen van alcohol binnen tien uur voorafgaand aan de vlucht automatisch ontslag zal volgen. De vliegveiligheid is op geen enkele manier in gevaar gebracht. De gedraging van eiseres is niet dusdanig dat er sprake is van dringende reden voor ontslag.
Haar overige omstandigheden zijn zodanig dat er geen reden was om een dringende reden voor ontslag aan te nemen. Het door verweerder niet laten meewegen van haar omstandigheden klemt nu verweerder uitsluitend oog heeft voor de KLM. Eiseres was al twintig jaar bij de KLM in dienst. Zij heeft naar volle tevredenheid gefunctioneerd en er hebben ook geen incidenten plaatsgevonden. Eiseres heeft tijdens haar dienstverband altijd positieve beoordelingen gehad. Zij is gepromoveerd tot purser. Eiseres is 49 jaar en heeft alleen ervaring in de luchtvaart. Het is voor haar zeer moeilijk om een nieuwe baan te vinden. Haar situatie is schrijnend.
.Ter zitting heeft eiseres toegelicht dat zij teneinde een reconstructie te maken bij de calling in de lobby de uitcheckbon van de safariloge erbij heeft gepakt, waaruit volgde dat zij om 8:40 waren uitgecheckt. Dit sterkte haar in haar gevoel dat zij binnen de toegestane marge zat. Tevens, zo heeft eiseres ter zitting verklaard, heeft collega 1 aangeboden om een blaastest te doen, dan wel de bon van het restaurant op te vragen teneinde het tijdstip van alcoholgebruik te achterhalen. Gezien het belang dat de werkgever terecht hecht aan het handhaven van de regel en de gevolgen die hij eraan verbindt ook in een geval waarin het gaat om 1 glas tenminste 7 uur voor calling, zou het naar het oordeel van de rechtbank op zijn plaats zijn geweest als de captain zich had laten informeren omtrent de precieze gang van zaken, zoals eiseres heeft betoogd. De captain heeft hun verhaal aangehoord, maar hij is er verder niet op in gegaan, aldus collega 1. De captain heeft aangegeven dat de enige keus die hij op dat moment had, was te besluiten dat [naam] ‘non working’ naar huis zou gaan, zo heeft eiseres verklaard. Pas tijdens de vlucht heeft eiseres zich gerealiseerd dat zij eigenlijk niet zeker kon weten of zij wel goed zaten. Eiseres is gaan terugrekenen en is tot de conclusie gekomen dat zij niet voor 13:00 uur het drankje gedronken kunnen hebben. Eiseres heeft desgevraagd ter zitting verklaard, dat collega 1 dit tijdens de vlucht aan de captain heeft gemeld. De gezagvoerder heeft, zo heeft hij verklaard, de leidinggevende van eiseres in de cockpit geroepen en geopperd om elektronische bonnen op te vragen zodat zij zich op die manier zouden kunnen vrijpleiten als het een issue zou worden. Hierbij komt dat eiseres zich na terugkomst bij de Unit Manager heeft gemeld en aldaar haar verhaal heeft gedaan. Tevens heeft eiseres een schriftelijke verklaring afgelegd bij KLM Security Services. Dat sprake is geweest van met opzet of roekeloosheid zichzelf wettelijk buiten staat stellen om de bedongen arbeid te verrichten volgt de rechtbank gelet op het voorgaande niet. De rechtbank is gelet op de hiervoor geschetste situatie van oordeel dat eiseres haar plichten jegens de KLM niet grovelijk heeft veronachtzaamd. Nu voor het standpunt dat er sprake is geweest van een veiligheidsrisico, geen begin van bewijs is, kan eiseres niet worden tegengeworpen dat zij een onverantwoord veiligheidsrisico heeft genomen voor zichzelf en voor anderen. Ten aanzien van imagoverlies ligt het anders. Het feit dat eiseres en collega’s 1 en 2 eigenlijk niet hadden mogen werken omdat ze hadden gedronken en een andere collega ook had gedronken, maar dit tijdig heeft gemeld, blijft een heikele kwestie, die het imago van de KLM geen goed doet. Los daarvan is ook van belang dat van de KLM die eiseres uiteindelijk ontslaat wegens het drinken en de ontstane onduidelijkheid, verwacht had mogen worden dat zij door adequaat te handelen, deze onduidelijkheid over het tijdstip had voorkomen dan wel verminderd door ter plaatse geen genoegen te nemen met veronderstellingen. Nu moesten betrokkenen achteraf in Nederland uit hun geheugen putten, zo goed mogelijk iets verklaren over tijdstippen terwijl zij daar toen waarschijnlijk niet echt acht op hebben geslagen.